Vision of LIFE - Jaargang 15 - Nr. 1

18 Oneindig vertelt
Sophie de Valk
Wisselcolumn
Sam de Jong
Master in Zweden
Jeroen Koendjbiharie
VISION
OF LIFE
Rector Magnificus Karel Luyben:
‘Als ik nu de leeftijd had om te gaan studeren,
was LST een hele goede optie geweest’
Officieel Periodiek Orgaan van Studievereniging LIFE - Jaargang 15 - Nr. 1 - Oktober 2014

Inhoud
18 Oneindig
Dit jaar aan het 18e
bestuur der S.V. LIFE om
hun levensverhaal aan
de leden de vertellen.
Praeses Sophie de Valk
is als eerste aan de beurt.
pagina 14
Lustrumlezing
Een lustrumjaar is
niks zonder een goede
educatieve activiteit.
Hier alvast wat insides
van hoe de lezing eruit
zal zien!
pagina 12
Hoe overleef ik..
De nieuwe eerstejaars
zijn alweer keihard aan
de slag, de omschakeling
van de middelbare
school naar de
universiteit is niet altijd
even makkelijk, Mark
Hoorens legt uit hoe het
eerste jaar te overleven!
pagina 32
Wisselcolumn
Na de flater van Daan
Brocken vorige week, is
het deze week weer de
beurt van Sam de Jong!
Kan hij het goedmaken
pagina 34
Van de redactie | 2
Vereniging
Activiteitenkalender | 4
Introweekend | 5
Afgelopen activiteiten | 7
18 Oneindig vertelt | 14
Wetenschap
Life Science Nieuws | 10
Lustrumlezing | 12
Gadgets&Apps | 14
Thuisexperiment | 17
Onderwijs en Carrière
Alumni
Daphne van Beek | 18
Bas de Jong | 20
Interview Karel Luyben | 22
Intervieuw Politicus | 25
Bijzondere studieactiviteiten
Hanneke Reinders | 28
Jeroen Koendjbiharie | 30
Hoe overleef ik.. mijn Propedeuse | 32
Opinie
Column
Sam de Jong | 34
Jildau Bras | 36
3

4
Van de redactie
Het is alweer ruim een jaar geleden, de vergadering die ging bepalen hoe de Vision
er uit zou gaan zien. Uren lang heb ik samen met Mark Hoorens, Nick Boelen en Bram
Henneman magazines van onder andere verenigingen doorgebladerd en besproken.
Het grootste verbeterpunt lag bij de inhoud,
maar als we de Vision op de schop gingen
gooien, waarom dan niet ook direct de
uitstraling verbeteren
Het was al vrij snel duidelijk dat er minder
onzin in de Vision moest en dat er meer
“interessante” stukken in moeten komen. De
vraag is, wat is interessant voor de leden
Natuurlijk zijn fotopagina’s en stomme
columns leuk, maar we willen de leden ook
stimuleren voor LST en laten zien wat je
eigenlijk allemaal kan met je studie. De
Vision is omgebouwd naar een magazine
met het nodige vermaak en daarnaast studie
gerelateerde stukken.
Het design was klaar en de stukken kwamen
binnen, voor ik het wist was de eerste Vision
klaar om verstuurd te worden. Het moment
dat ik die eerste Vision in mijn handen had
zal ik nooit meer vergeten. Drie maanden lang
heb ik lange dagen gemaakt om een design
te maken en vervolgens ook nog in elkaar te
zetten en toen eindelijk had ik iets tastbaars
in mijn handen. Natuurlijk had ik binnen een
minuut al honderd foutjes gevonden, maar
dat was haast onvermijdelijk. Iedere Vision die
werd verstuurd was weer beter dan de vorige
en het blije gevoel als de Vision aankomt was
ook iedere keer weer aanwezig.
Het was al vrij snel duidelijk dat de Vision
maken te veel werk was voor twee personen.
Bovendien was het de bedoeling om in
collegejaar 2014-2015 weer een commissie
op de Vision te zetten. Een commissie waar
altijd twee ervaren leden in zitten. Zo werden
Jolanda ter Horst en Rik Brouwer dan ook
geïnstalleerd in de VoLcie.
En nu, de allerlaatste Vision waar ik
verantwoordelijk voor ben, qua inhoud
misschien wel de beste tot nu toe. Ik denk
dat het doel de Vision professioneler en
inhoudelijker te maken is geslaagd, en ik ben
er van overtuig dat de nieuwe commissie dit
zal doorzetten en misschien wel overtreffen!
Jonna Bouwknegt
Vision of LIFE
Jaargang 15
Nummer 1
Oktober 2014
Oplage
800 stuks
Design
Jonna Bouwknegt
Drukker
Orangebook
www.orangebook.nl
Advertenties
Lustrum S.V. LIFE | 13
Applikon | 38
LIFE Delft (Redactie)
Julianalaan 67
Kamer 2.470
2628 BC Delft
www.svlife.nl
Redactie
Jonna Bouwknegt
Mark Hoorens
Rik Brouwer
Jolanda ter Horst
Bram Henneman
Marissa Janssens
Maxime Bisschops
LIFE Leiden
Einsteinweg 55
Kamer 008B
2333 CC Leiden
bestuur@svlife.nl
Omslag
Karel Luyben
De Vision of LIFE is het periodieke orgaan van S.V. LIFE, studievereniging voor studenten Life Science & Technology van de Technische
Universiteit Delft en de Universiteit Leiden. De Vision of LIFE verschijnt vijf maal per collegejaar en is bestemd voor alle leden van S.V.
LIFE.

6
Activiteitenkalender
Als studievereniging organiseren wij natuurlijk verschillende activiteiten. De commissies
zijn hard aan het werk en er zijn al diverse activiteiten geweest. Hier is alvast een
overzicht voor de komende activiteiten, zodat je die data vrij kan houden. Uiteraard
krijg je nog bericht als er nieuwe activiteiten tussendoor komen. Ook kun je de data
van andere belangrijke activiteiten vinden binnen Leiden en Delft.
Vereniging
Oktober
■■
■■
■■
■■
■■
■■
November
■■
■■
■■
■■
■■
■■
■■
09/10 Keldertje borrel/Buitenlandreis reünie
16:00 uur, ‘t Keldertje, Delft
15/10 Speed meeten met bedrijven
Leiden of Delft
16/10 Master Lunchlezing Gupta
12:30 uur, Leiden Gorlaeus
23/10 Keldertjeborrel
16:00 uur, ‘t Keldertje, Delft
30/10 Science Club borrel
16:00 uur, Science Club, Leiden
31/10 After tentamen lunch eerstejaars
12:00 uur, Leiden
05/11 Excursie Incotec
Enkhuizen
06/11 Keldertjeborrel
16:00 uur, ‘t Keldertje, Delft
07/11 Heineken excursie
Zoeterwoude
10/11 Commissie kick-off party
Geheim
13/11 Science Club borrel
16:00 uur, Science Club, Leiden
18/11 Commissie-ALV
16:00 uur, Science Club, Leiden
28/11 Lustrumgala “The mystery of LIFE”
Nog een mystery

Introweekend
Er is weer een nieuwe lichting LST studenten begonnen met onze mooie studie.
Voordat de studenten de collegebanken in zijn gekropen vond het introweekend
plaats. De IntroCie heeft weer ontzettend hun best gedaan om het weekend op ieder
aspect te laten slagen en dat is ze gelukt! De personages van James Bond werden
goed uitgevoerd en aan het einde konden alle ‘nullen’ luidkeels het LIFE lied zingen.
Hieronder zullen twee eerstejaarsstudenten vertellen wat zei van het introweekend
vonden, ook zal een mentor van het weekend haar ‘point of view’ beschrijven.
7
afsluiter van een leuk introweekend. De volgende
ochtend ging iedereen moe maar voldaan naar
huis.
Marit Dieters & Karlijn Joosten
Eerstejaars
Bepakt en bezakt kwam iedereen aan op het
station van Delft. Het was een warm welkom,
want de begeleiding wist al veel namen. Heerlijk
chaotisch werden alle spullen met het busje
meegenomen terwijl iedereen in een lange stoet
op de fiets naar de sporthal ging. Bij de sporthal
aangekomen, maakten we kennis met de matrix,
de Introcie en de besturen. Al snel werd ons
het LIFE-lied geleerd en het feit dat zingen leuk
is, maar zingen met volume nog veel leuker. De
eerste dag leerden we elkaar kennen door vele
spelletjes zoals prei-meppen en water doorgeven
door het over te gieten via bekertjes die je in je
mond houdt. ‘s Avonds gingen we door met de
spelletjes, alleen dan op de TU campus. Er was een
bio-bom verstopt en die moesten wij ontmantelen
door opdrachten uit te voeren. De volgende
ochtend werden we met een alarm al vroeg
gewekt en mochten we ochtendgymnastiek doen.
We gingen die dag naar Delft om liedjes te zingen
op de Grote Markt en een ruilspel te doen. Hierbij
gingen we langs studentenhuizen om zoveel
mogelijk spullen te verzamelen. Stoelen, tv’s, ski’s,
jurken, winkelwagens, printers en een step kwamen
onder andere mee terug. Met de spullen voerden
we toneelstukjes uit waarbij alles kapot moest. ‘s
Avonds was er een geweldig eindfeest, een mooie
Mentor
En daar staan alle mentoren in hun witte shirts,
wachtend op de nullen op het station of op de
Brasserskade. Want terwijl de nullen zenuwachtig
waren, waren wij dat ook.
De eerste dag begon natuurlijk goed, en in
de stijl van James Bond konden de nullen hun
behendigheid oefenen bij trefbal, schieten met
hun waterpistool bij schiettraining en Wodka
Martini’s (water) overschenken.
En dan komt die beruchte zaterdag waar de nullen
hun uhm... zangtalenten laten horen. Terwijl wij
mentoren nog verwoede pogingen doen om er
boven uit te komen, schreeuwden de nullen toch
wel harder. En dan komt het ruilspel met maar
één doel, zo veel mogelijk spullen hebben voor
het toneelstuk. En die werden na de heerlijke BBQ
opgevoerd hoor. Er kan maar door één groep het
hardst gelachen worden dan, en dat zijn de oude
knarren van LIFE. En dat zij hard kunnen zingen
laten ze zien tijdens de biercantus. Dat ze goed
kunnen mikken ook.
Tijdens het feest die avond ging iedereen los.
Terwijl er bij de nullen wat dingen opbloeiden,
bloeiden er ook genoeg bij de mentoren en
andere ouderejaars. Hopelijk bloeien er nog steeds
dingen.
En zondag was dan de dag dat we de nullen
loslieten. We hadden ze klaar gestoomd voor LST.
Because... “We aim to please” (James Bond, Golden
Eye).
Carmen Fonseca
Vereniging

8
Afgelopen activiteiten
Het nieuwe collegejaar is begonnen en in de eerste weken was alweer genoeg te
beleven! Met een lustrumjaar zal de hoeveelheid activiteiten nog groter zijn dan het
jaar hiervoor. Lees hier wat er zoal, naast studeren, te doen was de afgelopen maand.
Vereniging
15 september - Wissel ALV
Haastend vanuit het lab loop ik binnen, er wordt
al geschorst. Heb ik toch hét moment gemist.
Het oude bestuur wordt bedankt voor haar
inzet afgelopen jaar en hier is zij vaak maar al
te opgelucht over, eenmaal zo ver in september
geraakt van niet eens “hun” bestuursjaar.
Daar treedt een nieuwe groep enthousiastelingen
aan, adviezen van voorgangers overnemende of
op andere punten de koers bijsturende om de
spreekwoordelijke wind in de zeilen te zetten.
Och wat aandoenlijk, wat zitten ze vol spanning,
verwachtingen, ideeën en hoop. Eindelijk hopen.
Bijna te opgewonden om stil te zitten of niet
continu te grijnzen.
De intreerede van Sophie verliep goed en er
viel zelfs hier en daar een kreet als “Leidsch” en
“profileren”. Enig smetje waren die vervelende
jongens met die zak chips, immer krakend en
smakkend. Maar wat moet je dan, verhongeren
Gelukkig was dat niet nodig, want met de kracht
van onze Praeses durfde niemand “nog wat anders
te hebben” en was dit een keurig verlopen wissel.
Ik spreek denk ik namens alle leden als ik dit
achttiende bestuur enorm veel succes en plezier
wens het komende jaar. Dat ze onze vereniging
alsmaar naar een hoger niveau moge tillen!
Daan Brocken
16 september - Synthesized
Het lustrumjaar is met Synthesized goed begonnen:
Lijm & Cultuur was the place to be afgelopen 16
september. Bij aankomst was het al gezellig druk.
Groepsfoto’s konden worden gemaakt voor een
bord waar de afbraak van glucose (glycolyse)
op was beschreven, stof die de eerstejaars net
hebben behandeld. In het begin moest iedereen
nog loskomen maar na een tijdje, en na een paar
biertjes, later stond het merendeel los te gaan
op de aanstekelijke muziek van Apenstreken,
Curly&Stagg en nog later DJ PJ. Tot in de kleine
uurtjes was het gezellig. Een top avond die de
weinige slaap en de volgende ochtend brak in de
collegebanken helemaal waard was.
Kirsten Hopman
17 september - LIFE
constitutieborrel
Het 18e bestuur is inmiddels geïnstalleerd als
bestuur der S.V. LIFE en dat moest natuurlijk
gevierd worden met een constitutieborrel. Deze
werd gehouden in de Botanische Tuin. Vanaf 16:00
uur konden vrienden en familie het nieuwe bestuur
feliciteren. Dit werd dan ook van harte gedaan,
ouders, huizen en jaarclubs zijn langsgekomen.
Vanaf half 6 konden ook andere besturen
feliciteren. Al gauw stond de Botanische Tuin vol
met besturen in gescheurde jasjes die zonder al te
veel geduld wachtten op hun beurt. Al snel werd
er door een aantal besturen geprobeerd door te
breken. De orde commissie heeft dit een tijd lang
weten te voorkomen. Er werd flink wat geduwd
en gebrast. Om half 7 was het helaas niet meer
te voorkomen. Gelukkig is er niemand van het
bestuur veiliggesteld en zijn alle attributen nog
aanwezig. Het achttiende bestuur heeft zo een
goed begin van het jaar gemaakt!
Liset Jansen

9
22 september - Lunchlezing Prof.
Gilles van Wezel
Professor Gilles van Wezel had dit collegejaar de
eer de lunchlezingen van LIFE af te trappen, met
een interessante lezing over nieuwe antibiotica
uit de grond. Gilles vertelde over zijn onderzoek
naar nieuwe antibiotica. Zijn onderzoek richt zich
vooral op Streptomyces, een bodembacterie die
vele schimmelachtige eigenschappen heeft en
bekend staat om de antibiotica die het organisme
produceert. Het aantal nieuwe antibiotica die
worden gevonden neemt ieder jaar af. Toch blijkt
nu dat er vele antibiotica nog niet zijn ontdekt,
omdat de genen van deze eiwitten in een soort
‘slaapstand’ zitten. Streptomyces zal deze alleen
produceren als het nodig is zich tegen een vijand
te verdedigen. Er is dus nog steeds hoop in de
zoektocht naar nieuwe antibiotica die ons zullen
beschermen tegen schadelijke bacteriën!
Jolanda ter Horst
24 september - Interfacultair Feest
Het mooiste, doch meest onderschatte feest van
de TU Delft is toch wel het InterFacultair Feest,
het feest georganiseerd door de vijf kleinste
studieverenigingen van Delft. De IFF-commissie,
vanuit LIFE vertegenwoordigd door Jolanda ter
Horst, is er wederom in geslaagd om van het
feestje weer een traditioneel zo-slecht-dat-hetgoed-is-feestje
te maken. Niet alleen was de naam
nóg langer dan de vorige (dertien woorden langer,
voor de echte kenner), ook hoefde je dit jaar nóg
minder te doen om aan gratis drank te komen: de
tequila werd –letterlijk– op een gouden blaadje
gepresenteerd. Vanzelfsprekend werd dit alles
ondersteund door de deuntjes van DJ PJ.
Al met al een topfeest, dat maakte dat zelfs ik
(terwijl ik écht maar een uurtje zou gaan) tot in de
late uurtjes heb staan dansen. Dat het gemiddelde
LIFE-lid nog steeds te brak was van Synthesized
om op te komen dagen op dit mooie feest, en
dat Cohort 2011 opeens heel oud was, zullen we
daarbij maar even vergeten.
Charlotte Koster
30 september - HAL Allergy
lunchlezing
Hoe werkt een allergische reactie precies, en hoe
kunnen we deze reactie verminderen of zelfs
compleet laten verwijderen Dit zijn vragen waar
het bedrijf HAL Allergy, in het Bio Science Park in
Leiden, zich mee bezig houdt. Door middel van
medicijnen en therapieën probeert dit bedrijf
manieren te vinden om allergische reacties in
toom te houden.
Bij de lunchlezing kwam de Medical Director
van HAL Allergy, Didrik Boot, langs op het
Gorlaeus om zijn bedrijf en haar bezigheden kort
toe te lichten. Dit is de eerste lunchlezing die
georganiseerd is door de ExcurCie.
De lezing schetste een beeld van de carrière van
de spreker (een oud-BFW student), de algemene
richting van het bedrijf, de ontwikkeling van een
farmaceutisch product en hij gaf een praktisch
voorbeeld. Het voorbeeld draaide om een
(theoretisch) willekeurig allergeen-eiwit. Om
de allergische respons te verminderen wordt
deze chemisch aangepast zodat het specifieke
allergene deel niet meer te herkennen is
door het immuunsysteem. Door een zodanig
aangepast eiwit herhaaldelijk toe te dienen vindt
er gewenning plaats, waardoor ook met het
intacte allergene deel de respons lager is. Voor
graspollen-allergie is bewezen dat zo’n therapie
de allergische reactie sterk vermindert.
Met een interessante lezing en een goed gevulde
maag kan ik deze lunchlezing geslaagd noemen!
Alex Allen
Vereniging

10
18 Oneindig vertelt: Sophie de Valk
Het eerste dat er door je heen gaat als je hoort dat je misschien wel Praeses wordt van
S.V. LIFE, is natuurlijk dat je levensverhaal dan in de Vision terechtkomt. Het is nog
lang niet gemakkelijk om 21 jaar in 800 woorden samen te vatten. Ik heb mijn uiterste
best gedaan, maar je bent natuurlijk altijd welkom op het hok voor details.
Vereniging
Het is allemaal begonnen in de
koninginnenacht van 1993. In Vlaardingen
kwam ik ter wereld op de warmste
Koninginnedag ooit, en sindsdien hing elke
Nederlander de vlag uit voor mijn verjaardag
(sinds afgelopen jaar ineens niet meer, wat
heb ik misdaan). Van begin af aan had ik
gezelschap van mijn twee jaar oudere broer
Jerom, die mij wel een interessant voorwerp
vond. Ik heb verhalen gehoord over een Jerom
die op een driewieler reed, waarbij ik achterin
een bak zat die hij met een hendel om kon
gooien, wat hij natuurlijk erg vermakelijk
vond (en ik minder). Hij had ook altijd hele
fijne bijnamen voor mij, zoals Bolletje Pretvet
en Knorrieporrie. Verder konden we goed
overweg hoor.
“We hebben ook nog wel een keer
een pak ice-tea uit het kantoor van
de rector gejat”
Op vijfjarige leeftijd ging ik naar mijn eerste
balletles en twee maanden later stond ik
meteen voor het eerst op de planken in de
Stadsgehoorzaal van Vlaardingen. Mijn
passie voor dansen is de rest van mijn leven
gebleven, ik heb uiteindelijk 15 jaar op
ballet gezeten. Ik zal niet zeggen dat ik een
spagaat kon maken of iets dergelijks, maar we
hadden vooral veel plezier in de groep, ‘Cyber-
Dapendorp.’ Met die groep heb ik nog aan veel
uitvoeringen meegedaan. Mijn favoriete rol
was toch wel toen ik het witte konijn van Alice
in Wonderland mocht dansen.
“Tot in de late uurtjes stonden we te
partyen, om de volgende ochtend
weer brak in de collegezaal te
verschijnen”
Ballet was niet mijn enige passie, maar ik
deed ook aan tennis, en op achtjarige leeftijd
begon ik met hockey bij V.M.H.C. Pollux.
Het leuke was dat alle lessen en trainingen
op de woensdagmiddag vielen die je vrij had
op de basisschool. Mijn moeder speelde voor
taxibedrijf terwijl ze mij van hot naar her
reed om op tijd bij al mijn activiteiten te zijn.
Gelukkig spreidden die trainingstijden later
wat meer uit over de rest van de week, en
kon ik overal met de fiets heen. Van tennis
kon ik echt geen bal, vandaar dat ik dit heb
ingewisseld voor pianoles toen ik tien jaar
was.
“Mijn moeder speelde voor taxibedrijf
terwijl ze mij van hot naar her reed”
Tot je dertiende zit je natuurlijk op de
basisschool, in mijn geval basisschool het
Anker. Ik zat het liefst gewoon hele dagen te
knutselen en te tekenen, gelukkig kwamen
belangrijkere vakken zoals rekenen en taal
mij redelijk aanwaaien. Het kwam wel erg

11
hard aan toen ik mijn eerste onvoldoende
ooit haalde, een vijf voor topo Zuid-Afrika. In
de tijd dat ik op de basisschool zat, zijn mijn
ouders ook gescheiden, maar gelukkig bleven
ze allebei in Vlaardingen wonen. En wat een
luxe was het natuurlijk om als jong meisje
twee slaapkamers te hebben! Mijn vader
ging later samenwonen met zijn vriendin, die
de moeder was van mijn klasgenootje Niels.
Dat was redelijk bizar, dat mijn klasgenootje
ineens mijn (soort van) stiefbroer werd.
“Ik vind wintersport een van de beste
dingen die er zijn”
Toen ik uiteindelijk naar de middelbare
school mocht, was ik blij dat ik iets meer
uitdaging kreeg dan op de basisschool.
Op S.G. Spieringshoek volgde ik met mijn
klas een paar extra vakken, zoals Spaans,
internationalisering, drama en wetenschap &
techniek. Bij dat laatste vak mochten we à la
civiele techniek bruggen van een meter bouwen
van dun karton, waar dan een baksteen op
moest kunnen staan. Ik heb vooral leuke
herinneringen aan de reizen en uitwisselingen
naar Spanje, en natuurlijk de wintersportreis.
Ik vind wintersport een van de beste dingen
die er zijn, dus je kunt je voorstellen hoeveel
zin ik heb in de lustrumreis.
“Elke Nederlander hing de vlag uit
voor mijn verjaardag”
Andere leuke herinneringen zijn van
avonden dat we op school mochten helpen
bij bijvoorbeeld infoavonden. Dan mocht je
ineens alles, en stonden we met zijn allen op
de tafels in de aula te dansen, en we hebben
ook nog wel een keer een pak ice-tea uit het
kantoor van de rector gejat (zό badass).
Eigenlijk heb ik op de middelbare school,
buiten de basisvakken, nooit iets gedaan
dat echt met LST te maken had. Ik vond zo
ongeveer alle bètavakken wel leuk, en in de
beschrijving van LST stond dat het een mix
was van al die bètavakken, dus voilà. Ik heb
nog wel erg lang getwijfeld over MST, maar ik
ben wel erg blij dat de keus uiteindelijk op
LST is gevallen. Die rare scheiko’s…
“Van tennis kon ik echt geen bal,
vandaar dat ik dit heb ingewisseld
voor pianoles toen ik tien jaar was”
Drie jaar geleden ging de wereld van het
studentenleven voor mij open. Tot mijn spijt
heb ik het introweekend van LIFE moeten
missen, maar met de EL CID begon het ook
wel meteen goed. Tijdens mijn eerste jaar
heb ik vooral met wat jaargenoten van LST,
de ‘LST-afhakers’ (overigens niet allemaal
van LST afgehaakt), een goede vriendschap
opgebouwd. Tot in de late uurtjes stonden we
te partyen in Café Beurs, of nog erger, in de
Skihut in Rotterdam, om de volgende ochtend
weer brak in de collegezaal te verschijnen.
Gelukkig hebben brakke ochtenden geen
invloed gehad op studieresultaten en heb ik
netjes mijn bachelor in drie jaar afgerond,
waardoor ik me nu zonder zorgen voor onze
studie kan inzetten met mijn oneindig lieve
bestuur.
Sophie de Valk
Vereniging

12
Life Science Nieuws
Bacteriën zijn je beste vrienden. Het klinkt als de titel van het nieuwe boek van Martin
Gaus, maar het is het onderwerp van het Life Science Nieuws van deze Vision of LIFE.
Zo is men er recentelijk achter gekomen dat bacteriën terug te vinden zijn in urine, de
placenta en zelfs de hersenen.
Wetenschap
Figuur 1
Een bottelnek in de queeste naar economisch
rendabele tweede-generatie (niet uit
voedselbronnen) vloeibare biobrandstoffen
is de voorbehandeling van plantaardige
biomassa teneinde het degraderen van
de celwand. De celwand, een dikke rigide
laag polysachariden en andersoortige
polymeren, die zich buiten het celmembraan
van plantencellen bevindt en planten van
structuur en stevigheid voorziet. Cellulose
is een lineair, kristallijn homopolysacharid
bestaande uit D-glucose eenheden goed voor
40-50% van het drooggewicht van grassen.
Cellulose ligt ingebed in een matrix van
hemicellulose en lignine. Hemicellulose is een
vertakt, amorf heteropolysacharid bestaande
uit verscheidene pentoses (b.v. xylose) en
hexoses (b.v. glucose) en vormt 30% van het
drooggewicht van grassen. Lignine is een
vertakt heteropolymeer grotendeels bestaande
uit phenylpropaan-achtige moleculen, en
vormt 15-20% van het drooggewicht van
grassen. Lignine bindt hemicellulose en is
hierdoor grotendeels verantwoordelijk voor de
stijfheid van de celwand.
biobrandstof uit de ontstane monosachariden
kan worden verkregen. Conventionele
chemische hydrolyse methoden maken
gebruik van hoge temperaturen, stoom en
zuren die later verwijderd moeten worden;
de lignine monomeren die bij dit proces
ook vrij komen zijn bovendien toxisch
en dus problematisch bij de fermentatie.
Enzymatische hydrolyse is een schoner
proces, echter om dit mogelijk te maken moet
men eerst de celwand opbreken en oplossen
door middel van een voorbehandeling. Een
nieuwe methode van voorbehandeling maakt
gebruik van ionic liquids (IL) die selectief
cellulose op kunnen lossen en het daarmee
van de rest van de componenten van de
celwand scheiden. Een ionic liquid is een
vloeibaar zout, dat dus volledig bestaat uit
geladen moleculen waardoor het polaire
cellulose goed op lost. [C2mim][OAc] is een
IL die al langer gebruikt wordt, echter deze
wordt vervaardigd uit fossiele brandstoffen en
is daarom niet te gebruiken in een intrinsiek
duurzaam proces.
Een team Amerikaanse onderzoekers (doi:
10.1073/pnas.1405685111) heeft een
proces ontwikkeld (Figuur 1) om uit lignine
monomeren in een tweestaps synthese
verscheidene ILs te verkrijgen die weer te
Figuur 2
Hemicellulose en cellulose kunnen worden
gehydrolyseerd waardoor er fermentatief

13
proces een nuttige bestemming heeft weten te
vinden voor dit molecuul is het tijdperk van
biobrandstoffen dan toch dichterbij.
Figuur 3
zijn in de voorbewerking. De lignine wordt
in Figuur 1. stap 4, gedepolymeriseerd
middels pyrolyse of via chemische oxidatie
om zo aromatische aldehyden te verkrijgen.
Deze aldehyden worden vervolgens reductief
geamineerd, waarop er een stoichiometrische
hoeveelheid zuur toe wordt gevoegd dat het
anion levert voor de IL (Figuur 2a). De uit deze
synthese verkregen ILs (Figuur 2b) werden
gebruikt in de voorbehandeling van vingergras
waarop enzymatische sacharificatie met
cellulase en endoxylanase uit werd gevoerd.
De uit de voorbehandeling resterende
fractie vaste stoffen kon gebruikt worden
voor de synthese van nieuwe ILs terwijl de
vloeibare fractie werd gesacharificeerd. Gras,
voorbehandeld met [FurEt2NH][H2PO4] en
[p-AnisEt2NH][H2PO4], levert respectievelijk
90% en 96% van de beschikbare glucose
en 70% en 76% van de beschikbare xylose
op; waarden die vergelijkbaar zijn met de
prestaties van [C2mim][OAc]. Uit analyse
van oplosbaarheidsparameters bleek dat de
plantaardige ILs efficiënt de lignine achter
weten te houden in de vaste fractie, hetgeen
de belangrijkste factor blijkt te zijn voor hoog
rendement bij sacharificatie.
Informatie vergaard over populaties cellen
weerspiegelt de gemiddelde waarden binnen
die populatie. Er is binnen een populatie
echter een grote cellulaire heterogeniteit in
bijvoorbeeld gen-expressie en polymorfismen;
conclusies uit data over populaties kunnen
dus niet direct vertaald worden naar de
enkele cel. De behoefte voor single-cel
experimenten is hierdoor groot, echter was er
nog geen handzame goedkope methode voor
het isoleren van een enkele (gezonde) cel in
een klein volume medium.
Onderzoekers uit Houston (doi: 10.1021/
ja5053279) hebben daarom gesleuteld
aan de extra ledemaat van een gemiddeld
LST’er en een ‘handheld Single Cell Pipette
(hSCP)’ ontwikkeld. In slechts 4 stappen
kan men uit een dichte populatie cellen een
enkeling isoleren (Figuur 3). De eerste stap
is dat men met een schoon pipetpuntje een
druppel medium opzuigt, en een druppeltje
aan de tip laat hangen. In stap twee doopt
men dit druppeltje in een suspensie cellen,
en zuigt men het druppeltje op. Vervolgens
wordt zuiver medium opgezogen zodat alle
cellen behalve de gelukkige winnaar verder
de pipet in verdwijnen. Met een tweede
knop wordt vers medium langs de enkele
cel gespoeld waardoor deze in een volume
van ongeveer 500nL weer de pipet verlaat.
Middels fluorescentie en verdubbelingstijd
experimenten werd bevestigd dat in 95% van
de gevallen er slechts één cel kon worden
geïsoleerd. De optimale grootte van de kamer
waarin de cel gevangen wordt bleek 1.67 keer
de diameter van de cel. Verdere experimenten
met pipetten die een enkel orgaan uit een
mens isoleren staan reeds in de startblokken.
Wetenschap
Doordat de celwand vanwege lignine zo moeilijk
af te breken is, en vanwege het toxisch effect
werd dit polymeer immer als grote last ervaren
in het opzicht van economisch rendabele
biobrandstof. Nu men middels dit cyclisch
Tomek Diederen

14
Lustrumlezing
De opleiding Life Science & Technology en studievereniging LIFE bestaan dit jaar 15
jaar, en dat wordt grootst aangepakt. De lustrumcommissie heeft lang gediscussieerd
over de inhoud van het lustrum, maar iedereen was het erover eens dat er een
educatieve activiteit moest plaatsvinden, naast alle ‘gezelligheids-activiteiten’ in het
lustrum.
Wetenschap
Een symposium is natuurlijk niet te
organiseren in een jaar, naast alle andere
lustrumactiviteiten, dus werd besloten om een
“minisymposium” te organiseren. In plaats
van een hele dag met een vol programma, zal
deze lezing een middag duren.
In vijftien jaar is er ontzettend veel ontdekt
en verbeterd binnen de life sciences, de life
sciences zijn “geëvolueerd”. Met deze lezing
willen we iedereen laten zien wat er de
afgelopen vijftien jaar allemaal is veranderd
en hoe dit effect heeft op het onderzoek. Het
thema van de lezing is dan ook ‘Evolved’, wat
niet per se met het onderwerp evolutie zelf te
maken heeft.
Tijdens dat je LST studeert leer je twee kanten
van de life sciences; de ‘Leidse’ kant, de
moleculaire celbiologie en de ‘Delftse’ kant,
de biotechnologie. Er is daarom gekozen om
een spreker op het gebied van de moleculaire
celbiologie en een spreker op het gebied van
biotechnologie uit te nodigen.
De lezing zal beginnen met een inleiding
vanuit de opleiding, over hoe deze in de jaren
is veranderd en verbeterd. Vervolgens zal
Prof.dr. J. J. C. Neefjes van het Nederlands
Kanker Instituut over de laatste vijftien jaar
van het Leidse vakgebied vertellen en Dr.
C. M. J. Sagt van DSM en de Nederlandse
Biotechologie Vereniging zal dit doen voor het
Delftse vakgebied.
Als afsluiter zal Prof.dr. P. W. Laird van het
USC center of epigenomics vanuit Amerika
komen om te spreken. De epigenetica is een
opkomend vakgebied binnen de life sciences,
maar nog weinig behandeld binnen de
bachelor, waardoor het een leerzame lezing
zal worden.
Iedereen heeft de middag vrij geroosterd
gekregen om de lezing te kunnen bijwonen.
Zorg ervoor dat je de middag vrij houdt, zodat
je deze leerzame lezing niet hoeft te missen.
Jonna Bouwknegt

Het wordt een waa-waawaa-waanzinnig
lustrum
Kinderen voor Kinderen
Willen we meer of minder
lustrumactiviteiten
Geert Wilders
Als je niet komt, dan is
dat een beetje dom 15
Koningin Máxima
Het derde lustrum der S.V. LIFE
Volgend collegejaar bestaat LIFE vijftien jaar en dat moet natuurlijk
gevierd worden. Er worden verschillende activiteiten door het
jaar heen georganiseerd, dus zet de data vast in je agenda.
Di 16/09
Wo 19/11
Vr 28/11
26/12-04/01
Za 07/03
Di 19/05
Vr 26/06
- Synthesized, openingsfeest
- Evolved, lustrumlezing
- The mystery of LIFE, lustrumgala
- Proefkonijnen op skireis
- Ouderdag XL
- Lustrumcantus
- Eindfeest
To be there or not to be
there, that’s the question.
Hamlet
A wise man once said:
“Lustrum Heuj”
A wise man
The lustrum will be truly
gezellig
Barack Obama

16
Gadgets & Apps
Apps en gadgets zijn eigenlijk speelgoed voor volwassen mensen, nietwaar Maar
spelen blijft leuk en na een dagje spelen met droogijs, epjes, agarplaten en microscopen
mag het wel wat minder serieus. Geeky, grappig of gewoon heel handig, de Vision of
LIFE geeft je een mooie selectie, met een knipoog.
Gin & Titonic
Je drankjes zullen nooit meer hetzelfde zijn. Met
deze ijsblokjesset kun je je eigen replica’s maken
van de Titanic en natuurlijk niet te vergeten de
bijbehorende ijsberg. Naast een Gin-Tonic kun je
natuurlijk ook ieder ander drankje dat je gekoeld
wilt, serveren en met deze ijsblokjes vergezellen.
http://tinyurl.com/q3vx7ov
Prijs: €7,95
Wetenschap
Aeropress
Een kopje koffie is natuurlijk een goede start
van je dag, of misschien een boost om je dag
verder door te komen. Helaas is er niet altijd
een koffieautomaat in de buurt, of is het te veel
moeite om een hele pot koffie te maken. Met de
Aeropress kan je in minder dan één minuut een
verse kop zetten van je favoriete koffiesoort. Naast
dat je eigen gezette koffie vaak veel lekkerder is
dan die uit een automaat, is de Aeropress door het
gebruik van je eigen koffie ook vaak goedkoper.
http://tinyurl.com/l4gw2no
Prijs: vanaf $35 CAD
Waterpebble
Iedereen staat natuurlijk ’s ochtends lekker onder
de douche wakker te worden, gemiddeld zelfs wel
tien minuten. De Waterpebble houd je douchetijd
bij en zal proberen je minder lang onder de
douche te laten staan. Hierdoor ga je minder water
gebruiken en ben je goed bezig voor het milieu.
Daarnaast kan je ’s ochtends ook nog eens wat
langer in bed blijven liggen als je niet zo lang
onder de douche staat.
http://tinyurl.com/3enjo9q
Prijs: £10,99

17
Blackboard mobile
Voor de meeste vakken zal je wel gebruik maken
van Blackboard, waarmee je voorzien wordt
van alle informatie van het vak. Met de app van
Blackboard heb je deze informatie altijd bij de hand
op je telefoon of tablet. Ook werkt de Blackboard
app samen met de apps van de TU Delft en de
Universiteit Leiden, waarmee je ook op de hoogte
blijft van het nieuws van de universiteiten.
Prijs: gratis (iPhone, iPad & Android)
Bicolor
Een eenvoudig puzzelspelletje met getallen die je
door middel van twee kleuren van het scherm moet
laten verdwijnen. Met meer dan tweehonderd levels
kun je je met dit spel wel een tijdje zoet houden en
omdat de levels niet al te lang zijn, kun je het ook
prima tussen (of tijdens) je colleges spelen.
Prijs: €0,89 (iPhone, iPad & Android)
Wetenschap
Fotokookboek
Met het Fotokookboek moet het iedereen lukken
om iets fantastisch op tafel te zetten. Aan de hand
van zeer duidelijke foto’s wordt elke stap die je
moet maken goed uitgelegd. Ook is het zeker een
aanrader om eens door de recepten te bladeren en
de foto’s te bekijken om ideeën op te doen om je
dagelijkse maaltijd eens wat op te leuken.
Prijs: €3,49 (iPhone & iPad)

Wetenschap
18

Thuisexperiment
Grafeen, een enkellaag van koolstofatomen, met grote wetenschappelijke interesse.
Het geleidt elektriciteit 100 keer beter dan silicium (waar de meeste computerchips
van gebouwd zijn tegenwoordig) en grafeen is 200 keer sterker dan staal. Maar hoe
maak je het zelf
19
In 2010 won Jonathan Coleman van Trinity College Dublin de Nobelprijs voor zijn onderzoek naar grafeen.
Hij deed veel onderzoek naar vooral de natuurkundige eigenschappen van grafeen. Een van de andere
onderzoeken die hij deed, was naar de productie van grafeen. Recentelijk verscheen een artikel in Nature
Materials waarin beschreven werd hoe je grafeen kunt produceren, in grote hoeveelheden (doi:10.1038/
nmat3944). Hiervoor werd een vrij eenvoudig alledaags voorwerp gebruikt: een blender!
Materiaal:
■■
50 gram grafietpoeder
■■
20 ml N-methylpyrrolidon
■■
20 ml NatriumCholate
■■
Blender
Methode:
■■
Stop alles bij elkaar in een blender
■■
Mix de inhoud van de blender voor 30
minuten
Wetenschap
En klaar is je grafeen! Het zit nu in vlokken in je
blender, die waarschijnlijk te klein zijn om met
het blote oog te zien. Gelukkig beschrijft de
suplementary information bij het artikel hoe je
grafeen moet isoleren en analyseren, alleen heb
je wat spullen nodig die je waarschijnlijk thuis niet
hebt. Oh en gooi de blender achteraf maar weg,
want die krijg je nooit meer schoon!
Mark Hoorens

20
Alumnus: Daphne van Beek
Anderhalf jaar geleden ben ik afgestudeerd aan de TU Delft. Mijn studieloopbaan
begon ik in 2006, als eerstejaars LST. De groep studenten was divers en wat velen
gemeen hadden was dat we LST gekozen hadden vanwege het brede aanbod in vakken,
je kon nog alle kanten op. Mijn droom was in deze tijd om biologie te combineren
met wiskunde en techniek. Ik was erg onder de indruk van nanocomputers die uit DNA
waren opgebouwd, maar welke studie paste daar nou bij
voor een master een jaar uit te stellen, veel
(over mijzelf) te leren en daarnaast met vele
andere afdelingen en mensen in contact te
komen. De leden van LIFE waren bovendien
erg gezellig en divers, wat dat jaar alleen maar
leuker maakte.
“De leden van LIFE waren bovendien
erg gezellig en divers”
Onderwijs en Carrière
In mijn eerste jaar twijfelde ik nog of LST nou
echt was wat ik wilde, echter overtuigden de
Delftse vakken mij dat ik op de goede weg zat.
Het aanbod van aansluitende masters was
divers.
In het tweede jaar werden de vakken
interessanter en specifieker. In dit jaar
maakte ik ook kennis met LIFE, ik deed twee
commissies en vond dit erg leuk. In het derde
jaar was het vakkenpakket nog leuker; de
keuze viel vooral op de Delftse vakken waarin
MATLAB en modelleren centraal stonden.
Daarnaast begon ik aan een bachelor stage bij
de Bioprocess Technology groep van Prof.dr.ir.
Heijnen, die was opgezet in samenwerking
met EWI. Het labwerk vond ik eigenlijk niet
zo leuk, het computermodel daarentegen des
te leuker. Door deze stage kwam ik erachter
dat mijn toekomst niet in een lab lag. Mede
hierdoor vielen de LST masters al snel af, en
begon ik te kijken naar masters buiten Delft.
Ik woonde echter in een heerlijk huis in Delft
en wilde eigenlijk niet weg. Het idee ontstond
om een jaar te stoppen en iets ‘anders’ te doen,
toen ik werd gevraagd voor het dertiende
bestuur van LIFE. Dit greep ik met beide
handen aan; het gaf me de kans om de keus
Tijdens dat jaar kwam ik er langzaam maar
zeker achter dat ik graag naar EWI wilde, ik
had al eerder over de master Bioinformatica
gehoord, maar mijn beeld over deze master
was vooral dat het die-hard programmeren
was. Na een aantal gesprekken met de master
coördinator van Bioinformatica, besloot ik mij
toch in te schrijven voor deze master. Helaas
had ik tijdens het bestuursjaar geen tijd voor
het volgen van een brugprogramma, dus moest
zonder voorbereiding beginnen. Een deel van
het programma in het eerste jaar bestond
uit het bijspijkeren van programmeren.
Daarnaast zou ik parallel de Bioinformatica
master vakken gaan volgen. Ik heb er flink
aan moeten trekken deze twee jaren, heb erg
veel geleerd en was trots als het me lukte een

21
Naam:
Cohort:
Favoriete vak:
Favoriete docent:
BSc stage:
MSc stage:
Master:
Daphne van Beek
2006
Pattern Recognition
Nora Goosen
BPT TU Delft
VUmc/EWI TU Delft
Computer Science, track Bioinformatica
opdracht zelf af te ronden. Gelukkig had ik
studiegenootjes die me altijd wilden helpen en
door mijn code wilden lopen als ik er echt niet
meer uit kwam.
Mijn afstudeerstage liep ik bij de afdeling
Klinische Genetica van het VU medisch
centrum. Ik heb hier geprobeerd Next
Generation Sequencing (NGS) data te
gebruiken om de huidige detectie van copy
number variations in het DNA met behulp
van microarrays te vervangen door detectie
op NGS data. Dit moest zowel goedkoop
als betrouwbaar zijn. Na mijn stage mocht
ik blijven; er was een begin gemaakt aan
het aanbieden van diagnostiek met behulp
van NGS en mijn taak was om ervoor te
zorgen dat dit stabiel werd uitgebreid. Mijn
werk begon met het afronden, toevoegen
van kwaliteitschecks en het valideren van
de pipeline die voor de NGS diagnostiek
ontwikkeld was.
Na ruim 1,5 jaar werk ik nog steeds met veel
plezier bij het VUmc. Op dit moment zijn
zowel het beheren van de data flow van onze
sequencing faciliteit (o.a. HiSeq2500), als de
bioinformatica van de NGS diagnostiek mijn
verantwoordelijkheid. De data flow die tot
stand komt bij deze systemen is enorm (we
hebben het over terabytes per week) en moet
zo snel mogelijk verwerkt, geanalyseerd en
vervolgens gearchiveerd worden. We doen
dit voor klanten, maar de meeste runs zijn
voornamelijk bedoeld voor de diagnostiek.
Voor de verwerking van deze data onderhoud
en bouw ik aan een in-house pipeline die de
data van onze sequencers verwerkt en een
lijst met (potentieel pathogene) varianten als
output geeft. Deze lijst wordt op verschillende
manieren gefilterd om uiteindelijk te
resulteren in een beperkt aantal mutaties
welke potentieel verklarend kunnen zijn voor
het ziektebeeld van een patiënt. Het is daarbij
belangrijk dat er altijd goed wordt gelet op de
kwaliteit van je analyse en dat alle stappen
goed worden bijgehouden en geregistreerd.
“De data flow die tot stand komt bij
deze systemen is enorm”
We hebben een specifiek pakket met genen die
gesequenced worden bij bepaalde bindweefsel
ziekten. Daarnaast doen we ook exomesequencing
van trio’s om de bron van bepaalde
erfelijke afwijkingen te kunnen opsporen.
Deze vorm van analyseren neemt behalve de
erfelijke informatie van de patiënt, ook de
informatie uit het DNA van de ouders mee.
Sinds april zijn we gestart met niet-invasieve
prenatale diagnostiek, een nieuwe methode
die NGS data gebruikt om T21 (trisomie 21,
Down syndroom), T13 (Patau syndroom) en
T18 (Edwards syndroom) in een ongeboren
baby op te sporen in het bloed van de moeder.
Mijn werk is zeer gevarieerd en het vakgebied
nog erg nieuw. Niet alleen zijn er veel
uitdagingen op biologisch vlak, ook moet
er af en toe hard worden gewerkt aan het
onderhouden en automatiseren van onze
infrastructuur. Het gebruiken van NGS data
voor verschillende vormen van diagnostiek
lijkt de komende jaren flink door te groeien.
In de nabije toekomst staan er dus nog heel
wat ontwikkelingen te wachten!
Daphne van Beek
Onderwijs en Carrière

22
Alumnus: Bas de Jong
Al vanaf de middelbare school wist ik zeker dat ik geneeskunde zou gaan studeren.
Totdat ik na mijn eindexamen werd uitgeloot en bij mijn tweede keus, Life Science &
Technology terecht kwam. Aanvankelijk altijd nog met het idee om mijn propedeuse te
halen en vervolgens in te stromen bij geneeskunde. Maar al snel bleek ik het curriculum
van LST eigenlijk heel interessant te vinden. Bovendien zat ik in een gezellig cohort
met veel leuke medestudenten. Kortom, aan het eind van het eerste jaar besloot ik
om de tijdens het VWO volledig uitgedachte opleidingsplannen maar compleet om te
gooien, waarop ik in 2008 afstudeerde als Master of Science.
Onderwijs en Carrière
Inmiddels was ik al werkzaam bij het
Nederlands Forensisch Instituut (NFI),
waar ik anderhalf jaar daarvóór was
gestart als stagiair in de R&D-groep van
de afdeling Humane Biologische Sporen
(HBS). Op deze afdeling wordt voornamelijk
DNA-onderzoek (in strafzaken) gedaan,
maar ook onderzoeksgebieden als
bloedspoorpatroononderzoek en vergelijkend
haaronderzoek zijn hier ondergebracht.
Mijn stage ging over de toepasbaarheid van
molecular beacons voor de detectie van
humaan bloed (die toepasbaarheid was
overigens ver te zoeken). Daarna kon ik op
drie opeenvolgende tijdelijke contracten
blijven werken in de R&D-groep. In die
periode van anderhalf jaar heb ik vooral veel
gewerkt aan validatieonderzoek van nieuwe
technieken en methoden, zowel het labwerk
als de bijbehorende documentatie.
“Geen dag is hetzelfde”
De afdeling is sinds 1994 geaccrediteerd
volgens ISO/IEC 17025-norm en dit vergt
een zeer gestructureerde manier van werken
en verslagleggen. Met name ‘herleidbaarheid’
is een sleutelwoord in deze norm; van
alle onderzoeksresultaten moet alles te
achterhalen zijn: op welke ruwe data zijn de
resultaten gebaseerd (en waar is deze data
te vinden), welk apparaat is gebruikt (en
was dit apparaat wel correct gevalideerd en
onderhouden), welke medewerker heeft het
onderzoek gedaan (en was hij daartoe opgeleid
en bevoegd), etc… Wel even wat anders dan
de ‘vrijheid’ van de practica die ik vanuit de
opleiding gewend was!
Toen mijn derde contract in 2010 afliep heb ik
een open sollicitatie aan mijn afdelingshoofd
geschreven. Ik had in de afgelopen jaren
wel gemerkt dat het echte labwerk niet mijn
ding was: ik beleefde veel meer plezier in het
daadwerkelijk implementeren van een nieuw
gevalideerde techniek. Ook zag ik mijzelf
‘over vijf jaar’ (standaard sollicitatievraag)
eerder doorgroeien richting management.
Gelukkig bleek dit goed aan te sluiten met
wat het afdelingshoofd voor mij in gedachte
had: ik kreeg een nieuwe functie (en vaste
aanstelling) aangeboden als projectmanager.
Mijn hoofdtaak was de projectleiding over
een groot project voor de automatisering van
de DNA-isolatie van spoormateriaal (ofwel:
celmateriaal dat wordt aangetroffen op
bewijsstukken, bijvoorbeeld een bloedspoor
op een kledingstuk). Hiertoe moesten
laboratoriumrobots worden aangeschaft die op
dat moment nog moesten worden ontwikkeld.
Een groot uitdagend project in samenwerking
met een grote robotleverancier, waarvoor ik
ook veel heb gereisd, o.a. naar Zwitserland,
de VS, Zuid-Afrika en Australië.

23
Naam:
Cohort:
Favoriete vak:
Favoriete docent:
BSc stage:
MSc+bedrijfstage:
Master
Bas de Jong
2001
Moleculaire Genetica
Jaap Brouwer
LUMC, Humane en Klinische Genetica
NFI, Humane Biologische Sporen
Cell Diagnostics
Naast dit automatiseringsproject werd ik ook
opgeleid tot Lean Six Sigma - Black Belt. Lean
Six Sigma (L6S) is een verandermethodiek
en vorm van projectmanagement die wordt
ingezet om grote veranderingen in processen
te faciliteren, een Black Belt is iemand die
is opgeleid om deze projecten te leiden.
L6S (of een variant daarvan) wordt al jaren
gebruikt door veel grote bedrijven zoals
Shell, Philips, 3M, Amazon.com en General
Electric. Het NFI heeft L6S tot nu toe onder
andere gebruikt om levertijden te reduceren
en leverbetrouwbaarheid te verhogen. En
dat is zeker gelukt: sinds de ingebruikname
van L6S werden in vijf jaar tijd de NFI-brede
levertijden met 90% verkort! Ik heb zelf een
aantal projecten geleid, telkens gericht op
de optimalisatie van een specifiek proces
of product, en heb hier ontzettend veel van
geleerd. L6S is gestoeld op het feit dat de
medewerkers doorgaans zelf het beste weten
hoe hun proces in elkaar zit en dus ook hoe
deze efficiënter zou kunnen verlopen. De rol
van een black belt is dan ook voornamelijk
die van facilitator: je helpt mensen hun eigen
processen te verbeteren en ondersteunt hierin
met de tools van de verandermethodiek.
Hierdoor leer je van elk project weer wat
nieuws, simpelweg omdat je met andere
mensen en andere processen in contact komt.
Begin 2013 kwam een voor mij zeer
interessante functie vrij, namelijk
teamleider van het Vooronderzoek van de
afdeling HBS. Het team Vooronderzoek is
verantwoordelijk voor het onderzoeken van
bewijsstukken die zijn ingestuurd door
de politie of forensische opsporing en het
‘veiligstellen’ van spoormateriaal. Van deze
veiliggestelde sporen kan vervolgens door het
DNA-laboratorium een DNA-profiel worden
opgesteld. Ik heb direct gesolliciteerd – en
met succes! In mei 2013 kon ik beginnen met
leidinggeven aan een team van 12 forensisch
onderzoekers. Wel een uitdaging, want de
operationele en personele leiding van een
team is wel even wat anders dan het managen
van een project(team). Daarbij heb ik ook de
verantwoordelijkheid over de kwaliteit en de
R&D van het onderzoek. Al met al een mooie
baan met veel variatie, geen dag is hetzelfde.
Het ene moment ben je bezig met de planning
en prioritering van zaken en onderzoeken,
het volgende ben je in gesprek met een
medewerker vanwege zijn privésituatie.
“Hierdoor leer je van elk project weer
wat nieuws”
LST heeft voor mijn huidige carrière een goede
basis gelegd. Enerzijds biedt de opleiding
genoeg diepgang en vaardigheid voor een
praktische functie op een laboratorium.
Tegelijkertijd wordt dit aangeboden in een
breed curriculum, waardoor je leert breed te
denken, snel verbanden kan leggen en, waar
nodig, kennis leert te zoeken. Het is bij uitstek
een studie om te vervolgen met een functie als
adviseur of manager – of juist een verdieping
als een PhD.
Nu, dertien jaar nadat ik voor het eerst in de
collegebanken stapte, kijk ik nog met veel
plezier terug naar mijn LST-tijd. Ik heb dan ook
zeker geen spijt gehad van de beslissing om
mijn volledig doordachte opleidingsplannen
van het VWO om te gooien, integendeel zelfs!
Bas de Jong
Onderwijs en Carrière

24
Interview Karel Luyben
In september 2014 bestaan zowel de opleiding Life Science & Technology als S.V. LIFE
15 jaar. In deze Vision of LIFE in het tweeluik over het lustrum, deel 2: De oprichting
van de opleiding. Tegenwoordig zijn we een succesvolle en hard groeiende opleiding,
terwijl er voor 1999 in Leiden en in Delft nog helemaal geen opleiding bestond in
de biotechnologie, hoe is dat zo gekomen Hierover spraken we met een van de
grondleggers van onze opleiding. Hij is sinds 1983 hoogleraar Bioprocestechnologie aan
de TU Delft, hij is decaan geweest van de faculteit Technische Natuurwetenschappen,
maar tegenwoordig is Karel Luyben vooral bekend als de Rector Magnificus van de
TU Delft.
Onderwijs en Carrière
Wat heeft u gestudeerd
Ik heb Scheikundige Technologie gestudeerd
in Eindhoven, met een afstudeerrichting
in de Fysische Technologie. Ik koos
dus voor de meest fysische kant van de
chemische technologie, met veel zaken als
transportverschijnselen. Die zullen jullie wel
kennen als een van jullie moeilijkste vakken.
Wat voor student was u
Toen ik jong was, werd ik verliefd op een vrouw
die al twee kinderen had. Tijdens mijn studie
heb ik dus een deel van mijn tijd besteed aan
het opvoeden van onze twee kinderen. Ik was
en ben van mening dat veel van de problemen
op de wereld hun oorsprong vinden in het feit
dat er (te) veel mensen op de wereld worden
gezet. Wat dat betreft paste het dus binnen
mijn wereldbeeld: ik had zelf geen kinderen
op de wereld gezet, maar had toch geholpen
bij de opvoeding van kinderen. Daardoor had
ik dus weinig tijd om bijvoorbeeld actief te
worden bij een studievereniging. Maar als ik
aan het studeren was, was ik wel een gedreven
student, als ik iets graag wilde, dan werkte ik
er hard voor.
“Ik werd benoemd als hoogleraar
voordat ik mijn promotie kon
afmaken”
van levensmiddelen, iets waarbij wiskundige
modellen en transportverschijnselen erg
belangrijk waren. Ik heb op mijn 29e
gesolliciteerd naar de functie van hoogleraar
op de TU Delft en werd aangenomen. Ik heb
vervolgens niet meer de tijd gevonden om
mijn promotie af te maken, dus ik heb mijn
doctorstitel nooit behaald. Ik werd benoemd
als hoogleraar voordat ik mijn promotie kon
afmaken. Op de TU Delft kwam ik op de
leerstoel bioprocestechnologie, zonder veel
kennis van bijvoorbeeld microbiologie, maar
ik heb de richting gevolgd die ik leuk vond.
“De eerste 35 LST studenten, dat
waren proefkonijnen!”
Wat was er te merken van de samenwerking
tussen Leiden en Delft toen u hoogleraar
werd
Er was al duidelijk sprake van een
samenwerking. Kijk, de biotechnologie kent
vier richtingen en in Delft had men kennis
van de Milieubiotechnologie en de Industriële
Hoe bent u hoogleraar geworden aan de TU
Delft
Na mijn studie in Eindhoven ben ik
promotieonderzoek gaan doen in Wageningen.
Ik heb onderzoek gedaan naar het drogen

25
biotechnologie richting. In Leiden had men
kennis over planten en de meer medische
gerichte kant van de biotechnologie, maar
ook over genetica en moleculaire biologie. Een
samenwerking was eigenlijk heel logisch. Rond
de tijd van mijn komst op de TU Delft werd
BDL opgericht, wat stond voor Biotechnologie
Delft Leiden. In 1984 ben ik ook voorzitter
van die organisatie geworden. Trouwens, over
connecties met Leiden gesproken, dit doet me
denken aan oud hoogleraar Gijs Kuenen. Hij
was hoogleraar Algemene Microbiologie hier
op de TU Delft. Maar wisten jullie dat zowel de
vader, grootvader als de overovergrootvader
van Gijs Kuenen ooit Rector Magnificus aan
de Universiteit Leiden zijn geweest
“Er bestond simpelweg geen
opleiding biotechnologie”
Hoe zag het onderwijs in de biotechnologie
er uit voor 1999
Er bestond simpelweg geen opleiding
biotechnologie. Er was rond de tijd van
de oprichting van BDL al gesproken over
het oprichten van een biotechnologie
opleiding. Daar werd toen over gesproken
en het is uiteindelijk tegengehouden door
de Universiteitsraad, mede door een extern
lid uit Wageningen. Daar was ik behoorlijk
teleurgesteld over. In Wageningen werd toen
wel een biotechnologie opleiding opgestart,
net als op andere plekken in Europa. Wij
wilden niet achterlopen.
Waarom heeft het tot aan 1999 geduurd
voordat er een biotechnologie opleiding
opgericht mocht worden
In 1997 veranderde de structuur van de
organisatie op universiteiten met allerlei
nieuwe wetgeving. Daardoor werd de
organisatie door elkaar geschud en de
faculteit Technische Natuurwetenschappen
opgericht, waar ik decaan van werd in 1998.
Vanuit het College van Bestuur kregen we de
vraag of we na wilden denken over nieuwe
opleidingen, maar daar hoefde ik niet lang over
te denken. Ik wilde natuurlijk een opleiding
biotechnologie! In mei 1999 kregen we groen
licht. Kort voor mei 1999 werd ik benaderd
door Gerda Lourens, die werkte voor Gist
Brocades, met de vraag of ik een baan voor
haar had. Ik had niets, maar toen ik groen
licht kreeg van het College van Bestuur belde
ik haar op en toen bleek ze al een andere baan
te hebben. Ik zei “zeg je andere baan maar af
en kom een nieuwe opleiding in elkaar zetten”
en zo is het gegaan. Normaal kost het een
jaar om een opleiding te accrediteren, maar
men wilde al in september 1999 beginnen.
Omdat we inderdaad in september 1999 zijn
begonnen (met een nog niet geaccrediteerde
opleiding) moesten we een uitstroomregeling
bedenken naar scheikunde in Leiden en
Chemische Technologie in Delft. Uiteindelijk
begonnen we in september 1999 met de eerste
35 studenten Life Science and Technology.
“Gebruiken we Life Science of Life
Sciences”
Waarom is voor de naam Life Science
&Technology gekozen
Daar hebben we nog de nodige discussies
over gevoerd. De eerste gedachte was
biotechnologie, maar dat werd te technisch
bevonden in Leiden. We zijn interdisciplinair
en niet alleen technisch, dus daarom werd
voor het Engelse woord Life Science gekozen
en werd Technology toegevoegd om aan te
geven dat technology een belangrijk onderdeel
is van de studie. Zelfs over Life Science is
gediscussieerd, gebruiken we Life Science
of Life Sciences De ‘s’ is uiteindelijk in
compromis gesneuveld.
Onderwijs en Carrière

26
Onderwijs en Carrière
Is LST een proefkonijn geweest voor
interdisciplinaire studies, studies tussen
twee universiteiten of in een nog breder
geval, voor de samenwerking tussen
Leiden, Delft en Rotterdam
Proefkonijn zou ik niet willen zeggen. De eerste
35 LST studenten, dat waren proefkonijnen!
Proefkonijn klinkt wat negatief. Ik zou
wel willen zeggen dat het uniek is dat een
interdisciplinaire studie gegeven wordt aan
twee universiteiten. Het toont wel aan dat
samenwerken erg nuttig kan zijn. Lange tijd
was LST naar mijn weten de enige opleiding die
door twee universiteiten gezamenlijk gegeven
wordt. Later is ook MST hierbij gekomen
en tegenwoordig organiseren we samen
met de Erasmus Universiteit Rotterdam
de opleidingen Nanobiologie en in LDE
verband Klinische Technologie. We spreken
tegenwoordig ook regelmatig met de Colleges
van Rotterdam en Leiden, samenwerken is
heel nuttig.
“Ik heb op mijn 29e gesolliciteerd
naar de functie van hoogleraar op de
TU Delft”
Hoe ziet u de toekomst voor LST
Op de hele TU Delft en ook op andere
universiteiten beginnen er allerlei
zaken te veranderen op het gebied van
internationalisering en ICT. Opleidingen op de
TU Delft staan sinds kort vrij om onderdelen
van de bachelor in het Engels te geven. Nu
melden weinig internationale studenten zich
aan voor bachelor opleidingen, vooral omdat
de bachelor in het Nederlands gegeven wordt.
Bachelor opleidingen zijn nu heel erg gericht
op Nederlanders en ook studieverenigingen
zijn Nederlandstalig. Een andere ontwikkeling
die nu gaande is, is het volgen van digitale
colleges. Zogeheten MOOCs (Massive Open
Online Courses) zijn enorm in opkomst en
daar doet de TU Delft heel erg veel aan mee,
Universiteit Leiden ook trouwens. Via internet
zijn colleges van over de hele wereld te volgen
en dat maakt het heel toegankelijk. Ik kan me
goed voorstellen dat LST in de toekomst wel
wat gaat merken van de ontwikkelingen op
het gebied van internationalisering en digitale
colleges.
Wat vind u karakteristiek voor de
opleiding
Ik blijf het bijzonder vinden dat LST
studenten de cultuur van twee steden en
twee universiteiten tegelijk leren kennen. Dat
is toch echt uniek. Het is ook heel fijn om
te zien dat LIFE hier een grote rol in speelt
en een zowel deels Leids als een deels Delfts
karakter heeft. Als ik kijk naar MST, waar nog
een Delftse en een Leidse studieverenging is,
is dat bij LST toch een stuk beter geregeld.
En natuurlijk, een gedeelde opleiding geeft de
nodige problemen, dat was vroeger al en dat
is nu helaas nog.
Bent u, achteraf gezien, trots op de huidige
opleiding Life Science &Technology
Ja, dat ben ik absoluut. Ik zie dat de opleiding
is gegroeid tot iets heel moois. Als je mij 20 jaar
geleden had verteld over de huidige situatie
had ik je niet geloofd. Ik ben heel enthousiast
over de opleiding zoals die er nu staat. Als ik
nu de leeftijd had om te gaan studeren, was
LST een hele goede optie geweest.
Marissa Janssens, Maxime Bisschops
en Mark Hoorens

Interview Pieter Duisenberg
De hervormingen van de studiefinanciering zijn afgelopen maanden veel in het
nieuws geweest. Recentelijk is door de ministerraad het wetsvoorstel Studievoorschot
goedgekeurd, welke een aantal grote veranderingen bevat, waaronder de afschaffing
van de basisbeurs. De redactie van de Vision of LIFE vroeg zich af wat de aanleiding
was voor deze veranderingen en wat de beoogde effecten zijn van dit wetsvoorstel.
Daarom reisden we naar regeringsstad Den Haag om te praten met Tweede Kamer-lid
Pieter Duisenberg, die de woordvoerder Hoger Onderwijs is namens de VVD.
27
Wat heeft u gestudeerd en wat was u voor
student
Ik heb Macro-economie gestudeerd aan
de Erasmus Universiteit. Ik was een erg
ambitieuze student. Ik wilde hoge cijfers en
was zeer betrokken. Macro-economie in die
tijd was ook een studie in kleine groepen,
dus we kregen heel intensief onderwijs.
Dat vond ik erg fijn. Daarom zet ik nu ook
nog steeds in op kleinschalig, intensief en
ambitieus onderwijs. Ik was daarnaast lid bij
een studentenvereniging, waarbij ik in veel
commissies heb gezeten en ook nog bestuur
ben geweest. Ik heb daar bijna alles gedaan
wat kon, wat als consequentie had dat ik soms
met een kater in college zat; toen kon ik dat
nog! Daarnaast gaf ik als student assistent
veel les aan propedeuse studenten tijdens
werkcolleges. Ik probeerde eigenlijk alles te
combineren, zelfs tijdens mijn bestuursjaar
heb ik wat vakken gevolgd. Uiteindelijk heb ik
maar een half jaar vertraging opgelopen.
“Het is een investering in jezelf”
Hoe bent u uiteindelijk tweede kamer lid
geworden
In 1990 ben ik afgestudeerd en toen moest
men nog in militaire dienst, dus ik heb
Nederland nog anderhalf jaar gediend in
het leger. Daarna heb ik gewerkt bij Shell,
McKinsey en Eneco. Ik vond het leuk en
belangrijk om naast mijn werk sociaal
betrokken te zijn. Ik doe veel vrijwilligerswerk,
zo ben ik lang voorzitter geweest van een
bewonersorganisatie. Daarnaast zat ik in
het bestuur van Madurodam. Madurodam
schenkt namelijk haar winst aan goede doelen.
Op een gegeven moment werd ik door de VVD,
waar ik sinds 2000 lid van was, gevraagd of ik
niet meer wilde doen binnen de partij. Toen
mij gevraagd werd of ik wilde solliciteren naar
een lijstpositie bij de VVD vroeg ik me af: ‘Wil
ik aan de zijkant blijven staan of proberen een
bijdrage te leveren’ . Van het een kwam het
ander. Mijn grootste drijfveer om dit werk te
doen, is dat ik heel graag wil dat generaties in
de toekomst, ondanks alle veranderingen die
globaal gaande zijn, met de zelfde welvaart op
mogen groeien als ik dat deed.
Wat was de aanleiding om na te denken
over veranderingen in het hoger onderwijs
De afgelopen twintig jaar zijn de
studentenaantallen in Nederland erg gegroeid,
wat geweldig is, want dat zegt iets over hoe
succesvol we zijn om leerlingen naar de hoogst
mogelijke opleiding te ontwikkelen. Maar
tegelijkertijd zien we dat alles veel massaler
geworden is en dat men niet overal even
ambitieus is. Als samenleving willen we graag
zo succesvol blijven als we waren, maar dat
gaat niet vanzelf. Daarvoor moet je een tandje
bij zetten. In het Nederlands Hoger Onderwijs
hebben we namelijk een hele hoge middelmaat.
Onze universiteiten zijn als een hoogvlakte;
gemiddeld zijn ze allemaal heel goed, maar we
Onderwijs en Carrière

28
Onderwijs en Carrière
hebben geen pieken. In alle lijstjes staan een
hoop Nederlandse universiteiten, maar geen
één in de top. Met de middelmaat bedienen
kom je er internationaal niet. We willen graag
pieken die boven de middelmaat uitstijgen en
ik vind dat we daar wat ambitieuzer in moeten
zijn.
Waarom is het belangrijk dat deze pieken
er komen
Het is vooral voor de globale markt. Neem
een Nederlands bedrijf dat in jullie sector
in de wereldtop zit, zoals DSM. Als DSM
bijvoorbeeld de R&D globaal uit wil breiden,
maakt zo’n bedrijf een wereldwijde afweging.
Zulke bedrijven hebben een global mindset
waardoor er wordt gekozen voor de beste
plek op aarde, of dit nou Nederland is of in
het buitenland. Grote bedrijven overleven
alleen als ze het beste van het beste kunnen
krijgen. Daarom wil je als Nederland bij de top
van de wereld zitten. Deel uitmaken van de
wereldtop heeft met veel factoren te maken,
maar het Hoger Onderwijs heeft hier een grote
rol in. We willen aantrekkelijk zijn als land
voor bedrijven, wat uiteindelijk resulteert in
banen.
“We willen graag pieken die boven
de middelmaat uitstijgen”
Welke rol gaat het wetsvoorstel
studievoorschot hier in spelen
Om te beginnen levert dit wetsvoorstel één
miljard euro op, wat allemaal geïnvesteerd
wordt in het Hoger Onderwijs. Momenteel
investeert Nederland zo’n vijf miljard euro per
jaar, dus het wetsvoorstel studievoorschot
vergroot het budget voor het Hoger Onderwijs
met 20%. Dit kun je investeren in het
aannemen van meer docenten, het verkleinen
van groepen en het intensiveren van onderwijs.
De investering zal per universiteit verschillen,
dat mogen ze zelf bepalen. Alle universiteiten
lijken veel op elkaar maar wij willen dat de
universiteiten een eigen profiel zoeken en voor
die strategie hebben ze investeringen nodig.
Het idee van een eigen profiel komt voort uit
het rapport van de commissie Veerman uit
2010. Daarna heeft staatssecretaris Halbe
Zijlstra dit omgezet in een strategische
agenda, waarbij universiteiten een profiel
op moesten zetten. Sommige universiteiten
zoeken dat in samenwerkingen en bijvoorbeeld
in Wageningen gaan ze specialiseren in de
hoop om in hun specialisatie de wereldtop te
bereiken. Op andere universiteiten werken
ze bijvoorbeeld aan Honours Colleges of
University Colleges.
“Het wetsvoorstel studievoorschot
vergroot het budget voor hoger
onderwijs met 20%”
Wordt er in het Nederlandse Hoger
Onderwijs het maximale uit de student
gehaald
In studentenenquêtes wordt aan studenten
gevraagd of er het maximale uit hen wordt
gehaald. Daaruit komt een score van een
magere 6,5 en wat mij betreft moet dat
gewoon een dikke 8 zijn. Je moet toch op je
tenen lopen Als je iets haalt, waarvan je niet
verwacht had dat te kunnen halen, geeft dat
toch een fantastisch gevoel
Is studeren bij invoering van het
studievoorschot nog steeds voor iedereen
toegankelijk
Ja. Ik begrijp de zorgen heel goed. Het mag
nooit zo zijn dat je om financiële redenen niet
kunt studeren. Dat was ook de insteek van
VVD, PvdA, GroenLinks en D66, met wie we
dit wetsvoorstel in elkaar hebben gezet. In
de praktijk betekent dit dat in plaats van de

29
overheid de studenten meer verantwoordelijk
zijn voor hun inkomen. We investeren liever
in het niveau van het Hoger Onderwijs dan
in het inkomen van studenten. Ik begrijp dat
het vervelend voelt, maar bij topuniversiteiten
studeren is ook veel waard. Stel, je hebt 5000
euro extra studieschuld, dat betekent dat je
later 18 euro per maand extra gaat aflossen.
We hebben de aflostermijn verlengd, maar
ook los je nooit meer dan 4% van je inkomen
af en hebben we een minimum inkomen
vastgesteld waaronder je niet af hoeft te
lossen. Het is een investering in jezelf, want
met die studie verdien je meer dan zonder die
studie. En als het je tegen zit, om wat voor
reden dan ook, hoef je niet af te lossen. Los
van het aflossen gaat de aanvullende beurs
omhoog voor de studenten waarvan de ouders
geen hoog inkomen hebben.
“Onze universiteiten zijn als een
hoogvlakte; gemiddeld zijn ze
allemaal heel goed, maar we hebben
geen pieken”
Verwacht u dat dit wetsvoorstel invloed
gaat hebben op het aantal studenten dat
een 5-jarige bèta opleiding kiest
Dat verwacht ik eigenlijk niet. Sowieso zijn
die opleidingen al heel populair, het zijn
aantrekkelijke opleidingen. Uiteindelijk gaat
het er ook om dat je een goede en bewuste
studiekeuze maakt. Waar ligt mijn hart Wat
wil ik later doen Wat zijn mijn perspectieven
op de arbeidsmarkt Daarom pakken we ook
de voorlichting aan op de middelbare scholen
voor zowel de pakket- als de studiekeuze
aan. Sinds dit jaar zijn opleidingen ook
verplicht een studiebijsluiter op te stellen
met informatie als het aantal contacturen,
gemiddelde afstudeertijd en het perspectief
op de arbeidsmarkt. Goede informatie is
erg belangrijk voor het maken van bewuste
studiekeuzes, daar moeten we in investeren.
En voor de 5-jarige opleidingen moeten
scholieren de overweging maken of ze dat
extra jaar lenen in zichzelf willen investeren.
Naast activiteiten binnen het curriculum
leren studenten ook heel veel van
activiteiten buiten het curriculum,
zoals het doen van commissies of
een bestuursjaar. Verwacht u dat het
wetsvoorstel studievoorschot ontmoedigd
om aan extra curriculaire activiteiten deel
te nemen
Zelf heb ik er ook een hoop bij gedaan,
maar het blijft een bewuste afweging.
Studievertraging door zulke activiteiten leidt
mogelijk tot een grotere studieschuld. Als je
aan zulke activiteiten deel wilt nemen, moet
je de afweging maken of het je dat waard is.
Als het studievoorschot er toe leidt dat we
bewuster omgaan met hoe we onze studietijd
indelen, zou ik dat fijn vinden. Kies bewust,
maar laat je niet tegenhouden om een
bedrijf op te richten of in het bestuur van je
vereniging te gaan.
“Dat betekent dat je later 18 euro per
maand extra gaat aflossen”
Dus het Hoger Onderwijs zou gebaat zijn
bij het wetsvoorstel studievoorschot
Absoluut. Ik hoop dat studenten uitgedaagd
worden om er het maximale uit te halen wat
er in zit en dat we kunnen groeien tot de top
van de wereld. Maar dan wil ik ook dat we tot
de wereldtop behoren in alle facetten; kennis,
mentaliteit, ondernemerschap en creativiteit.
Mark Hoorens & Jolanda ter Horst
Onderwijs en Carrière

30
Hanneke Reinders
Na twee jaar alleen maar LST-vakken te hebben gevolgd, leek het mij leuk om net
even iets anders te gaan doen tijdens mijn minor. Omdat ik ook geïnteresseerd ben
in geneeskunde en dan met name de achterliggende technieken, heb ik getwijfeld
tussen de minor Geneeskunde voor Technische Studenten (Rotterdam/Leiden/Delft)
en de minor Biomedical Engineering (Delft). Uiteindelijk heb ik gekozen voor BME
aangezien de TU Delft hier ook een master in aanbiedt en ik wilde weten of deze
master misschien wat voor mij zou zijn. Stiekem toch een beetje zenuwachtig begon
ik als enige LST’er op 2 september 2013 aan mijn minor van de faculteit 3mE
werktuigbouwers, die in overmaat aanwezig
waren, is het allemaal goed gekomen. Het
leukste aan dit vak vond ik de excursie naar de
snijzaal in het AMC, het was zeer interessant
om het immense netwerk van spieren in het
echt te zien en ook te mogen voelen.
“Aan mij was de taak om een nieuw
laparoscopisch instrument te
ontwerpen”
Onderwijs en Carrière
Figuur 1
De eerste week begon, je zou het misschien
niet verwachten, met een algemene
introductie in biomedische techniek waarbij
zeer geavanceerde medische instrumenten
aan bod kwamen die mogelijk in de toekomst
gebruikt gaan worden. Daarnaast werd ook
een blik terug in de tijd geworpen tijdens een
bezoek aan het Leidse museum Boerhaave,
hier zijn allerlei medische (hulp)middelen
tentoongesteld die vroeger daadwerkelijk
werden gebruikt: sowieso een aanrader!
Na deze vuurdoop kon het echte werk
beginnen en stonden er drie vakken op het
programma gedurende het eerste blok. Het
vak Bewegingsapparaat: Anatomie & Sturing
behandelde het spierstelsel en de bewegingen
van botten van het menselijk lichaam. Naast
naamgeving en fysiologie van de spieren
werden ook krachtwerkingen besproken. In de
bijbehorende werkcolleges werd onder andere
met spiermodellen in MatLab gesimuleerd wat
er gebeurt als een bepaalde spier zijn functie
verliest en hoe andere spieren dit kunnen
compenseren. De opdrachten waren soms
vrij pittig, maar door samen te werken met de
Het vak Orthopedic Biomaterials bood een kijkje
in de wereld van de orthopedische chirurg, die
eigenlijk een timmerman is van het menselijk
lichaam. Een kunstgewricht zou uiteindelijk
nooit de natuur kunnen vervangen, maar in
de loop der jaren zijn implantaten wel steeds
beter geworden. De gebruikte materialen,
bevestigingsmethoden en chirurgie worden
nog steeds geoptimaliseerd. Zeer interessant
was het college waarbij een orthopedisch
chirurg zijn gereedschapskist meenam en de
studenten zelf doktertje mochten spelen en
een heupprothese konden plaatsen in een
nepbot. Het klinkt allemaal niet zo LST’erig,
Figuur 2

31
hadden we simpele materialen als karton en
een vuilniszak gebruikt om ons idee om te
toveren tot iets tastbaars (zie afbeelding 1).
maar toen immuunreacties op implantaten
aan bod kwamen, bleek maar weer hoe
interdisciplinair dit vakgebied is.
Het derde vak was Beeldvormende Technieken.
Hier werd besproken hoe Röntgenfoto’s,
echoscopieën, MRI’s en microscoopbeelden
tot stand komen. Aan alleen de ruwe beelden
heeft niemand wat, daarom werden ook
verwerkingsprocessen besproken, hoe je data
veel bruikbaarder kan maken voor een arts.
Daarnaast kwam ook een beetje statistiek om
de hoek kijken, wat het mogelijk maakt om
automatisch data te kunnen analyseren. De
docent bood ook een vrijwillige excursie aan
naar de afdeling radiologie van het AMC, dit
vond ik zeker een goede toevoeging aangezien
ik nog nooit medische apparatuur zoals een
MRI-scanner in het echt had gezien.
“De opdrachten waren soms vrij pittig”
Het tweede blok bestond uit twee vakken met
bijbehorende groepsopdracht. Als eerste was
er het vak Medische Instrumenten, waarbij
professoren kwamen vertellen over het werk
wat zij doen; van hartspecialist tot oogarts
en van foetaal therapeut tot vaatchirurg. De
colleges waren erg interessant maar hadden
helaas weinig betrekking tot de opdracht. Ik
heb met twee meiden gewerkt aan het ontwerp
van een mobiele bedombouw voor kinderen
tot 12 jaar die de neiging hebben om uit bed te
vallen, bijvoorbeeld doordat ze spastisch zijn.
Er waren vele eisen aan het product, dus het
was wel een uitdaging om aan alles te voldoen
en een werkend prototype te maken. Hiervoor
De minor werd afgesloten met een grote
eindopdracht. In groepjes van vier personen
werd gewerkt aan een medisch vraagstuk,
er waren zowel onderzoeksopdrachten als
ontwikkelopdrachten. Aan mij en mijn
groepsgenoten was de taak om een nieuw
laparoscopisch instrument te ontwerpen
wat gebruikt kan worden voor het minimaal
invasief verwijderen van een klein (stukje)
orgaan. Het verwijderen van bijvoorbeeld een
blinde darm is een veelvoorkomende ingreep,
dit zou nog geoptimaliseerd kunnen worden
met een nieuw instrument. Aangezien in een
ziekenhuis “tijd is geld” zeker van toepassing
is, scheelt het al gauw vele euro’s als
behandelingen efficiënter en sneller kunnen
plaatsvinden.
Tijdens de opdracht hadden we een paar
keer een gesprek met een arts die ons hielp
het probleem in beeld te brengen door te
vertellen over zijn ervaringen met de huidige
instrumentaria (zie afbeelding 2).
Al met al vond ik de minor Biomedical
Engineering zeer interessant. Ik vond het
erg leuk om in een ander vakgebied kennis
op te doen en te zien dat er ook raakvlakken
zijn met LST, zoals de eiwitten en andere
moleculen die betrokken zijn bij het activeren
van een spier en biofilms die ontstaan na
het plaatsen van een prothese. Tijdens de
groepsopdrachten vond ik het ook zeker
leerzaam om samen te werken met studenten
die een andere bacheloropleiding volgen.
Hoewel ik biomedische techniek nog steeds
interessant vind, heb ik niet gekozen voor de
master BME. Deze leek mij namelijk erg pittig
om als LST’er te gaan volgen, bovendien is
het volgen van een schakelprogramma nodig.
Desalniettemin kan ik deze minor van harte
aanbevelen aan iedereen die geïnteresseerd is
in de wereld achter de geneeskunde.
Hanneke Reinders
Onderwijs en Carrière

32
Jeroen Koendjbiharie
Het tweede jaar van mijn master staat op het punt te beginnen. Ik volg de master
Biotechnology aan de Universiteit van Lund, één van de oudste en grootste
universiteiten van Scandinavië, gelegen in het uiterste zuiden van Zweden. Gisteren
heb ik mogen helpen bij de aankomstdag van de bijna 2000 nieuwe internationale
studenten, waar ik er vorig jaar zelf één van was. Een fantastisch jaar volgde, waar ik
jullie nu het één en ander van zal beschrijven.
en de evaluatie was meestal een combinatie
van practicumverslagen, presentaties en
een tentamen van 5 uur. Zelf heb ik nog
nooit de volle 5 uur nodig gehad, maar de
Zweedse studenten gaan er altijd goed voor
zitten: schoenen uit en eerst even wat eten en
drinken.
Onderwijs en Carrière
Allereerst was er natuurlijk de keuze om hier
in Lund te gaan studeren. Iets waar menig
Zweed mij om weet te vragen. En om eerlijk
te zijn: een eenduidig antwoord heb ik nog
niet kunnen geven. In eerste instantie wilde
ik graag een jaar gaan reizen voordat ik met
een master zou beginnen. Mede vanwege de
onzekerheid rondom de studiefinanciering
voor masterstudenten op dat moment heb
ik voor een compromis gekozen: een master
in het buitenland! Hoe ik daaropvolgend
in Lund terecht ben gekomen weet ik niet
precies. Ik wilde binnen Europa blijven en
onbewust had ik al voor Zweden gekozen. De
studie moest betaalbaar zijn en ook over enige
kwaliteit beschikken. Studeren in Zweden is
gratis (maar wordt gecompenseerd door de
hoge prijs voor bier) en de Universiteit van
Lund wordt over de gehele breedte tot de 100
beste universiteiten ter wereld gerekend, dus
wat dat betreft had ik geen slechte keuze
gemaakt. Of dat ook voor de master gold wist
ik natuurlijk nog niet.
“Een internationale student zijn
komt dan nog bovenop het typische
studentenleven hier in Lund”
De meest interessante vakken van het
afgelopen jaar vond ik Enzyme Technology en
Environmental Biotechnology. Bij de tweede
zat een practicum waarbij ik samen met twee
andere studenten voor een maand een eigen
mini waterzuiveringsinstallatie draaiende
moest houden. Ook heb ik in groepsverband
een halfjaar aan een project gewerkt
waarbij we een fabriek moesten ontwerpen
voor de enzymatische productie van
‘xylooligosaccharide prebiotics’. Terugkijkend
was het eerste jaar van de master niet erg
bijzonder, maar verder wel prima, met veel
vrije tijd om rond te reizen en van het Lundse
studentenleven te genieten.
Ik heb zelf geen ervaring met de masters in
Delft, dus ik kan geen vergelijking maken,
maar in eerste instantie vond ik de master
in Lund vrij veel op een bachelor lijken. Elke
periode bestond uit twee vakken van 7.5 ECTS

33
de Zweden meer van houden dan van zingen
en van alcohol). Naast allerlei activiteiten
hebben de meeste nations ook nog grote
aantallen studentenkamers.
De Universiteit van Lund heeft bijna 50.000
studenten, waarvan 30.000 full-time. Als je
vervolgens bedenkt dat Lund eens stad is
met minder dan 100.000 inwoners en dat de
universiteit als sinds 1666 bestaat, kun je je
wel voorstellen dat het studentenleven vrij
uitgebreid is, en gevuld met oude tradities. De
beste voorbeelden daarvan zijn de ‘sittnings’
bij de ‘nations’ (spreek uit: naggoen, met een
zachte g) en het feit dat Lund (samen met
Uppsala) de enige plek in Zweden is waar je
legaal alcohol mag nuttigen in het openbaar.
Alcohol die je overigens niet in de supermarkt
kunt krijgen, maar bij de staatswinkel
(Systembolaget) zult moeten kopen voor
minstens het dubbele van wat je in Nederland
betaald.
De nations zijn grote studentenverenigingen
die net zo oud zijn als de Universiteit zelf.
Vroeger was het verplicht om lid te worden bij
een nation, afhankelijk van waar je vandaan
kwam. Tegenwoordig is het niet meer
verplicht en maakt het niet uit bij welke je
lid bent. Je kunt naar elke nation toe, omdat
alle nations, samen met de meeste andere
verenigingen in Lund, tot een overkoepelende
vereniging horen, genaamd Studentlund. De
nations organiseren wekelijks pubs, clubs,
lunches, brunches, sittnings en allerlei
andere activiteiten. Je hoeft alleen maar in de
agenda van de Studentlund-app te kijken wat
er vandaag allemaal te doen is. Een sittning
is een soort diner waarbij een verschijdenheid
aan schnaps wordt gedronken in combinatie
met een minstens zo grote verschijdenheid
aan drinkliederen (er zijn weinig dingen waar
Een internationale student zijn komt dan
nog bovenop het typische studentenleven
hier in Lund, wat naar mijn mening erg
open is voor de internationale studenten.
Wel is het onvermijdelijk dat er een soort
tweedeling bestaat tussen de Zweedse en
de internationale studenten. Waarschijnlijk
het gevolg van de taalbarrière, iets waar vrij
weinig aan te doen is, behalve natuurlijk door
Zweeds te leren. Met veel enthousiasme heb
ik dan ook geroepen dat ik wel even Zweeds
zou gaann leren. Dat bleek toch wat lastiger,
niet zozeer omdat het nou zo moeilijk is (na
een basiscursis was het voor mij mogelijk om
Harry Potter in het Zweeds te lezen), maar
omdat ze hier zo goed Engels spreken. Het is
nogal demotiverend als je in het Engels wordt
teruggesproken nadat je, uiteraard in perfect
Zweeds, een gesprek opent.
“De Zweedse studenten gaan er altijd
goed voor zitten: schoenen uit en
eerst even wat eten en drinken”
Voor het komende jaar heb ik eerst twee
vakken op de planning staan: Protein
Engineering en Biochemical Reaction
Engineering. De tweede periode ga ik onder
begeleiding van een Nederlanse professor, die
vroeger nog in Delft gewerkt heeft, meehelpen
met een onderzoek naar waterstofproductie
met thermofiele bacteria. Ten slotte is er nog
de master thesis voor het laatste semester. Ik
heb op het moment van schrijven nog niks
concreets gepland voor mijn master thesis,
maar het is vrij waarschijnlijk dat ik deze
aan de Technische Universiteit Chalmers
in Göteborg ga doen in het lab van prof.
Jens Nielsen. Kan ik weer van voren af aan
beginnen in een nieuwe stad... Vad kul!
Ha det bra!
Jeroen Koendjbiharie
Onderwijs en Carrière

34
Hoe overleef ik... mijn Propedeuse
Je hoeft de UB van Delft of Leiden in een willekeurige tentamenweek maar
binnen te lopen of je ziet ze al zitten: zwoegende LST’ers naast een hele dikke
stapel boeken of artikelen. Dagen en nachten studeren en dan is het heel erg
zuur als je een onvoldoende of een laag cijfer terug krijgt. Maar niet getreurd,
de Vision of LIFE schiet te hulp met een rubriek die dit leed definitief moet
doen verdwijnen. In het tweede deel: Hoe overleef ik… mijn propedeuse
dus geen persoonlijke verhalen, maar ik denk
wel dat er studenten zijn die de studiedruk
als bezwarend ervaren. Bij iedere studie moet
je 60 studiepunten per jaar halen, maar de
60 studiepunten voelen bij sommige studies
toch anders dan die je bij LST moet halen. Er
wordt veel van je gevraagd, je moet er veel tijd
in stoppen, maar dat willen de meesten wel”.
Onderwijs en Carrière
“Als je hier bij LST binnenkomt moet je doel heel
duidelijk zijn; namelijk je propedeuse halen”
aldus Helmi Schlaman, opleidingscoördinator
van de bacheloropleiding LST. Zoals bij alle
opleidingen in het hoger onderwijs, zit de
grootste uitval in het eerste jaar. “Ik kan
niet zeggen waar de uitval in het eerste jaar
hoofdzakelijk aan ligt, er zijn verschillende
redenen. Het is ook één van de functies van
het eerste jaar: het moet selecterend werken.
Studenten die de studie niet aankunnen vallen
uit. Maar er zijn ook mensen die stoppen,
omdat ze het gewoon niet leuk vinden, of ze nu
gemotiveerd waren of niet. Daarnaast zijn er
scholieren die LST kiezen als parkeerstudie.
Sommigen daarvan presteren slecht, maar elk
jaar zijn er ook een aantal die het goed doen
maar dan toch vertrekken van de opleiding,
omdat ze alsnog ingeloot worden.”
“Veel meer mensen hebben hun P-in-
1 gehaald”
Studiesucces en studierendement zijn
thema’s die erg spelen in het hoger onderwijs
en veel maatregelen worden getroffen om het
studiesucces en studierendement te verhogen.
Schlaman: “Ik ben geen studieadviseur en hoor
“Liefde kan natuurlijk niet van één
kant komen”
De cijfers geven duidelijk aan dat in het eerste
jaar de grootse uitval is. “Ik denk dat het eerste
jaar van je totale studie wel het moeilijkste
is” licht Schlaman toe. “Het is inhoudelijk
niet het zwaarste jaar, maar er gebeurt een
hele boel. Het is vooral moeilijk omdat je nog
moet leren hoe je moet studeren, en je hebt
te maken met de overgang van je middelbare
school naar de universiteit. De hoeveelheid
stof per tentamen op de universiteit is groter,
het tempo ligt veel hoger, je zit in grotere
groepen en het persoonlijke contact ligt
anders, om maar wat voorbeelden te noemen.
Je hebt ook zelf voor iets gekozen en je vraagt
jezelf terecht af of dit wel de juiste keus is. Je
legt je toch meer vast voor de toekomst dan
bij de keuze voor een middelbare school type
en ik kan me goed voorstellen dat het lastige
keuzes zijn op een leeftijd van 17 á 18 jaar.
Zulke aspecten maken het zwaarder, om het
nog maar niet te hebben over mensen die op
kamers gaan, wat ook een grote overgang is.
Dit alles bij elkaar maakt het eerste jaar wel
het zwaarst.”
Natuurlijk zijn de veranderingen ten opzichte
van de middelbare school erg groot. Maar op
een gegeven moment moeten eerstejaars toch

35
gewend zijn aan de situatie. “Na een half jaar
zie je vaak al dat mensen gewend raken aan
de nieuwe situatie” beaamt Schlaman. “Als
alles een plekje heeft gevonden, je je thuis
gaat voelen, wordt de studie minder zwaar
bevonden. Daarna is alles gewoon goed te
doen”.
Vanuit de opleiding wordt er altijd veel waarde
gehecht aan het behalen van de propedeuse
binnen een jaar: de P-in-1. Maar hoe belangrijk
is dat halen van je P-in-1 eigenlijk “Dat is
heel belangrijk” zegt Schlaman enthousiast.
“Want als je dat gehaald hebt, kun je verder in
je tweede jaar zonder studieachterstand. Een
studieachterstand geeft je bijna gegarandeerd
studievertraging, zeker omdat het tweede jaar
flink vol getimmerd zit. Dat is de praktische
kant; een ander aspect is dat studenten die
hun P-in-1 gehaald hebben daar trots op
zijn, blij mee zijn en hard werken om ook
hun bachelor nominaal te halen. Het werkt
zelfstimulerend.”
Iedere student kan zijn/haar eigen cohort
geheel leren kennen, omdat onze opleiding
niet heel groot is. Daarnaast breng je veel
tijd met elkaar door vanwege het vele
contactonderwijs, met name de practica.
“Ik raad sociaal zijn heel erg aan” aldus
Schlaman. “Je kan inderdaad je hele cohort
kennen, maar het is voor de hand liggend
Box 1: 7 tips van Helmi Schlaman
dat je je eigen keuzes maakt en met sommige
medestudenten meer zal optrekken dan met
anderen. Hierdoor zal je graag naar college
gaan, waar je dan ook rekening met elkaar
houdt. Het kan je ook helpen als je ergens mee
zit: je medestudenten zijn voor jou vaak de
beste uitleg gevers van de stof die gedoceerd is.
Het studentmentoraat speelt hierbij eveneens
een belangrijke rol; je wordt wegwijs gemaakt
en raakt meer vertrouwd met de studie. Als
je betrokken bent bij de opleiding en je jezelf
een deel van het geheel voelt, wil je niet weg.
Je voelt je er thuis, dat voelt fijn.”
“Ik denk dat het eerste jaar van je
totale studie wel het moeilijkste is”
“Dan wil ik zelf ook nog iets anders kwijt”
voegt Schlaman toe. “Er is lang gewerkt
aan een nieuw curriculum, dat vorig jaar
is gestart. Het lijkt echt gewerkt te hebben,
veel meer mensen hebben bijvoorbeeld hun
P-in-1 gehaald, echt enorm veel. Daar zijn we
natuurlijk heel blij mee. Studenten moeten
zich hard inzetten, maar van onze kant zetten
wij ons ook heel erg hard in om de studenten
daarin te helpen. Liefde kan natuurlijk niet
van één kant komen. We zijn heel blij met de
nieuwe situatie en hopen dat zich dat dit jaar
voortzet.”
Mark Hoorens
1. Stel als doel: je P-in-1 halen. Als je het halen van de BSA als doel stelt, loop je het risico
om op bijvoorbeeld 44 punten te stranden.
2. Ga vanaf dag 1 hard aan de slag en niet pas als het erop aankomt.
3. Wees actief aanwezig tijdens colleges en zorg dat je voorbereid bent, ook voor de
practica.
4. Houd je stof goed bij. Te laat beginnen geeft je vaak een niet meer in te halen
achterstand.
5. Doe mee met de tentamens van alle vakken.
6. Wees sociaal, het werkt stimulerend.
7. Vraag tijdig om hulp. Als je op tijd bent, kunnen we je helpen. Voel je niet beschaamd
om om hulp te vragen.
Onderwijs en Carrière

36
Wisselcolumn: Sam de Jong
De wisselcolumn van Sam de Jong en Daan Brocken begint er nu goed in te
slijten. Van stuko bazen tot burgerlijkheid, van bier brouwen tot Mexxen, onze
vrienden weten je altijd te boeien. Dit keer heeft Sam een onderwerp gekozen
dat vijftig procent van de LIFE leden wat minder zal bevallen, maar zoals wij
allen wel weten, alles wat Sam zegt moet je nemen met een korreltje zout.
Bloedzuigers, sjaarschen en HET LUSTRUM!
het enige waar wij aan denken, de studie is.
Lijden is het als we zo burgerlijk bezig zijn, dat
we, zodra LIFE een wintersport organiseert,
jouw aanwezigheid, Daan, niet eens meer
een zekerheidje is. Dat tijden veranderen
weet iedereen. Maar wij waren immuun, de
eeuwige jeugd was ons namelijk toebedeeld.
Opinie
Lieve Daan,
Elke ochtend loop ik, nadat ik heb gedoucht,
naar beneden, naar de deurmat. Ik haal de
post op die daar ligt en spit de stapel door.
Dit ochtendritueel is al bijna zo oud als
ikzelf. Sinds ik ben gaan studeren is er zelfs
nog meer reden voor dit ritueel. Zo eens in
de twee à drie maanden valt er een Vision
op mijn mat. In de Visions staan doorgaans
inspirationele woorden geschreven door jou.
De dag dat de vorige Vision op mijn mat viel,
was echter een zwarte dag. De blijdschap van
het krijgen van de Vision werd snel vervangen
door een vorm van verlatenheid. Jij had niets
geschreven voor deze Vision. Een tijdperk was
aan een einde.
De vraag is natuurlijk hoe we nu verder
moeten. Vorig jaar hebben we uitgebreid
gediscussieerd op deze plek over hoe wij ons
leven verder gingen inrichten zodra wij de
serieuze fase van de studie ingingen. In mei
kwam er al een klaagzang van jouw kant
waarin je duidelijk maakte dat je dat echte
studeren maar allemaal veel moeite vond.
Je had jezelf alvast afgemeld voor dat vrije
leven dat wij zo lang verkondigde. Nu is de
tijd gekomen dat woorden werkelijkheid zijn
geworden, hoe hebben we het ooit zó ver
kunnen laten komen Als we in de leer waren
gegaan bij mede-legende Fr.nk R..d dan was
dit nooit gebeurd. ‘Tempus fugit’ zeggen ze
ook wel, maar niet bij deze man. Fr.nk is een
toonbeeld van eeuwigheid.
Hoe Fr.nk zichzelf onsterfelijk heeft gemaakt
is nog steeds een mysterie. Eindeloos veel
“M’n labjas zit onder de schimmel”
Daan, ik denk dat de tijd is gekomen dat we
eindelijk de LIFE-leden maar moeten vertellen
dat ook wij tegenwoordig een ander leven
lijden. Ja, lijden, niet leiden, is het, als wij voor
12’en ons bed uit komen en dan vervolgens
weer voor 12’en erin duiken. Lijden is het als
ons wordt gevraagd een biertje te doen en

37
wetenschappers hebben zich stukgebeten op
het vraagstuk van het levenselixir. Sommige
dingen gaan de wetenschap echter te boven.
Wat je moet begrijpen Daan, is dat Fr.nk een
mythisch figuur is, een menselijke bloedzuiger.
Fr.nk zuigt leven uit andere mensen. Een
eindeloze stroom aan chicks heeft dit al
ondervonden (J.nn., L.s., J.l.nd., .l.n., etc.
etc.). Als je soms denkt dat deze mensen er
ouder uitzien dan ze zouden moeten zijn,
dan heb je ook gelijk. Natuurlijk zijn er geen
mensen van 25 die nog commissiewerk doen
bij LIFE, dat is het werk van Fr.nk. Alles moet
wijken voor Fr.nk, zolang hij maar voor altijd
sjaarsch kan zijn.
“De blijdschap van het krijgen van de
Vision werd snel vervangen door een
vorm van verlatenheid”
Als we het dan toch over sjaarschen hebben
Daan, dan kan ik niet anders dan je vertellen
over het introweekend waar jij niet bij was.
Wat een weekend was het! Het absolute
hoogtepunt, voor het tweede jaar op rij, was
natuurlijk het optreden van de immer geile
Cantuscie. Samen met Bram en Fr.nk, jouw
vervanger, heb ik een cantus neergezet die,
geloof het of niet, nog beter was dan vorig jaar.
De nullen dansten om ons heen, de legendes
dachten weer dat het tof was om met bier te
gooien en m’n labjas zit onder de schimmel.
De term ‘geslaagd’ is nog nooit zo toepasbaar
geweest.
bijgekletst. Maar treur niet, dit is niet het
einde. Ik heb nog wat promotie af te werken.
Het lustrumjaar is namelijk inmiddels
goed onderweg, en hoewel op het moment
dat ik dit schrijf het openingsfeest nog niet
is geweest, zal tegen de tijd dat jij dit leest
Daan, het wel al hebben plaatsgevonden.
Gelukkig is dat niet het enige feestje dat wij
op de kalender hebben staan. Maar voordat
het gefeest verder gaat hebben we eerst een
lezing georganiseerd voor alle LIFE-leden en
alle andere geïnteresseerden. De lezing zal op
19 november plaats vinden in Delft. Toegang
kost slechts twee euro en daarvoor krijg je een
hoop kwaliteit. Cees Sagt, Sjaak Neefjes en
Peter Laird is onze ‘line-up’ voor de lezing en
daarmee hebben we sprekers van zeer hoge
kwaliteit voor jou, en voor alle andere mensen
op de wereld, om van te genieten.
Na de lezing is er nog een gala, een wintersport
(iedereen: schrijf je snel in!), een cantus en
een eindfeest, hoewel het nu nog lijkt alsof er
voorlopig aan feesten geen einde komt. Ik zeg
Daan, geniet van dat laatste jaartje Bachelorstudent
zijn, dat doen wij, in tegenstelling tot
de meeste Leidsche studenten (en Delftse in
mindere mate) maar één keer. Jong blijf je
niet voor altijd (tenzij je Fr.nk R..d heet, zoals
eerder in deze column belicht), geniet, feest
en leer, dan praten we volgend jaar wel verder
over het echte leven. Werken en dat soort
dingen.
Zet je powerstufi aan, lustrum komt er aan!
Sam de Jong
Opinie
Ik vind eigenlijk dat ik nu wel genoeg heb

38
Column Jildau Bras
Elke LSTer kent het probleem, een bekende (of minder bekende) vraagt je wat
je voor studie doet, volmondig zeg je ‘Life Science & Technology!’. ‘Nounou,
dat is een hele mond vol’ hoor je degene zeggen. Vriendelijk andwoord je, ‘je
kan ook gewoon LST zeggen hoor, dat is makkelijker’. En dan komt het, de
vraag waarvan je gehoopt had dat deze overgeslagen zou worden. ‘Enne, wat
houdt die studie dan eigenlijk in’. En ja daar sta je dan mooi weer met je mond
vol tanden! Met vage bekende maakt dat natuurlijk niet zoveel uit, maar op je
vader wil je natuurlijk wel een beknopt en wijs antwoord kunnen geven. Jildau
Bras kent het probleem..
Hoe leg ik mijn vader uit wat LST inhoud
Eigenlijk gaat het altijd zo als ik iets over LST
vertel. Mijn moeder accepteert dit gewoon,
maar mijn vader vindt het wel heel boeiend,
dus dan komen de vragen. Helaas is hij
natuurlijk al lang weer vergeten wat ik hem
de vorige keer vertelde, dus mag ik weer bij
het begin beginnen.
Opinie
Het is zaterdagavond en we zitten met z’n
vieren aan de eettafel. Weer even net als
vroeger, want mijn zusje en ik zijn al een
aantal jaar het huis uit. Al snel vragen onze
ouders naar onze studies.
“‘Goed hoor,’ zeggen ze, maar aan
hun blikken kan ik zien dat ze geen
idee hebben wat ze zich moeten
voorstellen”
“Ik begin maar weer over transcriptie
en translatie”
Mijn vader is wel heel geïnteresseerd en vindt
het heel leuk als ik hierover vertel, dus begin
ik maar weer over transcriptie en translatie,
in de hoop dit deze keer zo goed te doen, dat
er iets blijft hangen. Toch blijf ik zitten met
de vraag: hoe leg ik mijn vader uit wat LST
inhoud
Jildau Bras
Mijn zusje vertelt als eerst. Dat is makkelijk
voor haar, want ze studeert tandheelkunde,
dus ze wordt tandarts en iedereen snapt
wat tandarts inhoud. Maar dan ben ik aan
de beurt. Ik vertel over mijn practicum en
mijn ouders knikken een beetje. ‘Goed hoor,’
zeggen ze, maar aan hun blikken kan ik zien
dat ze geen idee hebben wat ze zich moeten
voorstellen bij wat ik net heb verteld.

Wist je datjes
39
...Br.m H.nn.m.n in een grote pot met kaas is gevallen als kind,
waardoor hij nu bang voor kaas is
...J.l.nd. t.r H.rst J.nn. B..wkn.gt heeft moeten helpen met plassen
na de cobo van het Zeventiende
...algemeen niet heel concreet is
...de tequilaborrel al sinds 2005 geen tequilaborrel meer heet
....s.b.ll. Schr..t.n is versierd door een eerstejaars LST’er
....l.s. b.ll.r hier een weddenschap over heeft afgesloten, die zij
overigens heeft gewonnen
...M.x v.n ‘t H.f wel eens liegt over zijn regelgedrag
...L.s. B.ll.r haar sokken meerdere dagen draagt
...M.rk van ..k.nh.rst een schrale eikel is
...R.k Br..w.r al heel veel geleerd heeft
...J..st V.rh..ks het jammer vind dat hij niet Sebastiaan Mississippi
heet
...J.l.nd. t.r H.rst bang is in het donker