Investeren.pdf - Sportfondsen

Sportfondsen
Optimaal
Jaargang 8, nr. 1 Januari 2012
Succesvol in bezuinigen
Tachtig jaar zwemmen
Investeren rendeert
Zonnepanelen
Investeren

Colofon
Inhoud
Sportfondsen Optimaal
De Optimaal is een relatiemagazine
van Sportfondsen Nederland
voor beleidsbepalers in de sport,
welzijns- en recreatiebranche. De
Optimaal wordt 2x per jaar uitgebracht.
De Optimaal informeert
over nieuwe ontwikkelingen binnen
de sport, welzijns- en recreatiebranche.
Investeren in accommodatiebeleid rendeert!
4
“Gemeenten kunnen bij bezuinigen van de
nood een deugd maken”
Uitgave van
Sportfondsen Nederland
Postbus 12324
1100 AH Amsterdam
T: +31(0)20 3550 555
E: info@sportfondsen.nl
www.sportfondsen.nl
Redactieraad
Han Witvoet
Bert Verkoelen
Jeroen van den Akker
Danny Verhoef
Servicepunt Sport en Bewegen
Onderdeel van Sportfondsen Leiderdorp
6
Tekst
Caroline van Zomeren
Beeld
Martijn van Dam
Zonnepanelen voor Sportfondsenbad Monnickendam
8
Een initiatief met optimaal rendement
Vormgeving
Erwin Spruit
Productie en druk
Oranje van Loon Drukkers
Publicaties of delen daarvan uit
deze uitgave mogen uitsluitend
worden overgenomen na toestemming
van Sportfondsen Nederland
N.V.
Sportfondsen Borsele
Creativiteit in tijden van bezuiniging
10
2

Voorwoord
Het Nationaal Zwemleskompas
Het Zwem-ABC voor plezier en veiligheid
Maak kennis met het nieuwe ClubAqua!
Professionele en leuke beweegprogramma’s
Sportfondsen en de Gemeente Zaltbommel
Samen succesvol in bezuinigen
Tachtig jaar zwemmen
Mevrouw Rekké (92) uit Hillegom
12
13
14
18
Hoera recessie!
Aandelenkoersen dalen, het
consumentenvertrouwen keldert.
Iedere dag openen de media met
verontrustende koppen. Overheden
zien zich genoodzaakt taakstellende
bezuinigingen op te leggen, subsidiekranen
worden dicht gedraaid.
Vrijwel alle branches krijgen te
maken met de recessie. Instabiele
en slecht georganiseerde bedrijven
gaan failliet, gezonde bedrijven blijven
overeind. Recessie is dus goed
voor de schoonmaak. Gezonde
bedrijven kunnen nog beter worden
en er komt ruimte voor nieuwe
initiatieven. Recessie heeft dus ook
voordelen. De financiële malaise
leidt tot een veranderende houding
bij overheden en ondernemers.
Ondernemers staan onder druk en
worden noodgedwongen nog creatiever.
Maar ook de terugtredende
overheden zijn eerder bereid spelregels
op te rekken of minder stringent
te handhaven. Al is het maar
om voor een bepaalde periode iets
uit te proberen. Zo ontstaan er
nieuwe samenwerkingsverbanden,
aangepaste of nieuwe producten
en diensten, aangepaste spelregels
en subsidieafspraken binnen onze
branche. In deze Optimaal worden
enkele voorbeelden uitgelicht van
nieuwe initiatieven, producten en
diensten binnen de Sportfondsen
Groep. Laat deze periode ook voor
ons een goede aanleiding zijn verder
te vernieuwen en nog beter in
te spelen op een perfecte klantbediening!
Bert Verkoelen
Manager Exploitatie en Expertise
3

Investeren in accommodatiebeleid rendeert!
“Gemeenten kunnen bij bezuinigen van de nood een deugd maken”
Bezuinigen is een dagelijkse realiteit voor de Nederlandse gemeenten. Men kijkt daarbij vooral naar eigen personeel,
eigen beleid en eigen accommodaties. Maar een integrale visie op accommodaties en accommodatiebeleid ontbreekt
vaak. Het is veel beter om op een strategische manier en in onderlinge samenhang te kijken naar het accommodatiebestand.
In de woorden van Annette Prent, KplusV adviseur: “Gemeenten kunnen bij bezuinigingen op accommodaties
van de nood een deugd maken.”
4

KplusV
KplusV is een organisatieadviesbureau met vestigingen in Arnhem en Amsterdam. Het bureau heeft jarenlange ervaring
binnen de publieke sector, onder andere bij gemeenten. Zo heeft zij veel ervaring op het gebied van accommodaties,
voorzieningen en subsidies. De kracht van KplusV ligt vooral in het vertalen van strategische concepten naar concrete,
praktijkgerichte adviezen.
Annette Prent: “We willen de lokale samenleving beter
laten renderen. Dit is het uitgangspunt voor onze
adviezen. Voor gemeenten zijn accommodaties dan een
belangrijk instrument. Dat zal niemand verbazen. Of het
nu gaat om zwemmen, voetballen, schilderen, theater
of gewoon een prettige ontmoeting: accommodaties zijn
gewoon belangrijk.”
Een integrale visie
Een integrale visie helpt gemeentes keuzes te maken
voor locaties, activiteiten, beheer en onderhoud,
aldus Annette Prent: “Een integrale visie kan helpen om
winst te maken. Ook helpt zo’n visie bij het afwegen van
keuzes en zorgt het voor een duidelijke verdeling van
taken en verantwoordelijkheden. In de praktijk blijft
accommodatiebeleid echter vaak beperkt tot de
uitvoering. Terwijl het in feite net zo’n strategisch
instrument is als bijvoorbeeld subsidies!”
Tips voor de aanpak?
Hoe kan een gemeente nu beter omgaan met zijn
accommodaties en ook nog eens bezuinigen?
• Breng eerst de huidige situatie in kaart: Hoeveel
accommodaties zijn er? Wat voor soort accommodaties
zijn het? Hoe zijn ze verspreid over de gemeente?
Beschrijf per accommodatie de activiteiten, de
exploitatie en het onderhoud.
• Lees het huidige beleid op het gebied van welzijn, zorg,
onderwijs, sport en kunst & cultuur en vertaal dit
naar een visie op gemeentelijke accommodaties;
• Vergelijk vervolgens de huidige situatie met uw visie
op gemeentelijke accommodaties (dus punt 1 met 2
hierboven). Bepaal waar sprake is van een ‘mismatch’
en ga na hoe u hiermee om wilt gaan.
Concrete suggesties
Als een gemeente dit slim aanpakt, dan zijn er voldoende
bezuinigingen mogelijk. Die hoeven niet ten koste te
gaan van het sociale beleid. Een paar suggesties:
• de Stem vraag naar accommodaties en het aanbod
goed op elkaar af;
• verschillende Voeg voorzieningen samen in multifunctionele
accommodaties;
• voor Maaksportaccommodaties slim gebruik van het
Sportbesluit en vraag btw terug via het btw-Compensatiefonds;
• instellingen Maak en verenigingen zelf ook verantwoordelijk
voor het beheer en onderhoud;
• Onderzoek of gemeentelijke accommodaties
benut kunnen worden.
Rol van de gemeente
Het is goed om te weten welke rol een gemeente speelt
bij eigendom, exploitatie en onderhoud. Hoe ziet die rol
er op dit moment uit en wat wilt u hieraan veranderen?
Voor veel gemeenten heeft nadenken over een integrale
visie geen prioriteit in tijden van bezuinigingen. Echter,
in een aantal gevallen heeft een externe partij (bijvoorbeeld
een woningcorporatie of exploitant) het beheer
en onderhoud van gemeentelijke accommodaties overgenomen,
juist doordat er een integraal accommodatiebeleid
was.
De voordelen van een integrale visie
“Het voorbeeld van een externe partij die beheertaken
overneemt, komt niet zomaar uit de lucht vallen”, zegt
Prent. “Pas als er beleid is, kan een gemeente daarop
sturen, met alle
voordelen van dien. Een
integrale visie biedt niet alleen inzicht in de huidige situatie
maar ook in de onderbouwing van keuzes. Daardoor
is het een effectief sturingsinstrument: een instrument
dat geld oplevert maar dat vooral ook zorgt voor interne
slagvaardigheid.”
Auteur: KplusV organisatieadvies
5

Servicepunt Sport en Bewegen
Onderdeel van Sportfondsen Leiderdorp
Sportfondsen Leiderdorp neemt het Servicepunt Sport en Bewegen op in haar organisatie. De gemeente Leiderdorp
had onvoldoende budget voor deze stichting. Daarom heeft zij Sportfondsen gevraagd om mee te denken over een
manier om het Servicepunt te kunnen behouden. Walter van Krieken, manager Sportfondsen Leiderdorp, is blij met de
komst van de twee enthousiaste medewerkers van het Servicepunt in zijn team: “We hebben ons team versterkt met
twee scorende spitsen!”
Servicepunt Sport en Bewegen
Al een aantal jaren zijn Joyce Thissen en Guilietta Zanda
hét gezicht van het Servicepunt Sport en Bewegen in
Leiderdorp. Samen maken zij de Leiderdorpers en de
Zoeterwoudenaren enthousiast om te gaan sporten en
bewegen. Met veel enthousiasme en creativiteit bedenken,
organiseren en promoten zij sportieve activiteiten
voor jong en oud. Ook helpen zij verenigingen nieuwe
leden te werven. Ze organiseren bijvoorbeeld cursussen
voor kinderen, waarin ze in een aantal lessen kennis
maken met een bepaalde sport.
6

Onzekerheid
Achter het enthousiasme en de vrolijke uitstraling van Joyce en Guilietta schuilde echter een grote onzekerheid: ‘Mogen
we volgend jaar doorgaan met ons leuke werk?’ Eind 2010 was het een dubbeltje op zijn kant. De Gemeenteraad
halveerde het budget voor de stichting, waardoor het College met de handen in het haar zat. Het voortbestaan van het
Servicepunt Sport en Bewegen hing aan een zijden draadje. Wethouder Zilverentant besprak dit probleem met Walter
van Krieken, manager van Sportfondsen Leiderdorp. Het Servicepunt bevindt zich namelijk in ‘De Does’, een sport- en
recreatiecentrum dat Sportfondsen Leiderdorp beheert. Walter van Krieken is net als wethouder Zilverentant overtuigd
van de meerwaarde van het Servicepunt voor Leiderdorp en Zoeterwoude: “Het is erg belangrijk om mensen enthousiast
te maken om te sporten en te bewegen. Het is immers gezond en goed voor de sociale contacten”. Samen zochten
zij dan ook naar een mogelijkheid om het Servicepunt te behouden.
Integratie
Al snel bleek integratie het toverwoord. Beide partijen
zagen integratie van het Servicepunt in de organisatie
van Sportfondsen als de beste oplossing. De gemeente
Leiderdorp en Sportfondsen hebben een vijfjarige
overeenkomst getekend waarin een vast bedrag wordt
gegarandeerd voor het Servicepunt. “ De gemeente is
van de jaarlijkse discussie af en het Servicepunt Sport
en Bewegen kan zich volledig richten op activiteiten
voor het sporten en bewegen in Leiderdorp en Zoeterwoude”,
aldus een opgeluchte wethouder Zilverentant.
Walter van Krieken vult aan: “We zijn blij dat we onze
dienstverlening in Leiderdorp hebben kunnen uitbreiden.
Dat maakt Sportfondsen nog zichtbaarder voor de inwoners
van Leiderdorp en Zoeterwoude.”
Wat gaat er veranderen?
Het Servicepunt bevindt zich al in een accommodatie
van Sportfondsen ( ‘De Does’) dus fysiek is de integratie
eigenlijk al een feit. Toch gaan Joyce en Guilietta
verhuizen naar de centrale hal. Het Servicepunt wordt
hierdoor zichtbaarder en mensen zullen sneller even
binnenlopen met vragen. Voor Joyce en Guilietta verandert
er uiteraard nog meer. Bij Sportfondsen krijgen ze
de kans om eigen initiatieven te ontplooien, ook voor de
langere termijn. Het staat nu vast dat het Servicepunt in
ieder geval de komende vijf jaar blijft bestaan.
Twee spitsen
Walter van Krieken ziet de toekomst van Sportfondsen Leiderdorp vol vertrouwen tegemoet. ”We hebben met Joyce
en Guilietta twee spitsen binnengehaald voor ons team, die we vooruit sturen om te scoren”. Sportfondsen zal met het
Servicepunt Sport en Bewegen nog meer kunnen betekenen voor sport en sporters in Leiderdorp en Zoeterwoude.
7

Zonnepanelen voor Monnickendam
Een initiatief met optimaal rendement
Binnenkort prijken er zonnepanelen op het dak van Sportfondsenbad Monnickendam. Een cadeautje van Coöperatie
Windenergie Waterland. Deze coöperatie wil graag iets duurzaams doen voor Monnickendam en heeft het Sportfondsenbad
hiervoor uitgekozen. “Een cadeautje waar het Sportfondsenbad uiteraard heel blij mee is”, aldus Maarten
Uiterwijk van de afdeling Bouw en Techniek van Sportfondsen.
Coöperatie Windenergie Waterland
In 1990 is de Coöperatie Windenergie Waterland
gestart. De coöperatie is klein begonnen met de
exploitatie van drie windturbines tussen Monnickendam
en Marken. Het doel was niet om hier geld mee te
verdienen. Het terugverdienen van de inleg, met
misschien een beetje rente, was al genoeg.
Inmiddels heeft de coöperatie het luxeprobleem van
overwinst. Met deze overwinst zijn inmiddels verschillende
kleine projecten gesponsord in de derde wereld.
Zo heeft de coöperatie bijvoorbeeld een zonnepaneel
gesponsord op een schooltje in Tanzania. Het zonnepaneel
laadt overdag de accu´s op, waarmee men
´s avonds licht genereert. Hierdoor is lesgeven in de
avonduren mogelijk.
Het plan voor Monnickendam
“Waarom sponsoren we niet een duurzaam project in
Monnickendam?”, vroeg Gerard Meijssen zich af. Hij is
bestuurder bij de coöperatie. Al snel bedacht hij een
plan voor het Sportfondsenbad. Een zwembad is een
gebouw van maatschappelijk nut en verbruikt veel energie.
Zonnepanelen op het dak van het zwembad leveren
een flinke energiebesparing op. Een deel van die besparing
gaat dan jaarlijks terug naar de coöperatie, zodat
zij haar investering terugverdient. De overige besparing
is voor het zwembad. Meijssen besprak zijn plan met
Cor Uitdam, beheerder van het zwembad en Maarten
Uiterwijk, adviseur van de afdeling Bouw en Techniek van
Sportfondsen Nederland. Beiden vinden het een geweldig
initiatief.
8

Hoe kunnen we optimaal besparen?
Uiterwijk heeft kritisch gekeken naar het huidige energieverbruik.
Daarnaast is hij nagegaan hoe de zonnepanelen
een optimale besparing opleveren voor dit
zwembad. Daarbij zijn drie zaken van belang. Ten eerste
de vraag wat je met de opgewekte zonne-energie wilt
maken: elektriciteit of warm water? Warm water is in
dit geval de beste optie, want zo verdien je de investering
binnen ongeveer tien jaar terug. Elektriciteit maken
is niet interessant, want je verdient de investering niet
terug binnen de levensduur van de zonnepanelen.
Ten tweede heeft het zwembad nu een HR-ketel voor de
verwarming van het zwemwater én het douchewater. De
ketel moet telkens hoog opgestookt worden voor warm
douchewater. Hierdoor is het rendement niet zo hoog
als de naam doet vermoeden. Uiterwijk: “Splitsen is de
oplossing. Een boiler op gas verwarmt dan het douchewater
en de HR-ketel verwarmt permanent het zwemwater.
Zo haal je optimaal rendement. Het warme water
afkomstig van de zonnepanelen komt in een vat naast de
boiler. Het warme water in dit vat loopt over in de boiler.
Zo dragen de zonnepanelen bij aan een heerlijke warme
douche.”
Ten derde bereken je hoeveel panelen er nodig zijn en
wat de terugverdientijd van de investering is. Uiterwijk:
“Er zijn zes zonnepanelen en een boiler nodig voor de
verwarming van het douchewater. Deze investering van
ongeveer € 40.000,- verdien je in 10 tot 15 jaar terug.
Zonnepanelen gaan zo’n 20 tot 25 jaar mee.”
De voordelen op een rijtje
Dit duurzame project kent eigenlijk alleen maar
winnaars. Voor de coöperatie is het fantastisch dat ze
hun overwinst gebruiken voor een mooi en duurzaam
project in Monnickendam.” Het zwembad is van ons
allemaal, dus we hebben er allemaal profijt van”, zegt
Meijssen. Voor het Sportfondsenbad betekent het een
flinke besparing op de energiekosten. Zeker vanaf het
moment dat de coöperatie de investering heeft terugverdiend.
Wanneer gaat het gebeuren?
Het plan is nu bijna helemaal klaar. Zodra de laatste
puntjes op de i zijn gezet, worden de zonnepanelen
besteld en geplaatst. Maarten Uiterwijk en Gerard
Meijssen gaan uit van plaatsing voor april 2012. “Zo
hebben we direct profijt van de zonnepanelen.
Uiteraard hopen we op een mooie en vooral zonnige
zomer!”, aldus een trotse Gerard Meijssen en Maarten
Uiterwijk.
9

Sportfondsen Borsele
Creativiteit in tijden van bezuiniging
Sportfondsen Borsele is al sinds 1975 actief in de gemeente Borsele. Louw Wielemaker en Anita de Vos hebben
samen de leiding. Zij weten samen steeds creatieve oplossingen te bedenken. Een kijkje in de keuken.
Sportfondsen Borsele BV
Sportfondsen Borsele BV exploiteert sporthal De
Zwake, buitenzwembad Stelleplas en vergader- en
congrescentrum De Stenge. Louw Wielemaker is
manager van De Stenge, Anita de Vos is manager van
De Zwake en van Stelleplas. Sportfondsen Borsele
beheert ook twee jeugdsociëteiten, een in ’s-Gravenpolder
en een in Heinkenszand. Vanaf 1 januari 2012
komt de exploitatie van dorpshuis ‘De Jeugdhoeve’ erbij.
Samenwerken met de gemeente
De gemeente en Sportfondsen Borsele hebben een
exploitatieovereenkomst getekend. Dit betekent onder
andere dat de gemeente ieder jaar een exploitatiebijdrage
betaalt. “De overeenkomst bestaat al heel wat
jaren en de samenwerking met Sportfondsen Borsele
verloopt prima”, aldus wethouder Vermue.
De gemeente is eigenaar van de accommodaties en
doet er alles aan om een goede exploitatie te
bevorderen. Anita de Vos vertelt: ”Twaalf jaar geleden
heeft de gemeente zwembad Stelleplas gerenoveerd,
waardoor het helemaal voldoet aan de eisen van deze
tijd. Rondom sporthal De Zwake zijn twee jaar geleden
appartementen gebouwd. Verder is er een bibliotheek,
een ontmoetingsruimte en een sportcafé bijgekomen.
We hebben nu een groot multifunctioneel centrum.
Hierdoor komt de sporthal nog beter tot zijn recht.”
De Jeugdhoeve
De gemeente krijgt de exploitatie van de dorpshuizen
binnen de gemeente Borsele steeds moeilijker rond.
Het gaat om 15 dorpskernen met elk hun eigen dorpshuis.
Wethouder Vermue heeft Sportfondsen gevraagd
mee te denken over een oplossing. Als gevolg daarvan
heeft Sportfondsen Borsele managementondersteuning
geboden aan dorpshuis ‘De Jeugdhoeve’ in ’s-Heerenhoek.
Per 1 januari 2012 nemen ze ook de exploitatie
van dit dorpshuis over. Frans Traas, beleidsmedewerker
van de gemeente Borsele, is enthousiast over ‘De
Jeugdhoeve’: “Het is een groot dorpshuis met veel
gebruikers. Het bestuur bestond uit vrijwilligers, die
aangaven dat het werk hen te veel werd. Voor de
gemeente zelf was het te duur om de exploitatie op
zich te nemen. Het is daarom een uitkomst dat Sportfondsen
de exploitatie op zich neemt. Sportfondsen is
een betrouwbare, flexibele partner die we de exploitatie
zeker toevertrouwen.”
“Het beheer en de exploitatie van ‘De Jeugdhoeve’ is
een pittige, maar ook een hele leuke klus”, zegt Louw
Wielemaker. ”Ieder dorp heeft zijn eigen cultuur. Het zijn
vrij gesloten gemeenschappen. Sportfondsen is voor de
inwoners van ‘s-Heerenhoek de grote buitenstaander uit
Heinkenszand die hun dorpshuis overneemt. Dat levert
best wat strubbelingen op, maar ‘zonder wrijving, geen
glans’.”
10

“Met hun creativiteit en ervaring hebben de managers in
moeilijke tijden toch een aanvaardbaar resultaat behaald”
Wielemaker is zuinig op de vrijwilligers van ‘De Jeugdhoeve’:
“Langzaam ontstaat het besef dat we er samen
iets moois van kunnen maken. Ons speerpunt is: vertrouwen
kweken en laten groeien. Onderling respect is
de basis van onze samenwerking.”
2011: Een uitdaging
Het jaar 2011 was voor Sportfondsen Borsele een
behoorlijke uitdaging. Ten eerste heeft de gemeente
haar exploitatiebijdrage omlaag moeten brengen. “Dit is
in goed overleg met Sportfondsen gebeurd. Het was onvermijdelijk
in deze tijd van bezuinigingen”, zegt wethouder
Vermue. Ten tweede zorgde de regenachtige zomer
ervoor dat er minder mensen gebruik maakten van
buitenzwembad Stelleplas. Maar met de nodige inzet en
creativiteit hebben Wielemaker en De Vos toch weten te
zorgen voor een voldoende resultaat over 2011.
De binnensportverenigingen weten sporthal De Zwake
en de sporthal bij De Stenge goed te vinden. De sporthallen
zijn bijna volledig volgeboekt in de avonduren en
na schooltijd. Om toch meer omzet te maken bedachten
de managers dat de beschikbare (vergader)ruimtes
en sporthal bij De Stenge ook voor andere doeleinden
konden worden verhuurd. Zo heeft men in De Stenge
inmiddels houseparty’s, vlooienmarkten en concerten
georganiseerd. Bovendien kan men in De Stenge terecht
voor culturele voorstellingen.
2012: op dezelfde voet verder
Wielemaker en De Vos hebben in 2011 laten zien dat zij
de uitdaging zijn aangegaan. Met hun creativiteit en ervaring
hebben zij in moeilijke tijden toch een aanvaardbaar
resultaat behaald.” In 2012 gaan we op dezelfde
voet verder”, aldus de twee managers. “We werken
prettig samen en we zitten vol goede ideeën. Bovendien
biedt de exploitatie van ‘De Jeugdhoeve’ in 2012 volop
nieuwe kansen. We gaan ervoor.”
11

Het Nationaal Zwemleskompas
Kwaliteit, herkenbaarheid... het Zwem-ABC voor plezier en veiligheid
Goed zwemonderwijs is een van de kernactiviteiten van Sportfondsen Nederland. Daarvoor is de kwaliteit van de zwemlessen
uiteraard heel belangrijk. Maar helder communiceren met de zwemleskinderen en hun ouders is voor Sportfondsen
minstens zo belangrijk. Het Nationaal Zwemleskompas speelt daarbij een belangrijke rol. Bij goed zwemonderwijs
staan de zwemlessen, de kinderen én hun ouders centraal. Sportfondsen heeft haar visie op goed zwemonderwijs
vastgelegd in het Nationaal Zwemleskompas. Met het Nationaal Zwemleskompas combineert Sportfondsen kwaliteit en
herkenbaarheid.
Wat is het Nationaal Zwemleskompas?
Het Nationaal Zwemleskompas is een totaalconcept
voor kwalitatief hoogwaardig zwemonderwijs. Het bevat
een aantal onderdelen, te beginnen met een handboek
en een training. Het handboek is tot stand gekomen in
samenwerking met NPZ-NRZ en beschrijft de Sportfondsenvisie
op zwemonderwijs. Het geeft tips voor een
goede, plezierige en veilige zwemles, maar ook voor
heldere communicatie met ouders bijvoorbeeld via het
leerlingvolgsysteem. De training is bedoeld voor het
hoofd Zwemzaken. Tijdens de cursus krijgt het hoofd
Zwemzaken praktische tips en voorbeelden. Zo komt de
theorie uit het handboek tot leven.
Aan de slag
Na de training begint het pas echt. Het hoofd Zwemzaken
gaat binnen zijn zwembad aan de slag. Hij schrijft
de Sportfondsen richtlijnen vanuit het handboek toe
naar hoe zijn zwembad het zwemonderwijs aanpakt.
Van de eerste inschrijving van het zwemleskind bij de
receptioniste tot aan het uitreiken van het diploma door
de zwemonderwijzers. Bij het schrijven betrekt het hoofd
Zwemzaken iedereen binnen het zwembad die te maken
heeft met de kinderen of hun ouders. Zo gaat het Nationaal
Zwemleskompas leven binnen ieder zwembad.
Met deze aanpak zorgt het zwembad voor goede
zwemlessen, maar ook voor herkenbare communicatie.
Goede zwemlessen die voldoen aan alle wettelijke
en Zwem-ABC-regels van de branche. Herkenbaarheid
betekent dat iedereen op dezelfde manier (de ‘Sportfondsen-manier’)
omgaat en communiceert met de
zwemleskinderen en hun ouders. Met deze combinatie
van kwaliteit en herkenbare communicatie onderscheidt
Sportfondsen zich in de markt.
Voordelen voor de zwembaden
Werken met het Nationaal Zwemleskompas levert een
zwembad tenminste vijf voordelen op. Ten eerste weten
ouders en kinderen dat ze kwaliteit krijgen. Ten tweede
worden kinderen en ouders beter begeleid en geïnformeerd.
Een derde voordeel is dat de zwemlessen meer
omzet opleveren. Ten vierde weet iedere medewerker
wat hij moet doen en op welk moment. Een laatste
voordeel is dat betrokken instanties de hoge kwaliteit
van de zwemlessen zien. Het zwembad straalt kwaliteit
en professionaliteit uit.
12
Voor alle zwembaden in Nederland
In 2012 wordt het Nationaal Zwemleskompas gelanceerd.
Met de doorontwikkeling van het huidige zwemlesproduct
kunnen de Sportfondsenaccommodaties
meer tegemoet komen aan de eisen en wensen van
deze tijd. Heeft u vragen over het Nationaal Zwemleskompas
of wilt u meer informatie wat Sportfondsen
kan betekenen voor uw zwemlesproduct? Neem gerust
contact op met Thamar de Haas (020-3550570), de
productmanager.

Voor alle zwembaden
in Nederland
Het nieuwe ClubAqua
Professionele en leuke beweegprogramma’s
ClubAqua, hét aquafitnessprogramma van Sportfondsen Nederland heeft een flinke metamorfose ondergaan. De
verschillende beweegprogramma’s (ClubAquajogging, ClubAquarobics, ClubAquacycling) zijn nu professioneler en
nog leuker geworden. Bovendien is de ClubAquaformule uitgebreid met een nieuw beweegprogramma speciaal voor
50-plussers: ClubAquavitaal.
Professioneel
Een team van professionele trainers heeft de verschillende
beweegprogramma’s van ClubAqua omgezet in
een nieuw concept. ClubAqua werkt voortaan met een
aantrekkelijk format als basis en daarnaast is er ruimte
voor variatie door de instructeur. De basis bestaat uit
vaste oefeningen. In het variatiegedeelte kan de instructeur
inspelen op de wensen en behoeften van de groep
deelnemers.
De trainers zorgen ervoor dat de instructeurs de basis
(het format) goed onder de knie krijgen en dragen
ideeën aan voor de variaties. Hoe enthousiaster en
vaardiger de instructeurs zijn, hoe groter de kans op
succes én hoe effectiever en leuker de lessen zullen zijn
voor de deelnemers.
Leuk: sporten met een doel
De beweegprogramma’s van ClubAqua duren vier maanden.
Vooraf leggen de instructeurs meetbare doelstellingen
vast, bijvoorbeeld conditieverbetering of afvallen.
Iedere les is een stap op weg naar het uiteindelijke doel.
Doordat de doelstellingen meetbaar zijn, is de vooruitgang
duidelijk waar te nemen. Dit vergroot de motivatie
en het plezier van de deelnemers.
ClubAquavitaal
Speciaal voor 50-plussers is nu een nieuw beweegprogramma
voor ClubAqua ontwikkeld: ClubAquavitaal.
Samen met aquafitnesstrainer Katrien Lemahieu heeft
Sportfondsen het programma samengesteld. Tijdens
de lessen ClubAquavitaal oefenen de deelnemers alledaagse
bewegingen als reiken, draaien, zitten en staan
in ondiep water. Op passende muziek kunnen ze op een
prettige manier hun spieren en gewrichten soepel en
sterk houden. Het doel is om de kracht, lenigheid en
snelheid van de deelnemers te verbeteren. De professionele
trainers zullen de instructeurs opleiden en enthousiast
maken voor dit nieuwe beweegprogramma. De
kick-off van ClubAquavitaal heeft begin september plaatsgevonden.
De opkomst was massaal en de reacties van
de aanwezigen waren zeer positief.
Landelijke promotie: voor iedereen
Op 1 januari 2012 is ClubAqua nieuwe stijl landelijk van
start gegaan. Het nieuwe ClubAqua wordt ondersteund
door beeldmerken, een website en doelgroepgericht
promotiemateriaal. Door de variëteit aan beweegprogramma’s
spreekt ClubAqua meerdere doelgroepen
aan: er is voor ieder wat wils. De landelijke promotie zal
landelijke bekendheid opleveren en daar kunnen zwembaden
in heel Nederland hun voordeel mee doen.
13

Sportfondsen en de Gemeente Zaltbommel
Samen succesvol in bezuinigen
De gemeente Zaltbommel sluit over vijf jaar zwembad Akwamarijn. De onderhoudskosten van deze locaties moeten
daarom omlaag. De gemeente heeft Sportfondsen gevraagd mee te denken over de gewenste bezuinigingen. Hoe kan
de gemeente op een verantwoorde manier bezuinigen?
Hoe kunnen zwembad Akwamarijn nog vijf jaar open blijven, tegen minimale kosten? Over deze vragen heeft Sportfondsen
zich gebogen. Dat heeft geresulteerd in een 10-puntenplan met bezuinigingen voor 2011.
En na 2011? Sportfondsen Zaltbommel heeft met de gemeente een vijfjarig contract gesloten waarbij zij alle
binnensportaccommodaties in exploitatie en onderhoud neemt. Dit levert de gemeente Zaltbommel een aanzienlijke
kostenbesparing op.
Het 10-puntenplan
14

Het 10-puntenplan
De bezuinigingen voor 2011 heeft Sportfondsen vastgelegd in een 10-puntenplan. Dit plan beschrijft ten eerste
bezuinigingen op belangrijke kostenposten (punt 1 tot en met 7 en punt 10). Ten tweede bevat het plan ideeën om
meer omzet te behalen (punt 8 en 9) uit het zwembad en de sporthal. Dat levert in totaal een bezuiniging van ongeveer
€50.000,- op:
1. Energiekosten: Sportfondsen Zaltbommel laat een gebouwbeheerssysteem in de sporthal installeren en brengt
een frequentieregelaar aan op de circulatiepomp van het zwembad. Samen goed voor een besparing van € 5.000
aan energiekosten.
2. Personeelskosten: gymzaal De Klipper sluit en er komt een personeelsstop. De uren die verdwijnen door verloop
en VUT worden niet gecompenseerd. Het sluiten van de gymzaal geeft een betere bezetting van de andere
gymzalen en een efficiëntere inzet van personeel. Besparing € 5.000.
3. Dagelijks onderhoud: door minder onderhoud aan inventaris en inrichting is een besparing van € 5.000 mogelijk.
Veiligheid blijft voorop staan, maar cosmetisch wordt minder onderhoud gedaan.
4. Door minder onderhoud is minder technische begeleiding nodig, op managementgebied wordt een regionale samenwerking
gezocht met andere Sportfondsen accommodaties, besparing € 5.000.
5. Kapitaallasten: het zwembad sluit over vijf jaar, dus er zijn minder investeringen nodig. Dit scheelt weer € 5.000.
6. Algemene kosten: minder inzet van advertenties en promotiemiddelen betekent een besparing van € 5.000.
7. Schoonmaakkosten: vooral in de sporthal zal minder vaak maar wel op de juiste momenten (net na de pieken)
schoongemaakt worden, hierdoor kan de gemeente € 5.000 besparen.
8. Extra omzet door de verschillende doelgroepen beter te bedienen. De inzet van het Sportfondsen Seniorenconcept
en het Nationaal Zwemleskompas helpen hierbij. De achterliggende gedachte is differentiatie: zwembad Akwamarijn
is gedateerd en qua inrichting en omvang minder aantrekkelijk voor recreatief zwemmen, de focus verleggen
naar doelgroepen is een bewuste keuze waardoor minder reclame nodig is. Begrootte extra omzet: € 5.000,-.
9. Verhoging van de tarieven voor recreatief zwemmen, leszwemmen, schoolzwemmen en verhoging van de huur
met 1% voor de gymzaal/sporthal levert € 5.000,- op.
10. Installatie van een zoutelektrolyse-systeem. De besparing op chemicaliën en water is € 5.000,-. Het systeem
vergt echter een investering van € 35.000,- die in vijf jaar afgeschreven zou moeten worden. Het geheel levert
pas echt een bezuiniging op als het mee kan naar een eventueel nieuw zwembad.
De toekomst: exploitatie en onderhoud van alle binnensportaccommodaties
Sportfondsen Zaltbommel en de gemeente Zaltbommel hebben een vijfjarig contract getekend waarin Sportfondsen
Zaltbommel alle binnensport-accommodaties in de gemeente in exploitatie en onderhoud neemt. Met deze uitbreiding
kan het personeel van Sportfondsen Zaltbommel nog efficiënter ingezet worden. Ook kan er beter gebruik gemaakt
worden van de voordelen van collectieve contracten die sportfondsen Nederland voor haar accommodaties afsluit. Al
het groot onderhoud van de gemeentelijke binnensportaccommodaties komt nu bij Sportfondsen Zaltbommel te liggen,
dit maakt een betere onderlinge afstemming en schaalvoordeel mogelijk. Bovendien levert de overeenkomst de gemeente
een btw-voordeel op. Dit betekent voor de gemeente Zaltbommel uiteindelijk een kostenbesparing van enkele
tonnen op onderhoud, energie en personeel.
15

Sportfondsen kort
Nieuwe Sportfondsenwebsites
De Sportfondsenwebsite wordt vernieuwd! De afgelopen maanden hebben wij
hard gewerkt aan onze nieuwe website. De nieuwe website is goed afgestemd
op de drie typen bezoekers die de website van Sportfondsen bezoeken: bezoekers,
zakelijke relaties en interne klanten.
Informatie op maat voor alle bezoekers
Voor de bezoekers die geïnteresseerd zijn in business to business komt er een
speciale zakelijke website, waar zij informatie kunnen vinden over de zakelijke
diensten van Sportfondsen Nederland. Voor onze interne klanten (zoals de accommodaties)
komt er een intranet waarop alle online diensten te vinden zijn.
En voor de consumenten heeft de website een speciaal gedeelte waar zij op een
snelle manier relevante informatie van een accommodatie kunnen vinden. Door
deze onderverdeling verbetert het gebruiksgemak van de website aanzienlijk.
Accommodatiewebsites
In 2012 krijgen ook de accommodatiewebsites een nieuw jasje. Daarbij staat
eveneens het gebruiksgemak voorop. De totale vernieuwing van deze websites
biedt veel mogelijkheden. Zo kunnen voortaan ook accommodaties zonder een
Sportfondsen- of SportPlaza-huisstijl een website bij Sportfondsen aanvragen.
Vanaf februari 2012 zijn de eerste vernieuwingen zichtbaar op:
www.sportfondsen.nl.
Sportfondsen blijft actief in Nieuw-Lekkerland
Het was spannend tijdens de laatste vergadering van de gemeenteraden van
Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland. Op de agenda stond de begroting
van 2012-2015. Spannend was het vooral voor Sportfondsen Nieuw-Lekkerland,
want tijdens deze vergadering werd beslist of de zwembaden Schoonenburg
en De Dompelaar nog vijf jaar open mogen blijven.
Monique Veldman, manager van Sportfondsen Nieuw-Lekkerland, en haar
medewerkers wachtten in spanning af. Uiteindelijk konden ze opgelucht adem
halen. De zwembaden mogen nog vijf jaar open blijven. De onderhandelingen zijn
inmiddels ook afgerond. “We moeten de broekriem wel flink aanhalen”, vertelt
Veldman. “Dat merken we allemaal en dus ook de bezoekers. Maar één ding
staat voorop: de veiligheid is nooit in het geding.”
Naast het contract van Sportfondsen Nieuw-Lekkerland zijn ook de contracten
verlengd van Delft, Didam, Heemskerk, Katwijk, Lisse, Vaassen, Zwijndrecht,
Hillegom, Nijmegen, Monnickendam, Geertruidenberg en Schiedam en Born.
16

Sportfondsen kort
Sportfondsen Shared Services:
Ook voor de cultuurbranche!
Sportfondsen richt zich sinds enige tijd op verbreding van de markt voor het
Shared Services Center. Zo verdiepte Sportfondsen zich in de wereld van
musea, theaters en concertzalen. De overheid bezuinigt flink, waardoor deze
branche onder financiële druk staat. Noodgedwongen is de cultuurbranche op
zoek naar efficiency.
Samenwerkingsverband
Recent is Sportfondsen een tijdelijk samenwerkingsverband aangegaan met
Hans Onno van den Berg. Hij was voorheen directeur van de Vereniging van
Schouwburg- en Concertgebouwdirecties. Van den Berg zal zich een aantal
dagen per maand inzetten om de markt verder in kaart te brengen. Hij werkt
hiervoor samen met Ingrid Janssen, medewerkster Bedrijfsbureau Sportfondsen
Nederland. Ondernemingen in de cultuurbranche beschikken zelden over
specifieke expertise op het gebied van financiële administratie, personeelswerk
en vastgoedbeheer. Sportfondsen kan hen daarbij helpen. Het Vestingmuseum
in Naarden is het eerste bedrijf uit de cultuursector dat profiteert van de Sportfondsendiensten.
Sinds 1 januari gebruikt zij het salarisverwerkingspakket van
Sportfondsen.
PAO – Symposium Zwembaden
Op 9 februari 2012 organiseert de TU Delft, samen met onder meer Sportfondsen
Nederland, een Postacademisch Onderwijs – Symposium Zwembaden.
Op dit symposium lichten deskundigen de nieuwe technische zwembadontwikkelingen
toe, waarbij voldoende ruimte is voor vragen en discussies. De onderwerpen
zijn onder andere de nieuwe Zwemwaterwet die in 2012 gereed moet
zijn en naar verwachting in 2013 van kracht wordt. Maar er staan ook andere
onderwerpen op de agenda: denk aan het huidige legionellabeheer, de uitwerking
van het containerbegrip duurzaamheid en de vraag wanneer je het zwembad
sluit bij een calamiteit. PAO – Symposium Zwembaden is een kennisplatform
voor leidinggevenden en uitvoerenden uit de zwembadbranche. Zij zijn veelal
werkzaam bij zwembaden, gemeenten, provincies, laboratoria, ontwerpbureaus,
adviesbureaus of leveranciers. Voor meer informatie: www.pao.tudelft.nl.
Bestuurdersdag op 8 juni
Op 8 juni 2012 vindt tijdens de Landelijke Managersdagen 2012 een bestuurdersbijeenkomst
plaats in sprookjespark de Efteling te Kaatsheuvel. Bestuurders
van accommodaties die gelieerd zijn aan Sportfondsen, vragen wij om deze datum
vrij te houden in hun agenda. De uitnodiging met het programma ontvangt
u per post in februari. Dit jaar combineren we de bestuurdersbijeenkomst met
een deel van het programma van de Landelijke Managersdagen. Reden hiervoor
is het stimuleren en vergroten van onderlinge verbondenheid en interactie.
17

18
Tachtig jaar zwemmen
Mevrouw Rekké (92) uit Hillegom

In Sportfondsenbad De Vosse in Hillegom zwemt mevrouw Rekké, zwemster van het eerste uur. Ze is 92 jaar en de
trotse bezitter van één van de eerste Sportfondsendiploma’s. Hoog tijd om haar een paar vragen te stellen.
U heeft één van de eerste Sportfondsendiploma’s behaald. Wat kunt u zich herinneren van het afzwemmen?
“Ik was twaalf toen ik mocht afzwemmen. Ik weet nog dat ik van de lage plank moest springen en dat ik een baantje
op mijn buik en een baantje op mijn rug moest zwemmen. In ons groepje behoorden mijn broer en ik tot de jongsten.
Tegenwoordig ben je oud als je op je twaalfde pas afzwemt. Grappig is, dat het afzwemmen door ons een week is uitgesteld.
Op de eigenlijke afzwemdatum waren wij op vakantie in Noordwijk. Sportfondsen vond het belangrijk dat wij erbij
waren, dus zwom de hele groep een week later af. Na het afzwemmen kregen we ons diploma met een foto erop.“
Wat betekent Sportfondsen voor u?
“Mijn vader was aandeelhouder van Sportfondsen. Zwemmen was voor ons dan ook vanzelfsprekend. Zwemmen was
in opkomst en goed kunnen zwemmen kreeg steeds meer nadruk. Ik kan me nog herinneren dat ik het zwemmen heb
gepromoot voor Sportfondsen. Ik heb met een groepje een zwemdemonstratie gegeven in een kleine haven in Amsterdam.
Ik was toen een jaar of dertien. Alle booteigenaren moesten hun boot weghalen uit deze haven en daarna mochten
wij onze demonstratie geven. We lieten zien hoe leuk zwemmen was en dat het (zeker voor booteigenaren) belangrijk
was om goed te kunnen zwemmen.
Mijn hele leven heb ik veel gezwommen in het Sportfondsenbad in Amsterdam en later in De Vosse in Hillegom. Op mijn
negentigste verjaardag zette Sportfondsen Hillegom mij in het zonnetje en kreeg ik zelfs een gratis abonnement.“
U bent nu 92 jaar en u zwemt nog steeds?
“Ja hoor. Ik heb de afgelopen zomer weer veel gezwommen in De Vosse, hier in Hillegom. Ik ben wel een ‘mooi weer
zwemster’, met slecht weer ga ik niet. Het is immers een buitenbad. Ik heb een vriendin waarmee ik elke week ga
zwemmen. We zwemmen meestal van twee tot vier, dan is het lekker rustig in het zwembad. Er is ook een groepje dat
’s ochtends vroeg al zwemt, maar wij zijn niet van die vroege vogels.
Zwemmen is voor mij heel gewoon. Ik heb heel mijn leven veel gezwommen en blijf dit doen zolang het nog kan.
Zwemmen houdt me jong en fit en ik beleef er veel plezier aan!”
19

ClubAqua
Verhoog de kwaliteit van uw groepsactiviteiten in het water
en creëer meerwaarde voor de klant met het vernieuwde ClubAqua.
Lees voor meer informatie pagina 13 van deze Optimaal.
ClubAquarobics
ClubAquajogging
Join the club!
ClubAquacycling
ClubAquavitaal