BBT - Provincie West-Vlaanderen
BBT - Provincie West-Vlaanderen
BBT - Provincie West-Vlaanderen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Beste Beschikbare Technieken<br />
(<strong>BBT</strong>) voor de sectoren<br />
veeteelt en glastuinbouw<br />
An Derden<br />
Trefdag ‘Landbouw en Milieu’<br />
20 maart 2007<br />
Poperinge<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
1
Inhoud<br />
• Inleiding<br />
– <strong>BBT</strong>-kenniscentrum van VITO<br />
– <strong>BBT</strong>: definitie, basis voor vergunningsvoorwaarden<br />
– Vlaamse en Europese <strong>BBT</strong>-studies<br />
– Inhoud en verloop van <strong>BBT</strong>-studies<br />
• <strong>BBT</strong> voor de veeteeltsector<br />
– watergebruik<br />
– nutriëntemissies naar lucht, bodem en water<br />
– geur en stof<br />
– overige<br />
• <strong>BBT</strong> voor de glastuinbouw<br />
– energieverbruik<br />
– lichtuitstraling<br />
– overige<br />
• Meer info?<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
2
Inhoud<br />
• Inleiding<br />
– <strong>BBT</strong>-kenniscentrum van VITO<br />
– <strong>BBT</strong>: definitie, basis voor vergunningsvoorwaarden<br />
– Vlaamse en Europese <strong>BBT</strong>-studies<br />
– Inhoud en verloop van <strong>BBT</strong>-studies<br />
• <strong>BBT</strong> voor de veeteeltsector<br />
– watergebruik<br />
– nutriëntemissies naar lucht, bodem en water<br />
– geur en stof<br />
– overige<br />
• <strong>BBT</strong> voor de glastuinbouw<br />
– energieverbruik<br />
– lichtuitstraling<br />
– overige<br />
• Meer info?<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
3
<strong>BBT</strong>-kenniscentrum van VITO<br />
Kenniscentrum voor Beste Beschikbare Technieken (<strong>BBT</strong>):<br />
- Onderzoeksgroep van de Vlaamse Instelling voor<br />
Technologisch Onderzoek (VITO)<br />
- Initiatief van het Vlaams gewest<br />
- Taken:<br />
*Uitwisseling kennis milieuvriendelijke technieken / Informatiebron voor<br />
sector en overheid<br />
*Advies vergunningsverlener bij het opstellen van vergunning<br />
*Advies overheid aanpassing wetgeving en bij subsidiëring<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
4
<strong>BBT</strong> - definitie<br />
Beste Beschikbare Technieken<br />
Technieken<br />
end-of-pipe + aanpassingen proces<br />
organisatorische maatregelen<br />
Beste (voor het milieu in zijn geheel)<br />
geïntegreerd : water, lucht,<br />
energie, afval, …<br />
Beschikbare<br />
bewezen in de praktijk<br />
geen overmatige kosten<br />
redelijk t.o.v. resultaat<br />
haalbaar voor bedrijven<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
5
<strong>BBT</strong> = Beste voor het milieu …<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
6
… maar draagbaar voor bedrijven<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
7
<strong>Vlaanderen</strong><br />
Vlarem II Art. 4.1.2.1<br />
§1 De exploitant moet als zorgvuldig persoon<br />
steeds de beste beschikbare technieken<br />
toepassen ter bescherming van mens en milieu,<br />
en dit zowel bij de keuze van<br />
behandelingsmethodes op het niveau van de<br />
emissies, als bij de keuze van bronbeperkende<br />
maatregelen (aangepaste productietechnieken<br />
en -methoden, grondstoffenbeheersing en<br />
dergelijke meer). …<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
8
<strong>Vlaanderen</strong><br />
Vlarem II Art. 4.1.2.1<br />
§2 De naleving van de voorwaarden in dit<br />
besluit en/of de milieuvergunning wordt<br />
geacht overeen te stemmen met de<br />
verplichting uit §1.<br />
<strong>BBT</strong> als basis voor milieuvergunningsvoorwaarden<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
9
Vlaamse <strong>BBT</strong>-studies<br />
vooral KMO-sectoren (>35)<br />
Droogkuis<br />
Galvano<br />
Thermisch verzinken<br />
Grafische sector<br />
Mestverwerking (ed.3)<br />
Textiel<br />
Verfproductie<br />
Houtverduurzaming<br />
Spaanplaten<br />
Groente-, fruit- en<br />
aardappelverwerking<br />
Afgewerkte olie<br />
Kunststoffen<br />
Benzinetankstations<br />
Wasserijen<br />
Kleiverwerking<br />
Zwembaden<br />
Gieterijen<br />
Beton<br />
Afvalwaterzuiveringsslib<br />
Non-ferro<br />
Asfaltcentrales<br />
Stookinstallaties + motoren<br />
Tank- en vatenreiniging<br />
Slachthuizen<br />
Car- en truckwash<br />
Houtbewerking<br />
Ziekenhuizen<br />
Metaalbewerking<br />
Natuursteenverwerking<br />
Ontginning<br />
Recyclage van bouwpuin<br />
Glastuinbouw<br />
Composteerinstallaties<br />
Carrosserie (ed.2)<br />
Veeteelt<br />
Stoom<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
10
• IPPC-richtlijn:<br />
Europa<br />
Richtlijn 96/61/EG<br />
– Integrated Pollution Prevention and Control<br />
– in Vlarem: geïntegreerde preventie en bestrijding van<br />
verontreiniging (GPBV)<br />
• Annex 1:<br />
– lijst industriële activiteiten met groot milieuverontreinigingspotentieel<br />
– in Vlarem I: GPBV-inrichtingen (X)<br />
Vergunning gebaseerd op <strong>BBT</strong> (Art. 9.4)<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
11
Europese <strong>BBT</strong>-studies<br />
GPBV sectoren (>30)<br />
Ijzer en staal<br />
Non-ferro<br />
Cement en kalk<br />
Koelsystemen<br />
Chlooralkali<br />
Pulp en papier<br />
Leerlooierijen<br />
Raffinaderijen<br />
Ferrometaalbewerking<br />
Bulk organische chemie<br />
Afvalwater- en afgasbehandeling<br />
in de<br />
chemie<br />
Intensieve veeteelt<br />
Monitoring<br />
Textiel<br />
Slachterijen<br />
Gieterijen<br />
Mijnresten<br />
Glas<br />
Afvalverbranding<br />
Afvalverwerking<br />
Stookinstallaties<br />
Econonomische en crossmedia<br />
aspecten<br />
Opslag<br />
Voeding<br />
Keramische industrie<br />
Bulk anorganische chemie<br />
(2x)<br />
Organische fijnchemie<br />
Anorganische fijnchemie<br />
Polymeren<br />
Oppervlaktebehandeling (2x)<br />
Energie efficiëntie<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
12
BREF intensieve veeteelt<br />
• BAT Reference Document for Intensive Rearing of Poultry and Pigs<br />
(2003)<br />
• Toepassingsgebied: rubriek 6.6 van bijlage I van de IPPC-richtlijn:<br />
– installaties voor intensieve pluimvee- of varkenshouderij met meer dan:<br />
a) 40 000 plaatsen voor pluimvee;<br />
b) 2 000 plaatsen voor vleesvarkens (van meer dan 30 kg); of<br />
c) 750 plaatsen voor zeugen.<br />
• Bestudeerde diercategorieën:<br />
– pluimvee: leghennen, braadkippen, kalkoenen, eenden en parelhoenders;<br />
– varkens: vleesvarkens +30 kg, inclusief opkweek van varkens vanaf 25-<br />
35 kg;<br />
– zeugen: inclusief de periodes van het dekken, drachtig zijn, en werpen.<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
13
Inhoud <strong>BBT</strong>-studies<br />
• <strong>BBT</strong>-informatie<br />
– Sector (socio-economisch, milieu-juridisch)<br />
– Procesbeschrijvingen<br />
– Milieu-aspecten (water, afvalwater, emissies, geur en stof,<br />
energie, afval, lichthinder…)<br />
– Milieuvriendelijke technieken<br />
– <strong>BBT</strong>-selectie<br />
• Aanbevelingen/suggesties op basis van de <strong>BBT</strong> (niet<br />
bindend !)<br />
– vergunningsvoorwaarden<br />
– sectorale voorwaarden Vlarem (b.v. lozingsnormen)<br />
– milieusubsidies<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
14
Verloop <strong>BBT</strong>-studies<br />
• Keuze sector<br />
– Beslissing opdrachtgever (stuurgroep <strong>BBT</strong>/EMIS)<br />
• Opstellen van <strong>BBT</strong>-rapporten<br />
– Op basis van literatuur, bedrijfsbezoeken, informatie leveranciers,<br />
buitenlandse <strong>BBT</strong>-documenten, evt. Europese BREFs, …<br />
– In overleg met overheid & sector via sectororganisaties<br />
(begeleidingscomité)<br />
– Looptijd: 1-2 jaren<br />
• Verspreiding <strong>BBT</strong>-rapporten<br />
– Boekvorm (www.academiapress.be)<br />
– Internet (www.emis.vito.be)<br />
– Infosessies, publicaties, ….<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
15
Inhoud<br />
• Inleiding<br />
– <strong>BBT</strong>-kenniscentrum van VITO<br />
– <strong>BBT</strong>: definitie, basis voor vergunningsvoorwaarden<br />
– Vlaamse en Europese <strong>BBT</strong>-studies<br />
– Inhoud en verloop van <strong>BBT</strong>-studies<br />
• <strong>BBT</strong> voor de veeteeltsector<br />
– watergebruik<br />
– nutriëntemissies naar lucht, bodem en water<br />
– geur en stof<br />
– overige<br />
• <strong>BBT</strong> voor de glastuinbouw<br />
– energieverbruik<br />
– lichtuitstraling<br />
– overige<br />
• Meer info?<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
16
<strong>BBT</strong> - water<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle veeteeltbedrijven:<br />
– Waterbalans opstellen<br />
– Grof vuil verwijderen door droog reinigen<br />
– Drinkwatervoorziening goed gebruiken<br />
– Alternatieve waterbronnen gebruiken<br />
• hemelwater<br />
• oppervlaktewater<br />
• recuperatiewater<br />
• Bijkomende <strong>BBT</strong> voor alle melkveebedrijven:<br />
– Spoelwaterhuishouding melkinstallatie<br />
optimaliseren<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
17
Waterbalans<br />
• Inkomende waterstromen<br />
– beschikbare waterbronnen<br />
– vereiste kwaliteit<br />
– …<br />
• Uitgaande waterstromen<br />
– herkomst<br />
– samenstelling<br />
– …<br />
• Achterblijvend water<br />
– in het dier<br />
– in de mest<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
18
Drinkwatervoorziening<br />
• Mors- en lekverliezen voorkomen<br />
– Installatie optimaliseren:<br />
• uitvoering<br />
• locatie<br />
• positie<br />
– Lekken onmiddellijk herstellen<br />
– Installatie regelmatig ijken<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
19
Alternatieve waterbronnen<br />
Voorbeelden van milieutechnisch én ecologisch bruikbare waterbronnen in de rundveehouderij<br />
processtap<br />
waterbron<br />
Grondwater<br />
Leidingwater<br />
Hemelwater<br />
Oppervlaktewater<br />
Recuperatiewater<br />
drinkwater en aanmaakwater kunstmelk<br />
jongvee<br />
J<br />
J a<br />
J a,b<br />
N<br />
J a<br />
reinigingswater voor stallen en machines<br />
N<br />
N<br />
J<br />
J<br />
J<br />
reinigingswater voor melkinstallatie en<br />
koeltank<br />
J<br />
J a<br />
N<br />
N<br />
J a<br />
ontsmettingsbak voor melkvee<br />
J<br />
J<br />
N<br />
N<br />
N<br />
koelwater voorkoeler<br />
J<br />
J<br />
J<br />
N<br />
N<br />
spoelwater voor ontijzering en ontkalking<br />
J<br />
J<br />
J<br />
N<br />
N<br />
a voor zover toegelaten door de geldende kwaliteitseisen<br />
b mits ontsmetting<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
20
Alternatieve waterbronnen<br />
Voorbeelden van milieutechnisch én ecologisch bruikbare waterbronnen in de varkenshouderij<br />
processtap<br />
Grondwater<br />
Leidingwater<br />
Hemelwater<br />
Oppervlaktewater<br />
waterbron<br />
Recuperatiewater<br />
drinkwater<br />
J<br />
J<br />
J/N a<br />
N<br />
N<br />
reinigingswater voor<br />
stallen en machines<br />
N<br />
N<br />
J<br />
J<br />
N<br />
spoelwater voor<br />
ontijzering en<br />
ontkalking<br />
J<br />
a voor zover toegelaten door de geldende kwaliteitseisen /evt. vermengd met andere waterbronnen;<br />
bijkomend onderzoek vereist, problemen van ammonium en nitriet (agv ammoniakemissie?)<br />
J<br />
J<br />
N<br />
N<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
21
Alternatieve waterbronnen<br />
Voorbeelden van milieutechnisch én ecologisch bruikbare waterbronnen in de pluimveehouderij<br />
processtap<br />
waterbron<br />
Grondwater<br />
Leidingwater<br />
Hemelwater<br />
Oppervlaktewater<br />
Recuperatiewater<br />
drinkwater<br />
J<br />
J<br />
J/N a, b<br />
N<br />
N<br />
reinigingswater<br />
voor stallen<br />
J<br />
J<br />
J/N a, c<br />
N<br />
N<br />
reinigingswater<br />
voor machines<br />
N<br />
N<br />
J<br />
J<br />
N<br />
spoelwater voor<br />
ontijzering en<br />
ontkalking<br />
J<br />
J<br />
a voor zover toegelaten door de geldende kwaliteitseisen<br />
b bijkomend onderzoek vereist<br />
c bijkomend onderzoek in uitvoering; problemen van ammonium en nitriet (agv ammoniakemissie?)<br />
J<br />
N<br />
N<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
22
Spoelwater melkinstallatie<br />
• Klassiek<br />
Spoelautomaat<br />
Driewegklep<br />
Opslagvat hoofd- en<br />
naspoeling<br />
Hergebruik<br />
• Alternatieven<br />
Afvoer voorspoelwater<br />
– Doorschuifreiniging<br />
– Voorraadreiniging<br />
– Combinatie van doorschuif- en voorraadreiniging<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
23
Doorschuifreiniging<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
24
Voorraadreiniging<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
25
Combinatie<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
26
Aanbevelingen<br />
• Reductie drinkwater: geen optie<br />
• Alternatieve waterbronnen: indien voldaan aan kwaliteitseisen, b.v.<br />
Rundveehouderij: als drinkwater en aanmaakwater kunstmelk voor jongvee<br />
• ontsmet hemelwater<br />
• voorspoelwater van de melkmachine, mits snelle vervoedering<br />
• opgewarmd water van de voorkoeler<br />
Varkenshouderij: als reinigingswater voor varkensstallen<br />
• hemelwater<br />
• oppervlaktewater<br />
Pluimveehouderij: als reinigingswater voor machines<br />
• hemelwater<br />
• oppervlaktewater<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
27
<strong>BBT</strong> - nutriëntemissies<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle veeteeltbedrijven:<br />
– Nutriëntenbalans opstellen<br />
– Precisievoeding toepassen<br />
– Vloerbevuiling zoveel mogelijk voorkomen<br />
– Voldoende mestopslagcapaciteit voorzien<br />
– Optimale mestopslag<br />
– Optimale mestaanwending<br />
• ifv landbouwgrond, gewasbehoefte en klimaat<br />
• emissiearm, nauwkeurig doseren,gelijkmatig verspreiden<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
28
<strong>BBT</strong> - nutriëntemissies<br />
• <strong>BBT</strong> voor nieuwbouwstallen voor pluimvee en varkens,<br />
volgens de specificaties van bijlage I van het MB van<br />
19/03/04 (= lijst van ammoniakemissiearme stallen voor<br />
<strong>Vlaanderen</strong>):<br />
– Toepassen van ammoniakemissiearme (AEA-)<br />
stalsystemen<br />
• Concreet varkenshouderij:<br />
– biggenopfok, kraamhokken, guste en dragende zeugen, vleesvarkens<br />
• Concreet pluimveehouderij:<br />
– opfokpoeljen van legkippen, legkippen incl. (groot)ouderdieren van<br />
legrassen en slachtkuikenouderdieren<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
29
<strong>BBT</strong> - nutriëntemissies<br />
– Economische detailanalyse<br />
• 6 huisvestingssystemen: varkens (5) en pluimvee (1)<br />
biggen opfok (spenen tot 10 weken): V-1.5<br />
kraamhokken: V-2.2<br />
guste en dragende zeugen: V-3.1<br />
guste en dragende zeugen: V-3.5<br />
vleesvarkens: V-4.7<br />
• meerkost 10-25%<br />
globaal: economische haalbaarheid geen evidentie!<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
30
<strong>BBT</strong> – nutriëntemissies / geur en stof<br />
• <strong>BBT</strong> bij mechanisch geventileerde nieuwbouwstallen<br />
voor diercategorieën pluimvee en varkens waarvoor<br />
nog geen AEA-stalsystemen zijn opgenomen in<br />
bijlage I van MB 19/03/2004 en indien nog bijkomende<br />
emissiebronnen:<br />
– Stallucht afzuigen en behandelen met een<br />
gaswasser<br />
• Concreet varkenshouderij:<br />
– beren<br />
• Concreet pluimveehouderij:<br />
– slachtkuikens, opfokpoeljen van slachtkuikengrootouderdieren,<br />
kalkoenen, eenden, loopvogels, kwartels, parelhoenderen, ganzen,<br />
fazanten, vleesduiven en ander pluimvee dat niet in de lijst<br />
voorkomt<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
31
<strong>BBT</strong> – geur en stof<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle nieuwe stallen en<br />
mestopslagplaatsen:<br />
– Optimale inplanting binnen de bedrijfslocatie<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
32
Aanbevelingen<br />
• Mestopslag<br />
– regelmatige controle door bevoegde overheid ivm<br />
strikte naleving wettelijke bepalingen<br />
• AEA-stalsystemen<br />
– subsidie als stimulans<br />
• Gaswasser<br />
– in specifieke gevallen als bijzondere<br />
vergunningsvoorwaarde<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
33
Aanbevelingen<br />
• Technisch haalbare luchtbehandelingstechnieken<br />
(b.v. gaswasser, biofilter)<br />
– anno 2005 te duur voor bestaande veeteeltbedrijven<br />
• Overige luchtbehandelingstechnieken<br />
– nood aan bijkomend onderzoek ivm technische<br />
haalbaarheid<br />
• Nieuw artikel Vlarem II<br />
– afdeling 5.9.3: Algemene voorwaarden mbt ligging van<br />
stallen<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
34
<strong>BBT</strong> - afvalwater<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle veeteeltbedrijven<br />
– Afvalwater met mestdeeltjes opvangen en uitrijden<br />
op het land<br />
– Afvalwater zonder mestdeeltjes lozen op riool<br />
• Aansluiting?<br />
• Toelating?<br />
• Bijkomende <strong>BBT</strong> voor alle melkveebedrijven<br />
– Melkspoelwater opvangen in de mestkelder<br />
– Te overwegen in specifieke situaties:<br />
• kleinschalige afvalwaterzuiveringsinstallatie<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
35
<strong>BBT</strong> - afvalwater<br />
• Bijkomende <strong>BBT</strong> voor alle veeteeltbedrijven<br />
met kuilplaat:<br />
– Sapverliezen beperken (kuilvoeder)<br />
– Vervuiling van de run-off van de kuilplaat beperken<br />
– Perssappen en first flush van de kuilplaat<br />
opvangen en uitrijden op het land<br />
– Verdunde fractie run-off kuilplaat (zonder mest):<br />
• beregenen op de weide<br />
• vertraagd afvoeren naar oppervlaktewater<br />
zuiver kuilvoeder!<br />
vervuiling voorkomen!<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
36
<strong>BBT</strong> – energie<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle veeteeltbedrijven<br />
– Energiebalans opstellen / energieaudit uitvoeren<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle melkveebedrijven:<br />
– Warmte recupereren uit melkkoeler<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle melkveebedrijven met nieuwe<br />
melkinstallaties:<br />
– Melkpomp / vacuümpomp met toerentalregeling<br />
gebruiken<br />
– Voorkoeler gebruiken<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
37
<strong>BBT</strong> – energie<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle mechanisch geventileerde<br />
stallen<br />
– Leidingen en ventilatoren regelmatig controleren<br />
en reinigingen<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle nieuwe mechanisch<br />
geventileerde stallen<br />
– Ventilatiesysteem optimaal ontwerpen<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
38
<strong>BBT</strong> – afval<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle veeteeltbedrijven<br />
– Afvalstromen minimaliseren en volgens de meest<br />
aangewezen opties afvoeren<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
39
Aanbevelingen<br />
• KWZI<br />
– Te overwegen in specifieke situaties<br />
• Nieuw artikel Vlarem II<br />
– afdeling 5.9.8: Voorwaarden mbt de beperking van<br />
milieuhinder (goede bedrijfspraktijken)<br />
• Aanvulling Vlarem II,<br />
– artikel 5.9.8.4 §1 (reinigingsactiviteiten)<br />
– artikel 5.9.8.5 (kuilplaat)<br />
– artikel 5.9.9.1 (onderhoud en controle)<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
40
Inhoud<br />
• Inleiding<br />
– <strong>BBT</strong>-kenniscentrum van VITO<br />
– <strong>BBT</strong>: definitie, basis voor vergunningsvoorwaarden<br />
– Vlaamse en Europese <strong>BBT</strong>-studies<br />
– Inhoud en verloop van <strong>BBT</strong>-studies<br />
• <strong>BBT</strong> voor de veeteeltsector<br />
– watergebruik<br />
– nutriëntemissies naar lucht, bodem en water<br />
– geur en stof<br />
– overige<br />
• <strong>BBT</strong> voor de glastuinbouw<br />
– energieverbruik<br />
– lichtuitstraling<br />
– overige<br />
• Meer info?<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
41
<strong>BBT</strong> - energie<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle glastuinbouwbedrijven<br />
– Optimaal gebruik van teeltruimte<br />
– Beperken / vermijden van ongewenst ventilatie<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle nieuwe glastuinbouwbedrijven<br />
– Optimale vormgeving en oriëntatie serre<br />
– Optimale warmteproductie en –verdeling<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
42
<strong>BBT</strong> - energie<br />
• Vaste schermen<br />
<strong>BBT</strong> bij warme teelten<br />
• Goed geïsoleerde zijwanden<br />
<strong>BBT</strong> bij warme niet-lichtgevoelige teelten<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
43
<strong>BBT</strong> - energie<br />
• Beweegbare energieschermen<br />
<strong>BBT</strong> voor<br />
• alle gespecialiseerde glasgroentebedrijven met niet-lichtgevoelige<br />
warme teelten<br />
• alle kasplantenbedrijven met warme teelten<br />
• alle snijbloembedrijven met warme teelten<br />
→Mits nieuwe serretypes en voldoende lange<br />
overgangstermijn<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
44
<strong>BBT</strong> - energie<br />
• WarmteKrachtKoppeling (WKK)<br />
<strong>BBT</strong> wanneer naast warmtebehoefte ook grote<br />
energievraag is<br />
b.v. assimilatieverlichting<br />
• Warmteopslagbuffer<br />
<strong>BBT</strong> voor warme, CO 2 behoeftige teelten<br />
grote (> 2 ha) mét voldoende warmteoverschot én stoken op<br />
aardgas of lamppetroleum<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
45
<strong>BBT</strong> - energie<br />
• Rookgascondensor op aardgasinstallatie<br />
<strong>BBT</strong> indien laagwaardige warmte nuttig kan<br />
toegepast worden<br />
b.v. groeibuis of grondverwarming<br />
• Optimalisatie van de teeltomstandigheden van warme<br />
teelten door gebruik te maken van klimaatcomputer<br />
<strong>BBT</strong> voor nieuwe en grote (> 2 ha) moderne<br />
bedrijven<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
46
Aanbevelingen<br />
• Optimaal concept & correcte bedrijfsvoering<br />
= basis rationeel energieverbruik<br />
• Energie<br />
– nood aan structuur ikv landbouwonderzoek en<br />
bijkomend onderzoek<br />
– invulling anno 2007<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
47
<strong>BBT</strong> - licht<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle glastuinbouwbedrijven met belichte<br />
teelten<br />
– Kunstlichtbelichting optimaliseren<br />
– Juiste armaturen<br />
– Armaturen correct opstellen<br />
• Bijkomende <strong>BBT</strong> igv lichthinder<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
48
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
49
<strong>BBT</strong> - licht<br />
• Zijdelings verstrooid licht beperken door:<br />
– schermfolies (binnenkant)<br />
<strong>BBT</strong> in geval van lichthinder<br />
– gevelschermen (binnenkant)<br />
<strong>BBT</strong> in geval van lichthinder, én indien beweegbare<br />
energieschermen <strong>BBT</strong><br />
• Opwaarts gestraald licht beperken door:<br />
– beweegbare schermen (binnenkant)<br />
<strong>BBT</strong> in geval van lichthinder, én indien<br />
beweegbare energieschermen <strong>BBT</strong><br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
50
Aanbevelingen<br />
• Concretisering wetgeving beheersing lichthinder<br />
(Vlarem II, Hfdst. 4.6)<br />
– Lokaal probleem!<br />
– Stappenplan (preventief)<br />
– Bijkomende <strong>BBT</strong> in geval van lichthinder<br />
• Website lichthinder: www.emis.vito.be/lichthinder<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
51
Aanbevelingen<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
52
<strong>BBT</strong> - water<br />
• <strong>BBT</strong> voor alle glastuinbouwbedrijven<br />
– Waterbalans opstellen<br />
– Rationele watergift toepassen<br />
– Optimalisatie, regelmatige controle, reiniging en<br />
onderhoud van het<br />
voedingswatertoedieningssysteem<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
53
<strong>BBT</strong> - water<br />
• Hemelwater als voedingswater<br />
<strong>BBT</strong> voor alle nieuwe bedrijven<br />
<strong>BBT</strong> voor alle grote bestaande bedrijven<br />
→ uitzondering in specifieke situaties<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
54
<strong>BBT</strong> - water<br />
• Recirculatiesysteem bij substraatteelt<br />
<strong>BBT</strong> voor nieuwe serres bij glastuinbouwbedrijven<br />
>2 ha met vruchtgewassen of snijbloemen met hoge<br />
toegevoegde waarde<br />
→ evt. ontsmetting (b.v. langzame zandfilter,<br />
UV, hitte, O 3 , H 2 O 2 , chloor)<br />
→ keuze techniek bedrijfs- en teeltspecifiek<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
55
• Spui bij substraatteelt:<br />
– beperken<br />
altijd <strong>BBT</strong><br />
<strong>BBT</strong> - water<br />
– apart opvangen<br />
<strong>BBT</strong> indien recirculatiesysteem <strong>BBT</strong><br />
– aanwenden op het land<br />
<strong>BBT</strong> mits beperking van de spuistroom, en<br />
zolang geen alternatieven beschikbaar voor<br />
behandeling en/of aanwenden spuistroom<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
56
<strong>BBT</strong> - luchtemissies<br />
Algemene <strong>BBT</strong><br />
• Optimale verbranding<br />
• Kwaliteitscertificering<br />
• Optimalisatie vuurhaard bij nieuwe/vernieuwing installatie<br />
• CO 2 aanwenden als bemesting bij glasgroentebedrijven (in<br />
het bijzonder vruchtgewassen) igv aardgas of gasolie<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
57
<strong>BBT</strong> - luchtemissies<br />
Aardgas<br />
• Lage NOx brander<br />
– <strong>BBT</strong> voor nieuwe installaties of vervanging in warme<br />
glasgroente- en sierteeltbedrijven > 2ha<br />
Gasolie<br />
• Lage NOx brander<br />
– <strong>BBT</strong> voor alle nieuwe installaties<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
58
<strong>BBT</strong> - luchtemissies<br />
Extra zware stookolie<br />
• Alternatieve brandstoffen (b.v. low dust fuel)<br />
• Cycloon / multicycloon<br />
– <strong>BBT</strong> voor alle installaties<br />
• Overschakelen op aardgas<br />
– GEEN <strong>BBT</strong><br />
aansluiting technisch haalbaar?<br />
brandstofprijzen en aansluitingskosten?<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
59
Inhoud<br />
• Inleiding<br />
– <strong>BBT</strong>-kenniscentrum van VITO<br />
– <strong>BBT</strong>: definitie, basis voor vergunningsvoorwaarden<br />
– Vlaamse en Europese <strong>BBT</strong>-studies<br />
– Inhoud en verloop van <strong>BBT</strong>-studies<br />
• <strong>BBT</strong> voor de veeteeltsector<br />
– watergebruik<br />
– nutriëntemissies naar lucht, bodem en water<br />
– geur en stof<br />
– overige<br />
• <strong>BBT</strong> voor de glastuinbouw<br />
– energieverbruik<br />
– lichtuitstraling<br />
– overige<br />
• Meer info?<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
60
www.emis.vito.be<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
61
www.emis.vito.be<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
62
In boekvorm<br />
Academia Press – Gent<br />
Eekhout 2, 9000 Gent<br />
T (09)233 80 88<br />
F (09)233 14 09<br />
E-mail: info@academiapress.be<br />
ISBN: 90 382 0945 2<br />
Prijs: 9,15 <br />
ISBN: 90 382 0820 6<br />
Prijs: 13,50 <br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
63
www.emis.vito.be/veeteelt/<br />
<strong>BBT</strong> veeteelt interactief<br />
(in opmaak)<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
64
www.emis.vito.be/veeteelt/<br />
<strong>BBT</strong> veeteelt interactief<br />
(in opmaak)<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
65
www.emis.vito.be/veeteelt/<br />
<strong>BBT</strong> veeteelt interactief<br />
(in opmaak)<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
66
<strong>BBT</strong> veeteelt interactief<br />
(in opmaak)<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
67
Contact<br />
An Derden<br />
VITO, <strong>BBT</strong>-Kenniscentrum<br />
Boeretang 200 B-2400 MOL<br />
Tel. (014)33 58 68<br />
Fax (014)32 11 85<br />
E-mail: an.derden@vito.be<br />
Internet: www.emis.vito.be<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
68
Vragen ?<br />
20 maart 2007 vertrouwelijk – © 2007, VITO NV – alle rechten voorbehouden<br />
69
Change language