De Eerste en Tweede Uitleg - theobakker.net
De Eerste en Tweede Uitleg - theobakker.net
De Eerste en Tweede Uitleg - theobakker.net
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Eerste</strong> <strong>en</strong> <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong> 1578-1596<br />
<strong>Eerste</strong> of <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong>?<br />
Beter zou het zijn ge<strong>en</strong> verschil te mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> beid<strong>en</strong> tot één groot<br />
project te rek<strong>en</strong><strong>en</strong>. <strong>De</strong> tijd tuss<strong>en</strong> eerste ontwerp <strong>en</strong> uitvoer van<br />
de <strong>Eerste</strong> <strong>Uitleg</strong> (1566-1585) is veel groter dan tuss<strong>en</strong> die van<br />
de <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong> (1585-1593). Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> werd gedur<strong>en</strong>de de<br />
uitvoer van zowel de <strong>Eerste</strong> als de <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong> de plann<strong>en</strong><br />
bijgesteld, zodat het moeilijk is gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> te trekk<strong>en</strong>.<br />
Militaire overweging<strong>en</strong> lag<strong>en</strong> t<strong>en</strong> grondslag aan de omwalling<br />
van de Lastage <strong>en</strong> het is nooit de bedoeling van het katholieke<br />
stadsbestuur geweest er woongebied van te mak<strong>en</strong>. <strong>De</strong> omwalling<br />
kwam tot stand onder druk van de voortdur<strong>en</strong>de aanvall<strong>en</strong><br />
van Gelre in de eerste helft 16e eeuw. Het onverdedigd zijn<br />
<strong>De</strong> oude Haarlemmerpoort aan het Singel, gezi<strong>en</strong> over de Haarlemmerdijk<br />
vanuit het noord<strong>en</strong>, vóór de uitleg van 1585<br />
van de Lastage,<br />
op het fort Montelba<strong>en</strong><br />
na, <strong>en</strong> het<br />
gevaar dat de onmisbaar<br />
geword<strong>en</strong><br />
scheepsbouw liep<br />
maakte de situatie<br />
onhoudbaar.<br />
Stadhouder Willem<br />
van Oranje<br />
bemoeide zich ermee,<br />
de landvoogdes<br />
bemoeide zich<br />
er mee <strong>en</strong> de stad<br />
werd ge<strong>en</strong> andere<br />
keuze gelat<strong>en</strong> dan<br />
Van 1585 tot ±1612 stond aan de Her<strong>en</strong>gracht e<strong>en</strong><br />
tijdelijke poort. Na demping werd dit de Her<strong>en</strong>markt.<br />
T<strong>en</strong> noord<strong>en</strong> van de poort het bolwerk met<br />
fort aan het IJ<br />
de Lastage te omwall<strong>en</strong>. Rond 1566 war<strong>en</strong> de plann<strong>en</strong> zover<br />
gevorderd dat ze alle<strong>en</strong> nog uitgevoerd hoefd<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>, maar<br />
daar kwam de Opstand tuss<strong>en</strong>. <strong>De</strong> plann<strong>en</strong> blev<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> zolang<br />
Amsterdam trouw bleef aan de Spaanse koning <strong>en</strong> zich<br />
niet meer gebond<strong>en</strong> zag aan uitsprak<strong>en</strong> van de stadhouder, die<br />
opstandeling geword<strong>en</strong> was. Met de Alteratie (1578) trad e<strong>en</strong><br />
nieuwe protestants stadsbestuur aan, dat onmiddellijk plann<strong>en</strong><br />
maakte voor de uitvoering van de omwalling van de Lastage <strong>en</strong><br />
voor verdere uitleg van de stad. <strong>De</strong> deelname aan de Opstand<br />
<strong>en</strong> de blokkade van Antwerp<strong>en</strong> ded<strong>en</strong> Amsterdam opbloei<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> volstrom<strong>en</strong> met vluchteling<strong>en</strong> uit de Zuidelijke Nederland<strong>en</strong>.<br />
Lees ook: http://www.<strong>theobakker</strong>.<strong>net</strong>/pdf/lastage.pdf<br />
http://www.<strong>theobakker</strong>.<strong>net</strong>/pdf/deFremery.pdf Hfdst.III<br />
3