Hans Eschbach - Kerk in Actie

Kerkinformatie
VROUWENWERK
Corinth van Schaik
Maart 2006
Nederlandse Lutherse Vrouwenbond
vijftig jaar jong
Van de drie binnen de Protestantse Kerk zelfstandig functionerende vrouwenbonden, is die van de
‘oudste kerk’ de jongste. Waar de Gereformeerde Vrouwenbond en de Hervormde Vrouwengroep
respectievelijk bijna 70 jaar en 60 jaar bestaan, vieren de Lutherse vrouwen in april hun 50-jarig
jubileum. Kerkinformatie sprak met Coby Aartsen over verleden, heden en toekomst.
Coby is zelf al jaren enthousiast lid van de
Lutherse vrouwenbond en legt uit hoe het
volgens haar komt dat de Lutherse vrouwen
zich veel later dan de anderen landelijk
organiseerden. ‘Er was wel degelijk al veel
langer vrouwenwerk in de plaatselijke
gemeenten. De zogeheten ‘dameskrans’
bestond uit veelal ontwikkelde vrouwen die
lokaal sociaal en toerustend bezig waren. Er
bestond niet zoveel behoefte aan een landelijke
organisatie in die tijd.’
Directe aanleiding om wel na te gaan denken
over een landelijke koepel, vormde de
watersnoodramp in 1953. Volgens Coby
ontdekte de plaatselijke afdelingen toen dat
het niet zo handig werkte dat ieder apart in
actie kwam voor de getroffenen in Zeeland
en dat leidde ertoe dat in 1956 een landelijke
bond werd opgericht.
Ontwikkeling
‘De afgelopen 20 jaar is de bond zich meer
en meer gaan richten op individuele leden’,
vertelt Coby ‘omdat een aantal plaatselijke
groepen niet langer konden voortbestaan.
Maar er zijn nog wel groepen actief, onder
meer in het noorden en zuiden van het land.’
De Lutherse vrouwenbond is met haar 350
leden weliswaar klein, maar het ledental
blijft vrij constant en telt ook relatief veel
jongere leden. Tweemaal per jaar wordt een
landelijke dag georganiseerd. ‘Het ontmoetingsaspect
is daarbij erg belangrijk’, aldus
Coby, ‘je ziet dat er behoefte is aan inspiratie
en bemoediging. De studiedag rond een
bepaald thema wordt meer door de jongere
vrouwen bezocht, terwijl de ontmoetingsdag
vooral op belangstelling van de oudere
leden kan rekenen. Daarnaast vond een ontwikkeling
plaats van ‘huisvrouwendagen’,
bedoeld als een weekje rust op kasteel Hoekelum
voor vrouwen die niet op vakantie
konden, tot themadagen op zaterdag voor
werkende vrouwen die door de week geen
gelegenheid hebben om aan activiteiten
deel te nemen.’
Internationaal netwerk
Maar ondanks veranderingen is volgens
Coby Aartsen het sociaal engagement altijd
gebleven.
Was het in de jaren zeventig bijvoorbeeld de
solidariteitsacties met de Dwaze Moeders
in Argentinië, tegenwoordig staat bij de
NLVB het project Vrouwen voor vrede op de
Molukken centraal. Daarnaast zijn er de vele
internationale contacten via de Lutherse
Wereldfederatie (LWF). ‘Op meerdere
manieren kunnen we laten zien hoe belangrijk
de activiteiten van vrouwen zijn voor
het geheel van de kerk, vertelt Coby. ‘Toen
het eiland Nias, waar Lutherse zendelingen
een kerk stichtten, getroffen werd door de
Tsunami, startte ook de NLVB meteen een
actie voor extra steun.‘
Verleden en toekomst
Op 8 april zal het 50-jarig jubileum gevierd
worden op een verrassende manier. Rond
kasteel Hoekelum (Ede) zal een spirituele
wandeling georganiseerd worden, waarbij
verschillende mensen iets laten zien van hun
inspiratie. Kerkhistoricus Arno Fafié, wiens
moeder aan de wieg stond van de NLVB zal
een boekje ten doop houden getiteld:
‘In het voetspoor van Catharina van
Bora’, de vrouw die in 1525 trouwde met
Maarten Luther. Hierin schetst hij, mede
aan de hand van waardevol archiefmateriaal,
het grote belang van de NLVB voor
het (inter)nationale kerkelijk werk, ook
in de oecumene. Coby: ‘Fafié beschrijft
bijvoorbeeld dat het bestuur al in het
begin stimuleerde dat er afgevaardigden
naar internationale assemblees konden,
daarvoor werd dan geld ingezameld, ook al
betrof het in die tijd wel mannen, voegt zij
er lachend aan toe. ‘De bond heeft nooit een
sterk emancipatoir karakter gehad, vervolgt
Coby, ‘dat was niet zo nodig omdat veel
vrouwen goed opgeleid waren. Wel werden
vrouwelijke predikanten die zwanger waren
ondersteund, om te voorkomen dat hun
dienstverband beeïndigd zou worden.’
En hoe zal de NLVB er in de toekomst
uitzien? Coby is van mening dat er goed
ingespeeld moet blijven worden op maatschappelijke
ontwikkelingen. ‘Waarschijnlijk
zal tijdens de jubileumdag besloten worden
het woord bond te wijzigen in beweging,
omdat die vlag de lading beter dekt. En ook
al zullen plaatselijke groepen kleiner worden,
landelijk zien we in de toekomst nog
voldoende taken in toerusting en – zelfs bij
afname – kadertraining. Daarnaast blijven
we sterk gericht op individuele leden.’
De NLVB, een vitale vijftigplusser met een
rijke historie en genoeg élan om door te
gaan met vrouwenwerk in de brede zin des
woords.
Liturgische viering tijdens een themadag van de NLVB. (foto: Coby Aartsen)
Corinth van Schaik is hoofdredacteur van
Kerkinformatie.
20