Hoofd/hersenletsel - Diliguide

ontslagen. Bij 34 patiënten werd de initiële negatieve CT uitslag in tweede instantie herzien
in equivocaal. Bij twee van deze patiënten leidde dit tot extra bewaking, zonder
neurologische verslechtering. Allen herstelden goed. Bij 19 patiënten (1,1%) werd de
negatieve CT herzien in positief. Bij twee van deze patiënten ontstond een verslechtering en
waren IC-opname en medicatie nodig, één patiënt kreeg een craniotomie.
In het totaal was dus bij 5 patiënten (0.3%) met een initieel negatieve CT schedel/hersenen
een neurochirurgische interventie nodig. Al deze patiënten zijn volledig hersteld. De negatief
voorspellende waarde van de CT op basis van de eerste uitslag was 99.7% (95%BI 99.38 -
100%; 99%BI 99.23 - 100%). De auteurs concluderen dat een patiënt met een licht
hoofd/hersenletsel en een negatieve CT veilig naar huis kunnen worden ontslagen.
Stiell (2001) beschrijft de ontwikkeling van de Canadian CT Head Rule (CCHR) in een
prospectieve multicenter studie bij volwassen patiënten met licht hoofdletsel (EMV 13-15)
Exclusiecriteria waren warfarinegebruik, stollingsstoornis of een open schedelfractuur. Er
werden 3121 patiënten geïncludeerd waarvan er 2087 (67%) een CT schedel/hersenen
ondergingen volgens de CCHR en 33% direct zonder scan naar huis waren gestuurd. Deze
laatste groep werd telefonisch benaderd na 14 dagen met een gevalideerde enquête naar
hoofd/hersenletsel en teruggeroepen voor een CT schedel/hersenen als ze niet voldeden
aan de norm. Primaire uitkomst was noodzaak voor neurochirurgische interventie binnen 7
dagen na het ongeval, secundaire uitkomst was klinisch relevante afwijking op CT. 1358
patiënten werden om onduidelijke reden niet geïncludeerd, 363 patiënten waren telefonisch
niet meer te achterhalen. De exacte uitkomst van de groep die zonder CT was ontslagen
wordt niet beschreven. Er werden geen patiënten gemist die een neurochirurgische
interventie nodig hadden, maar wel vier die een klinisch relevante afwijking op CT hadden.
Sensitiviteit 98,4% (95%BI: 96 - 99%), specificiteit 49,6% (95%BI: 48 - 51%). Op grond van
deze studie lijkt het veilig om patiënten met alleen een licht hoofd/hersenletsel die op basis
van de CCHR geen CT-indicatie hebben naar huis te ontslaan.
Stiell (2005) vergelijkt de CCHR en de New Orleans Criteria (NOC) met de aanwezigheid
van klinisch relevant hersenletsel in een prospectieve multicenter cohortstudie bij volwassen
patiënten met een licht hoofd/hersenletsel. Primaire en secundaire uitkomst en follow-up
strategie zijn het zelfde als de studie uit 2001. Er waren 4248 mogelijke patiënten, waarvan
er 2707 de volledige studie hebben doorlopen. 80,2% onderging een CT volgens de
gebruikelijke praktijk en 19,8% niet. Deze 19,8% werd vervolgd met een telefonisch consult
na 14 dagen zoals in de studie uit 2001. Ook in dit stuk staat niet precies vermeld hoe het
met deze groep gegaan is. Op basis van de CT of van de telefonische follow-up werd
vastgesteld of er klinisch relevant hersenletsel was. Van 1330 patiënten waren de dataformulieren
niet compleet en van 221 patiënten was geen uitkomst bekend. Beide regels
hadden een sensitiviteit van 100% voor het detecteren van klinisch relevant hersenletsel en
van de noodzaak tot neurochirurgisch ingrijpen.
Hieruit mag geconcludeerd worden dat patiënten die volgens één van de predictieregels niet
in aanmerking komen voor een CT schedel/hersenen geen risico lopen op het missen van
een neurochirurgische interventie en geen risico lopen op het missen van een klinisch
relevant hersenletsel. Deze patiënten kunnen derhalve veilig naar huis worden ontslagen.
Kanttekening is de statistisch lage prevalentie van de aandoening en het groot aantal nietgeincludeerde
patiënten.
Richtlijn opvang van patiënten met licht traumatisch hoofd/hersenletsel, 2010 93