Kerkinformatie nr. 164, november 2008 - Kerk in Actie

Kerkinformatie
In de papieren uitgave stond helaas een verkeerde versie van dit artikel. Deze pdf bevat de juiste versie.
STUURGROEP WERK IN DE WIJNGAARD
Dirk Visser
November 2008
Stuurgroep Werk in de wijngaard aan synode:
‘Beleid richten op vernieuwing van de kerk’
In november buigt de synode zich over een plan om het beroep van predikant aantrekkelijker te
maken, kerkelijk werkers met een hbo-opleiding meer perspectief te bieden, gemeenten die willen
samenwerken financieel te steunen en om een slagvaardiger en professioneler bestuur op het
tussenniveau te creëren. Dr. C.P. Veerman, voorzitter van de stuurgroep Werk in de Wijngaard die
het rapport voorbereidde, geeft desgevraagd een toelichting.
‘Het beleid van de Protestantse Kerk in
Nederland moet zich richten op vernieuwing
van de kerk’, zegt dr. Veerman over de aanleiding
tot dit rapport. ‘We moeten niet uitgaan
van een negatieve benadering op grond
van de daling van het aantal leden. We moeten
werken vanuit de basis van de Kerk. Daar
gebeurt het, niet in Utrecht. ‘Niet door de
noodzaak gedreven, maar aangevuurd door
de uitdagingen’ was het uitgangspunt van de
stuurgroep Werk in de wijngaard.
De stuurgroep kreeg van de synode de
opdracht antwoorden te geven op onder
meer de volgende vragen: hoe komen we tot
een evenwichtige en betaalbare ondersteuning
van plaatselijke gemeenten door predikanten
en kerkelijke werkers? En: is samenwerking
en teamvorming op classicaal
niveau een haalbare kaart? ‘We stonden voor
zes uitdagingen en namen twaalf fundamentele
beslissingen’, aldus Veerman, die de
inzet van de stuurgroep en de erbij behorende
taakgroepen roemt.
Problemen
‘Het predikantenberoep lijdt onder verlies
aan aanzien’, zegt Veerman. ‘Er zijn steeds
minder fulltime predikantsplaatsen. De aanstelling
tot het emeritaat oftewel veertig jaar
op de kansel is minder vanzelfsprekend dan
het was. Jonge mensen denken daar anders
over. Bij een conflict is het lastig om een
ander vak of een andere baan te vinden.
Meestal draait het dan uit op een afscheid
van de kerk.
Ook wilden we het beroep van kerkelijk werkers
met een hbo-opleiding aantrekkelijker
maken. Hun werkzaamheden zijn sterk versnipperd;
ze zijn vaak een sluitpost op de
begroting en hebben weinig groei- en carrièremogelijkheden.
Ze zijn vaak een
manusje van alles.
De professionele ondersteuning van de
gemeenten willen we handhaven. Onze inzet
is een kerk dicht bij de mensen. Door de
daling van het aantal leden wordt het aantrekken
van fulltime krachten moeilijker. We willen
ook de gemeenten helpen om te blijven
bestaan, ondanks die daling. Naar onze
mening moet er op het tussenniveau een slagvaardiger
bestuur komen. Dat hopen we te
bereiken door de bestuurlijke taak van de classicale
vergaderingen te verlichten en die van
het tussenniveau te verzwaren. Dat alles heeft
ons gebracht tot de volgende voorstellen.’
Professionals in teamverband
‘Voor predikanten moet er een loopbaanontwikkeling
komen. Het eerste jaar is hij of zij
junior-predikant in een gemeente. Vervolgens
vier tot zes jaar basispredikant in dezelfde
gemeente. In die tijd vindt het begin van een
beroepsspecialisatie plaats. Na de afronding
daarvan is hij of zij senior-predikant.
Predikanten en kerkelijk werkers zijn weliswaar
verbonden aan een gemeente, maar zij
maken verplicht deel uit van een collegiaal
team. De verantwoordelijkheid voor de professionele
begeleiding in een bepaald gebied
draagt een senior-predikant, die ook de leiding
van dat team heeft. Er komen in het hele
land ongeveer 150 van zulke teams.
verbeterde 4 versie
De predikanten en kerkelijk werkers zijn geografisch
verbonden aan een wijk of
gemeente binnen een classis, maar zij werken
ook taakgericht binnen een breder
gebied op het gebied van hun specialisatie:
pastoraat, prediking, catechese etc.
De leidinggevende van het team is verantwoordelijk
voor de loopbaanbegeleiding.
Predikanten worden nu vaak aan hun lot
overgelaten, wordt wel gezegd. Ze zijn vaak
decennialang in functie en hebben niemand
om mee te praten.’
Kerkelijk werkers
‘Een kerkelijk werker met een afgeronde
hbo-opleiding wordt in de bediening gesteld.
Hij of zij wordt als werknemer verbonden aan
een ambtelijke vergadering, krijgt als vaste
adviseur toegang tot die kerkelijke vergadering
maar krijgt geen preekconsent. In uitzonderlijke
gevallen kunnen kerkelijk werkers
die het werk doen als van een predikant de
aanstelling krijgen van predikant-vicaris en
daarmee toegelaten worden tot het ambt van
Stuurgroepvoorzitter C.P. Veerman
Dr. Veerman was minister van landbouw in het kabinet
Balkenende-II. Thans is hij deeltijd hoogleraar in
Wageningen en Tilburg en daarnaast directeur van de
onderneming Bracamonte in Groesbeek. Kortgeleden
presenteerde hij als voorzitter van de Deltacommissie
verstrekkende voorstellen die Nederland moeten
beschermen tegen de gevolgen van de opwarming
van de aarde en de stijging van de zeespiegel. Ook is
hij voorzitter van de vereniging Natuurmonumenten
en van het Wetenschappelijk Bureau van het CDA.
Hij woont in de Hoekse Waard en kerkt in Piershil
(‘confessioneel met Liedboek maar zonder NBV’).
Over zijn motief om de stuurgroep Werk in de wijngaard
te leiden, zegt hij: ‘Mijn vrouw was acht jaar
diaken. Het werd tijd dat ik ook wat voor de kerk zou
doen. Bovendien is de kerk mij lief.’
(foto: Mark van Stokkom)