Studiestrijd - Sax.nu

Nieuws, opinie, fun
Opinie
Asociale
geldwolven
Hogescholen en universiteiten doen veel te weinig om studenten
te scholen in ethiek en normbesef. Hebzucht en eigenbelang
blijken bij net afgestudeerde jongeren de boventoon
te voeren. Voor verantwoordelijkheidsgevoel en bescheidenheid
is nauwelijks plaats. De hogescholen kaatsen de bal
terug naar de oude generatie graaiende managers. Daarmee
maakt het hbo zich er met een Jantje-van-Leiden van af.
“Jonge managers zijn asociale geldwolven”, kopten rond Prinsjesdag
de media in heel het land. Nu zijn er in het afgelopen jaar veel vuige
graaiers, foute bankiers en hebzuchtige bestuurders in de (semi-)overheidssector
meer dan terecht aan de schandpaal genageld. Maar dit
is toch weer andere koek, denk ik bij het lezen van de artikelen over
de nieuwe graaiers op de werkvloer en de volgende generatie die nu
nog in de collegebanken zit. Jonge managers laten zich veel te veel
leiden door carrière, inkomen en status en missen een moreel kompas.
Normen en waarden moeten daarom meer aandacht krijgen in het hbo
en in het wetenschappelijk onderwijs, aldus de onderzoekers van het
toonaangevende accountants en consultancy bureau KPMG. Daaruit
blijkt dat de ethische vorming van studenten aan hogere onderwijsinstellingen
volgens één op de drie Nederlandse bedrijven onder de
maat is.Onderwijsinstellingen moeten veel meer aandacht besteden aan
sociale verantwoordelijkheid, vinden ondernemers. De onderzoekers vinden
de uitkomsten ‘op zijn minst verontrustend’. Een fraai understatement
in tijden van een financiële en economische crisis die vooral kan worden
toegeschreven aan een gebrek aan ethisch en moreel verantwoord gedrag
van de gevestigde orde en door de wol geverfde managers.
Studenten bouwen ovens in Afrika
Met een uitgeholde
kalebas grondwater
scheppen
Nienke Snippe (werktuigbouwkunde), Jasper Konijn, Julian Pahl en Ido
Sellis (allen technische natuurkunde) verbleven afgelopen zomer ruim
drie maanden in Kenia en Malawi. Het doel: zoveel mogelijk ovens
bouwen voor de lokale bevolking. Snippe vertelt over hun Afrikaanse
avontuur.
Studenten missen een moreel kompas
Doekle Terpstra, voorman van hogescholen in Nederland, kaatste de
bal als rechtgeaarde Fries, met volle kracht terug richting het bedrijfsleven.
“Het is te gemakkelijk als bedrijven alleen naar het onderwijs
kijken”, verdedigde hij zich toen hij het KPMG-rapport in ontvangst mocht
nemen. Terpstra, doorgaans toch haantje de voorste in het publieke
debat over en normen en waarden, zette vervolgens zijn hakken in het
zand door zich hardop af te vragen of het opvoeden van studenten
wel een taak is van een hogeschool. Daarbij vergeet de voorzitter van
het hbo naar mijn mening dat studenten in het hoger onderwijs geen
kinderen meer zijn, maar volwassenen die worden voorbereid op een
beroepspraktijk, waar met recht eisen worden gesteld aan het
normbesef, saamhorigheid en respect. Voor het ontstaan van de
problematiek mag het onderwijs wat mij betreft wel degelijk de hand
in eigen boezem steken. In het onderwijs zijn normen en waarden,
alhoewel deze al lange tijd hoog op de publieke agenda staan, te
lang afgedaan als ouderwets ‘gezeur’. De codewoorden zijn, ook bij
Saxion, persoonlijke leerweg, ondernemerschap en ondernemend gedrag
waarmee afgestudeerden de wereld zouden kunnen veroveren. In die
wereld draait het gezien de crisis kennelijk te veel om geld en te weinig
over mensen, duurzaamheid en onderlinge verhoudingen. De reactie
van Terpstra is daarom wel erg gemakkelijk. De attitude van de jonge
generatie, de manier waarop studenten die nu bij Saxion studeren aankijken
tegen maatschappelijke problemen én hun definitie van succes, is
cruciaal. Het gaat namelijk om de generatie die respectvol en geduldig
de beurt moet afwachten omdat een grote groep ‘post-babyboomers’
voorlopig ‘hun’ plaatsen in de organisaties bezet zullen houden. Het
is ook de generatie die relatief veel geld zal moeten betalen om de
toekomst van onze verzorgingsstaat en collectieve voorzieningen veilig
te stellen. Dat is voor een generatie, die nu wordt weggezet als een
stelletje graaiers, die bovendien niet is grootgebracht met een gevoel
van solidariteit en meer dan ooit denkt aan het eigen financiële belang,
geen sinecure. “Het is niet zo dat we vanaf vandaag met het zweet op
ons voorhoofd andere dingen gaan doen”, schamperde Doekle Terpstra.
Het lijkt me voor iedereen beter van wel.
Harry van Stratum
Hoe ben je in Afrika
terecht gekomen?
“Via Ex-change van Edukans, dat
is een organisatie die stages organiseert
in Kenia en Malawi, met de
nadruk op projecten voor duurzame
energie. Ik zat samen met
Jasper in Kenia, terwijl de twee
andere studenten in Malawi bezig
waren met het project.”
Viel het leven in Kenia
je mee of tegen?
“In eerste instantie was het wel
zwaar. We hebben zes weken in
een dorpje gewoond, dat waren
acht hutjes langs de weg zonder
elektriciteit of wc. We haalden met
een ezel water en moesten het
grondwater met een uitgeholde
kalebas uit de grond scheppen. Als
je er niet zelf geweest bent, is het
moeilijk uit te leggen. Maar je past
je ook enorm snel aan en je bouwt
zo’n hechte band op met de mensen
dat je niet meer weg wilt.”
Jullie hebben dus ovens
gebouwd. Wat is er zo
bijzonder aan die ovens?
“We hebben eerst een prototype
gebouwd in de achtertuin bij Julian.
Eigen foto
Hij bestaat voor het belangrijkste
deel uit bakstenen. Het belangrijke
is dat onze ovens duurzamer en
milieuvriendelijker zijn, zo houden
ze meer restwarmte vast en zit
er ook een demper op de rookgassen.”
Is jullie reis een beetje
geslaagd?
“Ja, absoluut. Jasper en ik hebben
in Kenia vijftien ovens gebouwd,
terwijl het andere team in Malawi
tien ovens heeft gerealiseerd. Zij
zijn ook nog bezig geweest met
het opleiden van mensen, want
het project was in Malawi helemaal
nieuw. In Kenia zijn ze er al langer
mee bezig.”
Hoe bevalt het om weer in
Nederland te zijn?
“Ook hier pas je je snel weer aan.
Toch is het dan ook in Nederland
in het begin wel even vreemd. Je
zit in Kenia zo midden in de natuur!
Ik ben nu wel meer bezig met
duurzaam leven. Ik gebruik nog
wel gewoon de douche hoor, maar
dan iets minder lang.”
(TK)
9