Kerkinformatie nr. 164, november 2008 - Kerk in Actie

Kerkinformatie
KERK EN SCHOOL
Jeanet Aartsen
November 2008
Kansen voor godsdienstonderwijs op
openbare basisscholen
Vroeger gaf de hervormde dominee godsdienst op de openbare basisschool. Tegenwoordig heet het vak
‘godsdienstig vormingsonderwijs’ (GVO) en worden de lessen ook gegeven door HBO-ers theologie,
voormalige leerkrachten en ongeschoolde enthousiastelingen. Dit schooljaar staat professionalisering
van leerkrachten volop in de belangstelling.
De godsdienstles op de openbare basisschool
heeft een heel eigen positie in de
wereld van school en kerk. Als ouders erom
vragen zijn openbare scholen verplicht om
godsdienstig (of humanistisch) vormingsonderwijs
aan te bieden. Het vak wordt vervolgens
gegeven door een gastdocent die onder
verantwoordelijkheid van de plaatselijke kerken
valt. Een kans voor kerken om kinderen
kennis te laten maken met het christelijk
geloof. In het huidige klimaat, waar weer
meer ruimte lijkt te ontstaan voor de waarde
van godsdienst, wordt er door scholen en
ouders ook gebruikgemaakt van deze kans.
De concrete invulling van de godsdienstles
varieert: van ‘stevig bijbelonderwijs’ tot
‘enige bekendheid met godsdienst’. In de
praktijk worden de lessen GVO in de bovenbouw
gegeven, vaak een uur per week in
groep 7 en/of 8. De plaatselijke kerk of IKOSafdeling
regelt de aanstelling en vergoeding,
soms met subsidie van de burgerlijke
gemeente.
Scholingsproject op maat
Al jaren wordt er gelobbyd om het godsdienstig
en humanistisch vormingsonderwijs (G/
HVO) structureel door de overheid te laten
bekostigen. Daar is jaarlijks 10 miljoen euro
voor nodig. Dat geld is er momenteel nog
niet, maar het ministerie van OCW geeft in
het schooljaar 2008/2009 wel een eenmalige
subsidie voor de verhoging van de kwaliteit
van het G/HVO. Projectleider voor de Protestantse
Kerk, Erna de Goede: ‘Deze eenmalige
subsidie wordt nu zoveel mogelijk ingezet
om de leraren bij te scholen. Dat is belangrijk
voor de kwaliteit van het vak, maar ook
omdat godsdienstleraren in de toekomst
mogelijk onder de Wet Beroepen in het
onderwijs (BIO) gaan vallen. Die wet stelt
eisen aan het leraarschap, al zullen de huidige
leraren in een overgangsregeling
komen. De bijscholing willen we zo veel
mogelijk op maat aanbieden. Door middel
van assessments kunnen leraren helder krijgen
op welke gebieden zij bijscholing nodig
hebben. Verder bieden we intervisie, themadagen
en themabijeenkomsten aan. Ten
slotte gaat er ook geld naar de ontwikkeling
van onderwijsmateriaal. JOP, de jeugdorganisatie
van de Protestantse Kerk, gaat de eerder
speciaal voor het openbaar onderwijs
ontwikkelde methode Het Verhaal Centraal
hernieuwen.’
In de praktijk: Winterswijk
‘Voor scholing zal zeker belangstelling zijn’,
meent Paul Wansink, predikant in Winterswijk.
Hij gaf zelf ruim vijftien jaar godsdienstles
en ondersteunt nu het catechetenteam in
Winterswijk dat de lessen GVO op de openbare
basisscholen verzorgt. ‘Het zijn doorgaans
enthousiaste mensen die de lessen
geven. Ze vinden het leuk om te doen en een
aantal zal zeker openstaan voor aanvullende
scholing. De leraren hebben vaak verschillende
achtergronden. Wij hebben nu drie
catecheten aan het werk: een leraar met
pabo, iemand uit het middelbaar onderwijs en
iemand uit het cursuscircuit van het bedrijfsleven.
De een is theologisch meer onderlegd
dan de ander. Als de huidige GVO-leraren met
scholing op maat een bevoegdheid kunnen
halen, zou dat mooi zijn. Met uiteraard een
bijpassende salariëring.’ Want dat wil Wansink
nog wel even kwijt: ‘De huidige situatie
rammelt aan alle kanten. De overheid wil
kwaliteit in de godsdienstles, maar zorgt niet
structureel voor geld. Leraren geven vaak les
tegen een uiterst geringe vergoeding. Terwijl
zij zeer betrokken en goed lesgeven. Daar
mag wel iets tegenover staan!’
Jeanet Aartsen is freelance journalist.
Meer weten?
Voor leraren GVO
U kunt nog gebruikmaken van een uniek aanbod
voor professionalisering in het schooljaar 2008/2009.
Meld u snel aan! Voor een gratis ontwikkelingsassessment
met opleidingstraject op maat: Elza Kuyk,
tel. (070) 348 11 48, ekuyk@besturenraad.nl. Voor
studiedagen, themabijeenkomsten en intervisie:
Henk Pol, Centrum voor Levensbeschouwing,
tel. (058) 251 15 65,
info@centrumvoorlevensbeschouwing.nl.
Voor kerken en kerkelijke organisaties
Voor informatie over het organiseren van godsdienstonderwijs
op de openbare basisschool en het project
G/HVO: Erna de Goede, Dienstenorganisatie
Protestantse Kerk, tel. (030) 880 16 77,
e.de.goede@pkn.nl.
9