KULAK gaat voor 50% meer studenten - KU Leuven

More documents

Recommendations

Info

Studie krijgt Amerikaanse nominatie NIEUWS Kinderarmoede in VS viermaal zo hoog als in België Karla Venken Het boek verscheen al in februari vorig jaar, en bundelt bevindingen van Europese en Amerikaanse onderzoekers over kinderarmoede in hun land. Onder het Belgische EU-voorzitterschap zette minister Frank Vandenbroucke een aantal aanbevelingen van de wetenschappers met succes op de Europese agenda. De nominatie voor een Amerikaanse prijs is evenwel een verrassing voor samensteller Koen Vleminckx, ondertussen doctoraal onderzoeker bij het Departement Sociologie. Child Well-being, Child Poverty and Child Policy in Modern Nations is genomineerd voor de jaarlijkse prijs van The Policy Studies Organisation (VS), die in juli wordt uitgereikt en eerder bijvoorbeeld al naar Richard Tobin ging. Het boek verzamelt gegevens over kinderarmoede in 21 geïndustrialiseerde landen, evalueert recente maatregelen in een aantal daarvan en formuleert aanbevelingen voor een omvattende beleidsstrategie tegen kinderarmoede. Blijkt immers dat ook in geïndustrialiseerde landen met een vergelijkbaar (hoog) niveau van economische ontwikkeling, de kinderarmoedepercentages sterk verschillen. In de VS (20,3%) ligt dat viermaal zo hoog als in België (5,1%). Koen Vleminckx: “De nominatie is vooral een fijne verrassing omdat ik wat ontgoocheld was over de respons in de VS tot dusver. In Europa is er in grote lijnen consensus over waarom en hoe de overheid de kinderarmoede moet bestrijden, in de VS veel minder. Eén van de bedoelingen van dit boek was precies om Amerikaanse wetenschappers die de Europese visie genegen zijn, in hun beleidsaanbevelingen te ondersteunen. Een sociaal onderwijsbeleid blijkt bijvoorbeeld belangrijk om generatie-armoede tegen te gaan - het politieke debat over gelijke kansen wordt bij ons nu ook gevoerd: kinderen moeten onafhankelijk van hun financiële vermogens toegang hebben tot kwaliteitsonderwijs en zich kunnen ontwikkelen tot creatieve en productieve individuen die een positieve bijdrage kunnen leveren aan de samenleving van morgen. Maar zelfs dat economische argument vindt weinig gehoor bij de Amerikaanse conservatieven: ‘Goed opgeleide mensen kunnen we toch ook in het buitenland gaan zoeken als we ze straks nodig hebben?’ Bij de huidige Amerikaanse regering ligt kinderarmoede niet echt in de bovenste schuif - de nominatie is vooral in die zin een opsteker, misschien wel een statement van The Policy Studies Organsiation.” New York - Moskou Mag ook wel, gezien de cijfers. In de EU schommelt het percentage kinderen dat in een arm gezin opgroeit tussen 2,4 % (Zweden) en 19,5% (Italië). De schrijnende ‘toppers’ in Noord-Amerika en Europa, met inbegrip van Centraal- en Oost-Europa, zijn de staat New York (26,3%) en de regio Moskou (23,2%). “Het gaat om relatieve armoede, gemeten aan het beschikbare inkomen van het gezin: een kind is arm wanneer het opgroeit in een gezin met een inkomen dat kleiner is dan de helft van het gestandaardiseerde mediane gezinsinkomen in zijn land. Het mediane inkomen is de middelste waarneming uit je steekproef, als je alle gezinnen op basis van hun inkomen van laag naar hoog rangschikt. De mediaan geeft een juister beeld van het doorsnee inkomen dan het statistisch gemiddelde, dat te zeer wordt vertekend door erg lage en vooral extreem hoge inkomens. In Italië leeft dus één op vijf kinderen in een gezin dat zich financieel niet de dingen kan veroorloven die als vanzelfsprekend worden beschouwd - “In Italië leeft één op vijf kinderen in een gezin dat zich financieel niet de dingen kan veroorloven die als vanzelfsprekend worden beschouwd - in ons land is dat één op twintig.” in ons land is dat één op twintig.” “In de voormalige Sovjetrepublieken van Centraal-Azië is een dergelijke maatstaf minder relevant. Daar stellen we vast dat de bevolking een hoge prijs betaalt voor de economische transitie. Kinderen werden niet beschermd tegen de impact van de veranderingen, en hebben er dan ook het sterkst onder geleden. De graad van ondervoeding bij kinderen is er vergelijkbaar met die in bepaalde Afrikaanse regio’s - de kindersterfte bleef er niettemin relatief lager, onder meer omdat immunisatieprogramma’s er vrijwel de hele bevolking bleven bereiken. Maar de lage sociale uitgaven en de lage gezinsinkomens beginnen hun tol te eisen. Zo kunnen meer en meer gezinnen zich geen adequate gezondheidszorg en scholing voor hun kinderen meer veroorloven.” Levensloop “De studie was een initiatief in het kader van de Luxemburg Income Study. Dat is een databankproject van een academisch netwerk met leden in een 25-tal OESOlanden, waarvoor ik enkele jaren als ‘operations manager’ heb gewerkt. Het LIS verzamelt inkomensgegevens voor internationaal vergelijkend onderzoek naar sociaal-economisch beleid, en ook andere Leuvense onderzoekers maken daar gebruik van. Met een dergelijke overzichtsstudie ontstaat in dat academisch netwerk ook een’gemeenschap’ van onderzoekers met sociale en economische expertise inzake inkomensverdeling en armoede, waardoor we een sterkere invloed kunnen uitoefenen op het beleid, zonder onze onafhankelijkheid te verliezen. Ik werk zelf pas sinds twee jaar als onderzoeker aan de K.U.Leuven, en bereid nu een doctoraat voor over de invloed van de veranderingen in de arbeidsmarkt op de ontwikkeling van het sociaal beleid in enkele Europese welvaartsstaten. Of die studie over kinderarmoede daarvoor relevant is? Het heeft mij in ieder geval overtuigd van het belang van een meer dynamisch levensloop-perspectief in het sociaal beleid, maar daarover hoop ik u in de nabije toekomst meer te kunnen vertellen.” (lacht) Tijdens het Belgische EUvoorzitterschap gebruikte federaal minister Frank Vandenbroucke onder meer de aanbevelingen uit deze studie om de EU-landen op eenzelfde sociale golflengte te krijgen. Zo moeten de lidstaten jaarlijks aan de Europese Commissie verslag uitbrengen over de armoedesituatie en het armoedebeleid in hun land. Ook het percentage kinderen dat in armoede opgroeit, wordt voortaan jaarlijks gerapporteerd. De intentie om in alle EU-lidstaten de kinderarmoede tegen 2010 te halveren, werd niet weerhouden... Onderzoek Psychochirurgie opent nieuwe perspectieven dwangneurose In 1999 publiceerde een internationaal team, mede onder leiding van de Leuvense neurochirurg Bart Nuttin, een baanbrekend artikel over diepe hersenstimulatie van patiënten met dwangneurose. Deze vorm van reversibele psychochirurgie levert in een experimentele situatie goede resultaten op, maar roept uiteraard ook belangrijke ethische vragen op - denk aan het spookbeeld van de lobotomie. De belangrijkste Franse medisch-ethische commissie adviseerde op 5 juni positief over deze techniek, en het gerenommeerde tijdschrift Nature publiceerde er vervolgens over. Jeugdvoetbal niet zonder risico’s Groeistoornissen, die op hun beurt later kunnen leiden tot artrose en kwetsuren, kunnen het gevolg zijn van intensief jeugdvoetbal, zo blijkt uit een onderzoek van de Leuvense en de Gentse universiteiten. Vanaf de leeftijd van 13 jaar tot de groeistop kan zich ter hoogte van het kniegewricht een asymmetrische groei voordoen, die kan leiden tot de vorming van O-benen. Het onderzoek pleit niet voor een verbod op intensief jeugdvoetbal, wel voor aangepaste maatregelen. Socioloog Koen Vleminckx • Vleminckx, K. & T. Smeeding (eds.), ‘Child Well-being, Child Poverty and Child Policy in Modern Nations’, The Policy Press, Bristol, 2001 NIEUWS KORT Fout in bloedstolling mogelijke uitweg bij trombose Karen Vanhoorelbeke en haar collega’s van het KULAK-labo voor Tromboseonderzoek volgden een interessante hypothese, ervan uitgaande dat stollingsproblemen bij een bloedingsziekte de weg kunnen wijzen naar een verminderd risico op de vorming van klonters in bloedvaten, de basis van trombose. Om hun idee te toetsen, simuleerden ze de ziekte van Von Willebrand bij bavianen. Een slecht functionerende Von Willebrand-factor leidt tot stollingsproblemen in slagaders. Door deze tekortkoming juist aan te moedigen, bleek de vorming van bloedklonters tegengegaan te kunnen worden. Gemma Frisius 2 In 1997 werd het risicokapitaalfonds Gemma Frisius opgericht. Het succes daarvan hebt u in heel wat artikelen in Campuskrant op de voet kunnen volgen. Nu wordt een opvolger opgericht, met KBC Investco, Fortis Private en de K.U.Leuven als kapitaalverstrekkers. Het fonds is even groot als zijn voorganger, 12,5 miljoen euro, en is bedoeld om startende spin-offs van onze universiteit op de been te helpen. foto: Rob Stevens 4 C AMPUSKRANT 20.6.2002
UZ Leuven Studenten en onderwijs NIEUWS KORT Nieuwe liesprothese In de UZ Leuven werd voor het eerst in ons land (en voor de derde keer in de wereld) een prothese ingeplant bij een liesbreukoperatie. De bedoeling van het netvormige implantaat is de liesregio te versterken, waardoor het risico op infectie en op herhaling van de liesbreuk aanzienlijk moet dalen. Herinrichting ziekenhuissite De zeven hectare grote ziekenhuissite Sint-Pieters en Sint-Raphaël heeft een nieuwe bestemming gekregen. De medische activiteiten worden nog verder afgebouwd en naar Gasthuisberg overgebracht. Dat moet uiterlijk tegen 2012 voltooid zijn. In 2005-2006 kan al met de herinrichting worden begonnen. Wat de bestemming betreft, wordt gedacht aan nieuwbouw, waarin wonen, handel, horeca en cultuur een plaats krijgen. In het project is ook plaats voorzien voor woonen zorgvoorzieningen voor ouderen, maar opgevat als gewone woonwijk. Te weinig koten De Huisvestingsdienst bericht dat er op dit ogenblik al een voelbaar tekort is aan kamers voor studenten die voor korte tijd logies zoeken, en voor buitenlandse studenten. Als er niet snel gereageerd wordt, zal het probleem zich ook uitbreiden naar andere studenten. De Huisvestingsdienst wijst er op dat er nood is aan uitbreiding van het aanbod, en aan een versoepeling van de stadspolitiek ten aanzien van privéverhuurders. De schaarste heeft uiteraard ook gevolgen voor de huurprijs, die momenteel, omgerekend naar tien maanden, gemiddeld 224,62 euro per maand bedraagt. Alma verkoopt minder maaltijden In 2001 verkochten de Alma-restaurants en cafetaria’s 1,43 miljoen maaltijden, 3,01 procent minder dan in 2000. Intussen zijn wel de kosten gestegen en de werkingstoelagen gedaald, wat samen een ruim tekort oplevert voor 2001. De Alma-directie zoekt de oorzaak voor de dalende maaltijdverkoop in de gewijzigde eetgewoonten, die meer en meer de richting van de tussendoortjes uitgaan, ten nadele van de klassieke 3-componentmaaltijden. Tekort aan tandartsen Sinds 1992 is de interesse voor de opleiding tot tandarts gedaald met maar liefst 82 procent. De drie universiteiten die de opleiding aanbieden, hebben sàmen 67 eerstejaarsstudenten. Momenteel is dat nog niet echt een knelpunt, en als de interesse toeneemt kan de sterke daling wel opgevangen worden, maar als dat niét gebeurt, zullen er over enkele jaren te weinig opvolgers zijn. Visitaties op nieuwe wegen Zowat tien jaar geleden startte de ‘inspectie’ van het universitair onderwijs, een kwaliteitsonderzoek van de studierichtingen, via de inmiddels goed ingeburgerde visitaties. Wat in het lager en secundair al een eeuwigheid ingeburgerd was, was aan de universiteiten volstrekt nieuw. Op dit ogenblik is de tweede ronde van de visitaties van start gegaan, dit keer met een andere bedoeling. Een belangrijke vernieuwing is dat er ‘punten’ toegekend zullen worden in de visitatierapporten, terwijl de rapporten van de eerste ronde zich beperkten tot een meestal nogal gematigde verwoording van bepaalde knelpunten. In de nieuwe rapporten zullen 17 kwaliteitsnormen toegekend worden, ieder met een score van A tot E. Het is niét de bedoeling vergelijkingen te formuleren, maar die laten zich met een dergelijke aanpak natuurlijk wel berekenen. Een tweede vernieuwing is dat deze rapporten naar alle waarschijnlijkheid zullen worden gehanteerd bij de internationale accreditering van onze opleidingen, die in de eerstvolgende jaren vorm zal krijgen. foto: Rob Stevens Verpleegteam van Palliatieve Zorgeenheid gelauwerd Palliatieve sedatie, een menswaardig alternatief Kristien Vermoesen De verpleegkundige equipe van de Palliatieve Zorgeenheid van de UZ Leuven kreeg een hart onder de riem gestoken. Tijdens de week van de verpleegkunde ontvingen zij de eerste Juliette Van der Schueren-verpleegprijs voor hun procedure omtrent palliatieve sedatie. Juliette Van der Schueren leidde tot ’86 het Verpleegkundig Departement van de UZ Leuven. Zij hechtte onder meer groot belang aan een patiëntgerichte aanpak. En dat is meteen ook waarvoor het team van de Palliatieve Zorgeenheid de naar haar genoemde prijs kreeg. Zij werkten samen een praktische procedure uit voor palliatieve sedatie bij terminale patiënten. Hoofdverpleegkundige Rita Van Nuffelen: “Palliatieve sedatie kan een oplossing zijn wanneer één of meerdere symptomen ondanks maximale palliatieve zorg niet voldoende onder controle kunnen worden gehouden. Zulke patiënten kunnen dan vragen om tijdelijk of permanent in slaap te worden gehouden. Meestal eten of drinken ze op dat moment al enkele dagen niet meer, en ze vragen gewoonlijk ook uitdrukkelijk om tijdens de sedatie niet kunstmatig gevoed te worden. Ze wensen immers niet dat hun leven nog kunstmatig wordt verlengd. De verpleegkundige en medische zorgen blijven we wel toedienen. Het doel van de palliatieve sedatie is het discomfort van de patiënt - op zijn of haar verzoek - wegnemen. Het ziekteproces zal dan op natuurlijke wijze verder evolueren en de patiënt overlijdt spontaan in de daarop volgende dagen - meestal na één tot acht dagen. De familie wordt permanent ondersteund en begeleid, ook na het overlijden.” “Sinds de procedure werd vastgelegd kunnen we als team, via een beslissingsboom, in samenspraak met patiënt en familie stapsgewijze komen tot een oplossing voor een moeilijk ethisch probleem. Het proces begint wanneer de patiënt te kennen geeft dat hij zó niet verder wil of kan leven. Het is belangrijk dat de hulpverleners deze vraag herkennen en erkennen. Vervolgens wordt er nagegaan of alle mogelijkheden van symptoomcontrole inderdaad werden aangewend. Vaak is er hoofdzakelijk sprake van angst voor wat foto: Rob Stevens Rita Van Nuffelen: “Een patiënt zei me: ‘Ineens krijg ik weer plaats vrij in mijn hoofd om aan andere dingen te denken dan de vraag naar dat verlossende spuitje.’” misschien nog kan komen. Het volstaat dan dikwijls om de patiënt te verzekeren dat het team nabij zal blijven, dat hij nooit in de steek gelaten zal worden. Blijft de vraag om dit allemaal niet meer mee te moeten maken aanwezig en gaat het om een niet-behandelbaar symptoom, dan bespreken we de mogelijkheid van palliatieve sedatie in detail met de patiënt, de familie en het team. Daarna laten we alle partijen enkele dagen tijd voor reflectie - minimum 24 uur. Vaak zien we dat de vraag om niet meer te moeten leven dan verdwijnt. Blijft de vraag wél bestaan, dan wordt de procedure voor palliatieve sedatie in samenspraak en consensus met alle betrokkenen praktisch in een tijdschema vastgelegd.” Naar huis “Toen we drie jaar geleden begonnen met de palliatieve zorgeenheid bestonden er hierover geen richtlijnen, het was soms ad hoc beslissen. Er was echt nood aan een geschreven en ethisch uitgeklaarde procedure. Sinds we een vast protocol volgen, merken we dat er minder palliatieve sedaties dienen te gebeuren. We openen regelmatig een initieel gesprek maar de vraag verdwijnt meer en meer. Sommige patiënten die op de palliatieve eenheid toekomen, hebben alle hoop opgegeven. Er is veel onmacht en fatalisme, zowel bij henzelf als bij de familie - zo snel mogelijk dood zijn lijkt de enige uitweg. Dankzij structureel overleg krijgen we vele symptomen weer onder controle en slaagt de patiënt erin om de dingen weer op een rijtje te zetten, om oog te krijgen voor de mogelijkheden die er nog wél zijn. Er zijn zelfs patiënten die terug naar huis gaan omdat ze graag hun tuin, hun huis, hun hond... nog eens willen zien. Eén van onze patiënten zei: ‘Ineens krijg ik weer plaats vrij in mijn hoofd om aan andere dingen te denken dan de vraag naar dat verlossende spuitje.’ ” Dat patiënten en hun familie de goede zorgen van Van Nuffelens team weten te appreciëren, wordt duidelijk wanneer ik even blader in het gastenboek op de dienst. Veel lovende woorden en emotionele bedankjes voor het personeel. “Ik denk dat het vooral te maken heeft met engagement, tijd maken, zorgzaamheid, oog voor detail en voortdurende ondersteuning. Palliatieve zorg vertrekt vanuit een holistische visie en de familie is even belangrijk als de patiënt. Een palliatieve zorgeenheid heeft meer verpleegkundigen per patiënt dan een gewone verpleegafdeling en kan daardoor de patiënt en de familie beter bijstaan.” Rita Van Nuffelen kan ook rekenen op een vijftiental vrijwilligers. Terwijl ik zit te wachten voor het interview, komt Vera de ‘stille ruimte’ binnen om te checken of de bloemen wel genoeg water hebben. Eén dag per week werkt ze hier, een heel jaar lang. “Het relativeert veel, hier werken. Je ziet je eigen problemen in een ander perspectief.” Rita Van Nuffelen: “Dankzij de vrijwilligers sijpelt hier een stukje dagelijks leven binnen: de wereldbeker voetbal, verhalen over de kinderen... De patiënten en de familieleden kunnen hun verhaal aan hen kwijt. Vooral angstige patiënten met weinig of geen bezoek hebben erg veel aan het gezelschap van de vrijwilligers. Je ziet ze rustiger worden, de nood aan pijnstillers vermindert, ze kunnen weer slapen, of iets eten, ze leven weer...” “Of we trots zijn dat we deze prijs gekregen hebben? We zijn vooral trots dat we dit protocol als team gemaakt hebben: samen met de dokters, de pastor, de sociaal assistente, de kinesist, de vrijwilligers. Ik zie ons nog zitten bij die eerste vergadering, ieder met zijn eigen mening. Ik dacht ‘hoe gaan we hier ooit uitgeraken’. We zijn erin geslaagd om een procedure uit te stippelen waar iedereen achter staat, maar vooral waar patiënten en familieleden beter van worden, mee kunnen leven. En dat was ook wat Juliette Van der Schueren altijd wilde in haar dagelijks werk.” 20.6.2002 C AMPUSKRANT 5
Page 1 and 2: Verschijnt 14-daags, uitgez. juli e
Page 3: foto: Michaël De Lausnay KULAK gaa
Page 7 and 8: Massaslachtingen in Congo geanalyse
Page 9 and 10: aan mijn kinderen beloofd. Natuurli
Page 11 and 12: Opleidingsbeleid voor personeel kri
Page 13 and 14: ONDERZOEK Bier en wetenschap Leven
Page 15 and 16: Historisch Theater Abele spelen ann
Page 17 and 18: Doctoraten Deze rubriek is gebaseer
Page 19 and 20: sociale pedagogiek of onderwijskund

KULAK gaat voor 50% meer studenten - KU Leuven

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?