06.0 Peilbesluit Gieterveen.pdf - Hunze en Aa's

Bestuursvoorstel
Onderwerp: Peilbesluit Gieterveen
Nummer: Bestuursstukken\1259
Agendapunt: 6
DB: Ja
10-12-2012
Workflow
Opsteller:
Ronald Leeraar, 0598-693231
Veiligheid en Voldoende Water
BPP: Nee FAZ: Nee VVSW: Ja
23-1-2013
Opdrachtgever:
Jan van der Laan
Portefeuillehouder:
Harrie Prins
AB: Ja
6-2-2013
Ondersteuning van de afdeling:
⌧ Technisch; Henk van Norel
⌧ Juridisch; Ids Vlieg
Financieel
Staf
⌧ Communicatie; Marian Boelens
Externe betrokkenen:
Grondgebruikers en
grondeigenaren
Reden:
Direct betrokkenen
Samenvatting:
Het waterschap heeft in het beheerplan aangegeven voor alle peilgebieden een peilbesluit op te willen
stellen. Volgens de planning is een peilbesluit Gieterveen opgesteld voor het gebied gelegen grofweg
tussen Gieterveen aan de noordoostzijde, Gasselternijveen aan de zuidwestzijde, de Hunze aan de
westzijde en het Stadskanaal aan de oostzijde.
In het peilbesluitgebied Gieterveen zijn de afgelopen jaren een aantal infrastructurele wijzigingen
aangebracht in het watersysteem in het kader van het project Torenveen. Er zijn nieuwe stuwen
geplaatst en anderen zijn verwijderd waarbij de peilgebieden ruwweg intact zijn gebleven. Voor de
wijzigingen van de formele streefpeilen wordt verwezen naar de bijlagen 15 en 16. In de praktijk
vinden drie wijzigingen plaats van het winterpeil ten opzichte van de huidige gehanteerde peilen. Dit
betreft één verlaging van 0,05 meter en twee verlagingen van 0,10 meter. In de zomer vinden er vier
wijzigingen plaats, namelijk één verlaging van 0,05 meter, twee verlagingen van 0,10 meter en één
verlaging van 0,15 meter (zie bijlagen 17 en 18).
In de nota veenoxidatie worden enkele delen van het peilbesluitgebied aangegeven als mogelijk
aandachtsgebied. Er zijn op die plekken aanvullende boringen uitgevoerd om te inventariseren
hoeveel veen nog daadwerkelijk aanwezig is. Hieruit is gebleken dat er lokaal een laagje veen
aanwezig is van maximaal 0,10 meter, maar dat het veen nagenoeg verdwenen is.
Het peilbesluit heeft gedurende 6 weken ter inzage gelegen, namelijk van 4 oktober tot en met 15
november 2012. Gedurende deze periode zijn geen zienswijzen ingediend.
Duurzaamheidsparagraaf: Nee, is in de tekst verwerkt.
1

Bestuursvoorstel
AB Voorstel:
Het peilbesluit Gieterveen vaststellen.
Bijlagen: Ja
− Peilbesluit Gieterveen;
− Kaart 1: Overzichtskaart;
− Kaart 2: Functiekaart;
− Kaart 15: huidig en gewenst winterstreefpeil;
− Kaart 16: huidig en gewenst zomerpeil;
− Kaart 17: Verandering winterpeilen in de praktijk;
− Kaart 18: Verandering zomerpeilen in de praktijk.
Ter inzage (bestuursnet): Ja
Onderwerp(en):
- Toelichting peilbesluit Gieterveen
Besluit/opmerkingen bestuur:
Paraaf secretaris-directeur:
2

Bestuursvoorstel
Inleiding
In een peilbesluit worden, na een inspraakprocedure, de na te streven oppervlaktewaterpeilen
vastgelegd. Een peilbesluit biedt belanghebbenden duidelijkheid en rechtszekerheid. Het streven van
het waterschap Hunze en Aa’s is om voor het gehele beheersgebied peilbesluiten op te stellen.
Het ontwerp peilbesluit Gieterveen is tot stand gekomen op basis van de geldende Leidraad voor het
opstellen van peilbesluiten in de provincies Groningen en Drenthe.
Voorgeschiedenis/eerdere besluitvorming/beheerplan
Het voornemen om voor alle peilgebieden in het beheersgebied van het Waterschap Hunze en Aa’s
een peilbesluit op te stellen is in het beheerplan opgenomen als actie 8.6.c in paragraaf “Kaders en
uitvoering peilbeheer”.
Huidige situatie/analyse van het probleem
Het gebied van peilbesluit Gieterveen maakt onderdeel uit van het watersysteem de Hunze. Het
gebied heeft een oppervlak van 2.583 ha en ligt globaal tussen de N33 en Gieterveen aan de
noordwestzijde, Gasselternijveen aan de zuidzijde, de Hunze aan de westzijde en het Stadskanaal
aan de oostzijde. Op kaart 1 van de toelichting is de ligging van het gebied aangegeven. Voor dit
gebied is een ontwerp peilbesluit opgesteld, peilbesluit Gieterveen. Het gebied heeft voornamelijk een
landbouwkundige functie. Alleen nabij Gasselternijveen wordt de functie bos aangetroffen. In het
gebied hebben een aantal wijzigingen plaatsgevonden in de infrastructuur van het watersysteem als
gevolg van het project Torenveen. De afwatering is hierbij enigszins aangepast maar de
peilgebiedsgrenzen bleven nagenoeg onveranderd.
De huidige formele peilen zijn afkomstig uit het Beheerplan 2010-2015. Voor het bepalen van de
gewenste peilen wordt gebruik gemaakt van droogleggingsnormen uit de Leidraad voor het opstellen
van peilbesluiten in de provincies Groningen en Drenthe, de peilgebiedsgrenzen, de bodem-, de
grondgebruik- en de maaiveldhoogtekaart. Voor elk peilgebied worden vervolgens per vlak de
drooglegging berekend en afhankelijk van de norm geclassificeerd als “te nat”, “profiterend” of “te
droog”.
De uitkomsten van deze berekeningen worden vervolgens beoordeeld op basis van een aantal criteria
en afwegingen. De regel is dat circa 5-10% van het totale oppervlak geclassificeerd mag zijn als “te
nat”, maar dat er gestreefd wordt naar 5%.
Het berekende peil is vervolgens getoetst aan opgetreden maaivelddaling, de grondwaterstanden,
overige gebiedsfuncties, waterinlaat mogelijkheden, de duurzaamheid van het waterbeheer en
praktijkervaringen.
3

Bestuursvoorstel
In veel peilgebieden komen van oorsprong moerige gronden, veengronden en podzolgronden voor.
Door een jarenlange diepe ontwatering en de bewerkingsmethoden van de gronden is een groot deel
van het veen geoxideerd, waardoor de hoogte van het maaiveld is gedaald. Uitgangspunt is dat in
gebieden met een landbouwkundige functie het peil afgestemd wordt op het verkrijgen van optimale
productieomstandigheden. Gevolgen van maaivelddaling door klink en oxidatie van veen zullen
worden gecompenseerd door het peil hier zoveel mogelijk op aan te passen.
In de toelichting bij het peilbesluit zijn per peilgebied de resultaten van de uitgevoerde berekeningen
en de afwegingen die hebben geleid tot de voorgestelde peilen beschreven. In de betreffende
gebieden zijn geen klachten bekend over de huidige peilen, wel worden in de grote peilgebieden
opmerkingen over het onderhoud gemaakt.
Voor de wijzigingen van het formele streefpeil wordt verwezen naar de bijlagen (kaart 15 en 16). In de
praktijk vinden drie wijzigingen plaats van het winterpeil ten opzichte van de huidige gehanteerde
peilen. Dit betreft één verlaging van 0,05 meter en twee verlagingen van 0,10 meter. In de zomer
vinden er vier wijzigingen plaats, namelijk één verlaging van 0,05 meter, twee verlagingen van 0,10
meter en één verlaging van 0,15 meter (zie kaart 17 en 18).
Veenoxidatie
In het peilbesluitgebied Gieterveen kwamen van oorsprong lokaal veengronden voor. Bij de laatste
veenkartering is gebleken dat de veengronden voor het grootste deel verdwenen zijn. Moerige
gronden komen nog wel voor, deze gronden hebben een veenlaag van minder dan 0,40 meter dikte.
De nota veenoxidatie benoemt een aantal gebieden als aandachtsgebied. In dit kader zijn aanvullende
boringen verricht om te inventariseren hoeveel veen nog aanwezig is. Hieruit blijkt dat er gemiddeld
maximaal 0,10 meter veen aanwezig is. Geconcludeerd kan worden dat het veen nagenoeg overal
verdwenen is of nog een zeer dunne laag is. Het effect van veenoxidatie speelt voor dit peilbesluit
geen rol van betekenis.
Financiën
Geen afwijking ten opzichte van de traditionele manier van werken.
Wettelijke kader/juridische procedure/inspraak
Het waterschap is op grond van artikel 10.30 van de Provinciale omgevingsverordening Drenthe
verplicht om een peilbesluit vast te stellen voor de oppervlaktewateren in de gebieden die:
1. deel uitmaken van provinciegrens overschrijdende peilvakken waarvoor een door de
provincie Groningen, Overijssel of Friesland opgelegde verplichting geldt om een
peilbesluit vast te stellen;
2. zijn aangewezen op een als zodanig aangeduide kaart bij het beheerplan van het
waterschap.
4

Bestuursvoorstel
Het ontwerp peilbesluit Gieterveen heeft gedurende 6 weken ter inzage gelegen, namelijk van 4
oktober tot en met 15 november 2012. In deze perioden zijn belanghebbenden in de gelegenheid
gesteld om hun zienswijzen over het ontwerp peilbesluit kenbaar te maken. Gedurende deze periode
zijn er geen zienswijzen ingediend.
Communicatie
Op 18 juli 2012 is er in Gasselternijveen een informatieavond gehouden over de voorgestelde peilen.
In de presentatie is ingegaan op de methodiek die gebruikt wordt om te bepalen wat het optimale
streefpeil is. Daarbij is eveneens de gelegenheid gegeven om opmerkingen over de voorgestelde
peilen te maken, hier kwamen geen bijzonderheden naar voren met betrekking tot de streefpeilen. Er
is vervolgens wel een veldbezoek geweest met een hydroloog, een opzichter en enkele
belanghebbenden. Het verslag van de informatieavond is weergegeven in de bijlagen van de
toelichting op peilbesluit Gieterveen.
Voorstel
Het peilbesluit Gieterveen vaststellen
namens het dagelijks bestuur,
Harm Küpers
secretaris-directeur
Alfred van Hall
dijkgraaf
5

Bestuursvoorstel
Bijlage 1 Peilbesluit Gieterveen
Het algemeen bestuur van het waterschap Hunze en Aa’s
overwegende dat:
1. Het gebied Gieterveen grotendeels een landbouwkundige functie heeft;
2. Het peil afgestemd wordt op het verkrijgen van optimale productieomstandigheden;
3. Maaivelddaling door klink en oxidatie van veen gecompenseerd wordt door het peil te verlagen;
4. Aanvoer van water mogelijk is en dat de afvoer onder vrij verval geschied;
5. Het gebied Gieterveen totaal een oppervlakte van 2.583 hectare heeft;
6. Het gebied Gieterveen bestaat uit 14 peilgebieden;
7. De gewenste oppervlaktewaterpeilen zijn bepaald met behulp van de droogleggingsmethodiek;
8. Dit diverse wijzigingen van de peilen tot gevolg heeft;
9. Bij beperkte wateraanvoer het waterpeil kan uitzakken.
Gelezen:
- De Toelichting bij het peilbesluit Gieterveen, die onderdeel uitmaakt van dit peilbesluit.
Gelet op:
- De artikelen 56 en 77 van de Waterschapswet (met betrekking tot de bevoegdheid tot regeling en
bestuur van de taken die het waterschap zijn opgedragen);
- Afdeling 3.4. van de Algemene wet bestuursrecht (met betrekking tot de te volgen
inspraakprocedure);
Overwegende dat:
Het ontwerp van het peilbesluit na voorafgaande bekendmaking volgens de daarvoor geldende
voorschriften gedurende een termijn van 6 weken van 4 oktober 2012 tot en met 15 november 2012
op de daartoe door de Inspraakverordening Hunze en Aa’s aangegeven wijze voor belanghebbenden
ter inzage lag.
6

Bestuursvoorstel
Besluit:
Vast te stellen het peilbesluit Gieterveen ingaande op de aangegeven tijdstippen:
Peilgebiednummer gewenst gewenst Ingangsdatum
winterpeil
(m NAP)
zomerpeil
(m NAP)
GPG-H-10087 3,40 1 3,50 1 01-03-2013
GPG-H-10112 1,95 1 2,35 01-03-2013
GPG-H-16840 2,20 2,70 1 01-03-2013
GPG-H-16900 2,40 1 2,60 1 01-03-2013
GPG-H-16920 1,90 2,40 01-03-2013
GPG-H-16941 1,50 1,85 01-03-2013
GPG-H-16942 - * - * 01-03-2013
GPG-H-17135 1,90 2,35 01-03-2013
GPG-H-17160 1,80 2,30 01-03-2013
GPG-H-26860 2,70 1 3,15 01-03-2013
GPG-H-26870 2,30 1 2,75 01-03-2013
GPG-H-27060 1,30 1,60 01-03-2013
GPG-H-27200 0,80 1,20 01-03-2013
GPG-H-37195 1,55 2,00 01-03-2013
1 Streefpeil wordt al gehandhaafd
* Minimum peil: NAP +1,00; Maximum peil: NAP +3,20m
Veendam, 6 februari 2013
Het algemeen bestuur van het waterschap Hunze en Aa’s,
Harm Küpers,
secretaris-directeur
Alfred van Hall,
dijkgraaf
1