Politiek in Nederland 2011.pdf - Prodemos

kunnen zich er natuurlijk wel aan houden. Daarnaast bestaat het
zogenoemde burgerinitiatief: met voldoende handtekeningen kunnen
burgers een onderwerp op de agenda van Provinciale Staten
plaatsen, die zich er dan over moeten uitspreken. De vergaderingen
van Provinciale Staten en de commissies zijn openbaar. Ze worden
gehouden in het Provinciehuis, dat staat in de hoofdstad van de
provincie.
Waterschappen
De waterschappen hebben in Nederland als taak om de waterhuishouding
in een bepaald gebied te regelen. Dat betekent onder meer
dat zij zich bezighouden met het niveau van het grondwater, het
zuiveren van afvalwater en het onderhoud van dijken. Waterschappen
worden ingesteld of opgeheven door de provinciale besturen.
Er bestaan 27 waterschappen. Zes waterschappen in het midden
en westen van het land worden hoogheemraadschap genoemd. Elk
waterschap heeft een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en
een dijkgraaf (één waterschap in Friesland is zo klein dat het geen
bestuur heeft). Het algemeen bestuur bestaat uit een aantal categorieën.
De grootste groep in het algemeen bestuur bestaat uit de
ingezetenen; zij worden rechtstreeks door de inwoners (ingezetenen)
van het waterschap gekozen. Politieke partijen stellen daarvoor
kandidatenlijsten op. Anders dan bij de overige in Nederland
gehouden verkiezingen hoeven de kiezers bij de waterschapsverkiezingen
niet de deur uit – er wordt namelijk per post gestemd. De
opkomst bij de waterschapsverkiezingen van 2008 was erg laag. Van
de drie andere categorieën in het algemeen bestuur worden de leden
aangewezen door een aantal belanghebbende organisaties. Het
algemeen bestuur wordt voor een periode van vier jaar gekozen.
Uit zijn midden kiest het algemeen bestuur een dagelijks bestuur.
De dijkgraaf, de voorzitter van zowel het algemeen als het dagelijks
bestuur, wordt niet gekozen, maar benoemd door de Kroon. Zijn
zittingstermijn is zes jaar. De dijkgraaf heeft alleen stemrecht in het
dagelijks bestuur. Om hun taken te financieren, heffen de waterschappen
zelf verschillende belastingen, zoals de ingezetenenomslag
en de zuiveringsheffing.
Kiezen van Eerste Kamer
De leden van Provinciale Staten hebben één taak die niets met de eigen
provincie te maken heeft. Dat is de verkiezing van de leden van
de Eerste Kamer. Eerste Kamerleden (ook wel senatoren genoemd)
worden namelijk niet rechtstreeks gekozen, maar door middel van
getrapte verkiezingen: de burgers kiezen in hun provincie de Statenleden
en deze kiezen op hun beurt de Eerste Kamerleden. In de
praktijk stemmen de leden van Provinciale Staten vrijwel altijd voor
Eerste Kamerkandidaten van hun eigen partij, zodat de samenstelling
van de Eerste Kamer vrij nauwkeurig af te leiden is uit de uitslag
van de Statenverkiezingen.
70 71