1991-13-03 - Vrienden van Blijdorp

De rondleiding begint bij het voedselmagazijn waar het voer voor alle dieren verdeeld wordt;
om ons inzicht te geven van hetgeen in de tuin omgaat aan voeding voor de dieren zal ons na
afloop een lijst worden uitgereikt. Voorts wordt een bezoek gebracht aan de ruimte waar cavia's,
muizen, ratten, kuikens e.d. worden gekweekt ten behoeve van de levende have.
Het in 1971 in gebruik genomen olifantengebouw is later voorzien van een bullenstal voor
Maxi, vader van de in 1984, tot grote teleurstelling van de dierentuin van Zürich enkele weken
na de geboorte van Bernhardine, geboren Komali (waarmee Blijdorp de Europese primeur
in de wacht sleepte van een in gevangenschap geboren olifant, waarvan beide ouders
ook in gevangenschap geboren zij n).
Vervolgens wordt een kijkje genomen in het quarantaine-gedeelte annex operatiezaal. In samenwerking
met de diergeneeskundige faculteit van de Universiteit van Zürich is overeengekomen
dat studenten twee maal per jaar in de dierentuin stage mogen komen lopen; de dierentuin
krijgt in ruil daarvoor diergeneeskundige hulp van de universiteit bij de verzorging
van de dieren.
Bij de groep gorilla's troffen we "familie" aan uit Blijdorp, namelijk Sandra, een jong van Salomé,
die via een verblijf in de "Kindergarten" in Stuttgart heel voorzichtig in de groep van
Zürich is geintroduceerd. Desgevraagd werd ons medegedeeld, dat het verschijnsel "infanticide"
(het door de volwassen "zilverrug" doden van jonge dieren in de groep van een andere vader;
hierdoor is het vrouwtje weer snel vruchtbaar en kan de eigen bloedlijn gecontinueerd
worden) bij het introduceren van Sandra niet speelde, omdat haar leeftijd zodanig was dat er
bij de volwassen vrouwtjes geen sprake was dat de vruchtbaarheid door het bestaan van
Sandra werd beinvloed (speelt alleen bij gorilla-babies). Een merkwaardig verschijnsel bij de
gorilla's was een gorilla-moeder met twee jongen, waarvan er een van haarzelf was en de ander
van een ander vrouwtje, dat de twee voorgaande jongen eveneens verstoten had. Het is
niet bekend, waarom de echte moeder ineens haar jong overgedragen heeft aan de andere gorilla-moeder;
voor deel is, dat het jong nu niet met de fles grootgebracht behoeft te worden en
derhalve in de groep kan blijven. Een verschil in behandeling van het eigen en het geadopteerde
jong door de"pleegmoeder" is echter wel waarneembaar.
De laatste excursie voert ons op woensdag 26 juni 1991 naar de Zoo van BAZEL, alwaar Dr.
Peter Studer (adj. directeur) en Dr. Andreas Heldstab (Zootierarzt) ons zullen rondleiden. De
Zoo van Bazel is de oudste (1874) en tegelijkertijd de beroemdste dierentuin van Zwitserland.
Het streven van de tuin is er op gericht, dat de bezoekers de dieren niet direct binnen hun
gezichtsveld krijgen, maar moeite moeten doen om de dieren te zien (achter het groen). Vroeger
werd, in verband met de verhoogde kans op parasieten, niet zo veel gebruik gemaakt van
gras als bodembedekking; tegenwoordig zijn voor de bestrijding hiervan echter goede medicamenten
voorhanden.
Sinds 1970 houdt en fokt men er de uiterst zeldzame Somali-ezels (gekscherend ook wel "topless
zebra's" genoemd), die in de half-woestijn van Ethiopië nog in kleine groepen in het wild
voorkomen. Tijdens de bronstperiode drijft het mannetje de vrouwtjes onvermoeibaar op, hetgeen
de vorige hengst een gebroken been en derhalve het leven heeft gekost. De nieuwe
hengst is nog te jong voor dergelijke activiteiten, maar de verwachtingen zijn hoog gespannen.
De fokgroep Pantserneushoorns was en is nog altijd toonaangevend en de dierentuin van Bazel
is dan ook de internationale stamboekhouder voor deze bedreigde diersoort. Er schijnen
t hans twee jongen te zijn; de gehele groep is echter tijdens onze ron dleiding (voor het eerst
gedurende onze reis in de stromende regen) "zoek". Als herr Struder hiernaar bij een van de
verzorgers informeert krijgt hij als antwoord:"Sie sind ins Schwimmbad gegangen, damit sie
nicht nass werden". Humor, juist!
Okapis in Zoo Bazel
Zowel het Vivarium als het apenhuis worden vrijwel geheel door groen aan het oog van de bezoekers
onttrokken. Internationaal is de Zoo beroemd geworden door de fokresultaten (o.a. de
eerste gorilla in Europa). Herr Struder legt uit, dat het imponeergedrag dat de mannetjeschimpansee
vertoont wanneer hij vlak voor zijn verblijf staat, geen neurotisch gedrag van
een dierentuindier is, maar dat het mannetje dit gedrag in het wild ook vertoont om zijn
vrouwtjes te beschermen tegen concurrenten (herr Struder?).
Donderdag 27 juni 1991 nemen wij met een beetje heimwee afscheid van Hotel Bauer in
Müllheim. De ligging was mooi en de verzorging was uitstekend. Hoe meer we richting Nederland
komen, hoe slechter het weer wordt. Over het weer gedurende ons verblijf in Zwitserland
mogen we dacht ik niet klagen. Over hetgeen ons aan schoons en interessants geboden
is evenmin. Ik denk en waarschijnlijk alle reisgenoten met mij, dat wij kunnen terugkijken
op een fijne en geslaagde reis In der Schweiz!
Tineke Groenhorst