Hoofd/hersenletsel - Diliguide

5. Onderzoek van kinderen met LTH bij eerste opvang in het
ziekenhuis
Uitgangsvraag
Waaruit moet het onderzoek van kinderen op de SEH bestaan?
Inleiding
Aan welke eisen het lichamelijk onderzoek bij kinderen op de SEH minimaal moet voldoen,
hangt met name samen met het zoeken van risicofactoren welke het risico op intracraniële
afwijkingen vergroten. Voordat hiernaar gezocht wordt, wordt geadviseerd alle
traumapatiënten op te vangen volgens het APLS (Advanced Pediactrics Life Support)
protocol (APLS 2006).
Samenvatting van de literatuur
Volgens het APLS-protocol worden eerst “Airway, Breathing and Circulation” (ABC)
veiliggesteld. Het principe is hetzelfde als bij de volwassenen. Als de A, B en C stabiel zijn
volgt de D (disability): de neurologische toestand.
Beoordeling bewustzijn
Taesdale en Jennett hebben in 1974 de Glasgow Coma Score (GCS) ontwikkeld als een
praktische schaal om de diepte van coma te objectiveren. De GCS is gemodificeerd voor
kinderen (Reilly 1988, Simpson 1991, Tatman 1997). Hierbij wordt een onderscheid gemaakt
tussen kinderen van 4 jaar met betrekking tot de verbale score (zie tabel 1). Er
bestaat ook een kinderGCS die de totale score aanpast aan de leeftijd, waardoor voor
jongere kinderen een lagere maximale score geldt. Een groot voordeel van de kinderscore
zoals bijgevoegd in tabel 1 is dat er geen misverstand over de interpretatie van de score kan
bestaan omdat (net als bij volwassenen) een maximale score altijd 15 bedraagt. Dit is met
name belangrijk bij het samenwerken tussen de diverse disciplines welke niet allen alleen
met kinderen maar ook met volwassenen werken. De kans op miscommunicatie wordt
hiermee aanzienlijk verkleind (NICE 2007, Vles 2007, van de Voorde 2008, Kirkham 2008).
Hoewel er studies zijn die suggereren dat vereenvoudigde versies van de GCS even goed
de uitkomst voorspellen bij kinderen als de normale GCS (Van de Voorde 2008, Durham
2000), is het bewijs beperkt, en niet verkregen bij kinderen met licht traumatisch
hoofd/hersenletsel.
Van de Voorde 2008 vergeleek bij 96 opeenvolgende kinderen (0-18 jaar) met matig tot
ernstig traumatisch hersenletsel de normale GCS met alleen het motore deel van de GCS.
De uitkomst werd weergegeven op een ordinale schaal: normaal/milde handicap, matige tot
ernstige handicap en overleden. In deze studie bleek alleen de motor score even goed de
uitkomst te voorspellen als de totale GCS. Gill (2005) vergelijkt (niet specifiek bij kinderen)
zelfs de 3 aparte onderdelen van de GCS en nog 2 aparte 3 puntscores, welke allemaal
dezelfde resultaten gaven en beduidend eenvoudiger waren te scoren.
Durham (2000) vergelijkt de interrater reliability van de CHOP infant coma scale (of Infant
Face Scale) met die van de normale GCS. De CHOP/IFS is een eenvoudige schaal en is
toepasbaar tot 2 jaar. Het onderzoek werd uitgevoerd bij 75 in het ziekenhuis opgenomen
kinderen onder de 2 jaar en 10 kinderen die opgenomen waren op de intensive care met
Richtlijn opvang van patiënten met licht traumatisch hoofd/hersenletsel, 2010 47