Metamorfe gesteenten
Metamorfe gesteenten
Metamorfe gesteenten
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Metamorfe</strong> <strong>gesteenten</strong><br />
- Ontstaan door veranderingen van voorafbestaande <strong>gesteenten</strong> :<br />
magmatische, sedimentaire, of andere metamorfe <strong>gesteenten</strong><br />
- Instrumenten van metamorfose :<br />
- temperatuur (> 200 ºC)<br />
- druk<br />
- chemie van interstitiele vloeistoffen<br />
De mineralen reageren : vormen nieuwe mineralen of veranderen van<br />
kristalstructuur<br />
- Soorten metamorfose :<br />
- begravingsmetamorfose (burial metamorphism)<br />
- contactmetamorfose (contact metamorphism)<br />
- regionale metamorfose (regional metamorphism)<br />
- kataklastische metamorfose (cataclastic metamorphism)<br />
- “schok metamorfose” (shock metamorphism)
<strong>Metamorfe</strong> <strong>gesteenten</strong> vormen door<br />
Temperatuur : belangrijkste instrument, meestal het gevolg van begraving<br />
en/of nabijheid van een hete magma. Temperatuur stijgt met diepte<br />
volgens de geothermische gradiënt (± 25 ºC/km)<br />
Druk stijgt ook met diepte door belasting van de bovenliggende <strong>gesteenten</strong>,<br />
de krachten komen van alle richtingen<br />
In geval van tektonische druk, kan de kracht van één richting komen<br />
Chemie van vloeistoffen, <strong>gesteenten</strong> zijn poreus en vaak vol fluïdum,<br />
ionen in het water reageren met de mineralen<br />
Textuur- en/of mineralogische veranderingen van de <strong>gesteenten</strong>
Temperatuur stijgt met diepte volgens geothermische gradiënt<br />
dit hangt meestal af van de lokale tektonische omgeving<br />
100 ºC / km<br />
10 ºC / km<br />
met diepte stijgt druk ook<br />
BEGRAVINGSMETAMORFOSE<br />
Of in de buurt van<br />
een magma maar dan zonder druk effect !<br />
CONTACTMETAMORFOSE
Druk effect : door begraving<br />
temperatuur + druk<br />
: door subductie<br />
: door tektoniek stress<br />
in 1 richting<br />
Chemisch effect<br />
Nieuwe fasen<br />
Druk > temperatuur<br />
in evenwicht<br />
met fluïdum
Stress en textuur<br />
Druk effect op de mineralen<br />
textuur en oriëntatie<br />
Typische texturen :<br />
- parallele kristallen,<br />
- voorkeurssplijtrichtingen,<br />
- foliatie,<br />
- alternerende lagen van<br />
mineralen<br />
Oriëntatie toont waarvan stress kwam
Soorten metamorfisme
Regionale metamorfose<br />
hoge druk en temperatuur
Contactmetamorfose<br />
“gebakken” contact<br />
temperatuur >> druk
Kataklastische metamorfose<br />
in zeer lokale breukzones, alleen door mechanische vervormingen,<br />
5 m<br />
in extreem geval wrijving en smelting, alleen in zones met zeer actieve<br />
gebergtevorming en met zeer sterke en snelle tektonische stress<br />
breukzones met glas<br />
pseudotachylites
<strong>Metamorfe</strong> <strong>gesteenten</strong><br />
Voorafbestaande <strong>gesteenten</strong> metamorfe + +++<br />
___________________________________________________________<br />
Schalie (shale) leisteen schist<br />
Rhyoliet leisteen schist<br />
Graniet schist gneis<br />
Basalt schist amfiboliet<br />
Kalksteen<br />
Zandsteen<br />
marmer<br />
kwartsiet<br />
Indexmineralen worden gebruikt om de P / T condities te reconstrueren<br />
bvb Al 2 SiO 5
Indexmineralen en <strong>gesteenten</strong><br />
Magma<br />
Leisteen Fylliet Schist Gneis Anatexis
<strong>Metamorfe</strong> faciës<br />
P / T diagram & index mineralen
Schokmetamorfose<br />
door impact van meteoriet en vorming<br />
van een krater met de extreme<br />
temperatuur en druk<br />
getroffen <strong>gesteenten</strong> verdampen,<br />
smelten en zijn “geschokt”<br />
Schokgolf vervormt kwarts<br />
en creëert kleine glaslagen<br />
2 mm<br />
Roter Kam Krater Namibia<br />
Glaslaag TEM<br />
300 nm
Change language