Hoofd/hersenletsel - Diliguide

Als een patiënt met LTH op enig moment gesedeerd of onder narcose gebracht moet
worden, waardoor deze neurologisch minder goed te beoordelen is, is het zeer wenselijk
om, als de klinische situatie van de patiënt dit toelaat, eerst een oriënterend neurologisch
onderzoek uit te voeren, wat minimaal het onderzoek uit de primary survey bevat (ATLS
2008).
Tijdens de eerste opvang dient een evaluatie plaats te vinden of een CT schedel/hersenen
in het kader van een LTH noodzakelijk is.
De NICE-richtlijn Head Injury (2007) beveelt aan dat de observatie van LTH-patiënten na het
eerste onderzoek minimaal bestaat uit: ademhalingsfrequentie, zuurstofsaturatie, bloeddruk,
hartfrequentie, GCS, pupilgrootte en –reactie, bewegen ledematen en temperatuur. De
minimale frequentie waarin dit onderzoek herhaald en gedocumenteerd wordt is:
- bij een EMV kleiner dan 15: elk half uur
- bij een EMV van 15: elk halfuur gedurende de eerste twee uur, hierna een keer per uur
gedurende 4 uur, hierna elke 2 uur.
Als een patiënt met een EMV van 15 verslechtert na de eerste twee uur, dient de patiënt
opnieuw beoordeeld te worden en wordt opnieuw begonnen met het schema.
Het is het meest veilig om van iedere patiënt met een LTH een CT schedel/hersenen te
maken, maar niet kosteneffectief en niet noodzakelijk. Er zijn verschillende onderzoeken
verricht naar de criteria voor het maken van een CT schedel/hersenen (Haydell 2000, Stiell
2005, Smits 2007), waarbij de inclusiecriteria en algoritmen wel enigszins verschilden tussen
deze studies zoals wordt besproken in hoofdstuk 6. Op de SEH zullen de criteria voor het
maken van een CT schedel/hersenen nagelopen en gedocumenteerd moeten worden.
Alle bevindingen van onderzoek bij LTH patiënten dienen goed gedocumenteerd te worden
(ATLS 2008, NICE 2007)
Er dient een locaal protocol te zijn voor het verwijzen van een patiënt naar een
neurochirurgisch centrum waarin multidisciplinaire afspraken en logistieke routing zijn
vastgelegd (NICE 2007, ATLS 2008).
Conclusie(s)
Bij de opvang van een patiënt met een ogenschijnlijk LTH op de SEH-afdeling,
dient in de acute fase het ABCDE uit de ATLS te worden gevolgd.
Niveau 4
D ATLS 2008, van Olden 2004, Nice 2007
Niveau 4
Oriënterend neurologisch onderzoek tijdens de primary survey bestaat uit:
GCS, pupilgrootte en reactie, tekenen van lateralisatie en tekenen van evt
letsel van het ruggenmerg.
D ATLS 2008
Richtlijn opvang van patiënten met licht traumatisch hoofd/hersenletsel, 2010 43