De Aarde en haar maan Selena
De Aarde en haar maan Selena
De Aarde en haar maan Selena
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>De</strong> <strong>Aarde</strong> <strong>en</strong> <strong>haar</strong> <strong>maan</strong> Sel<strong>en</strong>a<strong>De</strong> Maan heeft ge<strong>en</strong>atmosfeer, <strong>en</strong> ze issteriel. <strong>De</strong> atmosfeerop <strong>Aarde</strong> heeft veelmeteorietkratersdo<strong>en</strong> verdwijn<strong>en</strong>door erosie. Op deMaan waar erpraktisch ge<strong>en</strong> erosieis, zijn de kraterswel bewaard.<strong>De</strong> Maan bevat meerzware elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (Ti, Ni)<strong>en</strong> minder ijzer (Fe) dande <strong>Aarde</strong>. Ze hebb<strong>en</strong> wele<strong>en</strong> vergelijkbare opbouwvan kern, mantel <strong>en</strong>korst. <strong>De</strong> <strong>Aarde</strong> is 4,56miljard jaar, de Maan4,53 miljard jaar.<strong>De</strong> Maan werd gevormd door de impact van Theia op de pasgevormde <strong>Aarde</strong>. Dit verklaart de vergelijkbare sam<strong>en</strong>stelling vande Maan <strong>en</strong> de <strong>Aarde</strong>. Dit is ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s dered<strong>en</strong> waarom de rotatie-as van de <strong>Aarde</strong>23°27’ gekanteld is t<strong>en</strong> opzichte van hetbaanvlak van de <strong>Aarde</strong> rond de Zon.Omdat de rotatie-as van de<strong>Aarde</strong> gekanteld is, k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> weop <strong>Aarde</strong> de seizo<strong>en</strong><strong>en</strong>, <strong>en</strong> zijndie seizo<strong>en</strong><strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gesteld inhet noordelijk <strong>en</strong> het zuidelijkhalfrond<strong>De</strong> stand van <strong>Aarde</strong>-Maan-Zon veroorzaakt de vorming van getijd<strong>en</strong> op zee(<strong>en</strong>kele meters) maar ook op het land (<strong>en</strong>kele millimeters). <strong>De</strong> laag water op<strong>Aarde</strong> stulpt aan twee zijd<strong>en</strong> uit, zoals de rok van e<strong>en</strong> draai<strong>en</strong>de danseres.Variaties in de helling vande aardas (obliquiteit), in devorm van de aardbaan(exc<strong>en</strong>triciteit) <strong>en</strong> in depositie van het l<strong>en</strong>tepunt opde aardbaan (precessie),zijn verantwoordelijk voorde klimaatswijziging<strong>en</strong> opde <strong>Aarde</strong>. <strong>De</strong>ze variatiesgebeur<strong>en</strong> cyclisch. Voor deafwisseling van ijstijd<strong>en</strong> <strong>en</strong>tuss<strong>en</strong>ijstijd<strong>en</strong> is die cyclusbijv. gelijk aan 20.000 jaarSoms gaat de Maan doorde schaduwkegel van de<strong>Aarde</strong>: m<strong>en</strong> spreekt vane<strong>en</strong> <strong>maan</strong>sverduistering. Inwerkelijkheid kleurt deMaan dan rood door debreking van het zonlicht ind d t f<strong>De</strong> Maan is 400 keer kleiner dan de Zon,maar ze staat ook 400 keer dichter bij de<strong>Aarde</strong>. Daarom lijkt de <strong>maan</strong>schijf aan dehemel ev<strong>en</strong> groot als de zonneschijf. Als deMaan voor de Zon passeert, spreekt m<strong>en</strong> vane<strong>en</strong> eclips of zonsverduistering, terwijl wedit eig<strong>en</strong>lijk “zonbedekking” moet<strong>en</strong>noem<strong>en</strong>.
Change language