20.03.2015 Views

Jaarverslag 2011 met daarin het geconsolideerde - Tessenderlo ...

Jaarverslag 2011 met daarin het geconsolideerde - Tessenderlo ...

Jaarverslag 2011 met daarin het geconsolideerde - Tessenderlo ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

WE<br />

TRANSFORMEREN<br />

OMDAT...<br />

<strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


BEDRIJFS-<br />

PROFIEL<br />

TESSENDERLO GROUP IS<br />

EEN INTERNATIONALE<br />

SPECIALITEITENGROEP DIE<br />

OPLOSSINGEN BIEDT VOOR<br />

WERELDWIJDE BEHOEFTEN OP HET<br />

VLAK VAN VOEDING, LANDBOUW EN<br />

WATERBEHEER EN HET EFFICIENT<br />

(HER)GEBRUIK VAN NATUURLIJKE<br />

GRONDSTOFFEN. DE GROEP IS<br />

MARKTLEIDER OP VRIJWEL AL ZIJN<br />

MARKTEN EN STAAT VOORAL TEN<br />

DIENSTE VAN KLANTEN IN DE<br />

LANDBOUW, DE INDUSTRIE, DE<br />

BOUW, DE GEZONDHEIDSSECTOR EN<br />

CONSUMPTIEGOEDEREN.<br />

Wereldwijde megatrends, zoals<br />

de bevolkingsgroei en een<br />

verdere stijging van de rijkdom<br />

en de consumptie, leiden tot<br />

een grotere vraag naar voeding<br />

en zuiver water. Aan de andere<br />

kant worden de natuurlijke<br />

grondstoffen almaar schaarser<br />

en dreigen ze uitgeput te raken.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group richt zich<br />

op activiteiten die oplossingen<br />

bieden voor deze enorme<br />

uitdagingen. Het bedrijf is<br />

een expert in de innovatieve<br />

verwerking van bijproducten uit<br />

verschillende bedrijfstakken tot<br />

waardevolle nieuwe producten.<br />

En dan vooral die producten die<br />

ervoor zorgen dat er meer zuiver<br />

water is, die oogstopbrengsten<br />

verhogen en die <strong>het</strong> gebruik<br />

van natuurlijke grondstoffen<br />

verminderen.<br />

Met een sterkere focus op<br />

innovatie, afgestemd op de<br />

wereldwijde megatrends, bouwt<br />

de groep voort op duurzaamheid<br />

als motor voor zijn toekomstige<br />

groei en ontwikkeling. Het<br />

nieuwe <strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

krijgt een meer gediversifieerde<br />

geografische spreiding, zal meer<br />

servicegericht zijn en zal een<br />

beter groei- en rendementsprofiel<br />

kunnen voorleggen.<br />

De groep rapporteert als<br />

volgt over zijn activiteiten:<br />

• <strong>Tessenderlo</strong> Kerley<br />

• Minerale chemie<br />

• Gelatine en Akiolis<br />

• Kunststof leidingsystemen en<br />

Profielen<br />

• Andere activiteiten<br />

(Compounds, Organische<br />

chloorderivaten, Farma,<br />

Waterbehandeling)


TESSENDERLO G<br />

KERNCIJFERS<br />

OVER<br />

10 JAAR<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong><br />

Omzet 2 126,0<br />

REBITDA 187,0<br />

REBIT 104,9<br />

Niet-recurrente opbrengsten/(kosten) 1,0<br />

EBIT 105,9<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode 57,9<br />

Nettocashflow 135,6<br />

Winst (+) / verlies (-) /Omzet (%) 2,7<br />

REBIT/Omzet (%) 4,9<br />

Nettocashflow/Omzet (%) 6,4<br />

Capital Employed (CE) 894,3<br />

Bedrijfskapitaal 262,4<br />

ROCE (%) 11,7<br />

Investeringen (materiële vaste activa) 102,4<br />

Omzet<br />

(miljoen EUR)<br />

IFRS<br />

3 000<br />

2 500<br />

2 126<br />

2 000<br />

1 500<br />

1 000<br />

500<br />

0<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

Eigen vermogen toerekenbaar aan aandeelhouders van de<br />

600,3<br />

vennootschap<br />

Return On Equity (ROE) (%) 8,7<br />

Netto financiële schulden 219,4<br />

Netto financiële schulden/Eigen vermogen (%) 36,5<br />

Netto financiële schulden/REBITDA 1,2<br />

Interestdekking 6,4<br />

Betaald dividend 39,4<br />

Pay out ratio (%) 68,0<br />

Personeel 7 457<br />

Een woordenlijst <strong>met</strong> financiële definities kan u vinden aan <strong>het</strong> einde van dit verslag<br />

Cijfers van de voortgezette bedrijfsactiviteiten 2010 - <strong>2011</strong><br />

REBITDA<br />

(miljoen EUR)<br />

ROCE<br />

(%)<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

IFRS<br />

187<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

-5<br />

IFRS<br />

11,7<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

Winst (+) / verlies (-)<br />

toerekenbaar aan aandeelhouders van de vennootschap<br />

(miljoen EUR)<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

-50<br />

-100<br />

-150<br />

-200<br />

IFRS<br />

58<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

Bedrijfskapitaal / omzet<br />

(%)<br />

IFRS<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

12,3


ROUP<br />

IFRS<br />

2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002<br />

2 024,0 2 093,8 2 765,0 2 405,9 2 238,3 2 149,6 2 062,9 1 972,0 1 934,0<br />

162,8 63,4 344,7 261,6 188,4 191,8 220,8 204,0 259,0<br />

73,0 - 51,4 239,1 152,3 72,3 67,4 106,2 82,0 115,0<br />

3,0 - 99,8 - 26,9 35,1 - 76,9 - 8,2 - 25,0<br />

76,0 - 151,2 212,2 187,4 - 4,6 59,2 81,2<br />

33,0 - 166,7 140,4 128,7 - 24,3 35,1 53,6 43,0 71,0<br />

83,0 45,9 280,1 248,1 142,8 161,0 195,6 162,0 207,0<br />

1,6 -8,0 5,1 5,3 -1,1 1,6 2,6 2,2 3,7<br />

3,6 -2,5 8,6 6,3 3,2 3,1 5,1 4,2 5,9<br />

4,1 2,2 10,1 10,3 6,4 7,5 9,5 8,2 10,7<br />

976,5 1 099,4 1 282,7 1 118,9 1 181,3 1 258,0 1 166,0 1 136,0 1 141,0<br />

179,6 283,7 552,5 367,0 392,7 447,0 413,2 425,0 436,0<br />

6,0 -4,7 18,6 13,6 6,1 5,4 9,1 7,2 10,1<br />

117,1 112,4 94,2 98,6 119,3 172,5 171,1 119,0 110,0<br />

724,8 705,2 900,0 800,2 709,5 774,3 755,5 756,0 758,0<br />

2,8 - 20,8 16,5 17,0 - 3,3 4,6 7,2 5,7 9,5<br />

162,0 209,0 294,6 243,8 411,0 428,9 351,4 339,0 303,0<br />

22,3 29,6 32,7 30,4 57,8 55,4 46,5 44,8 40,0<br />

0,9 3,3 0,9 0,9 2,2 2,2 1,6 1,7 1,2<br />

2,8 - 17,3 14,3 10,9 0,5 3,9 5,2 5,0 8,0<br />

38,3 37,1 36,9 35,0 33,3 32,7 32,7 30,7 30,6<br />

188,7 N/A 26,3 27,2 N/A 94,4 58,0 71,5 43,1<br />

8 262 8 317 8 237 8 121 8 124 8 123 8 181 8 223 7 934<br />

Eigen vermogen toerekenbaar aan de<br />

aandeelhouders van de vennootschap<br />

(miljoen EUR)<br />

Return on equity<br />

(%)<br />

1 000<br />

800<br />

600<br />

400<br />

200<br />

0<br />

IFRS<br />

600,3<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

-5<br />

-10<br />

-15<br />

-20<br />

-25<br />

IFRS<br />

8,7<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

Netto financiële schulden / eigen<br />

vermogen<br />

(%)<br />

60<br />

50<br />

40<br />

30<br />

20<br />

10<br />

0<br />

IFRS<br />

36,5<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

Investeringen<br />

(materiële vaste activa)<br />

(miljoen EUR)<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

IFRS<br />

102,4<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11


INHOUDSTAFEL<br />

BERICHT AAN DE STAKEHOLDERS 5<br />

STRATEGIE 9<br />

ACTIVITEITENVERSLAG 19<br />

TESSENDERLO KERLEY 20<br />

MINERALE CHEMIE<br />

GELATINE EN AKIOLIS<br />

26<br />

32<br />

KUNSTSTOF LEIDINGSYSTEMEN EN PROFIELEN 40<br />

ANDERE ACTIVITEITEN 48<br />

MANAGEMENTVERSLAG 55<br />

Bedrijfsgroei 56<br />

Analyse van de belangrijkste risico’s 58<br />

Gezondheid, veiligheid, milieu en kwaliteit 62<br />

Human resources 64<br />

Innovatie, onderzoek en ontwikkeling 66<br />

Verklaring deugdelijk bestuur 68<br />

FINANCIEEL JAARVERSLAG 93<br />

Geconsolideerde financiële staten 94<br />

Verslag van de commissaris 180<br />

Statutair financieel verslag 182<br />

BIJKOMENDE INFORMATIE 185<br />

Informatie voor de aandeelhouders 186<br />

Markten en toepassingen 190<br />

Financiële woordenlijst 192


HOOGTEPUNTEN<br />

VAN <strong>2011</strong><br />

februari<br />

1TESSENDERLO GROUP<br />

VERKOOPT ZIJN DOCHTER-<br />

ONDERNEMING TESSEN-<br />

DERLO FINE CHEMICALS<br />

LTD. (VK) AAN TENNANTS<br />

CONSOLIDATED LTD.<br />

maart<br />

16<br />

TESSENDERLO<br />

KERLEY INC. (VS) EN<br />

GARY WILLIAMS ENERGY<br />

CORPORATION SLUITEN<br />

EEN LANGETERMIJNOVE-<br />

REENKOMST: ZOWEL DE<br />

ZWAVELVERWERKINGS-<br />

CAPACITEIT IN GWEC’S<br />

RAFFINADERIJ IN<br />

WYNNEWOOD<br />

(OKLAHOMA) ALS TKI’S<br />

CAPACITEIT ZWAVEL-<br />

HOUDENDE MESTSTOFFEN<br />

BREIDEN UIT.<br />

april<br />

29<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

SLUIT EEN SUCCESVOLLE<br />

HER ZIENING AF VAN ZIJN<br />

GESYNDICEERDE<br />

KREDIETFACILITEITEN<br />

VAN FEBRUARI 2010, MET<br />

AANZIENLIJKE<br />

OVERINTEKENING.<br />

DEZE AANGEPASTE FACILI-<br />

TEITEN WORDEN AANGE-<br />

GAAN VOOR EEN TOTAAL-<br />

BEDRAG VAN 450 MILJOEN<br />

EUR, MET EEN LOOPTIJD<br />

VAN 5 JAAR.<br />

mei<br />

12<br />

TESSENDERLO KERLEY<br />

INC. KONDIGT AAN DAT<br />

DOCHTERONDERNEMING<br />

TESSENDERLO KERLEY INC.<br />

(VS) ZIJN SITE IN BURLEY,<br />

IDAHO, ZAL UITBREIDEN<br />

MET EEN AANGRENZENDE<br />

ATS-FABRIEK.<br />

juni<br />

14<br />

TESSENDERLO GROUP ZET<br />

EEN BELANGRIJKE STAP IN<br />

ZIJN TRANSITIE NAAR EEN<br />

SPECIALITEITENGROEP.<br />

HET BEDRIJF<br />

ONDERTEKENT EEN<br />

OVEREENKOMST MET<br />

KERLING VOOR DE<br />

VERKOOP VAN DE PVC-<br />

ACTIVITEITEN VAN<br />

TESSENDERLO GROUP,<br />

INCLUSIEF MVC, CHLOOR-<br />

ALKALI EN EEN GEDEELTE<br />

VAN ORGANISCHE<br />

CHLOORDERIVATEN.<br />

juli<br />

18<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

MAAKT BEKEND DAT IN<br />

TOTAAL 63 % VAN DE COU-<br />

PONS WERDEN INGERUILD<br />

VOOR NIEUWE AANDELEN.<br />

DE AANDEELHOUDERS<br />

HADDEN DE KEUZE TUSSEN<br />

EEN DIVIDEND OVER 2010<br />

IN CASH, NIEUWE AANDE-<br />

LEN OF EEN COMBINATIE<br />

HIERVAN. ER WORDEN<br />

722 809 NIEUWE GEWONE<br />

AANDELEN UITGEGEVEN<br />

OP 18 JULI <strong>2011</strong>.<br />

p2 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


juli<br />

25<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

VERKOOPT ZIJN DOCHTER-<br />

ONDERNEMING CHELSEA<br />

BUILDING PRODUCTS<br />

INC. (VS) AAN GRAHAM<br />

PART NERS, EEN PRIVATE<br />

INVESTERINGSMAAT-<br />

SCHAPPIJ.<br />

augustus<br />

1TESSENDERLO GROUP<br />

RONDT DE VERKOOP AF<br />

VAN DE PVC- EN CHLOOR-<br />

ALKALI-ACTIVITEITEN EN<br />

EEN DEEL VAN DE ORGA-<br />

NISCHE CHLOORDERIVA-<br />

TEN AAN KERLING/INEOS<br />

CHLORVINYLS.<br />

augustus<br />

23<br />

TESSENDERLO KERLEY<br />

INC. NEEMT DE PURSHADE<br />

PRODUCTLIJN OVER VAN<br />

PURFRESH.<br />

september<br />

9TESSENDERLO GROUP<br />

SLUIT EEN OVEREENKOMST<br />

VOOR DE OVERNAME VAN<br />

BT BAUTECHNIK GROUP.<br />

VANUIT ZIJN PRODUCTIE-<br />

SITES IN DUITSLAND<br />

EN HONGARIJE LEVERT<br />

BT BAUTECHNIK<br />

VERBINDINGS HULP-<br />

STUKKEN AAN EEN BREED<br />

KLANTEN BESTAND IN DE<br />

EUROPESE KUNSTSTOF-<br />

LEIDINGENINDUSTRIE.<br />

september<br />

21<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

VERKOOPT 13,33 % VAN<br />

ZIJN PARTICIPATIE IN<br />

T-POWER. DAARMEE<br />

BRENGT HET ZIJN BELANG<br />

VAN 33,3 % TERUG TOT<br />

20 %.<br />

T-POWER IS EEN ONAFHAN-<br />

KELIJKE ELEKTRICITEITS-<br />

PRODUCENT MET EEN<br />

425 MW CENTRALE,<br />

GELEGEN IN TESSENDERLO<br />

(BELGIE).<br />

september<br />

28<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

VERKOOPT DYNAPLAST-<br />

EXTRUCO INC. (CANADA)<br />

AAN EEN PRIVÉ-<br />

INVESTEERDER.<br />

november<br />

30<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

INVESTEERT, VIA ZIJN<br />

DOCHTERONDER NEMING<br />

EUROCELL,<br />

3,5 MILJOEN EURO<br />

IN DE GROOTSTE<br />

EN MEEST GEAVAN CEERDE<br />

PVC-RECYCLAGE-EENHEID<br />

IN HET VK.<br />

HET NIEUWE CLOSED-LOOP<br />

RECYCLINGSYSTEEM KAN<br />

TOT 12 000 AFGEDANKTE<br />

RAAMPROFIELEN PER WEEK<br />

VERWERKEN.<br />

p3


Verkorte <strong>geconsolideerde</strong> balans<br />

IFRS<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> % 2010 %<br />

Materiële vaste activa 518,8 682,2<br />

Goodwill 55,0 53,4<br />

Overige immateriële vaste activa 58,1 61,2<br />

Overige vaste activa 63,4 81,0<br />

Totaal vaste activa 695,3 50 877,9 52<br />

Voorraden 350,8 349,7<br />

Totaal handels- en overige vorderingen 290,9 300,2<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten 34,9 150,5<br />

Totaal vlottende activa 676,6 49 800,4 47<br />

Vaste activa aangehouden voor verkoop 7,8 1 18 1<br />

Totaal activa 1 379,7 100 1 696,5 100<br />

Geplaatst kapitaal en uitgiftepremies 221,4 201,2<br />

Totaal reserves en overgedragen winst 378,9 523,6<br />

Minderheidsbelang 4,3 3,7<br />

Totaal eigen vermogen 604,6 44 728,6 43<br />

Voorzieningen, personeelsbeloningen en uitgestelde<br />

125,7 147,6<br />

belastingen<br />

Financiële schulden<br />

- Lange termijn 180,5 195,4<br />

- Korte termijn 73,9 117,1<br />

Overige schulden 395,0 501,2<br />

Totaal schulden 775,1 56 961,4 57<br />

Verplichtingen aangehouden voor verkoop - - 6,5 -<br />

Totaal eigen vermogen en schulden 1 379,7 100 1 696,5 100<br />

Verkorte <strong>geconsolideerde</strong><br />

winst- en verliesrekening<br />

IFRS<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Voortgezette bedrijfsactiviteiten<br />

Omzet 2 126,0 2 024,0<br />

Kostprijs verkopen -1 690,1 -1 632,1<br />

Brutowinst 435,9 391,9<br />

Distributiekosten - 98,9 - 104,6<br />

Verkoop- en marketingkosten - 69,2 - 64,2<br />

Administratieve kosten - 152,8 - 134,7<br />

Overige bedrijfsopbrengsten en -kosten - 10,1 - 15,4<br />

REBIT 104,9 73,0<br />

Niet-recurrente opbrengsten/(kosten) 1,0 3,0<br />

EBIT 105,9 76,0<br />

Financieringskosten - netto - 25,6 - 28,8<br />

Aandeel in <strong>het</strong> resultaat van deelnemingen opgenomen volgens de<br />

5,9 1,6<br />

vermogensmutatie<strong>met</strong>hode, na winstbelasting<br />

Winst (+) / verlies (- ) vóór belastingen 86,2 48,8<br />

Belastingen op <strong>het</strong> resultaat - 28,3 - 15,7<br />

Winst (+) / verlies (- ) over de verslagperiode 57,9 33,0<br />

Beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode - Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten, na winstbelasting -153,6 -12,8<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode -95,6 20,3<br />

Toerekenbaar aan:<br />

- Aandeelhouders van de vennootschap -95,5 20,7<br />

- Minderheidsbelang -0,1 -0,4<br />

p4 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Bericht aan de stakeholders<br />

WE<br />

TRANSFORMEREN<br />

OMDAT<br />

WE MOETEN,<br />

KUNNEN EN<br />

WILLEN


Bericht van de<br />

voorzitter en de<br />

CEO<br />

BESTE STAKEHOLDER, <strong>2011</strong> WAS IN DE GESCHIEDENIS<br />

VAN TESSENDERLO GROUP EEN JAAR VAN<br />

TRANSFORMATIE. DE GROEP ZETTE DE BELANGRIJKSTE<br />

STAP IN DE UITVOERING VAN ZIJN STRATEGIE DOOR DE<br />

VERKOOP VAN ZIJN PVC/CHLOOR-ALKALI-ACTIVITEITEN.<br />

NAAST DE DUIDELIJKE FINANCIELE VOORDELEN, DOOR<br />

DEZE UITSTAP UIT COMMODITIES, KAN DE GROEP<br />

NU MEER AANDACHT SCHENKEN AAN DE VERDERE<br />

UITBOUW VAN ZIJN GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN.<br />

Hoe zou u <strong>2011</strong><br />

omschrijven?<br />

<strong>2011</strong> was een bijzonder goed jaar<br />

voor <strong>Tessenderlo</strong> Group in termen<br />

van uitvoering, operationele prestaties<br />

en <strong>het</strong> behoud van onze<br />

sterke financiële positie. We zijn<br />

echt trots op wat ons team heeft<br />

verwezenlijkt. We kunnen <strong>2011</strong><br />

bestempelen als een erg succesvol<br />

jaar waarin we op alle vlakken<br />

grote vooruitgang boekten.<br />

Vergeet niet dat we altijd al<br />

gezegd hebben dat we zullen<br />

evolueren van een hybride bedrijf<br />

naar een internationale specialiteitengroep.<br />

Kunt u uitleggen<br />

wat u bedoelt <strong>met</strong><br />

‘evolueren naar’?<br />

Twee jaar geleden hebben we een<br />

nieuwe strategie uitgestippeld.<br />

We hebben elke businessunit onder<br />

de loep genomen en daarbij<br />

gekeken naar de kenmerken van<br />

elke sector waarin we actief zijn.<br />

Wat zijn de groeivooruitzichten?<br />

Hoe zien de winstgevendheid van<br />

de sector, <strong>het</strong> rendement en de<br />

kapitaalvereisten er uit? Zijn er<br />

indicaties dat dit kan veranderen<br />

in de toekomst? In welke mate<br />

schuiven deze businessunits op<br />

naar andere regio’s?<br />

Daarnaast hebben we de sterkte<br />

van ons bedrijf binnen de sector<br />

beoordeeld. Zijn we marktleider<br />

of niet? En zo ja, zijn we ervan<br />

overtuigd dat we die positie kunnen<br />

handhaven en zelfs verder<br />

kunnen uitbouwen? Of zijn er<br />

strategische kwesties die een<br />

marktleiderspositie in de weg<br />

staan?<br />

Vervolgens hebben we naar de<br />

megatrends in de wereld gekeken.<br />

Met megatrends bedoelen<br />

we de problemen waarover we<br />

almaar vaker horen praten, de<br />

grote uitdagingen die niet door<br />

één bedrijf of één regering kunnen<br />

worden opgelost. Een voor<br />

de hand liggend uitgangspunt<br />

is de prognose dat onze planeet<br />

tegen 2025 negen miljard mensen<br />

zal tellen. Niet alleen zullen er<br />

dan meer mensen zijn, maar waar<br />

groei plaatsvindt, worden mensen<br />

ook rijker en willen ze meer consumeren<br />

dan hun ouders. Maar<br />

de grondstoffen op onze planeet<br />

zijn niet onuitputtelijk. Daardoor<br />

neemt de druk op voedsel, water<br />

en energie – in veel gevallen is er<br />

een onderling verband – vandaag<br />

al toe. En <strong>het</strong> ziet ernaar uit dat<br />

die druk alleen maar zal verhogen.<br />

Dan zijn we nagegaan hoe we op<br />

die trends kunnen inspelen. Op<br />

twee manieren: reactief, waarbij<br />

we de impact van die trends op<br />

onze activiteiten willen begrijpen,<br />

en proactief, om te zien hoe deze<br />

trends nieuwe zakelijke kansen<br />

creëren.<br />

Op die manier hebben we een<br />

nieuwe strategie voor de groep<br />

uitgewerkt. Die is volledig gericht<br />

op <strong>het</strong> formuleren van een<br />

antwoord op de megatrends. We<br />

geven de strategie weer <strong>met</strong> de<br />

welgekende piramide.<br />

Als we <strong>het</strong> dus hebben over onze<br />

transformatie, dan bedoelen we<br />

duidelijk de overgang van een<br />

commoditybedrijf naar een groep<br />

p6 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


video van dit interview op<br />

www.tessenderlo.com/news_<br />

media/ar_<strong>2011</strong>/<br />

> SCAN DEZE CODE<br />

die gespecialiseerd is in voeding<br />

en landbouw, waterbeheer, <strong>het</strong><br />

valoriseren van bioreststoffen en<br />

<strong>het</strong> efficiënte gebruik van grondstoffen.<br />

Welke weg hebt u<br />

al afgelegd?<br />

We hebben een enorme vooruitgang<br />

geboekt. We hebben onze<br />

commodityactiviteit Pvc/Chlooralkali<br />

en een groot deel van de<br />

Organische chloorderivaten<br />

afgestoten. Dit was de moeilijkste<br />

stap, omdat deze activiteiten in<br />

Europa <strong>met</strong> een structurele overcapaciteit<br />

en hoge kapitaalvereisten<br />

kampen. De verkoop van deze<br />

activiteit was de belangrijkste<br />

transactie in de uitvoering van<br />

onze strategie. Hierdoor profileren<br />

we ons niet langer als een<br />

commoditybedrijf maar als een<br />

specialiteitengroep.<br />

We verkochten eveneens onze<br />

Organische chloorderivaten in <strong>het</strong><br />

VK en de Profielenactiviteit in de<br />

VS en Canada. Alles samengenomen,<br />

deden we een kwart van<br />

de groepsomzet van de hand en<br />

bouwden we de volatiliteit af door<br />

de commodities af te stoten.<br />

Natuurlijk waren we tevreden <strong>met</strong><br />

deze belangrijke stappen, ook<br />

omdat we de juiste nieuwe eigenaars<br />

hadden gevonden voor de<br />

verkochte activiteiten. Eigenaars<br />

die zelf een marktleiderspositie<br />

bekleden en die willen investeren<br />

om deze activiteiten te versterken<br />

en uit te bouwen.<br />

Het draaide in <strong>2011</strong> niet alleen om<br />

desinvesteringen. De opbrengsten<br />

uit deze verkopen werden<br />

toegewezen aan andere activiteiten<br />

of investeringen. Zo konden<br />

we ons toespitsen op de groei<br />

van onze kernactiviteiten.<br />

We voltooiden een aantal expansieprojecten:<br />

twee nieuwe<br />

gelatinefabrieken in Brazilië en<br />

China, een nieuwe productieeenheid<br />

voor Compounds om<br />

onze klanten uit de Chinese<br />

“<strong>Tessenderlo</strong> Group boekte een enorme<br />

strategische vooruitgang en was in<br />

<strong>2011</strong> succesvol op alle vlakken.”<br />

GERARD<br />

MARCHAND<br />

VOORZITTER<br />

FRANK<br />

COENEN<br />

CEO<br />

p7


automobielsector te bedienen en<br />

de overname van BT Bautechnik<br />

in Europa, waarvan de gespecialiseerde<br />

verbindingshulpstukken<br />

een perfecte aanvulling vormen<br />

op de productportefeuille van<br />

Kunststof leidingsystemen. Daarnaast<br />

kondigden we investeringen<br />

aan in nieuwe groeiprojecten:<br />

twee investeringen om de kernactiviteiten<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Kerley<br />

uit te breiden. Eén investering<br />

gaat over de levering van raffinaderijservices<br />

op lange termijn en<br />

in beide gevallen betekent dit <strong>het</strong><br />

aanbieden van zwavelhoudende<br />

meststoffen aan de Noord-Amerikaanse<br />

teler voor hoogwaardige<br />

gewassen. Begin 2012 kondigden<br />

we de aankoop van <strong>het</strong> carbarylgewasbeschermingsgamma<br />

aan.<br />

Ook dit werd grotendeels voorbereid<br />

in <strong>2011</strong>.<br />

<strong>2011</strong> was dus echt een jaar van<br />

grote strategische vooruitgang.<br />

Dreigde u bij al<br />

deze verwezenlijkingen<br />

de operationele<br />

kant van de<br />

business niet uit <strong>het</strong><br />

oog te verliezen?<br />

De uitvoering van een dergelijk<br />

ambitieus programma dreigt<br />

ons natuurlijk af te leiden van<br />

de dagelijkse gang van zaken.<br />

Juist daarom zijn we er trots op<br />

dat we een opbrengstgroei van<br />

10 % en een REBITDA-stijging<br />

van 21 % realiseerden. Meer<br />

nog, elk rapporterend segment<br />

boekte een hogere omzet en<br />

een hogere REBITDA, <strong>met</strong> vooral<br />

sterke prestaties voor TKI en de<br />

gelatineactiviteit. Dit toont aan<br />

dat we er, ondanks de transformatie,<br />

in geslaagd zijn om te blijven<br />

focussen op de producten en<br />

dienstverlening die de klanten van<br />

ons verwachten.<br />

Bent u tevreden<br />

over de balans?<br />

We hielden de balans erg gezond<br />

in <strong>2011</strong>. We sloten <strong>het</strong> jaar af<br />

<strong>met</strong> een lage nettoschuld en<br />

lage leverage- en gearingratio’s.<br />

Ook heel belangrijk is dat we<br />

veel betere kredietvoorwaarden<br />

kregen, zoals de verlenging van<br />

de looptijd van de gesyndiceerde<br />

kredietfaciliteit. We hebben<br />

vandaag een volledig gefinancierd<br />

businessplan tot 2016. Alles<br />

samengenomen, betekent dit dat<br />

we de middelen hebben om de<br />

komende jaren te groeien.<br />

Wat volgt er nu<br />

na dit toch wel<br />

bijzondere jaar?<br />

We maken vooruitgang, maar er is<br />

nog een hele afstand af te leggen.<br />

We hebben er alle vertrouwen in<br />

dat we kunnen voortbouwen op<br />

<strong>het</strong> momentum van <strong>2011</strong>.<br />

Onze vooruitzichten op korte<br />

termijn zijn voorzichtig. We<br />

Gérard Marchand<br />

Voorzitter van de raad van bestuur<br />

beschouwen 2012 als een overgangsjaar,<br />

deels omdat we meer<br />

operationele investeringen zullen<br />

uitvoeren om de groep sterker te<br />

maken. Kijken we verder vooruit,<br />

dan zien we heel wat kansen<br />

door onze prominente aanwezigheid<br />

in structureel aantrekkelijke<br />

eindmarkten, zoals voeding en<br />

landbouw, <strong>het</strong> valoriseren van bioreststoffen<br />

en waterbeheer. We<br />

houden onze koers aan, op weg<br />

naar een specialiteitengroep.<br />

Op de jaarlijkse algemene vergadering<br />

van juni <strong>2011</strong> liepen de<br />

bestuurdersmandaten van baron<br />

Paul de Meester, Bernard Pache<br />

en Jaak Gabriels af. Namens de<br />

raad van bestuur bedanken we<br />

hen oprecht voor hun bijdrage in<br />

de afgelopen jaren. Op dezelfde<br />

vergadering verwelkomde de<br />

raad twee nieuwe leden: Philippe<br />

Coens en mevrouw Dominique<br />

Damon, die <strong>met</strong> hun rijke ervaring<br />

een meerwaarde zullen bieden.<br />

Zo’n opmerkelijk jaar kon alleen<br />

gerealiseerd worden dankzij de<br />

inspanningen van de medewerkers<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Group. De<br />

raad van bestuur erkent deze<br />

inspanningen en bedankt alle<br />

medewerkers voor hun bijdrage in<br />

<strong>het</strong> transformatiejaar <strong>2011</strong>.<br />

Frank Coenen<br />

Chief Executive Officer<br />

p8 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Strategie<br />

WE<br />

OMDAT<br />

DUURZAAMHEID<br />

CENTRAAL STAAT<br />

IN ONZE<br />

STRATEGIE<br />

p9


Strategische<br />

positie<br />

Aanwezigheid van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

in de wereld<br />

De merken van<br />

<strong>Tessenderlo</strong><br />

Group<br />

TESSENDERLO KERLEY<br />

MINERALE<br />

CHEMIE<br />

GELATINE & AKIOLIS<br />

ANDERE<br />

ACTIVITEITEN<br />

ORGANISCHE<br />

CHLOORDERIVATEN<br />

COMPOUNDS<br />

FARMA<br />

WATER<br />

BEHANDELING<br />

KUNSTSTOF LEIDINGSYSTEMEN &<br />

PROFIELEN<br />

KUNSTSTOF LEIDINGSYSTEMEN<br />

PROFIELEN<br />

p10 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Omzet <strong>2011</strong>:<br />

2,1 miljard EUR<br />

Bestemming<br />

Europa 70,7%<br />

Verenigde Staten 16,9%<br />

Rest van de wereld 12,4%<br />

Land van productie<br />

ARGENTINIË*<br />

BELGIË*<br />

BRAZILIË*<br />

CHILI<br />

CHINA*<br />

DUITSLAND*<br />

FRANKRIJK*<br />

HONGARIJE*<br />

ITALIË*<br />

LIBANON<br />

MEXICO<br />

NEDERLAND*<br />

POLEN*<br />

ROEMENIË<br />

SLOVAKIJE<br />

SPANJE<br />

TSJECHIË<br />

TURKIJE*<br />

VERENIGD KONINKRIJK*<br />

VERENIGDE STATEN*<br />

ZWITSERLAND<br />

*Met productie-eenheden<br />

België 29,2%<br />

Frankrijk 24,6%<br />

Verenigd Koninkrijk 11,7%<br />

Verenigde Staten 17,1%<br />

Nederland 6,5%<br />

Italië 4,4%<br />

Andere 6,5%<br />

Verbruikersmarkt<br />

Bouwsector en openbare werken 29,1%<br />

Industrie 22,6%<br />

Meststoffen en veevoeders 38,3%<br />

Gezondheid en hygiëne 5,8%<br />

Huishouden 4,2%<br />

p11


Strategie<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

HEEFT VOORUITGANG<br />

GEBOEKT OP ZIJN WEG<br />

OM UIT TE GROEIEN TOT<br />

EEN INTERNATIONAAL<br />

GESPECIALISEERD BEDRIJF.<br />

Groepsstrategie -<br />

Lopende portfoliotransformatie<br />

In <strong>2011</strong> bleef <strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

de portfoliostrategie die ze in<br />

2010 bepaalde, onverminderd<br />

uitvoeren. Met deze strategie wil<br />

<strong>het</strong> bedrijf zich omvormen van<br />

een multilokale gediversifieerde<br />

speler <strong>met</strong> basisproducten in de<br />

chemie tot een internationale gespecialiseerde<br />

groep die volledig<br />

inspeelt op de mogelijkheden van<br />

globale megatrends. De portfoliostrategie<br />

is aan de ene kant<br />

gericht op de desinvestering van<br />

minder rendabele activiteiten <strong>met</strong><br />

een lagere groei die op hun markt<br />

geen leiderschapspositie kunnen<br />

bekleden. Aan de andere kant<br />

focust de strategie op activiteiten<br />

die een toonaangevende positie<br />

kunnen verwerven op <strong>het</strong> gebied<br />

van voeding en landbouw, bioreststoffen,<br />

water management en<br />

efficiënt gebruik van grondstoffen.<br />

De groep zette in <strong>2011</strong> belangrijke<br />

stappen <strong>met</strong> de desinvestering<br />

van de activiteiten van Pvc/<br />

Chloor-alkali, de profielactiviteiten<br />

in de VS en Canada, de activiteiten<br />

Organische chloorderivaten<br />

in <strong>het</strong> VK en een deel van de<br />

participatie in T-Power.<br />

In de loop van <strong>het</strong> jaar zijn er belangrijke<br />

vorderingen geboekt om<br />

de groeimotoren van de groep uit<br />

te breiden. Belangrijke initiatieven<br />

in dit verband waren de start van<br />

de nieuwe gelatinefabrieken in<br />

Brazilië en China, de start van de<br />

bouw van twee nieuwe <strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley entiteiten voor meststoffen<br />

in de VS en de overname van<br />

BT Group, een Europees bedrijf<br />

dat gespecialiseerd is in verbindingshulpstukken<br />

en actief is in<br />

Duitsland en Hongarije. Naast<br />

betere financiële prestaties zullen<br />

deze aanpassingen in de portefeuille<br />

een bedrijf tot stand brengen<br />

dat meer wereldwijd actief is,<br />

<strong>met</strong> een groeiend aandeel in de<br />

opkomende economieën en een<br />

sterke gerichtheid op duurzaam<br />

ondernemen.<br />

In 2012 zal <strong>Tessenderlo</strong> Group zijn<br />

strategie voor de optimalisering<br />

van de groepsportefeuille verder<br />

uitvoeren.<br />

Businessunit<br />

strategie -<br />

Streven naar<br />

top-tier prestaties<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group bleef <strong>het</strong> proces<br />

van zijn strategische planning<br />

versterken in <strong>2011</strong>. Alle businessunits<br />

hebben hun strategieën<br />

verder verfijnd en uitgevoerd om<br />

op hun respectieve markten een<br />

leidinggevende positie te verwerven.<br />

De noodzakelijke return on<br />

capital bedraagt hierbij op termijn<br />

12 % of meer. Vanaf 2012 zullen<br />

de strategieën van de businessunits<br />

zich nog meer toespitsen<br />

op groei in termen van omvang<br />

p12 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


en vaardigheden, geografische<br />

spreiding en <strong>het</strong> product- en<br />

dienstenaanbod.<br />

Duurzaamheid<br />

en innovatie als<br />

drijvende kracht<br />

Duurzaamheid staat centraal in de<br />

groei van <strong>Tessenderlo</strong> Group. De<br />

groep ontwikkelt zijn activiteiten<br />

op basis van inzichten in klantenbehoeften<br />

en door oplossingen te<br />

bieden voor mega-uitdagingen:<br />

voeding en landbouw, waterbeheer,<br />

bioreststoffen en efficiënt<br />

gebruik van middelen. Veel van<br />

de activiteiten van de groep<br />

bekleden vandaag al een uitstekende<br />

positie. Dankzij de verwerking<br />

en omvorming van restgassen<br />

in vloeibare meststoffen<br />

door <strong>Tessenderlo</strong> Kerley, voldoen<br />

raffinaderijen aan de strengste<br />

emissienormen. Deze meststoffen<br />

zorgen voor een beduidend hogere<br />

productiviteit bij <strong>het</strong> kweken<br />

van gespecialiseerde gewassen,<br />

vooral dan in regio’s <strong>met</strong> weinig<br />

neerslag. Gelatine en Akiolis<br />

zorgen voor de opwaardering van<br />

eiwitten en vetten van dierlijke<br />

of organische bijproducten naar<br />

toepassingen die een almaar hogere<br />

waarde bieden. Dat varieert<br />

van farmaceutische toepassingen<br />

en voedingstoepassingen tot<br />

grondstoffen voor de oleochemie,<br />

dierenvoeding, meststoffen, biobrandstoffen<br />

en energie. Onder<br />

meer <strong>met</strong> zijn systemen voor<br />

stormwatermanagement biedt<br />

Kunststof leidingsystemen een<br />

sterk antwoord op de uitdagingen<br />

rond waterbeheer.<br />

Sterkere<br />

aanwezigheid in<br />

snelgroeiende<br />

economieën<br />

De sterke groei van de opkomende<br />

economieën en de verschuiving<br />

van de economische macht<br />

zijn fenomenen die elke sector<br />

erkent. <strong>Tessenderlo</strong> Group - nog<br />

altijd voornamelijk actief in Europa<br />

en de VS - ondernam in <strong>2011</strong><br />

stappen om de groei in die regio’s<br />

te ondersteunen. Voorbeelden<br />

zijn de recente opstart van de<br />

gelatinefabrieken in Brazilië en<br />

China en de almaar intensievere<br />

inspanningen om afnemers van<br />

kunstmest in Latijns-Amerika, <strong>het</strong><br />

Midden-Oosten en Subsaharaans<br />

Afrika te bedienen.<br />

p13


Duurzaamheid<br />

DUURZAAMHEID IS BIJ<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

OP VERSCHILLENDE<br />

NIVEAUS MERKBAAR. HET<br />

GEEFT GESTALTE AAN DE<br />

IDENTITEIT VAN DE GROEP,<br />

BEPAALT WAT DE GROEP<br />

DOET EN HOE DE GROEP<br />

ZICH GEDRAAGT.<br />

Bepaling van onze<br />

identiteit<br />

In <strong>2011</strong> identificeerde <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group hoe duurzaamheid gestalte<br />

geeft aan de groepsidentiteit van<br />

<strong>het</strong> bedrijf en zijn medewerkers.<br />

Dit staat samengevat in de<br />

publicatie Our planet, our<br />

stakeholder (http://www.<br />

tessenderlo.com/a_sustainable_<br />

future/) die gedeeld werd <strong>met</strong><br />

alle medewerkers van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group. Ze wordt samengevat<br />

door deze acht mantra’s:<br />

1<br />

ONZE PLANEET IS<br />

DE BELANGRIJKSTE<br />

STAKEHOLDER VAN<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

2<br />

DUURZAAM<br />

PRODUCEREN<br />

BETEKENT ELKE<br />

MOLECULE MAXIMAAL<br />

HERGEBRUIKEN<br />

3<br />

AFVAL KAN MAAR<br />

BESTAAN WANNEER<br />

ER EEN GEBREK IS<br />

AAN INNOVATIE EN<br />

CREATIVITEIT<br />

4<br />

RESPECTVOL OMGAAN<br />

MET WATER IS EEN<br />

BUSINESSMODEL<br />

5<br />

INNOVATIE IS DE<br />

ENIGE MANIER<br />

OM TOEKOMSTIGE<br />

GENERATIES VAN<br />

VOEDSEL TE VOORZIEN<br />

6<br />

TRANSPARANTIE IS HET<br />

STERKSTE FUNDAMENT<br />

VOOR EEN DUURZAME<br />

ONDERNEMING<br />

7<br />

ONZE VEILIGHEIDS- EN<br />

MILIEUNORMEN ZIJN<br />

DEZELFDE OVER HEEL<br />

DE WERELD, OMDAT<br />

ELKE MENS EVEN<br />

WAARDEVOL IS<br />

8<br />

ENKEL EEN DUURZAME<br />

ONDERNEMING KAN<br />

BIJDRAGEN TOT EEN<br />

DUURZAME TOEKOMST<br />

p14 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


De acht mantra’s beschrijven<br />

waar <strong>Tessenderlo</strong> Group voor<br />

wil staan. Ze werden gedeeld<br />

<strong>met</strong> <strong>het</strong> senior management op<br />

de leadershipteam-conferentie<br />

in <strong>2011</strong>. Deze oproep tot actie<br />

was een belangrijke stap om<br />

duurzaamheid centraal te<br />

plaatsen in de strategie van de<br />

onderneming. Elke medewerker<br />

van de groep ontving een<br />

exemplaar van de publicatie.<br />

Bepaling van onze<br />

strategie<br />

Door duurzaamheid centraal te<br />

plaatsen in de groepsstrategie<br />

hebben we vastgesteld dat we<br />

voor vier enorme uitdagingen<br />

staan: voeding, water, de bioeconomie<br />

en efficiënt gebruik van<br />

grondstoffen en hulpbronnen.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group is ervan<br />

overtuigd dat <strong>het</strong> kan bijdragen<br />

tot een aantal van de oplossingen<br />

om deze uitdagingen aan te<br />

pakken. Dit is in de eerste plaats<br />

hoe duurzaamheid vorm moet<br />

geven aan de bedrijfsactiviteiten<br />

van de groep.<br />

Duurzaamheid in praktijk brengen<br />

werd zo gedefinieerd:<br />

Duurzaamheid<br />

is een<br />

winstgevende<br />

groeistrategie<br />

die bijdraagt tot<br />

oplossingen voor<br />

maatschappelijke<br />

noden door de<br />

beperkingen<br />

van grenzen<br />

of eindige<br />

hulpbronnen<br />

om te buigen<br />

tot gedeelde<br />

opportuniteiten<br />

voor<br />

waardecreatie.<br />

Ecologische<br />

draagkracht<br />

Sociale<br />

draagkracht<br />

Economische<br />

activiteit<br />

Integriteitsbeheer<br />

Engagement van<br />

de stakeholders<br />

Bron: <strong>Tessenderlo</strong> Group Sustainability<br />

p15


De vier bovenvermelde thema’s<br />

omvatten grote maatschappelijke<br />

uitdagingen. Deze uitdagingen<br />

hebben vele dimensies en zijn<br />

complex. De oplossingen ervoor<br />

zijn dat eveneens. <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group streeft ernaar om een<br />

almaar grotere bijdrage te<br />

leveren aan die oplossingen.<br />

Om dit te bereiken zet de<br />

groep beperkingen in termen<br />

van eindige hulpbronnen en<br />

klimaatverandering om in<br />

gedeelde opportuniteiten voor<br />

waardecreatie. Het gaat om<br />

opportuniteiten waarbij naast<br />

de aandeelhouders ook andere<br />

stakeholders voordeel halen uit<br />

de economische activiteit van de<br />

groep. Dat maakt die activiteiten<br />

niet alleen duurzamer, maar ook<br />

veerkrachtiger en robuuster.<br />

Kortom: duurzaamheid centraal<br />

plaatsen in de strategie van de<br />

groep is haar ‘licence to grow’.<br />

Bepaling van onze<br />

houding<br />

Bijdragen aan de oplossingen<br />

voor deze maatschappelijke<br />

noden zal een engagement <strong>met</strong><br />

externe stakeholders vergen.<br />

De problemen overschrijden<br />

immers de reikwijdte en de<br />

invloedssfeer van elke individuele<br />

stakeholder. Die bijdrage lukt<br />

alleen door een geloofwaardig,<br />

transparant en verantwoordelijk<br />

bedrijf te zijn. Daarom wordt<br />

<strong>het</strong> integriteitsbeheer van de<br />

groep - hoe de groep zich<br />

gedraagt en handelt - een<br />

cruciaal element voor <strong>het</strong><br />

realiseren van de toekomstige<br />

bedrijfsdoelstellingen. Wat<br />

de groep doet en hoe ze dat<br />

doet, wordt op die manier nauw<br />

verbonden.<br />

Een kader voor<br />

duurzaamheid<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group heeft een<br />

kader gecreëerd waarbinnen<br />

de verschillende dimensies van<br />

duurzaamheid geplaatst worden.<br />

De grondbeginselen zouden we<br />

kunnen omschrijven als de ‘licence<br />

to operate’ van de groep. Het<br />

is wat stakeholders verwachten<br />

van de onderneming. Initiatieven<br />

kunnen betrekking hebben<br />

op economische/bestuurlijke,<br />

sociale of ecologische aspecten.<br />

Verbeteringen gaan een stap<br />

verder. Door inzicht te verwerven<br />

in de duurzaamheidsaspecten<br />

van de bestaande waardeketens<br />

van onze activiteiten, kunnen<br />

we de sociaal-economische<br />

en milieugebonden gevolgen<br />

aanpakken.<br />

De volgende stap in <strong>het</strong> proces -<br />

transformaties - heeft betrekking<br />

op <strong>het</strong> opnieuw uitvinden van de<br />

rollen van de groep in bestaande<br />

of nieuwe waardeketens en de<br />

gevolgen daarvan. De groep<br />

gaat uit van de belangrijke<br />

maatschappelijke problemen en<br />

heeft van daaruit de ambitie om<br />

nieuwe gebieden te verkennen<br />

waarin zijn expertise en<br />

mogelijkheden een meerwaarde<br />

kunnen betekenen.<br />

De groep kan deze ambitie<br />

niet van vandaag op morgen<br />

realiseren. Dit kader in praktijk<br />

brengen is een proces waarin de<br />

groep vooruitgang wil boeken.<br />

Dag na dag. Jaar na jaar.<br />

Een netwerk voor<br />

duurzaamheid<br />

Om dit veranderingsproces mee<br />

mogelijk te maken werd binnen<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group een netwerk<br />

voor duurzaamheid gecreëerd. In<br />

dit netwerk is elke businessunit<br />

en elke groepsfunctie<br />

p16 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


vertegenwoordigd. De leden<br />

fungeren als adviseurs en change<br />

agents voor duurzaamheid binnen<br />

hun respectievelijke organisaties.<br />

De Group Sustainability Manager<br />

coördineert <strong>het</strong> netwerk.<br />

Het netwerk brengt de weg van<br />

de groep naar meer duurzame<br />

ontwikkeling in kaart. Dit is een<br />

voortdurend proces dat vorm zal<br />

krijgen door de overtuiging dat<br />

duurzaamheid in essentie een<br />

bedrijfsstrategie is.<br />

De bedrijven integreren dit<br />

gegeven steeds meer in hun<br />

activiteiten. Dat is ook merkbaar<br />

voor elk bedrijfssegment in dit<br />

verslag.<br />

Om onze toekomstige inspanningen<br />

te begeleiden, ontwikkelden we voor<br />

de hele onderneming een kader voor<br />

duurzaamheid.<br />

Grondbeginselen<br />

Verbeteringen<br />

Transformaties<br />

Economisch/<br />

bestuurlijk<br />

• Integriteitsbeheer<br />

• De duurzaamheidsimpact<br />

van bestaande waardeketens<br />

beheren en in kaart brengen<br />

• Nieuwe producten en<br />

diensten<br />

• Nieuwe partnerships<br />

Sociaal<br />

• Veiligheid<br />

• Werkgelegenheids -<br />

praktijken<br />

• Innovatiecapaciteit<br />

• Inzicht in de voordelen<br />

van duurzaamheid<br />

• Ontwikkeling van leadership<br />

• Maatschappelijke<br />

betrokkenheid<br />

Milieu<br />

• HSE-beheer<br />

• Product stewardship<br />

• Geavanceerd<br />

HSE-beheer<br />

• CO 2<br />

-rapportering<br />

• Uitputting van<br />

grondstoffen<br />

Beleidslijnen<br />

van de groep &<br />

supportfuncties<br />

• Risicobeheer, HR,<br />

gedragscode,<br />

communicatie<br />

• Expertise in Life Cycle<br />

Analysis<br />

• Communicatie<br />

• CO 2<br />

-beheer, HR<br />

• Communicatie<br />

Meer shared value creëren<br />

Bron: <strong>Tessenderlo</strong> Group Sustainability<br />

p17


Inorg<br />

<strong>2011</strong> kerncijfers per<br />

bedrijfssegment<br />

Omzet<br />

(miljoen EUR)<br />

Investeringen materiële vaste en overige<br />

immateriële activa<br />

(miljoen EUR)<br />

G<br />

0<br />

2 126 109,1<br />

gem<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley 12,7%<br />

Minerale chemie 20,1%<br />

Gelatine en Akiolis 22,4%<br />

Kunststof leidingsystemen en Profielen 26,8%<br />

Andere activiteiten 18,0%<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley 15,7%<br />

Minerale chemie 9,0%<br />

Gelatine en Akiolis 42,0%<br />

Kunststof leidingsystemen en Profielen 16,5%<br />

Andere activiteiten 15,7%<br />

Niet toegewezen 1,1%<br />

Inorga<br />

Personeelsbestand<br />

REBITDA<br />

(miljoen EUR)<br />

Ino<br />

Ge<br />

7 457 187,0<br />

erating segm<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley 6,2%<br />

Minerale chemie 10,2%<br />

Gelatine en Akiolis 32,1%<br />

Kunststof leidingsystemen en Profielen 36,5%<br />

Andere activiteiten 15,0%<br />

g segmen<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley 30,4%<br />

Minerale chemie 13,1%<br />

Gelatine en Akiolis 30,4%<br />

Kunststof leidingsystemen en Profielen 20,2%<br />

Andere activiteiten 5,9%<br />

Uitgezonderd niet-toegewezen kosten: -31,5 milljoen EUR<br />

p18 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Activiteitenverslag<br />

WE<br />

TRANSFORMEREN<br />

OMDAT WE<br />

GERICHTE EN<br />

DUURZAME<br />

GROEI<br />

NASTREVEN<br />

IN AL ONZE<br />

BUSINESSUNITS


TESSENDERLO<br />

KERLEY<br />

MINERALE CHEMIE<br />

GELATINE EN<br />

AKIOLIS<br />

KUNSTSTOF<br />

LEIDINGSYSTEMEN<br />

EN PROFIELEN<br />

ANDERE<br />

ACTIVITEITEN<br />

DE OMZET VAN TESSENDERLO KERLEY<br />

LIEP OP TOT 270,8 MILJOEN EURO OF<br />

17 % MEER DAN IN 2010. DE REBITDA<br />

BEDROEG 66,5 MILJOEN EURO EN<br />

WAS 39,6 % HOGER DAN IN 2010.


TOEPASSINGEN<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley produceert<br />

zwavelhoudende vloeibare<br />

meststoffen (ammonium, kalium,<br />

calcium en magnesiumthiosulfaat)<br />

die worden gebruikt voor<br />

<strong>het</strong> verbouwen van granen<br />

en grootschalige gewassen,<br />

in boomkwekerijen en voor<br />

groenteteelt. <strong>Tessenderlo</strong> Kerley<br />

ontwikkelt, produceert en<br />

commercialiseert ook wereldwijd<br />

gewasbeschermingsmiddelen.<br />

Andere zwavelhoudende<br />

derivaten worden gebruikt<br />

in verschillende industriële<br />

toepassingen, waaronder<br />

mijnbouw, water- en<br />

afvalwaterbehandeling,<br />

bodemsanering en een breed<br />

scala van chemische processen.


Activiteiten en<br />

producten<br />

• TOONAANGEVENDE PRODUCENT<br />

VAN ZWAVELHOUDENDE<br />

VLOEIBARE MESTSTOFFEN VOOR<br />

GROOTSCHALIGE GEWASSEN,<br />

GROENTE- EN FRUITTEELT<br />

• GESPECIALISEERDE<br />

GEWASBESCHERMINGSMIDDELEN<br />

• MILIEUSERVICES VOOR<br />

RAFFINADERIJEN<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. (TKI) is een<br />

bedrijf dat gespecialiseerd is in<br />

meststoffen. Door de jaren heen<br />

heeft <strong>het</strong> een breed scala van<br />

oplossingen voor de landbouw,<br />

raffinaderijen, mijnbouw en<br />

waterbehandeling ontwikkeld. In<br />

zijn gamma zitten meststoffen,<br />

gewasbeschermingsmiddelen,<br />

proceschemicaliën en diensten<br />

voor diverse markten over de<br />

hele wereld. TKI exploiteert tien<br />

fabrieken in Noord-Amerika en<br />

beschikt over een uitgebreid<br />

netwerk van terminals. Op grond<br />

van zijn expertise groepeert<br />

TKI nu onder meer Jupiter<br />

Sulphur ® (een joint venture <strong>met</strong><br />

ConocoPhillips), NovaSource ®<br />

(gewasbescherming), MPR<br />

Services en Environmentally Clean<br />

Systems (joint venture <strong>met</strong> JET Oil<br />

Solutions).<br />

In 1995 nam <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group de activiteiten van<br />

Kerley over. Aan de basis is<br />

<strong>het</strong> bedrijf niet veranderd. Het<br />

spitst zich nog altijd toe op<br />

<strong>het</strong> oorspronkelijke duurzame<br />

model voor de verwerking van<br />

zwavel- en ammoniumgassen uit<br />

aardolie- en gasprocessen, om<br />

deze restgassen om te zetten in<br />

producten <strong>met</strong> een toegevoegde<br />

waarde. Door groeikansen te<br />

benutten, zowel in welvarende<br />

als in economisch moeilijkere<br />

periodes, ontstond een cultuur<br />

van verantwoordelijkheid en<br />

teamwork.<br />

De grootste bestaande eindmarkt<br />

is de landbouwsector. TKI<br />

bekleedt een leiderspositie<br />

op gespecialiseerde<br />

meststoffenmarkten in Noord-<br />

Amerika en Europa voor<br />

grootschalige gewassen zoals<br />

maïs, tarwe, alfalfa, aardappelen,<br />

suikerbieten en suikerriet,<br />

en toepassingen voor droge<br />

gebieden. De gespecialiseerde<br />

producten zijn toegespitst op<br />

toepassingen als rijenteelt,<br />

noten, citrus- en fruitbomen,<br />

druiven, sierplanten, gazon en<br />

tuinen. De producten zijn uiterst<br />

geschikt voor gebruik in sproei- of<br />

druppelirrigatie-installaties op<br />

plaatsen waar water schaars of<br />

gerantsoeneerd is.<br />

TKI sloot langetermijncontracten<br />

af <strong>met</strong> belangrijke partners, zoals<br />

ConocoPhillips in hun vestigingen<br />

in Oklahoma en Montana. In<br />

<strong>2011</strong> verwerkte TKI al 27 jaar<br />

lang de waterstofsulfidegassen<br />

van ConocoPhillips. TKI breidt<br />

zijn aanbod aan zwavel- en<br />

thiosulfaatproducten uit van<br />

landbouwmarkten naar de<br />

industrie, de overheid en de<br />

mijnbouw.<br />

TKI heeft nauwe banden <strong>met</strong> de<br />

internationale landbouwmarkten.<br />

Het bedrijf oogstte succes<br />

<strong>met</strong> de aankoop van een label<br />

en productie-installatie voor<br />

<strong>met</strong>amsodium aan <strong>het</strong> einde<br />

van 1999. TKI legde zich <strong>met</strong> de<br />

oprichting van de businessunit<br />

p22 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Kerncijfers<br />

(miljoen EUR)<br />

Omzet over 5 jaar<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

270,8<br />

50<br />

0<br />

2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

NovaSource in 2007 dan ook<br />

toe op <strong>het</strong> ontwikkelen en<br />

verdelen van gereglementeerde<br />

gewasbeschermingsmiddelen.<br />

NovaSource is actief op<br />

alle gebieden van de<br />

gereglementeerde chemiemarkt,<br />

zoals landbouw, tuinbouw,<br />

grassen, bosbouw, aquacultuur,<br />

structurele bestrijding van plagen<br />

en biociden. Deze activiteit is<br />

ook belast <strong>met</strong> de selectieve<br />

expansie en toevoeging van<br />

beproefde merkproductlijnen.<br />

Voor TKI was dit een belangrijke<br />

groeipool in de afgelopen vijf jaar,<br />

<strong>met</strong> onder andere de overname<br />

van productlijnen als Terbacil,<br />

Surround ® en Linuron ® .<br />

TKI blijft via zijn technologie<br />

en knowhow aangrenzende<br />

markten evalueren en aanboren.<br />

Met <strong>het</strong> bestaande en nieuwe<br />

productaanbod blijft TKI<br />

openstaan voor opportuniteiten in<br />

evoluerende en mature markten.<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Omzet 270,8 231,4<br />

REBITDA 66,5 47,6<br />

REBIT 56,2 37,4<br />

Investeringen* 8,7 17,2<br />

* materiële vaste en overige immateriële activa<br />

+40%<br />

REBITDA<br />

WIJZIGING BIJ<br />

VERGELIJKBARE<br />

CONSOLIDATIEKRING<br />

p23


Trends en feiten<br />

in <strong>2011</strong><br />

TESSENDERLO KERLEY ZETTE IN <strong>2011</strong> STERKE<br />

RESULTATEN NEER, EN DAT DANKZIJ GUNSTIGE<br />

VOORWAARDEN VOOR DE GEWASSEN<br />

EN EEN TOENAME VAN DE VRAAG UIT DE<br />

LANDBOUW EN DE INDUSTRIE. ONDANKS<br />

DE SLECHTE WEERSOMSTANDIGHEDEN EN<br />

LOGISTIEKE FACTOREN WAS ER EEN HOGE<br />

BEZETTINGSGRAAD. DE STIJGING VAN DE<br />

PRODUCTIE, VERKOOP EN DISTRIBUTIE<br />

VLOEIDE VOORT UIT EEN TOENAME VAN<br />

DE PRODUCTIECAPACITEIT. BOVENDIEN<br />

WERDEN ER ENKELE BELANGRIJKE GROEI-<br />

INITIATIEVEN GENOMEN, DIE DE STRATEGISCHE<br />

LANGETERMIJNDOELSTELLINGEN VAN TKI<br />

ZULLEN ONDERSTEUNEN.<br />

TKI leverde in <strong>2011</strong> een sterke<br />

prestatie. Aan de basis lag <strong>het</strong><br />

engagement om raffinaderijen<br />

de noodzakelijke milieuservice te<br />

bieden en de niet-aflatende focus<br />

op onmisbare plantenvoeding en<br />

gewasbeschermingsproducten<br />

voor telers.<br />

De substantiële verbeteringen in<br />

de productie en verkoop volgden<br />

op de toenemende vraag naar<br />

de gespecialiseerde meststoffen<br />

KTS ® (kaliumthiosulfaat), CaTs ®<br />

(calciumthiosulfaat) en MagThio ®<br />

(magnesiumthiosulfaat). De<br />

stijgende vraag naar graan stuwde<br />

de productie naar een recordpeil.<br />

De verkoop van de meststof Thio-<br />

Sul ® (ammoniumthiosulfaat) piekte<br />

snel door de seizoensgebonden<br />

vraag. De vele uitdagingen in<br />

<strong>2011</strong> zorgden voor nog betere<br />

resultaten dan <strong>het</strong> jaar voordien.<br />

De gewasbeschermingsactiviteit<br />

NovaSource ® liet sterke prestaties<br />

optekenen. De productlijn en de<br />

markt werden verder uitgebreid<br />

<strong>met</strong> de Purfresh ® zonnefilter<br />

om gewassen te beschermen,<br />

een product dat in veertig<br />

landen werd goedgekeurd.<br />

Deze nieuwkomer versterkt de<br />

portefeuille van NovaSource, die<br />

verder bestaat uit Surround ® ,<br />

Sinbar ® en Linuron ® , en hij<br />

vergroot de aanwezigheid van TKI<br />

zowel nationaal als internationaal.<br />

Naast de operationele prestaties<br />

werden er een aantal stappen<br />

genomen om de groei te<br />

ondersteunen. Aan <strong>het</strong> begin<br />

van <strong>2011</strong> kondigde TKI een<br />

overeenkomst aan <strong>met</strong> Gary<br />

Williams Energy Corporation<br />

voor de bouw van een nieuwe<br />

zwavelverwerkingseenheid in<br />

hun raffinaderij in Wynnewood<br />

(Oklahoma). Op dezelfde site<br />

zal TKI bovendien een nieuwe<br />

Thio-Sul ® productielijn installeren.<br />

Daarna volgde de aankondiging<br />

dat de bestaande entiteit in<br />

Burley (Idaho) zou worden<br />

uitgebreid <strong>met</strong> de productie<br />

van Thio-Sul®. Met deze twee<br />

nieuwe entiteiten kan TKI een<br />

antwoord bieden op de stijgende<br />

marktvraag.<br />

De voltooiing van een extra<br />

fabricageshop van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley Services biedt<br />

daarenboven ondersteuning voor<br />

<strong>het</strong> ontwerp en de bouw van<br />

nieuwe verwerkingseenheden.<br />

Samen <strong>met</strong> deze groei heeft<br />

TKI de cultuur, veiligheid en<br />

milieuprestaties van alle fabrieken<br />

verbeterd. In Phoenix (Arizona)<br />

werd een project opgezet voor<br />

de bouw van een labo en testlabo<br />

voor onderzoek, ontwikkeling<br />

en kwaliteitscontrole. Door<br />

middel van een joint venture<br />

<strong>met</strong> TKI startte Environmentally<br />

Clean Systems (ECS) <strong>met</strong> een<br />

waterzuiveringsinstallatie nabij<br />

Myton (Utah). De entiteit van ECS<br />

verwerkt en zuivert afvalwater van<br />

olievelden, zodat dit opnieuw<br />

kan worden gebruikt in andere<br />

processen.<br />

p24 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


DUURZAAMHEID<br />

IN DE PRAKTIJK<br />

TKI bleef investeren in de groei<br />

van <strong>het</strong> bedrijf. <strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley Formulations zag<br />

zijn productievolume en<br />

omzet toenemen. Ook in de<br />

vaardigheden van de werknemers<br />

en de werkomstandigheden wordt<br />

geïnvesteerd.<br />

Via organische groei en selectieve<br />

strategische overnames is TKI<br />

goed gepositioneerd om zijn<br />

activiteiten verder uit te breiden<br />

en te werken aan zijn relatie <strong>met</strong><br />

trouwe klanten, leveranciers en<br />

stakeholders.<br />

In <strong>2011</strong> startte <strong>Tessenderlo</strong> Kerley <strong>met</strong> de activiteiten van<br />

Environmentally Clean Systems (ECS), een joint venture <strong>met</strong> Jet<br />

Oil Solutions uit <strong>het</strong> Amerikaanse Myton (Utah).<br />

ECS Myton scheidt <strong>met</strong> olie vervuild water uit de olie-industrie<br />

in herbruikbaar water en herbruikbare olie. Bij oliewinning kan<br />

<strong>het</strong> waterverbruik hoog oplopen. Tot wel honderd keer hoger<br />

dan de hoeveelheid gewonnen olie. Het hergebruik van dat<br />

water verlaagt de watervoetafdruk van oliewinning. Dit is nog<br />

meer van betekenis als oliewinning gebeurt in regio’s <strong>met</strong><br />

weinig neerslag.<br />

Van<br />

vervuild<br />

afvalwater<br />

Tot<br />

zuiver,<br />

bruikbaar water<br />

Meer info:<br />

www.tessenderlo.com/sustainability/<br />

> SCAN DEZE CODE<br />

p25


TESSENDERLO<br />

KERLEY<br />

MINERALE CHEMIE<br />

GELATINE EN<br />

AKIOLIS<br />

KUNSTSTOF<br />

LEIDINGSYSTEMEN<br />

EN PROFIELEN<br />

ANDERE<br />

ACTIVITEITEN<br />

DE OMZET VAN MINERALE<br />

CHEMIE STEEG MET<br />

6,9 % TOT 428,1 MILJOEN<br />

EURO, ONDANKS LAGERE<br />

VOLUMES. DE REBITDA<br />

GROEIDE MET 38,6 % TOT<br />

28,6 MILJOEN EURO.


TOEPASSINGEN<br />

Kaliumsulfaat is een meststof<br />

die bijzonder geschikt is voor<br />

gebruik in droge gebieden en<br />

voor erg gevoelige gewassen,<br />

zoals bloemen, groenten en fruit.<br />

De groep biedt een volledig<br />

productgamma aan: standaard, in<br />

korrelvorm of volledig vloeibaar.<br />

Voederfosfaten worden toegepast<br />

in de veevoederindustrie. Het<br />

gamma van fosfaatproducten is<br />

uiteenlopend zodat <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group de vereiste kwaliteit<br />

kan leveren voor alle soorten<br />

voedertoepassingen.<br />

Door de optimale verteerbaarheid<br />

van de veevoederfosfaten is er een<br />

perfecte balans mogelijk tussen de<br />

groei van <strong>het</strong> dier en respect voor<br />

<strong>het</strong> milieu.


Activiteiten en<br />

producten<br />

• TOONAANGEVENDE PRODUCENT<br />

VAN MINERALE VEEVOEDERFOSFATEN<br />

VOOR DE VOEDINGSBEHOEFTEN<br />

VAN VEE, VARKENS, PLUIMVEE EN<br />

WATERCULTUUR<br />

• LEVERANCIER VAN GESPECIALISEERDE<br />

VOEDINGSINGREDIENTEN<br />

• HOOGWAARDIGE OPLOSBARE<br />

MESTSTOFFEN DIE INSPELEN OP DE<br />

VRAAG VAN DE MODERNE LANDBOUW<br />

OM DE DOELTREFFENDHEID, DE<br />

OPBRENGST EN KWALITEIT VAN<br />

HOOGWAARDIGE GEWASSEN TE<br />

VERHOGEN<br />

Het segment Minerale chemie<br />

levert hoofdzakelijk producten<br />

aan eindgebruikers op de<br />

landbouwmarkt. Bij <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group bestaat Minerale chemie<br />

uit twee hoofdactiviteiten:<br />

kaliumsulfaatmeststoffen en<br />

minerale veevoederfosfaten.<br />

Beide activiteiten spelen een<br />

grote rol in de uitdaging om een<br />

groeiende wereldbevolking <strong>met</strong><br />

evoluerende eetgewoonten te<br />

voeden.<br />

Kaliumsulfaat (K2SO4), ook<br />

gekend als potassiumsulfaat<br />

(SOP) is, wereldwijd, de<br />

populairste kaliummeststof<br />

<strong>met</strong> een laag chloorgehalte.<br />

Het is uiterst geschikt voor<br />

droge gebieden en voor<br />

sterk gevoelige gewassen<br />

zoals bloemen, groenten en<br />

fruit. <strong>Tessenderlo</strong> Group is<br />

‘s werelds tweede grootste<br />

leverancier van kaliumsulfaat<br />

en wereldmarktleider in<br />

vloeibare kaliumsulfaten via<br />

twee productiesites: een in<br />

Noord-Frankrijk en de andere in<br />

rechtstreekse verbinding <strong>met</strong> de<br />

haven van Antwerpen, voor een<br />

efficiënte logistiek in <strong>het</strong> kader<br />

van de export naar meer dan<br />

80 landen over de hele wereld.<br />

Door de combinatie van kalium<br />

en zwavel biedt kaliumsulfaat<br />

een hoge concentratie<br />

voedingsstoffen die gewassen<br />

<strong>met</strong>een kunnen opnemen.<br />

Kaliumsulfaat bevat ook erg<br />

weinig zout, waardoor <strong>het</strong><br />

in gebieden <strong>met</strong> een hoog<br />

verziltingsrisico van de bodem<br />

de voorkeur geniet op andere<br />

meststoffen. Kaliumsulfaat<br />

verbetert de opbrengst en de<br />

kwaliteit van de oogst en maakt<br />

gewassen beter bestand tegen<br />

droogte, vrieskou, insecten en<br />

ziektes. Niet alleen verhoogt<br />

kaliumsulfaat de voedingswaarde,<br />

de smaak en <strong>het</strong> uitzicht van <strong>het</strong><br />

gewas, <strong>het</strong> beschermt <strong>het</strong> ook<br />

beter tegen beschadiging bij<br />

transport en opslag, en maakt<br />

<strong>het</strong> geschikter voor industriële<br />

verwerking. <strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

vervaardigt kaliumsulfaat in<br />

elke vorm: standaard, korrels<br />

(GranuPotasse ® ) en volledig<br />

oplosbaar (SoluPotasse ® ).<br />

De activiteit minerale<br />

veevoederfosfaten behelst zowel<br />

<strong>het</strong> leveren van voederfosfaten<br />

als andere gespecialiseerde<br />

veevoederingrediënten.<br />

Veevoederfosfaten zijn<br />

wijdverspreid voor <strong>het</strong> voederen<br />

van vee, varkens, pluimvee en<br />

voor watercultuur. Minerale<br />

veevoederfosfaten bevatten<br />

<strong>het</strong> vitale minerale element<br />

fosfor. Dat is erg belangrijk<br />

voor <strong>het</strong> <strong>met</strong>abolisme en heeft<br />

meer fysiologische functies<br />

dan andere elementen. Fosfor<br />

draagt bijvoorbeeld bij tot de<br />

ontwikkeling en instandhouding<br />

van <strong>het</strong> skeletweefsel (80 % van<br />

<strong>het</strong> fosfor zit in de beenderen)<br />

en is belangrijk voor de opname<br />

en <strong>het</strong> transport van energie.<br />

Een juiste hoeveelheid fosfor in<br />

de voeding is cruciaal voor de<br />

gezondheid en een optimale<br />

productie van de veestapel.<br />

Aliphos is de afdeling voor<br />

voederingrediënten van<br />

p28 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Kerncijfers<br />

(miljoen EUR)<br />

Omzet over 5 jaar<br />

800<br />

700<br />

600<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

100<br />

0<br />

428,1<br />

2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group en is een van<br />

’s werelds grootste producenten<br />

van minerale fosfaten voor<br />

veevoeder. Het heeft een volledig<br />

assortiment voederfosfaten en<br />

voederingrediënten voor een<br />

optimale dierenvoeding. Aliphos<br />

biedt veevoederproducenten<br />

een veilige en erg goed<br />

opneembare bron van fosfor <strong>met</strong><br />

een consistente en nauwkeurige<br />

voedingswaarde en een hoge<br />

zuiverheidsgraad die volledig<br />

gecontroleerd wordt en<br />

traceerbaar is.<br />

Het gamma van Aliphos wordt<br />

geproduceerd in twee moderne<br />

fabrieken <strong>met</strong> ISO 9002- en GMPattest<br />

in België en Nederland.<br />

Vanuit deze strategisch gelegen<br />

vestigingen <strong>met</strong> directe toegang<br />

tot de havens van Antwerpen<br />

en Rotterdam kan de groep op<br />

een rendabele manier producten<br />

leveren aan klanten in Europa,<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Omzet 428,1 400,7<br />

REBITDA 28,6 20,7<br />

REBIT 22,9 14,3<br />

Investeringen* 9,8 5,5<br />

* materiële vaste en overige immateriële activa<br />

+39%<br />

REBITDA<br />

WIJZIGING BIJ<br />

VERGELIJKBARE<br />

CONSOLIDATIEKRING<br />

p29


Trends en feiten<br />

in <strong>2011</strong><br />

DE LANDBOUWMARKTEN BLEVEN HET IN<br />

<strong>2011</strong> WERELDWIJD GOED DOEN, DANKZIJ DE<br />

AANHOUDENDE VRAAG NAAR DE PRODUCTIE<br />

VAN LEVENSMIDDELEN EN DE GUNSTIGE<br />

PRIJZEN VOOR GEWASSEN. VOOR DE<br />

KALIUMSULFAATMESTSTOFFEN VAN DE GROEP<br />

WAS HET EEN MOEILIJK JAAR. DE MACRO-<br />

ECONOMISCHE ONZEKERHEID - VOORAL IN<br />

ZUID-EUROPA - EN DE POLITIEKE ONRUST IN HET<br />

HELE MIDDELLANDSE ZEEGEBIED HADDEN EEN<br />

IMPACT OP DE VRAAG NAAR GESPECIALISEERDE<br />

PRODUCTEN. DE VRAAG VANUIT LATIJNS-<br />

AMERIKA BEVESTIGDE DAN WEER DAT DEZE<br />

REGIO EEN AANTREKKELIJKE MARKT IS. DE<br />

VOLUMES VAN MINERALE VEEVOEDERFOSFATEN<br />

LAGEN GROTENDEELS IN DE LIJN VAN EEN<br />

JAAR GELEDEN. HET HELE SEGMENT ZAG ZIJN<br />

WINSTGEVENDHEID FORS VERBETEREN IN<br />

VERGELIJKING MET HET VOORGAANDE JAAR.<br />

Latijns-Amerika en Subsaharaans<br />

Afrika.<br />

De marktvoorwaarden voor gewassen<br />

en dierlijke eiwitten waren<br />

in <strong>2011</strong> positief. Voor kwekers en<br />

telers was dat een stimulans om<br />

ervoor te zorgen dat er voldoende<br />

voorraden waren. Toch<br />

werd de vraag naar kaliumsulfaatmeststoffen<br />

negatief beïnvloed<br />

door de onzekere economische<br />

context in Europa, door de druk<br />

op de Europese groentetelers na<br />

de uitbraak van de E.coli-bacterie<br />

in de eerste helft van <strong>het</strong> jaar en<br />

de politieke ontreddering in grote<br />

delen van Noord-Afrika en <strong>het</strong><br />

Midden-Oosten.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group bleef profiteren<br />

van zijn marktleiderschap<br />

in hoogwaardige kaliumsulfaatmeststoffen<br />

in oplosbare vorm<br />

en in korrelvorm. Door de vraag<br />

naar gewasgebonden producten<br />

konden beide varianten sneller<br />

groeien dan de reguliere markt<br />

voor meststoffen.<br />

Ook de overheidssteun voor waterprojecten<br />

in Noord-Afrika, <strong>het</strong><br />

Midden-Oosten, India en Latijns-<br />

Amerika bleef de vraag naar de<br />

bemestingsproducten van de<br />

groep aanwakkeren. In gebieden<br />

waar landbouwgrond en water<br />

schaars zijn, biedt de efficiëntie<br />

van de gespecialiseerde vloeibare<br />

meststoffen van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group een bijkomend voordeel.<br />

De Europese vraag naar minerale<br />

veevoederfosfaten daalde<br />

lichtjes in <strong>2011</strong>, een evolutie die<br />

in de lijn ligt van de tendens van<br />

de voorbije jaren. In Europa blijft<br />

de vraag naar varkensvoeder<br />

afnemen, maar dat wordt grotendeels<br />

gecompenseerd door een<br />

toenemende vraag naar voederingrediënten<br />

voor pluimvee,<br />

melkvee en aquacultuur. In de<br />

eerste helft van <strong>het</strong> jaar was er gedurende<br />

enkele maanden slechts<br />

een sporadische bevoor rading<br />

van grondstoffen. Dat bracht de<br />

levering aan eindklanten deels<br />

in <strong>het</strong> gedrang. De volumes van<br />

Aliphos evolueerden in lijn <strong>met</strong> de<br />

algemene markt.<br />

Aliphos zette de succesvolle<br />

uitbouw van zijn activiteiten op<br />

groeimarkten buiten Europa<br />

voort. Zo boekte <strong>het</strong> in <strong>2011</strong> een<br />

p30 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


DUURZAAMHEID<br />

IN DE PRAKTIJK<br />

In <strong>2011</strong> bracht Minerale chemie K-Leaf op de markt. K-Leaf <br />

is een speciaal ontwikkelde kaliumsulfaatmeststof (SOP) die<br />

wordt opgenomen via <strong>het</strong> blad. Dit product is niet alleen<br />

kostenefficiënt voor landbouwers. Het zorgt ook voor een<br />

grotere opbrengst in vergelijking <strong>met</strong> bodemmeststoffen. Tests<br />

op <strong>het</strong> veld tonen een grotere oogst voor aardappelen, tarwe,<br />

suikerbieten en sojabonen. Bemesting -<strong>met</strong> K-Leaf via <strong>het</strong><br />

blad zorgt er bovendien voor dat planten <strong>het</strong> kalium dat van<br />

nature in de bodem aanwezig is, beter benutten. Daardoor<br />

stijgt de opbrengst.<br />

mooie vooruitgang in Noord-<br />

Afrika, <strong>het</strong> Midden-Oosten en<br />

Noord-Amerika. In vergelijking<br />

<strong>met</strong> de volumes die <strong>het</strong> in Europa<br />

verkoopt, vertegenwoordigen<br />

deze markten een kleiner deel<br />

van de totale volumes. De stijging<br />

van de wereldwijde behoefte aan<br />

eiwitten stimuleert echter de groei<br />

van de vleesproductie en dus<br />

ook de nood aan dierenvoeding.<br />

Aliphos blijft zich consequent focussen<br />

op <strong>het</strong> benutten van deze<br />

groeikansen om zo zijn leidinggevende<br />

positie in Europa aan<br />

te vullen. Wereldwijd werden de<br />

lagere volumes in Europa grotendeels<br />

gecompenseerd door een<br />

sterke groei buiten Europa.<br />

Meer info:<br />

www.tessenderlo.com/sustainability/<br />

> SCAN DEZE CODE<br />

p31


TESSENDERLO<br />

KERLEY<br />

MINERALE CHEMIE<br />

GELATINE EN<br />

AKIOLIS<br />

KUNSTSTOF<br />

LEIDINGSYSTEMEN<br />

EN PROFIELEN<br />

ANDERE<br />

ACTIVITEITEN<br />

DE OMZET VAN GELATINE<br />

EN AKIOLIS STEEG MET<br />

15,7 % TOT 475,4 MILJOEN<br />

EURO. DE REBITDA<br />

BEDROEG 66,4 MILJOEN<br />

EURO, OF EEN STIJGING<br />

MET 8,5 %.


TOEPASSINGEN<br />

De gelatineactiviteit produceert<br />

hoogwaardige gelatines en hydrolysaten<br />

uit runder- en varkenshuiden en<br />

varkensbeenderen voor gebruik in<br />

voeding, farmacie, fotografie en<br />

technische toepassingen.<br />

Gelatine is een gezuiverd eiwit dat<br />

geproduceerd wordt door selectieve<br />

hydrolyse van collageen, <strong>het</strong> belangrijkste<br />

organische bestanddeel van beenderen<br />

en huiden van zoogdieren. Het bevat<br />

geen additieven of bewaarmiddelen en<br />

is hypoallergeen. Gelatine bevat geen<br />

cholesterol, vet of koolhydraten. Het<br />

wordt ook toegepast in speciale voeding<br />

voor diabetespatiënten en in producten<br />

<strong>met</strong> een lage glycemische index.<br />

Akiolis levert zowel hernieuwbare<br />

biobrandstoffen, zoals vleesmeel en<br />

dierlijke vetten, voor de productie van<br />

cement, energie en groene elektriciteit,<br />

als ingrediënten voor voeding en<br />

technische toepassingen, zoals dierlijke<br />

vetten en eiwitten, gehydroliseerde<br />

eiwitten en beendermineralen, voor<br />

dierenvoeding, producten van de<br />

lipochemie, visvoer, dierenvoeding,<br />

biomeststoffen en hernieuwbare energie.


Activiteiten en<br />

producten<br />

• VERWERKING VAN<br />

BIJPRODUCTEN VAN DE<br />

VLEESINDUSTRIE TOT<br />

HOOGWAARDIGE GELATINE<br />

VOOR GEBRUIK IN VOEDING EN<br />

IN DE FARMA<br />

• VERWERKING VAN<br />

BIORESTSTOFFEN<br />

TOT HOOGWAARDIGE<br />

INGREDIENTEN VOOR GEBRUIK<br />

IN DIVERSE TOEPASSINGEN,<br />

ZOALS BIOBRANDSTOF,<br />

DIERENVOEDING,<br />

MESTSTOFFEN EN GELATINE<br />

Gelatine<br />

Gelatine is een gezuiverd<br />

eiwit. Het wordt geproduceerd<br />

door selectieve hydrolyse van<br />

collageen, <strong>het</strong> belangrijkste<br />

bestanddeel van de beenderen<br />

en de huid van zoogdieren.<br />

Het wordt geclassificeerd als<br />

voedingsingrediënt en is een<br />

van de meest veelzijdige en<br />

multifunctionele ingrediënten<br />

voor de commerciële productie<br />

van voeding. Bovendien bevat<br />

gelatine geen additieven of<br />

bewaarmiddelen en is <strong>het</strong><br />

hypoallergeen.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group is wereldwijd<br />

de derde grootste leverancier<br />

van gelatines. De groep levert<br />

een volledig assortiment van<br />

hoogwaardige gelatines en<br />

collageenhydrolysaten vanuit acht<br />

productiesites in Azië, Europa en<br />

Noord- en Zuid-Amerika. In <strong>2011</strong><br />

opende de groep twee nieuwe<br />

fabrieken in Brazilië en China.<br />

Gelatine beschikt over unieke<br />

eigenschappen voor toepassing<br />

in voeding, de farmaceutische<br />

industrie, gezondheid &<br />

voeding, petfood en fotografie.<br />

Ongeveer twee derde van de<br />

gelatine wordt verkocht aan de<br />

voedingsindustrie. Die wendt<br />

de eigenschappen van gelatine<br />

aan voor gelatinering, indikking,<br />

stabilisering, emulgering, binding<br />

en aëratie. Typische toepassingen<br />

zijn snoepgoed, zuivelproducten<br />

en -desserten, gelatinedesserten<br />

en zoute producten.<br />

Gelatine is erg geschikt om<br />

buigzame of harde folie mee te<br />

vervaardigen en heeft kwaliteiten<br />

als bindmiddel. Daarom wordt<br />

gelatine beschouwd als een van<br />

de meest veelzijdige grondstoffen<br />

in de farmaceutische sector. Het<br />

wordt er gebruikt voor harde<br />

of zachte capsules, tabletten,<br />

emulsies en verschillende andere<br />

farmaceutische en medische<br />

producten.<br />

Gelatine is een gezond product.<br />

Het is een belangrijke bron<br />

van eiwitten en <strong>het</strong> bevat<br />

bovendien geen cholesterol, vet<br />

of koolhydraten. Daarom vormen<br />

collageenhydrolysaten - verkregen<br />

door enzymatische hydrolyse<br />

van collageenrijke substanties<br />

- vaak een bestanddeel van<br />

voedingssupplementen,<br />

energie- of sportvoeding en<br />

energie- of sportdranken.<br />

Collageenhydrolysaten worden<br />

gebruikt voor de behandeling<br />

van artritis en osteoporose en om<br />

gewrichten en beenderen in vorm<br />

te houden.<br />

Het wordt ook toegepast<br />

in speciale voeding voor<br />

diabetespatiënten en in<br />

producten <strong>met</strong> een lage<br />

glycemische index. Gelatine<br />

dient bovendien voor microencapsulatie<br />

van smaken, kleuren<br />

en vitamines en voor <strong>het</strong> klaren<br />

van wijnen en fruitsappen.<br />

p34 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Akiolis<br />

Via de Franse<br />

dochteronderneming Akiolis<br />

speelt <strong>Tessenderlo</strong> Group een<br />

belangrijke rol bij de inzameling<br />

en verwerking van organische<br />

bijproducten afkomstig uit de<br />

voedselketen. Door overnames<br />

is Akiolis geleidelijk uitgegroeid<br />

tot de nummer twee op de<br />

Franse markt. Het is de derde<br />

grootste Europese speler. De<br />

ophaalactiviteiten vinden plaats<br />

in Frankrijk, terwijl de meeste<br />

downstreamproducten buiten<br />

Frankrijk verkocht worden. Akiolis<br />

geeft een meerwaarde aan de<br />

opgehaalde producten door<br />

ze om te zetten in kwalitatief<br />

hoogstaande ingrediënten<br />

voor diverse industrieën en in<br />

hernieuwbare biobrandstoffen.<br />

De volledige traceerbaarheid van<br />

de ophaling tot de levering aan<br />

de klant wordt daarbij bewaakt.<br />

De activiteiten zijn verdeeld over<br />

drie complementaire pijlers:<br />

Atemax spitst zich toe op<br />

milieuactiviteiten en verzorgt<br />

de ophaling en verwerking<br />

van organisch risicoafval bij<br />

landbouwbedrijven (voornamelijk<br />

runderen, varkens en pluimvee),<br />

vleesverwerkers (slachterijen,<br />

versnijderijen, slagers) en<br />

industriële voedingsbedrijven<br />

en overheden. Het helpt zijn<br />

klanten om te voldoen aan de<br />

strenge sanitaire normen en <strong>het</strong><br />

zorgt ervoor dat risicoafval van de<br />

voedselketen wordt gescheiden.<br />

Op basis van deze opgehaalde<br />

grondstoffen produceert Atemax<br />

biobrandstoffen (dierlijke vetten<br />

en vleesmeel). Die worden<br />

gebruikt als alternatief voor<br />

fossiele brandstoffen of om<br />

warmte en elektriciteit te generen.<br />

Soleval maakt kwaliteitsproducten<br />

op basis van dierlijke ingrediënten<br />

voor diverse sectoren. De<br />

dierlijke grondstoffen zijn altijd<br />

bijproducten van gezonde dieren,<br />

bestemd voor consumptie en<br />

afkomstig van de vleesindustrie<br />

of haar distributieketens. Op<br />

basis van deze grondstoffen<br />

produceert Soleval ingrediënten<br />

<strong>met</strong> een hoge voedingswaarde<br />

en een hoge energetische en<br />

landbouwkundige waarde, zoals:<br />

• beenderen voor de extractie van<br />

gelatines;<br />

• gedehydrateerde dierlijke<br />

proteïnen en vetten voor<br />

gebruik in de petfoodindustrie;<br />

• dierlijke vetstoffen voor de<br />

zeepindustrie en de lipochemie;<br />

• gedehydrateerde dierlijke<br />

proteïnen en gehydrolyseerde<br />

proteïnen voor (organische)<br />

meststoffen;<br />

• gedehydrateerde proteïnen en<br />

dierlijke vetten als biobrandstof<br />

voor de productie van warmte<br />

en elektriciteit.<br />

Binnen zijn derde pijler -<br />

Ontwikkeling - groepeert<br />

Akiolis de activiteiten <strong>met</strong><br />

nieuwe grondstoffen en<br />

nieuwe processen op basis van<br />

organische bijproducten en<br />

reststoffen uit de voedingssector.<br />

Zo verzamelt Akiolis:<br />

• gebruikte plantaardige oliën<br />

afkomstig van restaurants,<br />

distributieketens, inzamelcentra<br />

en de veevoederindustrieonder<br />

de merknaam Oleovia.<br />

De gebruikte oliën worden<br />

gezuiverd en zijn bestemd<br />

voor de productie van<br />

biobrandstoffen;<br />

• bijproducten op basis van<br />

graangewassen uit de<br />

voedingsindustrie. Deze<br />

gedroogde grondstoffen zijn<br />

rijk aan suikers en proteïnen. Ze<br />

worden gebruikt bij de aanmaak<br />

van veevoeders;<br />

• fermenteerbare reststoffen<br />

uit de voedings- en<br />

distributiesector. Ze worden<br />

ge<strong>met</strong>haniseerd en/of<br />

gecomposteerd, waarna<br />

ze kunnen dienen voor de<br />

productie van energie en<br />

organische meststoffen (in<br />

samenwerking <strong>met</strong> verschillende<br />

operatoren).<br />

p35


Trends en feiten<br />

in <strong>2011</strong><br />

DE RESULTATEN VAN GELATINE LAGEN VOOR <strong>2011</strong><br />

VEEL HOGER DAN VORIG JAAR. DE VRAAG NAAR<br />

GELATINE BLEEF GROOT EN DE PRIJZEN STEGEN OM<br />

DE DUURDERE GRONDSTOFFEN DOOR TE REKENEN. IN<br />

<strong>2011</strong> KWAMEN ER OOK TWEE NIEUWE PRODUCTIESITES<br />

BIJ: DE EERSTE FABRIEK VAN DE GROEP IN BRAZILIE<br />

EN DE TWEEDE JOINT VENTURE IN CHINA, WAARIN DE<br />

GROEP EEN MEERDERHEIDSPARTICIPATIE HEEFT. MET DE<br />

ACTIVITEITEN SOLEVAL EN ATEMAX BLEEF AKIOLIS IN<br />

<strong>2011</strong> OP KOERS. BOVENDIEN WERD ER VOORUITGANG<br />

GEBOEKT DOOR NIEUWE ONTWIKKELINGSKANSEN IN DE<br />

OPHALING VAN NIET-DIERLIJK ORGANISCH MATERIAAL<br />

UIT DE VOEDSELKETEN EN DOOR EEN UITBREIDING VAN<br />

HET GAMMA AFGEWERKTE PRODUCTEN.<br />

Gelatine<br />

De grote vraag naar gelatine<br />

en collageenhydrolysaten hield<br />

<strong>het</strong> hele jaar wereldwijd stand.<br />

In opkomende economieën als<br />

China, Brazilië en Argentinië werd<br />

een sterke groei genoteerd. Over<br />

heel de wereld wordt de groei<br />

van <strong>het</strong> marktvolume geschat<br />

op 3 tot 4 % per jaar. Dat wordt<br />

onderbouwd door een aantal<br />

blijvende ontwikkelingen:<br />

• In de opkomende economieën<br />

bleven de gezondheidszorg en<br />

de diëten positief evolueren<br />

door een verdere stijging<br />

van de levensstandaard.<br />

De gelatineactiviteit van de<br />

groep profiteerde van deze<br />

langetermijntrend dankzij haar<br />

fysieke aanwezigheid in China<br />

en Argentinië.<br />

• De langetermijntrend van<br />

een vergrijzende bevolking<br />

uit zich in een stijgende<br />

vraag naar farmaceutische<br />

producten en gezondheids- en<br />

voedingsproducten.<br />

• Op westerse markten is er een<br />

stijgende vraag naar nieuwe<br />

en meer gesofisticeerde<br />

producten, zoals hydrolysaten,<br />

voor toepassingen in de<br />

gezondheidszorg en de<br />

voedingsindustrie.<br />

Hoewel de vraag in <strong>2011</strong><br />

structureel positief bleef, werd<br />

de sector geconfronteerd<br />

<strong>met</strong> een tekort aan kritische<br />

grondstoffen, voornamelijk<br />

runderhuiden in Latijns-Amerika.<br />

Daarom leverde de groep in <strong>2011</strong><br />

heel wat inspanningen om zich<br />

te verzekeren van voldoende<br />

grondstoffen om haar klanten van<br />

gelatine te voorzien.<br />

In de snelgroeiende regio’s<br />

Brazilië en China kwamen er twee<br />

nieuwe productie-eenheden<br />

bij. Beide entiteiten waren<br />

operationeel tegen <strong>het</strong> einde van<br />

<strong>het</strong> jaar en zullen hun capaciteit in<br />

2012 geleidelijk opdrijven.<br />

Gezien de groeikansen en<br />

de extra productiecapaciteit<br />

versterkte de gelatineactiviteit<br />

haar distributienetwerk en<br />

breidde ze haar verkoopteam uit<br />

in Latijns-Amerika en Azië-Pacific.<br />

In de loop van <strong>het</strong> jaar<br />

leverde de gelatineactiviteit<br />

ook inspanningen om de<br />

uitvoering van haar strategie te<br />

ondersteunen. Zo vond er een<br />

belangrijke HR-oefening plaats<br />

in <strong>het</strong> kader van talent resource<br />

planning. Die moet ervoor<br />

zorgen dat de business unit<br />

van zowel vandaag als morgen<br />

genoeg medewerkers én de<br />

juiste medewerkers aantrekt.<br />

De plannen werden ontwikkeld<br />

in <strong>2011</strong> en worden vanaf 2012<br />

uitgevoerd.<br />

Ook andere organisatorische<br />

maatregelen staan gepland. Zo<br />

werd aan <strong>het</strong> einde van <strong>2011</strong><br />

een nieuw onderzoeks- en<br />

ontwikkelingsmodel afgerond.<br />

Dat moet in januari 2012 van<br />

start gaan <strong>met</strong> de duidelijke<br />

doelstelling om meer waarde voor<br />

de klanten te creëren. Daarnaast<br />

werden er plannen uitgestippeld<br />

om wereldwijd operational<br />

p36 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Kerncijfers<br />

(miljoen EUR)<br />

Omzet over 5 jaar<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

475,4<br />

100<br />

0<br />

2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

excellence te stimuleren, <strong>met</strong><br />

uitvoering in 2012.<br />

Bovendien werden er<br />

inspanningen geleverd<br />

om waarde te creëren <strong>met</strong><br />

kwaliteitsprogramma’s over de<br />

hele wereld, om de hoogste<br />

normen inzake productkwaliteit<br />

en naleving van de regelgeving te<br />

garanderen. Daardoor kregen drie<br />

sites in <strong>2011</strong> voor <strong>het</strong> eerst een<br />

ISO 22000-certificaat. Dat brengt<br />

<strong>het</strong> totale aantal gecertificeerde<br />

sites op vijf. Het bedrijf onderging<br />

ook <strong>met</strong> succes de audits die<br />

werden uitgevoerd door zijn<br />

veeleisende en wereldwijd<br />

opererende klanten.<br />

Akiolis<br />

Op de upstreammarkten hielden<br />

de volumes die Akiolis ophaalde<br />

stand. Voor alle activiteiten samen<br />

leverde dat voldoende business<br />

en winstgevendheid op, vooral in<br />

de eerste negen maanden. Het<br />

laatste kwartaal van <strong>2011</strong> verliep<br />

moeizamer, doordat de activiteit<br />

in de slachthuizen daalde.<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Omzet 475,4 410,8<br />

REBITDA 66,4 61,2<br />

REBIT 37,3 31,8<br />

Investeringen* 45,9 48,0<br />

* materiële vaste en overige immateriële activa<br />

+9%<br />

REBITDA<br />

WIJZIGING BIJ<br />

VERGELIJKBARE<br />

CONSOLIDATIEKRING<br />

p37


Downstream ging Akiolis<br />

verder <strong>met</strong> zijn strategie om<br />

de toegevoegde waarde van<br />

zijn afgewerkte producten te<br />

verhogen, vooral voor petfood<br />

en meststoffen. Die konden<br />

profiteren van een nieuwe<br />

marktregulering. De vetprijzen<br />

stegen door de hogere<br />

energie- en olieprijzen. Ook de<br />

proteïneprijzen bleven hoog door<br />

de aanhoudende stijging van de<br />

supply range.<br />

Deze verbeteringen op de<br />

downstreammarkten leverden<br />

Akiolis winst op. Het kon een<br />

groot deel van de toegevoegde<br />

waarde delen <strong>met</strong> zijn<br />

upstreamklanten en <strong>het</strong> aanbod<br />

van zijn ophaalactiviteiten<br />

verzekeren.<br />

Atemax heeft in <strong>2011</strong> heel<br />

wat nieuwe tools in gebruik<br />

genomen. Er kwam een nieuwe<br />

website, zodat <strong>het</strong> voor fokkers<br />

gemakkelijker werd om een<br />

ophaalaanvraag in te dienen. Alle<br />

voertuigen die bestemd zijn om<br />

vee op te halen, werden uitgerust<br />

<strong>met</strong> een boordcomputer. Zo<br />

worden alle landbouwbedrijven<br />

geografisch gelokaliseerd en<br />

worden trajecten geoptimaliseerd<br />

op basis van criteria zoals<br />

wettelijke termijnen, werktijden,<br />

gewicht en afstanden. Deze<br />

innovaties leidden tot een<br />

daling van <strong>het</strong> aantal afgelegde<br />

kilo<strong>met</strong>ers, van de logistieke<br />

kosten en van de CO 2<br />

-uitstoot.<br />

Klanten worden ook sneller<br />

bediend.<br />

Voor Soleval heeft Akiolis zijn<br />

activiteiten opnieuw toegespitst<br />

op <strong>het</strong> creëren van waarde voor<br />

de downstreammarkten. De<br />

‘natte’ petfoodactiviteit - een<br />

te verwaarlozen deel van de<br />

opgehaalde volumes - werd<br />

overgebracht om de activiteit<br />

op de ‘droge’ petfoodmarkt<br />

te versterken, en dat <strong>met</strong> een<br />

geschatte jaargroei van wel 5 %.<br />

Er gebeurden grote investeringen<br />

in nieuwe productielijnen<br />

voor enkele ingrediënten en<br />

om de voedingswaarde en<br />

aantrekkingskracht van de<br />

geproduceerde ingrediënten te<br />

verbeteren. De investeringen<br />

hebben betrekking op kippen,<br />

eenden en pluimveebloed.<br />

Tegelijk vonden er onderzoeksen<br />

ontwikkelingsprojecten plaats<br />

<strong>met</strong> klanten. Het onderzoeksen<br />

ontwikkelingscentrum van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group ondersteunt<br />

de voortdurende uitbreiding van<br />

<strong>het</strong> gamma aan dierlijke vetten en<br />

eiwitten.<br />

Ook op <strong>het</strong> gebied van<br />

ontwikkelingen werd er<br />

vooruitgang geboekt in <strong>2011</strong>.<br />

Akiolis zette zijn strategie op<br />

niet-dierlijke organische markten<br />

voort en bevestigde zijn rol in<br />

de productie van hernieuwbare<br />

energie (biobrandstoffen,<br />

biogassen) en organische<br />

meststoffen. Dit ligt in de lijn van<br />

de doelstellingen van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group op <strong>het</strong> vlak van duurzame<br />

ontwikkeling.<br />

Met Promic, een Spaans bedrijf<br />

gespecialiseerd in <strong>het</strong> ophalen en<br />

verwerken van bijproducten van<br />

granen uit de voedingsindustrie,<br />

kwam een joint venture tot stand.<br />

Het nieuwe bedrijf, Apeval, wil<br />

uitgroeien tot marktleider in<br />

Frankrijk via ophaalactiviteiten in<br />

<strong>het</strong> hele land en <strong>met</strong> de opstart<br />

van een verwerkingseenheid aan<br />

<strong>het</strong> einde van 2012. Het wordt de<br />

eerste in zijn soort in Frankrijk.<br />

Op <strong>het</strong> vlak van fermenteerbaar<br />

afval (organische nietvleesproducten)<br />

bleef Akiolis<br />

zijn dienstenaanbod verder<br />

uitbreiden naar de kleinhandel<br />

en restaurants, overeenkomstig<br />

de bepalingen van de Grenelle<br />

Environnement (http://www.<br />

legrenelle-environnement.<br />

fr/-Version-anglaise-.html).<br />

Het doel is om deze klanten<br />

in heel Frankrijk een betere<br />

service te bieden voor verpakte<br />

en niet-verpakte materialen.<br />

Het organisch afval wordt<br />

verwerkt in composteer- en/<br />

of <strong>met</strong>haniseerbedrijven.<br />

Akiolis verwierf expertise in<br />

deze processen via industriële<br />

partnerships en sloot aan<br />

<strong>het</strong> einde van <strong>2011</strong> een<br />

overeenkomst <strong>met</strong> Metabio<br />

Energies, aansluitend op<br />

de overeenkomsten van de<br />

afgelopen jaren <strong>met</strong> Ferti NRJ,<br />

Fertiker en Violleau.<br />

Akiolis verhoogde ook zijn<br />

volume van ingezamelde<br />

gebruikte frituurolie <strong>met</strong> 25 %.<br />

Het versterkte zijn landelijke<br />

aanwezigheid via externe<br />

transacties van de groep en<br />

partnerships <strong>met</strong> lokale ophalers.<br />

Op industrieel vlak (verwerking<br />

en ophalingstools) bleef Akiolis<br />

investeren om de kwaliteit van<br />

zijn sites te behouden, nieuwe<br />

producten en oplossingen te<br />

ontwikkelen, en de ecologische<br />

voetafdruk van zijn sites te<br />

verminderen. Zo garandeert <strong>het</strong><br />

p38 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


een betere integratie in de lokale<br />

omgeving.<br />

Daarnaast werden er belangrijke<br />

initiatieven genomen om de<br />

veiligheid op <strong>het</strong> werk en de<br />

opleiding van de werknemers te<br />

verbeteren. Dat <strong>het</strong> management<br />

voorrang gaf aan veiligheid,<br />

wierp zijn vruchten af. Het aantal<br />

arbeidsongevallen <strong>met</strong> verzuim<br />

daalde <strong>met</strong> 15 %. De bedoeling is<br />

om dat aantal in de komende vier<br />

jaar nog eens <strong>met</strong> 50 % terug te<br />

dringen.<br />

In dezelfde periode werd gestart<br />

<strong>met</strong> rijopleidingen die chauffeurs<br />

bewuster maken, zodat ze op<br />

een meer ecologische en veilige<br />

manier kunnen rijden. Dit<br />

komt zowel hen zelf als andere<br />

weggebruikers ten goede.<br />

DUURZAAMHEID<br />

IN DE PRAKTIJK<br />

Het bedrijfssegment Gelatine werkt vaak samen <strong>met</strong> potentiële<br />

leveranciers, zoals huidverwerkers en slachthuizen om<br />

elementen van zijn kwaliteitsbeheer en de naleving van de<br />

regelgeving te verbeteren. Het resultaat van deze gezamenlijke<br />

ontwikkelingen is vaak dat bijproducten van leveranciers<br />

niet langer gaan naar een waardeketen van lagere kwaliteit,<br />

maar als grondstof voor gelatine kunnen worden gebruikt.<br />

Dit beter hergebruik (‘upcycling’ of hoogwaardige recyclage)<br />

van eiwitbronnen creëert waarde voor zowel de leverancier<br />

als voor de bedrijfsactiviteit Gelatine. Bovendien kan Gelatine<br />

ook samenwerken <strong>met</strong> een lokale leverancier wat leidt tot een<br />

kleinere logistieke voetafdruk.<br />

Meer info:<br />

www.tessenderlo.com/sustainability/<br />

> SCAN DEZE CODE<br />

p39


TESSENDERLO<br />

KERLEY<br />

MINERALE CHEMIE<br />

GELATINE EN<br />

AKIOLIS<br />

KUNSTSTOF<br />

LEIDINGSYSTEMEN<br />

EN PROFIELEN<br />

ANDERE<br />

ACTIVITEITEN<br />

DE OMZET VAN KUNSTSTOF<br />

LEIDINGSYSTEMEN EN PROFIELEN<br />

STEEG MET 3,8 % TOT<br />

569,1 MILJOEN EURO.<br />

DE REBITDA KWAM UIT OP<br />

44,1 MILJOEN EURO, OF 2,0 %<br />

MEER DAN IN 2010.


TOEPASSINGEN<br />

De activiteit Kunststof<br />

leidingsystemen produceert<br />

buizen en hulpstukken voor de<br />

aan- en afvoer van water, en<br />

leidingsystemen voor onder<br />

meer gas en telecommunicatie.<br />

De grondstoffen zijn<br />

pvc, polyethyleen en<br />

polypropyleen.<br />

De activiteit Profielen levert<br />

systemen voor binnen- en<br />

buitenafwerking, pvc-Uprofielen<br />

voor ramen en<br />

deuren, onderdelen voor<br />

veranda’s en pvc-UEschuimprofielen<br />

die gebruikt<br />

worden voor dak- en<br />

gevelbekleding, recyclage van<br />

pvc-U-profielen.


Activiteiten en<br />

producten<br />

• LEIDINGEN EN HULPSTUKKEN<br />

VOOR AAN- EN AFVOER VAN<br />

WATER EN STORMWATERBEHEER<br />

• HOOGWAARDIGE DEUR-<br />

EN RAAMPROFIELEN IN<br />

PVC, PROFIELEN VOOR<br />

VERANDA’S, DAKAFWERKING,<br />

AFSLUITINGEN,<br />

GEVELBEKLEDING,<br />

VERANDA’S EN DIVERSE<br />

AFWERKINGSPRODUCTEN<br />

Kunststof<br />

leidingsystemen<br />

De activiteit Kunststof<br />

leidingsystemen (PPS) van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group ontwikkelt,<br />

produceert en verdeelt buizen en<br />

hulpstukken voor waterbeheer<br />

(bevoorrading, drainage,<br />

infiltratie en demping) en<br />

leidingsystemen voor onder meer<br />

gas en telecommunicatie. De<br />

producten zijn zowel bestemd<br />

voor nieuwbouw als voor de<br />

vervanging van bestaand<br />

materiaal. De toepassingen<br />

variëren van de burgerlijke<br />

bouwkunde tot de bouwsector,<br />

de landbouw en de industrie.<br />

De activiteit geeft ook technisch<br />

advies aan verschillende types<br />

klanten, waaronder overheden,<br />

installateurs, nutsbedrijven en<br />

aannemers van woningen en<br />

flatgebouwen. Deze klanten<br />

kiezen voor kunststof buizen en<br />

hulpstukken die voornamelijk<br />

gemaakt zijn van polyvinylchloride<br />

(pvc), polyethyleen (PE) en<br />

polypropyleen (PP). Ze maken<br />

die keuze op basis van bewezen<br />

voordelen, zoals de geschiktheid<br />

voor gebruik, de zeer lange<br />

levensduur en de almaar grotere<br />

mogelijkheid om gerecycleerde<br />

grondstoffen te gebruiken.<br />

Deze voordelen leiden ertoe dat<br />

andere materialen, zoals beton,<br />

<strong>met</strong>aal en klei, consequent<br />

worden vervangen. Het resultaat<br />

is dat kunststof leidingsystemen<br />

vandaag meer dan 50 % van de<br />

wereldmarkt vertegenwoordigen.<br />

Kunststof leidingsystemen is<br />

actief onder vertrouwde namen<br />

als Dyka, John Davidson Pipes,<br />

Sotra-Seperef, BT Bautechnik,<br />

BTH Fitting en Nyloplast. Het<br />

behoort tot de toonaangevende<br />

bedrijven in <strong>het</strong> leveren van<br />

kunststof leidingen op maat<br />

van de klant. De activiteit<br />

heeft strategisch gelegen<br />

productiecentra in Nederland,<br />

België, Frankrijk, Duitsland,<br />

Hongarije en Polen. Daardoor kan<br />

<strong>het</strong> de meeste West- en Centraal-<br />

Europese markten bedienen. Een<br />

uitgebreid netwerk <strong>met</strong> meer dan<br />

70 distributiecentra verspreid over<br />

zes landen (Nederland, België,<br />

Polen, <strong>het</strong> Verenigd Koninkrijk,<br />

Tsjechië en Roemenië) speelt<br />

hierbij een belangrijke rol. Dankzij<br />

de sterke aanwezigheid in de<br />

distributie en een grondig inzicht<br />

in klantenbehoeften kan de<br />

activiteit Kunststof leidingen een<br />

betere ondersteuning bieden aan<br />

haar klanten .<br />

Profielen<br />

De activiteit Profielen groepeert<br />

de productie en distributie van<br />

een uitgebreid gamma pvcprofielen<br />

voor de bouwsector,<br />

zoals deur- en raamprofielen,<br />

profielen voor omheiningen,<br />

gevelbekleding en veranda’s, en<br />

diverse afwerkingsproducten. Ze<br />

heeft fabrieken in <strong>het</strong> Verenigd<br />

Koninkrijk, Frankrijk en België.<br />

Vanuit de productie-eenheden<br />

in België en Frankrijk worden<br />

de klanten in Centraal-Europa<br />

bevoorraad.<br />

Eurocell is een toonaangevende<br />

Britse producent van<br />

hoogwaardige harde<br />

p42 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Kerncijfers<br />

(miljoen EUR)<br />

Omzet over 5 jaar<br />

800<br />

700<br />

600<br />

500<br />

400<br />

300<br />

200<br />

100<br />

0<br />

569,1<br />

2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

pvc-profielen voor ramen, deuren,<br />

veranda’s en dakafwerking.<br />

Eurocell heeft een eigen<br />

distributienetwerk <strong>met</strong> 120<br />

vestigingen voor de verdeling<br />

van profielen voor dakafwerking,<br />

deuren, veranda’s en aanverwante<br />

producten voor de bouwsector.<br />

De producten van Eurocell<br />

worden voornamelijk gebruikt<br />

voor renovatiewerken in de<br />

privésector, maar ook voor<br />

nieuwbouwprojecten zowel<br />

in de particuliere als in de<br />

publieke sector. Met Merritt<br />

Plastics heeft Eurocell ook een<br />

recyclageafdeling. Merritt Plastics<br />

recupereert zowel oude deur- en<br />

raamprofielen als overschotten en<br />

afval uit hard pvc van fabrikanten<br />

en maakt daar vervolgens nieuwe<br />

geëxtrudeerde producten van. In<br />

een aantal gevallen worden de<br />

producten gemaakt van 100 %<br />

gerecycleerd materiaal.<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Omzet 569,1 562,1<br />

REBITDA 44,1 44,8<br />

REBIT 17,7 15,7<br />

Investeringen* 18,0 20,0<br />

* materiële vaste en overige immateriële activa<br />

+2%<br />

REBITDA<br />

WIJZIGING BIJ<br />

VERGELIJKBARE<br />

CONSOLIDATIEKRING<br />

p43


Trends en feiten<br />

in <strong>2011</strong><br />

DE ACTIVITEIT KUNSTSTOF<br />

LEIDINGSYSTEMEN LIET IN<br />

<strong>2011</strong> EEN GROEI OPTEKENEN<br />

TEGENOVER 2010. DIE GROEI VIEL<br />

VOORNAMELIJK TOE TE SCHRIJVEN<br />

AAN DE OVER HET ALGEMEEN<br />

STABIELE VOLUMES EN AAN DE<br />

HOGERE VERKOOPPRIJZEN DOOR<br />

DUURDERE GRONDSTOFFEN.<br />

Kunststof<br />

leidingsystemen<br />

De volumes profiteerden van<br />

de weersomstandigheden van<br />

<strong>het</strong> begin en <strong>het</strong> einde van<br />

<strong>2011</strong>. Die waren beter dan<br />

<strong>het</strong> jaar voordien, toen de<br />

bouwsector hinder ondervond<br />

van <strong>het</strong> strenge winterweer.<br />

Afgezien daarvan deden de<br />

woning- en bouwmarkten <strong>het</strong><br />

in <strong>2011</strong> in heel Europa minder<br />

goed. De grondstofkosten<br />

zetten hun sterke stijging van<br />

2010 door in de eerste helft<br />

van <strong>2011</strong>. Dat bleef de marges<br />

beïnvloeden. In de tweede<br />

helft van <strong>het</strong> jaar matigden de<br />

grondstofkosten en namen<br />

ze zelfs een beetje af. Over<br />

<strong>het</strong> hele jaar bekeken konden<br />

de marges zich niet volledig<br />

herstellen op alle markten. In <strong>het</strong><br />

licht van deze ontwikkelingen<br />

bleef <strong>het</strong> management stappen<br />

ondernemen om de kosten onder<br />

controle te houden door de<br />

distributieactiviteiten in Duitsland<br />

en Slowakije stop te zetten. Deze<br />

maatregelen volgden op de<br />

sluiting van een productiesite in<br />

Frankrijk in 2009. In <strong>2011</strong> zette<br />

de Franse activiteit een betere<br />

prestatie neer op <strong>het</strong> gebied van<br />

bevoorrading <strong>met</strong> structureel<br />

lagere vaste kosten.<br />

Door de invoering van customer<br />

intimacy programs werden de<br />

distributieactiviteiten in de loop<br />

van <strong>het</strong> jaar versterkt. Dat bleek<br />

een stimulans voor de marges.<br />

In <strong>het</strong> vierde kwartaal nam<br />

<strong>het</strong> segment Kunststof<br />

leidingsystemen BT Bautechnik<br />

en BTH Fitting over: een<br />

vooraanstaande fabrikant en<br />

leverancier van gespecialiseerde<br />

verbindingshulpstukken.<br />

De overname betekent<br />

een aanvulling op de<br />

productportefeuille. Ze bracht <strong>het</strong><br />

aantal spuitgieterijen ook van één<br />

naar drie. Deze toename maakt<br />

<strong>het</strong> mogelijk om de productie<br />

van de productportefeuille<br />

te rationaliseren over de drie<br />

fabrieken. Hogere efficiëntie is<br />

daarbij de doelstelling.<br />

In <strong>2011</strong> werd de product- en<br />

dienstenportefeuille verder<br />

uitgebouwd.<br />

Stormwatermanagement –<br />

<strong>het</strong> beheer van uitzonderlijke<br />

waterstromen op straten, velden<br />

en andere oppervlakken – werd<br />

veel sterker ingebed in de<br />

Nederlandse, Britse en Franse<br />

organisaties. Daardoor kan er<br />

meer aandacht uitgaan naar<br />

de ‘from roof to river-filosofie’.<br />

Deze filosofie is gericht op de<br />

combinatie van UV-systemen<br />

(Vacurain), infiltratiesystemen,<br />

riolerings- en drainagesystemen<br />

voor regenwater <strong>met</strong> consultancy<br />

en engineering <strong>met</strong> betrekking<br />

tot deze regenwatersystemen.<br />

Deze markt laat gemiddeld een<br />

sterkere groei optekenen dan de<br />

bouwmarkt.<br />

p44 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Apparatuur voor flow<br />

control is een belangrijk<br />

onderdeel van systemen voor<br />

stormwatermanagement. Ze<br />

regelt de hoeveelheid regenwater<br />

en voorkomt zo overstromingen.<br />

In <strong>2011</strong> heeft <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group dit soort apparatuur<br />

ontwikkeld. De resultaten<br />

van de marktlancering waren<br />

veelbelovend. Een nieuw type<br />

filter voor infiltratiesystemen<br />

om verstopping door zand en<br />

ander vuil te voorkomen, werd<br />

in <strong>2011</strong> eveneens ontwikkeld<br />

en op de markt gebracht. Deze<br />

nieuwe producten op <strong>het</strong> gebied<br />

van stormwatermanagement<br />

bevestigen de leidende rol van<br />

Kunststof leidingsystemen op<br />

deze groeimarkt.<br />

In Nederland, Groot-Brittannië,<br />

Tsjechië en Frankrijk werd in <strong>2011</strong><br />

ook de spuitgegoten inspectieput<br />

Axedo 600 gecommercialiseerd.<br />

Verwacht wordt dat deze<br />

aanvulling op <strong>het</strong> bestaande<br />

assortiment in de toekomst als<br />

platform zal dienen voor andere<br />

dia<strong>met</strong>ers.<br />

Naar aanleiding van de gunstige<br />

evolutie in de verkoop van<br />

biaxiaal georiënteerde buizen<br />

werden er in <strong>2011</strong> nieuwe<br />

dia<strong>met</strong>ers op de markt gebracht.<br />

Deze systemen zijn bestand<br />

tegen een hogere interne druk<br />

dan de standaard pvc-buizen <strong>met</strong><br />

dezelfde wanddikte. Bovendien<br />

is er een trend om traditionele<br />

systemen vaker te vervangen door<br />

deze nieuwe systemen.<br />

De voorbije jaren werden<br />

klantenserviceprogramma’s<br />

ontwikkeld, zoals warehouse<br />

management, elektronische<br />

bestellingen en levering<br />

van geprefabriceerde<br />

leidingsystemen. Door de<br />

ingebruikname van SAP in<br />

Nederland in <strong>2011</strong> - na België in<br />

2010 - krijgen deze diensten een<br />

meer geavanceerde basis om op<br />

verder te bouwen.<br />

Profielen<br />

In de profielenactiviteit van de<br />

groep boekte Eurocell verdere<br />

vooruitgang <strong>met</strong> de uitvoering<br />

van zijn strategie in <strong>het</strong> VK. Voor<br />

de distributie bleef de aandacht<br />

uitgaan naar de toename van<br />

<strong>het</strong> aantal vestigingen. In <strong>2011</strong><br />

openden tien nieuwe vestigingen<br />

de deuren. Daardoor stond<br />

de teller aan <strong>het</strong> einde van <strong>het</strong><br />

jaar op 120. Daarnaast werden<br />

organisatorische veranderingen<br />

doorgevoerd voor meer efficiëntie<br />

en een betere klantenservice.<br />

Alle extrusie van schuimprofielen<br />

werd samengebracht op één<br />

productiesite. Het doel is<br />

om kosten te verlagen, de<br />

productie efficiënter te maken<br />

en alle knowhow onder één<br />

dak te groeperen vanaf 2012.<br />

De opbrengsten bleven statusquo<br />

in een markt die in <strong>2011</strong><br />

terrein verloor ten opzichte<br />

van 2010. De aantrekkelijke en<br />

groeiende distributieactiviteit<br />

van Eurocell resulteerde in een<br />

p45


groter marktaandeel. De activiteit<br />

dakafwerking, die aan <strong>het</strong> einde<br />

van 2009 werd overgenomen, liet<br />

een betere prestatie optekenen in<br />

<strong>het</strong> tweede volledige boekjaar en<br />

dat dankzij productverbeteringen<br />

en meer nadruk op verkoop<br />

en marketing. Ondanks de<br />

meer uitdagende omgeving<br />

bleef Eurocell een leidende rol<br />

spelen in de ontwikkeling van<br />

toonaangevende energiezuinige<br />

vensteroplossingen die al<br />

voldoen aan de vereisten van de<br />

Britse bouwsector voor 2016.<br />

Met de investering in Merritt<br />

Plastics nam de maximale<br />

verwerkingscapaciteit toe tot<br />

12 000 afgedankte profielen per<br />

week. Zo kan Eurocell nieuwe<br />

producten vervaardigen van<br />

gerecycleerd materiaal en<br />

klanten een volledig gesloten<br />

recyclageproces aanbieden voor<br />

maximale duurzaamheid.<br />

Op <strong>het</strong> Europese vasteland<br />

zette Profialis zijn strategische<br />

koers voort. Het had daarbij<br />

voornamelijk aandacht voor<br />

zijn belangrijkste markten in<br />

Frankrijk en de Benelux. Na de<br />

sluiting van een opslagplaats in<br />

Avion (Frankrijk) aan <strong>het</strong> einde<br />

van 2010 optimaliseerde <strong>het</strong><br />

bedrijf zijn logistieke activiteit<br />

om zo zijn belangrijkste markten<br />

te bedienen vanuit twee<br />

vestigingen: één in België en één<br />

in Frankrijk. Daarnaast boekte<br />

Profialis grote vooruitgang<br />

<strong>met</strong> zijn assortiment, zodat<br />

<strong>het</strong> begin 2012 zijn driejarige<br />

overgangsprogramma in Frankrijk<br />

zal afronden. Twee geavanceerde<br />

en energiezuinige productreeksen<br />

zullen de vijf tot nu toe<br />

beschikbare raamprofielreeksen<br />

vervangen. Profialis kan nu<br />

nieuwe raamsystemen aanbieden<br />

die volledig beantwoorden aan<br />

de strengste energienormen.<br />

Bovendien vereenvoudigde <strong>het</strong><br />

programma de operationele<br />

werking en zorgde <strong>het</strong> voor een<br />

betere klantenservice, lagere<br />

werkingskosten en minder<br />

behoefte aan werkkapitaal. De<br />

omzet was iets lager dan een jaar<br />

eerder. Dat was vooral <strong>het</strong> gevolg<br />

van de afbouw van activiteiten<br />

<strong>met</strong> een kleinere marge in<br />

Centraal-Europa.<br />

De winstgevendheid van zowel<br />

Eurocell als Profialis werd<br />

afgeremd door de duurdere<br />

grondstoffenprijzen in de eerste<br />

helft van <strong>2011</strong>. In de tweede helft<br />

van <strong>het</strong> jaar daalden de prijzen<br />

enigszins.<br />

In de tweede helft van <strong>2011</strong><br />

stootte Profielen zijn activiteiten<br />

in de Verenigde Staten en Canada<br />

af. Voor geen van beide bedrijven<br />

kon de groep een leidende<br />

marktpositie creëren.<br />

p46 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


DUURZAAMHEID<br />

IN DE PRAKTIJK<br />

Nyloplast, een dochterbedrijf van Kunststof leidingsystemen<br />

en Profielen, ontwikkelde een regenwatergeul die voor 40 %<br />

uit gerecycleerde pvc bestaat. Voor zijn productinnovatie, de<br />

invoering van <strong>het</strong> ISO 14001-milieubeheersysteem en enkele<br />

andere criteria ontving Nyloplast de award voor Best Initiative on<br />

Sustainability van een van zijn grootste klanten.<br />

Dyka BV, een andere dochter van PPS, sleepte een bronzen<br />

PRIMA-award van de Nederlandse vereniging van de rubber- en<br />

kunststofsector in de wacht voor zijn initiatieven op <strong>het</strong> vlak van<br />

duurzaam ondernemen. Vooral de initiatieven rond CO 2<br />

-uitstoot,<br />

energie en duurzame materialen werden op prijs gesteld.<br />

Naast de betrokkenheid bij Nederlandse sectorinitiatieven is<br />

PPS ten slotte ook heel actief (als voorzitter, bestuurslid en in<br />

diverse werkgroepen) bij de European Plastic Pipe and Fitting<br />

Association (TEPPFA) en bij VinylPlus, <strong>het</strong> engagement van<br />

de Europese pvc-industrie voor duurzame ontwikkeling. PPS<br />

probeert zo via belangenbehartiging de agenda van duurzaam<br />

materiaalbeheer te bevorderen.<br />

Meer info:<br />

www.tessenderlo.com/sustainability/<br />

> SCAN DEZE CODE<br />

p47


TESSENDERLO<br />

KERLEY<br />

MINERALE CHEMIE<br />

GELATINE EN<br />

AKIOLIS<br />

KUNSTSTOF<br />

LEIDINGSYSTEMEN<br />

EN PROFIELEN<br />

ANDERE<br />

ACTIVITEITEN<br />

DE OMZET VAN ANDERE ACTIVITEITEN<br />

GROEIDE MET 9,5 % ONDER IMPULS<br />

VAN COMPOUNDS. DE REBITDA<br />

VERDUBBELDE BIJNA, VOORAL<br />

DANKZIJ HET STERKE HERSTEL VAN<br />

ORGANISCHE CHLOORDERIVATEN EN<br />

EEN BETER RESULTAAT VAN FARMA.


TOEPASSINGEN<br />

De Andere activiteiten van de<br />

groep leveren producten voor<br />

diverse toepassingen, zoals<br />

thermoplastische compounds,<br />

thermoplastische elastomeren<br />

(TPE’s) en pvc-compounds,<br />

poedercompounds voor slush<br />

molding van dashboardbekleding in<br />

de automobielsector; benzylchloride,<br />

benzaldehyde, chlorotolueen,<br />

farmaceutische tussenproducten,<br />

actieve farmaceutische ingrediënten;<br />

ijzerchloride, sodiumhypochloriet<br />

(bleekwater), zoutzuur voor<br />

de automobielindustrie, de<br />

bouwsector, consumptiegoederen en<br />

eindmarkten voor farmaceutica en<br />

waterbehandeling.


Activiteiten en<br />

producten<br />

• RECUPERATIE VAN BIJPRODUCTEN UIT DE<br />

STAALINDUSTRIE OM COAGULANTEN TE<br />

PRODUCEREN VOOR WATERBEHANDELING<br />

• CHEMISCHE PRODUCTEN VOOR COATINGS,<br />

COSMETICA, AGROCHEMIE EN FARMACEUTICA<br />

• ULTRALICHTE EN HOOGWAARDIGE<br />

PVC- EN TPE*- COMPOUNDS VOOR DE<br />

AUTOMOBIELINDUSTRIE, DE BOUWSECTOR EN<br />

CONSUMPTIEGOEDEREN<br />

• ACTIEVE FARMACEUTISCHE INGREDIENTEN<br />

(API) EN ORGANISCHE TUSSENPRODUCTEN,<br />

ZOWEL VOOR NIEUWE MOLECULES ALS VOOR<br />

DE MARKT VAN GENERISCHE PRODUCTEN<br />

Compounds<br />

De activiteit Compounds<br />

produceert diverse gebruiksklare<br />

pvc-mengsels en mengsels<br />

van thermoplastische<br />

elastomeren (TPE). Die zijn<br />

hoofdzakelijk bestemd voor<br />

de automobielindustrie<br />

(airbagdeksels, dashboardhuiden,<br />

interieurafwerking en<br />

dichtingsystemen), voor<br />

consumptiegoederen (handvatten<br />

van huishoudtoestellen,<br />

balpennen en tandenborstels)<br />

en voor de bouwnijverheid<br />

(rolluiken, gevelbekleding en<br />

raamdichtingen). <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group ontwikkelt compounds die<br />

beantwoorden aan de noden van<br />

de belangrijkste autoproducenten<br />

en hun toeleveranciers. Deze<br />

klanten waarderen specifiek<br />

de betrouwbare ontwikkeling<br />

en levering van hoogwaardige<br />

componenten die een grote<br />

ontwerpvrijheid bieden en<br />

een lager gewicht hebben.<br />

Compounds is actief onder<br />

de naam CTS (Compound<br />

Technology Services). Dat<br />

groepeert Thermoplastiques<br />

Cousin-Tessier (Frankrijk), de<br />

activiteit van Marvyflo (Frankrijk,<br />

België), TCT Polska (Polen) en<br />

CTS Automotive Compounds<br />

Changshu (China). CTS ontwikkelt<br />

producten in samenwerking <strong>met</strong><br />

de industrie. Ze worden verkocht<br />

onder de merknamen Tefabloc ® ,<br />

Tefaprene ® , Marvyflo ® , Marvylex ®<br />

en Tefanyl ® .<br />

Organische<br />

chloorderivaten<br />

De activiteit Organische<br />

chloorderivaten levert chemische<br />

tussenproducten aan groeiende<br />

markten zoals de agrochemie,<br />

coatings en de farmaceutische<br />

industrie. Deze producten zijn<br />

hoofdzakelijk op basis van<br />

chlorering van tolueen, <strong>met</strong><br />

chloor dat de groep deels zelf<br />

produceert. De activiteit bouwde<br />

een stevige reputatie op als<br />

een betrouwbare partner, die<br />

haar internationale klanten kan<br />

beleveren vanuit twee sites in<br />

China en Italië.<br />

Farma<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group is een<br />

bevoorrechte leverancier van<br />

tussenproducten en actieve<br />

stoffen (API’s) voor grote<br />

farmaceutische bedrijven,<br />

zowel voor merkproducten als<br />

voor generische producten.<br />

Met drie productiesites, een<br />

testeenheid en een afdeling<br />

voor onderzoek en ontwikkeling<br />

kan de groep inspelen op de<br />

behoeften van zijn klanten. Vanaf<br />

de ontwikkelingsstadia van een<br />

product tot de commercialisering<br />

ervan ontwikkelt <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group de synt<strong>het</strong>ische route,<br />

<strong>het</strong> optimalisatieproces en<br />

de schaalvergroting en/of<br />

technologische overdracht om<br />

industriële productie mogelijk te<br />

maken. De groep is hoofdzakelijk<br />

actief op de Europese en Noord-<br />

Amerikaanse markten, zowel<br />

voor nieuwe moleculen als voor<br />

generische producten.<br />

Waterbehandeling<br />

p50 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Kerncijfers<br />

(miljoen EUR)<br />

Omzet over 5 jaar<br />

400<br />

350<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

382,6<br />

2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group is de derde<br />

grootste leverancier van minerale<br />

coagulanten aan Europese<br />

waterbehandelingsbedrijven.<br />

Deze klanten zijn bedrijven die<br />

drinkwater, huishoudelijk water en<br />

industrieel afvalwater behandelen.<br />

De groep levert ijzerhoudende<br />

zouten die niet alleen helpen om<br />

zwevende deeltjes te verwijderen,<br />

maar ook om geuren weg te<br />

nemen Ze zijn eveneens heel<br />

efficiënt voor <strong>het</strong> verwijderen<br />

van fosfor. Bleekwater, een<br />

onts<strong>met</strong>tingsmiddel, en zoutzuur<br />

maken ook deel uit van <strong>het</strong><br />

productgamma.<br />

Met vestigingen in <strong>het</strong> noorden<br />

van Frankrijk en <strong>het</strong> oosten van<br />

België staat de groep sterk om<br />

Frankrijk, de Benelux, Zwitserland,<br />

Duitsland en <strong>het</strong> VK te bedienen.<br />

Steden als Parijs, Brussel en<br />

Genève vertrouwen op de<br />

producten van de groep om hun<br />

afvalwater te behandelen.<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Omzet 382,6 419,0<br />

REBITDA 12,9 12,9<br />

REBIT 2,2 -0,4<br />

Investeringen* 17,1 23,8<br />

* materiële vaste en overige immateriële activa<br />

+95%<br />

REBITDA<br />

WIJZIGING BIJ<br />

VERGELIJKBARE<br />

CONSOLIDATIEKRING<br />

p51


Trends en feiten<br />

in <strong>2011</strong><br />

HET SEGMENT ANDERE ACTIVITEITEN LIET BEDUIDEND<br />

BETERE RESULTATEN OPTEKENEN IN <strong>2011</strong> ONDER IMPULS<br />

VAN COMPOUNDS. DEZE ACTIVITEIT KON PROFITEREN<br />

VAN HAAR HOOGWAARDIGE EN ULTRALICHTE<br />

PRODUCTEN. OM WERELDWIJD DE KLANTEN UIT DE<br />

AUTOMOBIELINDUSTRIE TE KUNNEN BEDIENEN, WERD<br />

IN CHINA EEN NIEUWE FABRIEK GEBOUWD. DIE WERD<br />

OPERATIONEEL AAN HET BEGIN VAN 2012. DE ACTIVITEIT<br />

ORGANISCHE CHLOORDERIVATEN WERD BIJNA VOLLEDIG<br />

AFGESTOTEN DOOR DE VERKOOP VAN PVC/CHLOOR-<br />

ALKALI, DE SUCCESVOLLE UITSTAP VAN DE GROEP UIT<br />

COMMODITIES. VOOR FARMA WAS <strong>2011</strong> EEN POSITIEF<br />

JAAR IN VERGELIJKING MET 2010 OP HET VLAK VAN<br />

PRODUCTIE EN VERKOOP VAN ACTIEVE INGREDIËNTEN.<br />

TOCH BLEEF DE VRAAG NAAR TUSSENPRODUCTEN<br />

ONDER DE VERWACHTINGEN. IN EEN GROEIENDE<br />

MARKT BLEEF DE GROEP ZIJN POSITIE OP HET VLAK<br />

VAN WATERBEHANDELING IN WEST-EUROPA VERDER<br />

VERSTERKEN.<br />

Compounds<br />

De verkoopvolumes namen<br />

opnieuw toe in <strong>2011</strong>. Dat viel<br />

grotendeels toe te schrijven aan<br />

de bijzonder sterke prestatie<br />

op de eindmarkt voor autoonderdelen.<br />

Daar bleef <strong>het</strong><br />

aandeel van hoogwaardige<br />

gespecialiseerde producten<br />

stijgen. Deze groei was te danken<br />

aan de wereldwijde groei in<br />

de autoproductie en aan een<br />

stijging van <strong>het</strong> marktaandeel.<br />

De dure grondstoffen zetten de<br />

marges onder druk in de eerste<br />

helft van <strong>het</strong> jaar. Daardoor<br />

viel de winstgevendheid voor<br />

<strong>het</strong> volledige jaar lager uit dan<br />

verwacht.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group deed opnieuw<br />

grote inspanningen om klanten<br />

uit de automobielindustrie<br />

gespecialiseerde producten<br />

te leveren. In twee belangrijke<br />

strategische segmenten<br />

groeide de groep: dichtingen<br />

en dashboardhuiden. De<br />

technologie van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group wint terrein tegenover<br />

andere concurrerende<br />

polymeertoepassingen. De sterke<br />

positie bij Duitse fabrikanten<br />

van originele uitrusting (OEM’s)<br />

maakte een sterke groei mogelijk,<br />

ondanks een globaal slabakkende<br />

West-Europese markt. Door de<br />

grote vraag van klanten naar<br />

duurzamere producten werd<br />

gestart <strong>met</strong> een onderzoeksen<br />

ontwikkelingsprogramma.<br />

Het doel is om nog lichtere<br />

dashboardhuiden te creëren die<br />

<strong>het</strong> brandstofverbruik van auto’s<br />

helpen verminderen.<br />

In andere sectoren was er een<br />

negatieve impact door een<br />

grote blootstelling aan de<br />

bouwnijverheid. Er werden<br />

echter nieuwe marktsegmenten<br />

aangeboord. Een voorbeeld: de<br />

ontwikkeling van een compound<br />

voor een ‘groene’ schoen waarbij<br />

poeder van oesterschelpen<br />

niet-hernieuwbare grondstoffen<br />

vervangt.<br />

In Centraal-Europa ontwikkelde<br />

de activiteit zich verder in de<br />

eindmarkten van de bouwsector<br />

en de consumptiegoederen en<br />

in de automobielmarkten. De<br />

bouw van de compoundsfabriek<br />

in China was in <strong>2011</strong> een van de<br />

belangrijkste aandachtspunten.<br />

Deze fabriek zal de Aziatische<br />

automobielindustrie bedienen<br />

en dan vooral China, <strong>het</strong> land<br />

p52 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


DUURZAAMHEID<br />

IN DE PRAKTIJK<br />

<strong>met</strong> de grootste automarkt in de<br />

wereld. De verkoop is er nu al<br />

vrij sterk ontwikkeld. Het bedrijf<br />

is klaar om <strong>met</strong> de activiteiten te<br />

starten. De productietests voor de<br />

goedkeuring van de klant waren<br />

gepland in februari 2012.<br />

Compound Technology Services (CTS) ontwikkelde een nieuw<br />

gamma compounds onder de naam Green Tefabloc. Het<br />

gaat om een combinatie van biologische producten, zoals<br />

zetmeelderivaten of poeder van oesterschelpen, <strong>met</strong> (nieuwe<br />

of gerecycleerde) thermoplastische grondstoffen. Deze aanpak<br />

vermindert de behoefte aan grondstoffen voor kunststof op<br />

basis van fossiele brandstoffen of zuivere materialen in <strong>het</strong><br />

algemeen. Er worden biologische grondstoffen gebruikt die<br />

lokaal beschikbaar zijn. Daarnaast worden nieuwe<br />

R&D-programma’s uitgevoerd om ultralichte compounds te<br />

produceren in nauwe samenwerking <strong>met</strong> de klanten. Deze<br />

nieuwe compounds verlagen <strong>het</strong> brandstofverbruik.<br />

Beide voorbeelden tonen aan hoe een succesvolle<br />

bedrijfsstrategie <strong>het</strong> inspelen op de behoeften van de klant<br />

perfect kan combineren <strong>met</strong> <strong>het</strong> runnen van een gezond bedrijf<br />

en <strong>het</strong> aanpakken van belangrijke duurzame thema’s.<br />

De verkoop in de VS kreeg<br />

een boost door de start van de<br />

uitvoer van een groot volume<br />

van Marvyflo compounds naar<br />

dashboardfabrikanten. Deze<br />

technologie wint terrein en biedt<br />

dus goede perspectieven voor<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group.<br />

Organische<br />

chloorderivaten<br />

De succesvolle uitstap van<br />

de groep uit commodities via<br />

de verkoop van Pvc/Chlooralkali<br />

impliceerde de verkoop<br />

van de chloreringsfabriek in<br />

<strong>Tessenderlo</strong> (België) en de<br />

benzylalcoholfabriek in Maastricht<br />

(Nederland). In <strong>het</strong> begin van <strong>het</strong><br />

jaar verkocht de groep ook zijn<br />

Meer info:<br />

www.tessenderlo.com/sustainability/<br />

> SCAN DEZE CODE<br />

p53


geur- en smaakstoffenactiviteit in<br />

<strong>het</strong> VK. De stijgende vraag naar<br />

chloorderivaten afkomstig van de<br />

Italiaanse fabriek van de groep,<br />

zorgde voor een verbetering van<br />

de marges, vooral in de tweede<br />

helft van <strong>het</strong> jaar. De ontwikkeling<br />

van hogere chloorderivaten<br />

optimaliseerde de benutting<br />

van de elektrolyse-eenheid en<br />

de waterkrachtcentrale, die in<br />

2010 werd gemoderniseerd. De<br />

activiteit ortho-chloroderivaten<br />

in de fabriek in <strong>Tessenderlo</strong><br />

behoorde tot de activiteiten die in<br />

augustus <strong>2011</strong> werden verkocht.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group stemde ermee<br />

in om de nieuwe eigenaars een<br />

belangrijk tussenproduct te<br />

blijven leveren.<br />

De OCD-activiteit van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group in China<br />

bleef profiteren van zijn<br />

marktleiderspositie als leverancier<br />

van benzylchloride. De algemene<br />

stijging van de industriële<br />

capaciteit voor benzylchloride op<br />

<strong>het</strong> Chinese vasteland zette de<br />

marges onder druk. Toch bleef de<br />

Chinese activiteit winstgevend.<br />

De consequente aandacht van<br />

de groep voor kwaliteitsnormen<br />

en milieunormen versterkte zijn<br />

positie als een van de meest<br />

betrouwbare leveranciers.<br />

Farma<br />

In <strong>2011</strong> deed de verkoop<br />

van actieve farmaceutische<br />

ingrediënten <strong>het</strong> erg goed. Bij<br />

de tussenproducten, hoewel<br />

de activiteit op een lager peil<br />

stond dan verwacht, zorgden<br />

initiatieven op andere markten<br />

dan de farmaceutische voor<br />

enkele nieuwe projecten. In <strong>2011</strong><br />

startte een eerste productie<br />

op kleine schaal. Zowel voor<br />

API’s als voor tussenproducten<br />

wordt de productportefeuille in<br />

ontwikkeling almaar belangrijker.<br />

Het potentieel van deze<br />

projecten ligt in de lijn van de<br />

groeiverwachtingen van de<br />

businessunit. Net als in 2010<br />

bleef de activiteit inspanningen<br />

leveren om <strong>het</strong> gamma aan<br />

technologische oplossingen, zoals<br />

specifieke enzymatische katalyse<br />

en synthese op lage temperatuur,<br />

verder uit te breiden.<br />

Alle sites zijn onderworpen aan<br />

strenge kwaliteits-, veiligheidsen<br />

milieueisen en worden<br />

regelmatig gecontroleerd door<br />

lokale overheden en klanten. Na<br />

een succesvolle audit in Italië<br />

door de Amerikaanse Food and<br />

Drug Administration (FDA) in<br />

2010, werd in <strong>2011</strong> ook de Franse<br />

fabriek <strong>met</strong> succes gecontroleerd<br />

door de FDA.<br />

Het herstructureringsplan voor de<br />

Franse fabriek werd afgerond in<br />

april <strong>2011</strong>.<br />

Waterbehandeling<br />

Door de desinvestering van<br />

Pvc/Chloor-alkali in <strong>2011</strong> werd<br />

Waterbehandeling een aparte<br />

businessunit. Zo onderstreept<br />

de groep zijn intentie om deze<br />

activiteit verder uit te bouwen.<br />

De positie van de groep in<br />

waterbehandeling is gestoeld<br />

op een leiderschapspositie<br />

op <strong>het</strong> vlak van kosten,<br />

zowel voor de productie als<br />

voor logistieke oplossingen<br />

voor klanten. Chloor wordt<br />

voornamelijk intern gewonnen.<br />

De resterende hoeveelheid<br />

wordt verkregen via langlopende<br />

leveringscontracten die op lange<br />

termijn een concurrentievoordeel<br />

garanderen. Een andere cruciale<br />

grondstof is ijzer. Voor deze<br />

grondstof werd er gewerkt aan<br />

meer diversificatie om minder<br />

invloed te ondervinden bij<br />

sterke schommelingen op de<br />

ijzeroxidemarkt. De groep wil<br />

de hoeveelheid ijzer dat als<br />

bijproduct van andere industriële<br />

activiteiten ontstaat vergroten.<br />

Via enkele kleinere investeringen<br />

werd de bottleneck in de<br />

bestaande productiecapaciteit<br />

weggewerkt. Daardoor wordt de<br />

activiteit minder afhankelijk van<br />

leveringen van derden in periodes<br />

<strong>met</strong> een piekende vraag vanuit de<br />

waterbehandelingsfabrieken. De<br />

extra capaciteit zal ook worden<br />

ingezet om de aanwezigheid<br />

van de groep op de belangrijke<br />

Britse markt te vergroten. Om<br />

<strong>het</strong> service level op deze markt<br />

verder te verbeteren, kreeg <strong>het</strong><br />

verkoopteam versterking en<br />

werkte de activiteit een logistieke<br />

oplossing uit voor directe<br />

levering aan klanten en voor<br />

een grotere betrouwbaarheid.<br />

Globaal genomen werden<br />

cruciale stappen gezet om de<br />

groeiplannen van de groep<br />

in <strong>het</strong> Verenigd Koninkrijk te<br />

verwezenlijken. De activiteit<br />

leverde inspanningen om<br />

de kwaliteit en de service te<br />

verbeteren. Die inspanningen<br />

kregen erkenning <strong>met</strong> de<br />

vernieuwing van diverse<br />

langetermijncontracten <strong>met</strong> grote<br />

klanten.<br />

p54 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


<strong>Jaarverslag</strong> van de raad van bestuur<br />

WE<br />

TRANSFORMEREN<br />

OMDAT WE<br />

VOORUITGANG<br />

BOEKEN IN ONS<br />

STRATEGISCH<br />

PLAN


Dit hoofdstuk omvat (i) <strong>het</strong> volledige <strong>geconsolideerde</strong><br />

jaarverslag voor <strong>het</strong> boekjaar dat afliep op 31 december<br />

<strong>2011</strong>, opgesteld overeenkomstig artikel 119 van <strong>het</strong> Belgische<br />

Wetboek van vennootschappen, en (ii) alle informatie over <strong>het</strong><br />

enkelvoudige jaarverslag voor <strong>het</strong> boekjaar dat afliep op 31<br />

december <strong>2011</strong>, opgesteld overeenkomstig artikel 96 van <strong>het</strong><br />

Belgische Wetboek* van vennootschappen dat in <strong>het</strong> bijzonder<br />

van belang is voor houders van effecten en voor <strong>het</strong> publiek in<br />

<strong>het</strong> algemeen.<br />

Het <strong>geconsolideerde</strong> jaarverslag en <strong>het</strong> enkelvoudige<br />

jaarverslag werden goedgekeurd door de raad van bestuur op<br />

28 maart 2012.<br />

Een kopie van <strong>het</strong> volledige enkelvoudige jaarverslag is op<br />

eenvoudig verzoek verkrijgbaar of kan worden gedownload op<br />

de website van <strong>het</strong> bedrijf.<br />

Bedrijfsgroei<br />

Tenzij anders vermeld, zijn alle commentaren in dit hoofdstuk over<br />

bedrijfsgroei gebaseerd op de voortgezette bedrijfsactiviteiten<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Group bij een vergelijkbare consolidatiekring, dat<br />

wil zeggen aangepast aan de impact van de entiteiten die in de<br />

loop van <strong>2011</strong> werden verworven of verkocht.<br />

Prestaties van de<br />

groep<br />

De jaaromzet van <strong>2011</strong> uit<br />

voortgezette bedrijfsactiviteiten<br />

steeg <strong>met</strong> 9,6 % tot 2,1 miljard<br />

euro. De vijf rapporterende<br />

segmenten boekten een hogere<br />

omzet in <strong>2011</strong>. Zowel <strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley als Gelatine en Akiolis<br />

liet een groei <strong>met</strong> twee cijfers<br />

optekenen: respectievelijk 17,0 %<br />

en 15,7 %. Andere activiteiten<br />

steeg <strong>met</strong> 9,5 % en Minerale<br />

chemie <strong>met</strong> 6,9 %. Voor Kunststof<br />

leidingsystemen en Profielen lag<br />

de omzet 3,8 % hoger dan een<br />

jaar geleden.<br />

De REBITDA uit voortgezette<br />

activiteiten op niveau van de<br />

groep nam in <strong>2011</strong> sterk toe tot<br />

187,0 miljoen euro: een stijging<br />

<strong>met</strong> 20,6 %. Elk rapporterend<br />

segment overtrof in <strong>2011</strong> zijn<br />

REBITDA van 2010. Zowel<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley als Minerale<br />

chemie steeg <strong>met</strong> bijna 40 %<br />

op een jaar tijd: respectievelijk<br />

39,6 % en 38,6 %. Het segment<br />

Andere activiteiten zette <strong>met</strong><br />

een stijging van 94,9 % een veel<br />

beter resultaat neer dan vorig<br />

jaar. Gelatine en Akiolis klommen<br />

8,5 %. De REBITDA van Kunststof<br />

leidingsystemen en Profielen<br />

bedroeg 2,0 % meer dan in 2010.<br />

De kasstromen uit<br />

bedrijfsactiviteiten liepen in<br />

totaal op tot -48,6 miljoen euro<br />

in <strong>2011</strong> (volledig jaar 2010: 159,5<br />

miljoen euro). Dit bedrag omvat<br />

een eenmalige aanpassing<br />

van <strong>het</strong> bedrijfskapitaal. Die<br />

zorgde voor een negatieve<br />

impact van 64,0 miljoen euro. De<br />

aanpassing hield verband <strong>met</strong><br />

de verkoop van Pvc/Chloor-alkali<br />

en een deel van Organische<br />

chloorderivaten aan Ineos<br />

ChlorVinyls. Zonder rekening te<br />

houden <strong>met</strong> deze impact nam<br />

<strong>het</strong> vereiste bedrijfskapitaal toe.<br />

Dat had deels te maken <strong>met</strong><br />

een groei van bijna 10 % van<br />

* Vanaf nu vermeld als ‘Wetboek van vennootschappen.’<br />

p56 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


de jaaromzet. Op <strong>het</strong> einde van<br />

december <strong>2011</strong> bedroeg <strong>het</strong><br />

bedrijfskapitaal als percentage<br />

van de omzet 19,8 %. Dat is hoger<br />

dan <strong>het</strong> bijzonder lage peil eind<br />

december 2010. Het valt binnen<br />

de vooropgestelde marge van<br />

19-20 %. Die marge werd samen<br />

<strong>met</strong> de resultaten van 2010<br />

bekendgemaakt.<br />

Eind december <strong>2011</strong> bedroegen<br />

de netto financiële schulden 219,4<br />

miljoen euro. Op <strong>het</strong> einde van<br />

<strong>het</strong> jaar voordien was dat 162,0<br />

miljoen euro. De leverage ratio<br />

kwam eind december <strong>2011</strong> uit<br />

op 1,1 x (1,5 x op basis van de<br />

notionele nettoschuld). Dat is<br />

ongeveer vergelijkbaar <strong>met</strong> een<br />

jaar eerder. De ratio bevestigt ook<br />

de sterke financiële positie van<br />

de groep. De gearing bedroeg<br />

26,8 % (33,7 % op basis van de<br />

notionele nettoschuld) op <strong>het</strong><br />

einde van december <strong>2011</strong>. Dat is<br />

een stijging in vergelijking <strong>met</strong><br />

de 18,3 % (28,1 % op basis van<br />

de notionele nettoschuld) - eind<br />

december 2010.<br />

Prestaties per<br />

bedrijfssegment<br />

De omzet van <strong>Tessenderlo</strong> Kerley<br />

liep in <strong>2011</strong> op tot 270,8 miljoen<br />

euro. Dat is 17,0 % meer dan in<br />

2010. Dit resultaat is te danken<br />

aan de voortdurende aanmoediging<br />

van telers om tegemoet te<br />

komen aan de stijgende voedselbehoeften<br />

en aan de gunstige<br />

voorwaarden voor basisproducten.<br />

Ondanks de ongewone<br />

weersomstandigheden van vorig<br />

jaar zorgde <strong>Tessenderlo</strong> Kerley<br />

ervoor dat klanten meststoffen in<br />

voorraad hadden. Zo konden ze<br />

die gebruiken zodra de weersomstandigheden<br />

dat toelieten.<br />

NovaSource ® profiteerde van<br />

de eerder vermelde gunstige<br />

marktomstandigheden en boekte<br />

een hogere omzet tegenover <strong>het</strong><br />

jaar voordien. De REBITDA van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley kwam uit op<br />

66,5 miljoen euro: 39,6 % meer<br />

dan in 2010. Uitgedrukt in USdollar<br />

lag de omzet 22,9 % hoger<br />

dan een jaar eerder en steeg de<br />

REBITDA <strong>met</strong> 46,5 %.<br />

Het segment Minerale chemie<br />

kreeg in <strong>2011</strong> af te rekenen <strong>met</strong><br />

grote uitdagingen. Zo waren er<br />

een forse daling van de vraag<br />

naar sulfaten in de Middellandse<br />

Zee-regio, onderbrekingen in de<br />

bevoorrading in de eerste helft<br />

van <strong>het</strong> jaar en hogere kosten<br />

voor alle grondstoffen. Toch ging<br />

<strong>het</strong> segment er sterk op vooruit.<br />

De omzet groeide <strong>met</strong> 6,9 % tot<br />

428,1 miljoen euro en dat ondanks<br />

de lagere volumes. Minerale<br />

chemie paste zijn prijzen aan<br />

de hogere grondstoffenkosten<br />

aan. De uitstekende resultaten<br />

van de fosfaten compenseerden<br />

de achteruitgang van sulfaten<br />

ruimschoots. Dat resulteerde in<br />

een REBITDA-stijging van 38,6 %<br />

tot 28,6 miljoen euro.<br />

Voor Gelatine en Akiolis steeg<br />

de omzet in <strong>2011</strong> <strong>met</strong> 15,7 % tot<br />

475,4 miljoen euro. De vraag bleef<br />

groot en de prijzen lagen hoger in<br />

vergelijking <strong>met</strong> dezelfde periode<br />

een jaar voordien. De REBITDA<br />

van <strong>het</strong> segment bedroeg<br />

66,4 miljoen euro, een forse<br />

verbetering <strong>met</strong> 8,5 %. Zeker in<br />

<strong>het</strong> licht van de hogere kosten,<br />

zoals de opstartkosten van de<br />

twee nieuwe gelatinefabrieken in<br />

Brazilië en China.<br />

Kunststof leidingsystemen en<br />

Profielen (PPS) genereerde in<br />

<strong>2011</strong> een omzet van 569,1 miljoen<br />

euro: een stijging <strong>met</strong> 3,8 %.<br />

Kunststof leidingsystemen zag<br />

zijn omzet vooral toenemen<br />

door de hogere verkoopprijzen<br />

die de scherpe stijging van de<br />

grondstoffen compenseerden.<br />

De volumes herstelden zich licht<br />

door de fragiele eindmarkten. De<br />

omzet van Profielen vertoonde<br />

in <strong>2011</strong> een lichte daling. Die valt<br />

voornamelijk te verklaren door de<br />

lagere omzet van de activiteiten in<br />

Noord-Amerika. Deze activiteiten<br />

werden verkocht aan <strong>het</strong> einde<br />

van <strong>het</strong> derde kwartaal van <strong>2011</strong>.<br />

De REBITDA van <strong>het</strong> segment<br />

bedroeg 44,1 miljoen euro: 2,0 %<br />

meer dan in 2010. In <strong>het</strong> vierde<br />

kwartaal van <strong>2011</strong> rondde PPS de<br />

overname af van BT Bautechnik<br />

Group – een fabrikant van<br />

speciale fittings – en startte <strong>met</strong><br />

de integratie van deze activiteiten<br />

in de businessunit. BT werd pas<br />

vanaf 1 november <strong>2011</strong> in de<br />

consolidatiekring opgenomen.<br />

De bijdrage is dus heel beperkt.<br />

Er wordt ook geen rekening mee<br />

gehouden in de vergelijking bij<br />

vergelijkbare consolidatiekring.<br />

Ondanks de prestaties in <strong>het</strong><br />

vierde kwartaal leverde <strong>het</strong><br />

segment Andere activiteiten<br />

over een volledig jaar bekeken<br />

veel betere resultaten. De omzet<br />

groeide <strong>met</strong> 9,5 % onder impuls<br />

van Compounds. Dat haalde<br />

voordeel uit zijn initiatieven<br />

om performante en lichtere<br />

producten te leveren aan<br />

klanten uit de autosector. Ook<br />

Organische chloorderivaten,<br />

Waterbehandeling en<br />

Zwavelderivaten boekten<br />

winst tegenover <strong>het</strong> jaar<br />

voordien. De achteruitgang<br />

van Farma had enkel te maken<br />

<strong>met</strong> de stopzetting van de<br />

glycineactiviteiten aan <strong>het</strong> einde<br />

van 2010. De REBITDA van <strong>het</strong><br />

segment is bijna verdubbeld<br />

en dat vooral dankzij <strong>het</strong><br />

sterke herstel van Organische<br />

chloorderivaten en een beter<br />

resultaat van Farma.<br />

p57


Analyse van de<br />

belangrijkste<br />

risico’s<br />

De belangrijkste risicofactoren en<br />

onzekerheden voor <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group worden hieronder<br />

opgelijst. Er kunnen andere<br />

risico’s bestaan waarvan de<br />

groep zich niet bewust is. Ook<br />

zijn er mogelijk risico’s waarvan<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group gelooft<br />

dat ze nu niet belangrijk zijn,<br />

maar die alsnog een wezenlijk<br />

ongunstig effect kunnen<br />

hebben. De volgorde waarin de<br />

risicofactoren staan beschreven,<br />

vormt geen aanwijzing voor<br />

de waarschijnlijkheid dat ze<br />

voorkomen of voor de omvang<br />

van de financiële gevolgen.<br />

De belangrijkste risico’s die<br />

gedetecteerd werden, zijn<br />

ingedeeld in vier groepen:<br />

strategische, operationele,<br />

financiële en externe risico’s.<br />

Strategische risico’s<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking tot<br />

de strategie zijn gekoppeld<br />

aan de keuze van de<br />

productenportefeuille, de<br />

markten en de bedrijfsmodellen.<br />

De strategische keuzes van<br />

de businessunits kunnen de<br />

resultaten van de groep sterk<br />

beïnvloeden.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group probeert deze<br />

risico’s te beheersen door:<br />

• een grondige analyse<br />

van de aantrekkelijkheid<br />

van de markt(en), de<br />

concurrentiepositie van<br />

de businessunits en de<br />

overeenstemming <strong>met</strong> de<br />

groepsstrategie bij <strong>het</strong><br />

opstellen van de strategie van<br />

elke businessunit;<br />

• een grondige en omzichtige<br />

doorlichting (due diligence)<br />

van overnames, joint ventures<br />

en desinvesteringen,<br />

afhankelijk van de behoeften<br />

en de strategie van de<br />

groep, en om de mogelijke<br />

aansprakelijkheden te<br />

beperken (representations and<br />

warranties);<br />

• de activiteiten geografisch te<br />

spreiden.<br />

Operationele<br />

risico’s<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking tot<br />

veiligheid<br />

Bepaalde activiteiten van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group kunnen<br />

aanzienlijke schade toebrengen<br />

aan personen of aan <strong>het</strong> milieu.<br />

Bij ongevallen kunnen ze ernstige<br />

gevolgen hebben. Ook transport<br />

en opslag kunnen bepaalde<br />

gevaren <strong>met</strong> zich meebrengen.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group beperkt deze<br />

risico’s zo veel mogelijk door:<br />

• een systeem voor <strong>het</strong> beheer<br />

van procesrisico’s. Concrete<br />

maatregelen, zoals preventief<br />

onderhoud, een voorraad<br />

kritieke reserveonderdelen<br />

en strenge operationele<br />

procedures, dragen verder<br />

bij tot de beheersing van de<br />

productierisico’s;<br />

• veiligheidsaudits door de<br />

afdeling Risk Management,<br />

waarvan er een aantal<br />

p58 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


gebeuren in samenwerking <strong>met</strong><br />

verzekeringsmaatschappijen;<br />

• permanente aandacht voor – en<br />

bewustwording van – allerlei<br />

veiligheidsaspecten en de best<br />

practices die daar bijhoren.<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking<br />

tot de opvolging van<br />

richtlijnen<br />

Deze risico’s zijn <strong>het</strong> gevolg<br />

van interne of externe wetten,<br />

beleidsvoorschriften of instructies<br />

die niet volledig nageleefd<br />

worden. Ze kunnen een<br />

belangrijke negatieve impact<br />

hebben op de kasstroom en de<br />

resultaten. Ze geven mogelijk ook<br />

aanleiding tot rechtszaken.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group controleert<br />

de correcte naleving van<br />

alle richtlijnen via een intern<br />

auditsysteem. Het auditcomité<br />

controleert dit systeem.<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking tot<br />

Human Resources (HR)<br />

Het is een voortdurende<br />

uitdaging om genoeg<br />

gemotiveerde en geschikte<br />

medewerkers op de juiste<br />

plaats te hebben en om de<br />

pensioenverplichtingen na te<br />

komen.<br />

Het vermogen van de groep<br />

om zijn langetermijnstrategie<br />

(inclusief de operationele<br />

resultaten) te realiseren, is<br />

afhankelijk van <strong>het</strong> aantrekken,<br />

behouden, ontwikkelen en<br />

motiveren van zijn medewerkers.<br />

Als ze niet slaagt in die opdracht,<br />

dan kan dat een bepalende factor<br />

zijn voor de prestaties van de<br />

groep en voor <strong>het</strong> succes van de<br />

verwezenlijking van zijn strategie.<br />

Als onderdeel van de<br />

groepsstrategie is <strong>het</strong> belangrijk<br />

om de globale aanwezigheid<br />

en de activiteiten van de<br />

organisatie te verhogen. De<br />

groepsportefeuille is ook aan<br />

<strong>het</strong> verschuiven. Zo zullen<br />

gespecialiseerde producten<br />

en diensten een almaar groter<br />

deel van de groepsresultaten<br />

uitmaken. Deze ontwikkelingen<br />

vereisen substantiële<br />

veranderingen. Als de groep niet<br />

beschikt over voldoende change<br />

management vaardigheden en/<br />

of loopbaanopvolging, kan dat<br />

dan ook een groot risico vormen<br />

voor de verwezenlijking van zijn<br />

doelstellingen.<br />

Om talent aan te trekken en te<br />

behouden, heeft de groep in<br />

<strong>2011</strong> grote stappen gezet om zijn<br />

HR-organisatie te versterken. Zo<br />

waren er de benoemingen van<br />

een nieuwe HR-directeur voor<br />

de groep en van twee nieuwe<br />

HR-businesspartners. Er vond<br />

een uitgebreid assessment van<br />

<strong>het</strong> leadershipteam van de groep<br />

plaats. Die werd aangewend om<br />

opvolgingsplannen te ontwikkelen<br />

en verdere vooruitgang te<br />

boeken in talentmanagement.<br />

Bovendien werkt de groep<br />

aan een aanpassing van zijn<br />

vergoedingsprogramma via<br />

incentives op korte en op lange<br />

termijn.<br />

Pensioenplannen hebben<br />

vermogen dat belegd is in<br />

aandelen en obligaties. Die zijn<br />

onderworpen aan de volatiliteit<br />

op de financiële markten. Als<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group verplicht is<br />

om verhoogde bijdragen uit te<br />

betalen aan de pensioenplannen<br />

– als gevolg van de volatiliteit van<br />

de financiële markten of door een<br />

strengere regelgeving – dan kan<br />

dit leiden tot minder beschikbare<br />

fondsen voor andere doeleinden<br />

van de groep.<br />

De groep heeft maatregelen<br />

getroffen om dit risico te<br />

verkleinen door de bestaande<br />

pensioenregeling <strong>met</strong> ‘te<br />

bereiken doel’ om te zetten in<br />

‘vaste bijdrage’.<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking tot<br />

Information Technology (IT)<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group is aangewezen<br />

op IT-systemen en -netwerken,<br />

omdat ze daar veelvuldig gebruik<br />

van maakt. Wanneer deze ITsystemen<br />

en netwerken verstoord<br />

worden, dan kan dat <strong>het</strong> goed<br />

functioneren van de groep in <strong>het</strong><br />

gedrang brengen.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group neemt de<br />

nodige maatregelen om de<br />

continuïteit van de IT-systemen te<br />

garanderen en om in de nodige<br />

back-ups te voorzien. ‘Disaster<br />

recovery plans’ zorgen ervoor<br />

dat de impact van een eventueel<br />

defect wordt verkleind en dat de<br />

operationele activiteiten niet in<br />

<strong>het</strong> gedrang komen.<br />

p59


Financiële risico’s 1<br />

Kredietrisico<br />

Het kredietrisico is <strong>het</strong> risico van<br />

wanbetaling door een tegenpartij<br />

<strong>met</strong> betrekking tot de verkoop<br />

van goederen of dienstverlening.<br />

Wanbetaling kan de kasstroom<br />

negatief beïnvloeden.<br />

Om dit risico in te dijken,<br />

heeft <strong>Tessenderlo</strong> Group een<br />

kredietbeleid ingevoerd <strong>met</strong><br />

aanvragen voor kredietlimieten,<br />

goedkeuringsprocedures en een<br />

voortdurende bewaking van <strong>het</strong><br />

kredietrisico. Daarnaast wordt<br />

de inning van een deel van <strong>het</strong><br />

openstaand krediet uitbesteed<br />

(non-recourse factoring).<br />

Liquiditeitsrisico<br />

Het liquiditeitsrisico is <strong>het</strong> risico<br />

waarbij een onderneming over<br />

onvoldoende middelen kan<br />

beschikken om zijn financiële<br />

verplichtingen op elk moment<br />

na te komen. Niet voldoen aan<br />

de financiële verplichtingen kan<br />

leiden tot significant hogere<br />

kosten. Het kan bovendien de<br />

reputatie van de onderneming<br />

negatief beïnvloeden.<br />

De groep heeft een aantal acties<br />

ondernomen om deze risico’s in<br />

te perken:<br />

• de uitwerking van een nonrecourse<br />

factoringprogramma<br />

voor een bedrag van 200<br />

miljoen euro aan <strong>het</strong> einde van<br />

2009;<br />

• een gesyndiceerde<br />

kredietfaciliteit van 500 miljoen<br />

euro om de groep liquide<br />

middelen te bezorgen <strong>met</strong><br />

looptijden van 18 maanden en 3<br />

jaar in februari 2010;<br />

• een private plaatsing van<br />

obligaties <strong>met</strong> een looptijd van<br />

5 jaar in oktober 2010;<br />

• de inschrijving op een<br />

Braziliaanse lening <strong>met</strong> een<br />

looptijd van 12 jaar voor een<br />

bedrag van 56 miljoen BRL (23<br />

miljoen euro) in oktober 2010;<br />

• de wijziging van de<br />

gesyndiceerde kredietfaciliteit<br />

aangegaan in februari 2010<br />

<strong>met</strong> een daaruit voortvloeiende<br />

stijging van de looptijd tot<br />

5 jaar, <strong>met</strong> meer flexibiliteit<br />

voor de activiteiten (een<br />

totaalbedrag van 450 miljoen<br />

euro) in april <strong>2011</strong>.<br />

Daarnaast maakt de groep<br />

regelmatig prognoses op korte<br />

en lange termijn. Zo kan ze de<br />

financiële middelen afstemmen<br />

op de verwachte behoeften.<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking tot<br />

de prijzen van producten<br />

en grondstoffen<br />

De beschikbaarheid en de prijs<br />

van grondstoffen schommelen.<br />

Dat kan een grote impact op<br />

de rentabiliteit hebben. De<br />

waarde van de voorraden van<br />

afgewerkte producten kan in prijs<br />

afnemen als gevolg van de wet<br />

van vraag en aanbod. Daarnaast<br />

zijn de energieprijzen een<br />

onvoorspelbare factor. Ook die<br />

kunnen de rentabiliteit aantasten.<br />

De groep beheerst deze risico’s<br />

door:<br />

• de aankoopstrategie<br />

voortdurend te evalueren;<br />

• de risico’s van de<br />

waardevermindering van de<br />

voorraden te delen <strong>met</strong> de<br />

leveranciers;<br />

• een prioriteit te maken van een<br />

duurzame energiestrategie;<br />

• de afhankelijkheid van<br />

leveranciers zo veel mogelijk te<br />

spreiden;<br />

• een aangepaste verhouding<br />

tussen verkoop- en<br />

aankoopprijzen.<br />

Wisselkoersrisico<br />

Het wisselkoersrisico is <strong>het</strong><br />

risico waarbij de waarde van<br />

een financieel instrument<br />

kan wijzigen als gevolg van<br />

wisselkoersschommelingen.<br />

De groep is blootgesteld aan<br />

een wisselkoersrisico op de<br />

verkopen, aankopen en leningen<br />

die uitgedrukt zijn in een andere<br />

munt dan de functionele munt<br />

van de onderneming. De munten<br />

die aanleiding geven tot dit risico<br />

zijn voornamelijk de US-dollar<br />

(USD), <strong>het</strong> Britse pond (GBP), de<br />

Poolse zloty (PLN), de Chinese<br />

yuan (CNY), de Argentijnse peso<br />

(ARS), de Braziliaanse real (BRL)<br />

en de Hongaarse forint (HUF).<br />

Als <strong>het</strong> gaat om gefactureerde<br />

bedragen (klanten, leveranciers),<br />

dan zijn dochterondernemingen<br />

verplicht om hun nettopositie in<br />

vreemde munt te communiceren<br />

aan <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV, een<br />

Belgische dochteronderneming.<br />

1 Raadpleeg <strong>het</strong> hoofdstuk ‘Financiële instrumenten’ in <strong>het</strong> Financieel Verslag, Noot 28 voor een meer gedetailleerd overzicht van de<br />

financiële risico’s <strong>met</strong> betrekking tot de situatie in <strong>2011</strong> en <strong>het</strong> beleid van <strong>Tessenderlo</strong> Group voor <strong>het</strong> beheer van dergelijke risico’s.<br />

p60 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Alle posities worden samengevoegd<br />

op <strong>het</strong> niveau van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Finance NV. De nettosaldi<br />

(long/short) worden dan gekocht<br />

of verkocht op de markt. De<br />

belangrijkste beheersinstrumenten<br />

die gebruikt worden, zijn de<br />

voortdurende aankoop en verkoop<br />

van munten, gevolgd door<br />

valutaswaps.<br />

Interestrisico<br />

Schommelingen in rentevoeten<br />

kunnen de interestopbrengsten<br />

en -kosten op rentedragende<br />

activa en schulden doen variëren.<br />

Bovendien kunnen deze schommelingen<br />

de marktwaarde van bepaalde<br />

financiële activa, schulden<br />

en instrumenten beïnvloeden,<br />

zoals beschreven in de toelichting<br />

bij de financiële staten.<br />

De groep dekt <strong>het</strong> interestrisico<br />

<strong>met</strong> verschillende instrumenten,<br />

zoals ‘cross currency interest rate<br />

swaps’ en ‘interest rate swaps.’<br />

Op de datum van de rapportering<br />

zag de blootstelling aan <strong>het</strong> interestrisico<br />

van de rentedragende<br />

financiële instrumenten van de<br />

groep er zo uit:<br />

(miljoen euro) <strong>2011</strong> 2010<br />

Vastrentende financiële instrumenten<br />

Financiële activa 4,3 86,5<br />

Financiële schulden 195,6 287,7<br />

Financiële instrumenten <strong>met</strong> een variabele rentevoet<br />

Financiële activa 30,6 64,0<br />

Financiële schulden 66,7 31,1<br />

Externe risico’s<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking tot<br />

wijzigende wetgeving<br />

De activiteiten van de groep zijn<br />

onderworpen aan strikte wetten<br />

en reglementeringen, onder<br />

andere <strong>met</strong> betrekking tot milieu,<br />

veiligheid en gezondheid. Die<br />

kunnen <strong>met</strong>tertijd veranderen.<br />

Als ze niet strikt nageleefd<br />

worden, dan kan dat leiden tot<br />

rechtszaken.<br />

De groep volgt de relevante<br />

wetgeving proactief op en<br />

implementeert eventuele nieuwe<br />

richtlijnen in alle vestigingen.<br />

Risico’s <strong>met</strong> betrekking tot<br />

de economische situatie en<br />

de financiële markten<br />

De groep is blootgesteld aan<br />

<strong>het</strong> risico van een verslechtering<br />

van de wereldeconomie. Dat<br />

kan leiden tot een wereldwijde<br />

recessie of een recessie in één<br />

of enkele van de belangrijkste<br />

geografische markten. Ze is ook<br />

onderworpen aan de volatiliteit<br />

op de krediet- en kapitaalmarkt<br />

en aan economische en financiële<br />

crisissen. Die kunnen een<br />

negatieve invloed hebben op de<br />

resultaten. Sommige operationele<br />

segmenten zijn immers nauw<br />

verbonden <strong>met</strong> de algemene<br />

economische omstandigheden.<br />

p61


Gezondheid,<br />

veiligheid,<br />

milieu en<br />

kwaliteit<br />

Instrumenten<br />

Ook in <strong>2011</strong> hebben de bedrijven<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Group de<br />

ISO-managementsystemen<br />

voor Kwaliteit, Milieu en<br />

Voedselveiligheid toegepast.<br />

Deze systemen zijn nuttige<br />

instrumenten voor de verdere<br />

verbetering van de HSEQprestaties.<br />

De groep blijft dan ook<br />

nadruk leggen op <strong>het</strong> gebruik van<br />

passende managementsystemen.<br />

Prestaties van<br />

de groep op<br />

<strong>het</strong> gebied van<br />

veiligheid<br />

In <strong>2011</strong> werden over de hele<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group belangrijke<br />

verbeteringen gerealiseerd op <strong>het</strong><br />

vlak van veiligheidsprestaties. De<br />

verschillende bedrijven voerden<br />

deze verbeteringen consistent<br />

uit. De frequentiegraad, de<br />

ernstgraad en <strong>het</strong> totale<br />

aantal letsels waarmee de<br />

veiligheidsprestaties van een<br />

bedrijf worden ge<strong>met</strong>en,<br />

verbeterden tegenover 2010 <strong>met</strong><br />

19 % of meer.<br />

Prestaties in de<br />

bedrijfssegmenten<br />

In <strong>2011</strong> ging de<br />

veiligheidsprestatie van<br />

<strong>het</strong> segment Kunststof<br />

leidingsystemen en Profielen<br />

(PPS) er gevoelig op vooruit. De<br />

frequentie- en ernstindicatoren<br />

verbeterden tijdens <strong>het</strong> jaar <strong>met</strong><br />

meer dan 30 %. De verbetering<br />

vloeit voort uit een holistische<br />

benadering. Die bestaat uit<br />

verschillende elementen, zoals<br />

de veiligheidsprogramma’s STOP<br />

(Safety Training Observation<br />

Program) en Hearts and Minds.<br />

Om nog meer vooruitgang te<br />

boeken, gebeurde er ook een<br />

Safety Maturity Scan. Daaruit<br />

bleek dat PPS op een schaal van<br />

0 tot 5 een score van 3,5 behaalt.<br />

Als gevolg daarvan wordt een<br />

volledig programma ontwikkeld<br />

waarin gedragsgebonden<br />

en culturele elementen zijn<br />

ingebouwd. Het doel is om<br />

de veiligheidsprestaties<br />

onafgebroken te verbeteren.<br />

In <strong>2011</strong> vond in alle vestigingen<br />

van PPS ook de volledige afbouw<br />

plaats van de loodhoudende<br />

stabilisatoren voor alle producten<br />

op basis van pvc. Dat sluit aan bij<br />

de verbintenissen Vinyl2010 en<br />

Vinylplus van de Europese pvcsector<br />

om <strong>het</strong> gebruik van zware<br />

<strong>met</strong>alen in pvc-stabilisatoren af te<br />

bouwen.<br />

De Rotterdamse fabriek<br />

voor Minerale chemie, die<br />

voederfosfaten produceert, stelde<br />

een uitgebreid communicatieplan<br />

voor rampen in. Een dergelijk plan<br />

moet niet alleen de impact van<br />

zware ongevallen op werknemers<br />

en buurtbewoners verkleinen.<br />

Het moet ook de kwaliteit, de<br />

snelheid en de transparantie van<br />

de rampenbestrijding verbeteren.<br />

Het segment Gelatine is<br />

wereldwijd bezig <strong>met</strong> <strong>het</strong> behalen<br />

p62 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


van de volledige Food Safety<br />

System Certification FSSC 22000.<br />

Vijf fabrieken hebben al een<br />

FSSC 22000- of ISO 22000-certificaat:<br />

Argentinië, de Verenigde<br />

Staten, China (Wenzhou),<br />

België en Duitsland. De nieuwe<br />

gelatinefabrieken in Brazilië en<br />

China (Heilongjiang) volgen,<br />

evenals de bestaande fabriek in<br />

Treforest (Verenigd Koninkrijk) .<br />

De gelatinefabriek in Treforest<br />

investeerde in een installatie voor<br />

de behandeling van afvalwater<br />

op basis van de dissolved air<br />

flotation-technologie. Die<br />

haalt vervuilde vaste stoffen uit<br />

afvalwater <strong>met</strong> een efficiëntie<br />

van meer dan 90 %. De vaste<br />

stoffen worden zo gerecupereerd<br />

en krijgen een tweede leven<br />

als meststof. Deze investering<br />

vermindert bovendien de<br />

hoeveelheid afval die de lokale<br />

waterzuiveringsinstallatie normaal<br />

gezien te verwerken krijgt.<br />

Akiolis heeft een uitgebreide<br />

logistieke activiteit. Daardoor is<br />

brandstofverbruik een relevante<br />

maatstaf. Akiolis slaagde erin<br />

om zijn brandstofverbruik per<br />

ton verzamelde grondstoffen<br />

<strong>met</strong> 2 % te verminderen<br />

tegenover 2010. Dat gebeurde<br />

via talrijke initiatieven, zoals een<br />

testprogramma <strong>met</strong> opleidingen<br />

in milieuvriendelijk rijden<br />

voor vrachtwagenchauffeurs.<br />

Daarnaast informatiseerde Akiolis<br />

de routeplanning. Hierdoor<br />

wordt de afstand verkleind die<br />

vrachtwagenchauffeurs afleggen<br />

om grondstoffen op te halen. Ook<br />

<strong>het</strong> aantal afgelegde kilo<strong>met</strong>ers<br />

per ton grondstoffen die wordt<br />

opgehaald en vervoerd, neemt<br />

zo af. In <strong>het</strong> algemeen streven<br />

uiteenlopende initiatieven naar<br />

een voortdurende vermindering<br />

van de energie die nodig is om<br />

grondstoffen op te halen en te<br />

transporteren.<br />

Oplossing van<br />

historische<br />

milieuproblemen<br />

Net als veel bedrijven die actief<br />

zijn of waren in de chemische<br />

sector, heeft ook <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group enkele historische<br />

milieuproblemen die ze<br />

geleidelijk aan wil verhelpen.<br />

Zo zijn er plannen in uitvoering<br />

om historische bodem- en<br />

grondwaterverontreiniging aan te<br />

pakken op de fabrieksterreinen in<br />

Belgisch Limburg. Deze sanering<br />

gaat onverminderd door.<br />

In <strong>2011</strong> werd een<br />

bodemsaneringsproject<br />

ingediend en vervolgens<br />

goedgekeurd door de bevoegde<br />

overheden. Het project heeft<br />

betrekking op een slibbassin<br />

in de buurt van de vestiging in<br />

Ham (België). Het slib zal worden<br />

verwijderd en opgeslagen in<br />

<strong>het</strong> nabijgelegen slibbassin<br />

Veldhoven. Daardoor zal zowat<br />

6 hectare aan industrieterrein<br />

naast <strong>het</strong> Albertkanaal<br />

worden teruggewonnen. De<br />

werkzaamheden zijn gepland<br />

tussen 2012 en 2015.<br />

In de productievestiging van<br />

Ham (België) was er een plotse<br />

toename van de luchtemissie<br />

van hexachloorbenzeen (HCB)<br />

in <strong>het</strong> begin van <strong>2011</strong>. Dit was<br />

te wijten aan een onverwachte<br />

oververzadiging van actieve<br />

koolfilters. De aangetaste actieve<br />

koolfilters werden vervangen<br />

en de totale filtercapaciteit<br />

werd <strong>met</strong> een derde uitgebreid.<br />

Tot aan deze vervanging en<br />

uitbreiding van <strong>het</strong> filtersysteem,<br />

overschreden de HCB-emissies<br />

de jaardrempel waarboven de<br />

overheden moeten geïnformeerd<br />

worden. De nodige maatregelen<br />

zijn intussen genomen en de<br />

betrokken overheden zijn op de<br />

hoogte. Volgens de informatie<br />

waar <strong>het</strong> bedrijf over beschikt, is<br />

er geen risico geweest voor <strong>het</strong><br />

personeel of de buren.<br />

p63


Human<br />

resources<br />

Op <strong>het</strong> vlak van Human Resources<br />

(HR) heeft <strong>Tessenderlo</strong> Group in<br />

<strong>2011</strong> een wezenlijke vooruitgang<br />

geboekt. Nadat de groep in april<br />

een nieuwe HR-directeur voor<br />

de groep benoemde, kreeg <strong>het</strong><br />

concept van HR-businesspartners<br />

vorm. Op deze manier wil de<br />

groep beter rekening houden<br />

<strong>met</strong> de noden van de activiteiten<br />

bij <strong>het</strong> uitwerken van zijn HR-programma’s,<br />

-tools en -procedures,<br />

en dat op basis van een goede<br />

dialoog tussen de activiteiten<br />

en Group HR over strategische<br />

HR-onderwerpen. Het HR-leadershipteam<br />

kreeg er twee nieuwe<br />

professionals bij om <strong>het</strong> succes<br />

van deze belangrijke ontwikkeling<br />

te kunnen garanderen. De<br />

groep werkte ook verder aan de<br />

ontwikkeling van zijn plannen<br />

rond <strong>het</strong> aantrekken van talent<br />

en aan de opvolgingsplanning<br />

voor sleutelfuncties. In <strong>het</strong> kader<br />

daarvan ging er veel aandacht<br />

naar een 360°-beoordeling van<br />

elk lid van <strong>het</strong> leadershipteam van<br />

de groep. Een andere mijlpaal<br />

was de lancering van een Group<br />

Learning Committee in november.<br />

Dat comité is samengesteld uit<br />

vertegenwoordigers van activiteiten,<br />

functies en regio’s. Het<br />

is gestart <strong>met</strong> een plan voor de<br />

ontwikkeling van <strong>het</strong> ‘leiderschap<br />

van morgen’ op groepsniveau. De<br />

eerste voorstellen gaan in 2012 in<br />

uitvoering.<br />

De groep heeft een belangrijke<br />

stap gezet <strong>met</strong> de ontwikkeling<br />

van een inspirerend en oprecht<br />

HR Mission Statement. Deze<br />

missieverklaring vat samen waar<br />

de HR-gemeenschap van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group voor staat. Ze omvat<br />

de essentie van de bestaansreden<br />

van deze gemeenschap en de<br />

streefdoelen in termen van aard,<br />

basiswaarden en werkzaamheden.<br />

Het Mission Statement is een<br />

voortdurende weerspiegeling<br />

van wat de HR-gemeenschap van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group ambieert. Ze<br />

vormt een kader voor haar gedrag<br />

en doelstellingen.<br />

Het Mission statement is:<br />

‘Een professionele en verbonden<br />

HR-gemeenschap zijn die mensen<br />

op een moedige en positieve<br />

manier inspireert en motiveert en<br />

die hen de mogelijkheden biedt<br />

om een duurzame, innovatieve en<br />

internationale onderneming als<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group te creëren.’<br />

Meer informatie over <strong>het</strong> Mission<br />

Statement is te vinden op: http://<br />

www.tessenderlo.com/careers/<br />

Group Rewards boekte verdere<br />

vooruitgang bij de doorvoering<br />

van de veranderingen die ze in<br />

2010 plande. <strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

gelooft in een brede visie op<br />

<strong>het</strong> loonbeleid. Materiële zaken,<br />

zoals basisloon, incentives op<br />

korte en lange termijn, voordelen<br />

en emolumenten, resulteren<br />

alleen in een sterk presterende<br />

organisatie als ze gecombineerd<br />

worden <strong>met</strong> immateriële<br />

zaken, zoals inspiratie en<br />

waarden, ontplooiingskansen<br />

en een stimulerende<br />

omgeving waar erkenning en<br />

verantwoordelijkheidszin centraal<br />

staan. Deze visie op verloning<br />

komt tot uiting in een duidelijk<br />

en transparant loonbeleid dat<br />

p64 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


prestaties en competenties<br />

verbetert en dat talent erkent.<br />

Het loonmodel is in heel de<br />

groep gebaseerd op dezelfde<br />

functieclassificatie. Zo kan de<br />

groep zowel intern als extern<br />

vergelijken en benchmarken,<br />

en dit in overeenstemming<br />

<strong>met</strong> de bedrijfsstrategie en zijn<br />

uiteenlopende activiteiten.<br />

en de profielenactiviteit in de<br />

Verenigde Staten en Canada. Aan<br />

de andere kant kwamen er ook<br />

nieuwe medewerkers bij door<br />

de overname van BT Bautechnik<br />

Group en <strong>het</strong> bemannen van<br />

twee nieuwe gelatinefabrieken (in<br />

Brazilië en China) en de nieuwe<br />

productiesite voor compounds in<br />

China.<br />

In <strong>2011</strong> trok <strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

<strong>het</strong> variabele loon in <strong>het</strong> totale<br />

loonpakket op. Zo legde ze<br />

nog meer de nadruk op een<br />

loonbeleid op basis van prestaties<br />

en een goed bestuur. Dit<br />

vergrootte de impact van zowel<br />

de persoonlijke bijdrage aan <strong>het</strong><br />

zakelijke succes als de financiële<br />

prestaties van de groep.<br />

In december <strong>2011</strong> telde<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group 7 457<br />

werknemers: een daling<br />

tegenover 2010. Die terugval<br />

is voornamelijk toe te schrijven<br />

aan de desinvesteringen van<br />

Pvc/Chloor-alkali, een deel van<br />

Organische chloorderivaten<br />

p65


Innovatie,<br />

onderzoek<br />

en ontwikkeling<br />

Door te innoveren streeft<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group er<br />

voortdurend naar om zijn<br />

eigen prestaties en die van<br />

klanten te verbeteren. Dat<br />

gaat van <strong>het</strong> ontwikkelen van<br />

nieuwe producten tot andere<br />

fabricage<strong>met</strong>hodes voor<br />

bestaande producten of betere<br />

diensten voor de klant. Innovatie<br />

vloeit niet alleen voort uit<br />

marktinzichten en onderzoek,<br />

maar eveneens uit de creatieve<br />

ideeën van medewerkers van<br />

verschillende afdelingen die<br />

samenwerken. Ook samenwerking<br />

<strong>met</strong> klanten is een bron van<br />

innovatie en heeft al geleid tot<br />

voordelen voor beide partners.<br />

K-ROW 23 werd ontwikkeld<br />

door agronomen van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley. Het kwam op de markt<br />

als een chloorvrije oplossing <strong>met</strong><br />

kalium- en zwavelvoedingsstoffen<br />

voor toepassingen <strong>met</strong><br />

startersmest. K-ROW 23 is<br />

bruikbaar voor plantregels en is<br />

zaadbeschermend wanneer <strong>het</strong><br />

gebruikt wordt in de aanbevolen<br />

dosis. Ontkiemingstests aan<br />

de universiteit wezen uit dat<br />

K-ROW 23 een van de veiligste<br />

substanties is. TKI voegde dit<br />

nieuwe product toe aan zijn<br />

toonaangevende gamma van<br />

zwavelhoudende voedingsstoffen.<br />

Zo biedt <strong>Tessenderlo</strong> Kerley<br />

telers de mogelijkheid om <strong>het</strong><br />

plantseizoen sterk in te zetten en<br />

robuustere planten te oogsten<br />

<strong>met</strong> een betere opbrengst.<br />

K-Leaf is een ander voorbeeld<br />

van innovatie om klanten uit de<br />

landbouwsector te ondersteunen<br />

op basis van technische en<br />

marktgebonden inzichten. De<br />

meststof werd ontwikkeld door<br />

experts van Minerale chemie.<br />

Dit kwalitatief hoogstaande<br />

product wordt opgenomen<br />

via <strong>het</strong> blad. Het bevestigt de<br />

duidelijke marktleiderspositie van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group in oplosbare<br />

kaliumsulfaatmeststoffen.<br />

K-Leaf biedt ook belangrijke<br />

nieuwe mogelijkheden om de<br />

waaier van toepassingen van de<br />

Minerale chemie uit te breiden<br />

van handelsgewassen, zoals fruit<br />

en groenten, naar gewassen die<br />

op grote schaal geteeld worden,<br />

zoals graan, soja en katoen.<br />

Dankzij innovatie kon Kunststof<br />

leidingsystemen (PPS) <strong>het</strong> nieuwe<br />

product Axedo 600 op de markt<br />

brengen. Bovendien kon PPS<br />

zijn processen verbeteren wat<br />

voordelen biedt voor de klant.<br />

In <strong>2011</strong> lanceerde PPS de Axedo<br />

600 inspectieput op al zijn<br />

markten. Deze spuitgegoten put<br />

is een verdere verbetering van<br />

<strong>het</strong> PPS-aanbod voor de afvoer<br />

van overvloedig regenwater en<br />

water op de weg. PPS benutte de<br />

nieuwste ontwikkelingen op <strong>het</strong><br />

gebied van inspectiesystemen<br />

en onderhoudsmateriaal,<br />

zoals camera’s en<br />

schoonmaakapparatuur. Daardoor<br />

kunnen toezicht en onderhoud<br />

nu gebeuren van op de begane<br />

grond. Voor structuren die geen<br />

personentoegang vergen, bieden<br />

de Axedo 600 inspectieputten<br />

een alternatief voor de<br />

traditionele inspectieputten uit<br />

beton. Het ontwerp maakt dat<br />

een ondergronds geplaatste<br />

p66 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Axedo 600 inspectieput op zijn<br />

plaats blijft, ook wanneer er<br />

grondwater aanwezig is.<br />

Het tweede project betreft een<br />

driedimensioneel tekenplatform.<br />

Verschillende partijen gebruiken<br />

dat platform om een gebouw<br />

te tekenen. PPS werkte samen<br />

<strong>met</strong> klanten om de vereisten<br />

op <strong>het</strong> gebied van kunststof<br />

leidingen om te zetten naar dit<br />

building information model (BIM).<br />

Het model bevat <strong>het</strong> volledige<br />

aanbod van leidingsystemen voor<br />

interne drainage. Door samen<br />

te werken <strong>met</strong> klanten heeft PPS<br />

<strong>het</strong> systeem opgestart, herzien<br />

en verbeterd. Het gevolg: een<br />

grotere klantentevredenheid. Op<br />

VSK – de grootste vakbeurs voor<br />

verwarming, klimaatregeling en<br />

sanitaire systemen in de Benelux<br />

– werd dit nog eens onder de<br />

aandacht gebracht op een groot<br />

billboard <strong>met</strong> getuigenissen en<br />

beoordelingen van klanten over<br />

deze innovatie.<br />

De profielenactiviteit van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group opende <strong>het</strong><br />

grootste en meest geavanceerde<br />

recyclagebedrijf van <strong>het</strong> Verenigd<br />

Koninkrijk. Aan de basis hiervan<br />

liggen twee grote innovaties<br />

om klanten en eindgebruikers<br />

te ondersteunen. De eerste<br />

innovatie is closed loop recycling,<br />

een belangrijk voordeel op <strong>het</strong><br />

vlak van duurzaamheid. Oude,<br />

afgedankte pvc-u-raamprofielen<br />

worden niet meer naar de<br />

stortplaats gebracht. Ze worden<br />

vervangen en hergebruikt om er<br />

nieuwe profielen van te maken.<br />

Door de recyclagecapaciteit<br />

sterk te vergroten, kan Eurocell<br />

tot 12 000 oude raamprofielen<br />

per week verwerken. Daarmee<br />

is Eurocell minder afhankelijk<br />

van natuurlijke grondstoffen<br />

om nieuwe “maagdelijke”<br />

pvc-u te vervaardigen. Een<br />

tweede groot voordeel op<br />

<strong>het</strong> vlak van duurzaamheid<br />

is de productie van energieefficiënte<br />

producten. Eurocell<br />

gebruikt afgedankte pvc-u om<br />

zijn raamprofielen en Cavalok<br />

aansluitingsprofielsystemen te<br />

vervaardigen. Deze producten<br />

behoren tot de meest energieefficiënte<br />

van <strong>het</strong> Verenigd<br />

Koninkrijk. Ze worden gebruikt<br />

om uiterst energie-efficiënte<br />

en koolstofvrije gebouwen te<br />

creëren.<br />

In <strong>2011</strong> bracht Eurocell ook zijn<br />

panoramische vouwdeursysteem<br />

Aspect op de markt. Dit<br />

gepatenteerde openvouwend,<br />

glijdend deursysteem werd<br />

ontwikkeld na uitgebreid<br />

marktonderzoek. Door de<br />

betaalbaarheid van dit product<br />

richt Eurocell zich tot nieuwe<br />

marktsegmenten. Het systeem<br />

onderscheidt zich door zijn<br />

ontwerp zonder verticale<br />

raamstijl. Daardoor ziet <strong>het</strong><br />

eruit als een traditionele deur,<br />

wat hoogst ongebruikelijk is<br />

voor pvc-u-deuren. De speciale<br />

bekleding bedekt bovendien<br />

alle aansluitingen wat <strong>het</strong><br />

est<strong>het</strong>ische aspect zeker ten<br />

goede komt. Het hardwarepakket<br />

op maat is afgewerkt <strong>met</strong> een<br />

unieke D-handgreep aan de<br />

binnenkant. Een combinatie van<br />

bijzonder design <strong>met</strong> intelligent<br />

bedieningsgemak. Aspect biedt<br />

een mix van toonaangevende<br />

est<strong>het</strong>iek, design én<br />

betaalbaarheid, een sterke<br />

combinatie die van bij de start<br />

commercieel succes opleverde.<br />

De activiteit Compounds van<br />

de groep ontwikkelde een<br />

nieuwe formule voor haar groene<br />

Tefabloc ® lijn thermoplastische<br />

elastomeren. In de nieuwe<br />

formule vervangt Compounds<br />

<strong>het</strong> calciumcarbonaat door<br />

poeder van oesterschelpen.<br />

Deze creatieve aanpak werkt<br />

<strong>met</strong> een natuurlijk bijproduct dat<br />

elke vijf jaar vernieuwd wordt,<br />

waardoor er geen kalk hoeft<br />

gewonnen te worden. Met de<br />

oesterschelpen in poedervorm<br />

hebben de thermoplastische<br />

elastomeren nog altijd dezelfde<br />

eigenschappen als <strong>met</strong><br />

gewonnen kalk. Deze formule<br />

komt bovendien beter tegemoet<br />

aan klanten die almaar vaker<br />

duurzame oplossingen eisen van<br />

hun leveranciers.<br />

Daarnaast heeft Compounds in<br />

samenwerking <strong>met</strong> een grote<br />

autofabrikant ultralichte pvcslush<br />

compounds ontwikkeld<br />

onder de naam Marvyflo ® Light<br />

Weight. Deze compounds<br />

worden gebruikt voor de<br />

bekleding van dashboards en<br />

andere interieuronderdelen in<br />

de automobielsector. Ze kunnen<br />

30 % hernieuwbare materialen<br />

bevatten – zoals palm- en sojaolie<br />

– en ze verlagen <strong>het</strong> gewicht van<br />

<strong>het</strong> dashboard <strong>met</strong> minstens<br />

10 %. En dat zonder ingrijpende<br />

proceswijzigingen bij de klant.<br />

De voordelen van deze innovatie<br />

zijn talrijk: een lager gewicht, een<br />

grote vraag van klanten uit de<br />

automobielbranche, een hoge<br />

mate van vrijheid in design en een<br />

betere prijs-prestatieverhouding.<br />

Ook de activiteit Farmaceutische<br />

tussenproducten van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group realiseerde een<br />

procesinnovatie. De vernieuwing<br />

resulteerde in de verkorting<br />

van de productietijd en de<br />

eliminatie van <strong>het</strong> gebruik van<br />

een chloorhoudend solvent, een<br />

base, en een waterige opwerking.<br />

Dezelfde hoogstaande kwaliteit<br />

blijft behouden en de Europese<br />

regelgeving wordt strikt<br />

nageleefd.<br />

p67


Verklaring<br />

deugdelijk<br />

bestuur<br />

Transparant beheer<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie baseert<br />

zich op <strong>het</strong> Belgische Corporate<br />

Governance Charter van 2009 en<br />

schaart zich achter de principes<br />

van deugdelijk bestuur die <strong>het</strong><br />

charter opneemt. De punten<br />

waarop <strong>het</strong> bedrijf afwijkt van<br />

de bepalingen van <strong>het</strong> charter –<br />

samen <strong>met</strong> de redenen daarvoor<br />

– staan vermeld in de specifieke<br />

rubriek van dit Corporate Governance-verslag.<br />

Het Belgische<br />

Corporate Governance Charter<br />

kan worden geraadpleegd op:<br />

http://www.corporategovernancecommittee.be/nl/home/.<br />

De raad van bestuur keurde <strong>het</strong><br />

Corporate Governance Charter<br />

(hierna <strong>het</strong> charter) <strong>met</strong> de<br />

principes van deugdelijk bestuur<br />

goed op 10 november 2005. Door<br />

een wijziging in de managementstructuur<br />

van <strong>het</strong> bedrijf, waarbij<br />

de functies van voorzitter van de<br />

raad van bestuur en CEO werden<br />

opgesplitst, besliste de raad van<br />

bestuur op 7 januari 2010 om <strong>het</strong><br />

charter aan te passen. Het werd<br />

nogmaals gewijzigd na<br />

een beslissing van de raad van<br />

bestuur op 22 december 2010.<br />

Toen werd <strong>het</strong> afgestemd op<br />

de wet van 6 april 2010, meer<br />

bepaald voor de rol en de<br />

verantwoordelijkheden van <strong>het</strong><br />

benoemings- en vergoedingscomité.<br />

Na een beslissing van de<br />

raad van bestuur op 21 december<br />

<strong>2011</strong> kwam er een wijziging,<br />

onder meer om <strong>het</strong> charter af te<br />

stemmen op de wet van 20 december<br />

2010 (over de rechten van<br />

aandeelhouders) en om de delegering<br />

van bevoegdheden aan<br />

de CEO te wijzigen. Het charter<br />

kan worden geraadpleegd op de<br />

website van <strong>Tessenderlo</strong> Group:<br />

http://www.tessenderlo.com/tessenderlo_group/governance/corporate_governance_charter/.<br />

Kapitaal en<br />

aandelen<br />

Kapitaal<br />

Het kapitaal van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV bedraagt op 31<br />

december <strong>2011</strong> 147 900 000<br />

euro, vertegenwoordigd door<br />

29 531 058 gewone aandelen.<br />

Op de buitengewone algemene<br />

vergadering van 7 juni <strong>2011</strong> kreeg<br />

de raad van bestuur de toestemming<br />

voor een kapitaalverhoging<br />

in een of meer stappen, gespreid<br />

over een periode van vijf jaar en<br />

tot een maximumbedrag van<br />

veertig miljoen (40 000 000) euro,<br />

uitsluitend voor (i) kapitaalverhogingen<br />

die voorbehouden zijn<br />

aan de personeelsleden van <strong>het</strong><br />

bedrijf of zijn dochtermaatschappijen,<br />

(ii) kapitaalverhogingen in<br />

<strong>het</strong> kader van de uitgifte van warranten<br />

ten gunste van bepaalde<br />

personeelsleden van <strong>het</strong> bedrijf<br />

of zijn dochtermaatschappijen<br />

en eventueel ook ten gunste van<br />

bepaalde niet-personeelsleden<br />

van <strong>het</strong> bedrijf of zijn dochtermaatschappijen,<br />

(iii) kapitaalverhogingen<br />

in <strong>het</strong> kader van een<br />

optioneel dividend, ongeacht of<br />

<strong>het</strong> dividend direct wordt uitgekeerd<br />

in de vorm van aandelen of<br />

in cash om nadien eventueel in<br />

te tekenen op nieuwe aandelen,<br />

eventueel mits een aanvullende<br />

betaling, en (iv) kapitaalverhogingen<br />

door omzetting van reserves<br />

of andere kapitaalinbreng om de<br />

kapitaalverhoging af te ronden op<br />

een passend rond bedrag.<br />

p68 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Op zijn vergadering van 6 juni<br />

<strong>2011</strong> besliste de raad van bestuur<br />

om aan te bieden om <strong>het</strong><br />

dividend van 2010 uit te keren in<br />

aandelen en/of in cash. Rekening<br />

houdend <strong>met</strong> de keuze van de<br />

aandeelhouders werden 722 809<br />

nieuwe gewone aandelen uitgegeven<br />

uit <strong>het</strong> toegestane kapitaal.<br />

Op 26 oktober <strong>2011</strong> heeft de raad<br />

van bestuur beslist om warranten<br />

uit te geven in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong><br />

Plan <strong>2011</strong> (lees hierover meer bij<br />

Warranten). Het voorkeurrecht<br />

van de aandeelhouders werd<br />

voor deze uitgifte van warranten<br />

geschrapt. De belangrijkste<br />

voorwaarden voor de uitgifte van<br />

de warranten staan vermeld in<br />

hoofdstuk Toepassing van artikel<br />

523 van <strong>het</strong> Wetboek van vennootschappen.<br />

De uitgifte van<br />

de warranten kan leiden tot een<br />

maximale financiële verwatering<br />

van 0,22 %, een verwatering van<br />

de dividenden en stemrechten<br />

<strong>met</strong> 1,13 %, een verwatering van<br />

<strong>het</strong> kapitaal <strong>met</strong> 0,07 % en een<br />

totale financiële verwatering <strong>met</strong><br />

0,65 % 1 (rekening houdend <strong>met</strong><br />

alle warranten die werden uitgegeven<br />

in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong> Plan<br />

2007-<strong>2011</strong> en Plan <strong>2011</strong>) .<br />

Aandelen<br />

Het aandelenkapitaal bestaat uit<br />

29 531 058 aandelen zonder nominale<br />

waarde die de aandeelhouder<br />

één stem per aandeel geven.<br />

Alle aandelen van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV zijn toegelaten tot<br />

de notering en verhandeling op<br />

Euronext Brussels.<br />

Warranten<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> waren<br />

er in totaal 1 174 389 warranten<br />

(waarvan de aanvaardingsperiode<br />

was verstreken) die uitoefenbaar<br />

waren of dat in de toekomst nog<br />

worden. Deze warranten werden<br />

uitgegeven in <strong>het</strong> kader van<br />

<strong>het</strong> Plan 2002-2006 (uitgifte van<br />

obligaties cum warrant), <strong>het</strong> Plan<br />

2007-<strong>2011</strong> (uitgifte van naakte<br />

warranten) en <strong>het</strong> Plan <strong>2011</strong> (uitgifte<br />

van naakte warranten).<br />

Op 26 oktober <strong>2011</strong> gaf<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV 350 000<br />

warranten uit in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong><br />

Plan <strong>2011</strong> onder de opschortende<br />

voorwaarde van hun aanvaarding<br />

op of vóór 25 december <strong>2011</strong>. De<br />

uitoefenprijs is 21,72 euro. Er werden<br />

337 733 warranten aanvaard.<br />

Details over de uitstaande warranten<br />

op datum van dit verslag:<br />

Tranche<br />

Uitoefenperiode<br />

Aantal<br />

warranten<br />

Uitoefenprijs<br />

Tranche 1 (2002)* 2006-2012 9 800 25,87 EUR<br />

Tranche 2 (2003)** 2007-2015 9 800 26,45 EUR<br />

Tranche 3 (2004)** 2008-2016 31 400 31,69 EUR<br />

Tranche 4 (2005)** 2009-2017 31 400 27,11 EUR<br />

Tranche 5 (2006)** 2010-2018 59 040 30,02 EUR<br />

Tranche 1 (2007)** <strong>2011</strong>-2017 92 425 43,10 EUR<br />

Tranche 2 (2008) 2012-2013 130 750 23,08 EUR 2<br />

Tranche 3 (2009) 2013-2014 192 542 21,96 EUR 3<br />

Tranche 4 (2010) 2014-2015 279 499 24,01 EUR 4<br />

Tranche <strong>2011</strong> 2015-2016 337 733 21,72 EUR 5<br />

TOTAL 1 174 389<br />

* Uitoefenperiode verlengd <strong>met</strong> drie jaar - ** Uitoefenperiode verlengd <strong>met</strong> vijf jaar<br />

1 Berekeningen van de verwatering op basis van dezelfde uitgangspunten als die aan de grondslag van <strong>het</strong> bijzondere verslag van de raad<br />

van bestuur van 26 oktober <strong>2011</strong>, opgesteld naar aanleiding van <strong>het</strong> besluit om warranten uit te geven in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong> Plan <strong>2011</strong>,<br />

behalve dat hier <strong>het</strong> aantal warranten uitgegeven in <strong>het</strong> kader van plan <strong>2011</strong> in aanmerking werd genomen, niet <strong>het</strong> aantal warranten dat<br />

in theorie had kunnen worden uitgegeven in dit Plan.<br />

2 Afwijkend van de vermelde prijs, bedraagt de uitoefenprijs voor Franse begunstigden 22,07 euro en voor Amerikaanse begunstigden<br />

22,09 euro.<br />

3 Afwijkend van de vermelde prijs, bedraagt de uitoefenprijs voor Amerikaanse begunstigden 22 euro, maar er zijn ook warranten<br />

uitgegeven tegen een uitoefenprijs van 26,47 euro.<br />

4 Afwijkend van de vermelde prijs, bedraagt de uitoefenprijs voor Amerikaanse begunstigden 24,72 euro.<br />

5 Afwijkend van de vermelde prijs, bedraagt de uitoefenprijs voor Amerikaanse begunstigden 22,29 euro.<br />

p69


Het maximale aantal aandelen<br />

dat in de toekomst op basis van<br />

de voornoemde warranten kan<br />

worden gecreëerd, bedraagt<br />

1 174 389.<br />

Eigen aandelen<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> had noch<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV, noch een<br />

van zijn dochterondernemingen<br />

eigen aandelen in bezit.<br />

Aandeelhouders en<br />

aandeelhoudersstructuur<br />

De hoofdaandeelhouder van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV is <strong>het</strong><br />

Franse Société Nationale des<br />

Poudres et Explosives (SNPE).<br />

Dat is voor 99,9 % in handen<br />

van de Franse overheid. SNPE<br />

legde op 30 oktober 2008<br />

een transparantieverklaring af<br />

overeenkomstig de wet van 2 mei<br />

2007 1 . Het deelde <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie in augustus <strong>2011</strong> vrijwillig<br />

mee dat <strong>het</strong> 7 847 863 aandelen<br />

bezit of een belang van 26,6 %.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie ontving geen<br />

andere transparantieverklaringen.<br />

Op basis van deze informatie<br />

zag <strong>het</strong> aandeelhouderschap van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV er op 31<br />

december <strong>2011</strong> zo uit:<br />

SNPE 26,6% 7 847 863 aandelen<br />

Niet-verhandelbare aandelen 1,0% 304 504 aandelen<br />

(van personeelsleden of gewezen<br />

personeelsleden)<br />

Vrij verhandelbare aandelen 72,4% 21 378 691 aandelen<br />

De aandelen die uitgegeven<br />

zijn ten gunste van de<br />

personeelsleden, zijn vanaf de<br />

uitgiftedatum niet verhandelbaar<br />

gedurende vijf jaar. Die periode<br />

kan enkel worden ingekort in<br />

geval van gebeurtenissen die de<br />

wet limitatief opsomt of, in geval<br />

van wijziging van de wettelijke<br />

bepalingen, na een bijzondere<br />

beslissing van de raad van<br />

bestuur. Deze aandelen worden<br />

pas na die periode van vijf jaar<br />

genoteerd op de beurs.<br />

Niet-uitvoerende bestuurders<br />

Raad van bestuur<br />

Samenstelling<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> zag de<br />

samenstelling van de raad van<br />

bestuur van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

er zo uit:<br />

Mandaat tot<br />

Gérard Marchand - Voorzitter (juni 2014)<br />

Valère Croes (juni 2013)<br />

Antoine Gendry (juni 2013)<br />

Michel Nicolas (juni 2014)<br />

François Schwartz (juni 2015) 2<br />

Onafhankelijke niet-uitvoerende bestuurders 3<br />

Mandaat tot<br />

Philippe Coens (juni 2015)<br />

Dominique Damon (juni 2015)<br />

Baudouin Michiels (juni 2015)<br />

Thierry Piessevaux (juni 2015)<br />

Alain Siaens (juni 2014)<br />

Karel Vinck (juni 2015)<br />

Executive Director<br />

Mandaat tot<br />

Frank Coenen – CEO (juni 2013)<br />

1 Op dat ogenblik werd aan <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV meegedeeld dat SNPE 7 186 689 aandelen in <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV bezat.<br />

2 François Schwartz heeft ontslag genomen als bestuurder van de vennootschap <strong>met</strong> ingang van 15 februari 2012. De raad van bestuur<br />

heeft tijdens zijn vergadering van 28 maart 2012 Guy de Gaulmyn gecoöpteerd als bestuurder van de vennootschap ter vervanging van<br />

Francois Schwartz.<br />

3 Conform paragraaf 4.10 van <strong>het</strong> charter wordt een bestuurder als onafhankelijk beschouwd als hij of zij minstens beantwoordt aan<br />

de onafhankelijkheidscriteria van artikel 526 van <strong>het</strong> Wetboek van vennootschappen. Om de onafhankelijkheid van een bestuurder te<br />

beoordelen, wordt ook rekening gehouden <strong>met</strong> de criteria uit appendix A van <strong>het</strong> Belgisch Corporate Governance Charter. Volgens<br />

de informatie ter beschikking van de raad van bestuur beantwoorden alle onafhankelijke bestuurders van <strong>Tessenderlo</strong> Group aan<br />

voornoemde onafhankelijkheidscriteria. De raad kreeg geen melding van uitzonderingen.<br />

Op de jaarlijkse algemene vergadering van aandeelhouders van 7 juni <strong>2011</strong> liep <strong>het</strong> bestuurdersmandaat van baron Paul de Meester,<br />

Bernard Pache en Jaak Gabriels af. Op die datum werden Philippe Coens en mevrouw Dominique Damon benoemd tot onafhankelijke<br />

bestuurders van de onderneming.<br />

p70 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


De Chief Financial Officer<br />

en de Chief Legal Officer<br />

waren aanwezig op alle<br />

vergaderingen van de raad van<br />

bestuur. Andere leden van <strong>het</strong><br />

management woonden sommige<br />

vergaderingen bij.<br />

Anne Mie Vanwalleghem was als<br />

secretaris van de raad van bestuur<br />

aanwezig op alle vergaderingen.<br />

De samenstelling van de raad<br />

van bestuur beantwoordt aan de<br />

doelstelling om complementaire<br />

vaardigheden op <strong>het</strong> vlak<br />

van competentie, ervaring en<br />

knowhow te verenigen.<br />

Werking<br />

In <strong>2011</strong> waren de belangrijkste<br />

thema’s van discussie, onderzoek<br />

en besluitvorming van de raad:<br />

de herziening en goedkeuring<br />

van de langetermijnstrategie en<br />

<strong>het</strong> budget, van de financiële<br />

rekeningen en rapportering en de<br />

schuldherschikking <strong>met</strong> inbegrip<br />

van de heronderhandeling<br />

van de gesyndiceerde<br />

kredietfaciliteit, de beoordeling<br />

van enkele investerings- en<br />

desinvesteringsprojecten, zoals<br />

de verkoop van de activiteit<br />

Pvc/Chloor-alkali, de herziening<br />

van <strong>het</strong> Corporate Governance<br />

Charter, de verslagen van <strong>het</strong><br />

auditcomité, <strong>het</strong> strategische<br />

comité en <strong>het</strong> benoemingsen<br />

vergoedingscomité, de<br />

besluitvoorstellen voor de<br />

algemene vergadering van<br />

aandeelhouders, de benoeming<br />

van de nieuwe bestuurders, <strong>het</strong><br />

warrantplan, <strong>het</strong> loonbeleid voor<br />

de CEO en de leden van <strong>het</strong><br />

Group Management Committee,<br />

de beoordeling van de raad van<br />

bestuur en <strong>het</strong> Enterprise Risk<br />

Management Framework.<br />

Er waren geen transacties of<br />

contractuele verplichtingen<br />

tussen bedrijven van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group en leden van de raad van<br />

bestuur die aanleiding kunnen<br />

geven tot belangenconflicten<br />

die niet gedekt zijn door de<br />

wettelijke bepalingen inzake<br />

belangenconflicten.<br />

In <strong>2011</strong> organiseerde de<br />

raad van bestuur een<br />

introductieprogramma voor<br />

zijn twee nieuwe bestuurders<br />

in verschillende vakgebieden,<br />

zoals strategie, operationele en<br />

financiële aangelegenheden,<br />

compliance en risicobeheer,<br />

interne controle en deugdelijk<br />

bestuur.<br />

Evaluatie van de raad van<br />

bestuur<br />

De raad van bestuur hield in<br />

<strong>2011</strong> de tweejaarlijkse evaluatie<br />

van zijn eigen werking. Deze<br />

evaluatie is bedoeld om de<br />

missie van de raad van bestuur<br />

te verduidelijken. Ze is gericht<br />

op de optimalisering van zijn<br />

samenstelling en werking en op<br />

een goede wisselwerking <strong>met</strong> de<br />

CEO en <strong>het</strong> Group Management<br />

Committee. De voorzitter van de<br />

raad voert de evaluatie uit aan<br />

de hand van een vragenlijst die<br />

de leden van de raad moeten<br />

invullen. De secretaris van de<br />

raad verzamelt de ingevulde<br />

vragenlijsten. De resultaten<br />

worden voorgelegd aan de raad<br />

van bestuur. Er worden passende<br />

maatregelen genomen voor<br />

zaken die kunnen verbeteren.<br />

De volgende formele evaluatie is<br />

gepland in <strong>het</strong> begin van 2013.<br />

Comités<br />

Algemeen<br />

Binnen de raad van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group bestaan de volgende<br />

comités:<br />

Het benoemings- en<br />

vergoedingscomité<br />

Het auditcomité<br />

Het strategische comité<br />

Raadpleeg <strong>het</strong> charter voor een<br />

beschrijving van de werking van<br />

de verschillende comités: www.<br />

tessenderlo.com/tessenderlo_<br />

group/governance/corporate_<br />

governance_charter/<br />

Benoemings- en<br />

vergoedingscomité<br />

Op 31 december <strong>2011</strong><br />

was <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité zo<br />

samengesteld:<br />

Karel Vinck (voorzitter)*<br />

(onafhankelijk)<br />

Antoine Gendry<br />

Valère Croes<br />

Thierry Piessevaux (onafhankelijk)<br />

Alain Siaens (onafhankelijk)<br />

*Tot 7 juni <strong>2011</strong> was baron Paul de<br />

Meester voorzitter van <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité. Karel Vinck volgde<br />

hem op als voorzitter.<br />

Het benoemings- en<br />

vergoedingscomité kwam in <strong>2011</strong><br />

vijf keer bijeen.<br />

De voorzitter van de raad van<br />

bestuur woonde de vergadering<br />

bij over de evaluatie van de<br />

vergoedingen, de doelstellingen<br />

en de prestaties van de CEO. Hij<br />

had een raadgevende stem. De<br />

p71


CEO woonde de vergadering<br />

bij over de vergoedingen en de<br />

doelstellingen van alle GMCleden<br />

(behalve van hemzelf). Hij<br />

had een raadgevende stem. De<br />

HR-directeur van de groep was<br />

aanwezig op de vergaderingen<br />

over vergoedingen.<br />

Werking<br />

In 2010 beraadslaagde<br />

<strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité over<br />

<strong>het</strong> selectieproces en de<br />

selectieprocedure van de raad.<br />

Het gaf ook advies over de<br />

selectie van nieuwe leden van<br />

de raad. Daarnaast voerde <strong>het</strong><br />

comité een herziening door van<br />

de organisatiestructuur en van de<br />

samenstelling en de vergoeding<br />

van <strong>het</strong> Group Management<br />

Committee. Ten slotte adviseerde<br />

<strong>het</strong> comité de raad over de<br />

toekenning van aandelenopties<br />

aan de leden van <strong>het</strong> Group<br />

Management Committee.<br />

Auditcomité (inclusief<br />

bewijs vereist door art. 119,<br />

6° van <strong>het</strong> Wetboek van<br />

vennootschappen)<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> was <strong>het</strong><br />

auditcomité zo samengesteld:<br />

Valère Croes (voorzitter)<br />

Baudouin Michiels (onafhankelijk)<br />

Thierry Piessevaux (onafhankelijk)<br />

François Schwartz<br />

Alain Siaens (onafhankelijk)<br />

Het auditcomité kwam in <strong>2011</strong><br />

vier keer bijeen.<br />

Zowel de CFO, de interne auditor,<br />

de groepdirecteur Controlling,<br />

Consolidation en Accounting,<br />

de directeur Risk Management,<br />

Interne Audit & Interne Controle<br />

als de commissaris wonen<br />

de vergaderingen van <strong>het</strong><br />

auditcomité bij. Tot 31 maart<br />

<strong>2011</strong> stond Risk Management<br />

onder de verantwoordelijkheid<br />

van de Chief Legal Officer, die<br />

de vergaderingen bijwoonde.<br />

Het bedrijf beantwoordt aan<br />

de wettelijke verplichting dat<br />

<strong>het</strong> auditcomité minstens één<br />

onafhankelijke bestuurder telt <strong>met</strong><br />

de nodige ervaring op <strong>het</strong> gebied<br />

van boekhouding en audit.<br />

De leden van <strong>het</strong> auditcomité<br />

beantwoorden aan <strong>het</strong> criterium<br />

van bekwaamheid door hun<br />

opleiding en door de ervaring<br />

die ze hebben opgedaan in hun<br />

vorige functies (verschillende<br />

leden van <strong>het</strong> auditcomité zijn of<br />

waren ook lid van auditcomités<br />

van andere beursgenoteerde<br />

bedrijven; Alain Siaens is<br />

voorzitter van een financiële<br />

instelling, emeritus hoogleraar<br />

in de economie en erevoorzitter<br />

van de Belgische Vereniging<br />

van Financiële Analisten).<br />

Overeenkomstig <strong>het</strong> charter zijn<br />

de meeste leden onafhankelijke<br />

bestuurders.<br />

Beoordeling van <strong>het</strong> auditcomité<br />

In <strong>2011</strong> onderzocht en<br />

beoordeelde <strong>het</strong> auditcomité<br />

zijn werking. Alle leden<br />

van <strong>het</strong> auditcomité<br />

stemden ermee in om deze<br />

beoordeling uit te voeren aan<br />

de hand van een anonieme<br />

zelfbeoordelingsvragenlijst voor<br />

de leden. De secretaris van <strong>het</strong><br />

auditcomité heeft de vragenlijsten<br />

verzameld. De resultaten van de<br />

zelfbeoordelingsoefening werden<br />

voorgelegd aan <strong>het</strong> auditcomité,<br />

samen <strong>met</strong> de punten waarop de<br />

werking van <strong>het</strong> auditcomité kan<br />

verbeteren. Er werden passende<br />

maatregelen genomen.<br />

Werking<br />

Naast de beoordeling van<br />

de kwartaalverslagen en de<br />

driemaandelijkse persberichten<br />

nam <strong>het</strong> auditcomité kennis van<br />

de verslagen van externe auditors.<br />

Die gingen over de opvolging<br />

van de maatregelen die <strong>het</strong><br />

bedrijf nam om zwakke punten<br />

in <strong>het</strong> IT-systeem weg te werken<br />

en over de doeltreffendheid van<br />

<strong>het</strong> kader voor interne controle.<br />

Daarnaast nam <strong>het</strong> auditcomité<br />

ook kennis van <strong>het</strong> interne<br />

auditprogramma voor <strong>2011</strong>,<br />

de bevindingen van de interne<br />

auditor over de uitgevoerde<br />

audits en de beoordeling<br />

van de follow-upacties die<br />

<strong>het</strong> bedrijf ondernam om de<br />

tekortkomingen te verhelpen<br />

die de interne audit vaststelde.<br />

Het auditcomité onderzocht ook<br />

de status van een Enterprise<br />

Risk Management System en de<br />

implementatie van <strong>het</strong> interne<br />

controlesysteem. Het auditcomité<br />

analyseerde eveneens de nieuwe<br />

financieringsstructuur van de<br />

groep. Bovendien werd <strong>het</strong><br />

nieuwe charter voor interne audit<br />

bestudeerd. Het comité keurde<br />

<strong>het</strong> goed.<br />

Het auditcomité hield ook<br />

toezicht op de procedure<br />

voor niet-auditdiensten. Die<br />

werd ingevoerd om tot meer<br />

transparantie te komen en om<br />

belangenconflicten te vermijden.<br />

p72 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Strategisch comité<br />

Gérard Marchand (voorzitter)<br />

Antoine Gendry<br />

Baudouin Michiels (onafhankelijk)<br />

Karel Vinck (onafhankelijk)<br />

Bernard Pache (onafhankelijk)*<br />

* Tot zijn mandaat van bestuurder afloopt<br />

(juni <strong>2011</strong>).<br />

Het strategische comité kwam in<br />

<strong>2011</strong> vijf keer bijeen.<br />

Werking<br />

Het strategische comité<br />

beoordeelde de strategie van<br />

de groep en spitste zich daarbij<br />

vooral toe op de businessunits.<br />

Het analyseerde alle strategische<br />

overnames en desinvesteringen<br />

(zoals bepaald in <strong>het</strong> Corporate<br />

Governance Charter) en had<br />

daarbij bijzondere aandacht<br />

voor de verkoop van de Pvc/<br />

Chloor-alkali activiteiten. Het<br />

comité legde zijn aanbevelingen<br />

voor deze zaken aan de raad van<br />

bestuur voor.<br />

De CEO en de CFO woonden<br />

alle vergaderingen van <strong>het</strong><br />

strategische comité bij.<br />

Aanwezigheidsgraad op de raad van bestuur en op de vergaderingen van de comités in<br />

<strong>2011</strong><br />

Raad van<br />

bestuur<br />

Auditcomité<br />

Strategisch<br />

comité<br />

Benoemingsen<br />

vergoedingscomité<br />

Aantal vergaderingen in<br />

7 4 5 5<br />

<strong>2011</strong><br />

Gérard Marchand 7/7 5/5<br />

Frank Coenen 7/7<br />

Philippe Coens 1 3/4<br />

Valère Croes 7/7 4/4 5/5<br />

Dominique Damon 1 4/4<br />

Antoine Gendry 7/7 5/5 5/5<br />

Baudouin Michiels 7/7 4/4 5/5<br />

Michel Nicolas 7/7<br />

Thierry Piessevaux 7/7 4/4 5/5<br />

François Schwartz 7/7 4/4<br />

Alain Siaens 6/7 4/4 4/5<br />

Karel Vinck 2 6/7 5/5 2/2<br />

Paul de Meester 3 1/3 2/3<br />

Jaak Gabriels 3 2/3<br />

Bernard Pache 3 3/3 2/2<br />

1 Mandaat sinds 7 juni <strong>2011</strong> (jaarlijkse algemene vergadering)<br />

2 Karel Vinck werd benoemd tot lid van <strong>het</strong> benoemings – en vergoedingscomité op 26 oktober <strong>2011</strong><br />

3 Mandaat tot 7 juni <strong>2011</strong> (jaarlijkse algemene vergadering)<br />

p73


Group Management Committee (GMC)<br />

Rol en<br />

verantwoordelijkheden<br />

Samenstelling<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> bestond<br />

<strong>het</strong> GMC van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV uit:<br />

Frank Coenen<br />

Mel de Vogue<br />

Rudi Nerinckx<br />

Jettie Van Caenegem<br />

Eddy Vandenbriele<br />

Jordan Burns<br />

Pol Deturck<br />

Jan Vandendriessche<br />

Albert Vasseur<br />

Chief Executive Officer<br />

Chief Financial Officer<br />

Chief HR Officer*<br />

Chief Legal Officer<br />

Directeur Risk Management, Interne Audit &<br />

Interne Controle<br />

Directeur businessgroep <strong>Tessenderlo</strong> Kerley<br />

Directeur businessgroep Chemicals<br />

Directeur businessgroep Organische specialiteiten<br />

Directeur businessgroep Kunststofverwerking<br />

* Titel wijzigde van HR directeur naar Chief HR Officer in februari 2012<br />

JAN VANDENDRIESSCHE<br />

EDDY VANDENBRIELE<br />

JORDAN BURNS<br />

p74 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Evaluatie<br />

De CEO evalueert jaarlijks<br />

de prestaties van alle<br />

leden van <strong>het</strong> GMC via een<br />

prestatiebeoordeling. Daarbij<br />

houdt hij rekening <strong>met</strong> de<br />

verantwoordelijkheden van<br />

de GMC-leden en baseert hij<br />

zich voor de evaluatie op KPI’s<br />

(Key Performance Indicators).<br />

Deze worden vastgelegd in<br />

overeenstemming <strong>met</strong> de<br />

strategie van de groep.<br />

Werking<br />

Het GMC komt in principe<br />

één keer per maand samen.<br />

De vergaderingen van <strong>het</strong><br />

GMC werden ook bijgewoond<br />

door de strategische planners,<br />

Vincent Wille (tot juni <strong>2011</strong>) en<br />

Geert Gyselinck (vanaf augustus<br />

<strong>2011</strong>), secretarissen van <strong>het</strong><br />

GMC. Er werden ook leden van<br />

ondersteunende diensten van de<br />

groep uitgenodigd om diverse<br />

thema’s toe te lichten.<br />

FRANK COENEN<br />

POL DETURCK<br />

MEL DE VOGUE<br />

JETTIE VAN CAENEGEM<br />

RUDI NERINCKX<br />

ALBERT VASSEUR<br />

p75


Het comité kan alleen geldig<br />

beraadslagen als minstens de<br />

helft van zijn leden aanwezig is of<br />

geldig vertegenwoordigd is. Het<br />

GMC streeft naar beslissingen<br />

<strong>met</strong> eenparigheid van stemmen.<br />

Als de leden niet tot een<br />

consensus komen, dan beslist de<br />

CEO.<br />

De CEO rapporteert aan de raad<br />

van bestuur over strategische<br />

beslissingen van <strong>het</strong> GMC.<br />

Het GMC kwam in <strong>2011</strong> elf keer<br />

samen. De aanwezigheidsgraad<br />

was honderd procent.<br />

Vergoedingen<br />

Niet-uitvoerende<br />

bestuurders (en de CEO<br />

in zijn hoedanigheid van<br />

bestuurder)<br />

Vergoedingsbeleid<br />

Het is de verantwoordelijkheid<br />

van de raad van bestuur om de<br />

aandeelhouders voorstellen voor<br />

te leggen over de bezoldigingen<br />

van de leden van de raad.<br />

Het benoemings- en<br />

vergoedingscomité doet de raad<br />

van bestuur voorstellen over:<br />

• bezoldigingen om deel te<br />

nemen aan de vergaderingen<br />

van de raad en de comités van<br />

de raad;<br />

• bezoldigingen voor opdrachten<br />

die samenhangen <strong>met</strong> speciale<br />

mandaten.<br />

Om de bezoldiging van de<br />

bestuurders te bepalen, voert de<br />

Human Resources-afdeling twee<br />

keer per jaar een benchmarking<br />

uit van vergelijkbare Belgische<br />

bedrijven. Daarbij krijgt ze de<br />

hulp van een externe consultant<br />

(Towers Watson). Op basis van<br />

de benchmarking doet ze een<br />

voorstel aan <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité. De CEO,<br />

de gedelegeerd bestuurder,<br />

krijgt voor zijn rol als bestuurder<br />

dezelfde bezoldiging als de<br />

niet-uitvoerende bestuurders.<br />

Lid zijn van een comité geeft<br />

de deelnemers recht op<br />

presentiegeld dat in de lijn ligt<br />

van de benchmark. De voorzitter<br />

krijgt ook een aanvullende premie<br />

voor zijn verantwoordelijkheid als<br />

voorzitter.<br />

Momenteel is er geen intentie<br />

om <strong>het</strong> vergoedingsbeleid<br />

de komende twee jaar te<br />

veranderen. Toch zal er geregeld<br />

een benchmarking plaatsvinden<br />

om de veranderingen in<br />

marktpraktijken en in de omvang<br />

van de activiteiten van de groep<br />

weer te geven.<br />

Procedures toegepast<br />

in <strong>2011</strong> in verband <strong>met</strong><br />

vergoedingen<br />

Het vergoedingsbeleid voor<br />

bestuurders bleef ongewijzigd.<br />

Ontvangen bezoldigingen<br />

Bestuurders ontvangen een vaste<br />

bezoldiging en een terugbetaling<br />

van hun reiskosten voor elke<br />

vergadering. De jaarlijkse<br />

bezoldiging bedraagt in totaal<br />

53 679 euro per mandaat en wordt<br />

betaald in <strong>het</strong> daaropvolgende<br />

jaar. Het presentiegeld bedraagt<br />

1 860 euro per vergadering<br />

van <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité, <strong>het</strong><br />

strategische comité en<br />

eveneens voor <strong>het</strong> comité van<br />

onafhankelijke bestuurders,<br />

overeenkomstig artikel 524<br />

van <strong>het</strong> Belgische Wetboek<br />

van vennootschappen. Het<br />

presentiegeld voor elke<br />

vergadering van <strong>het</strong> auditcomité<br />

is 3 000 euro per bestuurder. De<br />

bestuurder die <strong>het</strong> auditcomité<br />

voorzit, krijgt 4 500 euro.<br />

Het presentiegeld wordt<br />

betaald in <strong>het</strong> jaar waarin de<br />

vergaderingen plaatsvinden.<br />

Onkostenvergoedingen worden<br />

betaald in <strong>het</strong> jaar waarin de<br />

kosten worden gemaakt.<br />

De voorzitter ontvangt een vaste<br />

bezoldiging van 140 000 euro<br />

en kan beschikken over een<br />

bedrijfswagen en een mobiele<br />

telefoon.<br />

Niet-uitvoerende bestuurders<br />

kunnen geen aanspraak maken op<br />

een variabele bezoldiging.<br />

p76 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Lid<br />

Bezoldiging<br />

ontvangen in <strong>2011</strong><br />

(in euro)<br />

Gérard Marchand<br />

(niet-uitvoerend bestuurder)<br />

voorzitter<br />

Frank Coenen<br />

(uitvoerend bestuurder)<br />

Philippe Coens 1<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

Valère Croes<br />

(niet-uitvoerend bestuurder)<br />

voorzitter auditcomité<br />

Dominique Damon 1<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

Paul de Meester 2<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

voorzitter benoemings- en<br />

vergoedingscomité<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 140 000<br />

Totale bezoldiging 140 000<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Totale bezoldiging 53 679<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 186<br />

Reiskosten 1 488<br />

Totale bezoldiging 1 674<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 3 472<br />

Auditcomité – presentiegeld 18 000<br />

Benoemings- en vergoedingscomité<br />

9 300<br />

– presentiegeld<br />

Totale bezoldiging 84 451<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 186<br />

Reiskosten 1 984<br />

Totale bezoldiging 2 170<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 493<br />

Reiskosten 496<br />

Benoemings- en vergoedingscomité<br />

3 720<br />

– presentiegeld<br />

Totale bezoldiging 57 709<br />

Jaak Gabriels 2<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

Antoine Gendry<br />

(niet-uitvoerend bestuurder)<br />

Baudouin Michiels<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

Michel Nicolas<br />

(niet-uitvoerend bestuurder)<br />

Bernard Pache 2<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

Thierry Piessevaux<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

1 Benoeming op de algemene vergadering van 7 juni <strong>2011</strong>.<br />

2 Einde van <strong>het</strong> mandaat op de algemene vergadering van 7 juni <strong>2011</strong>.<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 493<br />

Reiskosten 992<br />

Totale bezoldiging 54 485<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 3 472<br />

Benoemings- en vergoedingscomité<br />

9 300<br />

– presentiegeld<br />

Strategisch comité – presentiegeld 9 300<br />

Totale bezoldiging 75 751<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 3 472<br />

Auditcomité – presentiegeld 12 000<br />

Strategisch comité – presentiegeld 9 300<br />

Totale bezoldiging 78 451<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 3 472<br />

Totale bezoldiging 57 151<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 493<br />

Reiskosten 1 488<br />

Strategisch comité – presentiegeld 3 720<br />

Totale bezoldiging 58 701<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 3 472<br />

Auditcomité – presentiegeld 12 000<br />

Benoemings- en vergoedingscomité<br />

9 300<br />

– presentiegeld<br />

Totale bezoldiging 78 451<br />

p77


Lid<br />

Bezoldiging<br />

ontvangen in <strong>2011</strong><br />

(in euro)<br />

François Schwartz<br />

(niet-uitvoerend bestuurder)<br />

Alain Siaens<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

Karel Vinck<br />

(onafhankelijk niet-uitvoerend<br />

bestuurder)<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 3 472<br />

Auditcomité – presentiegeld 12 000<br />

Totale bezoldiging 69 151<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 2 976<br />

Auditcomité – presentiegeld 12 000<br />

Benoemings- en vergoedingscomité<br />

7 440<br />

– presentiegeld<br />

Totale bezoldiging 76 095<br />

Jaarlijkse vaste bezoldiging 53 679<br />

Reiskosten 2 976<br />

Strategisch comité – presentiegeld 9 300<br />

Benoemings- en vergoedingscomité<br />

3 720<br />

– presentiegeld<br />

Totale bezoldiging 69 675<br />

Group Management<br />

Committee (GMC)<br />

Vergoedingsbeleid<br />

Dit hoofdstuk beschrijft de<br />

principes die aan de basis<br />

liggen van <strong>het</strong> Group Rewardbeleid<br />

voor de bezoldiging<br />

van bestuurders. De bedoeling<br />

is om een overzicht te geven<br />

van de bezoldigingsstructuur.<br />

Het benoemings- en<br />

vergoedingscomité bepaalt<br />

de principes van <strong>het</strong><br />

vergoedingsbeleid voor de GMCleden<br />

en legt die voor aan de raad<br />

van bestuur. Er wordt gestreefd<br />

naar een bezoldigingspakket<br />

dat marktconform is en dat<br />

aantrekkelijk is op korte en op<br />

lange termijn.<br />

De concurrentieomgeving van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group verandert snel.<br />

Om de ambities in die uitdagende<br />

omgeving waar te maken, is een<br />

sterk presterende organisatie<br />

nodig. Getalenteerde managers<br />

zijn dan ook noodzakelijk. Het<br />

vergoedingsbeleid koppelt de<br />

prestaties van de individuele leden<br />

aan de bedrijfsdoelstellingen<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Group en zijn<br />

businessunits op korte en lange<br />

termijn. Zo schept de groep<br />

wereldwijd een consistent<br />

kader voor de ontwikkeling,<br />

beloning en responsabilisering<br />

van zijn mensen. Door dit<br />

vergoedingsbeleid slaagt de<br />

groep erin om de beste talenten<br />

aan te trekken, te behouden<br />

en te motiveren. En dat binnen<br />

een wereldwijd consistent<br />

bezoldigingskader dat <strong>het</strong><br />

behalen van bedrijfsdoelstellingen<br />

beloont en <strong>het</strong> genereren van<br />

waarde voor de aandeelhouder<br />

aanmoedigt.<br />

De principes van Group Reward<br />

zijn:<br />

Afstemming op de<br />

bedrijfsstrategie en verbinding<br />

<strong>met</strong> de bedrijfsdoelstellingen en<br />

-waarden<br />

Uitbouw van een<br />

prestatiegebonden looncultuur<br />

Interne billijkheid en externe<br />

concurrentiekracht om talent aan<br />

te trekken, te behouden en te<br />

motiveren<br />

Globale betaalbaarheid<br />

Voor de bezoldiging van zijn<br />

bestuurders houdt de groep niet<br />

enkel de kortetermijnprestaties<br />

van <strong>het</strong> bedrijf voor ogen. Er ligt<br />

ook nadruk op duurzaamheid, dat<br />

wil zeggen de langere termijn.<br />

Het benoemings- en<br />

vergoedingscomité bespreekt de<br />

bezoldiging van <strong>het</strong> GMC jaarlijks<br />

op basis van de aanbevelingen<br />

van de Human Resources-<br />

p78 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


afdeling (Group Reward). Die<br />

aanbevelingen zijn <strong>het</strong> resultaat<br />

van een regelmatige marktstudie<br />

door <strong>het</strong> consultancybedrijf<br />

Towers Watson. Ook<br />

consultancybedrijf Hay voerde een<br />

studie uit, zodat de groep over<br />

een tweede referentie beschikt<br />

voor niet-Belgische functies. Op<br />

die manier garandeert de groep<br />

een competitief en marktconform<br />

bezoldigingspakket.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group vergelijkt<br />

<strong>het</strong> bezoldigingspakket van <strong>het</strong><br />

GMC <strong>met</strong> een aantal andere<br />

Belgische ondernemingen van<br />

vergelijkbare omvang en uit<br />

dezelfde activiteitssector. De<br />

bezoldiging van de niet-Belgische<br />

leden van <strong>het</strong> GMC wordt<br />

getoetst aan de lokale markt.<br />

Het huidige bezoldigingspakket<br />

voor elk lid van <strong>het</strong> GMC is<br />

in overeenstemming <strong>met</strong> de<br />

marktnorm. Daarbij is rekening<br />

gehouden <strong>met</strong> de prestaties en de<br />

ervaring van <strong>het</strong> lid in verhouding<br />

tot de benchmark.<br />

Op aanbeveling van de CEO<br />

beoordeelt <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité jaarlijks de<br />

bezoldiging van de GMC-leden.<br />

De bezoldiging van de CEO wordt<br />

beoordeeld op aanbeveling van<br />

de voorzitter van de raad van<br />

bestuur.<br />

Bezoldigingspakket<br />

Het bezoldigingspakket van <strong>het</strong><br />

GMC bestaat uit deze elementen:<br />

Een basisloon<br />

Een variabel loon (inclusief<br />

variabele plannen op korte en<br />

lange termijn)<br />

Andere bezoldigingselementen<br />

Details over de inhoud van elk van<br />

deze elementen volgen hieronder.<br />

Basisloon<br />

Het basisloon vergoedt de<br />

individuele leden conform<br />

de markt. Daarbij wordt<br />

rekening gehouden <strong>met</strong> hun<br />

bekwaamheidsniveau, hun<br />

ervaring en hun positie binnen de<br />

groep.<br />

Variabel loon<br />

I. Variabel loon op korte termijn<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group ontwikkelde<br />

een variabel loonplan. Dat zorgt<br />

ervoor dat alle leden van <strong>het</strong><br />

GMC vergoed worden volgens<br />

de algemene prestaties van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group en volgens hun<br />

individuele prestaties in <strong>het</strong> jaar<br />

dat voorafgaat aan de uitbetaling<br />

van de bonus.<br />

De cashbonus voor de CEO<br />

werd in <strong>2011</strong> opgetrokken<br />

en schommelt tussen 0 % en<br />

100 % van <strong>het</strong> basisloon. De<br />

doelstellingen - die ge<strong>met</strong>en<br />

worden tijdens <strong>het</strong> kalenderjaar<br />

- zijn bepaald op basis van<br />

de financiële doelstellingen<br />

van de groep en op basis van<br />

persoonlijke doelstellingen. Die<br />

zijn vooraf door <strong>het</strong> benoemingsen<br />

vergoedingscomité vastgelegd.<br />

Voor <strong>2011</strong> werden de financiële<br />

doelstellingen bepaald op basis<br />

van de ROCE, REBITDA en <strong>het</strong><br />

nettoresultaat. De persoonlijke<br />

doelstellingen hingen rechtstreeks<br />

af van de vooruitgang van de<br />

strategische uitvoering en van de<br />

processen voor talentmanagement<br />

binnen de groep. Na <strong>het</strong><br />

einde van <strong>het</strong> financiële jaar<br />

toetst <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité de<br />

doelstellingen van de CEO aan<br />

zijn realisaties. Het comité legt zijn<br />

evaluatie ter goedkeuring voor<br />

aan de raad van bestuur.<br />

Voor de andere GMC-leden<br />

varieert de cashbonus tussen 25 %<br />

en maximaal 50 % van hun loon,<br />

afhankelijk van hun functie, de<br />

omgeving en de marktpraktijken.<br />

De uitbetaling van dat percentage<br />

kan schommelen tussen 0 %<br />

en 200 % afhankelijk van hun<br />

prestaties. Daardoor hebben<br />

sommige GMC-leden in <strong>2011</strong> een<br />

hogere cashbonus ontvangen dan<br />

in 2010.<br />

De cashbonussen voor directeurs<br />

van businessgroepen binnen <strong>het</strong><br />

GMC bestaan uit drie verbonden<br />

prestatiecomponenten: een<br />

eerste <strong>met</strong> betrekking tot de<br />

financiële prestaties van de groep<br />

(40 %), een tweede die afhangt<br />

van de financiële prestaties van<br />

de businessgroep (30 %) en<br />

een derde voor de persoonlijke<br />

doelstellingen (30 %). Voor de<br />

functionele leden van <strong>het</strong> GMC<br />

(HR, CLO, Risk/Audit) bestaan er<br />

maar twee prestatiecomponenten:<br />

een voor de financiële prestaties<br />

van de groep (tussen 30 en 40 %)<br />

en een voor de persoonlijke<br />

doelstellingen (tussen 60 en<br />

70%). Voor de CFO/IT-directeur<br />

bedraagt de component voor de<br />

financiële prestaties van de groep<br />

50 % en die voor de persoonlijke<br />

prestaties ook 50 %. Zowel de<br />

doelstellingen van de business als<br />

de persoonlijke doelstellingen van<br />

de GMC-leden worden bepaald<br />

door de gedelegeerd bestuurder<br />

(CEO) door cascadering van de<br />

strategieën en doelstellingen<br />

p79


van de groep. De doelstellingen<br />

houden rekening <strong>met</strong> de<br />

specifieke omstandigheden van<br />

de activiteiten of bedrijfseenheden<br />

die <strong>het</strong> lid beheert.<br />

De doelstellingen van <strong>het</strong> GMC<br />

worden beoordeeld op basis van<br />

een kalenderjaar. De beoordeling<br />

gebeurt door de CEO na <strong>het</strong><br />

einde van <strong>het</strong> financiële jaar<br />

en wordt ter goedkeuring<br />

voorgelegd aan <strong>het</strong> benoemingsen<br />

vergoedingscomité en aan de<br />

raad van bestuur.<br />

Het loonplan op korte termijn<br />

voorziet niet expliciet in enig<br />

terugvorderingsbeding.<br />

II. Variabel loon op lange termijn<br />

In <strong>2011</strong> werd een eenjarig<br />

aandelenoptieplan (warranten)<br />

uitgewerkt voor de GMC-leden en<br />

de leden van <strong>het</strong> leadershipteam.<br />

De CEO, de directeurs van<br />

de businessgroepen en de<br />

functionele directeurs binnen <strong>het</strong><br />

GMC (CFO/IT, HR, CLO, Risk/<br />

Audit) ontvingen een verschillend<br />

aantal aandelenopties.<br />

De inschrijvingsrechten kunnen<br />

enkel worden uitgeoefend na<br />

drie jaar en alleen gedurende<br />

twee opeenvolgende jaren,<br />

tenzij de raad beslist om die<br />

periode te verlengen. De<br />

lijst <strong>met</strong> begunstigden – <strong>het</strong><br />

GMC en <strong>het</strong> leadershipteam<br />

– wordt jaarlijks door de raad<br />

van bestuur vastgelegd. Die<br />

vertrouwt de verdeling van<br />

deze inschrijvingsrechten<br />

aan de begunstigden toe<br />

aan <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité. De<br />

inschrijvingsrechten zijn<br />

geregistreerd en onoverdraagbaar,<br />

behalve in geval van overlijden.<br />

De uitoefenprijs van de opties<br />

die de raad van bestuur op 26<br />

oktober <strong>2011</strong> heeft uitgegeven<br />

en die een aanvaardingsperiode<br />

hebben tot 25 december <strong>2011</strong>,<br />

werd vastgesteld op 21,72 euro en<br />

op 22,29 euro voor <strong>het</strong> subplan in<br />

de Verenigde Staten.<br />

Andere bezoldigingselementen<br />

De leden van <strong>het</strong> GMC (ook de<br />

CEO) komen net als de leden<br />

van <strong>het</strong> leadershipteam in<br />

aanmerking om deel te nemen<br />

aan <strong>het</strong> extralegaal pensioenplan,<br />

een hospitalisatieplan, een<br />

levensverzekeringsplan, enz. Er<br />

wordt in dat opzicht geen enkel<br />

onderscheid gemaakt. Aangezien<br />

<strong>het</strong> GMC leden van verschillende<br />

nationaliteiten telt, kunnen de<br />

plannen verschillen naargelang<br />

de lokale wetgeving en de<br />

marktomgeving.<br />

GMC-leden genieten ook<br />

andere voordelen, zoals<br />

een bedrijfswagen en een<br />

representatievergoeding.<br />

De CEO en de GMC-leden nemen<br />

deel aan een ‘te bereiken doel’<br />

plan of een ‘vaste bijdrage’ plan.<br />

Het ‘vaste bijdrage’ pensioenplan<br />

geldt voor GMC-leden <strong>met</strong> een<br />

Belgische arbeidsovereenkomst<br />

vanaf 1 januari 2008. Alle<br />

GMC-leden die een Belgische<br />

arbeidsovereenkomst hebben die<br />

dateert van voor 31 december<br />

2007, blijven aangesloten bij <strong>het</strong><br />

‘te bereiken doel’ pensioenplan.<br />

Al deze vergoedingselementen<br />

staan vermeld op de<br />

inkomstenaangifte. Jordan Burns<br />

neemt deel aan een 401K plan in<br />

de Verenigde Staten.<br />

Veranderingen in <strong>het</strong><br />

loonbeleid<br />

Het benoemings- en<br />

vergoedingscomité van 4 mei<br />

<strong>2011</strong> adviseerde om een<br />

eenjarig aandelenoptieplan uit<br />

te geven <strong>met</strong> een maximum van<br />

350 000 opties (warranten). Zo<br />

wil <strong>het</strong> comité <strong>het</strong> incentiveplan<br />

op lange termijn afstemmen<br />

op de marktpraktijken en<br />

de langetermijnvisie zoals<br />

opgenomen in de wet op<br />

Corporate Governance van 6 april<br />

2010. De raad van bestuur volgde<br />

<strong>het</strong> advies van <strong>het</strong> benoemingsen<br />

vergoedingscomité en<br />

besliste om een eenjarig<br />

aandelenoptieplan uit te geven.<br />

De raad nam ook de beslissing<br />

om niet langer opties uit te geven<br />

in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong> Plan 2007-<br />

<strong>2011</strong>. Er waren hiervoor immers<br />

onvoldoende opties voorhanden<br />

om de hierboven vermelde<br />

afstemming te kunnen realiseren.<br />

Het globale aantal aandelenopties<br />

dat toegekend werd aan de<br />

GMC-leden en de leden van <strong>het</strong><br />

leadershipteam, nam toe.<br />

Afgezien van <strong>het</strong> aantal<br />

beschikbare opties om te<br />

verdelen, bevatte <strong>het</strong> nieuwe<br />

plan geen andere regels dan<br />

die van <strong>het</strong> oude vijfjarige<br />

aandelenoptieplan<br />

(Plan 2007-<strong>2011</strong>).<br />

De raad zal in 2012 een nieuw<br />

langetermijn-incentiveplan voor<br />

<strong>het</strong> GMC en <strong>het</strong> leadershipteam<br />

voorgelegd krijgen ter<br />

goedkeuring, op aanbeveling<br />

van <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité.<br />

p80 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Aangezien de groep meer<br />

internationaal aan <strong>het</strong> worden<br />

is, overweegt ze om in 2012 een<br />

internationale benchmarkstudie<br />

uit te voeren naar de totale<br />

directe bezoldiging van de CEO<br />

en de GMC-leden (basisloon +<br />

variabel loon op korte termijn<br />

+ variabel loon op langere<br />

termijn). Hiervoor zou een<br />

internationale peergroep van<br />

bedrijven bepaald worden, die<br />

fungeert als referentie voor deze<br />

benchmarkstudie over totale<br />

directe bezoldiging 1 .<br />

Bezoldigingen in <strong>2011</strong><br />

CEO<br />

De jaarlijkse brutobezoldiging van<br />

de CEO in <strong>2011</strong> ziet er als volgt<br />

uit:<br />

Component<br />

Bedrag<br />

Vast loon (zonder bestuurderspremies) 2 527 875 €<br />

Variabel loon (zonder opties) 403 042 €<br />

TOTAAL 930 917 €<br />

Pensioen 3 60 102 €<br />

Andere voordelen 4 23 798 €<br />

Brutobezoldiging van <strong>het</strong> GMC (zonder de CEO) in <strong>2011</strong><br />

Component<br />

Bedrag<br />

Vast loon 5/6 2 117 081 €<br />

Variabel loon (zonder opties) 5/6 972 900 € 7<br />

TOTAAL 3 089 981 € 8<br />

Pensioen 9 223 297 €<br />

Andere voordelen 218 370 €<br />

1 Informatie in overeenstemming <strong>met</strong> artikel 96, §3, 2° d) wetboek van vennootschappen.<br />

2 Totale loonmassa in <strong>2011</strong> (inclusief de impact van de wettelijke aanpassingsmechanismen) – exclusief socialezekerheidsbijdragen van de<br />

werkgever.<br />

3 ‘Te bereiken doel’ pensioenplan: raming van de jaarlijkse servicekosten voor <strong>2011</strong>, berekend door een actuaris.<br />

4 Andere voordelen omvatten een overlijdensdekking, een invaliditeitsverzekering, een arbeidsongevallenverzekering, belastingen<br />

(4,40 %) op een aanvullend individueel pensioenplan, maaltijdcheques en een bedrijfswagen. Deze voordelen gelden onder dezelfde<br />

voorwaarden voor de andere leden van <strong>het</strong> leadershipteam (senior executives). Ze vallen onder de ruling voor representatievergoedingen<br />

die de Belgische fiscus goedkeurde.<br />

5 Exclusief socialezekerheidsbijdragen van de werkgever.<br />

6 Gebruikte wisselkoers: 1 USD = 0,7184 euro (voor alle omrekeningen in verband <strong>met</strong> <strong>het</strong> VS-bezoldigingspakket voor Jordan Burns) -<br />

(inclusief de impact van de wettelijke aanpassingsmechanismen in <strong>2011</strong>).<br />

7 Sommige leden zetten variabel loon om in fondsopties. Dat resulteert in een uitstel van betaling voor één jaar, waarde inbegrepen.<br />

8 Rudi Nerinckx vervoegde de groep als HR-directeur op 01/04/<strong>2011</strong>.<br />

9 Zie sectie Andere vergoedingen, voor <strong>het</strong> type pensioenplan.<br />

Aandelenopties (warranten)<br />

voor de leden van <strong>het</strong> GMC<br />

Op aanbeveling van<br />

<strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité en na<br />

goedkeuring door de raad van<br />

bestuur ontvangen de GMC-leden<br />

aandelenopties. De onderstaande<br />

tabel vermeldt <strong>het</strong> aantal opties<br />

dat in <strong>2011</strong> werd toegekend<br />

aan elk lid van <strong>het</strong> GMC, <strong>het</strong><br />

aantal vervallen opties in <strong>2011</strong><br />

(aangezien de uitoefenperiode<br />

verstreken is) en <strong>het</strong> aantal<br />

uitgeoefende opties in <strong>2011</strong>.<br />

p81


Naam<br />

Toekenning<br />

in<br />

<strong>2011</strong><br />

Uitoefenprijs<br />

Waarde<br />

bij toekenning*<br />

uitoefenbare<br />

opties<br />

in <strong>2011</strong><br />

Uitgeoefende<br />

opties in<br />

<strong>2011</strong><br />

Frank Coenen 55 000 21,72 € 297 000 € 0 0<br />

Pol Deturck 20 000 21,72 € 108 000 € 0 0<br />

Jan Vandendriessche 20 000 21,72 € 108 000 € 0 0<br />

Albert Vasseur 20 000 21,72 € 108 000 € 0 0<br />

Jordan Burns 25 000 22,29 € 135 000 € 0 0<br />

Mel de Vogue 25 000 21,72 € 135 000 € 0 0<br />

Jettie Van Caenegem 15 000 21,72 € 81 000 € 0 0<br />

Eddy Vandenbriele 12 000 21,72 € 64 800 € 0 0<br />

Rudi Nerinckx 15 000 21,72 € 81 000 € 0 0<br />

* Waarde van 5,4 euro per optie overeenkomstig <strong>het</strong> binomiaal waarderingsmodel op 25 oktober <strong>2011</strong>. De IFRS rapportering houdt<br />

rekening <strong>met</strong> de Black & Scholes <strong>met</strong>hodologie op de uiterste uitoefendatum (25 december <strong>2011</strong>).<br />

Overeenkomst vertrekpremie<br />

De arbeidsovereenkomsten van<br />

de Europese leden van <strong>het</strong> GMC<br />

bepalen dat de anciënniteit<br />

die bij andere werkgevers is<br />

opgebouwd, deels in aanmerking<br />

wordt genomen voor de<br />

berekening van een vertrekpremie.<br />

De arbeidsovereenkomst<br />

van <strong>het</strong> Amerikaanse lid<br />

van <strong>het</strong> GMC bevat een<br />

beëindigingsvergoeding die gelijk<br />

is aan 1,5 jaar loon. Dit ligt in de<br />

lijn van de gangbare praktijken<br />

voor dit functieniveau.<br />

Belangrijkste<br />

kenmerken van<br />

interne controle en<br />

riskmanagement<br />

Kader voor interne controle<br />

Belangrijkste organen van <strong>het</strong><br />

kader voor interne controle.<br />

Verantwoordelijkheden<br />

De raad van bestuur keurt <strong>het</strong><br />

kader voor interne controle en <strong>het</strong><br />

interne controlesysteem goed.<br />

Het auditcomité ziet toe op de<br />

implementatie van <strong>het</strong> kader<br />

voor interne controle en op de<br />

efficiënte werking van de interne<br />

controle.<br />

Het lokale management van<br />

<strong>het</strong> bedrijf is voornamelijk<br />

verantwoordelijk voor <strong>het</strong><br />

ontwikkelen en handhaven van<br />

een doeltreffend systeem voor<br />

interne controle.<br />

De eindverantwoordelijkheid voor<br />

de dagelijkse werkzaamheden<br />

wordt gedelegeerd aan <strong>het</strong> Group<br />

Management Committee (GMC).<br />

Een directeur rapporteert aan<br />

de CEO en is verantwoordelijk<br />

voor Interne Controle, Risk<br />

Management en Interne Audit.<br />

De directeur Interne Controle<br />

rapporteert rechtstreeks aan hem.<br />

Het management bepaalt <strong>het</strong><br />

risicoaanvaardingsniveau en<br />

welk niveau van de restrisico’s<br />

die aanvaardbaar is. Dit bepaalt<br />

de niveaus van interne controle<br />

voor de verschillende processen.<br />

Het doel is om eventuele<br />

onjuistheden in de jaarrekening<br />

van de moedermaatschappij en<br />

van de groep zo veel mogelijk<br />

te vermijden. Hiervoor moet een<br />

systeem voor interne controle<br />

bestaan.<br />

Scope interne controle<br />

Het systeem voor interne controle<br />

is gebaseerd op de COSO<br />

Internal Control – Integrated<br />

Framework. In een eerste fase ligt<br />

de focus op de interne controle<br />

van de financiële rapportering.<br />

Dit proces voor interne controle<br />

is ontworpen om een redelijke<br />

mate van zekerheid te bieden<br />

over de betrouwbaarheid van<br />

<strong>het</strong> financiële jaarverslag. Het<br />

wordt vooral gerealiseerd door<br />

risicobeperking aan de hand<br />

van controles op entiteitsniveau,<br />

controles op procesniveau,<br />

algemene IT-controles en<br />

scheiding van functies.<br />

Benadering van <strong>het</strong> systeem<br />

voor interne controle<br />

De verschillende stappen in de<br />

benadering van <strong>het</strong> systeem voor<br />

interne controle zijn <strong>het</strong> bepalen<br />

van de scope, <strong>het</strong> documenteren<br />

van de processen, <strong>het</strong> beoordelen<br />

p82 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


van de controleactiviteiten,<br />

de evaluatie van de zwakke<br />

punten van de controle en de<br />

rapportering naar zowel <strong>het</strong> lokale<br />

management als <strong>het</strong> corporate<br />

management.<br />

Deliverables<br />

(interne controle)<br />

Op lokaal niveau gebeurt er een<br />

documentatie van alle processen,<br />

een beschrijving van de risico’s<br />

en de controles en een analyse<br />

van de hiaten in de controle. Er<br />

worden ook bijsturingsplannen<br />

opgesteld.<br />

Dezelfde informatie is beschikbaar<br />

op groepsniveau naast de<br />

handleiding van <strong>het</strong> systeem voor<br />

interne controle, documentatie<br />

over algemene IT-controles en<br />

eventuele problemen in verband<br />

<strong>met</strong> de scheiding van functies.<br />

Monitoring en compliance<br />

Dit is de hoofdverantwoordelijkheid<br />

van <strong>het</strong> lokale management.<br />

Dat heeft als opdracht om de<br />

interne controles te beoordelen,<br />

te implementeren en te updaten.<br />

De afdeling Interne Audit<br />

test de interne controles via<br />

geselecteerde processen tijdens<br />

de beoordelingen van de interne<br />

audit. Ze brengt ook verslag uit<br />

aan <strong>het</strong> lokale management, <strong>het</strong><br />

GMC en <strong>het</strong> auditcomité.<br />

Interne controle in <strong>2011</strong><br />

Op basis van de <strong>geconsolideerde</strong><br />

halfjaarrekening van <strong>2011</strong> werden<br />

bedrijven, betrokken rekeningen<br />

en verbonden processen<br />

geselecteerd. Binnen de hele<br />

groep werden processen in kaart<br />

gebracht. Een aantal daarvan<br />

werd opgenomen in de eerste<br />

beoordelingsgolf.<br />

Voor elk proces werden vooraf<br />

vragenlijsten ontwikkeld en getest<br />

bij een van de grote businessunits.<br />

De beoordeling van de<br />

procedures voor de interne<br />

controle in <strong>het</strong> Shared Service<br />

Center werd voltooid in <strong>2011</strong>.<br />

De resterende controles werden<br />

opgelijst en de bijsturingsplannen<br />

werden goedgekeurd.<br />

De directeurs van de businessunits<br />

en hun financieel directeurs<br />

zijn verplicht om aan de hand<br />

van een compliancevragenlijst<br />

schriftelijk te verklaren dat hun<br />

financiële rapportering gebaseerd<br />

is op betrouwbare gegevens<br />

en dat alle wettelijke kwesties<br />

en HR- en belastingkwesties<br />

bekendgemaakt werden. De lijst<br />

bevat ook een verklaring over<br />

interne controle waarbij ze hun<br />

verantwoordelijkheid voor <strong>het</strong><br />

ontwerp, de documentatie, de<br />

implementatie en de handhaving<br />

van een adequaat systeem voor<br />

interne controle bevestigen.<br />

Interne controleprocedures<br />

voor de voorbereiding en<br />

verwerking van de financiële<br />

en boekhoudkundige<br />

informatie<br />

Controleomgeving<br />

De financiële functie bestaat uit<br />

gecentraliseerde functionele<br />

afdelingen en de financiële<br />

afdeling van elke businessgroep.<br />

De bedrijfseenheden zijn<br />

verantwoordelijk voor de inhoud<br />

van hun jaarrekeningen en voor<br />

hun interne controleprocedures.<br />

Informatie en communicatie<br />

Dankzij <strong>het</strong> interne<br />

informatiesysteem kan de<br />

groep de financiële informatie<br />

voorleggen die noodzakelijk<br />

is om de activiteiten van de<br />

bedrijfseenheden te beheren en<br />

te controleren. Het is gebaseerd<br />

op de breedst verspreide<br />

consolidatiesoftware op de<br />

markt. Alle procedures worden<br />

gedocumenteerd, zowel die<br />

in verband <strong>met</strong> de beveiliging<br />

als over <strong>het</strong> gebruik van <strong>het</strong><br />

consolidatiesysteem. Via <strong>het</strong><br />

internetportaal hebben alle<br />

financieel managers toegang<br />

tot de groepsrichtlijnen en<br />

procedures, <strong>met</strong> inbegrip van de<br />

accounting richtlijnen.<br />

Controleactiviteiten<br />

Elke businessgroep heeft<br />

een financiële afdeling die<br />

verantwoordelijk is voor <strong>het</strong><br />

toezicht op de prestaties van de<br />

bedrijfseenheden. Daarnaast<br />

oefent een centrale financiële<br />

afdeling toezicht uit op de<br />

volledige functie voor financiële<br />

controle binnen de groep. De<br />

voornaamste onderdelen van<br />

<strong>het</strong> prestatiebeoordelingsproces<br />

zitten vervat in een proces<br />

voor financiële planning. Dat is<br />

opgebouwd uit: een strategisch<br />

plan, een begrotingsproces,<br />

bijgewerkte kwartaalvooruitzichten<br />

en maandelijkse afsluitingen. Elke<br />

bedrijfseenheid bereidt hiervoor<br />

een maandelijks gedetailleerd<br />

financieel verslag voor en twee<br />

keer per jaar een volledig<br />

consolidatiepakket.<br />

p83


Permanente monitoring<br />

Er gebeuren interne audits van de<br />

belangrijkste controleprocedures<br />

bij de voorbereiding van de<br />

financiële informatie en de<br />

daadwerkelijke toepassing ervan<br />

in de dochterondernemingen en<br />

op de hoofdzetel van de groep.<br />

Deze interne audits zijn onder<br />

meer bedoeld om toe te<br />

zien op de kwaliteit van de<br />

boekhoudkundige en financiële<br />

informatie.<br />

Enterprise Risk<br />

Management (ERM) System<br />

Risico’s zijn een belangrijk en<br />

onvermijdelijk aspect van de<br />

bedrijfsvoering. Om de risico’s<br />

te beheersen heeft de groep<br />

de voorbije jaren al een aantal<br />

procedures uitgewerkt en<br />

toegepast.<br />

• Om de impact van kredietrisico’s<br />

te verminderen, heeft de<br />

groep een kredietbeleid<br />

opgesteld <strong>met</strong> betrekking tot<br />

aanvragen voor kredietlimieten,<br />

goedkeuringsprocedures en<br />

voortdurende opvolging van<br />

<strong>het</strong> kredietrisico. Verder wordt<br />

de inning voor een deel van<br />

de nog uitstaande vorderingen<br />

uitbesteed (factoring).<br />

• De groep stelt op<br />

regelmatige basis korte – en<br />

langetermijnvooruitzichten op<br />

om de financiële middelen te<br />

laten overeenstemmen <strong>met</strong><br />

de vooraf bepaalde noden.<br />

Bovendien heeft de groep een<br />

aantal kredietlijnen.<br />

• De groep anticipeert op<br />

schommelingen in energieprijzen<br />

via een gecentraliseerd<br />

aankoopbeleid.<br />

• De groep dekt zich in tegen<br />

risico’s op <strong>het</strong> vlak van<br />

transacties in vreemde munt.<br />

Dochterondernemingen zijn<br />

verplicht om voor gefactureerde<br />

bedragen (klanten, leveranciers)<br />

hun nettopositie in vreemde<br />

munt mee te delen aan<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Finance NV,<br />

een dochteronderneming<br />

die specifiek voor dit doel is<br />

opgericht. Alle posities worden<br />

samengevoegd op <strong>het</strong> niveau<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV.<br />

De nettosaldi, die erg klein<br />

zijn, worden dan aangekocht<br />

of verkocht op de markt. Dit<br />

gebeurt vooral door de contante<br />

aankoop en verkoop van<br />

vreemde valuta, gevolgd door<br />

valutaswaps.<br />

• Zowel operationele risico’s<br />

als gezondheids- en<br />

veiligheidsrisico’s worden tot<br />

een minimum beperkt door<br />

middel van een systeem dat<br />

<strong>het</strong> productieprocesrisico<br />

beheert en risico’s in verband<br />

<strong>met</strong> veiligheid, milieu, productie<br />

en kwaliteit evalueert. De<br />

nodige maatregelen worden<br />

getroffen <strong>met</strong> betrekking tot<br />

risicocontrole. Onder meer:<br />

preventief onderhoud, voorraad<br />

van cruciale onderdelen en<br />

operationele procedures. Dankzij<br />

de voortdurende focus op<br />

risico’s is <strong>Tessenderlo</strong> Group er in<br />

<strong>2011</strong> in geslaagd om <strong>het</strong> aantal<br />

ongevallen op groepsniveau<br />

<strong>met</strong> 20 % te verminderen. De<br />

afdeling Risk Management<br />

voert veiligheidscontroles<br />

uit in verscheidene<br />

productieafdelingen.<br />

Het risicoaspect wordt<br />

beschouwd als een prioriteit<br />

bij elke nieuwbouw of bij elke<br />

aanpassing aan bestaande<br />

faciliteiten. Dat betekent dat de<br />

beperking en/of vermindering<br />

van bestaande risico’s een<br />

essentieel onderdeel vormt<br />

bij elk project. Verscheidene<br />

dochterondernemingen<br />

worden jaarlijks gecontroleerd<br />

door een externe<br />

verzekeringsmaatschappij in<br />

samenwerking <strong>met</strong> de afdeling<br />

Risk Management. Tijdens deze<br />

bezoeken worden preventieve<br />

maatregelen aanbevolen,<br />

die Risk Management<br />

implementeert. Ook de kleinere<br />

dochterondernemingen van<br />

de groep ontsnappen niet<br />

aan dit proces. De afdeling<br />

Risk Management bezoekt<br />

hen op regelmatige basis om<br />

<strong>het</strong> risicobewustzijn op peil<br />

te houden. Verder bestaat er<br />

ook een verzekeringsdekking<br />

voor operationele risico’s,<br />

materiële schade (inclusief alle<br />

aspecten <strong>met</strong> betrekking tot de<br />

onderbreking van de activiteiten<br />

in alle dochterondernemingen)<br />

en operationele en andere<br />

aansprakelijkheid.<br />

• Een uitgebreid strategisch<br />

planningproces wordt toegepast<br />

om een betere controle van<br />

de strategische risico’s van<br />

de groep mogelijk te maken.<br />

Dat gebeurt via een grondige<br />

doorlichting van de strategie,<br />

de ontwikkeling en de inhoud<br />

van elk bedrijfssegment en de<br />

manier waarop ze aansluiten op<br />

de strategie van de groep.<br />

p84 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


• De naleving van wetten en<br />

reglementen en in <strong>het</strong> bijzonder<br />

van de antitrustwetgeving<br />

wordt gegarandeerd door een<br />

antitrust-complianceprogramma.<br />

De antitrust-complianceofficer<br />

geeft de noodzakelijke opleiding<br />

en houdt toezicht op de<br />

uitvoering van <strong>het</strong> programma.<br />

• In 2010 werd <strong>het</strong> Enterprise<br />

Risk Management-systeem<br />

(ERM) voor de hele groep<br />

gelanceerd. In <strong>2011</strong> volgde een<br />

gedetailleerd onderzoek van<br />

<strong>het</strong> project. Hiervoor werd een<br />

Enterprise Risk Managementbeleid<br />

opgesteld dat geldt voor<br />

de hele groep en alle filialen<br />

wereldwijd. Het beleid beschrijft<br />

de organisatie, de doelstellingen<br />

en de verantwoordelijkheden<br />

van <strong>het</strong> ERM Systeem.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group heeft bij zijn<br />

risicobeheer gekozen voor een<br />

dubbele aanpak: (i) aan de ene<br />

kant worden de risico’s en de<br />

risicobeperkende maatregelen<br />

periodiek en nauwkeurig in kaart<br />

gebracht om zo een volledig<br />

beeld te krijgen van de risico’s<br />

van een bedrijfssegment op één<br />

bepaald moment in de tijd; (ii)<br />

aan de andere kant gebeurt er<br />

een permanente identificatie van<br />

nieuwe en verhoogde risico’s<br />

door in de besluitvorming van de<br />

verschillende businessprocessen<br />

een risicohoofdstuk op<br />

te nemen. De risico’s die<br />

geïdentificeerd werden tijdens<br />

deze processen, worden dan<br />

geïntegreerd in de risicolijsten<br />

van dat segment. Om te<br />

garanderen dat risicobeheer<br />

een onlosmakelijk onderdeel<br />

wordt van de dagelijkse<br />

activiteiten, werd zowel op<br />

groepsniveau als op niveau<br />

van de businessgroepen en<br />

-units een risicobeheerstructuur<br />

ingevoerd. Hoe hoger in de<br />

organisatie van <strong>het</strong> risicobeheer,<br />

hoe groter <strong>het</strong> totaalbeeld van<br />

<strong>het</strong> risico en hoe sterker de<br />

nadruk ligt op de effectiviteit<br />

van de risicobeheersystemen.<br />

Hoe lager in de organisatie,<br />

hoe meer <strong>het</strong> risicobeheer zich<br />

toespitst op individuele risico’s<br />

<strong>met</strong> acties die bedoeld zijn om<br />

één specifiek risico te verkleinen.<br />

De risicobeheerstructuur is<br />

opgebouwd rond drie rollen:<br />

(i) de ‘risk owners’ (manager<br />

– management businessunit<br />

/ businessgroep –Group<br />

Management Committee (<strong>met</strong><br />

<strong>het</strong> risicocomité) – raad van<br />

bestuur); (ii) multidisciplinaire<br />

groepen <strong>met</strong> experts die de<br />

risico’s beoordelen en de<br />

‘risk owners’ advies geven<br />

over <strong>het</strong> beheren van risico’s<br />

(risicoraden op <strong>het</strong> niveau<br />

van de bedrijfsunits, de<br />

businessgroep en de groep,<br />

en <strong>het</strong> auditcomité); (iii)<br />

risicocoördinatoren die ERMactiviteiten<br />

organiseren en<br />

procesondersteuning bieden<br />

aan ‘risk owners’ en risicoexperts<br />

(risicocoördinatoren op<br />

<strong>het</strong> niveau van de businessunit/<br />

businessgroep en de groep).<br />

In 2010 werden de bestaande<br />

risico’s geïdentificeerd in de<br />

verschillende businessunits en<br />

ondersteunende afdelingen.<br />

In <strong>2011</strong> werden verscheidene<br />

projecten gestart <strong>met</strong> <strong>het</strong> oog<br />

op een betere beoordeling<br />

van deze risico’s en de<br />

implementatie van de risicooptimalisering.<br />

Over de stand<br />

van zaken van deze projecten<br />

wordt op regelmatige basis<br />

verslag uitgebracht aan <strong>het</strong><br />

Group Management Committee<br />

en <strong>het</strong> auditcomité.<br />

• De lancering van de ‘Group<br />

Crisis Management Policy’ in<br />

<strong>2011</strong> bracht de harmonisering<br />

van <strong>het</strong> crisismanagement in alle<br />

bedrijfssegmenten op gang. Risk<br />

Management is verantwoordelijk<br />

voor de coördinatie van dit<br />

beleid op groepsniveau, de<br />

begeleiding van de verschillende<br />

entiteiten bij <strong>het</strong> opstellen van<br />

een geharmoniseerd crisisplan<br />

en de verduidelijking van de<br />

verantwoordelijkheden en<br />

rapporteringskanalen.<br />

• Een nauwere samenwerking<br />

tussen Risk Management, Interne<br />

Controle en Interne Audit<br />

betekent dat deze afdelingen<br />

hun controles en audits veel<br />

beter kunnen afstemmen op<br />

bestaande risico’s.<br />

Beleid inzake<br />

voorkennis en<br />

marktmanipulatie<br />

Hoofdstuk 7 van <strong>het</strong> charter<br />

beschrijft <strong>het</strong> bedrijfsbeleid<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>met</strong><br />

betrekking tot voorkennis en<br />

marktmanipulatie.<br />

De compliance officer is<br />

verantwoordelijk voor <strong>het</strong><br />

toezicht op de naleving van <strong>het</strong><br />

bedrijfsbeleid inzake voorkennis<br />

en marktmanipulatie. Hij/zij is ook<br />

<strong>het</strong> aanspreekpunt voor vragen<br />

over de toepassing van <strong>het</strong> beleid.<br />

In <strong>2011</strong> werd deze taak uitgevoerd<br />

door de Chief Legal Officer.<br />

p85


Externe audit<br />

Klynveld Peat Marwick Goerdeler<br />

Bedrijfsrevisoren (KPMG),<br />

vertegenwoordigd door Ludo<br />

Ruysen, werd opnieuw aangesteld<br />

als commissaris van de groep op<br />

de aandeelhoudersvergadering<br />

van 1 juni 2010.<br />

De honoraria van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group aan zijn commissaris<br />

bedroegen in <strong>2011</strong>:<br />

(duizend euro)<br />

Audit<br />

Audit<br />

gerelateerd Andere Totaal<br />

KPMG (België) 350 4 233 587<br />

KPMG (buiten België) 641 14 95 750<br />

Totaal 991 18 328 1 337<br />

Gebeurtenissen na<br />

balansdatum<br />

Op 31 januari 2012 kondigde de<br />

groep de overname aan van <strong>het</strong><br />

segment gewasbescherming van<br />

de wereldwijde carbaryl-activiteit<br />

van Bayer CropScience door<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. (TKI), een<br />

dochteronderneming in de Verenigde<br />

Staten van Amerika binnen<br />

<strong>het</strong> bedrijfssegment “<strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley”. De acquisitie zal naar<br />

verwachting jaarlijks 15 miljoen<br />

euro bijkomende omzet genereren<br />

voor TKI. TKI verwerft de wereldwijde<br />

gewasbeschermingsactiviteit,<br />

inclusief de handelsnamen,<br />

knowhow, registraties en registratiegegevens.<br />

Toepassing van<br />

artikel 523 van<br />

<strong>het</strong> Wetboek van<br />

vennootschappen<br />

A. Het warrantplan <strong>2011</strong> en<br />

<strong>het</strong> variabele loon<br />

Uittreksel uit de notulen van de<br />

raad van bestuur van 26 oktober<br />

<strong>2011</strong><br />

(uittreksel notulen:)<br />

[…]<br />

-* Voorafgaandelijke uiteenzetting<br />

*-<br />

De voorzitter zet uiteen:<br />

1. Agenda<br />

De agendapunten te behandelen<br />

in aanwezigheid van de notaris zijn<br />

de volgende:<br />

• Vaststelling van <strong>het</strong> niet-bestaan<br />

van de warrants van de vorige<br />

plannen die niet aanvaard werden.<br />

• Beslissing om 350 000 warrants<br />

uit te geven, die elk recht geven<br />

op de inschrijving op één (1)<br />

nieuwe aandeel van de vennootschap.<br />

• Beslissing om, bij toepassing van<br />

artikelen 596 juncto 603 van <strong>het</strong><br />

Wetboek van vennootschappen,<br />

<strong>het</strong> voorkeurrecht bij inschrijving<br />

van de aandeelhouders in <strong>het</strong><br />

kader van deze uitgifte van warrants<br />

op te heffen.<br />

• Vaststelling van de voorwaarden<br />

van uitgifte van de warrants.<br />

• Beslissing om, onder de opschortende<br />

voorwaarde van de<br />

uitoefening van de warrants,<br />

<strong>het</strong> maatschappelijk kapitaal<br />

te verhogen door de uitgifte<br />

van maximum 350 000 nieuwe<br />

aandelen, van dezelfde aard en<br />

genietend van dezelfde rechten<br />

en voordelen als de bestaande<br />

aandelen, waarop de intekening<br />

uitsluitend aan de warranthouders<br />

zal worden voorbehouden.<br />

• Vaststelling van de lijst der begunstigden<br />

en van de verdeling<br />

der warrants tussen de begunstigden<br />

• Machten te verlenen om de<br />

uitvoering van de genomen<br />

besluiten te verzekeren.<br />

2. Oproepingen<br />

De oproepingen, die de agenda<br />

vermelden, werden aan de bestuurders<br />

verzonden op 18 oktober<br />

<strong>2011</strong>.<br />

3. Quorum<br />

De voorzitter stelt vast dat, gezien<br />

de meerderheid van de leden<br />

van de raad aanwezig of vertegenwoordigd<br />

is, deze geldig kan<br />

p86 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


eraadslagen over de agendapunten.<br />

4. Toegestaan kapitaal<br />

De voorzitter herinnert aan de<br />

raad de machten die hem door<br />

de buitengewone algemene<br />

vergadering der aandeelhouders<br />

van zeven juni tweeduizend en elf<br />

werden toegekend, zoals deze in<br />

artikel 7, alinea 4, van de statuten,<br />

zijn bepaald, namelijk om <strong>het</strong><br />

maatschappelijk kapitaal in één<br />

of meer malen te verhogen tot<br />

beloop van een maximum bedrag<br />

van veertig miljoen (40 000 000)<br />

EUR, uitsluitend in <strong>het</strong> kader van<br />

(i) kapitaalverhogingen voorbehouden<br />

aan de personeelsleden<br />

van de vennootschap of van haar<br />

dochtervennootschappen, (ii)<br />

kapitaalverhogingen in <strong>het</strong> kader<br />

van de uitgifte van warrants ten<br />

gunste van bepaalde personeelsleden<br />

van de vennootschap of<br />

van haar dochtervennootschappen,<br />

en eventueel, ten behoeve<br />

van bepaalde personen die geen<br />

personeelslid zijn van de vennootschap<br />

of van haar dochtervennootschappen,<br />

(iii) kapitaalverhogingen<br />

in <strong>het</strong> kader van een<br />

optioneel dividend, ongeacht of in<br />

dit kader <strong>het</strong> dividend rechtstreeks<br />

wordt uitbetaald in aandelen dan<br />

wel <strong>het</strong> dividend wordt uitgekeerd<br />

in contanten en vervolgens <strong>met</strong> de<br />

uitgekeerde contanten kan worden<br />

ingeschreven op aandelen, in<br />

voorkomend geval <strong>met</strong> een opleg<br />

in geld en (iv) kapitaalverhogingen<br />

die geschieden door omzetting<br />

van reserves of overige posten<br />

van <strong>het</strong> eigen vermogen, teneinde<br />

toe te laten om <strong>het</strong> bedrag van<br />

<strong>het</strong> maatschappelijk kapitaal af<br />

te ronden naar een passend rond<br />

bedrag.<br />

De voorzitter herinnert tevens aan<br />

de inhoud van artikel 8, in fine der<br />

statuten, dat stelt dat in <strong>het</strong> kader<br />

van <strong>het</strong> toegestaan kapitaal, de<br />

raad van bestuur in <strong>het</strong> belang van<br />

de vennootschap kan besluiten<br />

tot beperking of opheffing van <strong>het</strong><br />

voorkeurrecht van de bestaande<br />

aandeelhouders, zelfs indien deze<br />

beperking of opheffing gebeurt<br />

ten gunste van één of meer<br />

bepaalde personen die geen personeelsleden<br />

zijn van de vennootschap<br />

of van één of meerdere van<br />

haar dochtervennootschappen,<br />

inzoverre wettelijk toegestaan.<br />

De voorzitter herinnert eveneens<br />

aan de raad de inhoud van <strong>het</strong><br />

verslag dat de raad in uitvoering<br />

van artikel 604, derde lid, van<br />

<strong>het</strong> Wetboek van vennootschappen<br />

heeft opgesteld ten einde<br />

de voormelde toelating om <strong>het</strong><br />

kapitaal te verhogen te verkrijgen,<br />

verslag waarin wordt aangegeven<br />

in welke bijzondere omstandigheden<br />

hij gebruik zal kunnen maken<br />

van <strong>het</strong> toegestaan kapitaal en<br />

welke doeleinden hij daarbij zal<br />

nastreven.<br />

Verslagen<br />

De heer voorzitter overhandigt<br />

aan ondergetekende notaris, om<br />

bij deze akte gevoegd te worden,<br />

<strong>het</strong> bijzonder verslag door de raad<br />

van bestuur voorgeschreven door<br />

de artikelen 583, 596 juncto 603<br />

van <strong>het</strong> Wetboek van vennootschappen.<br />

Er werd een verslag door de commissaris<br />

opgesteld in toepassing<br />

van dezelfde beschikkingen; dit<br />

verslag wordt overhandigd aan<br />

ondergetekende notaris.<br />

Artikel 523<br />

De voorzitter zet uiteen aan de<br />

raad van bestuur dat de heer<br />

Frank Coenen, bestuurder, medegedeeld<br />

heeft dat hij een belang<br />

van vermogensrechtelijke aard<br />

heeft bij de gezegde beslissingen<br />

betreffende <strong>het</strong> warrantenplan nu<br />

hij tevens begunstigde van Schijf<br />

<strong>2011</strong> van voormelde warrantenplan<br />

is.<br />

Overeenkomstig artikel 523 van<br />

<strong>het</strong> Wetboek van vennootschappen,<br />

onthoudt deze bestuurder<br />

zich ervan om de beraadslagingen<br />

van de raad van bestuur omtrent<br />

deze beslissingen bij te wonen en<br />

aan de stemming deel te nemen.<br />

Besluiten<br />

Dit uiteengezet zijnde en gebruik<br />

makende van de machten hem<br />

toegekend door artikel 7 van de<br />

statuten, verklaart de raad van<br />

bestuur, <strong>met</strong> eenparigheid van<br />

stemmen, de volgende beslissingen<br />

te nemen :<br />

Eerste besluit<br />

De raad stelt <strong>het</strong> niet-bestaan vast<br />

van de warrants van de vorige<br />

plannen die niet aanvaard werden.<br />

Tweede besluit<br />

De raad beslist om een plan<br />

van uitgifte van warrants vast te<br />

stellen, waardoor een totaal van<br />

maximaal 350 000 warrants die<br />

recht geven op nieuwe aandelen<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie aan topdirecteuren<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

en haar dochtervennootschappen<br />

aangeboden wordt.<br />

p87


Het plan bestaat uit één (1) enkele<br />

schijf, te weten de Schijf <strong>2011</strong>.<br />

Bij toepassing van artikel 596<br />

juncto 603 van <strong>het</strong> Wetboek van<br />

vennootschappen, beslist de raad<br />

<strong>het</strong> voorkeurrecht bij inschrijving<br />

van de aandeelhouders in <strong>het</strong><br />

kader van de zopas besloten<br />

uitgifte van warrants op te heffen,<br />

ten voordele van de begunstigden<br />

van de uitgifte die voorkomen op<br />

de lijst die aan de raad van bestuur<br />

wordt voorgelegd en die door hem<br />

wordt goedgekeurd.<br />

De raad beslist de uitgifte van de<br />

warrants te onderwerpen aan de<br />

voorwaarden zoals beschreven<br />

in <strong>het</strong> verslag van de raad van<br />

bestuur en in de informatiebrochure,<br />

en in <strong>het</strong> bijzonder aan de<br />

volgende voorwaarden:<br />

a. Toewijzing<br />

De warrants worden gratis toegekend.<br />

De begunstigden zijn personen<br />

tewerkgesteld onder een arbeidscontract<br />

<strong>met</strong> <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

of één van haar dochterondernemingen.<br />

Zij kunnen slechts intekenen<br />

op deze schijf voorzover zij,<br />

op <strong>het</strong> moment van <strong>het</strong> aanbod,<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group niet verlaten<br />

hebben om welke reden dan ook.<br />

Een nominatieve lijst van de<br />

hierboven vermelde personen die<br />

kunnen deelnemen aan de inschrijving<br />

op de warrants van deze schijf<br />

<strong>2011</strong> alsook de verdeling der warrants<br />

tussen deze begunstigden,<br />

moet goedgekeurd worden door<br />

de raad van bestuur, op advies van<br />

<strong>het</strong> benoemings- en vergoedingscomité.<br />

b. Aanbod<br />

Als datum van <strong>het</strong> aanbod zal<br />

gelden 26 oktober <strong>2011</strong> (hierna<br />

“<strong>het</strong> aanbod”). De begunstigden<br />

moeten ten laatste op 25 december<br />

<strong>2011</strong>, bevestigen of ze de<br />

aanbieding aanvaarden en voor<br />

welk aantal warrants de aanvaarding<br />

geldt.<br />

De warrants die niet in de termijn<br />

van <strong>het</strong> aanbod aanvaard zijn,<br />

zullen beschouwd worden als nietbestaand.<br />

c. Aard van de warrants<br />

De warrants zijn nominatief en mogen<br />

niet onder levenden worden<br />

overgedragen.<br />

d. Uitoefeningsprijs van de warrants<br />

De warrants geven recht om in te<br />

schrijven op nieuwe aandelen uit te<br />

geven door de vennootschap aan<br />

de prijs die zal berekend worden<br />

volgens volgende berekeningswijze<br />

aan de lagere waarde van :<br />

• ofwel de gemiddelde slotkoers<br />

van <strong>het</strong> aandeel <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie op NYSE Euronext Brussels<br />

gedurende dertig dagen die<br />

<strong>het</strong> aanbod voorafgaan,<br />

• ofwel de laatste slotkoers van<br />

<strong>het</strong> aandeel <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

op NYSE Euronext Brussels die<br />

voorafgaat aan de dag van <strong>het</strong><br />

aanbod,<br />

Concreet bedraagt de uitoefenprijs<br />

van de warrants dus eenentwintig<br />

euro en tweeënzeventig<br />

cent (21,72 EUR).<br />

De uitoefenprijs van de warrants<br />

zal, voor sommige deelnemers<br />

die geen Belgisch rijksinwoner<br />

zijn, gelijk zijn aan zulke uitoefenprijs<br />

als van toepassing onder de<br />

vigerende wetgeving voor aandelenoptieplannen<br />

in de respectievelijke<br />

landen van de verschillende<br />

deelnemers, <strong>met</strong> dien verstande<br />

dat deze uitoefenprijs zo nauw<br />

mogelijk aansluit <strong>met</strong> de uitoefenprijs<br />

in toepassing van <strong>het</strong> huidige<br />

optieplan.<br />

• Voor de Amerikaanse verblijfhouders<br />

is de uitoefeningsprijs<br />

gelijk aan de prijs van de<br />

gewone aandelen <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie bij sluiting van de beurs<br />

op de dag van <strong>het</strong> aanbod.<br />

De concrete uitoefenprijs van de<br />

warrants voor de Amerikaanse<br />

verblijfhouders, berekend zoals<br />

hierboven bepaald, zal worden<br />

vastgesteld op 26 oktober <strong>2011</strong> (na<br />

beurs) door de secretaris van de<br />

raad van bestuur.<br />

In geval van verwezenlijking van<br />

een operatie die een weerslag<br />

heeft op de vertegenwoordiging<br />

van <strong>het</strong> maatschappelijk kapitaal<br />

of een aanzienlijke invloed op <strong>het</strong><br />

eigen vermogen per aandeel, zoals<br />

uitzonderlijke dividenduitkering<br />

of incorporatie van reserves in <strong>het</strong><br />

kapitaal <strong>met</strong> toekenning van gratis<br />

aandelen, kan de uitoefenprijs van<br />

de warrants door de raad van bestuur<br />

aangepast worden, teneinde<br />

de belangen van de warranthouders<br />

te vrijwaren.<br />

Het verschil tussen de inschrijvingsprijs<br />

en de fractiewaarde van<br />

<strong>het</strong> ingetekend aandeel vertegenwoordigt<br />

een uitgiftepremie, welke<br />

de bestemming zal krijgen zoals<br />

p88 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


voorzien in artikel 7, derde alinea,<br />

van de statuten.<br />

e. Uitoefeningstermijn van de<br />

warrants<br />

Om te genieten van <strong>het</strong> verlaagde<br />

percentage van 7,5% (voor deelnemers<br />

die Belgisch rijksinwoner<br />

zijn) (in plaats van 15%) om <strong>het</strong><br />

voordeel van alle aard, gepaard<br />

gaande <strong>met</strong> de aanvaarding van<br />

de warrants te berekenen, mogen<br />

de warrants niet uitgeoefend<br />

worden vóór <strong>het</strong> einde van <strong>het</strong><br />

derde kalenderjaar na dat waarin<br />

<strong>het</strong> aanbod heeft plaatsgevonden.<br />

De warrants zijn dus uitoefenbaar<br />

gedurende <strong>het</strong> vierde en <strong>het</strong> vijfde<br />

jaar volgend op <strong>het</strong> jaar van <strong>het</strong><br />

aanbod, <strong>het</strong>zij in 2015 en 2016. In<br />

elk van deze jaren zullen de uitoefenperiodes<br />

geopend zijn vanaf<br />

de vijfde bancaire werkdag na de<br />

goedkeuring van de jaarrekening,<br />

goedgekeurd door de gewone algemene<br />

vergadering van aandeelhouders<br />

tot en <strong>met</strong> de vijftiende<br />

bancaire werkdag vóór <strong>het</strong> einde<br />

van de betreffende kalenderjaren.<br />

Binnen deze uitoefenperiodes zullen<br />

de warrants niet uitgeoefend<br />

mogen worden in de gesloten<br />

periodes en in voorkomend geval,<br />

de occasionele sperperiodes<br />

(overeenkomstig Corporate Governance<br />

Charter van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie). Dergelijk verbod geldt<br />

onder andere gedurende de 30<br />

kalenderdagen die de publicatie<br />

van de resultaten van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group voorafgaan en de dag van<br />

de publicatie zelf.<br />

f. Uitoefeningsmodaliteiten van<br />

de warrants<br />

Het schriftelijk verzoek <strong>met</strong><br />

betrekking tot uitoefening van<br />

warrants moet worden gericht aan<br />

de vennootschap gedurende de<br />

uitoefenperiodes van de warrants.<br />

De storting van de prijs van de<br />

aandelen moet worden verricht<br />

op de ten dien einde geopende<br />

bankrekening.<br />

g. Nieuwe aandelen<br />

De creatie en de terbeschikkingstelling<br />

van de nieuwe aandelen<br />

zullen plaats vinden na de vaststelling<br />

van de kapitaalverhoging<br />

bij notariële akte, naargelang de<br />

aanvraag van de intekenaar en<br />

binnen de beperkingen voorzien<br />

door de wet, onder de vorm van<br />

gedematerialiseerde effecten.<br />

De nieuwe aandelen geven recht<br />

op de dividenden die worden uitgekeerd<br />

voor <strong>het</strong> boekjaar waarin<br />

de inschrijving is gebeurd.<br />

h. Opschortende voorwaarde<br />

De toegekende warrants moeten<br />

door de begunstigden aanvaard<br />

worden.<br />

i. Belastingen, kosten en bijdragen<br />

De belastingen, kosten en bijdragen<br />

die opeisbaar zouden zijn in<br />

<strong>het</strong> kader van deze operatie of van<br />

de operaties die er rechtstreeks of<br />

onrechtstreeks uit voortvloeien, zijn<br />

ten laste van de warranthouder.<br />

Derde besluit<br />

Onder de opschortende voorwaarde<br />

van de aanvaarding van de<br />

warrants waarvan de uitgifte zopas<br />

werd besloten, beslist de raad<br />

<strong>het</strong> maatschappelijk kapitaal te<br />

verhogen ten belope van maximum<br />

een miljoen zevenhonderd<br />

vijftigduizend euro (1 750 000 EUR)<br />

door de uitgifte van maximum<br />

350 000 nieuwe aandelen, van<br />

dezelfde aard en genietend van<br />

dezelfde rechten en voordelen als<br />

de bestaande aandelen, waarop<br />

de intekening uitsluitend aan de<br />

warranthouders zal worden voorbehouden.<br />

Vierde besluit<br />

De raad beslist, op basis van <strong>het</strong><br />

advies van <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité, om de lijst der<br />

begunstigden en de verdeling der<br />

warrants tussen de begunstigden<br />

vast te stellen zoals opgenomen<br />

in de lijst die aan deze akte zal<br />

gehecht worden.<br />

Vijfde besluit<br />

De raad beslist alle machten te<br />

verlenen aan de secretaris van de<br />

raad van bestuur om de uitoefenprijs<br />

van de warrants voor de<br />

Amerikaanse verblijfhouders vast<br />

te stellen op basis van de door<br />

de raad van bestuur vastgestelde<br />

criteria.<br />

De raad beslist alle machten te<br />

verlenen aan elke huidige of toekomstige<br />

bestuurder van de vennootschap<br />

en/of de secretaris van<br />

de raad van bestuur van de vennootschap,<br />

<strong>met</strong> <strong>het</strong> recht samen<br />

of afzonderlijk op te treden en <strong>het</strong><br />

recht om deze bevoegdheid over<br />

te dragen, teneinde :<br />

a) de uitvoering van de genomen<br />

besluiten te verzekeren, waaronder<br />

de verwezenlijking van<br />

de kapitaalverhoging en vast<br />

te stellen dat de voorwaarden<br />

p89


gesteld door de raad voor haar<br />

verwezenlijking vervuld zijn;<br />

b) overeenkomstig artikel 591 van<br />

<strong>het</strong> Wetboek van vennootschappen<br />

<strong>het</strong> aantal nieuwe uitgegeven<br />

aandelen, hun volstorting,<br />

de bijbehorende verwezenlijking<br />

van de kapitaalverhoging en de<br />

daaruit volgende wijziging van<br />

de statuten, te laten vaststellen.<br />

[…]<br />

(Uittreksel verslag)<br />

[…]<br />

Tijdens dit plan zou de uitoefening<br />

van de totaliteit van de warrants<br />

van deze Schijf <strong>2011</strong> kunnen<br />

leiden tot een maximale financiële<br />

verwatering voor de bestaande<br />

aandeelhouders van 0,23 %, tot<br />

een verwatering op <strong>het</strong> gebied<br />

van winst- en stemrechten van<br />

1,1713 % en tot een verwatering<br />

van 0,141 % op eigen vermogen,<br />

rekening houdend <strong>met</strong> <strong>het</strong> aantal<br />

effecten in omloop op 26 oktober<br />

<strong>2011</strong>. […]<br />

B. De bezoldiging van de<br />

CEO voor 2010 en <strong>2011</strong><br />

(Uittreksel notulen :)<br />

[…]<br />

Op de raad van bestuur van 23<br />

februari <strong>2011</strong> – vóór de raad had<br />

beraadslaagd of een beslissing<br />

had genomen – verklaarde Frank<br />

Coenen dat hij een rechtstreeks<br />

belangenconflict had van vermogensrechtelijke<br />

aard <strong>met</strong> de<br />

uitvoering van de besluiten van<br />

de raad <strong>met</strong> betrekking tot zijn<br />

bezoldiging.<br />

Overeenkomstig artikel 523 van<br />

<strong>het</strong> Wetboek van vennootschappen<br />

nam Frank Coenen niet deel<br />

aan de beraadslaging van de raad<br />

over deze beslissing en aan de<br />

stemming.<br />

[...]<br />

Na <strong>het</strong> verslag over de activiteiten<br />

keurde de raad van bestuur – na<br />

advies van <strong>het</strong> benoemings- en<br />

vergoedingscomité – <strong>het</strong> variabele<br />

loon voor 2010 goed en de bonus<br />

voor <strong>2011</strong>. Die werd bepaald op<br />

50 % van <strong>het</strong> vaste loon van 512<br />

275 euro.<br />

Naast zijn bezoldiging als bestuurder<br />

van 53 679 euro werd <strong>het</strong> vaste<br />

loon van Frank Coenen voor <strong>2011</strong><br />

bepaald op 512 275 euro. Dat<br />

brengt <strong>het</strong> totale vaste loon op 565<br />

954 euro.<br />

[...]<br />

Raadpleeg voor meer details over<br />

de bezoldiging van de CEO <strong>het</strong><br />

hoofdstuk over de bezoldigingen.<br />

Informatie vereist<br />

door artikel 34 van<br />

<strong>het</strong> koninklijk besluit<br />

van 14 november<br />

2007<br />

Artikel 34 van <strong>het</strong> koninklijk besluit<br />

van 14 november 2007 verplicht<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV om in<br />

<strong>het</strong> jaarverslag een overzicht te<br />

geven van en uitleg te geven over<br />

bepaalde elementen in <strong>het</strong> voornoemde<br />

koninklijk besluit, voor<br />

zover deze elementen gevolgen<br />

hebben in geval van een openbaar<br />

overnamebod. Deze informatie<br />

staat hieronder vermeld.<br />

Overeenkomstig de geldende bepaling<br />

van <strong>het</strong> Belgische Wetboek<br />

van vennootschappen kunnen de<br />

aandelen die uitgegeven zijn voor<br />

de personeelsleden van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group, niet worden overgedragen<br />

gedurende een periode<br />

van vijf jaar vanaf de datum van de<br />

inschrijving op de aandelen.<br />

De raad van bestuur kan voor<br />

een periode van maximaal drie<br />

jaar vanaf de bekendmaking in<br />

<strong>het</strong> Belgisch Staatsblad van <strong>het</strong><br />

besluit van de algemene vergadering<br />

van aandeelhouders van<br />

11 mei <strong>2011</strong>, aandelen, winstbewijzen<br />

of certificaten in verband<br />

hiermee van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV verwerven, zonder een<br />

voorafgaande beslissing van de<br />

algemene vergadering, via een<br />

overname of een ruil, rechtstreeks<br />

of onrechtstreeks, indien deze<br />

aankoop noodzakelijk is om <strong>het</strong><br />

bedrijf te beschermen tegen dreigende<br />

en ernstige schade. De raad<br />

van bestuur kreeg eveneens de<br />

toestemming om over te gaan tot<br />

kapitaalverhogingen in de context<br />

van <strong>het</strong> toegestane kapitaal in<br />

<strong>het</strong> kader van een keuzedividend.<br />

Kapitaalverhogingen als dusdanig<br />

gebeuren dus niet <strong>met</strong> beperking<br />

of nietigverklaring van <strong>het</strong> voorkeurrecht<br />

van de aandeelhouders.<br />

Dergelijke kapitaalverhogingen<br />

zouden – theoretisch gezien – kunnen<br />

plaatsvinden bij een openbaar<br />

overnamebod en kunnen daarop<br />

een impact hebben.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV is een<br />

van de partijen in de hieronder vermelde<br />

contracten die in werking<br />

p90 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


treden, wijzigingen ondergaan<br />

of aflopen ingeval <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV een controlewijziging<br />

ondergaat na een openbaar overnamebod:<br />

• De kredietovereenkomst die<br />

afgesloten werd op 26 februari<br />

2010 (zoals gewijzigd op 20<br />

december 2010 en gewijzigd en<br />

herverwoord op 28 april <strong>2011</strong>)<br />

voor een maximaal bedrag van<br />

450 miljoen euro tussen, onder<br />

andere, <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV als Company, Guarantor en<br />

Borrower, <strong>Tessenderlo</strong> Finance<br />

NV en <strong>Tessenderlo</strong> NL Holding<br />

B.V. als Guarantors en Borrowers,<br />

sommige dochterbedrijven van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV als<br />

Guarantors, Commerzbank Aktiengesellschaft,<br />

Crédit Agricole<br />

Corporate en Investment Bank<br />

SA, Fortis Bank NV/SA, ING<br />

Bank N.V. en KBC Bank NV als<br />

Mandated Lead Arrangers, ING<br />

Bank N.V. als Facility Agent en<br />

Swingline Agent en KBC Bank<br />

NV als Issuing Bank (de ‘Kredietovereenkomst’):<br />

overeenkomstig<br />

de voorwaarden van deze overeenkomst<br />

kan een ‘controlewijziging’<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV leiden tot een gedeeltelijke<br />

of volledige annulering van de<br />

Kredietovereenkomst. Daardoor<br />

kan <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV<br />

verplicht worden om <strong>het</strong> geld<br />

dat zij geleend heeft in <strong>het</strong> kader<br />

van de Kredietovereenkomst<br />

gedeeltelijk of geheel terug te<br />

betalen en een volledige dekking<br />

in contant geld te bieden voor<br />

een aantal of voor alle op dat<br />

moment uitstaande kredietbrieven<br />

in <strong>het</strong> kader van de Kredietovereenkomst.<br />

In de Kredietovereenkomst<br />

betekent ‘controle’<br />

over <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV de<br />

rechtstreekse of onrechtstreekse<br />

eigendom van meer dan 50 procent<br />

van de stemrechten in de<br />

vennootschap. De voornoemde<br />

‘controlewijziging’-clausule werd<br />

goedgekeurd door de algemene<br />

vergadering van aandeelhouders<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV op<br />

1 juni 2010 en opnieuw op 7 juni<br />

<strong>2011</strong> (door de wijziging en aanpassing<br />

van de Kredietovereenkomst).<br />

Een kopie van dit besluit<br />

werd <strong>met</strong>een daarna neergelegd<br />

op de griffie van de rechtbank<br />

van koophandel.<br />

• Het prospectus op datum van 25<br />

oktober 2010 van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV <strong>met</strong> betrekking tot<br />

de uitgifte van ‘senior unsecured<br />

bonds’, die vervallen op 27<br />

oktober 2015, voor een bedrag<br />

van 150 miljoen euro: overeenkomstig<br />

de voorwaarden en<br />

bepalingen van deze obligaties<br />

geeft een ‘controlewijziging’ bij<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV elke<br />

obligatiehouder <strong>het</strong> recht om<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV te<br />

eisen om zijn obligaties te terug<br />

te betalen, door een kennisgeving<br />

van uitoefening van de<br />

put-optie bij ‘controlewijziging’<br />

in te dienen. Als obligatiehouders<br />

als gevolg daarvan kennisgevingen<br />

van uitoefening van<br />

putoptie bij ‘controlewijziging’<br />

indienen <strong>met</strong> betrekking tot<br />

minstens 85 % van <strong>het</strong> op dat<br />

moment uitstaande totale bedrag<br />

in hoofdsom , dan mag <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV alle op dat<br />

moment uitstaande obligaties<br />

terugbetalen. Voor doeleinden<br />

van de voornoemde clausule van<br />

controlewijziging vindt een ‘controlewijziging’<br />

plaats wanneer<br />

een aanbod wordt gedaan door<br />

enige persoon aan alle aandeelhouders<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV andere dan de bieder en/of<br />

alle in onderling overleg handelende<br />

partijen, om alle of een<br />

meerderheid van de gewone<br />

aandelen van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV te verwerven en wanneer<br />

de bieder gewone aandelen of<br />

stemrechten van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV heeft verworven of,<br />

na bekendmaking van de resultaten<br />

van zulk bod, en na beëindiging<br />

van <strong>het</strong> bod, daar <strong>het</strong> recht<br />

toe heeft als gevolg van dat<br />

aanbod, zodat hij rechtstreeks of<br />

onrechtstreeks meer dan 50 %<br />

van de stemrechten van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV in handen<br />

krijgt. Voornoemde clausule<br />

voor de controlewijziging werd<br />

goedgekeurd door de algemene<br />

vergadering van aandeelhouders<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV op 7<br />

juni <strong>2011</strong>. Snel daarna werd een<br />

kopie van dat besluit neergelegd<br />

op de griffie van de rechtbank<br />

van koophandel.<br />

• De voorwaarden en bepalingen<br />

van de obligatielening<br />

<strong>met</strong> warranten die uitgegeven<br />

werden in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong> Plan<br />

2002-2006, <strong>het</strong> Plan 2007-<strong>2011</strong><br />

en <strong>het</strong> Plan <strong>2011</strong> van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV: overeenkomstig de<br />

voornoemde voorwaarden hebben<br />

de warranthouders <strong>het</strong> recht<br />

om hun warranten uit te oefenen<br />

vóór de datum waarop ze normaliter<br />

uitoefenbaar worden, als er<br />

zich een gebeurtenis voordoet<br />

die een significante impact heeft<br />

op de aandeelhoudersstructuur.<br />

Deze paragraaf heeft ook<br />

betrekking op elk openbaar overnamebod<br />

op de aandelen van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV of op<br />

elke andere vorm van overname<br />

of fusie die zou leiden tot een<br />

p91


herverdeling van de effecten.<br />

Een vroegtijdige uitoefening stelt<br />

warranthouders in staat om deel<br />

te nemen aan de voornoemde<br />

transacties onder dezelfde voorwaarden<br />

als de bestaande aandeelhouders.<br />

Op 31 december<br />

<strong>2011</strong> waren er 1 174 389 warranten<br />

in omloop. De voornoemde<br />

clausules werden goedgekeurd<br />

door de algemene vergadering<br />

van aandeelhouders van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV op 7 juni <strong>2011</strong>.<br />

Meteen daarna werd een kopie<br />

van dat besluit neergelegd op<br />

de griffie van de rechtbank van<br />

koophandel.<br />

Dividendbeleid<br />

Het dividendbeleid blijft ongewijzigd.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group streeft<br />

ernaar om een stabiel brutodividend<br />

per aandeel te behouden,<br />

onafhankelijk van <strong>het</strong> resultaat van<br />

<strong>het</strong> boekjaar, zonder daarbij de<br />

financiële positie van de groep uit<br />

<strong>het</strong> oog te verliezen.<br />

Op de algemene vergadering van<br />

juni 2012 zal <strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

zijn aandeelhouders voor <strong>het</strong><br />

boekjaar <strong>2011</strong> een brutodividend<br />

per aandeel van 1,3333 euro voorstellen.<br />

Dat is <strong>het</strong>zelfde bedrag als<br />

vorig jaar.<br />

Informatie vereist<br />

door artikel 96, §2,<br />

2° Wetboek van<br />

vennootschappen<br />

(afwijkingen van <strong>het</strong> Belgische Corporate<br />

Governance Charter 2009)<br />

In <strong>2011</strong> was er geen regel die<br />

een aandeelhouder die niet meer<br />

dan 5 % van de stemrechten<br />

vertegenwoordigde, <strong>het</strong> recht<br />

gaf om voorstellen te formuleren<br />

voor de algemene vergadering<br />

(afwijking van 8.8 van <strong>het</strong> Corporate<br />

Governance Charter). Maar sinds<br />

1 januari 2012, overeenkomstig de<br />

wet van 20 december 2010 over<br />

de rechten van aandeelhouders,<br />

kunnen aandeelhouders die<br />

minstens 3 % van <strong>het</strong> kapitaal in<br />

handen hebben onderwerpen<br />

toevoegen aan de agenda van de<br />

algemene vergadering en kunnen<br />

zij voorstellen tot besluit indienen.<br />

De samenstelling van de raad<br />

van bestuur voldoet aan de<br />

doelstelling van complementaire<br />

vaardigheden in termen van<br />

competenties, ervaring en kennis<br />

van zaken. In <strong>het</strong> licht van de<br />

huidige mandaten beantwoordt<br />

de samenstelling echter niet aan<br />

de bepalingen van <strong>het</strong> charter <strong>met</strong><br />

betrekking tot genderdiversiteit<br />

(afwijking van 2.1 van <strong>het</strong><br />

Corporate Governance Charter).<br />

Aangezien er een strategische<br />

herschikking aan de gang was,<br />

werd continuïteit beschouwd als<br />

een belangrijkere factor. Op de<br />

aandeelhoudersvergadering van<br />

juni <strong>2011</strong> is er een stap gezet in<br />

de richting van genderdiversiteit<br />

door de benoeming van<br />

mevrouw Dominique Damon als<br />

onafhankelijke bestuurder.<br />

De huidige voorzitter van de raad<br />

van bestuur is de vorige CEO van<br />

<strong>het</strong> bedrijf (afwijking van 4.7 van <strong>het</strong><br />

Corporate Governance Charter).<br />

Aangezien er een strategische<br />

herschikking aan de gang was, werd<br />

continuïteit beschouwd als een<br />

belangrijkere factor. Door zijn vorige<br />

functie als CEO van <strong>het</strong> bedrijf,<br />

ontvangt de voorzitter van de raad<br />

van bestuur nog altijd bepaalde<br />

voordelen van alle aard, zoals een<br />

bedrijfswagen en een mobiele<br />

telefoon (afwijking van 7.7 van <strong>het</strong><br />

Corporate Governance Charter).<br />

Er bestaat momenteel geen formele<br />

evaluatieprocedure voor <strong>het</strong><br />

benoemings- en vergoedingscomité<br />

(afwijking van 4.11 van <strong>het</strong><br />

Corporate Governance Charter).<br />

Het is de bedoeling dat <strong>het</strong><br />

benoemings- en vergoedingscomité<br />

wordt geëvalueerd in de loop van<br />

2012 volgens een procedure die<br />

vergelijkbaar is <strong>met</strong> die voor <strong>het</strong><br />

auditcomité.<br />

Er is evenmin een formele<br />

evaluatieprocedure voor individuele<br />

bestuurders (afwijking van 4.13<br />

van <strong>het</strong> Corporate Governance<br />

Charter). Het bedrijf is van mening<br />

dat een individuele evaluatie van<br />

de bestuurders alleen mogelijk is<br />

indien <strong>het</strong> evaluatieproces wordt<br />

toevertrouwd aan een extern<br />

bedrijf. Dit is een mogelijkheid<br />

die <strong>het</strong> bedrijf niet in aanmerking<br />

neemt. Het bedrijf is er wel van<br />

overtuigd dat de formele evaluatie<br />

van de raad van bestuur – waarvoor<br />

<strong>het</strong> de standaardvragenlijst van<br />

Guberna gebruikt (Belgisch Instituut<br />

voor Bestuurders), zoals beschreven<br />

in hoofdstuk 6.3.2 – voldoende<br />

is om een actieve en correcte<br />

bijdrage van elk lid van de raad te<br />

waarborgen.<br />

p92 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Financieel jaarverslag<br />

OMDAT WE<br />

TRANSPARANT<br />

WILLEN ZIJN IN<br />

ONZE FINANCIELE<br />

COMMUNICATIE<br />

p93


Geconsolideerde<br />

financiële staten<br />

GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING<br />

De groep verkocht in juni <strong>2011</strong> de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten<br />

activiteiten aan Kerling (via Ineos ChlorVinlyls). In overeenstemming <strong>met</strong> IFRS 5 Vaste activa aangehouden<br />

voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten, werd een opsplitsing gemaakt tussen de voortgezette en<br />

beëindigde bedrijfsactiviteiten in de winst- en verliesrekening. Deze opsplitsing is van toepassing op de Pvc/<br />

Chloor-alkali activiteiten voor de cijfers van <strong>2011</strong>, alsook voor de vergelijkende cijfers van 2010. De verkochte<br />

Organische chloorderivaten activiteiten worden beschouwd als activa en schulden die werden afgestoten.<br />

(miljoen EUR) toelichting <strong>2011</strong> 2010<br />

Voortgezette bedrijfsactiviteiten<br />

Omzet 2 126,0 2 024,0<br />

Kostprijs verkopen -1 690,1 -1 632,1<br />

Brutowinst 435,9 391,9<br />

Distributiekosten -98,9 -104,6<br />

Verkoop- en marketingkosten -69,2 -64,2<br />

Administratieve kosten -152,8 -134,7<br />

Overige bedrijfsopbrengsten en -kosten 6 -10,1 -15,4<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) vóór niet-recurrente bestanddelen (REBIT) 104,9 73,0<br />

Opbrengsten en verliezen uit verkopen 7 11,2 22,2<br />

Voorzieningen en geschillen 7 2,1 13,4<br />

Herstructurering 7 -5,6 -11,6<br />

Bijzondere waardeverminderingen 7 -0,7 -14,8<br />

Overige opbrengsten en kosten 7 -6,0 -6,2<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) (EBIT) 105,9 76,0<br />

Financieringskosten 10 -45,9 -40,2<br />

Financieringsopbrengsten 10 20,4 11,3<br />

Financieringskosten - netto -25,6 -28,8<br />

Aandeel in <strong>het</strong> resultaat van deelnemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode, na winstbelasting<br />

15 5,9 1,6<br />

Winst (+) / verlies (-) vóór belastingen 86,2 48,8<br />

Belastingen op <strong>het</strong> resultaat 11 -28,3 -15,7<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode - Voortgezette bedrijfsactiviteiten 57,9 33,0<br />

Beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode - Beëindigde bedrijfsactiviteiten,<br />

na winstbelasting<br />

5 -153,6 -12,8<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode -95,6 20,3<br />

Toerekenbaar aan :<br />

- Aandeelhouders van de vennootschap -95,5 20,7<br />

- Minderheidsbelang -0,1 -0,4<br />

Gewone winst per aandeel (EUR) 23 -3,23 0,70<br />

Verwaterde winst per aandeel (EUR) 23 -3,23 0,70<br />

Gewone winst per aandeel (EUR) - Voortgezette bedrijfsactiviteiten 23 1,96 1,14<br />

Verwaterde winst per aandeel (EUR) - Voortgezette bedrijfsactiviteiten 23 1,96 1,14<br />

p94 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


GECONSOLIDEERD OVERZICHT VAN GEREALISEERDE<br />

EN NIET-GEREALISEERDE RESULTATEN<br />

(miljoen EUR) toelichting <strong>2011</strong> 2010<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode -95,6 20,3<br />

Omrekeningsverschillen 22 -8,6 15,7<br />

Netto wijziging in reële waarde van afgeleide financiële instrumenten 28 -5,7 -1,4<br />

Winstbelasting op niet-gerealiseerde resultaten 1,9 0,5<br />

Niet-gerealiseerde resultaten over de verslagperiode, na winstbelasting -12,4 14,8<br />

Gerealiseerde en niet-gerealiseerde winsten (+) en verliezen (-)<br />

over de verslagperiode<br />

-108,0 35,1<br />

Toerekenbaar aan :<br />

- Aandeelhouders van de vennootschap -108,2 35,5<br />

- Minderheidsbelang 0,2 -0,4<br />

Gerealiseerde en niet-gerealiseerde winsten (+) en verliezen (-)<br />

over de verslagperiode<br />

-108,0 35,1<br />

p95


GECONSOLIDEERDE BALANS<br />

(miljoen EUR) toelichting <strong>2011</strong> 2010<br />

Activa<br />

Totaal vaste activa 695,3 877,9<br />

Materiële vaste activa 12 518,8 682,2<br />

Goodwill 13 55,0 53,4<br />

Overige immateriële activa 14 58,1 61,2<br />

Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode 15 20,8 27,7<br />

Overige beleggingen 16 5,7 6,7<br />

Uitgestelde belastingsvorderingen 17 7,4 23,7<br />

Handels- en overige vorderingen 18 29,5 22,9<br />

Totaal vlottende activa 676,6 800,4<br />

Voorraden 19 350,8 349,7<br />

Handels- en overige vorderingen 18 290,9 299,5<br />

Afgeleide financiële instrumenten 28 0,0 0,7<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten 20 34,9 150,5<br />

Vaste activa aangehouden voor verkoop 21 7,8 18,1<br />

Totaal activa 1 379,7 1 696,5<br />

(miljoen EUR) toelichting <strong>2011</strong> 2010<br />

Eigen vermogen en schulden<br />

Eigen vermogen<br />

Eigen vermogen toerekenbaar aan aandeelhouders van de vennootschap 22 600,3 724,8<br />

Geplaatst kapitaal 22 147,9 143,7<br />

Uitgiftepremies 22 73,5 57,5<br />

Reserves en overgedragen winst 22 378,9 523,6<br />

Minderheidsbelang 22 4,3 3,7<br />

Totaal eigen vermogen 604,6 728,6<br />

Schulden<br />

Totaal schulden op meer dan één jaar 309,0 362,2<br />

Financiële schulden 24 180,5 195,4<br />

Personeelsbeloningen 25 30,6 38,2<br />

Voorzieningen 26 56,1 65,9<br />

Handels- en overige schulden 27 2,4 30,2<br />

Afgeleide financiële instrumenten 28 8,8 0,8<br />

Uitgestelde belastingschulden 17 30,6 31,6<br />

Totaal schulden op ten hoogste één jaar 466,1 599,2<br />

Kortetermijnschulden bij kredietinstellingen 24 0,7 7,1<br />

Financiële schulden 24 73,2 110,0<br />

Handels- en overige schulden 27 379,3 469,6<br />

Afgeleide financiële instrumenten 28 1,6 0,2<br />

Te betalen belastingen 3,0 0,4<br />

Voorzieningen 26 8,4 11,9<br />

Verplichtingen aangehouden voor verkoop 21 0,0 6,5<br />

Totaal schulden 775,1 967,9<br />

Totaal eigen vermogen en schulden 1 379,7 1 696,5<br />

p96 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


GECONSOLIDEERD OVERZICHT VAN WIJZIGINGEN<br />

IN HET EIGEN VERMOGEN<br />

(miljoen EUR)<br />

toelichting<br />

Geplaatst<br />

kapitaal<br />

Om-<br />

Uitgiftepremies<br />

reserves<br />

Wettelijke rekenings-<br />

verschillen<br />

Herwaarderingsreserves<br />

Indekkingsreserves<br />

Overgedragen<br />

winst<br />

Eigen<br />

vermogen<br />

toerekenbaar<br />

aan de<br />

aandeelhouders<br />

van de<br />

vennootschap<br />

Minder-<br />

Totaal<br />

heids-<br />

belang<br />

eigen<br />

vermogen<br />

Saldo op 1 januari 2010 139,0 43,9 13,8 -30,0 10,7 -1,6 529,4 705,2 2,3 707,5<br />

Winst (+) / verlies (-)<br />

- - - - - - 20,7 20,7 -0,4 20,3<br />

over de verslagperiode<br />

Niet-gerealiseerde resultaten<br />

over de verslagperiode<br />

- Omrekeningsverschillen - - - 15,6 - - - 15,6 0,1 15,7<br />

- Netto wijziging in de reële<br />

waarde van afgeleide financiële<br />

instrumenten, na winstbelasting<br />

- - - - - -0,9 - -0,9 - -0,9<br />

Gerealiseerde en nietgerealiseerde<br />

resultaten<br />

over de verslagperiode,<br />

na winstbelastingen<br />

0,0 0,0 0,0 15,6 0,0 -0,9 20,7 35,4 -0,3 35,1<br />

Transacties <strong>met</strong> aandeelhouders,<br />

rechtstreeks verwerkt in <strong>het</strong> eigen<br />

vermogen<br />

- Uitgegeven aandelen 22 0,5 0,8 - - - - - 1,3 - 1,3<br />

- Uitgegeven aandelen<br />

22 4,2 12,7 - - - - - 16,9 - 16,9<br />

(dividend in aandelen)<br />

- Uitgekeerde dividenden 22 - - - - - - -37,1 -37,1 - -37,1<br />

- Warranten en kapitaalverhoging - - - - - - 3,0 3,0 - 3,0<br />

Totaal van de bijdragen door en<br />

4,7 13,5 0,0 0,0 0,0 0,0 -34,1 -15,9 0,0 -15,9<br />

uitkeringen aan aandeelhouders<br />

Wijziging in de consolidatiekring - - - - - - - 0,0 1,7 1,7<br />

Saldo op 31 december 2010 143,7 57,5 13,8 -14,4 10,7 -2,5 516,0 724,8 3,7 728,5<br />

Saldo op 1 januari <strong>2011</strong> 143,7 57,5 13,8 -14,4 10,7 -2,5 516,0 724,8 3,7 728,5<br />

Winst (+) / verlies (-)<br />

- - - - - - -95,5 -95,5 -0,1 -95,6<br />

over de verslagperiode<br />

Niet-gerealiseerde resultaten<br />

over de verslagperiode<br />

- Omrekeningsverschillen - - - -9,0 - - - -9,0 0,3 -8,6<br />

- Netto wijziging in de reële<br />

waarde van afgeleide financiële<br />

instrumenten, na winstbelasting<br />

- - - - - -3,8 - -3,8 - -3,8<br />

Gerealiseerde en nietgerealiseerde<br />

resultaten<br />

over de verslagperiode,<br />

na winstbelastingen<br />

0,0 0,0 0,0 -9,0 0,0 -3,8 -95,5 -108,2 0,2 -108,0<br />

Transacties <strong>met</strong> aandeelhouders,<br />

rechtstreeks verwerkt in <strong>het</strong> eigen<br />

vermogen<br />

- Uitgegeven aandelen 22 0,5 1,7 - - - - - 2,2 - 2,2<br />

- Uitgegeven aandelen<br />

22 3,7 14,4 - - - - - 18,1 - 18,1<br />

(dividend in aandelen)<br />

- Uitgekeerde dividenden 22 - - - - - - -38,3 -38,3 - -38,3<br />

- Warranten en kapitaalverhoging - - - - - - 1,7 1,7 - 1,7<br />

Totaal van de bijdragen door en<br />

4,2 16,0 0,0 0,0 0,0 0,0 -36,6 -16,3 0,0 -16,3<br />

uitkeringen aan aandeelhouders<br />

Overige bewegingen - - 0,6 - - - -0,6 0,0 - 0,0<br />

Wijziging in de consolidatiekring - - - - - - - 0,0 0,3 0,3<br />

Saldo op 31 december <strong>2011</strong> 147,9 73,5 14,4 -23,4 10,7 -6,3 383,5 600,3 4,3 604,6<br />

p97


GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT<br />

(miljoen EUR) toelichting <strong>2011</strong> 2010<br />

Bedrijfsactiviteiten<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode -95,6 20,3<br />

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen op materiële vaste 9/12/13/14 247,7 130,2<br />

activa, goodwill en overige immateriële activa<br />

Bijzondere waardeverminderingen op overige beleggingen 16 - 1,1<br />

Wijzigingen in voorzieningen -3,8 -46,3<br />

Financieringskosten 10 47,2 40,2<br />

Financieringsopbrengsten 10 -20,9 -11,6<br />

Winst van de verkoop van vaste activa -9,5 -24,9<br />

Aandeel in <strong>het</strong> resultaat van deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode,<br />

-5,9 -1,6<br />

na winstbelasting<br />

Belastingen op <strong>het</strong> resultaat 11 28,9 10,1<br />

Overige niet-kasbewegingen -4,9 -0,5<br />

Wijzigingen in voorraden -58,2 13,9<br />

Wijziging in handels- en overige vorderingen -96,1 -17,1<br />

Wijziging in handels- en overige schulden -39,1 79,3<br />

Cash uit bedrijfsactiviteiten -10,3 193,1<br />

Betaalde interesten -12,6 -11,9<br />

Ontvangen interesten 1,2 1,4<br />

Overige betaalde financieringskosten -8,0 -9,5<br />

Betaalde belastingen op <strong>het</strong> resultaat -27,7 -18,6<br />

Ontvangen dividenden van ondernemingen opgenomen<br />

32 8,8 5,0<br />

volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode<br />

Kasstromen uit bedrijfsactiviteiten -48,6 159,5<br />

Investeringsactiviteiten<br />

Aanschaffing van materiële vaste activa 12 -106,5 -117,1<br />

Aanschaffing van overige immateriële activa 14 -7,1 -3,7<br />

Aanschaffing van deelnemingen verwerkt<br />

-3,0 -9,3<br />

volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode<br />

Aanschaffing van overige activiteiten, na aftrek van verworven geldmiddelen 4 -7,6 -<br />

Aanschaffing van overige beleggingen - -1,6<br />

Ontvangsten uit de verkoop van materiële vaste activa 6,1 11,0<br />

Ontvangsten uit de verkoop van overige immateriële activa 0,1 2,2<br />

Ontvangsten uit de verkoop van dochterondernemingen,<br />

4 143,7 24,2<br />

na aftrek van afgestane geldmiddelen<br />

Ontvangsten uit de verkoop van overige beleggingen - 3,6<br />

Kasstromen uit investeringsactiviteiten 25,7 -90,7<br />

Financieringsactiviteiten<br />

Verhoging van geplaatst kapitaal en uitgiftepremies 22 2,2 1,3<br />

Verhoging/(terugbetaling) van de financiële schulden -58,1 64,9<br />

Betaalde transactiekosten verbonden aan financiële schulden -3,7 -11,1<br />

(Verhoging)/terugbetaling van de vorderingen op lange termijn -6,5 1,2<br />

Dividenden uitbetaald aan aandeelhouders 22 -20,2 -20,2<br />

Kasstromen uit financieringsactiviteiten -86,4 36,1<br />

Netto toename/(afname) in geldmiddelen en kasequivalenten -109,3 104,9<br />

Omrekeningsverschillen 0,1 1,3<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten min de kortetermijnschulden<br />

20/24 143,4 44,3<br />

bij kredietinstellingen bij <strong>het</strong> begin van de verslagperiode*<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten min de kortetermijnschulden<br />

bij kredietinstellingen op <strong>het</strong> einde van de verslagperiode<br />

20/24 34,2 150,5<br />

* Vanaf <strong>2011</strong> worden de kortetermijnschulden bij kredietinstellingen in mindering gebracht van de geldmiddelen en kasequivalenten. In<br />

2010 werden deze kortetermijnschulden nog opgenomen in de financiële schulden. Dit verklaart <strong>het</strong> verschil tussen de geldmiddelen<br />

en kasequivalenten min de kortetermijnschulden bij kredietinstellingen op <strong>het</strong> einde van de periode 2010 (150,5 miljoen EUR) en de<br />

geldmiddelen en kasequivalenten min de kortetermijnschulden bij kredietinstellingen bij <strong>het</strong> begin van de periode <strong>2011</strong> (143,4 miljoen EUR).<br />

p98 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


TOELICHTINGEN BIJ DE GECONSOLIDEERDE JAARREKENING<br />

Page<br />

1 Samenvatting van de voornaamste boekhoudprincipes 100<br />

2 Bepaling van de reële waarde 116<br />

3 Gesegmenteerde informatie 118<br />

4 Acquisities en verkopen 120<br />

5 Beëindigde bedrijfsactiviteiten 123<br />

6 Overige bedrijfsopbrengsten en -kosten 124<br />

7 Niet-recurrente opbrengsten/(kosten) 125<br />

8 Personeelskosten en hiermee verbonden voordelen 127<br />

9 Bijkomende informatie betreffende bedrijfskosten volgens kostensoort 128<br />

10 Financieringskosten en -opbrengsten 129<br />

11 Belastingen op <strong>het</strong> resultaat 130<br />

12 Materiële vaste activa 131<br />

13 Goodwill 134<br />

14 Overige immateriële activa 136<br />

15 Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode 138<br />

16 Overige beleggingen 139<br />

17 Uitgestelde belastingsvorderingen en -schulden 140<br />

18 Handels- en overige vorderingen 141<br />

19 Voorraden 142<br />

20 Geldmiddelen en kasequivalenten 142<br />

21 Vaste activa aangehouden voor verkoop 143<br />

22 Eigen vermogen 144<br />

23 Winst per aandeel 146<br />

24 Financiële schulden 147<br />

25 Personeelsbeloningen 151<br />

26 Voorzieningen 156<br />

27 Handels- en overige schulden 157<br />

28 Financiële instrumenten 158<br />

29 Operationele leasing 169<br />

30 Waarborgen en verbintenissen 170<br />

31 Voorwaardelijke verplichtingen en baten 171<br />

32 Verbonden partijen 172<br />

33 Honoraria van de commissaris 173<br />

34 Gebeurtenissen na balansdatum 173<br />

35 Ondernemingen van de groep 174<br />

36 Kritische boekhoudkundige schattingen en oordeelsvormingen 178<br />

p99


1. Samenvatting van de voornaamste<br />

boekhoudprincipes<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV (hierna de “vennootschap”) is een onderneming waarvan de maatschappelijke zetel<br />

gesitueerd is in België. De <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening voor <strong>het</strong> boekjaar afgesloten op 31 december <strong>2011</strong><br />

omvat de vennootschap en zijn dochterondernemingen (hierna gezamenlijk de “groep”) en de belangen van de<br />

groep in geassocieerde ondernemingen en ondernemingen onder gezamenlijke controle.<br />

De IFRS jaarrekening werd goedgekeurd voor publicatie door de raad van bestuur van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV<br />

op woensdag 28 maart 2012.<br />

(A) Overeenstemmingsverklaring<br />

De <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening is opgesteld in overeenstemming <strong>met</strong> de International Financial Reporting<br />

Standards (IFRS) die zijn vastgesteld door de “International Accounting Standards Board” (IASB) zoals<br />

aangenomen door de Europese Unie.<br />

(B) Voorstellingsbasis<br />

De jaarrekening wordt uitgedrukt in euro, die de functionele munt is van de vennootschap, afgerond naar <strong>het</strong><br />

dichtstbijzijnde miljoen waardoor totalen kunnen afwijken door afronding. Ze werd opgesteld op basis van<br />

historische kosten <strong>met</strong> uitzondering van de afgeleide financiële instrumenten en beleggingen aangehouden voor<br />

verkoop, welke gewaardeerd worden aan hun reële waarde.<br />

Activa en groepen van activa die worden afgestoten, geclassificeerd als aangehouden voor verkoop, worden<br />

gewaardeerd aan de laagste van de netto boekwaarde en de reële waarde verminderd <strong>met</strong> de verkoopkosten.<br />

De voorbereiding van de jaarrekening conform IFRS vereist van <strong>het</strong> management beoordelingen, schattingen en<br />

veronderstellingen die van invloed zijn op de toepassing van de boekhoudprincipes en de gerapporteerde activa en<br />

schulden, kosten en opbrengsten. De schattingen en de gerelateerde veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaring<br />

en verscheidene andere factoren die verondersteld worden redelijk te zijn onder de omstandigheden. De resultaten<br />

hiervan vormen de basis voor <strong>het</strong> beoordelen van de waarde van activa en schulden die niet op directe wijze blijken<br />

uit andere bronnen. De uiteindelijke resultaten kunnen afwijken van deze schattingen.<br />

De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend herzien. Herzieningen betreffende<br />

de boekhoudkundige schattingen worden geboekt in die periode waarin de schatting werd herzien indien de<br />

herziening enkel een impact heeft op die periode, of in de periode van de herziening en toekomstige periodes als<br />

de herziening zowel de huidige als toekomstige periodes beïnvloedt.<br />

Beoordelingen van <strong>het</strong> management omtrent de toepassing van IFRS standaarden die een significante invloed<br />

hebben op de jaarrekening en de schattingen <strong>met</strong> een significant risico op een belangrijke correctie in <strong>het</strong> volgende<br />

jaar worden besproken in toelichting 36 – Kritische boekhoudkundige schattingen en oordeelsvormingen.<br />

De <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening heeft betrekking op de toestand van de vennootschap vóór de winstverdeling van<br />

<strong>het</strong> boekjaar, die voorgesteld wordt aan de algemene vergadering van aandeelhouders.<br />

De boekhoudprincipes, zoals hierna beschreven, werden consistent toegepast door de vennootschap en alle<br />

<strong>geconsolideerde</strong> vennootschappen voor alle periodes voorgesteld in deze <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening.<br />

(C) Consolidatieprincipes<br />

De ondernemingen die gecontroleerd worden door de groep (dit zijn die ondernemingen waarin de groep<br />

op directe of indirecte wijze een belang heeft van meer dan de helft van de stemrechten of waarin de groep<br />

controle kan uitoefenen over de operationele activiteiten, verder vermeld als “dochterondernemingen”)<br />

worden volledig geconsolideerd. Bij de bepaling van de controle, worden potentiële stemrechten die<br />

p100 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


momenteel uitgeoefend of geconverteerd kunnen worden, in rekening gebracht. De jaarrekeningen van de<br />

dochterondernemingen worden opgenomen in de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening vanaf de datum waarop<br />

de controle start tot de datum waarop de controle eindigt. Indien de groep niet langer controle uitoefent<br />

over een dochteronderneming worden alle activa en schulden van deze dochteronderneming, eventuele<br />

minderheidsbelangen en alle overige elementen van <strong>het</strong> eigen vermogen van deze dochteronderneming<br />

niet meer opgenomen. De winsten of verliezen volgend uit <strong>het</strong> verlies van controle worden opgenomen in de<br />

winst- en verliesrekening. Elk overblijvend belang in de voormalige dochteronderneming wordt gewaardeerd<br />

aan de reële waarde op <strong>het</strong> ogenblik dat controle ophoudt. Het belang wordt vervolgens opgenomen als een<br />

deelneming geconsolideerd volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode of als een financieel actief aangehouden<br />

voor verkoop, afhankelijk van de graad van invloed dat behouden blijft.<br />

De minderheidsbelangen worden afzonderlijk toegelicht. Gerealiseerde verliezen bij dochterondernemingen<br />

<strong>met</strong> een minderheidsbelang worden proportioneel toegewezen aan dit minderheidsbelang, zelfs indien <strong>het</strong><br />

minderheidsbelang hierdoor negatief wordt.<br />

Acquisities van minderheidsbelangen worden verwerkt als transacties <strong>met</strong> eigenaars in hun hoedanigheid als<br />

eigenaars. Bijgevolg wordt er geen goodwill opgenomen. Wijzigingen van minderheidsbelangen ten gevolge<br />

van transacties waarbij de controle blijft behouden, zijn gebaseerd op een evenredig bedrag van <strong>het</strong> netto<br />

actief van de dochteronderneming.<br />

Deelnemingen in geassocieerde ondernemingen en gezamenlijk gecontroleerde ondernemingen<br />

(joint-ventures) zijn opgenomen in de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening gebruikmakend van de<br />

vermogensmutatie<strong>met</strong>hode. De deelnemingen in geassocieerde ondernemingen zijn deze waarin de groep<br />

een significante invloed kan uitoefenen op de financiële en de operationele beleidslijnen, doch deze niet<br />

controleert. Dit zal in <strong>het</strong> algemeen <strong>het</strong> geval zijn wanneer de groep tussen de 20 % en 50 % van de stemrechten<br />

bezit. De vermogensmutatie<strong>met</strong>hode wordt toegepast vanaf de datum waarop de aanzienlijke invloed begint<br />

tot de datum waarop deze eindigt. Wanneer <strong>het</strong> aandeel van de groep in <strong>het</strong> verlies de boekwaarde van de<br />

geassocieerde onderneming overschrijdt, wordt de boekwaarde in de balans van de groep afgeboekt tot<br />

nihil en worden verdere verliezen niet langer in rekening gebracht, uitgezonderd in de mate waarin de groep<br />

verplichtingen (in rechte afdwingbaar of feitelijk) heeft aangegaan <strong>met</strong> betrekking tot deze onderneming.<br />

Alle transacties tussen ondernemingen, saldi en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op transacties tussen<br />

ondernemingen van de groep worden geëlimineerd. Niet-gerealiseerde winsten afkomstig van transacties <strong>met</strong><br />

geassocieerde ondernemingen en joint-ventures worden geëlimineerd ten belope van <strong>het</strong> belang van de groep<br />

in de onderneming. Niet-gerealiseerde verliezen worden geëlimineerd op dezelfde manier als niet-gerealiseerde<br />

winsten, maar enkel in die mate dat er geen bewijs van bijzondere waardevermindering aanwezig is.<br />

(D) Vreemde valuta<br />

• Transacties in vreemde valuta<br />

Transacties in vreemde valuta worden geboekt tegen de wisselkoers die geldt op de transactiedatum.<br />

Monetaire activa en schulden in vreemde valuta worden omgerekend aan de geldende slotkoersen op<br />

balansdatum. Winsten en verliezen, die voortvloeien uit deze transacties, worden opgenomen in de winst- en<br />

verliesrekening van die periode.<br />

Niet-monetaire activa en schulden, uitgedrukt in vreemde valuta, welke geboekt zijn aan reële waarde<br />

worden omgezet naar de functionele munt aan de wisselkoers die van toepassing is op de datum waarop de<br />

reële waarde werd bepaald. Voor niet-monetaire activa, die aangehouden worden voor verkoop, worden de<br />

wisselkoersresultaten niet afzonderlijk getoond van de totale mutatie in reële waarde.<br />

• Omzetting van vreemde valuta<br />

Activa en schulden van buitenlandse entiteiten in vreemde valuta die opgenomen zijn in de consolidatie,<br />

worden omgezet in euro op basis van de wisselkoersen die van toepassing zijn op balansdatum. De winst- en<br />

p101


verliesrekening van de buitenlandse entiteiten wordt omgezet in euro op basis van de gemiddelde jaarlijkse<br />

wisselkoersen (om zodoende de wisselkoersen op datum van de transacties te benaderen). De componenten<br />

van <strong>het</strong> eigen vermogen toewijsbaar aan de aandeelhouders van de vennootschap worden omgezet aan<br />

historische koersen.<br />

Wisselkoersverschillen, afkomstig van de omzetting van <strong>het</strong> eigen vermogen toerekenbaar aan<br />

de aandeelhouders van de vennootschap in euro aan de wisselkoers op jaareinde, worden in<br />

“Omrekeningsverschillen” onder <strong>het</strong> eigen vermogen geboekt. Betreft de activiteit een niet-volledig<br />

gecontroleerde dochtermaatschappij, dan wordt <strong>het</strong> betreffende evenredige aandeel van <strong>het</strong><br />

omrekeningsverschil toegerekend aan <strong>het</strong> minderheidsbelang.<br />

Indien een buitenlandse activiteit wordt verkocht waardoor de groep de zeggenschap, invloed van betekenis,<br />

dan wel gezamenlijke zeggenschap verliest, wordt <strong>het</strong> in verband <strong>met</strong> deze buitenlandse activiteit cumulatief<br />

opgebouwde bedrag binnen de omrekeningsverschillen overgeboekt naar de winst- en verliesrekening als<br />

onderdeel van de winst of <strong>het</strong> verlies bij de verkoop.<br />

Wanneer de groep enkel een deel van zijn belang in een dochteronderneming, die een buitenlandse activiteit<br />

omvat, verkoopt terwijl de controle behouden blijft, dan wordt <strong>het</strong> proportionele deel van <strong>het</strong> cumulatief<br />

bedrag binnen de omrekeningsverschillen overgeboekt naar <strong>het</strong> minderheidsbelang.<br />

Wanneer de groep enkel een deel van zijn participatie in een geassocieerde onderneming of jointventure,<br />

die een buitenlandse activiteit omvat, verkoopt terwijl een invloed van betekenis of gezamenlijke<br />

zeggenschap behouden blijft, wordt <strong>het</strong> relevante gedeelte van <strong>het</strong> cumulatief bedrag overgeboekt in de<br />

winst- en verliesrekening.<br />

• Wisselkoersen<br />

De volgende wisselkoersen werden gebruikt bij de voorbereiding van de jaarrekening :<br />

Slotkoers<br />

Gemiddelde koers<br />

1 EUR is<br />

gelijkgesteld aan : <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010<br />

Argentijnse peso 5,5760 5,4260 5,7444 5,2021<br />

Braziliaanse real 2,4159 2,2177 2,3265 2,3314<br />

Canadese dollar 1,3215 1,3322 1,3761 1,3651<br />

Chinese yuan 8,1588 8,8220 8,9960 8,9712<br />

Tsjechische kroon 25,7870 25,0610 24,5900 25,2840<br />

Hongaarse forint 314,5800 277,9500 279,3700 275,4800<br />

Poolse zloty 4,4580 3,9750 4,1206 3,9947<br />

Pond sterling 0,8353 0,8608 0,8679 0,8578<br />

Zwitserse frank 1,2156 1,2504 1,2326 1,3803<br />

Amerikaanse dollar 1,2939 1,3362 1,3920 1,3257<br />

(E) Overige immateriële activa<br />

• Onderzoek en ontwikkeling<br />

Kosten voor onderzoeksactiviteiten, ondernomen <strong>met</strong> <strong>het</strong> oog op <strong>het</strong> verwerven van nieuwe wetenschappelijke of<br />

technologische kennis, worden als kosten in de jaarrekening opgenomen op <strong>het</strong> ogenblik dat ze zich voordoen.<br />

Kosten voor ontwikkelingsactiviteiten, waarbij de resultaten van <strong>het</strong> onderzoek worden toegepast in een plan of<br />

een ontwerp voor de productie van nieuwe of substantieel verbeterde producten en processen, worden in de<br />

balans opgenomen, indien deze aan elk van de volgende criteria voldoen :<br />

• <strong>het</strong> is technisch haalbaar om <strong>het</strong> actief te voltooien, zodat <strong>het</strong> beschikbaar zal zijn voor gebruik of verkoop ;<br />

• <strong>het</strong> management heeft de intentie om de ontwikkeling van <strong>het</strong> actief te voltooien ;<br />

p102 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


• er werd aangetoond hoe <strong>het</strong> actief aanleiding zal geven tot toekomstige economische voordelen. Het<br />

marktpotentieel of <strong>het</strong> nut van <strong>het</strong> immaterieel actief is duidelijk aangetoond ;<br />

• voldoende technische, financiële en andere middelen zijn beschikbaar voor de voltooiing van de<br />

ontwikkeling ;<br />

• de kosten <strong>met</strong> betrekking tot <strong>het</strong> proces of product kunnen duidelijk geïdentificeerd en betrouwbaar<br />

gewaardeerd worden.<br />

De geactiveerde kost omvat de kosten van grondstoffen, directe loonkosten en een evenredig deel van<br />

de overheadkosten. Andere uitgaven voor ontwikkeling worden als kost in de winst- en verliesrekening<br />

opgenomen op <strong>het</strong> moment dat deze zich voordoen. Geactiveerde uitgaven voor ontwikkeling worden<br />

gewaardeerd aan kostprijs verminderd <strong>met</strong> gecumuleerde afschrijvingen (zie verder) en bijzondere<br />

waardeverminderingen (zie boekhoudprincipe J).<br />

• Financieringskosten<br />

Financieringskosten die direct toewijsbaar zijn aan de aankoop, de bouw of <strong>het</strong> voortbrengen van een overig<br />

immaterieel actief, en die een lange voorbereiding vereisen, worden opgenomen in de kostprijs van <strong>het</strong><br />

overig immaterieel actief. Alle andere financieringskosten worden als kosten opgenomen in de winst- en<br />

verliesrekening onder de rubriek financieringskosten. Financieringskosten bestaan uit interesten en andere<br />

kosten die plaatsvinden in <strong>het</strong> verband <strong>met</strong> <strong>het</strong> lenen van fondsen.<br />

• Emissierechten<br />

De kost voor <strong>het</strong> bekomen van emissierechten wordt opgenomen als overige immateriële activa, zowel<br />

wanneer deze gekocht worden of gratis zijn ontvangen (in dit laatste geval is de aanschaffingswaarde nul). Een<br />

voorziening wordt aangelegd ter dekking van de verplichting tot <strong>het</strong> voorleggen van de vereiste hoeveelheid<br />

emissierechten als, gedurende een bepaalde periode, <strong>het</strong> aantal vereiste rechten <strong>het</strong> totaal aantal verworven<br />

rechten overstijgt. Deze voorziening wordt opgenomen ten bedrage van de geschatte nodige uitgaven om<br />

aan deze verplichting te voldoen.<br />

De reële waarde van termijn aankoop- en verkoopcontracten van emissierechten is gebaseerd op de<br />

genoteerde marktprijzen voor futures van “EU allowances” (EUAs) en “Certified Emission Reductions” (CERs).<br />

• Groene stroomcertificaten<br />

Groene stroomcertificaten aangehouden voor verkoop worden geboekt als voorraad verworven onder<br />

de vorm van een overheidssubsidie. Deze worden bij aanvang gewaardeerd aan reële waarde. Groene<br />

stroomcertificaten voor eigen gebruik worden verwerkt als overige immateriële activa verworven onder de<br />

vorm van een overheidssubsidie. Deze zijn ook aanvankelijk gewaardeerd aan reële waarde. De subsidie wordt<br />

verwerkt in de winst- en verliesrekening in de overige bedrijfsopbrengsten. Ze worden na de eerste opname,<br />

indien ze in voorraad werden opgenomen, gewaardeerd tegen kostprijs of aan netto-opbrengstwaarde<br />

indien deze lager is. Indien de subsidie in de overige immateriële activa is opgenomen, wordt ze aan<br />

kostprijs gewaardeerd, evenwel onderworpen aan een test op bijzondere waardeverminderingen. Verkopen<br />

van de groene stroomcertificaten worden opgenomen in de omzet, indien ze aanvankelijk in voorraad<br />

werden geboekt. De kost wordt opgenomen in de kostprijs verkopen. Indien groene stroomcertificaten,<br />

aanvankelijk aangehouden voor eigen gebruik, verkocht worden en indien de verkoopprijs verschillend is van<br />

de boekwaarde, wordt <strong>het</strong> verschil opgenomen als opbrengst (verlies) op verkopen van overige immateriële<br />

activa (overige bedrijfsopbrengsten en -kosten).<br />

• Overige immateriële activa<br />

Overige immateriële activa die verworven werden door de groep, worden gewaardeerd aan kostprijs<br />

verminderd <strong>met</strong> gecumuleerde afschrijvingen (zie verder) en bijzondere waardeverminderingen (zie<br />

boekhoudprincipe J).<br />

p103


• Uitgaven na eerste opname<br />

Uitgaven na eerste opname voor geactiveerde overige immateriële activa worden enkel in de balans<br />

opgenomen wanneer ze de toekomstige economische voordelen eigen aan de activapost waarop zij<br />

betrekking hebben, vergroten. Alle andere gedane uitgaven worden geboekt als kosten.<br />

• Afschrijvingen<br />

Overige immateriële activa <strong>met</strong> een bepaalde gebruiksduur worden afgeschreven volgens de lineaire<br />

<strong>met</strong>hode over hun verwachte economische gebruiksduur.<br />

De geschatte economische gebruiksduur van de respectievelijke categorieën van activa is de volgende :<br />

Ontwikkeling<br />

Software<br />

Concessies, licenties, patenten en andere<br />

5 jaar<br />

3 tot 5 jaar<br />

10 tot 20 jaar<br />

De verwachte economische gebruiksduur en restwaarden, indien significant, worden jaarlijks geëvalueerd en<br />

aangepast indien nodig.<br />

De overige immateriële activa <strong>met</strong> een onbepaalde gebruiksduur hebben betrekking op handelsmerken die<br />

beschouwd worden een onbepaalde levensduur te hebben tenzij plannen zouden bestaan om de gerelateerde<br />

activiteit te beëindigen. Er zijn geen wettelijke, bestuursrechterlijke, contractuele, concurrentiële, economische<br />

of andere factoren die de gebruiksduur van handelsmerken beperken. Immateriële activa <strong>met</strong> een onbepaalde<br />

gebruiksduur worden niet afgeschreven maar getoetst op bijzondere waardeverminderingen op jaarlijkse basis.<br />

(F) Goodwill<br />

• Goodwill<br />

Alle bedrijfscombinaties worden verwerkt door de overname<strong>met</strong>hode toe te passen op de datum van<br />

overname, welke de datum is waarop de groep controle verkrijgt.<br />

De groep waardeert de goodwill op de overnamedatum als volgt :<br />

- de reële waarde van de overgedragen vergoeding ; plus<br />

- <strong>het</strong> opgenomen bedrag van eventuele minderheidsbelangen in de overgenomen partij ; plus<br />

- indien de bedrijfscombinatie in fasen plaatsvindt, de reële waarde van <strong>het</strong> voorafgaande belang in de<br />

overgenomen partij ; verminderd <strong>met</strong><br />

- <strong>het</strong> opgenomen nettobedrag (in <strong>het</strong> algemeen de reële waarde) van de identificeerbare verworven activa en<br />

aangegane verplichtingen.<br />

Indien negatief, zal deze voordelige aankoop onmiddellijk worden verwerkt in de winst- en verliesrekening<br />

nadat de reële waarde opnieuw beoordeeld werd.<br />

Transactiekosten, andere dan deze verbonden <strong>met</strong> de uitgifte van schulden of aandelen, worden door de<br />

groep in kost genomen wanneer zij worden gemaakt.<br />

De reële waarde van een voorwaardelijke vergoeding wordt op overnamedatum opgenomen. Indien die<br />

voorwaardelijke vergoeding wordt geclassificeerd als eigen vermogen, vindt geen latere herwaardering plaats<br />

en wordt de afwikkeling geboekt in <strong>het</strong> eigen vermogen. In andere gevallen worden wijzigingen in de reële<br />

waarde van de voorwaardelijke vergoeding na eerste opname in de winst- en verliesrekening opgenomen.<br />

Goodwill wordt tenminste één keer per jaar onderworpen aan een test op bijzondere waardeverminderingen,<br />

alsook telkens wanneer er een indicatie is die wijst op een mogelijke bijzondere waardevermindering van de<br />

kasstroomgenererende eenheid aan welke de goodwill werd toegewezen (zie boekhoudprincipe J).<br />

p104 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Goodwill wordt uitgedrukt in de munteenheid van de dochteronderneming, joint venture of geassocieerde<br />

onderneming waarop ze betrekking heeft.<br />

• Waardering na eerste opname<br />

Goodwill wordt gewaardeerd tegen kostprijs verminderd <strong>met</strong> cumulatieve bijzondere waardeverminderingsverliezen.<br />

Voor deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode wordt de boekwaarde van<br />

goodwill opgenomen in de boekwaarde van de deelneming.<br />

(G) Materiële vaste activa<br />

• Eigen Activa<br />

Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd <strong>met</strong> de gecumuleerde afschrijvingen<br />

en bijzondere waardeverminderingen. De kostprijs omvat de initiële aankoopprijs vermeerderd <strong>met</strong><br />

rechtstreeks toerekenbare kosten om <strong>het</strong> actief operationeel te maken zoals beoogd door <strong>het</strong> management<br />

(bijvoorbeeld : niet terugvorderbare belastingen, transport en, indien van toepassing, de kosten van<br />

ontmanteling en verwijdering van <strong>het</strong> actief en van <strong>het</strong> herstel van <strong>het</strong> terrein waar <strong>het</strong> actief zich bevindt).<br />

De kostprijs van zelf geproduceerde activa wordt op dezelfde manier bepaald als voor verworven activa<br />

en omvat de kostprijs van materialen, directe loonkosten en een evenredig deel van de indirecte kosten.<br />

Financieringskosten die direct toewijsbaar zijn aan de aankoop, de bouw of <strong>het</strong> voortbrengen van een actief,<br />

welk een lange voorbereiding vereist, worden opgenomen in de kostprijs van <strong>het</strong> actief.<br />

Wanneer componenten van een vast actief een verschillende gebruiksduur hebben, dan worden zij geboekt<br />

als afzonderlijke materiële vaste activa.<br />

• Uitgaven na eerste opname<br />

Uitgaven na eerste opname opgelopen in <strong>het</strong> kader van <strong>het</strong> vervangen of vernieuwen van componenten<br />

van materiële vaste activa worden geboekt als de aankoop van een afzonderlijk actief en <strong>het</strong> actief dat werd<br />

vervangen wordt dan volledig afgeschreven. Het activeren van latere uitgaven vindt enkel plaats wanneer deze<br />

uitgaven de toekomstige economische voordelen, eigen aan de activapost waarop zij betrekking hebben,<br />

vergroten. Herstellings- en onderhoudskosten, welke de toekomstige economische voordelen, eigen aan de<br />

activapost waarmee ze verwant zijn, niet doen toenemen, worden opgenomen in de winst- en verliesrekening.<br />

• Afschrijvingen<br />

Afschrijvingen worden geboekt in de winst- en verliesrekening vanaf de datum van ingebruikname, op lineaire<br />

basis over de verwachte economische gebruiksduur van elke component van <strong>het</strong> materieel vast actief.<br />

De verwachte economische gebruiksduur van de respectievelijke categorieën van activa is als volgt :<br />

Verbeteringswerken terreinen<br />

Gebouwen<br />

Verbeteringswerken gebouwen<br />

Installaties<br />

Machines en uitrusting<br />

Meubilair en kantooruitrusting<br />

Extrusie materieel en gereedschap<br />

Laboratorium- en onderzoeksinfrastructuur<br />

Rollend materieel<br />

Computermaterieel<br />

10 tot 20 jaar<br />

20 tot 40 jaar<br />

10 tot 20 jaar<br />

6 tot 20 jaar<br />

5 tot 15 jaar<br />

4 tot 10 jaar<br />

3 tot 7 jaar<br />

3 tot 5 jaar<br />

4 tot 10 jaar<br />

3 tot 5 jaar<br />

Terreinen worden niet afgeschreven aangezien aangenomen wordt dat zij een onbepaalde gebruiksduur<br />

hebben.<br />

p105


De verwachte economische gebruiksduur en restwaarden, indien significant, worden jaarlijks geëvalueerd en<br />

aangepast indien nodig.<br />

• Overheidssubsidies<br />

Overheidssubsidies gerelateerd <strong>met</strong> de aankoop van een materieel vast actief worden in mindering gebracht<br />

van de boekwaarde eigen aan de activapost, wanneer er een redelijke zekerheid bestaat dat deze subsidies<br />

ontvangen zullen worden en dat de groep zal voldoen aan de voorwaarden die eraan verbonden zijn. Ze<br />

worden in de winst- en verliesrekening opgenomen in mindering van de gerelateerde afschrijvingen en dit op<br />

lineaire basis over de verwachte gebruiksduur van de gerelateerde activa.<br />

Overheidssubsidies als compensatie voor gemaakte kosten van de groep worden systematisch opgenomen<br />

onder de overige bedrijfsopbrengsten in dezelfde periode waarin de kosten worden opgenomen.<br />

(H) Leasing<br />

Leasing van materiële vaste activa waarbij de groep op substantiële wijze alle voordelen en risico’s verbonden<br />

aan de eigendom overneemt, wordt beschouwd als financiële leasing en geactiveerd op <strong>het</strong> moment<br />

van de aanvang van de leasingovereenkomst. Financiële leasingcontracten worden geactiveerd aan de<br />

reële waarde of, indien deze lager is, tegen de contante waarde van de minimale leasebetalingen op <strong>het</strong><br />

moment van <strong>het</strong> aangaan van de leasingovereenkomst, verminderd <strong>met</strong> de gecumuleerde afschrijvingen (zie<br />

boekhoudprincipe G) en de bijzondere waardeverminderingen (zie boekhoudprincipe J).<br />

Elke aflossing wordt deels beschouwd als terugbetaling van de leasingschuld, deels als interestbetaling<br />

in een verhouding opdat er over de volledige looptijd een constante interestlast ontstaat in vergelijking<br />

<strong>met</strong> <strong>het</strong> openstaand kapitaal. De overeenkomstige verplichtingen, verminderd <strong>met</strong> de financiële lasten,<br />

worden geboekt in de rubriek “Financiële schulden”. Het interestgedeelte wordt over de termijn van de<br />

leasingperiode in de winst- en verliesrekening opgenomen als een financiële last. De materiële vaste activa<br />

verkregen via financiële leasing, worden afgeschreven over de termijn van de leasingperiode of over hun<br />

verwachte economische gebruiksduur indien deze korter is, tenzij <strong>met</strong> redelijke zekerheid gesteld kan worden<br />

dat de groep eigenaar zal worden tegen <strong>het</strong> einde van de leasingperiode (zie boekhoudprincipe G).<br />

Leasing van activa waarbij de leasinggever de voordelen en de risico’s substantieel behoudt, wordt<br />

beschouwd als operationele leasing. De betalingen voor deze leasing worden op lineaire wijze over de duur<br />

van de overeenkomst ten laste van de winst- en verliesrekening geboekt.<br />

(I) Beleggingen<br />

Elke categorie van beleggingen wordt geboekt op transactiedatum.<br />

• Beleggingen in aandelen<br />

Beleggingen in aandelen omvatten deelnemingen in ondernemingen waarin de groep geen significante invloed<br />

uitoefent of controle bezit. Dit is normaal <strong>het</strong> geval wanneer de groep minder dan 20 % van de stemrechten bezit.<br />

Zulke beleggingen worden benoemd als financiële vaste activa aangehouden voor verkoop en worden geboekt<br />

aan hun reële waarde, tenzij deze niet op een betrouwbare wijze ge<strong>met</strong>en kan worden. In dit laatste geval worden<br />

ze geboekt aan aanschaffingswaarde verminderd <strong>met</strong> de bijzondere waardeverminderingen. De reële waarde is de<br />

genoteerde biedkoers op afsluitingsdatum. Wijzigingen in de reële waarde worden onmiddellijk opgenomen in <strong>het</strong><br />

eigen vermogen, <strong>met</strong> uitzondering van bijzondere waardeverminderingen. Bij verkoop van een belegging wordt<br />

de cumulatieve winst die, of <strong>het</strong> cumulatieve verlies dat, voorheen in <strong>het</strong> eigen vermogen is opgenomen naar de<br />

resultatenrekening overgeboekt.<br />

• Overige beleggingen<br />

De andere beleggingen omvatten voornamelijk waarborgen in geld. Zij worden oorspronkelijk gewaardeerd<br />

aan reële waarde. Nadien worden de overige beleggingen gewaardeerd aan afgeschreven kostprijs.<br />

p106 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


(J) Bijzondere waardeverminderingen<br />

De netto boekwaarde van financiële activa, materiële vaste activa, goodwill en overige immateriële activa<br />

wordt op elke balansdatum beoordeeld om te bepalen of er enige aanwijzing is voor een bijzondere<br />

waardevermindering. Indien een dergelijke aanwijzing bestaat, wordt de realiseerbare waarde van <strong>het</strong> actief<br />

geschat. Een bijzondere waardevermindering wordt geboekt wanneer de boekwaarde van een actief of van de<br />

kasstroomgenererende eenheid waartoe <strong>het</strong> actief behoort, hoger is dan de realiseerbare waarde. Bijzondere<br />

waardeverminderingen worden opgenomen in de winst- en verliesrekening.<br />

Goodwill, overige immateriële activa <strong>met</strong> een onbepaalde gebruiksduur en overige immateriële activa die nog<br />

niet beschikbaar zijn voor gebruik, worden jaarlijks getoetst op bijzondere waardeverminderingen zelfs indien er<br />

geen enkele aanwijzing op een bijzondere waardevermindering bestaat.<br />

Bijzondere waardeverminderingen op kasstroomgenererende eenheden worden in eerste instantie toegewezen<br />

aan de boekwaarde van de goodwill van kasstroomgenererende eenheden en pas daarna wordt de boekwaarde<br />

van de andere activa die aanwezig zijn in die eenheid op een pro rata basis verminderd.<br />

• Berekening van de realiseerbare waarde<br />

De realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. De bedrijfswaarde<br />

is de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen voortvloeiend uit <strong>het</strong> gebruik van <strong>het</strong><br />

actief. De realiseerbare waarde wordt berekend op <strong>het</strong> niveau van de kasstroomgenererende eenheid tot<br />

dewelke <strong>het</strong> actief behoort. Om de bedrijfswaarde te bepalen worden de verwachte toekomstige kasstromen<br />

verdisconteerd tot hun huidige waarde, gebruik makend van een discontovoet die zowel de actuele<br />

marktomstandigheden als de specifieke risico’s <strong>met</strong> betrekking tot <strong>het</strong> actief, de activiteit, etc. weergeeft.<br />

• Terugname van bijzondere waardeverminderingen<br />

Wanneer er een verandering heeft plaatsgevonden in de schattingen die gebruikt werden om de realiseerbare<br />

waarde van activa van de groep, andere dan goodwill, te bepalen, wordt de boekwaarde gedeeltelijk of<br />

geheel opnieuw samengesteld. De terugname van de bijzondere waardeverminderingen vindt plaats via<br />

de niet-recurrente bestanddelen in de winst- en verliesrekening, in die mate dat de nieuwe toegenomen<br />

boekwaarde van <strong>het</strong> actief niet hoger is dan de boekwaarde (na afschrijvingen) die bekomen zou zijn, indien<br />

geen bijzondere waardeverminderingen voor <strong>het</strong> actief zouden zijn geboekt.<br />

Een bijzondere waardevermindering op goodwill kan niet teruggenomen worden.<br />

(K) Voorraden<br />

De voorraden worden gewaardeerd tegen kostprijs of aan netto-opbrengstwaarde indien deze lager is. De<br />

kostprijs wordt bepaald volgens de gewogen gemiddelde kostprijs<strong>met</strong>hode.<br />

De kostprijs voor afgewerkte producten en goederen in bewerking omvat de gebruikte grondstoffen, de<br />

andere productiematerialen, de directe loon- en andere kosten en een toewijzing van vaste en variabele<br />

indirecte productiekosten, gebaseerd op de normale productiecapaciteit. De kostprijs van voorraden omvat<br />

de inkoopkosten, de conversie en andere kosten die voortvloeien uit <strong>het</strong> transport van de voorraden naar hun<br />

huidige locatie en toestand. De netto-opbrengstwaarde wordt gedefinieerd als de geschatte verkoopprijs,<br />

verminderd <strong>met</strong> de geschatte kosten voor voltooiing en de verkoopkosten.<br />

(L) Handels- en overige vorderingen<br />

Handels- en overige vorderingen worden gewaardeerd aan reële waarde en nadien aan afgeschreven kostprijs<br />

verminderd <strong>met</strong> de nodige voorzieningen voor waardeverminderingen.<br />

p107


(M) Geldmiddelen en kasequivalenten<br />

Geldmiddelen omvatten kas- en banksaldi bij kredietinstellingen. Kasequivalenten zijn kortlopende<br />

beleggingen <strong>met</strong> een hoge liquiditeit die onmiddellijk kunnen worden omgezet in geldmiddelen waarvan <strong>het</strong><br />

bedrag gekend is, die een looptijd hebben van drie maanden of minder vanaf de datum van verwerving, en<br />

waarvoor geen belangrijk risico voor waardeverandering bestaat.<br />

(N) Geplaatst kapitaal<br />

• Gewone aandelen<br />

Gewone aandelen worden geclassificeerd als eigen vermogen. De marginale kosten die rechtstreeks<br />

toerekenbaar zijn aan de uitgifte van gewone aandelen en aandelenwarranten worden verwerkt als aftrekpost<br />

op <strong>het</strong> eigen vermogen, na aftrek van eventuele fiscale effecten.<br />

• Inkoop van geplaatst kapitaal<br />

Wanneer geplaatst kapitaal, geclassificeerd onder “eigen vermogen”, opnieuw wordt ingekocht, wordt <strong>het</strong><br />

bedrag, inclusief directe toerekenbare kosten, verwerkt als een wijziging in <strong>het</strong> eigen vermogen. Ingekochte<br />

aandelen worden eigen aandelen en worden beschouwd als een vermindering van <strong>het</strong> eigen vermogen.<br />

Wanneer ingekochte eigen aandelen vervolgens worden verkocht of opnieuw worden uitgegeven, wordt <strong>het</strong><br />

ontvangen bedrag opgenomen ten gunste van <strong>het</strong> eigen vermogen en wordt <strong>het</strong> eventuele overschot of<br />

tekort op de transactie overgeheveld naar/van de uitgiftepremies.<br />

• Dividenden<br />

Dividenden worden geboekt als schuld in de periode waarin ze worden toegekend.<br />

(O) Financiële schulden<br />

Financiële schulden worden initieel gewaardeerd aan reële waarde, verminderd <strong>met</strong> de kosten verbonden<br />

aan de transactie. Vervolgens worden deze rentedragende verplichtingen gewaardeerd aan hun afgeschreven<br />

kostprijs en wordt elk verschil tussen de aanschaffingsprijs en de aflossingswaarde ten laste genomen van de<br />

winst- en verliesrekening over de looptijd van de lening op basis van de effectieve interestvoet.<br />

(P) Voorzieningen<br />

Voorzieningen worden aangelegd wanneer de onderneming een bestaande verplichting heeft (in rechte<br />

afdwingbaar of feitelijk) als gevolg van gebeurtenissen in <strong>het</strong> verleden, wanneer <strong>het</strong> waarschijnlijk is dat<br />

voor de afwikkeling van die verplichtingen een uitstroom van middelen noodzakelijk is en wanneer een<br />

betrouwbare schatting gemaakt kan worden van de omvang van deze verplichtingen.<br />

Indien <strong>het</strong> effect hiervan significant is, zullen voorzieningen worden aangelegd door de verdiscontering van<br />

de toekomstige kasstromen aan een discontovoet die zowel de huidige marktrente als, indien van toepassing,<br />

de specifieke risico’s <strong>met</strong> betrekking tot <strong>het</strong> passief weergeeft. Het afwikkelen van de verdisconteringsimpact<br />

wordt geboekt als een component van de financieringskosten.<br />

• Herstructurering<br />

Een voorziening voor herstructurering wordt aangelegd wanneer de onderneming een gedetailleerd en<br />

geformaliseerd herstructureringsplan heeft goedgekeurd en wanneer de herstructurering ofwel werd<br />

aangevat ofwel openbaar werd gemaakt. Voor toekomstige exploitatieverliezen worden geen voorzieningen<br />

opgenomen.<br />

p108 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


• Milieuverplichtingen<br />

Milieuvoorzieningen zijn gebaseerd op verplichtingen (in rechte afdwingbaar of feitelijk) als gevolg van<br />

gebeurtenissen van <strong>het</strong> verleden, in overeenstemming <strong>met</strong> de van toepassing zijnde wettelijke verplichtingen.<br />

• Verlieslatende contracten<br />

Een voorziening voor verlieslatende contracten wordt aangelegd wanneer de te verwachten ontvangen<br />

economische voordelen voor de groep lager liggen dan de onvermijdbare kosten om aan de verplichtingen<br />

uit hoofde van de overeenkomst te voldoen. De voorziening wordt gewaardeerd tegen de contante waarde<br />

van de verwachte kosten voor de beëindiging van <strong>het</strong> contract of, indien dit lager is, tegen de contante<br />

waarde van de verwachte nettokosten van de voortzetting van <strong>het</strong> contract. Voorafgaand aan <strong>het</strong> aanleggen<br />

van een voorziening neemt de groep op de activa die betrekking hebben op <strong>het</strong> contract een bijzonder<br />

waardeverminderingsverlies.<br />

• Overige<br />

Omvat voorzieningen voor geschillen en garanties.<br />

(Q) Personeelsbeloningen<br />

• Vergoedingen na uitdiensttreding<br />

De personeelsbeloningen na uitdiensttreding omvatten pensioenplannen en verzekeringen voor<br />

medische bijstand. De groep voorziet een aantal “vaste bijdrage” pensioenplannen en “te bereiken doel”<br />

pensioenplannen die wereldwijd verspreid zijn, waarvan de activa meestal beheerd worden in aparte<br />

pensioenfondsen. In <strong>het</strong> algemeen beheren aparte trustmaatschappijen en verzekeraars de pensioenplannen.<br />

- Vaste bijdrage pensioenplannen :<br />

De bijdragen tot een “vaste bijdrage” pensioenplan worden geboekt als kost in de winst- en verliesrekening<br />

op <strong>het</strong> moment dat deze zich voordoen. Een vaste bijdrage pensioenplan is een pensioenplan waarin de<br />

groep vaste bijdragen stort in een fonds. Er is geen wettelijke of constructieve verplichting om aanvullende<br />

bijdragen te betalen indien de activa van <strong>het</strong> fonds onvoldoende is om aan alle werknemers de voordelen te<br />

betalen die gerelateerd zijn aan de dienstjaren in de huidige of vorige periodes.<br />

Alle “vaste bijdrage” pensioenplannen in België zijn wettelijk verplicht om een minimumrentabiliteit te<br />

garanderen. In de mate dat de wettelijke rentabiliteitsgarantie voldoende afgedekt is, heeft de groep<br />

geen verdere betalingsverplichting buiten de pensioenbijdragen die in de winst- en verliesrekening<br />

worden opgenomen. In dit geval worden de pensioenplannen dan ook verwerkt als “vaste bijdrage”<br />

pensioenplannen.<br />

- Pensioenplannen <strong>met</strong> een te bereiken doel :<br />

Voor pensioenplannen <strong>met</strong> een te bereiken doel worden de pensioenkosten voor elk plan afzonderlijk geschat<br />

op basis van de “projected unit credit” <strong>met</strong>hode. Volgens deze <strong>met</strong>hode worden de pensioenkosten ten<br />

laste genomen van de winst- en verliesrekening op zulke wijze dat de kost gespreid wordt over de nog te<br />

presteren diensttijd van de deelnemers, in overeenstemming <strong>met</strong> <strong>het</strong> advies van de bevoegde actuarissen die<br />

een volledige berekening maken van de plannen. De bedragen, die ten laste genomen worden van de winsten<br />

verliesrekening, omvatten de aan <strong>het</strong> dienstjaar toegekende pensioenkost, de rentekost, <strong>het</strong> verwachte<br />

rendement van de pensioenfondsen, de actuariële winsten of verliezen en de kosten van de verstreken diensttijd.<br />

De pensioenverplichtingen opgenomen in de balans worden berekend als zijnde de actuele waarde van de<br />

verplichtingen van de toegezegde pensioenrechten (berekend op basis van de interestvoet van hoogwaardige<br />

bedrijfsobligaties <strong>met</strong> een looptijd die de termijn van de pensioenverplichting benadert), aangepast voor nog<br />

p109


niet opgenomen actuariële winsten en verliezen en verminderd <strong>met</strong> de nog niet verwerkte kosten over de<br />

verstreken diensttijd en de reële waarde van de activa van <strong>het</strong> fonds.<br />

Alle actuariële winsten en verliezen op 1 januari 2004, de overgangsdatum naar IFRS, werden geboekt. De<br />

actuariële winsten en verliezen die voorkomen na 1 januari 2004 en die een bedrag overschrijden van 10 % van<br />

de reële waarde van de activa van <strong>het</strong> fonds of van de actuele waarde van de toekomstige brutoverplichtingen,<br />

indien deze hoger is, worden geboekt in de winst- en verliesrekening en dit gespreid over de gemiddelde<br />

resterende diensttermijn van de deelnemers. In <strong>het</strong> andere geval wordt de actuariële winst of verlies niet<br />

opgenomen in de winst- en verliesrekening.<br />

Wanneer de berekening resulteert in een winst voor de groep, wordt <strong>het</strong> erkend actief gelimiteerd tot <strong>het</strong> saldo<br />

van niet-opgenomen actuariële verliezen, niet-opgenomen pensioenkosten van verstreken diensttijd en de<br />

contante waarde van beschikbare toekomstige terugbetalingen door <strong>het</strong> plan of verminderingen van toekomstige<br />

bijdragen tot <strong>het</strong> plan.<br />

De groep erkent winsten of verliezen op de inperking of afwikkeling van een pensioenplan <strong>met</strong> te bereiken doel<br />

op <strong>het</strong> moment dat de inperking of afwikkeling plaatsvindt. De winst of verlies op de inperking of afwikkeling<br />

omvat elke hieruit voortvloeiende wijziging in de reële waarde van de fondsbeleggingen, de wijziging in de<br />

huidige waarde van de verplichtingen uit hoofde van de te bereiken doel pensioenplannen en actuariële winsten<br />

en verliezen en pensioenkosten van verstreken diensttijd die nog niet eerder waren opgenomen.<br />

• Ontslagvergoedingen (vervroegde pensioenplannen en andere verplichtingen<br />

bij ontslag)<br />

Deze vergoedingen ontstaan als gevolg van een beslissing van de groep om de tewerkstelling van een<br />

werknemer of van een groep werknemers te beëindigen vóór de normale pensioendatum of als gevolg van<br />

de beslissing van een werknemer om vrijwillig de tewerkstelling stop te zetten in ruil voor deze vergoedingen.<br />

Deze vergoedingen worden verwerkt op <strong>het</strong> moment van de betekening.<br />

• Beloningen in de vorm van aandelen<br />

Een warrantprogramma laat <strong>het</strong> senior management toe om aandelen van de vennootschap te verwerven. De<br />

uitoefenprijs van de warrant is gelijk aan de gemiddelde marktprijs van de onderliggende aandelen in de dertig<br />

werkdagen voorafgaand aan de dag van <strong>het</strong> aanbod of de marktprijs op de laatste dag voorafgaand aan <strong>het</strong><br />

aanbod, indien deze waarde lager is. Deze betalingen worden in de jaarrekening verwerkt op basis van de reële<br />

waarde van de beloningen ge<strong>met</strong>en op de toekenningsdatum, verdeeld over de wachtperiode. Wanneer de<br />

warranten worden uitgeoefend, wordt <strong>het</strong> eigen vermogen verhoogd <strong>met</strong> de ontvangen opbrengsten.<br />

• Kortetermijnpersoneelsbeloningen<br />

Kortetermijnpersoneelsbeloningen worden niet verdisconteerd en opgenomen wanneer de daarmee verband<br />

houdende dienst wordt verricht.<br />

Indien de groep een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting heeft voor geleverde diensten van<br />

werknemers en indien deze verplichting betrouwbaar kan worden bepaald, wordt een verplichting erkend<br />

voor <strong>het</strong> verwachte bedrag dat als een kortetermijnbonus in contanten of een winstdelingsregeling zal worden<br />

uitbetaald.<br />

(R) Belastingen op <strong>het</strong> resultaat<br />

Belastingen op <strong>het</strong> resultaat van <strong>het</strong> boekjaar omvatten de verschuldigde en uitgestelde belastingen. De<br />

belastingen worden geboekt in de winst- en verliesrekening tenzij ze betrekking hebben op elementen die<br />

onmiddellijk in <strong>het</strong> eigen vermogen worden geboekt. In dat geval worden de belastingen rechtstreeks ten<br />

laste van <strong>het</strong> eigen vermogen geboekt.<br />

p110 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Belastingen van <strong>het</strong> boekjaar omvatten de verwachte belastingschuld op <strong>het</strong> belastbaar inkomen van<br />

<strong>het</strong> jaar, gebruik makend van de op <strong>het</strong> ogenblik van afsluiting van kracht zijnde of aangekondigde<br />

belastingpercentages, en alle aanpassingen van de belastingschulden van vorige jaren.<br />

Uitgestelde belastingsvorderingen en -schulden worden geboekt op basis van de balans<strong>met</strong>hode, voor<br />

tijdelijke verschillen tussen de fiscale basis en de boekwaarde voor financiële rapporteringsdoeleinden, en dit<br />

zowel voor activa als schulden. Voor de volgende tijdelijke verschillen worden geen uitgestelde belastingen<br />

geboekt : de initiële opname van goodwill, de initiële opname van activa en schulden in een transactie die<br />

geen bedrijfscombinatie is en die geen invloed hebben op <strong>het</strong> boekhoudkundige of fiscale resultaat en<br />

verschillen <strong>met</strong> betrekking tot investeringen in dochterondernemingen in de mate dat een tegenboeking<br />

in de nabije toekomst onwaarschijnlijk is. Uitgestelde belastingsvorderingen en -verplichtingen worden<br />

gewaardeerd tegen de belastingtarieven die naar verwachting van toepassing zullen zijn op de periode waarin<br />

de vordering wordt gerealiseerd of de verplichting wordt afgewikkeld, gebaseerd op belastingtarieven en<br />

belastingwetten die aangekondigd en/of goedgekeurd werden op balansdatum.<br />

Een uitgestelde belastingsvordering wordt enkel opgenomen in de balans indien <strong>het</strong> waarschijnlijk is dat<br />

toekomstige belastbare winsten beschikbaar zullen zijn waartegen de verrekenbare tijdelijke verschillen, de<br />

ongebruikte belastingtegoeden en de ongebruikte overgedragen fiscale verliezen kunnen verrekend worden.<br />

De uitgestelde belastingsvorderingen worden herzien op elke afsluitingsdatum en verminderd in de mate dat<br />

<strong>het</strong> niet langer waarschijnlijk is dat <strong>het</strong> desbetreffende belastingvoordeel zal worden gerealiseerd.<br />

Uitgestelde belastingsvorderingen en -schulden worden gesaldeerd indien er een wettelijk afdwingbaar recht<br />

is om de huidige belastingsschulden en -vorderingen te salderen, en deze betrekking hebben op belastingen<br />

geheven door dezelfde belastingautoriteit in dezelfde belasting verschuldigde entiteit, of in verschillende<br />

ondernemingen die tot doel hebben om de huidige belastingsschulden en -vorderingen op een netto basis<br />

af te handelen of hun belastingsvorderingen en -schulden gelijktijdig zullen realiseren.<br />

Bijkomende belastingen op <strong>het</strong> resultaat die voortvloeien uit de uitkering van dividenden worden op<br />

<strong>het</strong>zelfde ogenblik geboekt als de verplichting om <strong>het</strong> betreffende voordeel te betalen.<br />

(S) Handels- en overige schulden<br />

Handels- en overige schulden worden gewaardeerd tegen reële waarde en nadien aan de afgeschreven<br />

kostprijs.<br />

(T) Omzet<br />

• Omzet<br />

De omzet omvat de reële waarde van de ontvangen of te ontvangen vergoeding uit de verkoop van goederen<br />

en diensten tijdens de gewone bedrijfsuitvoering. De omzet wordt getoond na aftrek van belastingen op<br />

de toegevoegde waarde, teruggaven, kortingen en na eliminatie van verkopen binnen de groep. De omzet<br />

wordt opgenomen op <strong>het</strong> ogenblik dat de significante voordelen en risico’s verbonden <strong>met</strong> de eigendom<br />

overgedragen worden naar de klant, indien er geen belangrijke onzekerheden bestaan betreffende de<br />

inbaarheid van de te ontvangen vergoeding, wanneer de hiermee verband houdende kosten of eventuele<br />

terugzending van de goederen betrouwbaar kunnen worden geschat, wanneer <strong>het</strong> vaststaat dat <strong>het</strong><br />

management van de onderneming de goederen niet langer op continue basis beheert en de omvang van de<br />

omzet betrouwbaar kan worden bepaald.<br />

Met betrekking tot de verkoop van goederen wordt de omzet als gerealiseerd beschouwd op <strong>het</strong> ogenblik dat<br />

de significante voordelen en risico’s verbonden <strong>met</strong> de eigendom overgedragen werden naar de koper. Als <strong>het</strong><br />

waarschijnlijk is dat er korting zal worden verleend en deze op betrouwbare wijze kan worden bepaald, wordt<br />

de korting opgenomen als een vermindering van de omzet op <strong>het</strong> moment van opname van de verkopen.<br />

p111


• Financiële opbrengsten<br />

Financiële opbrengsten omvatten ontvangen interesten op geïnvesteerde fondsen, dividenden, positieve<br />

wisselkoersresultaten en opbrengsten op afgeleide financiële instrumenten.<br />

Interestopbrengsten worden in resultaat genomen naargelang ze verworven zijn, rekening houdend <strong>met</strong> de<br />

effectieve opbrengstvoet op <strong>het</strong> activabestanddeel.<br />

Dividenden worden opgenomen in de winst- en verliesrekening op <strong>het</strong> moment dat ze worden toegekend aan<br />

de onderneming.<br />

(U) Kosten<br />

• Financiële kosten<br />

De financiële kosten omvatten interestkosten van leningen, <strong>het</strong> afwikkelen van de verdiscontering van<br />

voorzieningen, wisselkoersverliezen en verliezen op afgeleide financiële instrumenten.<br />

De interestkosten die deel uitmaken van de betalingen voor financiële leasing worden opgenomen in de<br />

winst- en verliesrekening gebruikmakend van de effectieve rentevoet<strong>met</strong>hode.<br />

Alle financiële kosten (financieringskosten) die direct toewijsbaar zijn aan de aankoop, de bouw of <strong>het</strong><br />

voortbrengen van een gekwalificeerd actief dat deel uitmaakt van de kostprijs van dit actief, worden<br />

geactiveerd. Deze activering van de financieringskosten wordt verwerkt in de overige immateriële activa (zie<br />

ook (E) hierboven) en materiële vaste activa (zie ook (G) hierboven). Alle andere financieringskosten worden<br />

als kosten opgenomen in de winst- en verliesrekening onder de rubriek financieringskosten op <strong>het</strong> moment<br />

dat deze zich voordoen.<br />

(V) Afgeleide financiële instrumenten<br />

De groep gebruikt afgeleide financiële instrumenten teneinde de risico’s te beperken <strong>met</strong> betrekking tot<br />

ongunstige schommelingen in wisselkoersen en interestpercentages die afkomstig zijn van operationele,<br />

financiële en investeringsactiviteiten. Conform <strong>het</strong> beleid van de groep, houdt de groep geen afgeleide<br />

financiële instrumenten aan, noch geeft zij afgeleide financiële instrumenten uit voor handelsdoeleinden.<br />

Afgeleide financiële instrumenten worden aanvankelijk verwerkt tegen reële waarde, inclusief de gerelateerde<br />

transactiekosten. De bepaling van de reële waarde voor elk type van financiële en niet-financiële activa en<br />

schulden wordt verder besproken in toelichting 2 – Bepaling van de reële waarde. Na de initiële opname<br />

worden afgeleide financiële instrumenten op balansdatum gewaardeerd aan hun reële waarde. Afhankelijk<br />

of de groep al dan niet kasstroomafdekking toepast, wordt elke winst of verlies als gevolg van deze<br />

herwaardering ofwel onmiddellijk in <strong>het</strong> eigen vermogen ofwel in de winst- en verliesrekening opgenomen.<br />

• Kasstroomafdekkingen<br />

De groep documenteert, bij <strong>het</strong> aangaan van de afdekkingstransactie, de relatie die bestaat tussen de<br />

afdekkingsinstrumenten en de afgedekte posities, inclusief haar risicobeheerdoelstellingen en strategie. Bij<br />

<strong>het</strong> aangaan van de afdekkingsrelatie en daarna doorlopend, documenteert de groep haar beoordeling of de<br />

gebruikte afgeleide instrumenten in hoge mate effectief zullen zijn in de compensatie van de fluctuaties van<br />

de kasstromen van de afgedekte posities.<br />

Wanneer een afgeleid financieel instrument wordt toegewezen als afdekkingsinstrument van de variabiliteit<br />

van kasstromen die voortvloeit uit een bepaald risico dat is verbonden aan een opgenomen actief,<br />

verplichting, of zeer waarschijnlijke verwachte transactie die de winst of verlies zou kunnen beïnvloeden, dan<br />

wordt <strong>het</strong> effectieve deel van de veranderingen in de reële waarde van <strong>het</strong> afgeleide afdekkingsinstrument<br />

opgenomen in de gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten (indekkingsreserves in <strong>het</strong> eigen vermogen).<br />

Het niet-effectieve deel van de wijzigingen in de reële waarde van <strong>het</strong> afgeleide financiële instrument wordt<br />

rechtstreeks in de winst- en verliesrekening opgenomen.<br />

p112 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Indien de afdekking een niet-financieel actief betreft, is <strong>het</strong> gecumuleerde bedrag in <strong>het</strong> eigen vermogen<br />

inbegrepen in de netto boekwaarde van <strong>het</strong> actief op <strong>het</strong> moment van de opname. In elk ander geval<br />

wordt <strong>het</strong> gecumuleerde bedrag van <strong>het</strong> eigen vermogen overgeboekt naar de winst- en verliesrekening op<br />

<strong>het</strong>zelfde ogenblik dat de afgedekte positie de winst- en verliesrekening beïnvloedt.<br />

Indien <strong>het</strong> afdekkingsinstrument niet langer voldoet aan de voorwaarden voor kasstroomafdekking,<br />

afloopt, wordt verkocht, of wordt beëindigd, dan blijft de gecumuleerde, op dat ogenblik bestaande,<br />

niet-gerealiseerde winst of verlies opgenomen in <strong>het</strong> eigen vermogen en wordt deze erkend wanneer<br />

de verwachte transactie uiteindelijk opgenomen wordt in de winst- en verliesrekening. Indien niet langer<br />

wordt verwacht dat de verwachte transactie zal plaatsvinden, wordt de gecumuleerde niet-gerealiseerde<br />

winst of verlies die opgenomen werd in <strong>het</strong> eigen vermogen, onmiddellijk overgeboekt naar de winst- en<br />

verliesrekening.<br />

(W) Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

Een vast actief wordt geboekt als “vaste activa aangehouden voor verkoop” indien de boekwaarde<br />

hoofdzakelijk zal worden gerealiseerd in een verkoopstransactie en niet door <strong>het</strong> voortgezette gebruik ervan.<br />

Een verkoopstransactie vindt plaats indien aan de volgende voorwaarden is voldaan :<br />

• Het actief moet onmiddellijk beschikbaar zijn voor verkoop en alleen onderworpen zijn aan bepalingen die<br />

gebruikelijk zijn voor de verkoop van dergelijke activa of groep activa die wordt afgestoten ; en<br />

• De verkoop van <strong>het</strong> vast actief dient zeer waarschijnlijk te zijn.<br />

De groep zal een vast actief dat geclassificeerd is als aangehouden voor verkoop en de groepen activa<br />

die worden afgestoten afzonderlijk van andere activa presenteren in de balans. De verplichtingen van een<br />

groep activa die wordt afgestoten en die geclassificeerd is als aangehouden voor verkoop dienen eveneens<br />

afzonderlijk van andere verplichtingen in de balans worden gepresenteerd. Balansposities voor vergelijkbare<br />

periodes worden niet verschaft. Bovendien dient de groep alle inkomsten en kosten, die rechtstreeks in <strong>het</strong><br />

eigen vermogen zijn verwerkt, afzonderlijk te presenteren, wanneer zij betrekking hebben op een vast actief<br />

geclassificeerd als aangehouden voor verkoop, bijvoorbeeld omrekeningsverschillen.<br />

Onmiddellijk voordat <strong>het</strong> actief wordt geclassificeerd als aangehouden voor verkoop, dient de boekwaarde<br />

van <strong>het</strong> actief (en van alle activa en verplichtingen in de groep activa die wordt afgestoten), overeenkomstig<br />

de van toepassing zijnde IFRS, te worden geherwaardeerd. Nadien, bij eerste opname als aangehouden<br />

voor verkoop, zal <strong>het</strong> vast actief en de groep activa die wordt afgestoten, gewaardeerd worden tegen de<br />

laagste waarde van hun boekwaarde en hun reële waarde verminderd <strong>met</strong> de verkoopkosten. De vaste activa<br />

geclassificeerd als aangehouden voor verkoop, inclusief deze in de groep activa die wordt afgestoten, worden<br />

niet langer afgeschreven.<br />

Bijzondere waardeverminderingen bij de eerste opname als activa aangehouden voor verkoop worden<br />

opgenomen in de winst- en verliesrekening. Hetzelfde principe is van toepassing op winsten en verliezen bij<br />

een latere herwaardering.<br />

Een beëindigde bedrijfsactiviteit is een component van de groep dat een afzonderlijke belangrijke<br />

bedrijfsactiviteit of geografisch bedrijfsgebied vertegenwoordigt, deel uitmaakt van een enkel coördinatieplan<br />

om een afzonderlijke belangrijke bedrijfsactiviteit of geografisch bedrijfsgebied af te stoten, of een<br />

dochteronderneming betreft die uitsluitend is overgenomen <strong>met</strong> de bedoeling te worden doorverkocht.<br />

De classificatie als een beëindigde bedrijfsactiviteit zal plaatsvinden op de datum wanneer de transactie<br />

voldoet aan de voorwaarden om opgenomen worden als aangehouden voor verkoop of wanneer een<br />

activiteit wordt afgestoten.<br />

Wanneer een activiteit geclassificeerd is als een beëindigde bedrijfsactiviteit, zal de “winst (+) / verlies (-)<br />

over de verslagperiode van beëindigde bedrijfsactiviteiten” afzonderlijk gepresenteerd worden in de winsten<br />

verliesrekening en in <strong>het</strong> overzicht van de gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten.<br />

p113


In aanvulling van de vereisten voor de presentatie in de balans van groepen activa die worden afgestoten,<br />

worden vergelijkbare cijfers opgenomen in de winst- en verliesrekening en in <strong>het</strong> overzicht van de<br />

gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten voor de presentatie van de resultaten van beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten. Bovendien worden de nettokasstromen die kunnen toegerekend worden aan de bedrijfs-,<br />

investerings- en financieringsactiviteiten van de beëindigde bedrijfsactiviteiten afzonderlijk gepresenteerd.<br />

(X) Winst per aandeel<br />

De groep presenteert gewone en verwaterde winst per aandeel voor <strong>het</strong> gewone aandelenkapitaal. Het<br />

nettoresultaat per gewoon aandeel is de aan de aandeelhouders van de vennootschap toe te rekenen<br />

winst of verlies gedeeld door <strong>het</strong> gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen die gedurende de<br />

verslagperiode uitstaan.<br />

Bij de berekening van de verwaterde winst per aandeel worden de aan de aandeelhouders van de<br />

vennootschap toe te rekenen winst of verlies en <strong>het</strong> gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen die<br />

gedurende de verslagperiode uitstaan, gecorrigeerd voor alle potentiële verwaterende effecten op de<br />

gewone aandelen, welke de aan <strong>het</strong> management toegekende aandelenwarranten omvatten.<br />

(Y) Gesegmenteerde informatie<br />

Bedrijfssegmenten zijn componenten van de groep die bedrijfsactiviteiten uitvoeren en die, op deze manier,<br />

opbrengsten kunnen genereren en kosten kunnen oplopen, inclusief opbrengsten en kosten die betrekking<br />

hebben op transacties <strong>met</strong> elk van de andere componenten van de groep. Afzonderlijke financiële informatie<br />

is beschikbaar en wordt op regelmatige basis geëvalueerd door <strong>het</strong> “Group Management Committee” bij <strong>het</strong><br />

nemen van beslissingen omtrent <strong>het</strong> toewijzen van middelen en <strong>het</strong> evalueren van de performantie. Het “Group<br />

Management Committee” wordt als “chief operating decision maker” beschouwd.<br />

Bedrijfssegmenten worden samengevoegd in overeenstemming <strong>met</strong> IFRS 8 Bedrijfssegmenten en dit enkel<br />

wanneer de segmenten identieke economische karakteristieken vertonen op basis van de oorsprong van hun<br />

producten en diensten, de aard van <strong>het</strong> productieproces, <strong>het</strong> soort of categorie van klanten, de gebruikte<br />

<strong>met</strong>hodes om deze producten te verdelen of diensten te verlenen en de aard van <strong>het</strong> wettelijk kader.<br />

Gesegmenteerde informatie, zoals gepresenteerd aan <strong>het</strong> “Group Management Committee” (inclusief de<br />

winst en <strong>het</strong> verlies van <strong>het</strong> segment en gesegmenteerde activa en schulden), wordt opgemaakt conform de<br />

boekhoudprincipes zoals beschreven in de samenvatting van de voornaamste boekhoudprincipes.<br />

Opbrengsten, kosten en activa worden toegewezen aan de bedrijfssegmenten in die mate dat de items van<br />

opbrengsten, kosten en activa direct toewijsbaar of op redelijke wijze kunnen toegewezen worden aan de<br />

bedrijfssegmenten. De transferprijzen voor transacties tussen bedrijfssegmenten worden bepaald op een zakelijke<br />

objectieve grondslag (“arm’s length” principe), op een gelijkaardige manier als voor transacties <strong>met</strong> derden.<br />

(Z) Recent uitgegeven IFRS<br />

In de mate dat nieuwe IFRS verplichtingen verwacht worden van toepassing te zijn in de toekomst, zijn deze<br />

hierna samengevat.<br />

IFRS 9 Financiële instrumenten beoogt de vervanging van IAS 39 Financiële instrumenten : opname en<br />

waardering. IFRS 9 behandelt de classificatie en waardering van financiële activa en schulden. Deze standaard is<br />

de eerste fase in de vervanging van IAS 39 en zal, <strong>met</strong> terugwerkende kracht, verplicht van toepassing worden<br />

op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van 2013. De groep heeft niet de intentie om deze standaard vervroegd toe<br />

te passen en de gevolgen van de aanpassing op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening werden nog niet bepaald.<br />

Uitgestelde belastingen – Realisatie van onderliggende activa (Aanpassingen aan IAS 12). De<br />

wijzigingen voorzien in een vrijstelling op de algemene principes van IAS 12 – Winstbelastingen voor<br />

vastgoedbeleggingen gewaardeerd aan reële waarde en zullen verplicht van toepassing worden op de<br />

p114 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


<strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep in 2012. De aanpassingen zullen naar verwachting geen<br />

significante invloed hebben op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep.<br />

Presentatie van de elementen in de niet-gerealiseerde resultaten (Aanpassingen aan IAS 1). De<br />

aanpassingen vereisen dat ondernemingen de elementen van de niet-gerealiseerde resultaten opsplitsen in<br />

de elementen die in de toekomst eventueel overgeboekt kunnen worden naar de winst- en verliesrekening,<br />

indien aan bepaalde voorwaarden is voldaan, en deze die nooit naar de winst- en verliesrekening zouden<br />

worden overgeboekt. De aanpassingen, welke van toepassing worden op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening<br />

van de groep in 2013, zullen naar verwachting geen significante invloed hebben op de <strong>geconsolideerde</strong><br />

jaarrekening van de groep.<br />

IFRS 10 Geconsolideerde financiële staten introduceert een nieuw model om te bepalen welke<br />

deelnemingen geconsolideerd zouden moeten worden en voorziet één model welk gebruikt dient te<br />

worden in de analyse van controle voor alle deelnemingen en zal, <strong>met</strong> terugwerkende kracht, verplicht van<br />

toepassing worden op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep in 2013. Deze nieuwe standaard zal<br />

naar verwachting geen significante invloed hebben op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep.<br />

IFRS 11 Gezamenlijke overeenkomsten legt de nadruk op de rechten en plichten van gezamenlijke<br />

overeenkomsten, eerder dan op de juridische structuur (zoals momenteel <strong>het</strong> geval is). IFRS 11 maakt een<br />

onderscheid in gezamenlijke overeenkomsten tussen gezamenlijke activiteiten en joint-ventures en vereist<br />

altijd de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode voor entiteiten <strong>met</strong> gezamenlijke zeggenschap, nu joint-ventures<br />

genaamd. IFRS 11 zal, <strong>met</strong> terugwerkende kracht, verplicht van toepassing worden op de <strong>geconsolideerde</strong><br />

jaarrekening van de groep in 2013 en zal naar verwachting geen significante invloed hebben op de<br />

<strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep.<br />

IFRS 12 Informatieverschaffing over belangen in andere entiteiten omvat bepalingen <strong>met</strong> betrekking<br />

tot toelichtingen over de deelnemingen van een entiteit in dochterondernemingen, gezamenlijke<br />

overeenkomsten (gezamenlijke activiteiten en joint-ventures), geassocieerde deelnemingen en/of niet<br />

<strong>geconsolideerde</strong> entiteiten. IFRS 12 zal, <strong>met</strong> terugwerkende kracht, verplicht van toepassing worden op de<br />

<strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep in 2013 en zal naar verwachting geen significante invloed hebben<br />

op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep.<br />

IFRS 13 Reële waarde bepaling vervangt de richtlijnen omtrent de reële waarde bepaling vervat in diverse<br />

standaarden door één enkele bron van reële waardebepaling richtlijnen. De standaard definieert de reële<br />

waarde, geeft indicaties over de reële waarde bepaling en introduceert nieuwe bepalingen <strong>met</strong> betrekking tot<br />

de informatieverschaffing over de reële waarde bepaling. IFRS 13 zal verplicht van toepassing worden op de<br />

<strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep in 2013 en zal naar verwachting geen significante invloed hebben<br />

op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep.<br />

IAS 19 Personeelsbeloningen (aanpassingen <strong>2011</strong>) bevat de volgende bepalingen :<br />

- actuariële winsten en verliezen worden onmiddellijk opgenomen in de niet-gerealiseerde resultaten ; en<br />

- <strong>het</strong> verwachte rendement op fondsbeleggingen opgenomen in de winst- en verliesrekening wordt berekend<br />

op basis van de gebruikte discontovoet voor de pensioenverplichtingen.<br />

Deze aanpassingen zullen verplicht van toepassing worden op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep<br />

in 2013. De groep heeft niet de intentie om deze standaard vervroegd toe te passen.<br />

Zie toelichting 25 – Personeelsbeloningen waar de niet-opgenomen actuariële verliezen worden toegelicht<br />

(-15,9 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong>). Indien <strong>het</strong> verwachte rendement op fondsbeleggingen reeds in<br />

<strong>2011</strong> gelijkgesteld werd <strong>met</strong> de discontovoet van de pensioenverplichtingen, dan zou de geraamde impact<br />

op de <strong>geconsolideerde</strong> winst- en verliesrekening -1,3 miljoen EUR bedragen.<br />

p115


IAS 28 – Investeringen in geassocieerde deelnemingen en joint-ventures (<strong>2011</strong>) omvat de volgende<br />

wijzigingen :<br />

- IFRS 5 is van toepassing op een deelneming, of een deel van een deelneming, in een geassocieerde<br />

onderneming of een joint venture die voldoet aan de criteria om voorgesteld te worden als aangehouden<br />

voor verkoop ; en<br />

- bij verlies van significante invloed of gezamenlijke controle, ook indien een deelneming in een<br />

geassocieerde onderneming een joint venture wordt of vice versa, zal de onderneming <strong>het</strong> behouden<br />

belang niet herwaarderen.<br />

De aanpassingen, welke van toepassing worden op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep in 2013,<br />

zullen naar verwachting geen significante invloed hebben op de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van de groep.<br />

2. Bepaling van de reële waarde<br />

Een aantal van de boekhoudprincipes en toelichtingen van de groep vereisen de bepaling van de reële<br />

waarde voor zowel financiële als niet-financiële activa en schulden. De volgende <strong>met</strong>hodes worden toegepast<br />

voor <strong>het</strong> bepalen en toelichten van de reële waarden. Meer gedetailleerde informatie betreffende de<br />

gemaakte veronderstellingen in <strong>het</strong> bepalen van de reële waarden werd, indien van toepassing, opgenomen<br />

in de specifieke toelichtingen van dat bepaald actief of passief.<br />

Materiële vaste activa<br />

De reële waarde van terreinen en gebouwen, opgenomen als gevolg van een acquisitie of gebruikt tijdens<br />

de test op bijzondere waardeverminderingen, is gebaseerd op <strong>het</strong> geschatte bedrag waartegen <strong>het</strong> terrein<br />

of gebouw kan worden verhandeld onder normale marktomstandigheden op datum van waardering (“arm’s<br />

length” principe). Het resultaat wordt gebenchmarked <strong>met</strong> marktprijzen, indien deze beschikbaar zijn. De<br />

vervangingskost is meer geschikt, indien er geen belangrijke en actieve markt bestaat. De reële waarde van<br />

installaties, uitrusting en verbeteringswerken is gebaseerd op de markt- en kostbenaderingen die gebruik<br />

maken van genoteerde marktprijzen voor gelijkwaardige items, indien beschikbaar, en de vervangingskost<br />

wanneer deze geschikt is. De vervangingswaarde is <strong>het</strong> resultaat van enerzijds de kost van nieuwe installaties,<br />

uitrusting en verbeteringswerken <strong>met</strong> dezelfde capaciteit en anderzijds de bedrijfswaarde rekening houdend<br />

<strong>met</strong> de bedrijfsactiviteit. De bepaling van de reële waarde van materiële vaste activa wordt gebaseerd op<br />

waarderingsstudies, die zowel intern als door externe, onafhankelijke waarderingsbedrijven <strong>met</strong> de nodige<br />

kwalificaties en ervaring zijn opgemaakt.<br />

Overige immateriële activa<br />

De reële waarde van octrooien en handelsmerken, verworven door acquisitie, is gebaseerd op de<br />

verdisconteerde geschatte royaltybetalingen die vermeden worden als gevolg van <strong>het</strong> bezitten van deze<br />

octrooien en handelsmerken. De reële waarde van klantenlijsten, verworven door acquisitie, wordt bepaald<br />

aan de hand van de “multi-period excess earnings”-<strong>met</strong>hode, waarbij <strong>het</strong> onderliggende actief wordt<br />

gewaardeerd na <strong>het</strong> in vermindering brengen van een redelijk rendement op de overige activa die bijdragen<br />

tot de bijhorende kasstroom.<br />

De verdisconteerde kasstromen, als gevolg van <strong>het</strong> gebruik of de eventuele verkoop van activa, worden<br />

gebruikt voor <strong>het</strong> bepalen van de reële waarde van de overige immateriële activa. De bepaling van de reële<br />

waarde van overige immateriële activa is gebaseerd op waarderingsstudies, die zowel intern als door externe,<br />

onafhankelijke waarderingsbedrijven <strong>met</strong> de nodige kwalificaties en ervaring zijn opgemaakt.<br />

Voorraden<br />

De reële waarde van voorraden, verworven door middel van bedrijfscombinaties, is gebaseerd op de geschatte<br />

verkoopprijs in de gewone bedrijfsvoering verminderd <strong>met</strong> de geschatte kosten van voltooiing en verkoop en<br />

rekening houdend <strong>met</strong> een redelijke winstmarge in verhouding tot de vereiste inspanningen om de voorraad te<br />

voltooien en te verkopen.<br />

p116 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Afgeleide financiële instrumenten<br />

De reële waarde van een afgeleid financieel instrument is <strong>het</strong> bedrag waartegen een actief kan worden<br />

verhandeld of een verplichting kan worden afgewikkeld tussen goed geïnformeerde en tot een transactie<br />

bereid zijnde partijen volgens een zakelijke objectieve grondslag (“arm’s length” principe).<br />

De reële waarde van termijncontracten wordt berekend als de verdisconteerde waarde van <strong>het</strong> verschil tussen<br />

de contractwaarde en de termijnkoers op balansdatum.<br />

De reële waarde van deze instrumenten geeft in <strong>het</strong> algemeen de geschatte bedragen weer die de groep zou<br />

ontvangen bij <strong>het</strong> afsluiten van voordelige contracten of de geschatte bedragen die de groep zou moeten<br />

betalen om onvoordelige contracten te verbreken op balansdatum, hierbij rekening houdend <strong>met</strong> huidige<br />

niet-gerealiseerde winsten of verliezen op de lopende contracten.<br />

De reële waarde van termijn aankoop- en verkoopcontracten van emissierechten is gebaseerd op de<br />

genoteerde marktprijzen voor futures van “EU allowances” (EUAs) en “Certified Emission Reductions” (CERs).<br />

Op aandelen gebaseerde betalingen<br />

IFRS 2 Op aandelen gebaseerde betalingen vereist dat de verloning in aandelen toegekend aan <strong>het</strong><br />

personeel verwerkt wordt in de jaarrekening op basis van de reële waarde van de warranten op de<br />

toekenningsdatum. In overeenstemming <strong>met</strong> de overgangsbepalingen opgenomen in IFRS 2 worden de<br />

warranten die toegekend werden vóór 7 november 2002 en die nog niet uitoefenbaar waren op 1 januari 2005<br />

niet verwerkt via de winst- en verliesrekening. De reële waarde van de toegekende warranten wordt bepaald<br />

door gebruik te maken van <strong>het</strong> Black & Scholes model.<br />

Voorzieningen<br />

Indien de impact materieel is, worden voorzieningen bepaald door de verwachte toekomstige kasstromen te<br />

verdisconteren aan een rente die de huidige marktbeoordelingen van de tijdswaarde van geld en, indien van<br />

toepassing, <strong>het</strong> risico specifiek gerelateerd aan de verplichting weerspiegelt.<br />

Handels- en overige vorderingen/schulden<br />

De nominale waarde van handels- en overige vorderingen/schulden op ten hoogste één jaar wordt<br />

verondersteld een afspiegeling te zijn van de reële waarde. De handels- en overige vorderingen op meer dan<br />

één jaar worden verdisconteerd om de reële waarde te bepalen welk vermeld wordt in bepaalde toelichtingen.<br />

Rentedragende leningen<br />

De reële waarde, die in bepaalde toelichtingen van toepassing is, wordt berekend op basis van de<br />

verdisconteerde toekomstige aflossingen en rentebetalingen.<br />

De interestvoeten die gebruikt worden om de toekomstige kasstromen te verdisconteren, indien van<br />

toepassing, zijn gebaseerd op de rendementscurve van de overheidsobligaties van toepassing op 31<br />

december, verhoogd <strong>met</strong> een toepasselijke kredietspreiding.<br />

Financiële leaseverplichtingen<br />

De reële waarde, die vermeld wordt in bepaalde toelichtingen, wordt geschat op de huidige waarde van<br />

toekomstige kasstromen verdisconteerd aan de marktinterest voor homogene leaseovereenkomsten. De<br />

geschatte reële waarde weerspiegelt de verandering in de rentevoeten.<br />

De interestvoeten om de toekomstige kasstromen te verdisconteren, indien van toepassing, zijn gebaseerd<br />

op de rendementscurve van de overheidsobligaties op 31 december, verhoogd <strong>met</strong> een toepasselijke<br />

kredietspreiding.<br />

p117


3. Gesegmenteerde informatie<br />

De groep heeft acht bedrijfssegmenten in de voortgezette bedrijfsactiviteiten, op basis van haar voornaamste<br />

bedrijfsactiviteiten en economische omgevingen, zoals gedefinieerd in IFRS 8 Operationele segmenten. De<br />

klanten en belangrijkste markten zijn verschillend voor deze segmenten. Vijf bedrijfssegmenten (inclusief <strong>het</strong><br />

segment <strong>met</strong> de beëindigde bedrijfsactiviteiten) voldoen aan de kwantitatieve criteria en worden afzonderlijk<br />

gerapporteerd.<br />

Op 14 juni <strong>2011</strong> heeft de groep de meerderheid van de Pvc/Chloor-alkali activiteiten verkocht (zie ook<br />

toelichting 5 – Beëindigde bedrijfsactiviteiten). In overeenstemming <strong>met</strong> IFRS 5 Vaste activa aangehouden<br />

voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten, is dit bedrijfssegment afzonderlijk gepresenteerd<br />

als “Beëindigde bedrijfsactiviteiten Pvc/Chloor-alkali”. De overblijvende Chloor-alkali activiteiten<br />

(Waterbehandeling en Zwavelderivaten) voldoen niet langer aan de kwantitatieve criteria en worden<br />

opgenomen in de “Andere activiteiten”. Vergelijkbare 2010 cijfers zijn overeenkomstig aangepast.<br />

De bedrijfssegmenten Farmaceutische tussenproducten, Organische chloorderivaten, Compounds en de<br />

overblijvende Chloor-alkali activiteiten voldoen niet aan de kwantitatieve criteria en worden gegroepeerd in<br />

“Andere activiteiten”. De informatie weergegeven in onderstaande tabel stemt overeen <strong>met</strong> de informatie<br />

die beschikbaar is en op regelmatige basis door de “chief operating decision maker” (Group Management<br />

Committee) wordt geëvalueerd.<br />

Het onderstaande overzicht beschrijft de activiteiten in elk van de gerapporteerde segmenten van de groep :<br />

• Minerale chemie – omvat <strong>het</strong> produceren en verdelen van kaliumsulfaat en veevoederfosfaten.<br />

• Gelatine en Akiolis – omvat <strong>het</strong> produceren en verdelen van gelatine, <strong>het</strong> ophalen en verwerken van dierlijke<br />

bijproducten.<br />

• Kunststof leidingsystemen en Profielen – omvat <strong>het</strong> produceren en verdelen van Pvc profielen, buizen en<br />

hulpstukken.<br />

• <strong>Tessenderlo</strong> Kerley – omvat <strong>het</strong> produceren en verdelen van vloeibare zwavelhoudende meststoffen,<br />

gewasbeschermingsmiddelen en de dienstverlening aan raffinaderijen van <strong>Tessenderlo</strong> Kerley services<br />

(fabrieken die gelokaliseerd zijn op de raffinaderijen waar <strong>het</strong> zwavel en andere restproducten recupereert).<br />

• Andere activiteiten – omvat <strong>het</strong> produceren en verdelen van Organische chloorderivaten (OCD),<br />

Farmaceutische tussenproducten, Compounds en de overblijvende Chloor-alkali activiteiten. Geen van<br />

deze segmenten voldoet aan één van de kwantitatieve criteria voor <strong>het</strong> bepalen van de te rapporteren<br />

bedrijfssegmenten in <strong>2011</strong> en 2010.<br />

• Beëindigde Pvc/Chloor-alkali – omvat <strong>het</strong> produceren en verdelen van kaliloog, natronloog en pvc en is<br />

verkocht in <strong>2011</strong>. De overblijvende Chloor-alkali activiteiten (Waterbehandeling en Zwavelderivaten) zijn<br />

gegroepeerd in de “Andere activiteiten”.<br />

De “Niet toegewezen” activiteiten groeperen alle centrale activiteiten die diensten verlenen aan de overige<br />

acht bedrijfssegmenten en omvatten eveneens een verzekeringscaptive, financieringsfilialen en holdings.<br />

De groep is een gediversifieerde specialiteitengroep en is wereldwijd actief op gebied van landbouw,<br />

voeding, watermanagement, efficiënt (her)gebruik van natuurlijke hulpbronnen en overige industriële markten.<br />

De producten van de groep worden gebruikt in uiteenlopende toepassingen en verbruikersmarkten. Hoewel<br />

de groep een leiderspositie bekleedt voor een groot deel van haar producten, is de groep niet afhankelijk van<br />

grote klanten dankzij de diversificatie van de omzet.<br />

De “chief operating decision maker” beoordeelt de performantie van de bedrijfssegmenten op basis van <strong>het</strong><br />

bedrijfsresultaat voor niet-recurrente bestanddelen (REBIT). De financieringskosten en -opbrengsten worden<br />

niet toegewezen aan de bedrijfssegmenten omdat deze activiteit door de centrale financiële dienst wordt<br />

gestuurd, die eveneens de kaspositie van de groep beheert.<br />

Er zijn geen verschillen ten opzichte van <strong>het</strong> laatste financieel jaarverslag in de principes van segmentatie of in<br />

de <strong>met</strong>hode voor de waardering van de REBIT en EBIT per segment.<br />

p118 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


De belangrijkste items van de winst- en verliesrekening en de <strong>geconsolideerde</strong> balans per segment worden hieronder weergegeven :<br />

Minerale<br />

Chemie<br />

Gelatine<br />

en Akiolis<br />

Kunststof<br />

leidingsystemen<br />

en Profielen<br />

<strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley<br />

Andere<br />

activiteiten<br />

Niet<br />

toegewezen<br />

<strong>Tessenderlo</strong><br />

Group<br />

(Voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten)<br />

Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Pvc/Chloor-alkali<br />

<strong>Tessenderlo</strong><br />

Group<br />

(miljoen EUR)<br />

toelichting<br />

<strong>2011</strong> 2010* <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010* <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010* <strong>2011</strong> 2010<br />

Omzet (intern en extern) 428,5 401,0 484,7 416,4 569,2 562,3 271,0 231,4 386,2 423,3 - - 2 139,6 2 034,4 352,8 496,9 2 492,4 2 531,3<br />

Omzet (intern) 0,4 0,3 9,3 5,7 0,1 0,1 0,2 0,0 3,6 4,3 - - 13,6 10,4 -** -** 13,6 10,4<br />

Omzet 428,1 400,7 475,4 410,8 569,1 562,1 270,8 231,4 382,6 419,0 0,0 0,0 2 126,0 2 024,0 352,8 496,9 2 478,8 2 520,9<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-)<br />

22,9 14,3 37,3 31,8 17,7 15,7 56,2 37,4 2,2 -0,4 -31,4 -25,9 104,9 73,0 4,2 -14,1 109,0 58,9<br />

vóór niet-recurrente<br />

opbrengsten/(kosten) (REBIT)<br />

Niet-recurrente<br />

7 -0,5 9,6 0,3 0,9 -1,4 -7,0 0,3 -0,8 4,7 -14,0 -2,3 14,1 1,0 3,0 -156,4 -4,6 -155,4 -1,6<br />

opbrengsten/(kosten)<br />

Bedrijfswinst (+) /<br />

22,4 23,9 37,5 32,8 16,2 8,7 56,5 36,7 6,9 -14,3 -33,8 -11,7 105,9 76,0 -152,3 -18,6 -46,4 57,4<br />

verlies (-) (EBIT)<br />

Rendement op omzet<br />

5,3 % 3,6 % 7,8 % 7,8 % 3,1 % 2,8 % 20,8 % 16,2 % 0,6 % -0,1 % - - 4,9 % 3,6 % 1,2 % -2,8 % 4,4 % 2,4 %<br />

(REBIT/omzet)<br />

Gesegmenteerde activa 176,0 135,7 409,8 379,6 309,8 332,1 182,2 147,8 179,2 188,2 53,9 21,8 - - - 282,7 1 310,9 1 487,8<br />

Deelnemingen<br />

15 - - 3,7 3,0 - - 8,5 9,4 - - 8,6 15,3 - - - - 20,8 27,7<br />

opgenomen volgens de<br />

vermogensmutatie<strong>met</strong>hode<br />

Overige beleggingen 16 - - - - - - - - - - 5,7 6,7 - - - - 5,7 6,7<br />

Uitgestelde<br />

17 - - - - - - - - - - 7,4 23,7 - - - - 7,4 23,7<br />

belastingsvorderingen<br />

Geldmiddelen en<br />

20 - - - - - - - - - - 34,9 150,5 - - - - 34,9 150,5<br />

kasequivalenten<br />

Overige niet-toewijsbare<br />

- - - - - - - - - - - 0,1 - - - - - 0,1<br />

activa<br />

Totaal activa - - - - - - - - - - - - - - - 282,7 1 379,7 1 696,5<br />

Gesegmenteerde passiva 114,2 102,3 111,7 106,5 88,1 106,1 24,2 19,7 63,3 72,1 88,8 109,8 - - - 107,3 490,3 623,8<br />

Financiële schulden 24 - - - - - - - - - - 253,6 305,4 - - - - 253,6 305,4<br />

Kortetermijnschulden<br />

24 - - - - - - - - - - 0,7 7,1 - - - - 0,7 7,1<br />

bij kredietinstellingen<br />

Uitgestelde<br />

belastingschulden<br />

17 - - - - - - - - - - 30,6 31,6 - - - - 30,6 31,6<br />

Totaal eigen vermogen - - - - - - - - - - 604,6 728,6 - - - - 604,6 728,6<br />

Totaal eigen vermogen<br />

- - - - - - - - - - - - - - - 107,3 1 379,7 1 696,5<br />

en schulden<br />

Investeringsuitgaven : 12/14 9,8 5,5 45,9 48,0 18,0 20,0 17,2 8,7 17,1 23,8 1,2 2,1 109,1 108,2 4,5 12,6 113,6 120,8<br />

materiële vaste activa en<br />

overige immateriële activa<br />

Afschrijvingen van materiële 9 -5,8 -6,4 -28,8 -29,0 -26,2 -28,8 -10,5 -10,6 -10,8 -12,8 -1,7 -2,7 -83,9 -90,3 -12,6 -26,1 -96,5 -116,4<br />

vaste activa en overige<br />

immateriële activa<br />

Bijzondere<br />

9 - - - 0,5 -0,2 -3,1 - -0,2 - -11,0 - - -0,2 -13,8 -151,0 - -151,2 -13,8<br />

waardeverminderingen<br />

op goodwill, overige<br />

immateriële activa en<br />

materiële vaste activa<br />

* Herwerkte 2010 cijfers ten gevolge van de beëindigde bedrijfsactiviteiten Pvc/Chloor-alkali (toelichting 5 – Beëindigde bedrijfsactiviteiten).<br />

** De beëindigde Pvc/Chloor-alkali activiteiten rapporteren niet langer interne omzet. Alle omzet gerealiseerd <strong>met</strong> andere bedrijfssegmenten van de groep<br />

(2010 : 86,0 miljoen EUR ; <strong>2011</strong> : 69,8 miljoen EUR) worden beschouwd als externe omzet. De overboeking van interne naar externe omzet binnen de andere<br />

bedrijfssegmenten bedraagt 7,5 miljoen EUR in <strong>2011</strong> (2010 : 5,6 miljoen EUR).<br />

p119


Het resultaat vóór belastingen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten wordt als volgt berekend :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong><br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) van de gerapporteerde bedrijfssegmenten -19,5<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) van de niet toegewezen en andere activiteiten -26,9<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) (EBIT) -46,4<br />

Eliminatie van de beëindigde bedrijfsactiviteiten 152,3<br />

Financieringskosten - netto -25,6<br />

Aandeel in <strong>het</strong> resultaat van deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode,<br />

5,9<br />

na winstbelasting<br />

Winst (+) / verlies (-) vóór belastingen - Voortgezette bedrijfsactiviteiten 86,2<br />

De informatie op basis van de geografische segmenten omvat de omzet uit de voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten op basis van de geografische ligging van de klanten. De gesegmenteerde vaste activa zijn<br />

gebaseerd op de geografische ligging van de activa.<br />

Geografische informatie <strong>2011</strong> (miljoen EUR) Omzet per markt Gesegmenteerde vaste activa<br />

België 183,1 98,5<br />

Nederland 189,2 46,3<br />

Frankrijk 429,3 166,9<br />

Italië 63,0 29,4<br />

Groot-Brittannië 262,7 68,1<br />

Overige Europese landen 374,6 23,2<br />

Verenigde Staten van Amerika 360,0 108,9<br />

Overige 264,1 90,6<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group 2 126,0 631,9<br />

Geografische informatie 2010 (miljoen EUR) Omzet per markt Gesegmenteerde vaste activa<br />

België 159,0 252,5<br />

Nederland 175,5 60,6<br />

Frankrijk 413,7 199,7<br />

Italië 48,4 28,4<br />

Groot-Brittannië 264,2 68,3<br />

Overige Europese landen 337,3 15,0<br />

Verenigde Staten van Amerika 344,2 106,2<br />

Overige 281,7 66,1<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group 2 024,0 796,8<br />

De daling in de gesegmenteerde vaste activa (materiële vaste activa, overige immateriële activa en goodwill)<br />

is voornamelijk verklaard door de verkoop van de Pvc/Chloor-alkali activiteiten en de verkoop van Chelsea<br />

Building Products Inc. en Dynaplast-Extruco Inc., opgenomen in de gesegmenteerde vaste activa van 2010<br />

respectievelijk voor een bedrag van 189,2 miljoen EUR, 9,7 miljoen EUR en 2,0 miljoen EUR.<br />

4. Acquisities en verkopen<br />

Acquisities – Activiteiten / dochterondernemingen<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. kondigde op 23 augustus <strong>2011</strong> de acquisitie aan van de activa van de Purfresh<br />

zonnescherm gewasbeschermingsactiviteit en van de Purshade productlijn inclusief de handelsmerken,<br />

productkennis, registraties, lopende patenten, overige intellectuele eigendomsrechten en klantenlijsten van<br />

Purfresh Inc., Fremont California. Purshade is erkend voor verkoop in meer dan veertig landen. The Purshade<br />

activiteit wordt beheerd en gecommercialiseerd door <strong>Tessenderlo</strong> Kerley’s NovaSource ® bedrijfseenheid en is<br />

complementair <strong>met</strong> de Surround ® gewasbeschermingsproductlijn van de onderneming. De Purshade activiteit<br />

werd onmiddellijk geïntegreerd in de activiteiten van <strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. De bijdrage van de Purshade<br />

activiteit tot de omzet en <strong>het</strong> resultaat van de groep in <strong>2011</strong> worden als immaterieel beschouwd. Indien deze<br />

p120 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


overname in <strong>het</strong> begin van <strong>het</strong> jaar had plaatsgevonden, zou de bijdrage tot de omzet en <strong>het</strong> resultaat van de<br />

groep in <strong>2011</strong> eveneens niet-significant geweest zijn.<br />

Op 9 september <strong>2011</strong> kondigde de groep de acquisitie aan van BT Bautechnik Group. Dyka GmbH, een<br />

Duitse dochteronderneming in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen”, verwierf<br />

100 % van de aandelen en stemrechten van BT Bautechnik Group, die BT Bautechnik Impex GmbH & Co.<br />

Kg, BTH Fitting Kft en Impex Wimmer GmbH omvat. Deze bedrijfscombinatie laat toe om onze klanten een<br />

uitgebreider productportfolio aan te bieden, leidt tot een sterkere aanwezigheid in Centraal- en Oost-Europa<br />

en verbetert ons aanbod omtrent regenwaterbeheer. De totale aanschaffingswaarde omvatte een betaling in<br />

cash van 2,2 miljoen EUR, terwijl de transactiekosten te verwaarlozen zijn. De openstaande financiële schulden<br />

van de overgenomen ondernemingen (8,9 miljoen EUR) werden eveneens overgenomen door de groep.<br />

De totale aanschaffingswaarde kon volledig toegewezen worden aan de verworven activa en schulden en<br />

bijgevolg werd er geen goodwill opgenomen naar aanleiding van deze acquisitie. Vanaf de overnamedatum<br />

per 31 oktober <strong>2011</strong> droeg BT Bautechnik groep 1,7 miljoen EUR bij tot de omzet van de groep in <strong>2011</strong> en<br />

-0,5 miljoen EUR tot <strong>het</strong> resultaat van de groep in <strong>2011</strong>. Indien deze overname in <strong>het</strong> begin van <strong>het</strong> jaar had<br />

plaatsgevonden zou de omzet van de groep in <strong>2011</strong> <strong>met</strong> ongeveer 23,0 miljoen EUR zijn toegenomen, terwijl<br />

de impact op <strong>het</strong> resultaat in <strong>2011</strong> als niet-significant zou worden beschouwd.<br />

Onderstaande tabel vat de impact van de overname van BT Bautechnik Group, op de financiële positie van de<br />

groep in <strong>2011</strong>, samen :<br />

(miljoen EUR)<br />

Waarden<br />

vóór acquisitie<br />

Aanpassingen aan<br />

de reële waarde<br />

Erkende waarden<br />

bij acquisitie<br />

Materiële vaste activa 11,9 -1,8 10,1<br />

Uitgestelde belastingsvorderingen - 0,7 0,7<br />

Vaste activa 11,9 -1,1 10,8<br />

Voorraden 4,9 -0,3 4,6<br />

Handels- en overige vorderingen 3,5 - 3,5<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten 0,4 - 0,4<br />

Vlottende activa 8,8 -0,3 8,5<br />

Financiële schulden 4,9 0,7 5,6<br />

Voorzieningen 0,4 - 0,4<br />

Handels- en overige schulden 3,0 - 3,0<br />

Schulden op meer dan één jaar 8,3 0,7 9,0<br />

Financiële schulden 3,0 0,3 3,3<br />

Handels- en overige schulden 4,7 - 4,7<br />

Te betalen belastingen 0,1 - 0,1<br />

Schulden op ten hoogste één jaar 7,8 0,3 8,1<br />

Netto actief 4,6 -2,4 2,2<br />

Totale (betaalde)/ontvangen prijs,<br />

-2,2<br />

voldaan in geldmiddelen<br />

Verworven/(afgestane) banksaldi en geldmiddelen 0,4<br />

Netto (uitstroom)/instroom van geldmiddelen<br />

-1,8<br />

bij verwerving<br />

Acquisities – deelnemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode<br />

In oktober <strong>2011</strong> verwierf Akiolis Group SAS, een Franse dochteronderneming in <strong>het</strong> bedrijfssegment<br />

“Gelatine en Akiolis”, een belang van 20,46 % in Meta Bio Energies SAS. Deze onderneming zet organisch<br />

afval om in waardevolle meststofproducten en produceert hierbij ook groene energie. Een vergoeding van<br />

0,6 miljoen EUR werd betaald voor dit belang van 20,46 %, terwijl de transactiekosten te verwaarlozen waren.<br />

De financiële impact van deze transactie op <strong>het</strong> resultaat van de groep in <strong>2011</strong> is niet-significant (toelichting<br />

15 – Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode).<br />

p121


Verkopen<br />

De verkopen van activiteiten, die als beëindigde bedrijfsactiviteiten volgens IFRS 5 Vaste activa aangehouden<br />

voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten werden opgenomen, worden in toelichting 5 – Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten toegelicht. In <strong>2011</strong> heeft de groep een aantal overeenkomsten aangegaan die resulteerden<br />

in de verkoop van activa, schulden en dochterondernemingen, die in overeenstemming <strong>met</strong> IFRS 5 Vaste<br />

activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten, als groep activa die worden afgestoten<br />

zijn verwerkt.<br />

De groep verkocht op 31 januari <strong>2011</strong> de dochteronderneming <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd (in <strong>het</strong><br />

bedrijfssegment “Organische chloorderivaten”) aan Tennants Consolidated Ltd. In overeenstemming <strong>met</strong><br />

IFRS 5 Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten, werden de activa en<br />

schulden die werden afgestoten gepresenteerd als activa en schulden aangehouden voor verkoop per eind<br />

december 2010. De verkoop resulteerde in een niet-recurrente winst, na aftrek van de transactiekosten, van<br />

4,5 miljoen EUR (toelichting 7 – Niet-recurrente opbrensten/(kosten)). <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd heeft<br />

4,3 miljoen EUR bijgedragen tot de omzet van de groep in <strong>2011</strong> (2010 : 51,8 miljoen EUR) en 0,2 miljoen EUR<br />

tot <strong>het</strong> resultaat van de groep in <strong>2011</strong> (2010 : 2,8 miljoen EUR).<br />

De groep voltooide op 25 juli <strong>2011</strong> de verkoop van Chelsea Building Products Inc. (bedrijfssegment “Kunststof<br />

leidingsystemen en Profielen) aan Graham Partners. De verkoop resulteerde in een niet-recurrente winst,<br />

na aftrek van transactiekosten, van 6,4 miljoen EUR (toelichting 7 – Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)).<br />

Chelsea Building Products Inc. heeft 16,2 miljoen EUR bijgedragen tot de omzet van de groep in <strong>2011</strong> (2010 :<br />

34,9 miljoen EUR) en 10,5 miljoen EUR tot <strong>het</strong> resultaat van de groep in <strong>2011</strong> of 0,1 miljoen EUR, vóór nietrecurrente<br />

opbrengsten (2010 : 1,6 miljoen EUR).<br />

De groep verkocht op 30 september <strong>2011</strong> zijn Canadese dochter Dynaplast-Extruco Inc. (bedrijfssegment<br />

“Kunststof leidingsystemen en Profielen”) aan een privé investeerder. De verkoop resulteerde in een<br />

niet-recurrent verlies, na aftrek van transactiekosten, van -3,1 miljoen EUR (toelichting 7 – Niet-recurrente<br />

opbrengsten/(kosten)). Dynaplast-Extruco Inc. heeft 4,0 miljoen EUR bijgedragen tot de omzet van de groep<br />

in <strong>2011</strong> (2010 : 6,6 miljoen EUR), en -0,1 miljoen EUR tot <strong>het</strong> resultaat van de groep in <strong>2011</strong> (2010 : -3,1 miljoen<br />

EUR of -0,8 miljoen EUR, vóór niet-recurrente kosten).<br />

Onderstaande tabel toont de belangrijkste categorieën van activa en schulden van de groepen activa die<br />

werden afgestoten, op datum van hun verkoop :<br />

(miljoen EUR)<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Fine<br />

Chemicals Ltd<br />

Chelsea Building<br />

Products Inc.<br />

Dynaplast-<br />

Extruco Inc.<br />

Totaal<br />

Goodwill 0,5 - - 0,5<br />

Materiële vaste activa 8,2 9,2 1,8 19,2<br />

Overige beleggingen - - 0,1 0,1<br />

Handels- en overige vorderingen - 0,2 0,1 0,3<br />

Uitgestelde belastingsvorderingen 0,1 0,6 - 0,7<br />

Vaste activa 8,8 10,0 2,0 20,8<br />

Voorraden 4,3 7,7 1,4 13,4<br />

Handels- en overige vorderingen 9,3 4,7 0,7 14,7<br />

Vlottende activa 13,6 12,4 2,1 28,1<br />

Vaste activa aangehouden voor verkoop - - 0,4 0,4<br />

Uitgestelde belastingschulden 0,3 0,7 - 1,0<br />

Schulden op meer dan één jaar 0,3 0,7 - 1,0<br />

Handels- en overige schulden 6,4 3,9 0,9 11,2<br />

Te betalen belastingen 0,5 - - 0,5<br />

Schulden op ten hoogste één jaar 6,9 3,9 0,9 11,7<br />

De groep kondigde op 21 september <strong>2011</strong> de verkoop aan van 13,33 % van de aandelen van T-Power SA, een<br />

onafhankelijke elektriciteitsproducent die een 425 MW centrale op basis van aardgas exploiteert in <strong>Tessenderlo</strong><br />

(België), aan Tokyo Gas. De verkoop dient nog goedgekeurd te worden door de overheid, de andere aandeelhouders<br />

en derde partijen. Na <strong>het</strong> afronden van de transactie behoudt de groep een belang van 20,0 % van de<br />

aandelen en stemrechten in T-Power SA. Het belang van 13,33 % werd per 31 december <strong>2011</strong> gepresenteerd als<br />

“Vaste activa aangehouden voor verkoop” (toelichting 21 – Vaste activa aangehouden voor verkoop).<br />

p122 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


5. Beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

De groep verkocht op 14 juni <strong>2011</strong> de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten (OCD)<br />

activiteiten aan Kerling (via INEOS ChlorVinyls), één van de grootste chloor-alkali producenten in Europa, een<br />

globale leider in chloorderivaten en Europa’s grootste Pvc producent.<br />

Deze transactie resulteerde in de verkoop van de aandelen van de volgende ondernemingen : Limburgse<br />

Vinyl Maatschappij NV (België), Société Artésienne de Vinyle SAS (Frankrijk), LVM Limburg BV (Nederland) en<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie Maastricht BV (Nederland). Deze activiteiten stellen ongeveer 850 mensen te werk. De<br />

transactie werd afgesloten op 1 augustus <strong>2011</strong>. Op 1 augustus <strong>2011</strong> ontving de groep 110,0 miljoen EUR, op<br />

basis van een verkoop vrij van cash en zonder schuld.<br />

In overeenstemming <strong>met</strong> IFRS 5 Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

werden de voortgezette en beëindigde bedrijfsactiviteiten opgesplitst in de winst- en verliesrekening en<br />

in <strong>het</strong> overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten. Deze opsplitsing is van toepassing op<br />

de Pvc/Chloor-alkali activiteiten voor de cijfers van <strong>2011</strong>, alsook voor de vergelijkende cijfers van 2010. De<br />

Organische chloorderivaten activiteiten worden beschouwd als activa en schulden die werden afgestoten<br />

vermits de groep nog voortgezette OCD activiteiten in Italië en China heeft.<br />

De impact van de beëindigde bedrijfsactiviteiten op de winst- en verliesrekening en <strong>het</strong> kasstroomoverzicht<br />

van de groep wordt in onderstaande tabel weergegeven :<br />

(miljoen EUR)<br />

<strong>2011</strong><br />

(7 M)<br />

2010<br />

(12 M)<br />

Resultaat van beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

Omzet 352,8 496,9<br />

Kosten -348,6 -511,0<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) vóór niet-recurrente bestanddelen (REBIT) 4,2 -14,1<br />

Niet-recurrente opbrengsten/(kosten) 1,0 -4,6<br />

Verlies op de verkoop van beëindigde bedrijfsactiviteiten -157,4 -<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) (EBIT) -152,3 -18,6<br />

Financieringskosten - netto -0,7 0,2<br />

Winst (+) / verlies (-) vóór belastingen -152,9 -18,4<br />

Belastingen op <strong>het</strong> resultaat -0,6 5,6<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode - Beëindigde bedrijfsactiviteiten,<br />

na winstbelasting<br />

-153,6 -12,8<br />

Kasstromen uit (gebruikt in) beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

Netto toename (afname) geldmiddelen uit bedrijfsactiviteiten -80,5 20,8<br />

Netto toename (afname) geldmiddelen uit investeringsactiviteiten 102,8 -9,3<br />

Netto toename (afname) geldmiddelen uit financieringsactiviteiten -22,3 -11,5<br />

Effect op kasstromen - -<br />

Het verlies op de verkoop van de beëindigde bedrijfsactiviteiten bedraagt 157,4 miljoen EUR, inclusief de<br />

bijzondere waardevermindering van 151,0 miljoen EUR op de overige immateriële activa en materiële vaste<br />

activa volgend op de herwaardering van de activa aan de laagste waarde van de boekwaarde en de reële<br />

waarde verminderd <strong>met</strong> verkoopkosten. Het verlies omvat eveneens de opname van niet-opgenomen<br />

actuariële verliezen op pensioenplannen <strong>met</strong> een te bereiken doel binnen de verkochte ondernemingen,<br />

vergoedingen voor <strong>het</strong> opzeggen van contracten en vergoedingen voor adviesverlening. Bovendien werden<br />

de nodige overwegingen gemaakt inzake voorzieningen voor mogelijke schadeloosstellingen betaalbaar aan<br />

de overnemer, indien die er zouden zijn, <strong>met</strong> inbegrip van aangelegenheden op <strong>het</strong> gebied van gezondheid,<br />

milieu, belastingen, productaansprakelijkheid, herstructurering, concurrentie, pensioenen en vergoedingen<br />

onder de vorm van aandelen.<br />

p123


De onderstaande tabel toont de belangrijkste categorieën van de beëindigde bedrijfsactiviteiten en<br />

de activa en schulden die werden afgestoten op de afsluitingsdatum van de transactie. De beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten omvatten de Pvc/Chloor-alkali activiteiten, terwijl de activa en schulden die werden<br />

afgestoten de verkochte OCD activiteiten omvatten. De verkochte OCD activiteiten hebben 35,8 miljoen EUR<br />

bijgedragen tot de omzet van de groep in <strong>2011</strong> (2010 : 49,6 miljoen EUR) en -0,3 miljoen EUR tot <strong>het</strong> resultaat<br />

van de groep in <strong>2011</strong> (2010 : -0,1 miljoen EUR).<br />

(miljoen EUR)<br />

Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Activa en<br />

schulden<br />

die worden<br />

afgestoten<br />

Totaal<br />

Totaal activa 215,6 15,4 231,0<br />

Totaal vaste activa 42,8 4,9 47,7<br />

Materiële vaste activa 25,9 4,9 30,8<br />

Uitgestelde belastingsvorderingen 16,9 0,0 16,9<br />

Totaal vlottende activa 172,8 10,5 183,3<br />

Voorraden 52,5 5,0 57,5<br />

Handels- en overige vorderingen 120,3 5,5 125,8<br />

Totaal schulden 103,7 6,4 110,1<br />

Totaal schulden op meer dan één jaar 20,9 0,0 20,9<br />

Personeelsbeloningen 8,1 0,0 8,1<br />

Voorzieningen 9,8 0,0 9,8<br />

Uitgestelde belastingschulden 3,0 0,0 3,0<br />

Totaal schulden op ten hoogste één jaar 82,8 6,4 89,2<br />

Handels- en overige schulden 82,0 6,4 88,4<br />

Te betalen belastingen 0,1 0,0 0,1<br />

Voorzieningen 0,7 0,0 0,7<br />

De overgedragen netto activa bedragen 120,9 miljoen EUR. De groep ontving 110,0 miljoen EUR op<br />

afsluitingsdatum, vrij van cash en zonder schulden.<br />

De verkoopsovereenkomst omvatte verschillende aanpassingen van de aankoopprijs. Bijgevolg heeft de<br />

groep, op 31 december <strong>2011</strong>, een openstaande overige vordering op minder dan één jaar ten opzichte<br />

van de koper voor een bedrag van 14,7 miljoen EUR. Dit bedrag bevat eveneens de geldmiddelen van de<br />

verkochte dochterondernemingen op afsluitingsdatum.<br />

6. Overige bedrijfsopbrengsten en -kosten<br />

Onderstaande tabel toont de overige bedrijfsopbrengsten en -kosten van de voortgezette bedrijfsactiviteiten :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Toevoeging aan voorzieningen -0,2 -0,5<br />

Onderzoeks- en ontwikkelingskosten -11,9 -11,0<br />

Subsidies 0,6 0,3<br />

Afschrijvingen -0,6 -1,5<br />

Meerwaarden op de realisatie van materiële vaste activa en overige immateriële activa 0,7 -0,3<br />

Bijzondere waardeverminderingen op handelsvorderingen -3,2 -3,3<br />

Overige 4,4 1,0<br />

Totaal -10,1 -15,4<br />

De kosten van de onderzoeksfase van een intern project worden onmiddellijk ten laste genomen. De<br />

onderzoeks- en ontwikkelingskosten van de voortgezette bedrijfsactiviteiten hebben voornamelijk<br />

betrekking op de lonen en salarissen voor een bedrag van 8,4 miljoen EUR (2010 : 8,0 miljoen EUR) en<br />

afschrijvingslasten voor een bedrag van 0,2 miljoen EUR (2010 : 0,2 miljoen EUR). Er werden in <strong>2011</strong> en 2010<br />

geen ontwikkelingskosten geactiveerd. Zie eveneens toelichting 14 – Overige immateriële activa.<br />

p124 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


De overige bedrijfsopbrengsten en -kosten van de voortgezette bedrijfsactiviteiten omvatten voornamelijk de<br />

volgende elementen :<br />

- De opbrengsten uit de verkoop van elektriciteit, die niet werd gebruikt in <strong>het</strong> eigen productieproces,<br />

een onderbrekingsvergoeding van elektriciteit en groene stroomcertificaten voor een bedrag van<br />

3,3 miljoen EUR (2010 : 1,3 miljoen EUR).<br />

- De verzekeringspremies ontvangen door de verzekeringscaptive van de groep voor een bedrag van<br />

3,3 miljoen EUR (2010 : 3,7 miljoen EUR).<br />

- Als gevolg van de verkoop van de Pvc/Chloor-alkali activiteiten werden transacties tussen de voortgezette<br />

en beëindigde bedrijfsactiviteiten niet langer geëlimineerd, wat resulteerde in een opbrengst van<br />

2,2 miljoen EUR in de voortgezette bedrijfsactiviteiten (2010 : -0,7 miljoen EUR).<br />

- De belastingen, andere dan de belastingen op <strong>het</strong> resultaat, zoals roerende voorheffing en regionale<br />

heffingen, voor een bedrag van -7,8 miljoen EUR (2010 : -8,5 miljoen EUR).<br />

Het resterende saldo van de overige bedrijfsopbrengsten en -kosten in <strong>2011</strong> bestaat uit diverse, individueel,<br />

niet-significante bedragen binnen meerdere dochterondernemingen van de groep.<br />

7. Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)<br />

De niet-recurrente opbrengsten/(kosten) van de voortgezette bedrijfsactiviteiten voor <strong>2011</strong> vertonen een<br />

netto opbrengst van 1,0 miljoen EUR (2010 : 3,0 miljoen EUR).<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Opbrengsten en verliezen uit verkopen 11,2 22,2<br />

Voorzieningen en geschillen 1,9 12,8<br />

Herstructurering -5,6 -11,6<br />

Bijzondere waardeverminderingen -0,7 -14,8<br />

Milieuvoorzieningen 0,2 0,5<br />

Overige opbrengsten en kosten -6,0 -6,2<br />

Totaal 1,0 3,0<br />

De opbrengsten uit verkopen in <strong>2011</strong> betreffen voornamelijk de volgende :<br />

- Op 31 januari <strong>2011</strong> verkocht de groep de Britse dochteronderneming <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd<br />

(bedrijfssegment “Organische chloorderivaten”) aan Tennants Consolidated Ltd. De verkoop resulteerde in<br />

een niet-recurrente winst, na aftrek van transactiekosten, van 4,5 miljoen EUR (toelichting 4 – Acquisities en<br />

verkopen).<br />

- Op 25 juli <strong>2011</strong> verkocht de groep de Amerikaanse dochteronderneming Chelsea Building Products Inc.<br />

(bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen”) aan Graham Partners, een in de VS gevestigde<br />

private investeringsmaatschappij. De verkoop resulteerde in een niet-recurrente winst, na aftrek van<br />

transactiekosten, van 6,4 miljoen EUR (toelichting 4 – Acquisities en verkopen).<br />

- Op 30 september <strong>2011</strong> verkocht de groep de Canadese dochteronderneming Dynaplast-Extruco Inc.<br />

(bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen”), aan een privé-investeerder. De verkoop<br />

resulteerde in een niet-recurrent verlies, na aftrek van transactiekosten, van -3,1 miljoen EUR (toelichting 4 –<br />

Acquisities en verkopen).<br />

De overige opbrengsten uit verkopen (3,4 miljoen EUR) hebben voornamelijk betrekking op diverse,<br />

individueel niet-significante verkoopovereenkomsten, hoofdzakelijk van terreinen en gebouwen, in de<br />

bedrijfssegmenten “<strong>Tessenderlo</strong> Kerley”, “Kunststof leidingsystemen en Profielen” en “Compounds”.<br />

De opbrengst van “voorzieningen en geschillen” is voornamelijk <strong>het</strong> gevolg van de afschrijving van nietopgenomen<br />

actuariële winsten van pensioenplannen van Franse dochterondernemingen voor een bedrag van<br />

2,3 miljoen EUR, die leidde tot een afname van de erkende voorzieningen.<br />

p125


De herstructureringskosten bedragen -5,6 miljoen EUR en hebben voornamelijk betrekking op :<br />

- de verdere optimalisatie van processen van diverse dochterondernemingen in de bedrijfssegmenten<br />

“Kunststof leidingsystemen en Profielen” (-3,0 miljoen EUR) en “Gelatine en Akiolis” (-1,2 miljoen EUR).<br />

- aanpassingen van de geschatte kosten voor lopende herstructeringsprogramma’s in Franse<br />

dochterondernemingen actief in de bedrijfssegmenten “Kunststof leidingsystemen en Profielen” en<br />

“Farmaceutische tussenproducten” (-0,5 miljoen EUR).<br />

- de sluiting van de fosfaat productie-eenheid in Italië. In september <strong>2011</strong> deelde de dochteronderneming<br />

Aliphos Italia de betrokken sociale partners haar intentie mee om de productie in de Italiaanse fabriek<br />

(Cologna Veneta) begin 2012 stop te zetten. De groep wil <strong>met</strong> die beslissing zijn productiecapaciteit<br />

aanpassen aan een afnemende Europese markt voor voederfosfaten en zo zijn vastekostenbasis verbeteren.<br />

Herstructureringsuitgaven en voorzieningen voor een bedrag van -0,8 miljoen EUR werden opgenomen om<br />

de kosten verbonden <strong>met</strong> deze sluiting te dekken, en omvatten hoofdzakelijk ontslagvergoedingen.<br />

De overige niet-recurrente opbrengsten en kosten (-6,0 miljoen EUR) omvatten voornamelijk :<br />

- de gerealiseerde en niet-gerealiseerde verliezen op elektriciteits(termijn)contracten, die niet langer<br />

worden gebruikt in <strong>het</strong> eigen productieproces als gevolg van de verkoop van de meerderheid van<br />

de Pvc/Chloor-alkali activiteiten in <strong>2011</strong> (-6,3 miljoen EUR).<br />

- eenmalige vergoedingen voor adviesverlening <strong>met</strong> betrekking tot de reorganisatie en optimalisatie<br />

van verschillende activiteiten (-2,0 miljoen EUR).<br />

- een voorziening aangelegd voor verlieslatende lease overeenkomsten voor een bedrag<br />

van -1,2 miljoen EUR (zie toelichting 26 – Voorzieningen)<br />

Deze kosten werden gedeeltelijk gecompenseerd door :<br />

- de terugname van waardeverminderingen op handelsvorderingen die niet langer noodzakelijk<br />

waren voor een bedrag van 1,5 miljoen EUR (toelichting 28 – Financiële instrumenten).<br />

- een ontvangen verzekeringsvergoeding voor een bedrag van 1,5 miljoen EUR.<br />

- een opbrengst ten gevolge van de inperking van een pensioenplan <strong>met</strong> een te bereiken doel in<br />

Groot-Brittannië naar aanleiding van de verkoop van <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd voor een<br />

bedrag van 0,9 miljoen EUR, in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Organische chloorderivaten” (toelichting 25 –<br />

Personeelsbeloningen).<br />

De niet-recurrente bestanddelen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten voor 2010 toonden een netto<br />

opbrengst van 3,0 miljoen EUR.<br />

De opbrengsten uit verkopen in 2010 betroffen voornamelijk de volgende :<br />

- De groep heeft zijn zinkchloride activiteit, via haar Frans filiaal “Produits Chimiques de Loos SAS”<br />

(bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen”), gelegen te Loos (Frankrijk), verkocht aan <strong>het</strong><br />

Belgische Floridienne Chimie op 1 maart 2010. De verkoop resulteerde in een niet-recurrente opbrengst van<br />

1,6 miljoen EUR.<br />

- De groep verkocht haar filiaal “Immo Watro NV”, <strong>het</strong> vastgoedbedrijf dat eigenaar is van <strong>het</strong> administratieve<br />

gebouw van de groep in Brussel, aan de Duitse institutionele fondsbeheerder GLL Real Estate Partners<br />

GmbH op 30 november 2010. De groep sloot een operationele lease overeenkomst <strong>met</strong> de Duitse<br />

institutionele fondsbeheerder af. Het hoofdkantoor van de groep bleef gevestigd op de huidige<br />

locatie. De verkoop resulteerde in een niet-recurrente opbrengst, na aftrek van de transactiekosten, van<br />

12,6 miljoen EUR.<br />

- Tijdens <strong>het</strong> vierde kwartaal van 2010 verkocht <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV terreinen, gelegen in <strong>Tessenderlo</strong>,<br />

België, wat resulteerde in een niet-recurrente opbrengst van 6,3 miljoen EUR.<br />

De overige opbrengsten uit verkopen (1,8 miljoen EUR) hadden voornamelijk betrekking op diverse,<br />

individueel niet-significante verkoopovereenkomsten, hoofdzakelijk van terreinen en klantenlijsten, in de<br />

bedrijfssegmenten “Gelatine en Akiolis”, “Minerale chemie”, “Kunststof leidingsystemen en Profielen” en<br />

“Farmaceutische tussenproducten”.<br />

De Europese Commissie was tot een besluit gekomen omtrent <strong>het</strong> onderzoek gevoerd door de Europese<br />

Commissie naar kartelvorming binnen de sector van de veevoederfosfaten. Dit onderzoek werd gestart<br />

in 2004 en werd <strong>met</strong> een beslissing van de Europese Commissie afgerond op 20 juli 2010. Een boete van<br />

83,8 miljoen EUR werd door de Europese Commissie opgelegd, terwijl de voorziening 97,0 miljoen EUR<br />

p126 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


edroeg. Een niet-recurrente opbrengst van 13,2 miljoen EUR werd geboekt in de rubriek voorzieningen en<br />

geschillen.<br />

De herstructureringskosten van 2010 hadden voornamelijk betrekking op de reorganisatie van de activiteiten<br />

in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Farmaceutische tussenproducten” op de site in Calais (Frankrijk). Deze reorganisatie<br />

was aangegaan opdat de site op korte termijn kon herstellen, om nieuwe markten te ontwikkelen en haar<br />

positie op de farmaceutische markt te behouden, teneinde terug economisch gezond te worden. De<br />

herstructureringsuitgaven en -voorzieningen beliepen 5,5 miljoen EUR om de kosten verbonden <strong>met</strong> deze<br />

herstructurering te dekken, en omvatten hoofdzakelijk ontslagvergoedingen.<br />

In <strong>het</strong> vierde kwartaal van 2010 was de groep eveneens de sluiting van een filiaal gestart, gelegen in Avion,<br />

Frankrijk, binnen <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen”. De herstructureringsuitgaven<br />

en -voorzieningen beliepen 1,6 miljoen EUR om de kosten voor de sluiting te dekken, en omvatten<br />

hoofdzakelijk ontslagvergoedingen.<br />

De overige herstructureringskosten waren, individueel beschouwd, minder significant en bedroegen in<br />

totaal 4,5 miljoen EUR, waarvan 2,2 miljoen EUR binnen <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen<br />

en Profielen” en 1,5 miljoen EUR binnen “Niet toegewezen” activiteiten. Deze kosten hadden voornamelijk<br />

betrekking op de verdere optimalisatie van de processen.<br />

De bijzondere waardeverminderingen bedroegen 14,8 miljoen EUR. Deze bijzondere waardeverminderingen<br />

hadden voornamelijk betrekking op materiële vaste activa die deel uitmaakten van de bedrijfssegmenten<br />

“Organische chloorderivaten” (10,4 miljoen EUR) en “Kunststof leidingsystemen en Profielen”<br />

(2,6 miljoen EUR).<br />

De jaarlijkse test op bijzondere waardeverminderingen op goodwill resulteerde in een bijzondere<br />

waardevermindering van 0,6 miljoen EUR binnen de bedrijfssegmenten “Kunststof leidingsystemen en<br />

Profielen” en “Farmaceutische tussenproducten”.<br />

De overige bijzondere waardeverminderingen (1,2 miljoen EUR) hadden voornamelijk betrekking op<br />

diverse, individueel niet-significante afwaarderingen op overige beleggingen binnen de “Niet-toegewezen”<br />

activiteiten (1,1 miljoen EUR).<br />

De overige niet-recurrente opbrengsten en kosten (-6,2 miljoen EUR) omvatten diverse, individueel minder<br />

belangrijke items zoals onder andere eenmalige vergoedingen voor adviesverlening <strong>met</strong> betrekking tot de<br />

reorganisatie en optimalisatie van verschillende activiteiten (2,5 miljoen EUR).<br />

8. Personeelskosten en hiermee<br />

verbonden voordelen<br />

De personeelskosten en hiermee verbonden voordelen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten zijn als volgt :<br />

(miljoen EUR) toelichting <strong>2011</strong> 2010<br />

Lonen en salarissen -274,7 -260,6<br />

Bijdragen van de werkgever aan de sociale zekerheid -70,2 -63,1<br />

Overige personeelskosten -20,6 -30,1<br />

Bijdrage aan vaste bijdrage pensioenplannen -4,3 -3,7<br />

Kosten gerelateerd aan te bereiken doel pensioenplannen 25 -1,3 -6,4<br />

Totaal -371,1 -363,9<br />

De overige personeelskosten omvatten eveneens de kost van de kapitaalsverhoging ten gunste van <strong>het</strong><br />

personeel voor een bedrag van 0,5 miljoen EUR (2010 : 0,3 miljoen EUR) en de kost van de op aandelen<br />

gebaseerde betalingen voor een bedrag van 1,2 miljoen EUR (2010 : 2,7 miljoen EUR), beide opgenomen in<br />

de winst- en verliesrekening tegenover <strong>het</strong> eigen vermogen.<br />

Het gemiddeld aantal voltijds equivalenten van de voortgezette bedrijfsactiviteiten voor <strong>2011</strong> bedraagt 7 186<br />

(2010 : 7 356).<br />

p127


9. Bijkomende informatie betreffende<br />

bedrijfskosten volgens kostensoort<br />

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten zijn opgenomen<br />

in de volgende rubrieken van de winst- en verliesrekening over <strong>2011</strong> :<br />

(miljoen EUR)<br />

Afschrijvingen<br />

en bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

op materiële<br />

vaste activa<br />

Afschrijvingen<br />

en bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

op overige<br />

immateriële activa<br />

Bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

op goodwill<br />

Totaal<br />

Kostprijs verkopen -63,5 -5,7 - -69,2<br />

Administratieve kosten -8,2 - - -8,2<br />

Verkoop- en marketingkosten - -5,7 - -5,7<br />

Overige bedrijfsopbrengsten/(kosten) -0,8 - - -0,8<br />

Bijzondere waardeverminderingen -0,2 - - -0,2<br />

Totaal -72,7 -11,4 - -84,1<br />

De totale afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen van de voortgezette en beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten in <strong>2011</strong> bedragen respectievelijk 84,1 miljoen EUR en 163,9 miljoen EUR (toelichting 12<br />

– Materiële vaste activa, toelichting 13 – Goodwill en toelichting 14 – Overige immateriële activa). Rekening<br />

houdend <strong>met</strong> de afschrijvingen op overheidssubsidies in de beëindigde bedrijfsactiviteiten in <strong>2011</strong> voor een<br />

bedrag van 0,3 miljoen EUR, bedragen de netto afschrijvingskosten en bijzondere waardeverminderingen<br />

247,7 miljoen EUR.<br />

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten zijn opgenomen<br />

in de volgende rubrieken van de winst- en verliesrekening over 2010 :<br />

(miljoen EUR)<br />

Afschrijvingen<br />

en bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

op materiële<br />

vaste activa<br />

Afschrijvingen<br />

en bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

op overige<br />

immateriële activa<br />

Bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

op goodwill<br />

Totaal<br />

Kostprijs verkopen -69,1 -4,3 - -73,4<br />

Administratieve kosten -8,0 - - -8,0<br />

Verkoop- en marketingkosten - -7,3 - -7,3<br />

Overige bedrijfsopbrengsten/(kosten) -1,7 - - -1,7<br />

Bijzondere waardeverminderingen -13,0 - -0,8 -13,8<br />

Totaal -91,8 -11,6 -0,8 -104,1<br />

De totale afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen van de voortgezette en beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten in 2010 bedroegen respectievelijk 104,1 miljoen EUR en 27,1 miljoen EUR (toelichting 12<br />

– Materiële vaste activa, toelichting 13 – Goodwill en toelichting 14 – Overige immateriële activa). Rekening<br />

houdend <strong>met</strong> de afschrijvingen op overheidssubsidies in de beëindigde bedrijfsactiviteiten in 2010 voor een<br />

bedrag van 1,0 miljoen EUR, bedroegen de netto afschrijvingskosten en bijzondere waardeverminderingen<br />

130,2 miljoen EUR.<br />

p128 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


10. Financieringskosten en -opbrengsten<br />

Financieringskosten (voortgezette bedrijfsactiviteiten) :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Interestkosten op financiële schulden gewaardeerd aan afgeschreven kostprijs -16,1 -17,1<br />

Wisselkoersverliezen -7,6 -6,2<br />

Herwaardering aan reële waarde van afgeleide financiële instrumenten -13,3 -5,2<br />

Overige -8,9 -11,7<br />

Totaal -45,9 -40,2<br />

Financieringsopbrengsten (voortgezette bedrijfsactiviteiten) :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Interestopbrengsten op geldmiddelen en kasequivalenten 1,2 1,4<br />

Ontvangen dividenden, niet-<strong>geconsolideerde</strong> ondernemingen 0,1 -<br />

Wisselkoerswinsten 12,6 9,2<br />

Herwaardering aan reële waarde van afgeleide financiële instrumenten 6,4 0,5<br />

Overige 0,1 0,3<br />

Totaal 20,4 11,3<br />

Eind april <strong>2011</strong> heeft de groep een overeenkomst afgesloten betreffende de herziening en verlenging van de<br />

gesyndiceerde kredietfaciliteit, aanvankelijk aangegaan in februari 2010, voor een bedrag van 450,0 miljoen<br />

EUR (zie ook toelichting 24 – Financiële schulden). Deze nieuwe kredietfaciliteit heeft een looptijd van 5 jaar, tot<br />

april 2016. De totaal betaalde transactiekosten op deze herziene en verlengde gesyndiceerde kredietfaciliteit<br />

bedragen 3,7 miljoen EUR. Deze transactiekosten werden opgenomen in de financiële schulden en worden<br />

afgeschreven volgens de effectieve rentevoet<strong>met</strong>hode. De afschrijvingslasten van de periode worden<br />

opgenomen in de interestkosten.<br />

De afschrijvingslasten op de transactiekosten (originele en herziene gesyndiceerde kredietfaciliteit en de private<br />

plaatsing) bedragen 2,0 miljoen EUR in <strong>2011</strong> (2010 : 3,6 miljoen EUR), terwijl de resterende nog ten laste te<br />

nemen transactiekosten 8,1 miljoen EUR bedragen op 31 december <strong>2011</strong>.<br />

De wisselkoerswinsten en -verliezen worden gedeeltelijk gecompenseerd door de herwaardering aan reële<br />

waarde van de afgeleide financiële instrumenten (zie eveneens toelichting 28 – Financiële instrumenten).<br />

De overige financieringskosten van de voortgezette bedrijfsactiviteiten omvatten voornamelijk kosten<br />

die gepaard gaan <strong>met</strong> <strong>het</strong> “non-recourse” factoring programma (3,8 miljoen EUR), <strong>het</strong> afwikkelen van de<br />

verdisconteringsimpact van voorzieningen (0,8 miljoen EUR), de betaling van de bereidsstellingsprovisie<br />

(“commitment fee”) die van toepassing is op <strong>het</strong> ongebruikte gedeelte van de herziene gesyndiceerde<br />

kredietfaciliteit (2,2 miljoen EUR), kosten verbonden aan de vervroegde terugbetaling van de lening van de<br />

Europese Investeringsbank (0,3 miljoen EUR), alsook overige bankkosten en vergoedingen.<br />

De daling van de overige financieringskosten in vergelijking <strong>met</strong> 2010 is voornamelijk verklaard door eenmalige<br />

kosten voor de afwikkeling van de cross currency interestswaps in <strong>het</strong> laatste kwartaal van 2010 (1,6 miljoen EUR)<br />

en de kosten verbonden aan verklaringen van afstand (“waivers”) evenals juridische kosten (1,1 miljoen EUR)<br />

opgelopen in 2010 als gevolg van <strong>het</strong> niet nakomen van convenanten eind 2009.<br />

p129


11. Belastingen op <strong>het</strong> resultaat<br />

De totale belastingen op <strong>het</strong> resultaat sluiten aan <strong>met</strong> de belastingen op <strong>het</strong> resultaat uit de voortgezette en<br />

de beëindigde bedrijfsactiviteiten als volgt :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Belastingen op <strong>het</strong> resultaat opgenomen in de winst- en verliesrekening<br />

Voortgezette bedrijfsactiviteiten<br />

Verschuldigde belastingen -27,9 -17,0<br />

Wijziging verschuldigde belastingen vorige periodes 1,1 0,0<br />

Uitgestelde belastingen -1,5 1,3<br />

Totale belastingen uit voortgezette bedrijfsactiviteiten -28,3 -15,7<br />

Beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

Verschuldigde belastingen -0,1 -0,1<br />

Uitgestelde belastingen -0,5 5,7<br />

Totale belastingen uit beëindigde bedrijfsactiviteiten -0,6 5,6<br />

Totale belastingen in de winst- en verliesrekening -28,9 -10,1<br />

De reconciliatie tussen <strong>het</strong> theoretisch belastingtarief en <strong>het</strong> effectief belastingtarief voor de totale<br />

belastingen op <strong>het</strong> resultaat is als volgt :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Voortgezette en beëindigde bedrijfsactiviteiten<br />

Opgenomen in de winst- en verliesrekening<br />

Verschuldigde belastingen -28,0 -17,1<br />

Wijziging verschuldigde belastingen vorige periodes 1,1 -<br />

Uitgestelde belastingen -2,0 7,0<br />

Totale belastingen in de winst- en verliesrekening -28,9 -10,1<br />

Winst (+) / verlies (-) vóór belastingen -66,7 30,4<br />

Min <strong>het</strong> aandeel in <strong>het</strong> resultaat van deelnemingen opgenomen volgens<br />

5,9 1,6<br />

de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode, na winstbelasting<br />

Winst (+) / verlies (-) vóór belastingen en vóór <strong>het</strong> aandeel in <strong>het</strong> resultaat<br />

-72,6 28,8<br />

van deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode<br />

Effectief belastingtarief N/A 35,1 %<br />

Aansluiting <strong>met</strong> effectief belastingtarief<br />

Winst (+) / verlies (-) vóór belastingen en vóór <strong>het</strong> aandeel in <strong>het</strong> resultaat<br />

-72,6 28,8<br />

van deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode<br />

Theoretisch belastingtarief (*) 28,1 % 43,4 %<br />

Verwachte belastingen aan <strong>het</strong> theoretisch belastingtarief 20,4 -12,5<br />

Verschil tussen theoretische en effectieve belastingen -49,3 2,4<br />

Wijziging van de uitgestelde belastingen -0,7 -0,4<br />

Verandering van <strong>het</strong> belastingtarief 0,1 -<br />

Opname (+) / terugname (-) van een voorheen opgenomen belastingsverlies -0,8 -0,4<br />

Wijziging van de belastingen -48,6 2,8<br />

Niet-aftrekbare kosten -55,6 -3,4<br />

Impact van bijzondere belastingregimes 3,9 4,5<br />

Gebruik of opname van voorheen niet geboekte fiscale verliezen/belastingkredieten 3,1 7,3<br />

Fiscale verliezen waarvoor geen uitgestelde belastingsvordering werd verwerkt -2,5 -10,8<br />

Impact van fiscale consolidatieregimes - -<br />

Wijziging verschuldigde belastingen vorige periodes 1,1 -<br />

Overige 1,4 5,2<br />

(*)<br />

Theoretische geaggregeerde gewogen gemiddelde belastingtarief van alle ondernemingen van de groep<br />

De niet-aftrekbare kosten van <strong>2011</strong> hebben voornamelijk betrekking op de verkoop van de Pvc/Chloor-alkali<br />

en een deel van de Organische chloorderivaten (OCD) activiteiten. Ten gevolge van deze verkoop werd een<br />

bijzondere waardevermindering geboekt van 151,0 miljoen EUR op de materiële vaste activa en op de overige<br />

immateriële activa (toelichting 5 – Beëindigde bedrijfsactiviteiten). Het verlies op de aandelentransactie is niet<br />

fiscaal aftrekbaar en is opgenomen in de “niet-aftrekbare kosten” voor een bedrag van -50,3 miljoen EUR.<br />

p130 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


12. Materiële vaste activa<br />

Installaties,<br />

machines en<br />

uitrusting<br />

Meubilair<br />

en rollend<br />

materieel<br />

(miljoen EUR)<br />

Terreinen en<br />

gebouwen<br />

Activa in<br />

aanbouw Totaal<br />

Kostprijs<br />

Op 1 januari <strong>2011</strong> 444,8 2 045,5 114,6 66,3 2 671,2<br />

- wijziging in de consolidatiekring (activa<br />

en schulden van de groep activa die werd<br />

afgestoten)<br />

-9,8 -120,7 -2,3 -2,1 -134,9<br />

- wijziging in de consolidatiekring<br />

-57,8 -599,4 -5,5 -7,9 -670,6<br />

(beeïndigde bedrijfsactiviteiten)<br />

- wijziging in de consolidatiekring<br />

6,6 3,5 - - 10,1<br />

(acquisities)<br />

- voorziening voor ontmanteling 0,1 0,2 - - 0,3<br />

- aanschaffingen 3,4 24,1 3,2 75,8 106,5<br />

- verkopen en buitengebruikstellingen -1,4 -10,8 -7,3 - -19,5<br />

- overboekingen 8,7 31,8 0,9 -38,8 2,6<br />

- omrekeningsverschillen 1,1 -7,3 -1,5 -1,4 -9,1<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> 395,7 1 366,9 102,1 91,9 1 956,6<br />

Afschrijvingen en bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

Op 1 januari <strong>2011</strong> -241,7 -1 646,6 -94,6 0,0 -1 982,9<br />

- wijziging in de consolidatiekring (activa<br />

en schulden van de groep activa die werd<br />

afgestoten)<br />

3,4 112,6 2,1 0,9 119,0<br />

- wijziging in de consolidatiekring<br />

37,1 590,5 5,5 5,7 638,8<br />

(beeïndigde bedrijfsactiviteiten)<br />

- afschrijvingen -13,1 -63,5 -8,0 - -84,6<br />

- bijzondere waardeverminderingen -10,5 -132,2 -0,4 -6,6 -149,7<br />

- verkopen en buitengebruikstellingen 0,3 9,5 6,9 - 16,7<br />

- overboekingen -0,1 -3,8 0,5 - -3,4<br />

- omrekeningsverschillen -0,9 7,8 1,4 - 8,3<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> -225,5 -1 125,7 -86,6 0,0 -1 437,8<br />

Netto boekwaarde<br />

van investeringssubsidies<br />

- netto-investeringssubsidies<br />

op 1 januari <strong>2011</strong><br />

- netto-investeringssubsidies<br />

op 31 december <strong>2011</strong><br />

- -6,1 - - -6,1<br />

- - - - -<br />

Netto boekwaarde<br />

Op 1 januari <strong>2011</strong> 203,1 392,8 20,0 66,3 682,2<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> 170,3 241,1 15,5 91,9 518,8<br />

p131


(miljoen EUR)<br />

Terreinen en<br />

gebouwen<br />

Installaties,<br />

machines en<br />

uitrusting<br />

Meubilair<br />

en rollend<br />

materieel<br />

Activa in<br />

aanbouw<br />

Kostprijs<br />

Op 1 januari 2010 452,3 2 014,5 124,5 48,3 2 639,6<br />

- wijziging in de consolidatiekring -16,5 -0,2 -0,1 - -16,8<br />

- voorziening voor ontmanteling - 0,6 - - 0,6<br />

- aanschaffingen 10,2 32,8 2,6 71,5 117,1<br />

- verkopen en buitengebruikstellingen -3,6 -28,4 -6,0 - -38,0<br />

- overboekingen naar vaste activa<br />

-2,3 -31,2 -0,7 -0,1 -34,3<br />

aangehouden voor verkoop (toelichting 21)<br />

- overboekingen 1,0 40,4 -6,6 -54,9 -20,1<br />

- omrekeningsverschillen 3,7 17,0 0,9 1,5 23,1<br />

Op 31 december 2010 444,8 2 045,5 114,6 66,3 2 671,2<br />

Totaal<br />

Afschrijvingen en bijzondere<br />

waardeverminderingen<br />

Op 1 januari 2010 -236,0 -1 603,0 -98,8 0,0 -1 937,8<br />

- wijziging in de consolidatiekring 4,7 0,1 0,1 - 4,9<br />

- afschrijvingen -14,3 -82,5 -7,2 - -104,0<br />

- bijzondere waardeverminderingen -0,7 -12,3 - - -13,0<br />

- verkopen en buitengebruikstellingen 2,4 25,9 5,6 - 33,9<br />

- overboekingen naar vaste activa<br />

1,8 23,5 0,7 - 26,0<br />

aangehouden voor verkoop (toelichting 21)<br />

- overboekingen 1,4 13,6 5,7 - 20,7<br />

- omrekeningsverschillen -1,0 -11,9 -0,7 - -13,6<br />

Op 31 december 2010 -241,7 -1 646,6 -94,6 0,0 -1 982,9<br />

Netto boekwaarde<br />

van investeringssubsidies<br />

- netto-investeringssubsidies<br />

op 1 januari 2010<br />

- netto-investeringssubsidies<br />

op 31 december 2010<br />

- -7,1 - - -7,1<br />

- -6,1 - - -6,1<br />

Netto boekwaarde<br />

Op 1 januari 2010 216,3 404,4 25,7 48,3 694,7<br />

Op 31 december 2010 203,1 392,8 20,0 66,3 682,2<br />

De afname van de netto boekwaarde van de materiële vaste activa is voornamelijk <strong>het</strong> gevolg van de<br />

verkoop van de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten activiteiten (toelichting<br />

5 – Beëindigde bedrijfsactiviteiten) evenals van de verkoop van de dochterondernemingen Chelsea Building<br />

Products Inc. en Dynaplast-Extruco Inc. (toelichting 4 – Acquisities en verkopen). Voordat deze activa<br />

voorgesteld werden als vaste activa aangehouden voor verkoop werden ze gewaardeerd aan de laagste<br />

waarde van hun boekwaarde en hun reële waarde verminderd <strong>met</strong> de verkoopkosten. De verkoop van de<br />

Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten activiteiten (toelichting 5 – Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten) resulteerde in een bijzondere waardevermindering van 151,0 miljoen EUR, waarvan<br />

149,5 miljoen betrekking had op de materiële vaste activa. De bijzondere waardevermindering werd<br />

opgenomen als niet-recurrente kost in de winst- en verliesrekening van de beëindigde bedrijfsactiviteiten.<br />

Op 31 oktober <strong>2011</strong> verwierf de groep BT Bautechnik Group (toelichting 4 – Acquisities en verkopen). De<br />

wijziging in de consolidatiekring door acquisitie bedroeg 10,1 miljoen EUR.<br />

De investeringen in materiële vaste activa bedragen 106,5 miljoen EUR en hebben voornamelijk betrekking op<br />

de volgende bedrijfssegmenten :<br />

- “Gelatine en Akiolis” (39,3 miljoen EUR), voornamelijk <strong>met</strong> betrekking tot de bouw van nieuwe fabrieken<br />

voor de productie van gelatine in Acorizal, Mato Grosso, Brazilië en in Heilongjiang, China. Beide fabrieken<br />

worden verwacht volledig operationeel te zijn in 2012. De activa in aanbouw in dit bedrijfssegment bedragen<br />

53,9 miljoen EUR per eind december <strong>2011</strong>.<br />

p132 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


- “<strong>Tessenderlo</strong> Kerley” (17,0 miljoen EUR), omvat de investeringen voor de bouw van een nieuwe ATS fabriek<br />

(Oklahoma), die gepland is operationeel te zijn eind 2012. De activa in aanbouw bedragen 14,6 miljoen EUR<br />

per eind december <strong>2011</strong>.<br />

- “Kunststof leidingsystemen en Profielen” (15,8 miljoen EUR). Bovenop de normale investeringsuitgaven,<br />

kondigde de groep in november <strong>2011</strong> de opening aan van een nieuwe recyclagefabriek voor Pvc profielen,<br />

gelegen in Derbyshire (Groot-Brittannië).<br />

De investeringsuitgaven in <strong>2011</strong> omvatten 1,9 miljoen EUR financieringskosten gerelateerd aan de bouw van de<br />

nieuwe fabriek voor de productie van gelatine in Brazilië. De financieringskosten in 2010 waren niet-significant.<br />

In toelichting 9 – Bijkomende informatie betreffende bedrijfskosten volgens kostensoort worden de rubrieken<br />

van de winst- en verliesrekening toegelicht waarin de afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen van<br />

de voortgezette bedrijfsactiviteiten zijn verwerkt.<br />

In 2007 heeft de Vlaamse overheid een investeringssubsidie van 12,5 miljoen EUR toegekend aan <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV en Limburgse Vinyl Maatschappij NV voor grootschalige ecologische investeringen. De resterende<br />

netto-investeringssubsidie op 31 december 2010 bedroeg 6,1 miljoen EUR en 0,3 miljoen EUR werd hierop<br />

afgeschreven in <strong>2011</strong>. Deze investeringssubsidie maakte deel uit van de beëindigde bedrijfsactiviteiten.<br />

In de context van de herziene kredietovereenkomst (zie toelichting 24 – Financiële schulden) treden 22<br />

groepsvennootschappen op als guarantor en garanderen in die hoedanigheid betalingsverplichtingen van<br />

de obligors (deze zijn zowel borrowers als guarantors) onder de kredietovereenkomst. De totale materiële<br />

vaste activa van de guarantors moet tijdens de ganse looptijd van de kredietovereenkomst minimum 60 % van<br />

de materiële vaste activa op groepsniveau bedragen, zoniet dienen bijkomende groepsvennootschappen<br />

als guarantor toe te treden tot de kredietovereenkomst. De materiële vaste activa van de guarantors<br />

bedraagt 66,4 % (2010 : 75,8 %) van de materiële vaste activa op groepsniveau per 31 december <strong>2011</strong>.<br />

Bovendien dienen de materiële vaste activa van de gelatine fabriek in Brazilië als onderpand voor de FCO<br />

lening <strong>met</strong> Banco Do Brasil SA (toelichting 24 – Financiële schulden).<br />

De groep least materiële vaste activa onder een aantal financiële leasingovereenkomsten. Op <strong>het</strong> einde van elk<br />

van deze leasingcontracten heeft de groep de optie om de activa aan een voordelige prijs aan te schaffen. Op<br />

31 december <strong>2011</strong> bedroeg de netto boekwaarde van deze geleasde materiële vaste activa 2,1 miljoen EUR<br />

(2010 : 3,4 miljoen EUR). Voor een overzicht van de leasingschulden, zie ook toelichting 24 – Financiële schulden.<br />

De financiële leasingcontracten werden voornamelijk geboekt op meubilair en rollend materieel voor een<br />

bedrag van 0,2 miljoen EUR (2010: 1,0 miljoen EUR) en terreinen en gebouwen voor een bedrag van 1,9<br />

miljoen EUR (2010: 2,4 miljoen EUR).<br />

De bijzondere waardeverminderingen voor een bedrag van 13,0 miljoen EUR in 2010 hadden hoofdzakelijk<br />

betrekking op de materiële vaste activa van filialen in de bedrijfssegmenten “Organische chloorderivaten”<br />

(10,4 miljoen EUR) en “Kunststof leidingsystemen en Profielen” (2,6 miljoen EUR).<br />

Deze bijzondere waardeverminderingen waren de volgende :<br />

- Een bijzondere waardevermindering van 10,4 miljoen EUR werd geboekt in de kasstroomgenererende<br />

eenheid van de Italiaanse “Organische chloorderivaten” die bestaat uit één productie-eenheid in<br />

Pieve Vergonte. De markt en marges voor de producten van <strong>het</strong> desbetreffende filiaal bleven onder de<br />

verwachtingen in 2010. De resultaten van de kasstroomgenererende eenheid, waarvoor de identificatie<br />

niet gewijzigd was ten opzichte van voorbije jaren, lagen eveneens onder de projecties. Deze resultaten<br />

zorgden er voor dat de groep zijn vooruitzichten en kijk op <strong>het</strong> vermogen van de markt om te verbeteren,<br />

moest herbekijken. De realiseerbare waarde van de activa van de kasstroomgenererende eenheid werd<br />

bepaald aan de hand van berekeningen betreffende de bedrijfswaarde en resulteerde in een bijzondere<br />

waardevermindering van 10,4 miljoen EUR. De discontovoet, van toepassing in de berekening van de<br />

bedrijfswaarde, bedroeg 12,05 %. De bijzondere waardevermindering werd toegewezen aan de volgende<br />

categorieën van activa : terreinen en gebouwen en installaties, machines en uitrusting.<br />

- Een bijzondere waardevermindering van 2,3 miljoen EUR werd geboekt voor een productie-eenheid<br />

van een niet-Europese kasstroomgenererende eenheid binnen <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof<br />

p133


leidingsystemen en Profielen”. Het economische klimaat, evenals <strong>het</strong> verlies van 2 grote klanten, werden<br />

beschouwd als aanwijzingen op een mogelijke bijzondere waardevermindering en bijgevolg werd deze<br />

kasstroomgenererende eenheid onderworpen aan een test op bijzondere waardevermindering op jaareinde<br />

2010. De realiseerbare waarde van de activa van de kasstroomgenererende eenheid werd bepaald aan de<br />

hand van berekeningen betreffende de bedrijfswaarde en resulteerde in een bijzondere waardevermindering<br />

van 2,3 miljoen EUR. De discontovoet, van toepassing in de berekening van de bedrijfswaarde, bedroeg<br />

10,47 %. De bijzondere waardevermindering werd eerst toegerekend aan de netto boekwaarde van de, aan<br />

de kasstroomgenererende eenheid toegerekende, goodwill (0,5 miljoen EUR, toelichting 13 – Goodwill).<br />

De resterende bijzondere waardevermindering werd vervolgens toegerekend aan de activa installaties,<br />

machines en uitrusting (1,8 miljoen EUR).<br />

- Naar aanleiding van de sluiting van een site in Frankrijk (Avion) in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof<br />

leidingsystemen en Profielen” werd de realiseerbare waarde van de materiële vaste activa bepaald aan<br />

de hand van de netto-opbrengstwaarde. De reële waarde van elke categorie van de materiële vaste<br />

activa werd gebaseerd op zowel een externe als interne waarderingsstudie. Onverkoopbare activa<br />

werden volledig afgeschreven op datum van beëindiging van de bedrijfsactiviteiten. Verhandelbare activa<br />

werden gewaardeerd op basis van beschikbare kennis en ervaring, aanwezig binnen <strong>het</strong> betreffende<br />

bedrijfssegment, rekening houdend <strong>met</strong> beschikbare informatie omtrent de waarde op tweedehands<br />

markten. De geraamde transactiekosten werden van de opbrengstwaarde afgetrokken. Een bijzondere<br />

waardevermindering van 1,0 miljoen EUR werd toegewezen aan de volgende activa categorieën : terreinen<br />

en gebouwen en installaties, machines en uitrusting.<br />

De overboeking naar andere categorieën van activa, per eind december 2010, had hoofdzakelijk betrekking<br />

op de afzonderlijke voorstelling van materiële vaste activa aangehouden voor verkoop in overeenstemming<br />

<strong>met</strong> IFRS 5 Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten. De verkoop van <strong>het</strong><br />

filiaal <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd werd afgerond in januari <strong>2011</strong> (toelichting 4 – Acquisities en verkopen).<br />

13. Goodwill<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Kostprijs<br />

Op 1 januari 80,5 79,7<br />

- wijziging in de consolidatiekring (activa en schulden van de groep activa die werd<br />

-1,1 -<br />

afgestoten)<br />

- overboekingen naar vaste activa aangehouden voor verkoop (toelichting 21) - -1,0<br />

- omrekeningsverschillen 2,0 1,8<br />

Op 31 december 81,4 80,5<br />

Bijzondere waardeverminderingen<br />

Op 1 januari -27,1 -26,1<br />

- wijziging in de consolidatiekring (activa en schulden van de groep activa die werd<br />

1,1 -<br />

afgestoten)<br />

- bijzondere waardeverminderingen - -0,8<br />

- overboekingen naar vaste activa aangehouden voor verkoop (toelichting 21) - 0,5<br />

- omrekeningsverschillen -0,4 -0,7<br />

Op 31 december -26,4 -27,1<br />

Netto boekwaarde<br />

Op 1 januari 53,4 53,6<br />

Op 31 december 55,0 53,4<br />

In <strong>het</strong> vierde kwartaal van <strong>2011</strong> werkte de groep haar jaarlijkse test op bijzondere waardeverminderingen<br />

op goodwill af en besloot, op basis van de hieronder vermelde veronderstellingen, dat geen bijzondere<br />

waardevermindering noodzakelijk werd geacht.<br />

p134 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


De groep kan niet voorspellen wanneer en of er zich een feit zal voordoen dat een bijzondere<br />

waardevermindering noodzaakt, noch hoe dit de gerapporteerde activawaarden zal beïnvloeden. De groep<br />

gelooft dat al haar inschattingen redelijk zijn. Ze zijn consistent <strong>met</strong> de interne rapportering en weerspiegelen<br />

de beste inschattingen van <strong>het</strong> management.<br />

Goodwill maakt slechts ongeveer 4,0 % uit van de totale activa van de groep op 31 december <strong>2011</strong> en<br />

bedraagt 55,0 miljoen EUR (2010 : 3,2 % of 53,4 miljoen EUR).<br />

De netto boekwaarde van goodwill per bedrijfssegment en per kasstroomgenererende eenheid worden<br />

weergegeven in onderstaande tabel :<br />

Waardevermindering/<br />

Afschrijving<br />

(**)<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Waardevermindering/<br />

Afschrijving<br />

(**)<br />

(miljoen EUR)<br />

Kostprijs<br />

(*)<br />

Netto<br />

boekwaarde Kostprijs<br />

Netto<br />

boekwaarde<br />

Gelatine en Akiolis 28,9 -1,8 27,1 27,8 -1,7 26,1<br />

Groep Akiolis 20,6 -1,4 19,2 20,6 -1,4 19,2<br />

Gelatine Amerika 8,3 -0,4 7,9 7,2 -0,4 6,8<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley 7,0 -4,4 2,6 6,8 -4,3 2,5<br />

Kunststof leidingsystemen<br />

44,9 -19,5 25,4 45,3 -20,4 24,9<br />

en Profielen<br />

Dynaplast-Extruco Inc. - - - 1,1 -1,1 -<br />

Groep Eurocell 22,6 -5,6 16,9 21,9 -5,5 16,4<br />

John Davidson Pipes 3,5 -1,1 2,3 3,4 -1,1 2,3<br />

Kunststof Leidingsystemen<br />

3,0 - 3,0 3,0 - 3,0<br />

Benelux<br />

Profialis 15,9 -12,7 3,2 15,9 -12,7 3,2<br />

Andere activiteiten 0,6 -0,6 - 0,6 -0,6 -<br />

Chemilyl SAS 0,6 -0,6 - 0,6 -0,6 -<br />

Totaal 81,4 -26,4 55,0 80,5 -27,1 53,4<br />

(*)<br />

Er werd geen goodwill verworven in <strong>2011</strong>. Afwijkingen <strong>met</strong> 2010 kunnen voorkomen en zijn te wijten aan omrekeningsverschillen.<br />

(**)<br />

Goodwill werd afgeschreven tot 1 januari 2004.<br />

De netto boekwaarde van de goodwill is significant ten opzichte van de totale netto boekwaarde van de<br />

goodwill van de groep voor de volgende kasstroomgenererende eenheden per 31 december <strong>2011</strong> :<br />

- Groep Akiolis (onderdeel van <strong>het</strong> bedrijfssegment Gelatine en Akiolis) ; 19,2 miljoen EUR (2010 : 19,2 miljoen EUR).<br />

- Gelatine Amerika (onderdeel van <strong>het</strong> bedrijfssegment Gelatine en Akiolis) ; 7,9 miljoen EUR (2010 : 6,8 miljoen EUR).<br />

- Groep Eurocell (onderdeel van <strong>het</strong> bedrijfssegment Kunststof leidingsystemen en Profielen) ; 16,9 miljoen<br />

EUR (2010 : 16,4 miljoen EUR).<br />

De test op bijzondere waardeverminderingen op goodwill steunt op een aantal kritische oordeelsvormingen,<br />

schattingen en veronderstellingen. Goodwill werd getest op bijzondere waardeverminderingen op <strong>het</strong> niveau<br />

van zijn kasstroomgenererende eenheid, gebruik makend van berekeningen betreffende de bedrijfswaarde.<br />

De belangrijkste oordeelsvormingen, schattingen en veronderstellingen die gebruikt werden in de<br />

berekeningen zijn de volgende :<br />

- De cashflowprojectie van <strong>het</strong> eerste jaar is gebaseerd op <strong>het</strong> huidige financieel budget zoals goedgekeurd<br />

door <strong>het</strong> management (2012).<br />

- Voor de daaropvolgende 4 jaar zijn de kasstromen gebaseerd op de activa in hun huidige toestand en<br />

omvatten deze geen investeringsuitgaven die de winstgevendheid van de activa verhogen tegenover hun<br />

origineel ingeschatte standaardperformantie. Enkel de investeringsuitgaven vereist voor <strong>het</strong> behouden<br />

van de activa in hun huidige toestand worden in rekening gebracht. De belangrijkste para<strong>met</strong>ers voor <strong>het</strong><br />

bepalen van de toekomstige vrije kasstromen zijn de marktevolutie, <strong>het</strong> marktaandeel en de marge op de<br />

omzet. De kasstromen zijn gebaseerd op de meest recente financiële projecties en op de perceptie van <strong>het</strong><br />

management omtrent de ontwikkeling van de verkopen en kosten voor deze toekomstige periode.<br />

p135


- Om de eindwaarde te berekenen, werden de data van <strong>het</strong> vijfde jaar geëxtrapoleerd door vereenvoudigde<br />

veronderstellingen te hanteren zoals constante verkochte hoeveelheden, gecombineerd <strong>met</strong> constante<br />

kosten. Het groeipercentage werd verondersteld nul te zijn.<br />

- Projecties werden gemaakt in de functionele munt van de kasstroomgenererende eenheid en zijn<br />

verdisconteerd aan de gewogen gemiddelde kapitaalkost (WACC) na belastingen op <strong>het</strong> niveau van<br />

de kasstroomgenererende eenheid. Deze varieert tussen 7,5 % en 10,7 %. Aangezien de kasstromen na<br />

winstbelasting worden opgenomen in de berekening van de ‘bedrijfswaarde’ van de kasstroomgenererende<br />

eenheden, wordt een discontovoet na winstbelasting gebruikt om consistent te blijven.<br />

De gewogen gemiddelde kapitaalkost (WACC) die werd gebruikt in de test op bijzondere<br />

waardeverminderingen bedroeg voor groep Eurocell, groep Akiolis en Gelatine Amerika respectievelijk 9,6 %<br />

(2010 : 10,7 %), 8,3 % (2010 : 8,0 %) en 10,7 % (2010 : 8,2 %).<br />

De toename van deze WACC’s <strong>met</strong> 1 % en een gelijktijdige afname van de totale toekomstige<br />

verwachte kasstroom <strong>met</strong> 10 % zou er niet toe hebben geleid dat de boekwaarde binnen de significante<br />

kasstroomgenererende eenheden groter is dan hun realiseerbare waarde.<br />

Hoewel de groep gelooft dat zijn oordeelsvormingen, veronderstellingen en schattingen gepast zijn,<br />

kunnen de werkelijke resultaten afwijken van deze schattingen in geval van andere veronderstellingen of<br />

omstandigheden.<br />

14. Overige immateriële activa<br />

Levensduur<br />

Bepaald<br />

Onbepaald<br />

(miljoen EUR)<br />

Ontwikkeling<br />

Concessies,<br />

octrooien,<br />

licenties Software Klantenlijsten<br />

Overige<br />

immateriële<br />

activa<br />

Overige<br />

immateriële<br />

activa<br />

Kostprijs<br />

Op 1 januari <strong>2011</strong> 3,8 49,4 16,8 39,1 18,2 2,0 129,3<br />

- wijziging in de consolidatiekring<br />

- 0,6 - 1,0 1,1 - 2,7<br />

(acquisities)<br />

- wijziging in de consolidatiekring<br />

- -13,8 - - - - -13,8<br />

(beeïndigde bedrijfsactiviteiten)<br />

- aanschaffingen - 1,5 5,5 0,1 - - 7,1<br />

- overdrachten en buitengebruikstellingen -0,4 -0,1 -0,1 -0,9 - - -1,5<br />

- overboekingen -3,1 3,0 -0,3 - - - -0,4<br />

- omrekeningsverschillen - 0,8 0,1 0,7 0,7 0,1 2,4<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> 0,3 41,4 22,0 40,0 20,0 2,1 125,8<br />

Totaal<br />

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen<br />

Op 1 januari <strong>2011</strong> -3,2 -30,1 -13,4 -12,7 -8,7 0,0 -68,1<br />

- wijziging in de consolidatiekring<br />

- 13,8 - - - - 13,8<br />

(beeïndigde bedrijfsactiviteiten)<br />

- afschrijvingen -0,3 -4,8 -1,3 -4,6 -1,2 - -12,2<br />

- bijzondere waardeverminderingen - -1,5 - - - - -1,5<br />

- overdrachten en buitengebruikstellingen 0,4 0,1 0,1 0,9 - - 1,5<br />

- overboekingen 2,9 -3,0 - - - - -0,1<br />

- omrekeningsverschillen - -0,5 - -0,4 -0,2 - -1,1<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> -0,3 -26,0 -14,6 -16,8 -10,1 0,0 -67,7<br />

Netto boekwaarde<br />

Op 1 januari <strong>2011</strong> 0,6 19,3 3,4 26,4 9,5 2,0 61,2<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> 0,0 15,5 7,4 23,2 9,9 2,1 58,1<br />

p136 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Levensduur<br />

Bepaald<br />

Onbepaald<br />

(miljoen EUR)<br />

Ontwikkeling<br />

Concessies,<br />

octrooien,<br />

licenties Software Klantenlijsten<br />

Overige<br />

immateriële<br />

activa<br />

Overige<br />

immateriële<br />

activa<br />

Kostprijs<br />

Op 1 januari 2010 3,8 46,3 16,3 37,2 17,3 1,9 122,8<br />

- aanschaffingen - 1,6 1,0 0,8 0,3 - 3,7<br />

- overdrachten en buitengebruikstellingen - -0,2 -1,0 - -0,1 - -1,3<br />

- overboekingen - 0,2 - 0,1 -0,4 - -0,1<br />

- omrekeningsverschillen - 1,5 0,5 1,0 1,1 0,1 4,2<br />

Op 31 december 2010 3,8 49,4 16,8 39,1 18,2 2,0 129,3<br />

Totaal<br />

Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen<br />

Op 1 januari 2010 -2,6 -25,8 -12,7 -7,9 -6,4 0,0 -55,4<br />

- afschrijvingen -0,7 -4,3 -1,6 -4,6 -2,2 - -13,4<br />

- overdrachten en buitengebruikstellingen - 0,2 1,0 - - - 1,2<br />

- overboekingen - - - - 0,2 - 0,2<br />

- omrekeningsverschillen 0,1 -0,2 -0,1 -0,2 -0,3 - -0,7<br />

Op 31 december 2010 -3,2 -30,1 -13,4 -12,7 -8,7 0,0 -68,1<br />

Netto boekwaarde<br />

Op 1 januari 2010 1,2 20,5 3,6 29,3 10,9 1,9 67,4<br />

Op 31 december 2010 0,6 19,3 3,4 26,4 9,5 2,0 61,2<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. kondigde op 23 augustus <strong>2011</strong> de acquisitie aan van de activa van de Purfresh<br />

zonnescherm gewasbeschermingsactiviteit en van de Purshade productlijn inclusief de handelsmerken,<br />

productkennis, registraties, lopende patenten, overige intellectuele eigendomsrechten en klantenlijsten<br />

van Purfresh Inc., Fremont California (VSA). Purshade is erkend voor verkoop in meer dan veertig landen<br />

(toelichting 4 – Acquisities en verkopen).<br />

De verkoop van de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten activiteiten (toelichting<br />

5 – beëindigde bedrijfsactiviteiten) hebben slechts een geringe impact op netto boekwaarde van de overige<br />

immateriële activa. Voordat deze activa voorgesteld werden als vaste activa aangehouden voor verkoop<br />

werden ze gewaardeerd aan de laagste waarde van hun boekwaarde en hun reële waarde verminderd <strong>met</strong><br />

de verkoopkosten. De verkoop van de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten<br />

activiteiten (toelichting 5 – Beëindigde bedrijfsactiviteiten) leidde tot een bijzondere waardevermindering<br />

van 151,0 miljoen EUR, waarvan 1,5 miljoen betrekking had op de overige immateriële activa. De bijzondere<br />

waardevermindering werd opgenomen als niet-recurrente kost in <strong>het</strong> resultaat van de beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten.<br />

De investeringsuitgaven in overige immateriële activa bedragen 7,1 miljoen EUR in <strong>2011</strong>. De informatie per<br />

bedrijfssegment wordt verschaft in toelichting 3 – Gesegmenteerde informatie. De investeringsuitgaven<br />

hebben voornamelijk betrekking op de implementatie van een nieuwe ERP software, waarvan 1,5 miljoen EUR<br />

nog steeds in aanbouw is per jaareinde en waarop nog niet werd afgeschreven.<br />

Er werden geen financieringskosten geactiveerd in <strong>2011</strong> and 2010.<br />

De “overige” immateriële activa <strong>met</strong> een bepaalde gebruiksduur bestaan voornamelijk uit nietconcurrentiebedingen,<br />

know how, productlabels en gebruiksrechten op terreinen. De nietconcurrentiebedingen,<br />

de productlabels en know how worden afgeschreven op lineaire basis over 5 – 15 jaar.<br />

In toelichting 9 – Bijkomende informatie betreffende bedrijfskosten volgens kostensoort worden de rubrieken<br />

van de winst- en verliesrekening toegelicht waarin de afschrijvingen, bijzondere waardeverminderingen en de<br />

terugnames van bijzondere waardeverminderingen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten zijn verwerkt.<br />

p137


De overige immateriële activa <strong>met</strong> een onbepaalde gebruiksduur bestaan uit handelsmerken die beschouwd<br />

worden een onbepaalde levensduur te hebben tenzij plannen zouden bestaan om de gerelateerde activiteit te<br />

beëindigen. De overige immateriële activa <strong>met</strong> een onbepaalde gebruiksduur zijn onderworpen aan een test op<br />

bijzondere waardeverminderingen en er werden geen bijzondere waardeverminderingen noodzakelijk geacht.<br />

Er werden geen overige immateriële activa als zekerheid in pand gegeven ter dekking van verplichtingen.<br />

15. Deelnemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode<br />

Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode bestaan uit joint-ventures en<br />

geassocieerde ondernemingen.<br />

De joint-ventures van de groep zijn :<br />

Eigendom<br />

Land <strong>2011</strong> 2010<br />

MPR Middle East WLL Bahrein 50 % 50 %<br />

Établissements Michel SAS Frankrijk 50 % 50 %<br />

Établissements Violleau SAS Frankrijk 50 % 50 %<br />

Siram SARL Frankrijk 50 % 50 %<br />

Jupiter Sulphur LLC Verenigde Staten van Amerika 50 % 50 %<br />

De geassocieerde ondernemingen van de groep zijn :<br />

Eigendom<br />

Land <strong>2011</strong> 2010<br />

T-Power SA België 33,33 % 33,33 %<br />

Meta Bio Energies SAS Frankrijk 20,46 % -<br />

Alkemin S de RL de CV Mexico 49,50 % 49,50 %<br />

Wolf Mountain Products LLC Verenigde Staten van Amerika 45,00 % 45,00 %<br />

In oktober <strong>2011</strong> heeft Akiolis Group SAS, een Franse dochteronderneming binnen <strong>het</strong> bedrijfssegment<br />

“Gelatine en Akiolis”, een belang van 20,46 % verworven in Meta Bio Energies SAS. Deze onderneming<br />

zet organisch afval om in waardevolle meststofproducten, waarbij groene energie geproduceerd wordt.<br />

Een bedrag van 0,6 miljoen EUR werd betaald voor dit belang van 20,46 % (toelichting 4 – Acquisities en<br />

verkopen).<br />

De boekwaarde van de deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode is als volgt :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Alkemin S de RL de CV 0,0 0,0<br />

Établissements Michel SAS 0,6 0,6<br />

Établissements Violleau SAS 1,5 1,4<br />

Jupiter Sulphur LLC 8,5 8,2<br />

MPR Middle East WLL 0,0 0,0<br />

Siram SARL 1,0 1,0<br />

T-Power SA 8,6 15,2<br />

Meta Bio Energies SAS 0,6 -<br />

Wolf Mountain Products LLC 0,0 1,3<br />

Totaal 20,8 27,7<br />

Het geplaatst kapitaal van de geassocieerde onderneming T-Power SA, waarin <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV een<br />

deelneming heeft van 33,33 %, werd in <strong>2011</strong> <strong>met</strong> 6,6 miljoen EUR verhoogd. Bijgevolg heeft <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV 2,2 miljoen EUR bijgedragen.<br />

p138 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


In september <strong>2011</strong> heeft <strong>Tessenderlo</strong> Group 13,33 % van de participatie in T-Power SA verkocht, waarmee <strong>het</strong><br />

belang van 33,33 % teruggebracht werd tot 20,00 %. De transactie is nog onderworpen aan de goedkeuring<br />

van de overheid, andere aandeelhouders en derde partijen. De goedkeuring wordt verwacht in de loop van<br />

2012. Op 31 december <strong>2011</strong> werd 13,33 % van de deelneming in T-Power SA (5,8 miljoen EUR) overgeboekt<br />

naar de “Vaste activa aangehouden voor verkoop” (toelichting 21 – Vaste activa aangehouden voor verkoop).<br />

De financiële prestatie van Wolf Mountain Products LLC heeft in <strong>2011</strong> tot een bijzondere waardevermindering<br />

van de activa van Wolf Mountain Products LLC geleid voor een bedrag van 3,7 miljoen USD. De impact voor de<br />

groep bedroeg 1,2 miljoen EUR, opgenomen in <strong>het</strong> “Aandeel in <strong>het</strong> resultaat van deelnemingen opgenomen<br />

volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode, na winstbelasting”. Deze bijzondere waardevermindering vermindert<br />

de boekwaarde van de deelneming in Wolf Mountain Products LLC tot nul.<br />

Samenvatting van de financiële informatie van deelnemingen opgenomen volgens de<br />

vermogensmutatie<strong>met</strong>hode aan 100 % :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Vlottende activa 30,6 28,2<br />

Vaste activa 454,2 404,1<br />

Schulden op ten hoogste één jaar 27,1 19,6<br />

Schulden op meer dan één jaar 388,5 341,8<br />

Omzet 95,6 44,1<br />

Brutowinst 59,5 14,5<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) vóór niet-recurrente bestanddelen (REBIT) 35,3 10,9<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) (EBIT) 32,7 6,7<br />

Financieringskosten - netto -10,7 -0,2<br />

Winst (+) / verlies (-) vóór belastingen 22,0 6,5<br />

Winst (+) / verlies (-) over de verslagperiode 13,3 2,8<br />

De commerciële activiteiten van T-Power SA zijn gestart in juli <strong>2011</strong> onder een tollingovereenkomst <strong>met</strong> de<br />

RWE groep, een groot energieconcern <strong>met</strong> hoofdzetel in Duitsland. De omzet van T-Power SA bedroeg<br />

38,6 miljoen EUR in <strong>2011</strong>, terwijl <strong>het</strong> nettoresultaat over de verslagperiode 5,4 miljoen EUR bedroeg.<br />

16. Overige beleggingen<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Beleggingen in aandelen 4,5 5,3<br />

Waarborgen / deposito's / overige 1,2 1,4<br />

Totaal 5,7 6,7<br />

Beleggingen in aandelen <strong>2011</strong> 2010<br />

Exeltium SAS, Frankrijk 0,7 1,4<br />

FERTI NRJ SAS, Frankrijk 0,3 0,3<br />

GLOBE International NV, België 0,5 0,5<br />

Indaver NV, België 0,6 0,6<br />

LVM United Kingdom Ltd, Groot-Brittannië 0,1 0,1<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie España TCE sa, Spanje 0,6 0,6<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Schweiz AG, Zwitserland 0,8 0,8<br />

Overige 0,9 1,0<br />

Totaal 4,5 5,3<br />

De investeringen in niet-genoteerde ondernemingen worden gewaardeerd aan kostprijs verminderd <strong>met</strong><br />

bijzondere waardeverminderingen, aangezien hun reële waarde niet op een betrouwbare wijze bepaald kan<br />

worden.<br />

p139


17. Uitgestelde belastingsvorderingen<br />

en -schulden<br />

Vorderingen Schulden Netto<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010 <strong>2011</strong> 2010<br />

Materiële vaste activa 4,4 6,7 -30,2 -37,3 -25,8 -30,6<br />

Goodwill 1,4 2,0 - - 1,4 2,0<br />

Overige immateriële activa 3,4 5,0 -8,2 -7,5 -4,8 -2,5<br />

Voorraden 1,5 1,5 -2,6 -2,0 -1,1 -0,5<br />

Vorderingen 0,2 0,3 - - 0,2 0,3<br />

Afgeleide financiële instrumenten 1,1 - -0,7 -0,9 0,4 -0,9<br />

Overige vlottende activa 1,9 1,5 -1,8 -2,0 0,1 -0,5<br />

Personeelsbeloningen 3,4 4,7 -8,6 -6,5 -5,2 -1,8<br />

Voorzieningen 3,5 5,6 -17,4 -18,3 -13,9 -12,7<br />

Andere bestanddelen 0,5 - -2,0 -2,3 -1,5 -2,3<br />

Fiscaal overgedragen verliezen 27,0 41,6 - - 27,0 41,6<br />

Bruto uitgestelde belastingsvorderingen<br />

(schulden)<br />

48,3 68,9 -71,5 -76,8 -23,2 -7,9<br />

Compensatie van belastingen -40,9 -45,2 40,9 45,2<br />

Netto uitgestelde belastingsvorderingen<br />

(schulden)<br />

7,4 23,7 -30,6 -31,6 -23,2 -7,9<br />

De daling van de uitgestelde belastingsvorderingen en -schulden kan voornamelijk verklaard worden door<br />

de verkoop van de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten activiteiten in <strong>2011</strong>. De<br />

opgenomen uitgestelde belastingsvorderingen op de overgedragen fiscale verliezen binnen deze activiteiten<br />

bedroegen 15,1 miljoen EUR op 31 december 2010.<br />

Alle bewegingen van uitgestelde belastingsvorderingen en -schulden worden geboekt in de winst- en<br />

verliesrekening, <strong>met</strong> uitzondering van <strong>het</strong> wisselkoerseffect bij de omrekening naar euro van de uitgestelde<br />

belastingsvorderingen en -schulden van <strong>geconsolideerde</strong> buitenlandse dochterondernemingen en de<br />

uitgestelde belastingen op kasstroomafdekkingen, welke verwerkt worden in <strong>het</strong> eigen vermogen.<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> werden uitgestelde belastingschulden voor een bedrag van 9,2 miljoen EUR<br />

(2010 : 10,6 miljoen EUR), betreffende de niet-uitgekeerde reserves binnen de dochterondernemingen van de<br />

groep, niet opgenomen onder de uitgestelde belastingschulden omdat <strong>het</strong> management niet verwacht dat<br />

deze schuld zich zal realiseren in de nabije toekomst. De daling van deze schuld is voornamelijk <strong>het</strong> gevolg<br />

van <strong>het</strong> uitkeren van dividenden aan de moedervennootschap in <strong>2011</strong>.<br />

De overgedragen fiscale verliezen en belastingskredieten, inclusief de notionele interestaftrek, waarvoor geen<br />

uitgestelde belastingsvordering werd aangelegd, bedragen 143,8 miljoen EUR (2010: 215,2 miljoen EUR).<br />

6,7 miljoen EUR van deze belastingskredieten zijn voor een beperkte periode overdraagbaar (vervaldatum<br />

2013-2018). Uitgestelde belastingsvorderingen werden niet aangelegd omdat <strong>het</strong> onwaarschijnlijk is dat<br />

voldoende belastbare winst (in de komende vijf jaar) beschikbaar zal zijn om van <strong>het</strong> belastingsvoordeel te<br />

kunnen genieten.<br />

p140 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


18. Handels- en overige vorderingen<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Handels- en overige vorderingen op meer dan één jaar<br />

Handelsvorderingen 0,9 1,1<br />

Bruto handelsvorderingen 0,9 1,1<br />

Waardeverminderingen - -<br />

Overige vorderingen 0,4 1,1<br />

Vorderingen gerelateerd aan pensioenplannen 28,2 20,7<br />

Totaal 29,5 22,9<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Handels- en overige vorderingen op ten hoogste één jaar<br />

Handelsvorderingen 234,5 253,8<br />

Bruto handelsvorderingen 245,9 268,3<br />

Waardeverminderingen -11,5 -14,5<br />

Overige vorderingen 53,2 42,7<br />

Vooruitbetalingen 2,4 1,1<br />

Vorderingen op verbonden partijen 0,8 1,9<br />

Totaal 290,9 299,5<br />

Vorderingen op verbonden partijen hebben betrekking op vorderingen op joint-ventures en geassocieerde<br />

ondernemingen (toelichting 32 – Verbonden partijen).<br />

De ouderdomsbalans van de bruto handelsvorderingen en waardeverminderingen wordt toegelicht in de<br />

rubriek “Kredietrisico” van toelichting 28 – Financiële instrumenten.<br />

De handels- en overige vorderingen van 2010 omvatten overige vorderingen op meer dan één jaar<br />

(0,6 miljoen EUR) en handelsvorderingen op ten hoogste één jaar (48,9 miljoen EUR) die deel uitmaakten van<br />

de verkochte Pvc/Chloor-alkali en Organische chloorderivaten activiteiten evenals van de verkochte filialen<br />

Chelsea Building Products Inc. en Dynaplast-Extruco Inc. (toelichting 4 – Acquisities en verkopen).<br />

De toename van de vorderingen gerelateerd aan pensioenplannen is voornamelijk <strong>het</strong> gevolg van<br />

de betaalde werkgeversbijdragen die hoger waren dan de netto periodieke pensioenkosten van de<br />

pensioenplannen <strong>met</strong> een te bereiken doel, en van de opbrengst van de inperking die erkend werd naar<br />

aanleiding van de verkoop van <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd (toelichting 25 – Personeelsbeloningen).<br />

Een bedrag van 85,8 miljoen EUR (2010 : 121,2 miljoen EUR) werd op 31 december <strong>2011</strong> ontvangen in cash via<br />

diverse “non-recourse” factoringprogramma’s, waarbij handelsvorderingen zijn verkocht aan hun nominale<br />

waarde verminderd <strong>met</strong> een korting in ruil voor cash. Het netto bedrag van de verkochte handelsvorderingen<br />

wordt niet langer op de balans opgenomen.<br />

p141


19. Voorraden<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Hulpstoffen 97,3 105,2<br />

Goederen in bewerking 21,1 22,5<br />

Gereed product 193,5 184,2<br />

Handelsgoederen 39,0 37,8<br />

Totaal 350,8 349,7<br />

De voorraden van de verkochte Pvc/Chloor-alkali en Organische chloorderivaten activiteiten (toelichting 5 –<br />

Beëindigde bedrijfsactiviteiten) evenals van de verkochte filialen Chelsea Building Products Inc. en Dynaplast-<br />

Extruco Inc. (toelichting 4 – Acquisities en verkopen) bedroegen 65,4 miljoen EUR in 2010, en omvatten<br />

voornamelijk hulpstoffen (25,9 miljoen EUR) en gereed product (36,9 miljoen EUR). De voorraden opgenomen<br />

op de overnamedatum van BT Bautechnik Group bedroegen 4,6 miljoen EUR (toelichting 4 – Acquisities en<br />

verkopen).<br />

De voorraden op 31 december <strong>2011</strong> werden in <strong>het</strong> bijzonder beïnvloed door de lage verkopen op jaareinde<br />

in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Minerale chemie” en door een toegenomen voorraad hulpstoffen tegenover een<br />

uitzonderlijk laag voorraadniveau per 31 december 2010.<br />

Er werden geen voorraden in pand gegeven.<br />

De voorraadkost die werd verwerkt in de kostprijs verkopen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten in <strong>2011</strong><br />

bedraagt 1 023,2 miljoen EUR (2010 : 933,8 miljoen EUR).<br />

De boekwaarde van de voorraad, gewaardeerd aan netto-opbrengstwaarde eind <strong>2011</strong> bedraagt 24,6 miljoen<br />

EUR (2010 : 31,5 miljoen EUR). Een bedrag van 3,3 miljoen EUR werd in kost genomen in de voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten in <strong>2011</strong> (2010 : 4,3 miljoen EUR).<br />

In <strong>2011</strong> werd een opbrengst voor de terugname van een afwaardering van voorraden voor een bedrag van<br />

0,2 miljoen EUR geboekt in de voortgezette bedrijfsactiviteiten ten gevolge van gewijzigde schattingen<br />

(2010 : 1,8 miljoen EUR).<br />

20. Geldmiddelen en kasequivalenten<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Termijndeposito's 4,3 86,5<br />

Zichtrekeningen 30,6 64,0<br />

Totaal 34,9 150,5<br />

Kortetermijnschulden bij kredietinstellingen -0,7 -7,1<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten in <strong>het</strong> kasstroomoverzicht 34,2 143,4<br />

p142 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


21. Vaste activa aangehouden voor verkoop<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Vaste activa aangehouden voor verkoop 7,8 18,1<br />

Verplichtingen aangehouden voor verkoop - 6,5<br />

De groep kondigde op 21 september <strong>2011</strong> de verkoop aan van 13,33 % van de aandelen van T-Power SA, een<br />

onafhankelijke elektriciteitsproducent die een 425 MW centrale op basis van aardgas exploiteert in <strong>Tessenderlo</strong><br />

(België), aan Tokyo Gas. De verkoop is onderworpen aan de goedkeuring van de overheid, de andere<br />

aandeelhouders en derde partijen. Na deze transactie zal de groep 20,0 % van de aandelen en stemrechten in<br />

T-Power SA behouden (toelichting 15 – Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode).<br />

Het belang van 13,33 %, waarvan de netto boekwaarde 5,8 miljoen EUR bedroeg per 31 december <strong>2011</strong>, werd<br />

gepresenteerd als “Vaste activa aangehouden voor verkoop”. Een bijzondere waardevermindering werd niet nodig<br />

geacht aangezien de reële waarde hoger was dan de netto boekwaarde. Deze voorstelling heeft geen invloed<br />

gehad op de <strong>geconsolideerde</strong> winst- en verliesrekening noch op <strong>het</strong> geconsolideerd overzicht van de gerealiseerde<br />

en niet-gerealiseerde resultaten. T-Power SA houdt eveneens interestswaps aan waarvan de reële waarde, in<br />

overeenstemming <strong>met</strong> de boekhoudprincipes betreffende kasstroomafdekkingen, opgenomen is in <strong>het</strong> eigen<br />

vermogen. De reële waarde, na winstbelasting, betreffende de deelneming van 13,33 % rechtstreeks opgenomen in<br />

<strong>het</strong> eigen vermogen, bedraagt -3,6 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong>.<br />

Het resterende bedrag van 2,0 miljoen EUR heeft betrekking op de netto boekwaarde van niet-strategische activa,<br />

voornamelijk terreinen, van een Frans filiaal in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen” die <strong>het</strong><br />

management van plan is om te verkopen.<br />

De vaste activa aangehouden voor verkoop op 31 december 2010 hadden voornamelijk betrekking op de activa<br />

en schulden van <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd, gelegen in Leek Staffordshire, Groot-Brittannië (bedrijfssegment<br />

“Organische chloorderivaten”). Deze activa en schulden die werden afgestoten, werden verkocht op 31 januari <strong>2011</strong><br />

(toelichting 4 – Acquisities en verkopen / toelichting 7 – Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)).<br />

Onderstaande tabel toont de belangrijkste categorieën van activa en schulden van de groep activa die werd<br />

afgestoten en opgenomen was als aangehouden voor verkoop per 31 december 2010 :<br />

(miljoen EUR) toelichting 2010<br />

Activa 17,7<br />

Totaal vaste activa 8,9<br />

Goodwill 13 0,5<br />

Materiële vaste activa 12 8,3<br />

Uitgestelde belastingsvorderingen 0,1<br />

Totaal vlottende activa 8,8<br />

Voorraden 3,9<br />

Handels- en overige vorderingen 4,9<br />

Schulden 6,5<br />

Totaal schulden op meer dan één jaar 0,3<br />

Uitgestelde belastingschulden 0,3<br />

Totaal schulden op ten hoogste één jaar 6,2<br />

Handels- en overige schulden 6,2<br />

De vaste activa aangehouden voor verkoop op 31 december 2010 bevatten eveneens de terreinen en <strong>het</strong><br />

gebouw van een filiaal actief in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen” die aan hun<br />

netto boekwaarde van 0,4 miljoen EUR werden opgenomen. Naar aanleiding van een herstructurering van zijn<br />

activiteiten, bleven deze activa ongebruikt en werden ze aangehouden voor verkoop. In <strong>het</strong> derde kwartaal<br />

van <strong>2011</strong> werd deze dochteronderneming verkocht (toelichting 4 – Acquisities en verkopen).<br />

p143


22. Eigen vermogen<br />

Aandelenkapitaal en uitgiftepremie<br />

Gewone aandelen<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Aantal aandelen per 1 januari 28 715 584 27 798 255<br />

Betaling van <strong>het</strong> dividend 2009 in aandelen per 16 juli 2010 - 844 258<br />

Uitgegeven aandelen per 30 augustus 2010 - 73 071<br />

Betaling van <strong>het</strong> dividend 2010 in aandelen per 19 juli <strong>2011</strong> 722 809 -<br />

Uitgegeven aandelen per 26 augustus <strong>2011</strong> 92 665 -<br />

Aantal aandelen per 31 december - volstort 29 531 058 28 715 584<br />

Het aantal aandelen bevat 8 370 060 aandelen op naam (2010 : 8 043 692) en 21 160 998 gewone aandelen aan<br />

toonder (2010 : 20 671 892). De aandelen zijn zonder nominale waarde. De aandeelhouders van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV hebben <strong>het</strong> recht om dividenden te ontvangen zoals goedgekeurd, alsook op één stem per<br />

aandeel op algemene aandeelhoudersvergaderingen van de vennootschap.<br />

Het voorstel van de raad van bestuur om een bruto dividend toe te kennen van 1,3333 EUR per aandeel,<br />

zijnde 38,3 miljoen EUR, voor <strong>het</strong> boekjaar 2010, werd goedgekeurd door de aandeelhouders van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV op hun jaarlijkse algemene vergadering die plaatsvond op 7 juni <strong>2011</strong>. De raad van bestuur<br />

besliste om aandeelhouders de keuze te bieden : <strong>het</strong> dividend te ontvangen in nieuwe aandelen (dividend<br />

in aandelen) aan de prijs van 25,00 EUR per aandeel, dan wel in cash, of een combinatie van beide. De keuze<br />

van de aandeelhouders voor de betaling van <strong>het</strong> dividend in nieuwe aandelen resulteerde in de uitgifte van<br />

722 809 additionele aandelen. Deze aandelen (<strong>met</strong> VVPR strip) werden in de verhandeling op Eurolist van<br />

NYSE Euronext Brussel opgenomen op 19 juli <strong>2011</strong> en verhoogden <strong>het</strong> geplaatst kapitaal en uitgiftepremies<br />

<strong>met</strong> 18,1 miljoen EUR.<br />

Op 26 augustus <strong>2011</strong> nam <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV 92 665 aandelen (<strong>met</strong> strip VVPR) bijkomend op in<br />

de verhandeling op Eurolist van NYSE Euronext Brussel. Het gaat hierbij om 85 465 gewone aandelen<br />

onderschreven door <strong>het</strong> personeel van de 150 000 aangeboden en 7 200 gewone aandelen uitgegeven op <strong>het</strong><br />

tijdstip van omzetting van warranten. Deze aandelen verhoogden <strong>het</strong> geplaatst kapitaal en uitgiftepremies<br />

<strong>met</strong> 2,2 miljoen EUR.<br />

Het voorstel van de raad van bestuur om een bruto dividend toe te kennen van 1,3333 EUR per aandeel,<br />

zijnde 37,1 miljoen EUR, voor <strong>het</strong> boekjaar 2009, werd goedgekeurd door de aandeelhouders van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV op hun jaarlijkse algemene vergadering die plaatsvond op 1 juni 2010. De raad van bestuur<br />

besliste om aandeelhouders de keuze te bieden : <strong>het</strong> dividend te ontvangen in nieuwe aandelen (dividend in<br />

aandelen) aan de prijs van 20,00 EUR per aandeel, dan wel in cash, of een combinatie van beide. De keuze van<br />

de aandeelhouders voor de betaling van <strong>het</strong> dividend in nieuwe aandelen resulteerde in de uitgifte van 844<br />

258 additionele aandelen. Deze aandelen (<strong>met</strong> VVPR strip) werden in de verhandeling op Eurolist van NYSE<br />

Euronext Brussel opgenomen op 16 juli 2010 en verhoogden <strong>het</strong> geplaatst kapitaal en uitgiftepremies <strong>met</strong><br />

16,9 miljoen EUR.<br />

Op 30 augustus 2010 nam <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV 73 071 aandelen (<strong>met</strong> strip VVPR) bijkomend op in<br />

de verhandeling op Eurolist van NYSE Euronext Brussel. Het gaat hierbij om 73 071 gewone aandelen<br />

onderschreven door <strong>het</strong> personeel van de 150 000 aangeboden. Deze aandelen verhoogden <strong>het</strong> geplaatst<br />

kapitaal en uitgiftepremies <strong>met</strong> 1,3 miljoen EUR.<br />

Bij de omzetting van warranten werden geen gewone aandelen uitgegeven in 2010.<br />

p144 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Toegestaan kapitaal<br />

Zoals goedgekeurd tijdens de algemene vergadering gehouden op 7 juni <strong>2011</strong> werd aan de raad van bestuur<br />

de bevoegdheid toegekend om, gedurende de termijn en op de manier bepaald, <strong>het</strong> kapitaal van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV, in een of meerdere malen te verhogen tot beloop van een maximum bedrag van 40,0 miljoen<br />

EUR, uitsluitend in <strong>het</strong> kader van (i) kapitaalverhogingen voorbehouden aan de personeelsleden van de groep,<br />

(ii) kapitaalverhogingen in <strong>het</strong> kader van de uitgifte van warranten ten gunste van bepaalde personeelsleden<br />

van de groep, en eventueel, ten behoeve van bepaalde personen die geen personeelslid zijn van de groep,<br />

(iii) kapitaalverhogingen in <strong>het</strong> kader van een optioneel dividend, ongeacht of in dit kader <strong>het</strong> dividend<br />

rechtstreeks wordt uitbetaald in aandelen dan wel <strong>het</strong> dividend wordt uitgekeerd in contanten en vervolgens<br />

<strong>met</strong> de uitgekeerde contanten kan worden ingeschreven op aandelen, in voorkomend geval <strong>met</strong> een opleg<br />

in geld en (iv) kapitaalverhogingen die geschieden door omzetting van reserves of overige posten van <strong>het</strong><br />

eigen vermogen, teneinde toe te laten om <strong>het</strong> bedrag van <strong>het</strong> maatschappelijk kapitaal af te ronden naar <strong>het</strong><br />

dichtstbijzijnde rond bedrag. Het niet gebruikte bedrag van <strong>het</strong> toegestaan kapitaal bedraagt 34,6 miljoen EUR<br />

op jaareinde.<br />

Omrekeningsverschillen<br />

De omrekeningsverschillen omvatten alle wisselkoersverschillen die <strong>het</strong> resultaat zijn van de omrekening van<br />

de jaarrekeningen van buitenlandse entiteiten.<br />

Indekkingsreserves<br />

De indekkingsreserves omvatten <strong>het</strong> effectieve deel van de cumulatieve nettowijziging in de reële waarde<br />

van kasstroomafdekkinginstrumenten voor zover <strong>het</strong> afgedekte risico nog geen invloed had op de winst- en<br />

verliesrekening.<br />

Wettelijke reserves<br />

Volgens de Belgische wetgeving moet elk jaar 5 % van de statutaire nettowinst van een Belgische<br />

onderneming overgedragen worden naar de wettelijke reserve tot deze wettelijke reserve 10 % van <strong>het</strong><br />

geplaatst kapitaal bedraagt. Deze wettelijke reserve van de vennootschap bedraagt 14,4 miljoen EUR op<br />

balansdatum. Normaal kan deze reserve niet uitgekeerd worden aan de aandeelhouders, behalve in <strong>het</strong> geval<br />

van vereffening.<br />

Herwaarderingsreserves<br />

De herwaarderingsreserves, in overeenstemming <strong>met</strong> IFRS 3 voor bedrijfscombinaties die in meerdere fases<br />

tot stand zijn gekomen, bevatten de herwaardering aan reële waarde van <strong>het</strong> voorheen aangehouden belang<br />

in de overgenomen partij op datum van de acquisitie. De herwaarderingsmeerwaarde wordt overgeboekt<br />

naar de overgedragen resultaten op <strong>het</strong> moment van overdracht en buitengebruikstelling van de activa.<br />

De herwaarderingsreserve voor een bedrag van 10,7 miljoen EUR heeft betrekking op de toename van de<br />

reële waarde van de netto activa van <strong>het</strong> voorheen aangekochte 50 % belang in Groupe Fiso in juni 2009<br />

(bedrijfssegment “Gelatine en Akiolis”).<br />

Dividenden<br />

De raad van bestuur zal, na balansdatum, op de algemene vergadering van 5 juni 2012 de aandeelhouders<br />

voorstellen om een dividend van 39,4 miljoen EUR uit te keren of een brutodividend per aandeel van 1,3333<br />

EUR. Dit dividend is nog niet goedgekeurd door de aandeelhouders en werd als dusdanig nog niet als schuld<br />

verwerkt in de <strong>geconsolideerde</strong> balans.<br />

p145


Kapitaalmanagement<br />

Het beleid van de raad van bestuur bestaat erin om een sterke kapitaalbasis te behouden en zodoende<br />

<strong>het</strong> vertrouwen van investeerders, leveranciers en dat van de markt te bewaren alsook de toekomstige<br />

ontwikkeling van de activiteiten te kunnen voortzetten.<br />

Kapitaal bestaat uit geplaatst kapitaal, uitgiftepremies, reserves en overgedragen winst.<br />

De raad van bestuur volgt <strong>het</strong> rendement op kapitaal op, evenals <strong>het</strong> niveau van dividenden uitgekeerd aan<br />

de gewone aandeelhouders.<br />

De raad van bestuur wenst een evenwicht te behouden tussen een hoger rendement enerzijds, mogelijk<br />

gemaakt door een hogere schuldgraad, en de voordelen en veiligheid van een sterke kapitaalstructuur<br />

anderzijds.<br />

De gearing ratio (netto financiële schuld gedeeld door de som van de netto financiële schuld en <strong>het</strong> eigen<br />

vermogen toerekenbaar aan aandeelhouders van de vennootschap) op <strong>het</strong> einde van <strong>2011</strong> bedraagt 26,8 %<br />

(2010 : 18,3 %).<br />

Er waren tijdens <strong>het</strong> jaar geen wijzigingen in de aanpak van de groep betreffende kapitaalmanagement.<br />

23. Winst per aandeel<br />

Gewone winst per aandeel<br />

De berekening van de gewone winst per aandeel is gebaseerd op de winst toewijsbaar aan de gewone<br />

aandeelhouders en <strong>het</strong> gewogen gemiddelde van <strong>het</strong> aantal gewone aandelen, uitstaand gedurende <strong>het</strong><br />

boekjaar.<br />

In overeenstemming <strong>met</strong> de IFRS boekhoudprincipes werden gewone winst en verwaterde winst per aandeel<br />

<strong>met</strong> terugwerkende kracht aangepast voor alle gerapporteerde periodes rekening houdend <strong>met</strong> de uitgifte<br />

van 722 809 additionele aandelen als gevolg van <strong>het</strong> dividend in aandelen (toelichting 22 – Eigen vermogen).<br />

Het gewogen gemiddelde van <strong>het</strong> aantal gewone aandelen en de winst per aandeel worden als volgt<br />

berekend :<br />

Voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Aantal gewone aandelen per 1 januari 28 715 584 28 715 584 27 798 255 27 798 255<br />

Effect van dividend in aandelen 2009 - - 844 258 844 258<br />

Effect van dividend in aandelen 2010 722 809 722 809 722 809 722 809<br />

Aangepast aantal gewone aandelen per 1 januari 29 438 393 29 438 393 29 365 322 29 365 322<br />

Effect van uitgegeven aandelen 32 750 32 750 24 623 24 623<br />

Aangepast gewogen gemiddelde aantal<br />

29 471 143 29 471 143 29 389 945 29 389 945<br />

gewone aandelen per 31 december<br />

Winst (+) / verlies (-) toerekenbaar aan de<br />

58,0 -153,6 33,5 -12,8<br />

aandeelhouders van de vennootschap (miljoen EUR)<br />

Gewone winst (+) / verlies (-) per aandeel (in EUR) 1,96 -5,20 1,14 -0,43<br />

Verwaterde winst per aandeel<br />

De berekening van de verwaterde winst per aandeel is gebaseerd op de winst toewijsbaar aan de gewone<br />

aandeelhouders en <strong>het</strong> verwaterd gewogen gemiddelde van <strong>het</strong> aantal gewone aandelen, uitstaand<br />

gedurende <strong>het</strong> boekjaar.<br />

p146 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Potentiële gewone aandelen worden als verwaterd beschouwd enkel wanneer hun omzetting in gewone<br />

aandelen zou leiden tot een daling van de winst per aandeel of toename van <strong>het</strong> verlies per aandeel van de<br />

voortgezette activiteiten.<br />

Het verwaterd gewogen gemiddelde aantal gewone aandelen en de verwaterde winst per aandeel worden als<br />

volgt berekend :<br />

Voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten<br />

Aangepast gewogen gemiddelde aantal<br />

29 471 143 29 471 143 29 389 945 29 389 945<br />

gewone aandelen per 31 december<br />

Effect van uitgegeven warranten 84 399 - 15 962 -<br />

Verwaterd gewogen gemiddelde aantal<br />

29 555 542 29 471 143 29 405 907 29 389 945<br />

gewone aandelen per 31 december<br />

Winst (+) / verlies (-) toerekenbaar aan de<br />

58,0 -153,6 33,5 -12,8<br />

aandeelhouders van de vennootschap (miljoen EUR)<br />

Verwaterde winst (+) / verlies (-) per aandeel (in EUR) 1,96 -5,20 1,14 -0,43<br />

24. Financiële schulden<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar 180,5 195,4<br />

Financiële schulden op ten hoogste één jaar 73,2 110,0<br />

Totaal financiële schulden 253,6 305,4<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten -34,9 -150,5<br />

Kortetermijnschulden bij kredietinstellingen 0,7 7,1<br />

Netto financiële schuld 219,4 162,0<br />

De gearing ratio op <strong>het</strong> einde van <strong>2011</strong> bedraagt 26,8 % (eind 2010 : 18,3 %).<br />

De bewegingstabel van de financiële schulden op korte en op lange termijn per 31 december <strong>2011</strong> is als volgt :<br />

(miljoen EUR)<br />

Financiële<br />

schulden<br />

op meer dan<br />

één jaar<br />

Financiële<br />

schulden op<br />

ten hoogste<br />

één jaar<br />

Beginsaldo op 1 januari <strong>2011</strong> 195,4 110,0 305,4<br />

Wijziging in de consolidatiekring 5,4 3,2 8,6<br />

Nieuwe leningen 15,9 13,2 29,1<br />

Terugbetalingen van leningen -23,7 -63,4 -87,1<br />

Omrekeningsverschillen -1,5 0,9 -0,6<br />

Overboekingen -11,5 11,5 -<br />

Totaal 180,0 75,4 255,4<br />

Toevoegingen aan transactiekosten verbonden aan financiële schulden - -3,7 -3,7<br />

Transactiekosten verbonden aan financiële schulden - Afschrijving 0,5 1,5 2,0<br />

Eindsaldo op 31 december <strong>2011</strong> 180,5 73,2 253,6<br />

Totaal<br />

Van de korte termijn financiële schulden per 31 december <strong>2011</strong>, betreft een bedrag van 43,5 miljoen EUR (2010 :<br />

53,0 miljoen EUR) handelspapier. Verschillende nieuwe uitgiften en terugbetalingen vonden plaats in <strong>2011</strong>. De<br />

bovenstaande tabel omvat enkel de netto evolutie van dit handelspapier.<br />

De wijziging in de consolidatiekring heeft voornamelijk betrekking op de acquisitie van de BT Bautechnik Group,<br />

welke de financiële schulden op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar van BT Bautechnik Impex GmbH &<br />

Co. Kg en BTH Fitting Kft omvat.<br />

p147


De bewegingstabel van de financiële schulden op korte en op lange termijn per 31 december 2010 was als volgt :<br />

(miljoen EUR)<br />

Financiële<br />

schulden<br />

op meer dan<br />

één jaar<br />

Financiële<br />

schulden op<br />

ten hoogste<br />

één jaar<br />

Beginsaldo op 1 januari 2010 11,6 241,7 253,3<br />

Nieuwe leningen 329,5 13,4 342,9<br />

Terugbetalingen van leningen -10,0 -275,1 -285,1<br />

Omrekeningsverschillen -0,1 0,7 0,6<br />

Overboekingen -196,4 196,4 -<br />

Overboekingen volgend op <strong>het</strong> ontvangen van verklaringen van afstand 65,0 -65,0 -<br />

Totaal 199,6 112,1 311,7<br />

Toevoegingen aan transactiekosten verbonden aan financiële schulden -6,9 -3,0 -9,9<br />

Transactiekosten verbonden aan financiële schulden - Afschrijving 2,7 0,9 3,6<br />

Eindsaldo op 31 december 2010 195,4 110,0 305,4<br />

Totaal<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar<br />

Leasingschulden 1,2 0,5<br />

Kredietinstellingen 181,7 199,1<br />

Transactiekosten verbonden aan financiële schulden -2,4 -4,2<br />

Totaal 180,5 195,4<br />

Termijnen en terugbetalingschema <strong>2011</strong> :<br />

Andere<br />

munten<br />

in miljoen<br />

EUR<br />

<strong>2011</strong><br />

In miljoen<br />

EUR Totaal Rentevoet (%)<br />

Effectieve<br />

rentevoet<br />

( %)<br />

Kredietinstellingen (private plaatsing) 150,0 150,0 5,25 (vast) 5,72 '15<br />

Kredietinstellingen (Banco Do Brasil SA) 23,0 23,0 8,5 (vast) - '13-'22<br />

Kredietinstellingen 1,5 7,2 8,7 0-7,0 (vast) - '13-'18<br />

Leasingschulden 1,2 1,2 5,8 (vast) - '13-'17<br />

Transactiekosten verbonden aan financiële schulden -2,4 -2,4 '12-'15<br />

Totaal 24,5 156,0 180,5<br />

Termijnen en terugbetalingschema 2010 :<br />

Andere<br />

munten<br />

in miljoen<br />

EUR<br />

2010<br />

In miljoen<br />

EUR Totaal Rentevoet (%)<br />

Effectieve<br />

rentevoet<br />

( %)<br />

Kredietinstellingen (private plaatsing) 150,0 150,0 5,25 (vast) 5,72 '15<br />

Kredietinstellingen (EIB) 20,0 20,0 5,258 (vast) - '12-'13<br />

Kredietinstellingen (ING) 10,0 10,0 3,65 (vast) - '12<br />

Kredietinstellingen (Banco Do Brasil SA) 11,4 11,4 8,5 (vast) - '13-'22<br />

Kredietinstellingen 1,5 6,2 7,7 0-6,0 (vast) - '12-'17<br />

Leasingschulden 0,5 0,5 5,8 (vast) - '12-'13<br />

Transactiekosten verbonden aan financiële schulden -4,2 -4,2 '12-'13<br />

Totaal 12,9 182,5 195,4<br />

Vervaldatum<br />

Vervaldatum<br />

p148 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Een ING lening, die per 31 december 2010 opgenomen was in de financiële schulden op meer dan één jaar<br />

en op ten hoogste één jaar, telkens voor een bedrag van 10,0 miljoen EUR, staat nog open voor een bedrag<br />

van 10,0 miljoen EUR in de financiële schulden op ten hoogste één jaar op 31 december <strong>2011</strong>.<br />

De lening bij de Europese Investeringsbank (EIB), <strong>met</strong> een openstaande schuld van 20,0 miljoen EUR in de<br />

financiële schulden op meer dan één jaar en 10,0 miljoen EUR in de financiële schulden op ten hoogste één<br />

jaar per jaareinde 2010, is volledig vervroegd terugbetaald in mei <strong>2011</strong>.<br />

Op 15 oktober 2010 is een FCO (Fundos Constitucionais de Financiamento, een overheidsfonds) lening<br />

toegekend aan de Braziliaanse dochteronderneming PB Brasil via de Banco Do Brasil SA voor de bouw<br />

van een gelatinefabriek in Mato Grosso, Brazilië. Het totale ontleende bedrag bedraagt 55,8 miljoen BRL<br />

(23,0 miljoen EUR aan de slotkoers per 31 december <strong>2011</strong>), en is volledig opgenomen. De interestvoet op dit<br />

krediet bedraagt 8,5 %, die <strong>het</strong> gevolg is van de langere looptijd van de lening. De activa die verworven zijn<br />

<strong>met</strong> deze financiering dienen als garantie voor de lening <strong>met</strong> Banco Do Brasil SA (toelichting 12 – Materiële<br />

vaste activa). Indien de activa niet zouden voldoen aan de schulden, stellen <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV en PB<br />

Leiner Argentina SA zich garant in de tweede graad. De aflossingen voor dit krediet zijn verschuldigd vanaf<br />

oktober 2013 tot september 2022.<br />

Eind april <strong>2011</strong> heeft de groep een overeenkomst afgesloten betreffende de herziening en verlenging van<br />

de oorspronkelijke gesyndiceerde kredietfaciliteit van februari 2010, voor een bedrag van 450,0 miljoen EUR.<br />

Deze nieuwe kredietfaciliteit heeft een looptijd van 5 jaar, tot april 2016.<br />

De volgende kredietlijnen zijn nu beschikbaar :<br />

- Een doorlopende kredietfaciliteit (Facility B) van 350,0 miljoen EUR <strong>met</strong> vervaldatum april 2016 aan een<br />

rentevoet van de Euribor op 1, 2, 3 of 6 maand + een marge (van 100 tot 160 basispunten (BP)) afhankelijk<br />

van de schuldgraad van de groep (Netto Financiële Schuld/Rebitda).<br />

- Een doorlopende leningsfaciliteit (Facility C) van 100,0 miljoen EUR <strong>met</strong> vervaldatum april 2016 aan<br />

een rentevoet van de Euribor op 1, 2, 3 of 6 maand + een marge (van 100 tot 160 BP) afhankelijk van de<br />

schuldgraad van de groep (Netto Financiële Schuld/Rebitda).<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> was er 10,0 miljoen EUR opgenomen van deze kredietlijnen onder de vorm van de ING<br />

lening zoals hierboven beschreven. Verder werd 28,3 miljoen EUR van deze kredietlijn gebruikt als garantie<br />

voor de openstaande schuld <strong>met</strong> betrekking tot de EU boete, betaalbaar in oktober 2012.<br />

Facility A van de oorspronkelijke gesyndiceerde kredietfaciliteit, opgenomen voor een bedrag van<br />

9,5 miljoen EUR per 31 december 2010, werd volledig terugbetaald in <strong>2011</strong>.<br />

De betaalde transactiekosten op deze herziene gesyndiceerde kredietfaciliteit bedragen in totaal<br />

3,7 miljoen EUR. Deze transactiekosten worden geboekt in mindering van de financiële schulden. De<br />

transactiekosten worden afgeschreven volgens de effectieve rentevoet<strong>met</strong>hode en worden opgenomen in<br />

de interestkosten. De resterende transactiekosten op deze herziene gesyndiceerde kredietfaciliteit binnen de<br />

financiële schulden bedragen 3,2 miljoen EUR op 31 december <strong>2011</strong>.<br />

Het resterend bedrag van de transactiekosten op de originele gesyndiceerde kredietfaciliteit en op de private<br />

plaatsing opgenomen in de financiële schulden bedraagt respectievelijk 2,4 miljoen EUR en 2,4 miljoen EUR<br />

per 31 december <strong>2011</strong>. Rekening houdend <strong>met</strong> <strong>het</strong> feit dat aan de voorwaarden om deze transactiekosten op<br />

te nemen in de financiële schulden nog steeds voldaan wordt, worden de transactiekosten van de originele<br />

gesyndiceerde kredietfaciliteit afgeschreven over de verlengde looptijd van de herziene gesyndiceerde<br />

kredietfaciliteit (tot april 2016). De transactiekosten op de private plaatsing worden nog steeds afgeschreven<br />

over de originele looptijd tot oktober 2015.<br />

Convenanten op de herziene gesyndiceerde kredietfaciliteit verschillen van deze op de originele<br />

gesyndiceerde kredietfaciliteit als volgt :<br />

- Originele gesyndiceerde kredietfaciliteit : maximale gearing, minimale interestdekking, maximale<br />

schuldgraad, maximaal factoringbedrag en een maximale netto schuld. Aan alle convenanten werd voldaan.<br />

p149


- Herziene gesyndiceerde kredietfaciliteit : maximale gearing, minimale interestdekking, maximale<br />

schuldgraad en een maximaal factoringbedrag. Aan alle convenanten werd voldaan.<br />

Financiële schulden op ten hoogste één jaar<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Financiële schulden op ten hoogste één jaar<br />

Schulden op meer dan één jaar, die binnen <strong>het</strong> jaar vervallen 12,8 30,3<br />

Leasingschulden op minder dan één jaar 0,3 1,1<br />

Handelspapier en kredietinstellingen 65,8 80,7<br />

Transactiekosten verbonden aan financiële schulden -5,7 -2,1<br />

Totaal 73,2 110,0<br />

De groep heeft toegang tot een Belgisch programma van handelspapier voor een bedrag van<br />

200,0 miljoen EUR waarvan 43,5 miljoen EUR werd gebruikt per eind december <strong>2011</strong> (31 december 2010 :<br />

53,0 miljoen EUR). Dit handelspapier is uitgegeven door <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV, een Belgische<br />

dochteronderneming. Het handelspapier uitgegeven door <strong>Tessenderlo</strong> NL Holding BV, een Nederlandse<br />

dochteronderneming, en openstaand voor een bedrag van 8,0 miljoen EUR per 31 december 2010, werd<br />

volledig terugbetaald in <strong>2011</strong>.<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar per<br />

munteenheid<br />

Analyse van de financiële schulden op ten hoogste één jaar en op meer dan één jaar per munteenheid,<br />

uitgedrukt in EUR (<strong>2011</strong>) :<br />

(miljoen EUR) EUR BRL CNY Overige Totaal<br />

Financiële schulden op ten hoogste één jaar (*) 56,1 - 13,8 3,3 73,2<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar 156,0 23,0 - 1,5 180,5<br />

Totaal financiële schulden 212,0 23,0 13,8 4,8 253,6<br />

Percentage van totale financiële schulden 83,60 % 9,07 % 5,44 % 1,89 % 100,00 %<br />

(*)<br />

Een deel van deze leningen is aangegaan in EUR en nadien omgezet in GBP en USD (zie ook toelichting 28 – Financiële instrumenten). De<br />

oorspronkelijke lening blijft in EUR.<br />

In de financiële schulden in EUR is ook <strong>het</strong> niet afgeschreven gedeelte van de transactiekosten opgenomen<br />

voor een bedrag van 8,1 miljoen EUR, waarvan 2,4 miljoen EUR op meer dan één jaar en 5,7 miljoen EUR op<br />

ten hoogste één jaar.<br />

Analyse van de financiële schulden op ten hoogste één jaar en op meer dan één jaar per munteenheid,<br />

uitgedrukt in EUR (2010) :<br />

(miljoen EUR) EUR BRL CNY Overige Totaal<br />

Financiële schulden op ten hoogste één jaar (*) 104,2 - 2,3 3,5 110,0<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar 182,5 11,4 - 1,5 195,4<br />

Totaal financiële schulden 286,7 11,4 2,3 5,0 305,4<br />

Percentage van totale financiële schulden 93,88 % 3,73 % 0,75 % 1,64 % 100,00 %<br />

(*)<br />

Een deel van deze leningen is aangegaan in EUR en nadien omgezet in GBP en USD (zie ook toelichting 28 – Financiële instrumenten). De<br />

oorspronkelijke lening blijft in EUR.<br />

In de financiële schulden in EUR was ook <strong>het</strong> niet afgeschreven gedeelte van de transactiekosten opgenomen<br />

voor een bedrag van 6,3 miljoen EUR, waarvan 4,2 miljoen EUR op meer dan één jaar en 2,1 miljoen EUR op<br />

ten hoogste één jaar.<br />

p150 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Financiële leasing<br />

Termijnen en terugbetalingschema voor financiële leasingcontracten voor 2010 en <strong>2011</strong> :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

(miljoen EUR)<br />

Leasingschulden<br />

Interesten Hoofdsom schulden Interesten Hoofdsom<br />

Leasing-<br />

Minder dan één jaar 0,4 0,1 0,3 1,2 0,1 1,1<br />

Tussen één en vijf jaar 1,3 0,1 1,2 0,5 0,0 0,5<br />

Meer dan vijf jaar 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0<br />

Totaal 1,7 0,2 1,5 1,7 0,1 1,6<br />

25. Personeelsbeloningen<br />

De voorzieningen voor brugpensioen en voor pensioenplannen <strong>met</strong> een te bereiken doel werden als volgt<br />

opgenomen in de balans :<br />

(miljoen EUR)<br />

Voorziening<br />

voor brugpensioenen<br />

Pensioenplannen<br />

<strong>met</strong> een te<br />

bereiken doel<br />

Saldo op 1 januari <strong>2011</strong> 11,6 26,6 38,2<br />

Wijziging in de consolidatiekring -2,3 -5,8 -8,1<br />

Toevoeging van voorzieningen 0,1 4,9 5,0<br />

Aanwending van voorzieningen -2,2 -0,4 -2,6<br />

Terugname van voorzieningen - -2,4 -2,4<br />

Overige bewegingen -0,1 0,6 0,5<br />

Saldo op 31 december <strong>2011</strong> 7,0 23,6 30,6<br />

Totaal<br />

Een algemene beschrijving van <strong>het</strong> type plan<br />

• Personeelsbeloningen<br />

Deze verplichtingen worden geboekt om de vergoedingen na uitdiensttreding te dekken en zij dekken de<br />

pensioenplannen en andere voordelen, in overeenstemming <strong>met</strong> de lokale praktijken en voorwaarden, en<br />

gebruik makend van een actuariële berekening die de financiering van de verzekeringsmaatschappijen en<br />

andere pensioenplannen in rekening neemt. De belangrijkste pensioenplannen bevinden zich in België,<br />

Nederland, de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Duitsland en Italië.<br />

• Vaste bijdrage pensioenplannen<br />

De vaste bijdrage pensioenplannen zijn plannen voor dewelke de onderneming vooraf vastgestelde bijdragen<br />

stort in een juridische vennootschap of een afzonderlijk fonds, in overeenstemming <strong>met</strong> de bepalingen van <strong>het</strong><br />

plan. De wettelijke of feitelijke verplichting van de groep is beperkt tot de gestorte bijdragen. De bijdragen<br />

worden geboekt als een kost in de winst- en verliesrekening op <strong>het</strong> ogenblik dat ze zich voordoen en worden<br />

opgenomen in toelichting 8 – Personeelskosten en hiermee verbonden voordelen.<br />

Alle vaste bijdrage pensioenplannen in België zijn wettelijk verplicht om een minimumrentabiliteit te<br />

garanderen. In de mate dat de wettelijke rentabiliteitsgarantie voldoende afgedekt is, heeft de groep geen<br />

verdere betalingsverplichting buiten de pensioenbijdragen die in de winst- en verliesrekening worden<br />

opgenomen. In dit geval worden de pensioenplannen dan ook verwerkt als “vaste bijdrage” pensioenplannen.<br />

• Pensioenplannen <strong>met</strong> een te bereiken doel<br />

Deze plannen worden extern gefinancierd door pensioenfondsen of verzekeringsmaatschappijen.<br />

Onafhankelijke actuarissen voeren op regelmatige basis een actuariële waardering uit.<br />

p151


Pensioenplan <strong>met</strong> een te bereiken doel<br />

De bedragen opgenomen in de balans zijn de volgende :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010 2009 2008 2007<br />

Netto actuele waarde van de volledig gefinancierde<br />

100,4 24,7 22,6 78,9 83,7<br />

verplichtingen<br />

Netto actuele waarde van de gedeeltelijk gefinancierde 61,9 160,6 150,4 71,2 75,4<br />

verplichtingen<br />

Netto actuele waarde van de volledig niet-gefinancierde 18,4 19,6 20,1 18,0 18,9<br />

verplichtingen<br />

Totale netto actuele waarde van de verplichtingen 180,7 204,9 193,1 168,1 178,0<br />

Reële waarde van de fondsbeleggingen 169,5 180,6 161,3 147,3 161,7<br />

Tekort 11,2 24,3 31,8 20,8 16,3<br />

Niet-opgenomen actuariële winsten (verliezen) -15,9 -18,4 -25,7 -10,0 3,1<br />

Nettoverplichting (vordering) -4,7 5,9 6,1 10,8 19,4<br />

Ervaringsaanpassingen op de pensioenverplichtingen 0,9 11,0 -2,3 -4,6 0,3<br />

Ervaringsaanpassingen op de fondsbeleggingen -5,2 10,5 3,8 -23,5 -4,0<br />

Niet-opgenomen resultaat in % van de verplichtingen 8,79 % 8,98 % 13,31 % 5,95 % -1,74%<br />

Niet-opgenomen resultaat in % van de fondsbeleggingen 9,38 % 10,19 % 15,93 % 6,79 % -1,92%<br />

Bedragen opgenomen in de balans :<br />

Schulden 23,6 26,6 26,1 25,3 29,6<br />

Vorderingen (toelichting 18) 28,2 20,7 20,0 14,5 10,2<br />

Nettoverplichting (vordering) -4,7 5,9 6,1 10,8 19,4<br />

De daling van de netto actuele waarde van de verplichtingen kan voornamelijk verklaard worden door de<br />

verkoop van de Pvc/Chloor-alkali activiteiten aan Kerling (via Ineos ChlorVinyls) en de overdracht van de<br />

pensioenverplichtingen opgenomen in de verkoop.<br />

De bedragen opgenomen in de winst- en verliesrekening zijn de volgende (de cijfers van 2010 zijn herwerkt en<br />

geven de pensioenkost uit de voortgezette bedrijfsactiviteiten weer) :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Aan <strong>het</strong> dienstjaar toegerekende pensioenkosten 5,2 4,8<br />

Rentekosten 8,6 8,7<br />

Verwachte opbrengsten van de fondsbeleggingen -9,5 -7,6<br />

Afschrijvingen actuariële verliezen/(winsten) -1,7 1,1<br />

Niet-opgenomen pensioenkosten (opbrengsten) van de verstreken diensttijd - -0,5<br />

Kosten (opbrengsten) van inperking -1,3 -0,1<br />

Totaal, opgenomen in "personeelskosten en hiermee verbonden voordelen"<br />

(toelichting 8)<br />

1,3 6,4<br />

De afschrijving van actuariële verliezen/(winsten) heeft voornamelijk betrekking op de afschrijving van<br />

niet-opgenomen actuariële winsten op pensioenplannen in Franse dochterondernemingen, welke tot een<br />

daling van de schulden van 2,3 miljoen EUR heeft geleid. Deze afschrijving werd opgenomen als een nietrecurrente<br />

opbrengst (toelichting 7 – Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)). De opbrengsten van inperking,<br />

ook opgenomen in de niet-recurrente opbrengsten, hebben voornamelijk betrekking op de gerealiseerde<br />

opbrengst (0,9 miljoen EUR) op <strong>het</strong> pensioenplan <strong>met</strong> een te bereiken doel in Groot-Brittannië als gevolg van<br />

de verkoop van de dochteronderneming <strong>Tessenderlo</strong> Fine Chemicals Ltd, in <strong>het</strong> bedrijfssegment Organische<br />

chloorderivaten (toelichting 7 – Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)).<br />

p152 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


De netto periodieke pensioenkost is vervat in de volgende rubrieken van de winst- en verliesrekening<br />

(de cijfers van 2010 zijn herwerkt en geven de netto periodieke pensioenkost uit de voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten weer) :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Kostprijs verkopen 4,1 4,1<br />

Distributiekosten -0,3 0,1<br />

Verkoop- en marketingkosten 0,7 1,6<br />

Administratieve kosten 0,4 0,6<br />

Overige bedrijfsopbrengsten/(kosten) - 0,1<br />

Niet-recurrente bestanddelen, netto -3,6 -0,1<br />

Totaal 1,3 6,4<br />

De wijzigingen in de actuele waarde van de brutoverplichting uit hoofde van de te bereiken doel<br />

pensioenplannen zijn de volgende (de cijfers van 2010 geven de voortgezette en beëindigde<br />

bedrijfsactiviteiten weer) :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Beginsaldo van de actuele waarde van de brutoverplichting 204,9 193,1<br />

Wijziging in de consolidatiekring -21,3 -<br />

Aan <strong>het</strong> dienstjaar toegerekende pensioenkosten 6,3 7,3<br />

Pensioenkosten (opbrengsten) van de verstreken diensttijd - -0,5<br />

Rentekosten 8,6 10,1<br />

Actuariële verliezen (winsten) -7,0 5,2<br />

Omrekeningsverschillen op buitenlandse plannen 1,0 0,8<br />

Afwikkelingen en inperkingen -1,3 -0,2<br />

Betaalde vergoedingen -10,5 -10,9<br />

Eindsaldo van de actuele waarde van de brutoverplichting 180,7 204,9<br />

In <strong>2011</strong> werd de “aan <strong>het</strong> dienstjaar toegerekende pensioenkosten” voor 1,1 miljoen EUR gefinancierd door<br />

werknemersbijdragen (2010 : 1,3 miljoen EUR).<br />

De wijzigingen in de reële waarde van de fondsbeleggingen zijn de volgende (de cijfers van 2010 geven de<br />

voortgezette en beëindigde bedrijfsactiviteiten weer) :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Beginsaldo van de reële waarde van fondsbeleggingen 180,6 161,3<br />

Wijziging in de consolidatiekring -16,4 -<br />

Verwacht rendement op de fondsbeleggingen 9,5 9,0<br />

Actuariële winsten (verliezen) -5,7 11,3<br />

Bijdragen van de deelnemers aan de plannen 1,1 1,3<br />

Bijdragen van de werkgever 9,8 7,6<br />

Omrekeningsverschillen op buitenlandse plannen 1,1 1,0<br />

Betaalde vergoedingen -10,5 -10,9<br />

Eindsaldo van de reële waarde van fondsbeleggingen 169,5 180,6<br />

Het verwachte rendement van de individuele categorieën van fondsbeleggingen is bepaald door gebruik<br />

te maken van relevante indexen als referentie. Het globaal verwachte opbrengstpercentage werd berekend<br />

door <strong>het</strong> wegen van de individuele percentages in overeenstemming <strong>met</strong> hun verwacht belang in de totale<br />

investeringsportefeuille.<br />

De effectieve opbrengsten van de fondsbeleggingen van de voortgezette bedrijfsactiviteiten in <strong>2011</strong> en 2010<br />

bedragen respectievelijk 3,8 miljoen EUR en 19,2 miljoen EUR.<br />

De groep verwacht in 2012 een bijdrage van 5,3 miljoen EUR te leveren voor de pensioenplannen <strong>met</strong> een te<br />

bereiken doel.<br />

p153


De belangrijkste categorieën van fondsbeleggingen uitgedrukt als percentage van de totale<br />

fondsbeleggingen zijn de volgende :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Aandelen 23 % 25 %<br />

Investeringen in vastrentende producten 14 % 17 %<br />

Geldmiddelen en deposito's 4 % 3 %<br />

Vastgoed 2 % 2 %<br />

Verzekeringscontracten 57 % 53 %<br />

Totaal 100 % 100 %<br />

De belangrijkste actuariële veronderstellingen op balansdatum (uitgedrukt als gewogen gemiddelden) zijn de<br />

volgende :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Disconteringsvoet per 31 december 5,0 % 4,8 %<br />

Verwachte rendement op fondsbeleggingen per 31 december 5,8 % 5,6 %<br />

Verwachte procentuele salarisstijging 2,5 % 2,5 %<br />

• Ontslagvergoedingen (pre-pensioenplannen, andere verplichtingen bij ontslag)<br />

Deze voordelen ontstaan als een gevolg van de beslissing van de onderneming om de tewerkstelling van een<br />

werknemer of van een groep werknemers te beëindigen vóór de normale pensioendatum of van de beslissing<br />

van een werknemer om vrijwillig de tewerkstelling stop te zetten in ruil voor deze vergoedingen. Deze<br />

vergoedingen worden verwerkt op <strong>het</strong> moment van de betekening.<br />

Op aandelen gebaseerde betalingen<br />

Een warrantplan werd gecreëerd om de loyaliteit en motivatie van <strong>het</strong> senior management van de groep te<br />

verhogen. Het plan geeft <strong>het</strong> senior management de mogelijkheid om warranten te aanvaarden die hen <strong>het</strong><br />

recht geven om aandelen te onderschrijven. De raad van bestuur bepaalt jaarlijks de lijst <strong>met</strong> de begunstigden.<br />

Er bestaan geen voorwaarden <strong>met</strong> betrekking tot <strong>het</strong> aantal dienstjaren, echter de begunstigden mogen niet<br />

ontslagen zijn of hun ontslag hebben ingediend en hun hiermee gerelateerde opzeggingstermijn uitdienen<br />

(<strong>met</strong> uitzondering voor de personen die <strong>met</strong> pensioen of <strong>met</strong> brugpensioen gaan). Het benoemings- en<br />

vergoedingscomité kent de warranten toe aan de begunstigden op basis van de door hen geleverde prestaties.<br />

De uitoefenprijs van de warrant is gelijk aan de gemiddelde marktprijs van de onderliggende aandelen in de<br />

dertig werkdagen voorafgaand aan de dag van <strong>het</strong> aanbod of de marktprijs op de laatste dag voorafgaand aan<br />

<strong>het</strong> aanbod, indien deze waarde lager is. Voor Amerikaanse ingezetenen is de uitoefenprijs gelijk aan de prijs<br />

van de normale aandelen van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV bij afsluiting van de beurs op de dag zelf van <strong>het</strong> aanbod.<br />

De onderstaande tabel geeft een overzicht van de uitgegeven warranten per 31 december <strong>2011</strong> :<br />

Toewijzingsdatum<br />

Laatste<br />

uitoefendatum<br />

Gemiddelde<br />

uitoefenprijs<br />

Aantal<br />

uitstaande<br />

onderschrijvingsrechten<br />

november '02 juli '12 25,87 9 800<br />

november '03 juli '15 26,45 9 800<br />

november '04 juli '16 31,69 31 400<br />

november '05 juli '17 27,11 31 400<br />

november '06 juli '18 30,02 59 040<br />

januari '08 december ‘17 43,10 92 425<br />

februari ‘09 december ‘13 22,85 130 750<br />

januari '10 december '14 22,43 192 542<br />

december '10 december '15 24,09 279 499<br />

december '11 december '16 21,78 337 733<br />

Totaal 1 174 389<br />

p154 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Overeenkomstig de “Economische Herstelwet” van 27 maart 2009, zoals gepubliceerd in <strong>het</strong> Belgisch Staatsblad<br />

van 7 april 2009, werd de levensduur van de warranten van de periode 2003-2008 <strong>met</strong> 5 jaar verlengd in 2009.<br />

IFRS 2 Op aandelen gebaseerde betalingen vereist dat de verloning in aandelen toegekend aan personeel<br />

verwerkt wordt in de jaarrekening gebaseerd op de reële waarde van de warranten op toekenningsdatum. In<br />

overeenstemming <strong>met</strong> de overgangsbepalingen opgenomen in IFRS 2, worden de warranten die toegekend<br />

werden vóór 7 november 2002 en die nog niet uitoefenbaar waren op 1 januari 2005 niet verwerkt via de winsten<br />

verliesrekening.<br />

Op 26 oktober <strong>2011</strong>, heeft de raad van bestuur besloten om een nieuwe uitgifte van warranten aan te bieden,<br />

die door de begunstigden moest aanvaard worden op 25 december <strong>2011</strong> ten laatste. Op 25 december <strong>2011</strong>,<br />

werden 337 733 warranten toegekend aan <strong>het</strong> senior management <strong>met</strong> een gemiddelde uitoefenprijs van<br />

21,78 EUR. De kost van deze warranten werd opgenomen in <strong>2011</strong>.<br />

De reële waarde van de toegekende warranten, wordt bepaald door gebruik te maken van <strong>het</strong><br />

Black & Scholes model.<br />

De totale kost van warranten opgenomen in <strong>het</strong> resultaat van de groep in <strong>2011</strong> bedraagt 1,2 miljoen EUR<br />

(2010 : 2,7 miljoen EUR).<br />

De gewogen gemiddelde reële waarde van de warranten en de veronderstellingen gebruikt bij de waardering<br />

van de warranten, zijn de volgende :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Vierde schijf Derde schijf<br />

Reële waarde (EUR) 3,6 6,6 4,4<br />

Aandelenprijs (EUR) 20,55 27,19 23,03<br />

Uitoefenprijs (EUR) 21,78 24,09 22,43<br />

Verwachte volatiliteit 37,04 % 34,85 % 35,04 %<br />

Verwachte levensduur (jaren) 4,5 4,5 4,5<br />

Verwacht dividendrendement 6,49 % 4,90 % 5,78 %<br />

Risicovrije interest 3,38 % 3,23 % 2,64 %<br />

De volatiliteit is gebaseerd op de vijfjarig wekelijks gemiddelde volatiliteit van de aandelen van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV.<br />

Het aantal en de gewogen gemiddelde uitoefenprijs van de aandelenwarranten is als volgt :<br />

Gewogen<br />

gemiddelde<br />

uitoefenprijs<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Aantal<br />

warranten<br />

Gewogen<br />

gemiddelde<br />

uitoefenprijs<br />

Aantal<br />

warranten<br />

Uitstaande warranten per begin boekjaar 26,59 851 726 30,54 381 605<br />

Vervallen gedurende <strong>het</strong> boekjaar 38,17 7 870 30,02 1 920<br />

Uitgeoefend gedurende <strong>het</strong> boekjaar 26,70 7 200 - -<br />

Toegekend gedurende <strong>het</strong> boekjaar 21,78 337 733 23,41 472 041<br />

Openstaand op <strong>het</strong> einde van <strong>het</strong> boekjaar 25,13 1 174 389 26,59 851 726<br />

Uitoefenbaar op <strong>het</strong> einde van <strong>het</strong> boekjaar 34,70 233 865 29,12 151 760<br />

Er werden 7 200 warranten uitgeoefend, waarvan 4 800 door voormalige leden van <strong>het</strong> GMC en 2 400 warranten<br />

door <strong>het</strong> senior management (toelichting 22 – Eigen vermogen). 7 870 warranten zijn vervallen in <strong>2011</strong>.<br />

Per jaareinde <strong>2011</strong> waren 233 865 warranten uitoefenbaar aan een gemiddelde uitoefenprijs van 34,70 EUR (<strong>met</strong> een<br />

werkelijke uitoefenprijs tussen 25,87 EUR en 43,10 EUR). Per jaareinde 2010 waren 151 760 warranten uitoefenbaar<br />

aan een gemiddelde uitoefenprijs van 29,12 EUR (<strong>met</strong> een werkelijke uitoefenprijs tussen 25,87 EUR en 31,69 EUR).<br />

De gewogen gemiddelde resterende contractuele levensduur van de warranten per 31 december <strong>2011</strong> is<br />

4,2 jaar (2010 : 4,9 jaar).<br />

p155


26. Voorzieningen<br />

(miljoen EUR)<br />

Op ten<br />

hoogste<br />

één jaar<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Op<br />

meer dan<br />

één jaar<br />

Totaal<br />

Op ten<br />

hoogste<br />

één jaar<br />

Op<br />

meer dan<br />

één jaar<br />

Milieu 2,7 28,9 31,6 2,9 33,0 35,9<br />

Ontmanteling - 17,3 17,3 - 22,4 22,4<br />

Herstructurering 3,2 2,2 5,4 8,5 0,8 9,3<br />

Overige 2,5 7,7 10,2 0,5 9,7 10,2<br />

Totaal 8,4 56,1 64,5 11,9 65,9 77,8<br />

Totaal<br />

Milieu<br />

Ontmanteling<br />

Herstructurering<br />

Overige Totaal<br />

Saldo op 1 januari <strong>2011</strong> 35,9 22,4 9,3 10,2 77,8<br />

Wijziging in de consolidatiekring -4,2 -5,0 - -0,9 -10,1<br />

Toevoeging van voorzieningen 0,7 0,3 3,3 4,4 8,7<br />

Aanwending van voorzieningen -1,4 -0,5 -6,8 -2,8 -11,5<br />

Terugname van voorzieningen - - -0,5 -0,3 -0,8<br />

Effect van verdiscontering 0,3 0,1 - - 0,4<br />

Overige bewegingen 0,3 - 0,1 -0,4 0,0<br />

Saldo op 31 december <strong>2011</strong> 31,6 17,3 5,4 10,2 64,5<br />

De milieuvoorzieningen hebben voornamelijk betrekking op de bestaande verplichting van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV om verontreinigde terreinen te saneren. De groep engageerde zich om haar productieproces<br />

aan te passen en oude slibbekkens in Limburg (België) te saneren. De overblijvende voorziening bedroeg<br />

29,5 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong>.<br />

De verkoop van de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten activiteiten (toelichting 5<br />

– Beëindigde bedrijfsactiviteiten) resulteerde in een afname van de milieuvoorzieningen <strong>met</strong> 4,2 miljoen EUR.<br />

De kasuitgaven van de milieuvoorzieningen worden verwacht in de periode 2012-2040. De geboekte<br />

bedragen reflecteren de beste raming van <strong>het</strong> management <strong>met</strong> betrekking tot de verwachte uitgaven om<br />

aan de verplichting op balansdatum te kunnen voldoen.<br />

Een aantal vestigingen in Frankrijk, die door de groep worden uitgebaat, worden onderworpen aan de<br />

wetgeving <strong>met</strong> betrekking tot de voor de bescherming van <strong>het</strong> leefmilieu geklasseerde installaties (ICPE).<br />

Deze wetgeving verplicht tot ontmanteling van geklasseerde installaties. Op basis van een interne evaluatie,<br />

die voor <strong>het</strong> eerst in 2009 werd uitgevoerd, werd een voorziening aangelegd in dat jaar. Deze voorziening<br />

had geen significante impact op de winst- en verliesrekening van de groep aangezien deze voorziening<br />

opgenomen werd in de kost van de betreffende materiële vaste activa, welke overeenkomstig wordt<br />

afgeschreven. De totale provisie bedraagt 16,1 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong>.<br />

De geboekte bedragen werden bepaald op basis van een interne evaluatie en aan de hand van de<br />

aanschaffingswaarde van de gerelateerde activa. Deze bedragen reflecteren de beste raming van <strong>het</strong><br />

management <strong>met</strong> betrekking tot de verwachte uitgaven. De verwachte timing van de kasuitgaven is nog niet<br />

gekend. Er worden echter geen kasuitgaven verwacht in de nabije toekomst.<br />

De verkoop van de Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten activiteiten (toelichting<br />

5 – Beëindigde bedrijfsactiviteiten) resulteerde in een afname van de ontmantelingsvoorziening <strong>met</strong><br />

5,0 miljoen EUR die voornamelijk gerelateerd was aan de ontmanteling van een kwikelektrolyse-eenheid.<br />

In september <strong>2011</strong> deelde de dochteronderneming Aliphos Italia, de betrokken sociale partners haar intentie<br />

mee om de productie in haar Italiaanse fabriek (Cologna Veneta) begin 2012 stop te zetten. De groep wil <strong>met</strong><br />

die beslissing zijn productiecapaciteit aanpassen aan een afnemende Europese markt voor voederfosfaten en<br />

zo zijn vastekostenbasis verbeteren. Een herstructureringsvoorziening van 0,8 miljoen EUR werd aangelegd om<br />

de kosten verbonden <strong>met</strong> deze sluiting te dekken, en omvat voornamelijk ontslagvergoedingen (toelichting<br />

7 – Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)). De kosten werden geraamd op basis van de voorwaarden van de<br />

desbetreffende contracten. De geraamde kasuitgaven worden verwacht in <strong>het</strong> eerstkomende jaar.<br />

p156 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Naar aanleiding van een reorganisatie van de Britse profielactiviteiten om de operationele processen<br />

efficiënter te maken, werd een voorziening van 1,6 miljoen EUR aangelegd, voornamelijk om<br />

ontslagvergoedingen en verlieslatende lease overeenkomsten te dekken. De geraamde kasuitgaven worden<br />

verwacht in de periode 2012-2016 .<br />

De resterende toevoegingen aan de herstructureringsvoorzieningen zijn voornamelijk <strong>het</strong> gevolg van<br />

aanpassingen van de geraamde kosten voor een lopend herstructureringsprogramma van een Frans filiaal<br />

actief in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen”.<br />

Het gebruik van de herstructureringsvoorzieningen heeft voornamelijk betrekking op de sluiting van drie<br />

sites in Frankrijk, zoals aangekondigd in 2009 en 2010, alsook de reorganisatie van de activiteiten van een site<br />

in Frankrijk aangekondigd in 2010 (binnen de bedrijfssegmenten “Kunststof leidingsystemen en Profielen”,<br />

“Compounds” en “Farmaceutische tussenproducten”) waarvoor kasuitgaven plaatsvonden in <strong>2011</strong> voor<br />

een bedrag van 6,8 miljoen EUR. De implementatie van deze herstructureringsprogramma’s is bijna ten<br />

einde en <strong>het</strong> overblijvende gedeelte wordt verwacht afgehandeld te worden in de periode 2012-2013 (<strong>het</strong><br />

overblijvende saldo van de herstructureringsvoorziening bedraagt 3,0 miljoen EUR).<br />

De geboekte herstructureringsvoorzieningen reflecteren de beste raming van <strong>het</strong> management <strong>met</strong><br />

betrekking tot de verwachte uitgaven om aan de huidige verplichtingen op balansdatum te voldoen.<br />

De toevoegingen aan de “overige” voorzieningen hebben voornamelijk betrekking op de geraamde<br />

toekomstige kosten van verlieslatende lease overeenkomsten (1,2 miljoen EUR) die werden opgenomen in de<br />

niet-recurrente bestanddelen van <strong>het</strong> bedrijfssegment “Kunststof leidingsystemen en Profielen” (toelichting 7<br />

– Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)). De geraamde kasuitgaven worden verwacht in de periode 2012-2014.<br />

De resterende saldi van de “overige” voorzieningen hebben hoofdzakelijk betrekking op diverse, individueel<br />

beschouwd, niet-significante bedragen. De geboekte bedragen reflecteren de beste raming van <strong>het</strong><br />

management <strong>met</strong> betrekking tot de verwachte uitgaven om aan de huidige verplichting op balansdatum te<br />

kunnen voldoen. De verwachte timing van de kasuitgaven van de resterende saldi is nog niet gekend.<br />

Er werd geen actief geboekt, aangezien alle verwachte terugbetalingen, in voorkomend geval, als immaterieel<br />

worden beschouwd (bijvoorbeeld als gevolg van de uitvoering van milieu- en ontmantelingsplannen).<br />

27. Handels- en overige schulden<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Handels- en overige schulden op meer dan één jaar<br />

Handelsschulden 0,2 -<br />

Overige schulden 2,3 30,2<br />

Totaal 2,4 30,2<br />

Handels- en overige schulden op ten hoogste één jaar<br />

Handelsschulden 250,0 320,1<br />

Overige schulden 67,0 81,9<br />

Bezoldigingen en sociale zekerheid 62,4 67,6<br />

Totaal 379,3 469,6<br />

De daling van de overige schulden op meer dan één jaar en op ten hoogste één jaar kan voornamelijk verklaard<br />

worden door de betaling van een deel van de EU boete in <strong>2011</strong> voor een bedrag van 29,0 miljoen EUR. Het<br />

openstaand saldo van de EU boete, <strong>met</strong> inbegrip van de interestkosten opgebouwd aan een interestvoet van 2,5 %,<br />

moet betaald worden in oktober 2012 en is opgenomen in de overige schulden op ten hoogste één jaar voor een<br />

bedrag van 28,4 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong>.<br />

De handels- en overige schulden van de verkochte Pvc/Chloor-alkali en een deel van de Organische chloorderivaten<br />

activiteiten (toelichting 5 – Beëindigde bedrijfsactiviteiten), evenals van de verkochte dochterondernemingen<br />

Chelsea Building Products Inc. en Dynaplast-Extruco Inc. (toelichting 4 – Acquisities en verkopen) bedroegen<br />

99,8 miljoen EUR in 2010, waarvan handelsschulden op ten hoogste één jaar (94,1 miljoen EUR), bezoldigingen en<br />

sociale zekerheidschulden op ten hoogste één jaar (4,8 miljoen EUR) en overige schulden op ten hoogste één jaar<br />

(0,9 miljoen EUR).<br />

p157


28. Financiële instrumenten<br />

De blootstelling aan risico’s verbonden aan vreemde valuta, kredieten en interestvoeten zijn een gevolg van<br />

<strong>het</strong> normale verloop van de activiteiten van de groep. Afgeleide financiële instrumenten worden gebruikt<br />

om <strong>het</strong> risico voor de groep, verbonden aan wisselkoersschommelingen, te verminderen en om variabele<br />

interestvoeten te converteren naar een vaste interestvoet. Afgeleide financiële instrumenten die door de<br />

groep worden gebruikt, omvatten valuta termijncontracten, cross currency interestswaps, interestswaps,<br />

valutaswaps en valuta opties.<br />

Risicobeheersingskader<br />

Risico’s zijn een belangrijk en onvermijdelijk aspect van de bedrijfsvoering. Om de risico’s te beheersen heeft<br />

de groep de voorbije jaren al een aantal procedures uitgewerkt en toegepast.<br />

- Om de impact van kredietrisico’s te verminderen, heeft de groep een kredietbeleid opgesteld <strong>met</strong><br />

betrekking tot aanvragen voor kredietlimieten, goedkeuringsprocedures en voortdurende opvolging van<br />

<strong>het</strong> kredietrisico. Verder wordt de inning voor een deel van de nog uitstaande vorderingen uitbesteed<br />

(factoring).<br />

- De groep stelt op regelmatige basis korte – en langetermijnvooruitzichten op om de financiële middelen te<br />

laten overeenstemmen <strong>met</strong> de vooraf bepaalde noden. Bovendien heeft de groep een aantal kredietlijnen.<br />

- De groep anticipeert op schommelingen in energieprijzen via een gecentraliseerd aankoopbeleid.<br />

- De groep dekt zich in tegen risico’s op <strong>het</strong> vlak van transacties in vreemde munt. Dochterondernemingen zijn<br />

verplicht om voor gefactureerde bedragen (klanten, leveranciers) hun nettopositie in vreemde munt mee te<br />

delen aan <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV, een dochteronderneming die specifiek voor dit doel is opgericht. Alle<br />

posities worden samengevoegd op <strong>het</strong> niveau van <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV. De nettosaldi, die erg klein zijn,<br />

worden dan aangekocht of verkocht op de markt. Dit gebeurt vooral door de contante aankoop en verkoop<br />

van vreemde valuta, gevolgd door valutaswaps.<br />

- Zowel operationele risico’s als gezondheids- en veiligheidsrisico’s worden tot een minimum beperkt door<br />

middel van een systeem dat <strong>het</strong> productieprocesrisico beheert en risico’s in verband <strong>met</strong> veiligheid, milieu,<br />

productie en kwaliteit evalueert. De nodige maatregelen worden getroffen <strong>met</strong> betrekking tot risicocontrole.<br />

Onder meer: preventief onderhoud, voorraad van cruciale onderdelen en operationele procedures. Dankzij<br />

de voortdurende focus op risico’s is <strong>Tessenderlo</strong> Group er in <strong>2011</strong> in geslaagd om <strong>het</strong> aantal ongevallen<br />

op groepsniveau <strong>met</strong> 20 % te verminderen. De afdeling Risk Management voert veiligheidscontroles<br />

uit in verscheidene productieafdelingen. Het risicoaspect wordt beschouwd als een prioriteit bij elke<br />

nieuwbouw of bij elke aanpassing aan bestaande faciliteiten. Dat betekent dat de beperking en/<br />

of vermindering van bestaande risico’s een essentieel onderdeel vormt van elk project. Verscheidene<br />

dochterondernemingen worden jaarlijks gecontroleerd door een externe verzekeringsmaatschappij in<br />

samenwerking <strong>met</strong> de afdeling Risk Management. Tijdens deze bezoeken worden preventieve maatregelen<br />

aanbevolen, die Risk Management implementeert. Ook de kleinere dochterondernemingen van de groep<br />

ontsnappen niet aan dit proces. De afdeling Risk Management bezoekt hen op regelmatige basis om <strong>het</strong><br />

risicobewustzijn op peil te houden. Verder bestaat er ook een verzekeringsdekking voor operationele risico’s,<br />

materiële schade (inclusief alle aspecten <strong>met</strong> betrekking tot de onderbreking van de activiteiten in alle<br />

dochterondernemingen) en operationele en andere aansprakelijkheid.<br />

- Een uitgebreid strategisch planningproces wordt toegepast om een betere controle van de strategische<br />

risico’s van de groep mogelijk te maken. Dat gebeurt via een grondige doorlichting van de strategie, de<br />

ontwikkeling en de inhoud van elk bedrijfssegment en de manier waarop ze aansluiten op de strategie van<br />

de groep.<br />

- De naleving van wetten en reglementen en in <strong>het</strong> bijzonder van de antitrustwetgeving wordt gegarandeerd<br />

door een antitrust-complianceprogramma. De antitrust-complianceofficer geeft de noodzakelijke opleiding<br />

en houdt toezicht op de uitvoering van <strong>het</strong> programma.<br />

- In 2010 werd <strong>het</strong> Enterprise Risk Management-systeem (ERM) voor de hele groep gelanceerd. In <strong>2011</strong><br />

volgde een gedetailleerd onderzoek van <strong>het</strong> project. Hiervoor werd een Enterprise Risk Managementbeleid<br />

opgesteld dat geldt voor de hele groep en alle filialen wereldwijd. Het beleid beschrijft de<br />

organisatie, de doelstellingen en de verantwoordelijkheden van <strong>het</strong> ERM System. <strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

heeft bij haar risicobeheer gekozen voor een dubbele aanpak: (i) aan de ene kant worden de risico’s en<br />

p158 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


de risicobeperkende maatregelen periodiek en nauwkeurig in kaart gebracht om zo een volledig beeld te<br />

krijgen van de risico’s van een bedrijfssegment op één bepaald moment in de tijd; (ii) aan de andere kant<br />

gebeurt er een permanente identificatie van nieuwe en verhoogde risico’s door in de besluitvorming van de<br />

verschillende businessprocessen een risicohoofdstuk op te nemen. De risico’s die geïdentificeerd werden<br />

tijdens deze processen, worden dan geïntegreerd in de risicolijsten van dat segment. Om te garanderen dat<br />

risicobeheer een onlosmakelijk onderdeel wordt van de dagelijkse activiteiten, werd zowel op groepsniveau<br />

als op niveau van de businessgroepen en -units een risicobeheerstructuur ingevoerd. Hoe hoger in de<br />

organisatie van <strong>het</strong> risicobeheer, hoe groter <strong>het</strong> totaalbeeld van <strong>het</strong> risico en hoe sterker de nadruk ligt<br />

op de effectiviteit van de risicobeheersystemen. Hoe lager in de organisatie, hoe meer <strong>het</strong> risicobeheer<br />

zich toespitst op individuele risico’s <strong>met</strong> acties die bedoeld zijn om één specifiek risico te verkleinen.<br />

De risicobeheerstructuur is opgebouwd rond drie rollen: (i) de ‘risk owners’ (manager – management<br />

businessunit / businessgroep –Group Management Committee (<strong>met</strong> <strong>het</strong> risicocomité) – raad van bestuur);<br />

(ii) multidisciplinaire groepen <strong>met</strong> experts die de risico’s beoordelen en de ‘risk owners’ advies geven over<br />

<strong>het</strong> beheren van risico’s (risicoraden op <strong>het</strong> niveau van de bedrijfsunits, de businessgroep en de groep, en<br />

<strong>het</strong> auditcomité); (iii) risicocoördinatoren die ERM-activiteiten organiseren en procesondersteuning bieden<br />

aan ‘risk owners’ en risico-experts (risicocoördinatoren op <strong>het</strong> niveau van de businessunit/businessgroep<br />

en de groep). In 2010 werden de bestaande risico’s geïdentificeerd in de verschillende businessunits en<br />

ondersteunende afdelingen. In <strong>2011</strong> werden verscheidene projecten gestart <strong>met</strong> <strong>het</strong> oog op een betere<br />

beoordeling van deze risico’s en de implementatie van de risico-optimalisering. Over de stand van zaken van<br />

deze projecten wordt op regelmatige basis verslag uitgebracht aan <strong>het</strong> Group Management Committee en<br />

<strong>het</strong> auditcomité.<br />

- De lancering van de ‘Group Crisis Management Policy’ in <strong>2011</strong> bracht de harmonisering van <strong>het</strong><br />

crisismanagement in alle bedrijfssegmenten op gang. Risk Management is verantwoordelijk voor de<br />

coördinatie van dit beleid op groepsniveau, de begeleiding van de verschillende entiteiten bij <strong>het</strong><br />

opstellen van een geharmoniseerd crisisplan en de verduidelijking van de verantwoordelijkheden en<br />

rapporteringskanalen.<br />

- Een nauwere samenwerking tussen Risk Management, Interne Controle en Interne Audit betekent dat deze<br />

afdelingen hun controles en audits veel beter kunnen afstemmen op bestaande risico’s.<br />

Wisselkoersrisico<br />

Het wisselkoersrisico is <strong>het</strong> risico dat de waarde van een financieel instrument zal wijzigen als gevolg van<br />

wisselkoersschommelingen. De groep is blootgesteld aan een wisselkoersrisico op de verkopen, de aankopen,<br />

beleggingen en leningen uitgedrukt in een andere munt dan de functionele munt van de onderneming. De<br />

munten die aanleiding geven tot dit risico zijn voornamelijk USD, GBP, PLN, HUF, CNY, ARS en BRL.<br />

Dochterondernemingen zijn verplicht om hun netto positie in vreemde munt, indien <strong>het</strong> gaat om<br />

gefactureerde bedragen (klanten, leveranciers), te communiceren aan <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV, een Belgische<br />

dochteronderneming. Alle posities worden samengevoegd op <strong>het</strong> niveau van <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV en de<br />

netto saldi (long/short), worden dan gekocht of verkocht op de markt.<br />

De belangrijkste beheersinstrumenten die gebruikt worden zijn de contante aankoop en verkoop van munten<br />

gevolgd door valuta swaps.<br />

Groepsleningen worden in <strong>het</strong> algemeen aangegaan door de financieringsbedrijven en de holdings<br />

van de groep, welke de fondsen van deze leningen ter beschikking stellen van de operationele<br />

dochterondernemingen.<br />

In principe worden de operationele entiteiten gefinancierd in hun lokale munt, waarbij deze munteenheid<br />

bekomen wordt, indien van toepassing, via valuta swaps tegenover de munt aangehouden door de<br />

financieringsbedrijven <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV en <strong>Tessenderlo</strong> Holding BV en door <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV.<br />

Op deze manier is er noch in <strong>het</strong> financieringsbedrijf, noch in de onderneming die finaal gebruik maakt van de<br />

fondsen een wisselkoersrisico. De kost van deze valutaswaps wordt opgenomen in de financieringskosten.<br />

p159


In groeilanden is <strong>het</strong> niet altijd mogelijk om leningen aan te gaan in de lokale munt aangezien de lokale<br />

financiële markten te klein zijn of omdat er geen fondsen beschikbaar zijn of omdat de financiële voorwaarden<br />

te belastend zijn. Deze bedragen zijn relatief klein voor de groep.<br />

• Blootstelling aan valutarisico<br />

Het valutarisico van de groep kan, op basis van de nominale bedragen, als volgt voorgesteld worden (voor de<br />

gebruikte wisselkoersen, zie toelichting 1 – Samenvatting van de voornaamste boekhoudprincipes) :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

(miljoen EUR) EUR USD GBP EUR USD GBP<br />

Activa 11,4 295,3 56,2 15,4 167,9 64,3<br />

Schulden -16,1 -52,6 -11,2 -18,8 -29,7 -3,2<br />

Bruto blootstelling -4,7 242,7 45,0 -3,4 138,2 61,1<br />

Valuta termijncontracten -0,8 -248,8 -42,8 7,0 -133,3 -62,0<br />

Netto blootstelling -5,5 -6,1 2,2 3,6 4,9 -0,9<br />

Netto blootstelling (in EUR) -5,5 -4,7 2,6 3,6 3,7 -1,0<br />

De overblijvende netto blootstelling is te wijten aan een verschil tussen de boekings- en valutadatum van de<br />

operaties. De dekking van de blootstelling wordt op een continue basis uitgevoerd.<br />

Indien de euro <strong>met</strong> 10 % zou zijn versterkt of verzwakt ten opzichte van de volgende munten en indien we alle<br />

andere variabelen constant zouden gehouden hebben, dan zou de impact op <strong>het</strong> eigen vermogen en de winst na<br />

belastingen voor de periode de volgende zijn :<br />

(miljoen EUR)<br />

Wijziging in de<br />

wisselkoers<br />

Invloed op de winsten<br />

verliesrekening :<br />

verlies (-) / winst (+)<br />

Invloed op <strong>het</strong><br />

eigen vermogen :<br />

verlies (-) / winst (+)<br />

Op 31 december <strong>2011</strong><br />

USD +10 % -3,1 -1,8<br />

-10% 3,8 2,2<br />

GBP +10 % -0,2 -5,2<br />

-10% 0,2 6,4<br />

Op 31 december 2010<br />

USD +10 % -2,7 -12,0<br />

-10% 3,4 14,7<br />

GBP +10 % 0,0 -4,7<br />

-10% 0,0 5,8<br />

Kredietrisico<br />

De groep is in belangrijke mate risico afkerig. Aangezien de creatie van aandeelhouderswaarde tot de strategie<br />

van de groep behoort, beheert de groep zijn portefeuille van klanten op een dynamische manier opdat de<br />

groep in vol vertrouwen nieuwe markten zou kunnen ontwikkelen. De blootstelling aan risico, de kwaliteit<br />

van de activa en de diversificatie van de portefeuille worden samen <strong>met</strong> de maximalisatie van marktaandeel<br />

overwogen, wat efficiënte processen vereist, een kostenefficiënte bescherming in geval van niet-betaling en<br />

goede praktijken bij <strong>het</strong> beheer van klantenrelaties.<br />

De internationale financiële en economische crisis resulteerde in een diepe vertrouwenscrisis. De groep<br />

blijft zich in <strong>het</strong> bijzonder concentreren op de vertrouwensrelaties <strong>met</strong> lange termijn partners. Voor grote<br />

risicoposities zonder garanties wordt een intern kredietcomité georganiseerd op vraag van groep corporate<br />

finance. Dit comité, dat bijgewoond wordt door een senior risico analist, de directeur en controller van de<br />

bedrijfseenheid, beoordeelt <strong>het</strong> risico en beslist over <strong>het</strong> aanvaardbaar niveau van de risicopositie. Bijzondere<br />

p160 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


en legitieme aandacht wordt gegeven aan nieuwe relaties, waarvoor, indien noodzakelijk, beveiligde<br />

betalings<strong>met</strong>hoden worden gebruikt.<br />

Een kredietprocedure op groepsniveau, een snel en consistent kredietbeslissingsproces, aangepaste<br />

betalingstermijnen, een efficiënt inninginstrument en accuraat risicomatigingsinstrument worden gebruikt om<br />

de cashflow te versnellen, <strong>het</strong> risico van oninbare vorderingen te verminderen en de opbrengsten te doen<br />

toenemen.<br />

Een intern scoremodel heeft de bedoeling om, <strong>met</strong> behulp van sectorgerelateerde benchmarks, de portefeuille<br />

te definiëren in termen van risico door <strong>het</strong> analyseren van de performantie-indicatoren en de financiële<br />

structuur. Een “excess of loss” kredietverzekering wordt aangewend om <strong>het</strong> risico te beperken. Wanneer<br />

een risico niet ingeschat kan worden of wanneer dit risico te hoog is, neemt de groep zijn toevlucht tot een<br />

kredietverzekering of andere vormen van waarborgen.<br />

Op 31 december <strong>2011</strong> bestaan er geen belangrijke concentraties van kredietrisico. De beschikbare<br />

geldmiddelen op jaareinde worden geplaatst op deposito’s bij internationaal gerenommeerde banken op heel<br />

korte termijn.<br />

De maximale blootstelling aan kredietrisico op 31 december bedroeg :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Handelsvorderingen 235,4 254,9<br />

Bruto handelsvorderingen 246,8 269,4<br />

Waardeverminderingen -11,5 -14,5<br />

Overige vorderingen 56,0 44,9<br />

Vorderingen op verbonden partijen 0,8 1,9<br />

Vorderingen gerelateerd aan pensioenplannen 28,2 20,7<br />

Afgeleide financiële instrumenten 0,0 0,7<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten 34,9 150,5<br />

Totaal 355,3 473,6<br />

De maximale blootstelling aan kredietrisico op 31 december voor handelsvorderingen per bedrijfssegment<br />

bedroeg (zie ook toelichting 18 – Handels- en overige vorderingen) :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Minerale Chemie 37,0 34,4<br />

Gelatine en Akiolis 82,1 72,1<br />

Kunststof leidingsystemen en Profielen 48,5 54,3<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley 31,3 27,1<br />

Andere activiteiten 34,4 27,4<br />

Niet toegewezen 2,1 1,3<br />

Beëindigde bedrijfsactiviteiten Pvc/Chloor-alkali - 38,3<br />

Totaal 235,4 254,9<br />

De blootstelling aan kredietrisico voor de handelsvorderingen van de voortgezette Chloor-alkali activiteiten<br />

(Waterbehandeling en Zwavelderivaten) voor 2010 en <strong>2011</strong> is opgenomen in “Andere activiteiten”.<br />

p161


De ouderdomsbalans van de handelsvorderingen op 31 december kan als volgt samengevat worden :<br />

(miljoen EUR)<br />

Brutobedrag<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Brutobedrag<br />

Waardeverminderingen<br />

Waardeverminderingen<br />

Niet vervallen 156,8 -1,0 176,2 -0,3<br />

Vervallen 0-30 dagen 56,3 -1,0 52,2 -0,8<br />

Vervallen 31-120 dagen 13,8 -1,6 16,8 -1,2<br />

Vervallen 120-365 dagen 4,2 -1,4 4,5 -1,0<br />

Vervallen meer dan één jaar 15,7 -6,5 19,7 -11,2<br />

Totaal 246,8 -11,5 269,4 -14,5<br />

Op basis van historisch betalingsgedrag en uitgebreide analyse van de onderliggende kredietwaardigheid<br />

van de klanten, is de groep van mening dat de vervallen bedragen die geen bijzondere waardevermindering<br />

hebben ondergaan, nog altijd inbaar zijn.<br />

Op basis van de controle van <strong>het</strong> kredietrisico van klanten is de groep van oordeel dat, <strong>met</strong> uitzondering<br />

van de bedragen vermeld in de bovenstaande tabel, geen bijzondere waardevermindering nodig is voor<br />

handelsvorderingen die niet vervallen zijn.<br />

De achterstallige handelsvorderingen bedragen 90,0 miljoen EUR (2010: 93,2 miljoen EUR). De achterstallige<br />

handelsvorderingen op meer dan één jaar bevinden zich voornamelijk in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Gelatine en<br />

Akiolis” (10,3 miljoen EUR waarop 1,1 miljoen EUR waardevermindering werd geboekt).<br />

Sinds 2009 is de groep Akiolis niet langer actief als vilbeluik in opdracht van de overheid. Sinds juli 2009<br />

is deze werking geprivatiseerd, nadat een akkoord was bereikt <strong>met</strong> zeven nationale kwekersfederaties en<br />

dit voor een periode van twee jaar. Dit had weinig impact op de groep Akiolis, maar <strong>het</strong> zorgde wel voor<br />

een aanzienlijke stijging van de achterstallige betalingen bij de klanten in 2009 vermits er geen akkoord<br />

bereikt was <strong>met</strong> de overheid betreffende de betaling van facturen voor de periode december 2008 tot juli<br />

2009 (achterstallig bedrag van 7,6 miljoen EUR). Deze facturen waren meer dan één jaar vervallen in de<br />

loop van 2010. Het geschil was <strong>het</strong> gevolg van een verschillende visie tussen de veehouders en de overheid<br />

<strong>met</strong> betrekking tot de uitvoering van de beslissing van de Franse overheid betreffende de gedeeltelijke<br />

deelneming van de kwekers in de financiering van de openbare vilbeluikbedrijven. Er was reeds een daling<br />

van de vervallen handelsvorderingen in 2010 ten gevolge van de betaling van France Agrimer, een openbare<br />

administratieve instelling onder toezicht van de Franse overheid. In januari 2012 werd er een overeenkomst<br />

bereikt <strong>met</strong> ATM Eleveurs de Ruminants (federatie van veefokkers) voor de betaling van de achterstallige<br />

handelsvorderingen voor een bedrag van 7,6 miljoen EUR en de betaling hiervan werd reeds voldaan in<br />

januari 2012. Per 31 december <strong>2011</strong> werd een waardevermindering teruggenomen voor een bedrag van 1,5<br />

miljoen EUR (toelichting 7 – Niet-recurrente opbrengsten/(kosten)).<br />

De beweging van de waardeverminderingen op handelsvorderingen tijdens <strong>het</strong> jaar kan als volgt samengevat<br />

worden :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Saldo op 1 januari 14,5 14,7<br />

Wijziging in de consolidatiekring -0,5 -<br />

Geboekte waardeverminderingen 4,0 3,3<br />

Terugname waardeverminderingen -2,3 -0,6<br />

Overige bewegingen -4,2 -2,9<br />

Saldo op 31 december 11,5 14,5<br />

p162 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Interestrisico<br />

Schommelingen in interestvoeten kunnen de interestopbrengsten en -kosten op rentedragende activa en<br />

schulden doen variëren. Bovendien kunnen deze schommelingen de marktwaarde van bepaalde financiële<br />

activa, schulden en instrumenten beïnvloeden.<br />

Op 31 december was <strong>het</strong> interestbeleid omtrent de rentedragende financiële instrumenten van de groep als<br />

volgt :<br />

(miljoen EUR) toelichting <strong>2011</strong> 2010<br />

Vastrentende financiële instrumenten<br />

Financiële activa 20 4,3 86,5<br />

Financiële schulden 24 195,6 287,7<br />

Financiële instrumenten <strong>met</strong> een variabele rentevoet<br />

Financiële activa 20 30,6 64,0<br />

Financiële schulden 24 66,7 31,1<br />

Verschillende indekkingsinstrumenten worden gebruikt door de groep na de goedkeuring door de raad van<br />

bestuur :<br />

- Cross currency interestswaps (CCIRS) voor de USD en GBP schuldindekking.<br />

- Interestswaps (IRS) voor <strong>het</strong> interestrisico op de USD schuldindekking.<br />

• Gevoeligheidsanalyse van de kasstroom van variabel rentende instrumenten<br />

Een stijging (daling) van de rentevoet <strong>met</strong> 100 basispunten op rapporteringsdatum zou de winst- of<br />

verliesrekening doen toenemen (afnemen) <strong>met</strong> een bedrag van 0,3 miljoen EUR (2010 : 0,3 miljoen EUR). Deze<br />

analyse veronderstelt dat alle andere para<strong>met</strong>ers, in <strong>het</strong> bijzonder de wisselkoersen, onveranderd blijven.<br />

Liquiditeitsrisico<br />

De groep zal zijn financiële verplichtingen, wanneer deze de terugbetalingsdatum bereiken, kunnen nakomen.<br />

De groep beheert zijn liquiditeitspositie door, voor een zo lang mogelijke termijn, te verzekeren dat de<br />

groep altijd over voldoende liquiditeit zal beschikken om aan zijn financiële verplichtingen te voldoen op <strong>het</strong><br />

moment dat deze vervallen, en dit zowel onder normale als onder uitzonderlijke omstandigheden, zonder<br />

onaanvaardbare verliezen op te lopen of zonder de groep bloot te stellen aan een reputatierisico.<br />

Teneinde dit risico te beperken, heeft de groep de volgende acties ondernomen :<br />

- Het opzetten van een factoringprogramma voor een maximumbedrag van 200,0 miljoen EUR op <strong>het</strong> einde<br />

van 2009.<br />

- Het aangaan van een gesyndiceerde kredietfaciliteit in februari 2010 voor een bedrag van 500,0 miljoen EUR<br />

teneinde liquiditeiten te voorzien voor de groep (167,0 miljoen EUR <strong>met</strong> een looptijd van 18 maanden,<br />

333,0 miljoen EUR <strong>met</strong> een looptijd van 3 jaar).<br />

- Het lanceren van een private plaatsing <strong>met</strong> een looptijd van 5 jaar in oktober 2010 (150,0 miljoen EUR).<br />

- Het opzetten van een Braziliaanse lening in oktober 2010 <strong>met</strong> een looptijd van 12 jaar voor een bedrag van<br />

55,8 miljoen BRL (23,0 miljoen EUR aan de slotkoers per 31 december <strong>2011</strong>).<br />

- De herziening in april <strong>2011</strong> van de gesyndiceerde kredietfaciliteit, teneinde de looptijd te verlengen tot<br />

5 jaar, <strong>met</strong> meer flexibiliteit (450,0 miljoen EUR).<br />

Daarenboven beschikt de groep over een programma van handelspapier voor een maximaal bedrag van<br />

200,0 miljoen EUR.<br />

Verder maakt de groep op regelmatige basis korte en lange termijn vooruitzichten om de financiële middelen<br />

te kunnen afstemmen <strong>met</strong> de vooropgestelde noden.<br />

p163


Onderstaande tabel geeft de contractuele vervaldagen van de financiële schulden weer, inclusief<br />

interestbetalingen en exclusief compensatie-overeenkomsten.<br />

<strong>2011</strong><br />

(miljoen EUR)<br />

Boekwaarde<br />

Contractuele<br />

kasstromen < 1 jaar 1-5 jaar > 5 jaar<br />

Niet-afgeleide financiële schulden<br />

Kredietinstellingen (private plaatsing) 150,0 181,5 7,9 173,6 -<br />

Niet-afgeschreven kostprijs<br />

-2,4 - - - -<br />

(private plaatsing)<br />

Kredietinstellingen (ING) 10,0 10,4 10,4 - -<br />

Niet-afgeschreven kostprijs<br />

-5,7 - - - -<br />

(gesyndiceerde kredietfaciliteit)<br />

Kredietinstellingen (handelspapier) 43,5 43,6 43,6 - -<br />

Kredietinstellingen (Banco Do Brasil SA) 23,0 38,3 2,0 16,1 20,2<br />

Kredietinstellingen 33,7 35,6 24,5 5,0 6,1<br />

Kortetermijnschulden<br />

0,7 0,7 0,7 - -<br />

bij kredietinstellingen<br />

Financiële leasingschulden 1,5 1,7 0,4 1,3 -<br />

Totaal 254,3 311,8 89,5 196,0 26,3<br />

Afgeleide financiële schulden<br />

Valutaswaps -1,5<br />

Instroom -106,8 -106,8 - -<br />

Uitstroom 108,3 108,3 - -<br />

Interestswaps 0,0<br />

Instroom -26,1 -0,2 -25,9 -<br />

Uitstroom 26,1 0,2 25,9 -<br />

Termijncontracten voor elektriciteit -3,1<br />

Instroom -35,7 -17,6 -18,1 -<br />

Uitstroom 38,8 19,4 19,4 -<br />

Emissierechten -0,1<br />

Instroom -0,4 -0,4 - -<br />

Uitstroom 0,5 0,5 - -<br />

Cross currency interestswaps -5,7<br />

Instroom -122,9 -0,3 -122,6 -<br />

Uitstroom 128,9 0,3 128,6 -<br />

Totaal -10,4 10,7 3,4 7,3 0,0<br />

p164 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


2010<br />

(miljoen EUR)<br />

Boekwaarde<br />

Contractuele<br />

kasstromen < 1 jaar 1-5 jaar > 5 jaar<br />

Niet-afgeleide financiële schulden<br />

Kredietinstellingen (private plaatsing) 150,0 189,4 7,9 181,5 -<br />

Niet-afgeschreven kostprijs (private<br />

-2,9 - - - -<br />

plaatsing)<br />

Kredietinstellingen (ING) 20,0 21,1 10,7 10,4 -<br />

Kredietinstellingen (EIB) 30,0 32,9 11,5 21,4 -<br />

Kredietinstellingen<br />

9,5 9,6 9,6 - -<br />

(gesyndiceerde kredietfaciliteit)<br />

Niet-afgeschreven kostprijs<br />

-3,4 - - - -<br />

(gesyndiceerde kredietfaciliteit)<br />

Kredietinstellingen (handelspapier) 53,0 53,2 53,2 - -<br />

Kredietinstellingen (Banco Do Brasil SA) 11,4 16,4 1,0 7,6 7,8<br />

Kredietinstellingen 36,2 37,3 26,9 6,8 3,6<br />

Kortetermijnschulden<br />

7,1 7,1 7,1 - -<br />

bij kredietinstellingen<br />

Financiële leasingschulden 1,6 1,7 1,2 0,5 -<br />

Totaal 312,5 368,7 129,1 228,2 11,4<br />

Afgeleide financiële schulden<br />

Valutaswaps 0,5<br />

Instroom -47,7 -47,7 - -<br />

Uitstroom 47,2 47,2 - -<br />

Valuta opties 0,2<br />

Instroom -14,2 -14,2 - -<br />

Uitstroom 14,0 14,0 - -<br />

Cross currency interestswaps -0,8<br />

Instroom -128,1 -0,1 -128,0 -<br />

Uitstroom 130,2 0,1 130,1 -<br />

Termijncontracten voor rentevoeten -0,2<br />

Instroom - - - -<br />

Uitstroom -0,2 -0,2 - -<br />

Totaal -0,3 1,2 -0,9 2,1 0,0<br />

Reële waarde van financiële activa en schulden<br />

Het onderstaande overzicht bevat de reële waarden en de boekwaarden van de financiële instrumenten :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

(miljoen EUR) toelichting Boekwaarde Reële waarde Boekwaarde Reële waarde<br />

Afgeleide financiële instrumenten 28 -10,4 -10,4 -0,3 -0,3<br />

Geldmiddelen en kasequivalenten 20 34,9 34,9 150,5 150,5<br />

Overige beleggingen 16 5,7 5,7 6,7 6,7<br />

Handels- en overige vorderingen 18 292,2 292,2 301,7 301,7<br />

Financiële schulden op meer dan één jaar 24 -180,5 -187,4 -195,4 -202,0<br />

Leasingschulden 24 -1,2 -1,2 -0,5 -0,5<br />

Kredietinstellingen 24 -179,3 -186,2 -194,9 -201,5<br />

Financiële schulden op ten hoogste één jaar 24 -73,9 -73,8 -117,1 -117,1<br />

Schulden op meer dan één jaar,<br />

24 -12,8 -12,7 -30,3 -30,3<br />

die binnen <strong>het</strong> jaar vervallen<br />

Leasingschulden 24 -0,3 -0,3 -1,1 -1,1<br />

Handelspapier en kredietinstellingen 24 -60,1 -60,1 -78,6 -78,6<br />

Kortetermijnschulden bij kredietinstellingen 24 -0,7 -0,7 -7,1 -7,1<br />

Handels- en overige schulden 27 -381,7 -381,7 -499,8 -499,8<br />

Totaal -313,7 -320,5 -353,7 -360,3<br />

p165


Schatting van de reële waarde<br />

• Afgeleide financiële instrumenten<br />

De reële waarde van een afgeleid financieel instrument is <strong>het</strong> bedrag waartegen een actief kan worden<br />

verhandeld of een verplichting kan worden afgewikkeld, tussen goed geïnformeerde en tot een transactie<br />

bereid zijnde partijen volgens een zakelijke objectieve grondslag (“arm’s length” principe).<br />

De reële waarde van valuta termijncontracten wordt berekend als de verdisconteerde waarde van <strong>het</strong> verschil<br />

tussen de contractwaarde en de huidige termijnkoers.<br />

De reële waarde van deze instrumenten geeft in <strong>het</strong> algemeen de geschatte bedragen weer die de groep zou<br />

ontvangen bij <strong>het</strong> afsluiten van voordelige contracten of de geschatte bedragen die de groep zou moeten<br />

betalen om onvoordelige contracten te verbreken op balansdatum, hierbij rekening houdend <strong>met</strong> huidige<br />

niet-gerealiseerde winsten of verliezen op lopende contracten.<br />

De volgende tabel geeft de reële waarde weer van alle uitstaande afgeleide financiële instrumenten op<br />

jaareinde :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

(miljoen EUR)<br />

Contractueel<br />

bedrag<br />

Reële<br />

waarde<br />

Contractueel<br />

bedrag<br />

Reële<br />

waarde<br />

Valutaswaps 106,8 -1,5 47,7 0,5<br />

Cross currency interestswaps 127,8 -5,7 127,8 -0,8<br />

Valuta opties - - 14,2 0,2<br />

Termijncontracten voor rentevoeten - - 80,0 -0,2<br />

Interestswaps 0,0 0,0 - -<br />

Termijncontracten voor elektriciteit 38,8 -3,1 - -<br />

Emissierechten -0,1 -0,1 - -<br />

Totaal 273,3 -10,4 269,7 -0,3<br />

Het contractuele bedrag geeft <strong>het</strong> volume weer van de op balansdatum uitstaande afgeleide producten en<br />

vertegenwoordigen als dusdanig geenszins <strong>het</strong> risico van de groep afkomstig van dergelijke transacties.<br />

De reële waarde van de afgeleide financiële instrumenten per 31 december <strong>2011</strong> bedroeg -10,4 miljoen EUR<br />

en omvat voornamelijk de volgende financiële instrumenten :<br />

• De groep beheert een portefeuille van termijncontracten voor elektriciteit, die in <strong>het</strong> verleden niet aan<br />

reële waarde werden gewaardeerd in overeenstemming <strong>met</strong> de vrijstelling voor eigen gebruik (“own<br />

use exemption”). Als gevolg van de verkoop van de Pvc/Chloor-alkali activiteiten, werd deze portefeuille<br />

gewaardeerd aan reële waarde en bedroeg -3,1 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong> (toelichting 7 – Nietrecurrente<br />

opbrengsten/(kosten)). De groep heeft de verplichting om 701 760 Mwh elektriciteit aan te kopen<br />

in de periode 2012-2014 voor een bedrag van 38,8 miljoen EUR.<br />

• Verscheidene EUR/USD en EUR/GBP cross currency interestswaps werden aangegaan teneinde <strong>het</strong><br />

wisselkoersrisico in te dekken op de intragroepsleningen aangegaan tussen entiteiten van de groep <strong>met</strong><br />

een verschillende functionele munt. De nominale bedragen van deze transacties bedragen 52,0 miljoen GBP<br />

en 95,0 miljoen USD (hoofdsom van de intragroepsleningen) en vervallen in oktober 2015 (vervaldag van<br />

de leningen). De groep ontvangt een vaste interest in EUR en betaalt een vaste interest in USD en GBP<br />

(gecompenseerd door de interest ontvangen op de intragroepsleningen). De reële waarde van deze<br />

instrumenten bedraagt -5,7 miljoen EUR op 31 december <strong>2011</strong> (2010 : -0,8 miljoen EUR). Overeenkomstig<br />

IAS 39 werden deze afgeleide financiële instrumenten beschouwd als een indekking van kasstromen.<br />

Het risico dat ingedekt wordt, bestaat uit de variabiliteit van de hoofdsom van de intragroepsleningen<br />

vanwege de fluctuatie van de EUR/USD en EUR/GBP wisselkoersen ; de afgedekte positie bestaat uit de<br />

intragroepslening in USD en GBP. Het effectieve gedeelte van de verandering in reële waarde is opgenomen<br />

in de kasstroom indekkingsreserve in <strong>het</strong> eigen vermogen, terwijl <strong>het</strong> niet-effectieve gedeelte rechtstreeks in<br />

de winst- en verliesrekening is opgenomen.<br />

p166 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


• De waarde van de valutaswaps, <strong>met</strong> vervaldatum in <strong>het</strong> eerste kwartaal van 2012 voor een bedrag van -1,5<br />

miljoen EUR.<br />

• In december <strong>2011</strong> heeft <strong>Tessenderlo</strong> U.S.A. Inc., een Amerikaanse holding maatschappij, een dividend<br />

uitgekeerd van 85,0 miljoen USD aan <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV. Hieropvolgend is de groep diverse<br />

valutaswaps aangegaan, teneinde de positie in USD in te dekken, volgend op de intragroepslening van<br />

85,0 miljoen USD <strong>met</strong> <strong>Tessenderlo</strong> U.S.A. Inc.. In december <strong>2011</strong> is de groep eveneens verschillende<br />

interestswaps aangegaan teneinde <strong>het</strong> interestrisico in te dekken op deze valutaswaps in USD. De<br />

interestswaps werden gewaardeerd aan reële waarde in de winst- en verliesrekening en bedragen 0,0<br />

miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong>.<br />

De netto wijziging in de reële waarde van afgeleide financiële instrumenten, opgenomen in <strong>het</strong><br />

geconsolideerd overzicht van gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten, bedraagt -5,7 miljoen EUR en is<br />

als volgt samengesteld :<br />

• De wijziging van de reële waarde van de cross currency interestswaps voor de periode bedraagt -0,1 miljoen EUR.<br />

• Het aandeel van de groep in de wijziging van de reële waarde van de interestswaps in de geassocieerde<br />

onderneming T-Power SA bedraagt -7,4 miljoen EUR, opgenomen in <strong>het</strong> eigen vermogen in<br />

overeenstemming <strong>met</strong> de boekhoudprincipes betreffende kasstroomafdekkingen.<br />

• De afschrijving van <strong>het</strong> overblijvende effectieve gedeelte van de cross currency interestswaps afgewikkeld in<br />

oktober 2010 voor een bedrag van 1,6 miljoen EUR. Aangezien de afgedekte positie voor de cross currency<br />

interestswaps nog steeds bestaat en de modaliteiten van de onderliggende leningen niet significant<br />

veranderden, werd enkel een gedeelte van de indekkingsreserve, opgenomen in <strong>het</strong> eigen vermogen, naar<br />

de winst- en verliesrekening overgeboekt op <strong>het</strong> moment van de afwikkeling. Het overblijvende (effectieve)<br />

gedeelte bleef in <strong>het</strong> eigen vermogen opgenomen en wordt afgeschreven in de winst- en verliesrekening<br />

over de resterende looptijd van de intragroepsleningen. Het resterende bedrag van 0,3 miljoen EUR zal<br />

afgeschreven worden in <strong>het</strong> eerste kwartaal van 2012.<br />

• De reële waarde per 31 december 2010 van de termijncontracten voor rentevoeten, die vervallen zijn in <strong>2011</strong><br />

(0,2 miljoen EUR).<br />

Met betrekking tot de valutaswaps en de cross currency interestswaps, geeft de onderstaande tabel de<br />

onderliggende contractenwaarden weer van de uitstaande contracten per munteenheid (verkoop van<br />

vreemde munten) op jaareinde.<br />

(miljoen)<br />

Bedrag in<br />

vreemde munt<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Bedrag<br />

in EUR<br />

Bedrag in<br />

vreemde munt<br />

Bedrag<br />

in EUR<br />

GBP 42,8 48,1 62,0 70,8<br />

USD 248,8 191,0 133,3 97,7<br />

Overige - 0,8 - 7,0<br />

Totaal 239,9 175,5<br />

• Rentedragende leningen<br />

De reële waarde wordt berekend op basis van de verdisconteerde toekomstige aflossingen en<br />

rentebetalingen.<br />

De interestvoeten die gebruikt werden om de toekomstige kasstromen te verdisconteren, indien van<br />

toepassing, zijn gebaseerd op de rendementscurve van de overheidsobligaties op 31 december <strong>met</strong> een<br />

toepasselijke kredietspreiding, en zijn als volgt :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Rentedragende leningen 5,0 % 5,2 %<br />

p167


• Financiële leaseverplichtingen<br />

De reële waarde wordt geschat op de contante waarde van de toekomstige kasstromen verdisconteerd tegen<br />

de rente voor homogene lease-overeenkomsten. De geschatte reële waarde weerspiegelt de verandering in<br />

de rentevoeten.<br />

De interestvoeten die gebruikt werden om de toekomstige kasstromen te verdisconteren, indien van<br />

toepassing, zijn gebaseerd op de rendementscurve van de overheidsobligaties op 31 december <strong>met</strong> een<br />

toepasselijke kredietspreiding, en zijn als volgt :<br />

<strong>2011</strong> 2010<br />

Leasingschulden 7,0 % 7,0 %<br />

• Handels- en overige vorderingen<br />

Voor vorderingen en schulden die binnen één jaar vervallen wordt de nominale waarde geschat een<br />

afspiegeling te zijn van de reële waarde. Alle overige vorderingen en schulden worden verdisconteerd om de<br />

reële waarde te bepalen.<br />

Reële waarde hiërarchie<br />

IFRS 7 Financiële instrumenten : Informatieverschaffing, vereist dat de groep bepaalde inlichtingen verschaft<br />

omtrent haar financiële instrumenten die gewaardeerd worden aan reële waarde in de balans.<br />

De onderstaande tabel toont de financiële activa en schulden die in de balans opgenomen worden aan reële<br />

waarde in overeenstemming <strong>met</strong> de reële waarde hiërarchie : deze hiërarchie groepeert de financiële activa<br />

en schulden binnen drie niveaus op basis van de gebruikte gegevens om de reële waarde van deze financiële<br />

activa en schulden te bepalen. De reële waarde hiërarchie bestaat uit de volgende niveaus :<br />

- Niveau 1 : genoteerde prijzen (niet-aangepast) op actieve markten voor identieke activa of verplichtingen ;<br />

- Niveau 2 : andere inputs dan de in Niveau 1 ondergebrachte genoteerde prijzen, die voor <strong>het</strong> actief of voor<br />

de verplichting waarneembaar zijn, <strong>het</strong>zij direct (d.w.z. als prijzen) <strong>het</strong>zij indirect (d.w.z. afgeleid van prijzen) ;<br />

- Niveau 3 : inputs voor <strong>het</strong> actief of de verplichting die niet gebaseerd zijn op waarneembare marktgegevens<br />

(niet-waarneembare inputs).<br />

Het niveau in de reële waarde hiërarchie waarbinnen de waardering tegen reële waarde in haar geheel wordt<br />

gecategoriseerd, moet worden bepaald op basis van de input van <strong>het</strong> laagste niveau dat van belang is voor<br />

de waardering tegen reële waarde in haar geheel.<br />

De financiële activa en schulden opgenomen aan reële waarde in de balans worden op volgende wijze<br />

voorgesteld in de reële waarde hiërarchie :<br />

<strong>2011</strong><br />

(miljoen EUR) Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Totaal<br />

Valutaswaps - -1,5 - -1,5<br />

Cross currency interestswaps - -5,7 - -5,7<br />

Interestswaps - 0,0 - 0,0<br />

Termijncontracten voor elektriciteit - -3,1 - -3,1<br />

Emissierechten - -0,1 - -0,1<br />

Totaal - -10,4 - -10,4<br />

p168 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


2010<br />

(miljoen EUR) Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Totaal<br />

Valutaswaps - 0,5 - 0,5<br />

Cross currency interestswaps - -0,8 - -0,8<br />

Valuta opties - 0,2 - 0,2<br />

Termijncontracten voor rentevoeten - -0,2 - -0,2<br />

Emissierechten - 0,0 - 0,0<br />

Totaal - -0,3 - -0,3<br />

29. Operationele leasing<br />

Leasing als leasingnemer<br />

De niet-opzegbare operationele leasingcontracten zijn als volgt betaalbaar :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Minder dan één jaar 27,8 30,9<br />

Tussen één en vijf jaar 59,3 58,7<br />

Meer dan vijf jaar 18,8 20,1<br />

Totaal 105,9 109,7<br />

De 2010 cijfers in bovenstaande tabel omvatten de niet-opzegbare operationele leasingschulden van de<br />

voortgezette en beëindigde bedrijfsactiviteiten. De afname in <strong>2011</strong>, <strong>het</strong> gevolg van de wijziging in de<br />

consolidatiekring, werd gecompenseerd door nieuwe operationele lease overeenkomsten, voornamelijk de<br />

operationele leasing van rollend materieel in <strong>het</strong> bedrijfssegment “Gelatine en Akiolis”.<br />

Tijdens <strong>het</strong> huidige jaar werd 30,8 miljoen EUR verwerkt als kost van de voortgezette bedrijfsactiviteiten in de<br />

winst- en verliesrekening uit hoofde van operationele leasing als leasingnemer (2010 : 29,1 miljoen EUR).<br />

De niet-opzegbare operationele leasingcontracten betreffen voornamelijk terreinen en gebouwen<br />

(34,4 miljoen EUR), installaties, machines en uitrusting (24,2 miljoen EUR) en meubilair en rollend materieel<br />

(45,4 miljoen EUR).<br />

Eén van de gehuurde eigendommen is onderverhuurd door de groep vanaf jaareinde 2010. De verwachte<br />

betalingen voor onderverhuur tijdens 2012 bedragen 0,2 miljoen EUR en 0,8 miljoen EUR wordt verwacht<br />

invorderbaar te zijn in de periode 2013-2016.<br />

Leasing als leasinggever<br />

De groep verhuurt een deel van haar activa via operationele leasingcontracten. De toekomstige minimum<br />

huurbetalingen van niet-opzegbare operationele leasingcontracten zijn als volgt :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Minder dan één jaar 0,9 0,9<br />

Tussen één en vijf jaar 1,0 1,4<br />

Meer dan vijf jaar 2,1 2,2<br />

Totaal 3,9 4,5<br />

Tijdens <strong>2011</strong> werd een bedrag van 0,9 miljoen EUR verwerkt als opbrengst van de voortgezette<br />

bedrijfsactiviteiten uit hoofde van operationele leasing (2010 : 0,6 miljoen EUR).<br />

Operationele huuropbrengsten in <strong>2011</strong> zijn voornamelijk afkomstig van terreinen en gebouwen.<br />

p169


30. Waarborgen en verbintenissen<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Waarborgen gesteld door derden voor rekening van de groep 49,5 79,2<br />

Waarborgen gesteld voor rekening van derden 7,5 18,4<br />

Waarborgen verkregen van derden 2,7 2,6<br />

Totaal 59,7 100,2<br />

Waarborgen gesteld door derden voor rekening van de groep hebben voornamelijk betrekking op<br />

waarborgen voor milieuverplichtingen voor 18,1 miljoen EUR (2010 : 17,5 miljoen EUR) en de waarborg op <strong>het</strong><br />

nog te betalen deel van de EU boete. Op 20 juli 2010 heeft de Europese Commissie een beslissing genomen<br />

naar aanleiding van <strong>het</strong> onderzoek van de Europese Commissie naar kartelvorming binnen de sector van de<br />

veevoederfosfaten. De boete werd vastgelegd op 83,8 miljoen EUR, welke betaalbaar is in de periode oktober<br />

2010 – oktober 2012, door middel van 3 gelijke betalingen van 1/3 van <strong>het</strong> bedrag. In oktober 2010 werd een<br />

bankwaarborg verkregen voor een bedrag van 57,9 miljoen EUR. De tweede betaling werd voldaan in oktober<br />

<strong>2011</strong>. De overblijvende bankwaarborg bedraagt 28,3 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong>.<br />

Waarborgen gesteld voor rekening van derden betreffen voornamelijk waarborgen die gesteld werden voor<br />

de accurate uitvoering van projecten. De daling van deze waarborgen in vergelijking <strong>met</strong> vorig jaar heeft<br />

voornamelijk betrekking op de waarborg verleend door <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV aan de geassocieerde<br />

onderneming T-Power SA in 2010 voor een bedrag van 10,2 miljoen EUR. Deze waarborg werd gegeven<br />

voor toegestemde kapitaalverhogingen en dienstverleningen door <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV. Overwegende<br />

dat <strong>het</strong> kapitaal volledig volstort werd en dat alle diensten verleend werden, was deze waarborg niet meer<br />

noodzakelijk per jaareinde <strong>2011</strong>.<br />

Waarborgen verkregen van derden betreffen waarborgen die door leveranciers gesteld worden tegenover de<br />

groep als waarborg voor de accurate uitvoering van investeringsprojecten.<br />

De aandelen van T-Power SA zijn in pand gegeven in de eerste graad om de verplichtingen <strong>met</strong> betrekking<br />

tot een leningsovereenkomst van 440,0 miljoen EUR, getekend op 18 december 2008 tussen T-Power SA en<br />

een bankensyndicaat, te waarborgen. De aandelen van T-Power SA zijn in pand gegeven in de tweede graad<br />

om een “tolling”-overeenkomst voor de volledige 425 MW capaciteit, getekend op 13 augustus 2008 tussen<br />

T-Power SA en RWE groep, te waarborgen. Deze “tolling” overeenkomst zal over een periode van 15 jaar<br />

lopen, <strong>met</strong> een mogelijke verlenging <strong>met</strong> 5 jaar nadien.<br />

De groep en zijn filialen hebben bepaalde andere voorwaardelijke verplichtingen <strong>met</strong> betrekking tot lange<br />

termijn aankoopverplichtingen en verbintenissen. Deze verbintenissen voorzien in strategische grondstoffen,<br />

goederen en diensten, zoals elektriciteit en gas.<br />

p170 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


31. Voorwaardelijke verplichtingen en baten<br />

De groep wordt geconfronteerd <strong>met</strong> een aantal schade-eisen of potentiële schade-eisen en geschillen die<br />

voortvloeien uit de dagelijkse bedrijfsvoering. In de mate dat deze schade-eisen en geschillen zodanig zijn<br />

dat, wanneer <strong>het</strong> waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van de verplichting een uitstroom van middelen<br />

noodzakelijk is en wanneer een betrouwbare schatting gemaakt kan worden van de verplichting, werden er<br />

geschikte voorzieningen aangelegd.<br />

Het behoort tot <strong>het</strong> beleid van de groep om milieuvoorzieningen aan te leggen wanneer de groep een<br />

bestaande verplichting heeft (in rechte afdwingbaar of feitelijk) als gevolg van een gebeurtenis in <strong>het</strong><br />

verleden, wanneer <strong>het</strong> waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van die verplichtingen een uitstroom van<br />

middelen noodzakelijk zal zijn en wanneer een betrouwbare schatting gemaakt kan worden van de omvang<br />

van deze verplichtingen.<br />

Deze voorzieningen worden regelmatig opnieuw beoordeeld en indien nodig aangepast naarmate <strong>het</strong><br />

onderzoek en de werkzaamheden vorderen en additionele informatie beschikbaar komt. Milieuverplichtingen<br />

kunnen belangrijke wijzigingen ondergaan als gevolg van nieuwe informatie over de aard en de omvang van<br />

de verontreinigingen, een verandering in de wetgeving of andere soortgelijke factoren.<br />

Zoals vermeld in toelichting 26 – Voorzieningen, bedragen de milieuvoorzieningen, in overeenstemming<br />

<strong>met</strong> de waarderingsgrondslagen zoals hierboven vermeld, 31,6 miljoen EUR per 31 december <strong>2011</strong><br />

(2010 : 35,9 miljoen EUR).<br />

Hoewel <strong>het</strong> niet mogelijk is om de afwikkeling van alle huidige milieurisico’s te voorspellen, mag<br />

redelijkerwijze worden aangenomen dat er in de toekomst een nood zal ontstaan voor de aanleg van nieuwe<br />

milieuvoorzieningen. Deze zullen, naar <strong>het</strong> oordeel van <strong>het</strong> management en gebaseerd op de huidige<br />

beschikbare informatie, geen wezenlijke invloed hebben op de financiële positie van de groep, maar zouden<br />

wel een materiële invloed kunnen hebben op <strong>het</strong> resultaat van de groep in eender welke verslagperiode.<br />

Met <strong>het</strong> oog op de aanschaf van een bijkomend belang van 20 % in Wolf Mountain Products LLC, bezit de<br />

groep, zoals overeengekomen <strong>met</strong> de huidige eigenaars van dat belang, een optie die kan uitgeoefend<br />

worden van 1 januari 2014 tot 30 juni 2014. De uitoefenprijs wordt bepaald aan de hand van een formule,<br />

gebaseerd op de boekhoudkundige gegevens van Wolf Mountain Products LLC.<br />

Met <strong>het</strong> oog op de aanschaf van een bijkomend belang van 50 % in Établissements Violleau SAS, bezit de<br />

groep, zoals overeengekomen <strong>met</strong> de huidige eigenaars van dat belang, een optie die kan uitgeoefend<br />

worden van 1 april 2014 tot 15 mei 2014. De uitoefenprijs wordt bepaald aan de hand van een formule,<br />

gebaseerd op de boekhoudkundige gegevens van Établissements Violleau SAS.<br />

Met <strong>het</strong> oog op de aanschaf van een bijkomend belang van 13,8 % in PB Gelatins Heilongjiang & Co Ltd, bezit<br />

de groep, zoals overeengekomen <strong>met</strong> de huidige eigenaars van dat belang, een optie die op elk moment<br />

kan uitgeoefend worden. De uitoefenprijs wordt bepaald aan de hand van een formule, gebaseerd op de<br />

boekhoudkundige gegevens van PB Gelatins Heilongjiang & Co Ltd.<br />

Acquisities, investeringen en joint-venture overeenkomsten, alsook desinvesteringen, kunnen gebruikelijke<br />

voorzieningen bevatten, welke kunnen leiden tot prijsaanpassingen. Bovendien werd voor desinvesteringen<br />

voldoende rekening gehouden <strong>met</strong> voorzieningen voor mogelijke schadeloosstellingen betaalbaar aan de<br />

overnemer, indien nodig, <strong>met</strong> inbegrip van aangelegenheden op <strong>het</strong> gebied van gezondheid, milieu, belastingen,<br />

productaansprakelijkheid, herstructureringen, concurrentie, pensioenen en vergoedingen in aandelen.<br />

Aan de groep zijn emissierechten toegekend voor de periode 2008-2012. Deze toegekende emissierechten<br />

werden gratis ontvangen. Elk surplus of tekort van emissierechten over deze periode zal geen significante<br />

impact hebben op de <strong>geconsolideerde</strong> winst- en verliesrekening van de groep.<br />

p171


32. Verbonden partijen<br />

Verbonden partijen voor de groep zijn haar dochterondernemingen, geassocieerde ondernemingen, jointventures<br />

en <strong>met</strong> haar belangrijkste aandeelhouder, bestuurders en haar Group Management Comité.<br />

Per 31 december <strong>2011</strong> bezit Société Nationale des Poudres et Explosifs (SNPE), een Frans overheidsbedrijf,<br />

7 847 863 aandelen (26,6 % van de vennootschap). SNPE is een belangrijke Franse industriële groep die zich<br />

specialiseert in chemische producten voor energetische materialen die gebruikt worden bij verscheidene<br />

burgerlijke en militaire systemen, in <strong>het</strong> bijzonder in stevige aandrijving voor strategische en tactische raketten<br />

en ruimtelanceerinrichtingen. De onderneming is eveneens actief op <strong>het</strong> gebied van chemische specialiteiten.<br />

SNPE ontvangt dividenden in verhouding <strong>met</strong> zijn aangehouden aandelen en is in de raad van bestuur door<br />

drie leden vertegenwoordigd. SNPE heeft <strong>het</strong> keuzedividend gerelateerd aan <strong>het</strong> boekjaar 2010 volledig<br />

onderschreven in nieuwe aandelen.<br />

De groep kocht en verkocht goederen en diensten aan verschillende verbonden partijen waarin de groep een<br />

belang van 50 % of minder aanhoudt (beleggingen in joint-ventures en geassocieerde ondernemingen, zie<br />

toelichting 15 – Deelnemingen opgenomen volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode). Dergelijke transacties<br />

zijn gebaseerd op een zakelijke objectieve grondslag (“arm’s length” principe) onder voorwaarden vergelijkbaar<br />

<strong>met</strong> transacties <strong>met</strong> derde partijen.<br />

Transacties <strong>met</strong> joint-ventures :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Omzet 8,1 5,6<br />

Kostprijs verkopen -25,9 -18,0<br />

Vlottende activa 0,8 1,3<br />

Schulden op ten hoogste één jaar 2,2 1,8<br />

Transacties <strong>met</strong> geassocieerde ondernemingen :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Overige bedrijfsopbrengsten 0,1 -<br />

Vlottende activa - 1,1<br />

Het maatschappelijk kapitaal van de geassocieerde onderneming T-Power SA, waarin <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV<br />

een deelneming heeft van 1/3, is <strong>met</strong> 6,6 miljoen EUR verhoogd in <strong>2011</strong>. Bijgevolg heeft <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV 2,2 miljoen EUR bijgedragen.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc., een dochteronderneming in de Verenigde Staten van Amerika, heeft 0,2 miljoen EUR<br />

geïnvesteerd in de geassocieerde onderneming Wolf Mountain Products LLC. Bovendien heeft <strong>Tessenderlo</strong><br />

Kerley Inc. de toegekende lening aan Wolf Mountain Products LLC verhoogd van 0,4 miljoen USD naar 1,0<br />

miljoen USD. Echter, ten gevolge van de financiële prestatie van Wolf Mountain Products LLC, werden de<br />

participatie en de lening volledig afgewaardeerd in <strong>2011</strong> (toelichting 15 – Deelnemingen opgenomen volgens<br />

de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode).<br />

Dividenden werden ontvangen van joint-ventures en geassocieerde ondernemingen voor een bedrag van<br />

8,8 miljoen EUR (2010 : 5,0 miljoen EUR).<br />

Transacties <strong>met</strong> de leden van <strong>het</strong> Group Management Comité :<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Kortetermijnpersoneelsbeloningen 5,7 4,2<br />

Vergoedingen na uitdiensttreding 0,3 0,2<br />

Op aandelen gebaseerde betalingen 0,8 1,5<br />

Totaal 6,8 5,9<br />

p172 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Kortetermijnpersoneelsbeloningen omvatten salarissen en bonussen verdiend tijdens <strong>2011</strong> (inclusief bijdragen<br />

aan de sociale zekerheid), leasing van wagens en andere vergoedingen indien van toepassing.<br />

De vaste en variabele kortetermijnpersoneelsbeloningen bedragen respectievelijk 3,8 miljoen EUR en<br />

1,9 miljoen EUR (2010 : 3,2 miljoen EUR en 1,0 miljoen EUR respectievelijk).<br />

De op aandelen gebaseerde betalingen in <strong>2011</strong> omvatten enkel de kostprijs van de warranten voor de schijf<br />

van <strong>2011</strong>, terwijl de op aandelen gebaseerde betalingen in 2010 de kostprijs van de warranten voor de schijf<br />

van 2009 evenals de schijf van 2010 omvatten (toelichting 25 – Personeelsbeloningen).<br />

In <strong>2011</strong> zijn er geen warranten uitgeoefend door de leden van <strong>het</strong> Group Management Comité (toelichting 25<br />

– Personeelsbeloningen).<br />

33. Honoraria van de commissaris<br />

Klynveld Peat Marwick Goerdeler Bedrijfsrevisoren (KPMG), vertegenwoordigd door de heer Ludo Ruysen,<br />

werd herbenoemd als commissaris van de groep door de aandeelhoudersvergadering van de vennootschap<br />

op 1 juni 2010, volgend op een audit biedproces.<br />

De honoraria betaald door de groep aan zijn commissaris bedroegen :<br />

<strong>2011</strong><br />

(miljoen EUR)<br />

Audit<br />

Audit<br />

gerelateerde<br />

diensten Overige Totaal<br />

KPMG (België) 0,4 0,0 0,2 0,6<br />

KPMG (buiten België) 0,6 0,0 0,1 0,7<br />

Totaal 1,0 0,0 0,3 1,3<br />

2010<br />

(miljoen EUR)<br />

Audit<br />

Audit<br />

gerelateerde<br />

diensten Overige Totaal<br />

KPMG (België) 0,3 0,2 0,2 0,7<br />

KPMG (buiten België) 0,6 0,0 0,3 0,9<br />

Totaal 0,9 0,2 0,5 1,6<br />

34. Gebeurtenissen na balansdatum<br />

De groep heeft op 31 januari 2012 de acquisitie aangekondigd van <strong>het</strong> segment gewasbescherming van de<br />

wereldwijde carbaryl-activiteit van Bayer CropScience door <strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. (TKI), een dochteronderneming<br />

in de Verenigde Staten van Amerika binnen <strong>het</strong> bedrijfssegment “<strong>Tessenderlo</strong> Kerley”. De acquisitie zal naar<br />

verwachting jaarlijks 15 miljoen euro bijkomende omzet genereren voor TKI. TKI verwerft de wereldwijde<br />

gewasbeschermingsactiviteit, inclusief de handelsnamen, knowhow, registraties en registratiegegevens. Op de<br />

datum van goedkeuring voor publicatie van de financiële staten door de raad van bestuur, was de opname en<br />

waardebepaling van de identificeerbare activa en verworven schulden nog niet afgerond.<br />

p173


35. Ondernemingen van de groep<br />

Hieronder zijn alle ondernemingen van de groep vermeld.<br />

Het totaal aantal <strong>geconsolideerde</strong> ondernemingen bedraagt 90.<br />

De lijst van de ondernemingen op 31 december <strong>2011</strong> geconsolideerd<br />

volgens de volledige consolidatie<strong>met</strong>hode :<br />

Europa Onderneming Adres<br />

Belgisch<br />

ondernemingsnummer<br />

Eigendom<br />

België Dyka Plastics NV 3900 Overpelt 0414467340 100 %<br />

België<br />

Limburgse Rubber Produkten 3620 Rekem-Lanaken 0415296392 100 %<br />

NV<br />

België<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

1050 Brussel 0407247372 100 %<br />

International NV<br />

België <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV 1050 Brussel 0412101728 100 %<br />

België <strong>Tessenderlo</strong> Finance NV 1050 Brussel 0878995984 100 %<br />

België <strong>Tessenderlo</strong> Kerley Europe NV 1050 Brussel 0419875683 100 %<br />

België Profialis NV 8720 Oeselgem 0437458023 100 %<br />

Tsjechische Republiek Dyka s.r.o. 273 61 Velka Dobra 100 %<br />

Frankrijk Akiolis Group SAS 72000 Le Mans 100 %<br />

Frankrijk Aliphos SAS 59120 Loos 100 %<br />

Frankrijk Apeval SAS 85120 La Tardière 100 %<br />

Frankrijk Atemax Nord Est SASU 55100 Charny sur Meuse 100 %<br />

Frankrijk Atemax Ouest SASU 72000 Le Mans 100 %<br />

Frankrijk Atemax Sud Est SASU 01440 Viriat 100 %<br />

Frankrijk Atemax Sud Ouest SAS 47520 Le Passage 100 %<br />

Frankrijk Ateval Nord Est GIE 55100 Charny sur Meuse 100 %<br />

Frankrijk Ateval Sud Est GIE 01440 Viriat 100 %<br />

Frankrijk Ateval Sud Ouest GIE 47520 Le Passage 100 %<br />

Frankrijk Calaire Chimie SAS 62100 Calais 100 %<br />

Frankrijk Chemilyl SAS 59120 Loos 100 %<br />

Frankrijk CTS-Marvyflo SAS 25340 Clerval 100 %<br />

Frankrijk<br />

Établissements Charvet Père 91490 Milly-La-Forêt 100 %<br />

et Fils SASU<br />

Frankrijk France Ester SASU 72000 Le Mans 100 %<br />

Frankrijk Ispac SAS 64130 Mauléon Licharre 100 %<br />

Frankrijk<br />

Produits Chimiques de Loos 59120 Loos 100 %<br />

SAS<br />

Frankrijk Profex SAS 62210 Avion 100 %<br />

Frankrijk Profialis SAS 25340 Clerval 100 %<br />

Frankrijk Saplast SAS 67100 Strasbourg 100 %<br />

Frankrijk Soleval Nord Est SAS 55100 Charny sur Meuse 100 %<br />

Frankrijk Soleval Ouest SAS 72000 Le Mans 100 %<br />

Frankrijk Soleval Sud Est S.A. 01440 Viriat 96,56 %<br />

Frankrijk Soleval Sud Ouest SASU 47520 Le Passage 100 %<br />

Frankrijk Sotra-Seperef SAS 62140 Sainte Austreberthe 100 %<br />

Frankrijk Technicompound SAS 85130 Tiffauges 100 %<br />

Frankrijk Tefipar SAS 59120 Loos 100 %<br />

Frankrijk <strong>Tessenderlo</strong> Services SAS 59120 Loos 100 %<br />

Frankrijk<br />

Thermoplastiques Cousin- 85130 Tiffauges 100 %<br />

Tessier SAS<br />

Duitsland Dyka GmbH 85764 Oberschleissheim 100 %<br />

Duitsland PB Gelatins GmbH 31582 Nienburg/Weser 100 %<br />

Duitsland<br />

BT Bautechnik Impex GmbH 85764 Oberschleissheim 100 %<br />

& Co. Kg<br />

Duitsland Impex Wimmer GmbH 85764 Oberschleissheim 100 %<br />

p174 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Hongarije BTH Fitting Kft 3636 Vadna 100 %<br />

Hongarije Profialis Kft 2310 Szigetszentmiklós 100 %<br />

Italië Aliphos Italia SRL 37044 Cologna-Veneta 100 %<br />

Italië Farchemia srl 24047 Treviglio (BG) 100 %<br />

Italië <strong>Tessenderlo</strong> Italia srl 24047 Treviglio (BG) 100 %<br />

Italië<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Partecipazioni 24047 Treviglio (BG) 100 %<br />

SpA<br />

Luxemburg Térélux SA LU - 2633 Luxembourg 100 %<br />

Polen Dyka Polska Sp.zo.o. 55-221 Jelcz-Laskowice 100 %<br />

Polen T.C.T. Polska Sp.zo.o. 96-500 Sochaczew 100 %<br />

Polen <strong>Tessenderlo</strong> Polska Sp. zo.o. 60-462 Poznan 100 %<br />

Polen Profialis Sp.zo.o. 62-100 Wagrowiec 100 %<br />

Roemenië Dyka Plastic Pipe Systems s.r.l. 76100 Bucarest, sector 1 100 %<br />

Slowakije Dyka SK s.r.o. 841 02 Bratislava 100 %<br />

Nederland Dyka BV 8331 LJ Steenwijk 100 %<br />

Nederland Nyloplast Europe BV 3295 KG 's Gravendeel 100 %<br />

Nederland<br />

Plastic Pipe Systems Holding 8331 LJ Steenwijk 100 %<br />

BV<br />

Nederland <strong>Tessenderlo</strong> Nederland BV 4854 MT Bavel 100 %<br />

Nederland<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

3133 CA Vlaardingen 100 %<br />

Rotterdam BV<br />

Nederland <strong>Tessenderlo</strong> NL Holding BV 4825 AV Breda 100 %<br />

Groot-Brittannië Dyka UK Ltd Longtown-Carlisle Cumbria<br />

100 %<br />

CA6 5LY<br />

Groot-Brittannië Eurocell Building Plastics Ltd Alfreton-Derbyshire DE55 4 RF 100 %<br />

Groot-Brittannië Eurocell plc Alfreton-Derbyshire DE55 4 RF 100 %<br />

Groot-Brittannië Eurocell Profiles Ltd Alfreton-Derbyshire DE55 4 RF 100 %<br />

Groot-Brittannië John Davidson Holdings Ltd Edinburgh EH3 9AG 100 %<br />

Groot-Brittannië John Davidson Pipes Ltd Edinburgh EH3 9AG 100 %<br />

Groot-Brittannië PB Gelatins UK Ltd Pontypridd CF 375 SQ 100 %<br />

Groot-Brittannië <strong>Tessenderlo</strong> Holding UK Ltd Mid Glamorgan CF 37 5SU 100 %<br />

Groot-Brittannië <strong>Tessenderlo</strong> UK Ltd Leek, Staffordshire ST13 8LD 100 %<br />

Groot-Brittannië Wymar Systems Ltd DY13 9EZ Stourport-onsevern,<br />

Worcestershire<br />

100 %<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika Onderneming Adres<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Environmentally Clean Systems<br />

LLC<br />

MPR Services Inc. Wilmington County -<br />

New Castle - Delaware 0801<br />

Belgisch<br />

ondernemingsnummer<br />

Eigendom<br />

Dover, DE 19904 51,00 %<br />

100 %<br />

PB Leiner USA Davenport, Iowa 52806 100 %<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. Wilmington County -<br />

New Castle - Delaware 0801<br />

100 %<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Services Inc. New Mexico - 88220 Carlsbad 100 %<br />

<strong>Tessenderlo</strong> U.S.A. Inc. Wilmington County -<br />

New Castle - Delaware 0801<br />

Kerley Trading Inc. Wilmington County -<br />

New Castle - Delaware 0801<br />

100 %<br />

100 %<br />

p175


Overige Onderneming Adres<br />

Argentinië PB Leiner Argentina SA Santa Fe CC108-S3016WAC -<br />

Santo Tomé<br />

Brazilië<br />

Chili<br />

China<br />

China<br />

PB Brasil Industria e<br />

Commercio de Gelatinas Ltda<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Latino<br />

Americana SA<br />

CTS Automotive Compounds<br />

(Changsu) Co. Ltd<br />

Lianyungang Taile Chemical<br />

Industry, Co. Ltd<br />

Acorizal, Mato Grosso CEP<br />

74480-000<br />

Belgisch<br />

ondernemingsnummer<br />

Eigendom<br />

100 %<br />

100 %<br />

9358 Santiago 100 %<br />

Changsu City - 222023<br />

Jiangsu Province<br />

Lianyungang City - 222023<br />

Jiangsu Province<br />

China PB Gelatins (Wenzhou) Co Ltd Ping Yang County - 325401<br />

Zhejiang Province<br />

China<br />

PB Gelatins Heilongjiang Co<br />

Ltd<br />

Kongguo County -<br />

Heilongjiang Province<br />

100 %<br />

100 %<br />

80,00 %<br />

86,20 %<br />

China <strong>Tessenderlo</strong> Asia Holding Ltd Hong Kong 100 %<br />

China<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Trading (Shanghai) China R.P. - 200021 Shanghai 100 %<br />

Co. Ltd<br />

Japan<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Inc. Japan Tokyo - Chiyoda-ku 100 %<br />

KK<br />

Mexico<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley Mexico SA 85800 Novojoa, Sonora 100 %<br />

de CV<br />

Peru <strong>Tessenderlo</strong> Kerley Peru SAC Arequipa 96,70 %<br />

Turkije<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Agrochem Tarim<br />

Ve Kimya San. Ve Tic. Ltd. Sti.<br />

34387 Kuştepe - Şişli / İstanbul 100 %<br />

p176 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


De lijst van de ondernemingen per 31 december <strong>2011</strong> geconsolideerd<br />

volgens de vermogensmutatie<strong>met</strong>hode :<br />

Europa Onderneming Adres<br />

Belgisch<br />

ondernemingsnummer<br />

Eigendom<br />

België T-Power SA 1200 Brussel 0875650771 33,33 %<br />

Frankrijk Établissements Violleau SAS 79380 La Forêt sur Sèvre 50,00 %<br />

Frankrijk Établissements Michel SAS 31800 Villeneuve de Rivière 50,00 %<br />

Frankrijk Meta Bio Energies SAS 49520 Combrée 20,46 %<br />

Frankrijk Siram SARL 50390 Saint-Sauveur-le-<br />

Vicomte<br />

50,00 %<br />

Overige Onderneming Adres<br />

Belgisch<br />

ondernemingsnummer<br />

Eigendom<br />

Bahrein MPR Middle East WLL 20563 Manama 50,00 %<br />

Mexico Alkemin S de RL de CV Mexico D.F. 11700 49,50 %<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Verenigde Staten<br />

van Amerika<br />

Jupiter Sulphur LLC Wilmington County -<br />

New Castle - Delaware 0801<br />

50,00 %<br />

Wolf Mountain Products LLC Lindon - Utah 84042 45,00 %<br />

De lijst van de niet-<strong>geconsolideerde</strong> ondernemingen per 31 december <strong>2011</strong><br />

(wegens hun niet-significante invloed op de <strong>geconsolideerde</strong> cijfers) :<br />

Europa Onderneming Adres<br />

Belgisch<br />

ondernemingsnummer<br />

Eigendom<br />

België Globe International SA 1050 Brussel 0416159791 100 %<br />

België Plastival Benelux NV 3900 Overpelt 0450918950 100 %<br />

Duitsland H.G.S. GmbH 22767 Hamburg 100 %<br />

Duitsland LVM Kunststoffe GmbH 31582 Nienburg 100 %<br />

Spanje<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie España 28224 Pozuelo de Alarcon<br />

100 %<br />

TCE sa<br />

(Madrid)<br />

Zwitserland <strong>Tessenderlo</strong> Schweiz AG 5330 Bad Zurzach 100 %<br />

Nederland<br />

De Hoeve Kunststofrecycling 7772 BC Hardenberg 50,00 %<br />

BV<br />

Nederland Wymar Nederland BV 3133 CA Vlaardingen 100 %<br />

Oekraïne Wymar Ukraine 03134 Kiev 100 %<br />

Groot-Brittannië Britphos Ltd Leek, Stafforshire ST13 8LD 100 %<br />

Groot-Brittannië LVM UK Ltd Alfreton-Derbyshire DE55 4RF 100 %<br />

p177


36. Kritische boekhoudkundige schattingen<br />

en oordeelsvormingen<br />

De voorbereiding van de jaarrekening in overeenstemming <strong>met</strong> IFRS, zoals aanvaard binnen de Europese Unie,<br />

vereist de nodige schattingen, oordeelsvormingen en veronderstellingen van <strong>het</strong> management. Deze zullen<br />

de toepassing van de boekhoudprincipes, de gerapporteerde bedragen van activa en schulden, de toelichting<br />

betreffende de voorwaardelijke baten en verplichtingen op datum van de jaarrekening en de gerapporteerde<br />

bedragen van kosten en opbrengsten tijdens de rapporteringsperiode beïnvloeden. Het management baseert<br />

haar schattingen op haar historische ervaring en talrijke andere veronderstellingen waarvan aangenomen wordt<br />

dat deze redelijk zijn onder de omstandigheden. De resultaten hiervan vormen de basis voor <strong>het</strong> opstellen van<br />

de gerapporteerde bedragen van kosten en opbrengsten, welke niet onmiddellijk duidelijk blijken uit andere<br />

bronnen. De uiteindelijke resultaten kunnen verschillen van deze schattingen. Schattingen worden gebruikt<br />

in de jaarrekening voor voorzieningen voor oninbare vorderingen, verouderde voorraad, aanpassingen van<br />

kostprijs of netto-opbrengstwaarde, afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen, personeelsvoordelen,<br />

belastingen, herstructureringsvoorzieningen en voorwaardelijke verplichtingen. Schattingen en<br />

veronderstellingen worden periodiek herzien en de effecten van de herzieningen worden opgenomen in de<br />

jaarrekening in de periode waarin zij geacht worden noodzakelijk te zijn.<br />

De groep heeft belangrijke schattingen en beoordelingen gebruikt voor de voorbereiding van de<br />

<strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening <strong>met</strong> betrekking tot materiële vaste activa (toelichting 12), goodwill (toelichting<br />

13), overige immateriële activa (toelichting 14), aanpassingen aan kostprijs of netto-opbrengstwaarde, indien<br />

deze lager is, <strong>met</strong> betrekking tot voorraden (toelichting 19), voorzieningen (toelichting 26), belastingen en<br />

uitgestelde belastingen (toelichtingen 11 en 17), vaste activa aangehouden voor verkoop (toelichting 21), de<br />

verplichtingen betreffende de personeelsbeloningen (toelichting 25), financiële instrumenten (toelichting 28) en<br />

de voorwaardelijke verplichtingen en baten (toelichting 31).<br />

p178 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Verklaring over <strong>het</strong> getrouw<br />

beeld van de jaarrekeningen<br />

en <strong>het</strong> getrouwe overzicht<br />

in <strong>het</strong> jaarverslag<br />

Frank Coenen (CEO) en Mel de Vogue (CFO), verklaren, in naam en voor rekening van de vennootschap, dat,<br />

voor zover hen bekend,<br />

a) de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekeningen, die zijn opgesteld overeenkomstig International Financial Reporting<br />

Standards (IFRS), zoals aanvaard binnen de Europese Unie, een getrouw beeld geven van <strong>het</strong> vermogen,<br />

van de financiële toestand en van de resultaten van de emittent en de in de consolidatie opgenomen<br />

ondernemingen ;<br />

b) <strong>het</strong> managementverslag over de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening een getrouw overzicht geeft van de<br />

ontwikkeling en de resultaten van <strong>het</strong> bedrijf en van de positie van de emittent en de in de consolidatie<br />

opgenomen ondernemingen, evenals een beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden<br />

waarmee zij geconfronteerd worden.<br />

p179


Verslag van de commissaris<br />

p180 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


p181


Statutair financieel verslag<br />

Verkorte niet-<strong>geconsolideerde</strong> balans van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Totaal activa<br />

Vaste activa 729,8 674,8<br />

Overige immateriële activa 2,2 2,2<br />

Materiële vaste activa 72,8 65,7<br />

Financiële vaste activa 654,8 606,9<br />

Vlottende activa 266,9 241,1<br />

Voorraden 99,8 63,8<br />

Handels- en overige vorderingen op ten hoogste één jaar 158,4 105,2<br />

Overige beleggingen 4,0 64,4<br />

Liquide middelen 0,1 5,5<br />

Overlopende rekeningen 4,6 2,2<br />

Totaal activa 996,7 915,9<br />

Totaal passiva<br />

Eigen vermogen 576,8 484,3<br />

Geplaatst kapitaal 147,9 143,7<br />

Uitgiftepremies 73,5 57,5<br />

Reserves 24,5 24,8<br />

Overgedragen winst 330,8 258,2<br />

Kapitaalsubsidies 0,1 0,1<br />

Voorzieningen en uitgestelde belastingen 48,3 48,6<br />

Voorzieningen 44,8 44,7<br />

Uitgestelde belastingen 3,5 3,9<br />

Schulden 360,6 378,2<br />

Schulden op meer dan één jaar 152,0 179,9<br />

Schulden op ten hoogste één jaar 208,6 198,3<br />

Overlopende rekeningen 11,0 4,8<br />

Totaal passiva 996,7 915,9<br />

p182 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Verkorte niet-<strong>geconsolideerde</strong> winst- en verliesrekening<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

Totale bedrijfsopbrengsten 672,6 638,8<br />

Omzet 538,9 600,4<br />

Toename (+) / afname (-) van voorraden gereed product en werk in uitvoering 27,3 -32,5<br />

Geactiveerde eigen productie 3,8 2,2<br />

Overige bedrijfsopbrengsten 102,6 68,7<br />

Totaal bedrijfskosten -685,3 -646,7<br />

Grondstoffen, hulpstoffen en goederen aangekocht om doorverkocht te worden -380,9 -328,5<br />

Diensten en diverse goederen -212,3 -188,2<br />

Personeelsbeloningen, sociale lasten en pensioenen -76,5 -107,6<br />

Afschrijvingen op oprichtingskosten, immateriële en materiële vaste activa -10,0 -15,1<br />

Toename (-) / afname (+) van bedragen afgeschreven op voorraden,<br />

-0,6 0,0<br />

lopende contracten en handelsvorderingen<br />

Toename (-) / afname (+) van voorzieningen -0,1 3,5<br />

Overige bedrijfskosten -4,9 -10,8<br />

Bedrijfswinst / bedrijfsverlies -12,7 -7,9<br />

Financieringsopbrengsten 247,7 162,2<br />

Financieringskosten -34,8 -12,5<br />

Gewone winst (+)/verlies (-) vóór belasting 200,2 141,8<br />

Uitzonderlijke opbrengsten 104,3 141,2<br />

Uitzonderlijke lasten -193,2 -106,5<br />

Winst (+)/verlies (-) vóór belasting 111,3 176,5<br />

Belastingen op <strong>het</strong> resultaat 0,0 0,7<br />

Uitgestelde belastingen 0,4 -2,0<br />

Winst (+)/verlies (-) 111,7 175,2<br />

Fiscaal vrijgestelde reserves 0,7 -3,8<br />

Voor bestemming beschikbaar nettoresultaat over <strong>het</strong> jaar 112,4 171,4<br />

Winstverdeling<br />

(miljoen EUR) <strong>2011</strong> 2010<br />

De raad van bestuur van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV stelt voor te verdelen<br />

- De winst, zijnde 112,4 171,4<br />

- Verhoogd <strong>met</strong> de overdracht van <strong>het</strong> vorige boekjaar 258,2 125,6<br />

zijnde een totaal van : 370,6 297,0<br />

op de volgende wijze<br />

- Reserves 0,4 0,5<br />

- Dividenden 39,4 38,3<br />

- Over te dragen winst 330,8 258,2<br />

zijnde een totaal van : 370,6 297,0<br />

Indien dit voorstel tot winstverdeling wordt goedgekeurd door de algemene vergadering van aandeelhouders<br />

van 5 juni 2012, zal <strong>het</strong> bruto dividend 1,3333 EUR bedragen. Dit geeft recht op een netto dividend van<br />

1,0000 EUR voor de 29 513 058 gewone aandelen en voor de VVPR dividenden een netto bedrag van<br />

1,0533 EUR, mits voorlegging van coupon nr. 75.<br />

p183


Uittreksel uit de enkelvoudige, niet-<strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV, opgesteld volgens Belgische boekhoudnormen<br />

De voorgaande informatie werd gehaald uit de enkelvoudige jaarrekening volgens Belgische<br />

boekhoudnormen van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV. Deze enkelvoudige jaarrekening, samen <strong>met</strong> <strong>het</strong> rapport van<br />

de raad van bestuur aan de algemene vergadering en <strong>het</strong> verslag van de commissaris zal aan de Nationale<br />

Bank van België overgemaakt worden binnen de wettelijke termijn. Deze documenten zijn ook beschikbaar op<br />

aanvraag bij <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV, Troonstraat 130, 1050 Brussel.<br />

Merk op dat alleen de <strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financiële positie en de<br />

prestaties van de groep.<br />

Vermits <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV in essentie een holding bedrijf is dat zijn investeringen aan kostprijs opneemt<br />

in zijn enkelvoudige jaarrekening, geven deze afzonderlijke financiële staten slechts een beperkt beeld van de<br />

financiële positie van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV. Om deze reden achtte de raad van bestuur <strong>het</strong> gepast om slechts<br />

een ingekorte versie van de niet-<strong>geconsolideerde</strong> balans en resultatenrekening te presenteren, opgemaakt in<br />

overeenstemming <strong>met</strong> de Belgische boekhoudnormen voor <strong>het</strong> jaar eindigend op 31 december <strong>2011</strong>.<br />

Het statutaire verslag van de commissaris is ‘zonder voorbehoud’ en bevestigt dat de enkelvoudige<br />

jaarrekening van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV, opgesteld volgens de Belgische boekhoudnormen voor <strong>het</strong> jaar<br />

eindigend op 31 december <strong>2011</strong> een getrouw beeld geeft van de financiële positie van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie<br />

NV in overeenstemming <strong>met</strong> alle wettelijke en regelgevende verordeningen.<br />

p184 <strong>Tessenderlo</strong> Group Financieel jaarverslag <strong>2011</strong>


Bijkomende informatie<br />

WE<br />

TRANSFORMEREN<br />

OMDAT WE<br />

WAARDE WILLEN<br />

CREEREN<br />

VOOR AL ONZE<br />

STAKEHOLDERS<br />

p185


Informatie voor de<br />

aandeelhouders<br />

SAMENGEVAT:<br />

• IN DECEMBER <strong>2011</strong> HERNIEUWT<br />

RABOBANK SAMEN MET ZEVEN ANDERE<br />

ANALISTEN ZIJN BEOORDELING VAN<br />

TESSENDERLO CHEMIE NV.<br />

• DE KOERS VAN HET TESSENDERLO CHEMIE<br />

NV AANDEEL BEDRAAGT 32,39 EURO IN<br />

JUNI <strong>2011</strong>: DE HOOGSTE SLOTKOERS IN DE<br />

AFGELOPEN DRIE JAAR.<br />

• HET VOORGESTELDE DIVIDEND VAN<br />

1,3333 EURO BRUTO PER AANDEEL LIGT IN<br />

DE LIJN VAN VORIG JAAR.<br />

Investor relations<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group streeft<br />

ernaar om tijdig nauwkeurige<br />

en kwalitatief hoogstaande<br />

informatie te verstrekken aan de<br />

financiële gemeenschap.<br />

De groep neemt regelmatig<br />

deel aan evenementen<br />

voor investeerders, zoals<br />

roadshows en conferenties, en<br />

organiseert bedrijfsbezoeken<br />

en ontmoetingen <strong>met</strong> <strong>het</strong><br />

management van de groep.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group is bovendien<br />

een actieve en regelmatige<br />

deelnemer aan evenementen<br />

voor individuele aandeelhouders,<br />

zoals de bijeenkomsten die<br />

Euronext Brussels en de Vlaamse<br />

Federatie van Beleggersclubs en<br />

Beleggers (VFBB) organiseren.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group ontmoet<br />

analisten en investeerders om<br />

de resultaten en de toekomstige<br />

ontwikkelingen nader toe te<br />

lichten.<br />

Daarnaast organiseert ze<br />

conference calls voor de<br />

presentatie en bespreking van de<br />

kwartaalresultaten.<br />

De aandelen van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV noteren op Euronext<br />

Brussels onder de code TESB.<br />

Ze worden verhandeld op de<br />

continumarkt en maken deel uit van<br />

de indexen BEL Mid en Next 150.<br />

In <strong>2011</strong> onderging <strong>Tessenderlo</strong><br />

Group een driejaarlijkse<br />

beoordeling van de strikte criteria<br />

en praktijken op <strong>het</strong> vlak van<br />

bedrijfsethiek, sociale prestaties<br />

en milieuprestaties door Kempen/<br />

SNS SRI Universe. Op basis van<br />

de positieve beoordeling blijft<br />

<strong>het</strong> aandeel van de groep deel<br />

uitmaken van de ‘Kempen/SNS<br />

Social Responsibility Index’.<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group neemt ook<br />

verdere stappen in de naleving<br />

van de bedrijfsprincipes waartoe<br />

<strong>het</strong> zich heeft verbonden. In<br />

december <strong>2011</strong> woonde de<br />

groep zijn eerste conferentie<br />

over duurzaam ondernemen bij.<br />

Zo plaatst ze duurzaamheid nog<br />

meer centraal in haar strategie.<br />

Beoordeling<br />

analisten<br />

Eind <strong>2011</strong> werd <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV gevolgd door<br />

acht analisten. De volgende<br />

aanbevelingen waren van<br />

toepassing: vier analisten gaven<br />

de groep een positieve score<br />

(tegenover twee van de zeven<br />

eind 2010) en vier analisten<br />

kenden een neutrale score toe<br />

(tegenover vier van de zeven eind<br />

2010).<br />

Aandeelhoudersstructuur<br />

op 31 december <strong>2011</strong>:<br />

SNPE SA (FR) 26.6%<br />

Niet verhandelbare 1.0%<br />

aandelen (in handen<br />

van personeelsleden of<br />

voormalige personeelsleden)<br />

Vrije omloop 72.4%<br />

Op 26 oktober <strong>2011</strong> gaf<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV 350 000<br />

warranten uit onder <strong>het</strong> Plan<br />

<strong>2011</strong>, onder de opschortende<br />

voorwaarde van aanvaarding op<br />

of vóór 25 december <strong>2011</strong>.<br />

337 733 warranten werden<br />

aanvaard. Op 31 december<br />

<strong>2011</strong> waren er in totaal<br />

p186 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Aandeelhouderschap<br />

Aandelen<br />

1 174 389 warranten (waarvan<br />

de aanvaardingstermijn was<br />

verstreken) die uitoefenbaar<br />

waren of zullen worden in de<br />

toekomst. Het totale aantal<br />

aandelen dat <strong>het</strong> geplaatste<br />

kapitaal van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV vertegenwoordigt, is<br />

29 531 058. Deze aandelen geven<br />

de aandeelhouders recht op één<br />

stem per aandeel.<br />

% van <strong>het</strong><br />

Aandelen totaal<br />

SNPE 7 847 863 26,6%<br />

Personeel* 304 504 1,0%<br />

Institutionele beleggers 11 131 700 37,7%<br />

Particuliere beleggers 4 739 100 16,0%<br />

Andere beleggers 5 507 891 18,7%<br />

Totaal 29 531 058<br />

Institutionele beleggers<br />

Prestaties<br />

aandelenkoers<br />

De koers van <strong>het</strong> aandeel<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV daalde<br />

<strong>met</strong> 24,5 % in <strong>2011</strong>. Daardoor<br />

presteerde <strong>het</strong> minder goed dan<br />

de indexen BEL 20 (een daling<br />

<strong>met</strong> 19,2 %) en de SX4P (daling<br />

<strong>met</strong> 9,7 %). In juni <strong>2011</strong> bereikte<br />

<strong>het</strong> aandeel <strong>met</strong> 32,39 euro de<br />

hoogste koers in drie jaar. Dat<br />

gebeurde na de aankondiging<br />

van twee uitbreidingen bij<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Kerley in de maanden<br />

die voorafgingen. En na de sterke<br />

resultaten in <strong>het</strong> eerste kwartaal<br />

en de aanpassing en verlenging<br />

van een kredietfaciliteit. De<br />

aandelenkoers van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV steeg <strong>met</strong> 19,3 %<br />

tot <strong>het</strong> einde van <strong>het</strong> jaar en<br />

volgde in <strong>het</strong> derde kwartaal<br />

een negatieve trend tegen een<br />

achtergrond van verslechterende<br />

marktomstandigheden. In <strong>het</strong><br />

vierde kwartaal vertoonde de<br />

koers van <strong>het</strong> aandeel een<br />

stabiele tot opwaartse tendens.<br />

Het sloot de laatste beursdag van<br />

<strong>het</strong> jaar af op 20,54 euro.<br />

25<br />

20<br />

15<br />

% van <strong>het</strong><br />

Aandelen totaal<br />

België 3 406 300 30,6%<br />

Verenigd Koninkrijk 2 901 500 26,1%<br />

Verenigde Staten 2 223 800 20,0%<br />

Denemarken 1 094 900 9,8%<br />

Frankrijk 883 000 7,9%<br />

Andere landen 622 200 5,6%<br />

Andere beleggers 11 131 700<br />

Evolutie van de TESB koers in <strong>2011</strong> (EUR)<br />

35 SX4P<br />

Bel 20<br />

Tesb<br />

30<br />

jan feb mar apr mei jun jul aug sep okt nov dec<br />

-9,7%<br />

-19,2%<br />

-24,5%<br />

p187


Financiële gegevens per aandeel op 31 december<br />

(<strong>geconsolideerde</strong> jaarrekening)<br />

2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

Gegevens per aandeel<br />

Waarde van <strong>het</strong> eigen vermogen 29,04 32,55 25,45 25,37 20,47<br />

Winst (+) / Verlies (-) 4,69 5,08 -6,01 0,72 -3,23<br />

Nettocashflow 8,99 10,11 1,65 3,67 5,02<br />

Nettodividend per gewoon aandeel 0,95 1,00 1,00 1,00 1,00<br />

Kapitaal (miljoen EUR) 137,02 138,00 139,00 143,70 147,90<br />

Kapitalisatie einde jaar (miljoen EUR) 917,20 599,40 640,70 780,78 606,57<br />

Beursgegevens op 31 december<br />

2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

Aantal aandelen 27 626 444 27 713 288 27 798 255 28 715 584 29 531 058<br />

Uiterste koersen<br />

Gewoon aandeel (EUR) 31,27/47,20 20,05/38,21 20,73/28,17 20,77/27,39 19,53/32,39<br />

Continumarkt<br />

Sluitingskoers (EUR) 33,20 21,63 23,05 27,19 20,54<br />

Gemiddeld dagelijks volume 97 787 103 308 81 747 57 688 51 372<br />

Velociteit (in %)* 90,26 95,43 76,05 53,87 46,41<br />

Volume** 24 935 571 26 446 820 20 845 534 14 883 517 13 202 614<br />

* Berekend op basis van de dagelijkse omloopsnelheid van de op de gereglementeerde markt verhandelde aandelen<br />

** Enkel <strong>het</strong> aantal aandelen verhandeld in <strong>het</strong> ‘Electronic Order Book’.<br />

Dividendbeleid<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV streeft<br />

naar een stabiele dividendgroei.<br />

Gemiddeld wordt een derde<br />

van de netto <strong>geconsolideerde</strong><br />

winst uitgekeerd als dividend.<br />

Dit beleid kan wel worden<br />

bijgestuurd om ervoor te zorgen<br />

dat <strong>het</strong> dividend blijft groeien of<br />

op zijn minst stabiel blijft.<br />

Op 7 juni <strong>2011</strong> keurde de jaarlijkse<br />

algemene vergadering voor <strong>het</strong><br />

boekjaar 2010 een brutodividend<br />

goed van 1,3333 euro (coupon<br />

nr.74). Dit stemt overeen <strong>met</strong> een<br />

nettodividend van 1,0000 euro.<br />

Het nettodividend voor aandelen<br />

<strong>met</strong> VVPR-strips bedraagt 1,1333<br />

euro.<br />

Op 6 juni <strong>2011</strong> besliste<br />

de raad van bestuur van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV om<br />

de aandeelhouders voor de<br />

uitbetaling van <strong>het</strong> dividend voor<br />

<strong>het</strong> boekjaar 2010 de keuze te<br />

geven tussen:<br />

• de mogelijkheid om in te<br />

tekenen op nieuwe gewone<br />

aandelen van <strong>Tessenderlo</strong><br />

Chemie NV;<br />

• een betaling in cash;<br />

• een combinatie van gewone<br />

aandelen en cash.<br />

Het dividend in cash, nieuwe<br />

aandelen of een combinatie van<br />

beide was betaalbaar vanaf 18 juli<br />

<strong>2011</strong>.<br />

Voor meer informatie over <strong>het</strong><br />

dividendbeleid wordt verwezen<br />

naar de rubriek Investor Relations<br />

op de website.<br />

Financiële kalender<br />

Boekjaar <strong>2011</strong> Bekendmaking resultaten 16 februari 2012<br />

Algemene vergadering 5 juni 2012<br />

Eerste kwartaal 2012 Bekendmaking resultaten 10 mei 2012<br />

Eerste jaarhelft 2012 Bekendmaking resultaten 29 augustus 2012<br />

Derde kwartaal 2012 Bekendmaking resultaten 15 november 2012<br />

p188 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Kapitalisering<br />

aandelenmarkt<br />

(miljoen EUR)<br />

1000<br />

Shareholders' Eigen middelen equity<br />

Stock Beurskapitalisatie<br />

market capitalisation<br />

De volledige financiële en<br />

niet-financiële informatie over<br />

de groep is beschikbaar op de<br />

website www.tessenderlogroup.<br />

com. Wie de persberichten van<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group wenst te<br />

ontvangen via e-mail, kan zich<br />

inschrijven op de mailinglist op de<br />

website www.tessenderlogroup.<br />

com/investors/ir_mailing_list/<br />

index.jsp.<br />

800<br />

600<br />

400<br />

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 <strong>2011</strong><br />

Financiële<br />

nieuwsbronnen<br />

De financiële nieuwsbronnen<br />

verspreiden informatie over<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV onder de<br />

volgende codes:<br />

• Bloomberg: TESB:BB<br />

• Reuters: TESB.BR<br />

• Datastream: B:TES<br />

• BM: 23IT081<br />

• ISIN: BE 000 3 555 639<br />

• Markit: TESB<br />

• SEDOL: 4-884-006<br />

• vwd groep: 23lT081<br />

De koers van <strong>het</strong> aandeel<br />

van <strong>Tessenderlo</strong> Chemie NV<br />

wordt gepubliceerd op www.<br />

tessenderlogroup.com en op<br />

de website van Euronext: www.<br />

euronext.com.<br />

Nettodividend per<br />

aandeel<br />

(EUR)<br />

1.00<br />

0.80<br />

0.60<br />

0.40<br />

0.20<br />

0.00<br />

02 03 04 05 06 07 08 09 10 11<br />

Rendement <strong>met</strong> opnieuw<br />

geïnvesteerde dividenden<br />

150<br />

120<br />

1,00<br />

Contact<br />

Philip Ludwig<br />

Group Investor Relations Director<br />

Tel: +32 2 639 16 58<br />

E-mail:<br />

philip.ludwig@tessenderlo.com<br />

90<br />

60<br />

dec. 06 dec. 07 dec. 08 dec. 09 dec. 10 dec. 11<br />

p189


Markten en<br />

toepassingen<br />

Landbouw<br />

Ammonium, calcium- en<br />

kaliumthiosulfaat:<br />

Dierlijke vetten:<br />

Bijproducten afkomstig van granen:<br />

Gewasbeschermingsmiddelen:<br />

Gedehydrateerde proteïnen van dierlijke<br />

oorsprong:<br />

Voederfosfaten:<br />

Gelatine:<br />

Gehydroliseerd eiwit:<br />

Mono-ammoniumfosfaat<br />

Organische chloorderivaten:<br />

Organische compost:<br />

Kaliumsulfaat:<br />

Zwavelzuur:<br />

Triazone (stikstofmeststof<br />

<strong>met</strong> langzame afgifte):<br />

meststoffen voor gespecialiseerde en grootschalige teelten<br />

veevoeders<br />

veevoeders<br />

bescherming van speciale gewassen<br />

meststoffen, bodemverbeteraars, compostering<br />

goed verteerbare veevoederingrediënten <strong>met</strong> minimale<br />

milieu-impact<br />

waterbindmiddel, proteïnebron, encapsulatie van vitamines in<br />

veevoeders en petfood<br />

aquacultuur, veevoeder<br />

gespecialiseerde meststoffen<br />

gespecialiseerde tussenproducten voor<br />

gewasbeschermingsmiddelen<br />

meststoffen, bodemverbeteraars<br />

gespecialiseerde meststoffen die bijzonder geschikt zijn voor<br />

groenten, fruit en bloemen en irrigatiebemesting<br />

meststoffen, gewasbeschermingsmiddelen<br />

gespecialiseerde en grootschalige teelten<br />

Bouwnijverheid<br />

Kunststofproducten en pvc-compounds:<br />

Thermoplastische elastomeren (TPE) en<br />

zachte materialen:<br />

Kunststof leidingsystemen, systemen voor stormwaterbeheer,<br />

deur- en raamprofielen, afsluitingen en hekwerk, binnenafwerking,<br />

veranda's, dakranden, rolluiken, verstevigingselementen<br />

in composietmateriaal, gevelbekleding, lambrisering, rolluiksystemen<br />

en diafragmalamellen, kabelhulzen en dakplaten.<br />

Dichtingen voor ramen, deuren en systemen voor waterafvoer,<br />

vloertegels, liner voor daken, verkeerskegels, isolatie voor<br />

hoekbescherming en kabelbekleding (in de openbare sector),<br />

olie-extractie<br />

Gezondheid en hygiëne<br />

Actieve farmaceutische ingrediënten:<br />

Dierlijke vetten:<br />

Calciumthiosulfaat:<br />

Natron- en kaliumloog:<br />

Gelatine:<br />

Organische chloorderivaten:<br />

geneesmiddelen<br />

detergenten, zepen, cos<strong>met</strong>ica<br />

(afval)waterbehandeling<br />

detergenten, zepen, cos<strong>met</strong>ica, ontstoppingsmiddelen,<br />

waterbehandeling<br />

capsules voor onder meer geneesmiddelen, huidcrème,<br />

behandeling van wonden en dieetsupplementen<br />

diverse farmaceutische producten voor mensen,<br />

planten en dieren<br />

p190 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Farmaceutische tussenproducten:<br />

Natriumhypochloriet:<br />

een breed gamma van geneesmiddelen<br />

handzepen, waterbehandeling, bleken<br />

Huishouden<br />

Dierlijke vetten:<br />

Natronloog:<br />

Collageenhydrolysaten:<br />

Gedehydrateerde proteïnen van dierlijke<br />

oorsprong:<br />

Voederfosfaten:<br />

Gelatine:<br />

Thermoplastische elastomeren (TPE) en<br />

zachte materialen:<br />

petfood<br />

detergenten, voedingssupplementen zoals zoetstoffen en<br />

aroma's<br />

sportrepen en -dranken, voedingssupplementen voor<br />

gewrichten, beenderen, huid, haar en nagels, dieetvoeding<br />

en -dranken<br />

petfood<br />

petfood<br />

voedingssupplementen, voedingsmiddelen zoals melkproducten<br />

en lightproducten, snoepgoed, energierepen en -drankjes<br />

dichtingen en pakkingen van koelkasten en wasmachines, handgrepen<br />

van tandenborstels, scheerapparaten, instrumenten,<br />

regenlaarzen en zolen voor vrijetijdsschoenen<br />

Industrie<br />

Acetaten:<br />

Dierlijke vetten:<br />

Kaliloog:<br />

Natronloog:<br />

Gedehydrateerde proteïnen van dierlijke<br />

oorsprong:<br />

Ijzerchloride:<br />

Gelatine:<br />

Zoutzuur:<br />

Mono-ammoniumfosfaat:<br />

Organische chloorderivaten:<br />

Kunststoffen en pvc-compounds:<br />

Kaliumsulfaat:<br />

Zwavelzuur:<br />

Zwavelderivaten:<br />

Thermoplastische elastomeren (TPE) en<br />

zachte materialen:<br />

antivriesproducten voor bijvoorbeeld landingsbanen<br />

biodiesel, lipochemie, groene energie<br />

Kaliumchemicaliën, zachte zeep, biodiesel, alkalinebatterijen,<br />

de-icingvloeistoffen, olie- en gasboringen<br />

aluminium, rayon, papier, pulp, textiel, verwijdering van<br />

restgassen uit verbrandingsovens<br />

groene energie/biobrandstof<br />

waterbehandeling<br />

fotopapier en -film, paintballcapsules, galvaniseren<br />

beitsen van staal, voeding, waterzuivering<br />

brandblusapparaten, brandvertragers<br />

verf, fotografie, coatings<br />

verkeerskegels, meubilair, behuizingen voor<br />

waterzuiveringsinstallaties<br />

gipsplaten<br />

batterijen, productie van nylon, uitlogen van erts, waterbehandeling,<br />

biologisch afbreekbaar plastiek, autoruiten, biljartballen<br />

leerlooierijen, uitlogen van erts<br />

auto-industrie: zachte huiden voor dashboards en interieuroppervlakken,<br />

deksels voor stuurwielen en airbags, dichtingsystemen<br />

voor beglazing, isolatie en omhulsels voor speciale kabels<br />

p191


Financiële<br />

woordenlijst<br />

Bedrijfskapitaal<br />

Voorraden en handels- en overige<br />

vorderingen minus handels- en<br />

overige schulden.<br />

EBIT<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-).<br />

EBITDA<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-)<br />

plus afschrijvingen, bijzondere<br />

waardeverminderingen en<br />

voorzieningen.<br />

Dividend per aandeel<br />

(bruto)<br />

Totaal uitbetaald dividend<br />

gedeeld door <strong>het</strong> aantal aandelen<br />

uitgegeven op afsluitingsdatum.<br />

Gearing<br />

Netto financiële schuld<br />

gedeeld door de som van de<br />

netto financiële schuld en <strong>het</strong><br />

eigen vermogen toerekenbaar<br />

aan aandeelhouders van de<br />

vennootschap.<br />

Gewogen gemiddelde<br />

aantal gewone<br />

aandelen<br />

Aantal aandelen uitstaand bij <strong>het</strong><br />

begin van de periode, aangepast<br />

voor <strong>het</strong> aantal geannuleerde,<br />

wederingekochte of uitgegeven<br />

aandelen gedurende periode<br />

vermenigvuldigd <strong>met</strong> een<br />

tijdscorrigerende factor.<br />

Gewone winst (+) /<br />

verlies (-) per aandeel<br />

(Gewone EPS)<br />

Winst (+) / verlies (-) toerekenbaar<br />

aan aandeelhouders van de<br />

vennootschap gedeeld door<br />

<strong>het</strong> gewogen gemiddeld aantal<br />

gewone aandelen.<br />

Ingezet kapitaal<br />

(Capital employed -<br />

CE)<br />

De netto boekwaarde van<br />

materiële vaste activa, overige<br />

immateriële activa en goodwill<br />

samen <strong>met</strong> <strong>het</strong> bedrijfskapitaal.<br />

Interestdekking<br />

Winst (+) / verlies (-) plus<br />

belastingen op <strong>het</strong> resultaat en<br />

interestkosten, gedeeld door de<br />

interestkosten.<br />

Marktkapitalisatie<br />

Aantal uitgegeven aandelen<br />

(op <strong>het</strong> einde van de periode)<br />

vermenigvuldigd <strong>met</strong> de<br />

marktprijs per aandeel (op <strong>het</strong><br />

einde van de periode).<br />

Nettocashflow<br />

Winst (+) / verlies (-) en alle niet<br />

cashflow bestanddelen in de<br />

resultatenrekening (voorzieningen,<br />

afschrijvingen en bijzondere<br />

waardeverminderingen).<br />

Netto financiële<br />

schuld<br />

Financiële schulden op lange en<br />

korte termijn minus geldmiddelen<br />

en kasequivalenten.<br />

p192 <strong>Tessenderlo</strong> Group <strong>Jaarverslag</strong> <strong>2011</strong>


Niet-recurrente<br />

opbrengsten/(kosten)<br />

Opbrengsten/(kosten) gerelateerd<br />

aan herstructurering, bijzondere<br />

waardeverminderingen, geschillen<br />

en overige opbrengsten en<br />

kosten, die niet regelmatig<br />

voorkomen en niet gerelateerd<br />

zijn aan de gewone activiteiten<br />

van de groep.<br />

Pay out ratio<br />

Brutodividend gedeeld door<br />

de winst toerekenbaar aan<br />

de aandeelhouders van de<br />

vennootschap.<br />

REBIT<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) voor<br />

niet-recurrente opbrengsten/<br />

(kosten).<br />

REBITDA<br />

Bedrijfswinst (+) / verlies (-) voor<br />

niet-recurrente opbrengsten/<br />

(kosten) plus afschrijvingen,<br />

bijzondere waardeverminderingen<br />

en voorzieningen.<br />

Rendement op ingezet<br />

kapitaal (ROCE)<br />

Rebit gedeeld door ingezet<br />

kapitaal (capital employed).<br />

Rendement op <strong>het</strong><br />

eigen vermogen<br />

(ROE)<br />

Winst (+) / verlies (-) gedeeld<br />

door <strong>het</strong> gemiddelde eigen<br />

vermogen toerekenbaar aan<br />

de aandeelhouders van de<br />

vennootschap.<br />

Theoretische<br />

geaggregeerde<br />

gewogen gemiddelde<br />

belastingstarief<br />

Dit wordt berekend door <strong>het</strong><br />

statutair belastingtarief van elk<br />

land toe te passen op de winst<br />

voor belastingen van elke entiteit<br />

en de door de op die manier<br />

bekomen belastingskost te<br />

delen door de totale winst voor<br />

belastingen van de groep.<br />

Verwaterd gewogen<br />

gemiddelde aantal<br />

gewone aandelen<br />

Gewogen gemiddeld aantal<br />

gewone aandelen, aangepast<br />

voor <strong>het</strong> aantal uitgegeven<br />

warranten.<br />

Verwaterde winst (+) /<br />

verlies (-) per aandeel<br />

(Verwaterde EPS)<br />

Winst (+) / verlies (-) toerekenbaar<br />

aan de aandeelhouders van de<br />

vennootschap gedeeld door <strong>het</strong><br />

volledig verwaterd gewogen<br />

gemiddelde aantal gewone<br />

aandelen.<br />

p193


UITGEVER<br />

Philip Ludwig<br />

Investor Relations<br />

<strong>Tessenderlo</strong> Group<br />

Troonstraat 130<br />

B-1050 Brussel<br />

België<br />

Concept & Pre-press<br />

Comfi<br />

www.comfi.be<br />

The annual report is also available in English.<br />

Le rapport annuel est également disponible en français.<br />

Het jaarverslag (in Nederlands, Engels, Frans) kan worden<br />

geraadpleegd op onze website: www.tessenderlogroup.com<br />

TESSENDERLO<br />

CHEMIE NV<br />

Sociale zetel en Administratieve zetel<br />

Troonstraat 130<br />

B-1050 Brussel<br />

België<br />

Te l. +32 2 639 18 11<br />

Fax +32 2 639 19 99<br />

BTW BE 0 412 101 728<br />

RPR Brussel<br />

Website: www.tessenderlogroup.com


MANTRAS<br />

1<br />

ONZE PLANEET IS DE<br />

BELANGRIJKSTE STAKEHOLDER VAN<br />

TESSENDERLO GROUP<br />

2<br />

DUURZAAM PRODUCEREN BETEKENT<br />

ELKE MOLECULE MAXIMAAL<br />

HERGEBRUIKEN<br />

3<br />

AFVAL KAN MAAR BESTAAN<br />

WANNEER ER EEN GEBREK IS AAN<br />

INNOVATIE EN CREATIVITEIT<br />

4<br />

RESPECTVOL OMGAAN MET WATER<br />

IS EEN BUSINESSMODEL<br />

5<br />

INNOVATIE IS DE ENIGE MANIER OM<br />

TOEKOMSTIGE GENERATIES VAN<br />

VOEDSEL TE VOORZIEN<br />

6<br />

TRANSPARANTIE IS HET STERKSTE<br />

FUNDAMENT VOOR EEN DUURZAME<br />

ONDERNEMING<br />

7<br />

ONZE VEILIGHEIDS- EN<br />

MILIEUNORMEN ZIJN DEZELFDE<br />

OVER HEEL DE WERELD, OMDAT<br />

ELKE MENS EVEN WAARDEVOL IS<br />

8<br />

ENKEL EEN DUURZAME<br />

ONDERNEMING KAN BIJDRAGEN<br />

TOT EEN DUURZAME TOEKOMST<br />

Meer weten:<br />

www.tessenderlo.com/<br />

a_sustainable_future/manifest/index.html<br />

> SCAN DEZE CODE

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!