03.05.2015 Views

De Eerste en Tweede Uitleg - theobakker.net

De Eerste en Tweede Uitleg - theobakker.net

De Eerste en Tweede Uitleg - theobakker.net

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Eerste</strong> <strong>en</strong> <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong> 1578-1596<br />

<strong>Eerste</strong> of <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong>?<br />

Beter zou het zijn ge<strong>en</strong> verschil te mak<strong>en</strong> <strong>en</strong> beid<strong>en</strong> tot één groot<br />

project te rek<strong>en</strong><strong>en</strong>. <strong>De</strong> tijd tuss<strong>en</strong> eerste ontwerp <strong>en</strong> uitvoer van<br />

de <strong>Eerste</strong> <strong>Uitleg</strong> (1566-1585) is veel groter dan tuss<strong>en</strong> die van<br />

de <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong> (1585-1593). Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> werd gedur<strong>en</strong>de de<br />

uitvoer van zowel de <strong>Eerste</strong> als de <strong>Tweede</strong> <strong>Uitleg</strong> de plann<strong>en</strong><br />

bijgesteld, zodat het moeilijk is gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> te trekk<strong>en</strong>.<br />

Militaire overweging<strong>en</strong> lag<strong>en</strong> t<strong>en</strong> grondslag aan de omwalling<br />

van de Lastage <strong>en</strong> het is nooit de bedoeling van het katholieke<br />

stadsbestuur geweest er woongebied van te mak<strong>en</strong>. <strong>De</strong> omwalling<br />

kwam tot stand onder druk van de voortdur<strong>en</strong>de aanvall<strong>en</strong><br />

van Gelre in de eerste helft 16e eeuw. Het onverdedigd zijn<br />

<strong>De</strong> oude Haarlemmerpoort aan het Singel, gezi<strong>en</strong> over de Haarlemmerdijk<br />

vanuit het noord<strong>en</strong>, vóór de uitleg van 1585<br />

van de Lastage,<br />

op het fort Montelba<strong>en</strong><br />

na, <strong>en</strong> het<br />

gevaar dat de onmisbaar<br />

geword<strong>en</strong><br />

scheepsbouw liep<br />

maakte de situatie<br />

onhoudbaar.<br />

Stadhouder Willem<br />

van Oranje<br />

bemoeide zich ermee,<br />

de landvoogdes<br />

bemoeide zich<br />

er mee <strong>en</strong> de stad<br />

werd ge<strong>en</strong> andere<br />

keuze gelat<strong>en</strong> dan<br />

Van 1585 tot ±1612 stond aan de Her<strong>en</strong>gracht e<strong>en</strong><br />

tijdelijke poort. Na demping werd dit de Her<strong>en</strong>markt.<br />

T<strong>en</strong> noord<strong>en</strong> van de poort het bolwerk met<br />

fort aan het IJ<br />

de Lastage te omwall<strong>en</strong>. Rond 1566 war<strong>en</strong> de plann<strong>en</strong> zover<br />

gevorderd dat ze alle<strong>en</strong> nog uitgevoerd hoefd<strong>en</strong> te word<strong>en</strong>, maar<br />

daar kwam de Opstand tuss<strong>en</strong>. <strong>De</strong> plann<strong>en</strong> blev<strong>en</strong> ligg<strong>en</strong> zolang<br />

Amsterdam trouw bleef aan de Spaanse koning <strong>en</strong> zich<br />

niet meer gebond<strong>en</strong> zag aan uitsprak<strong>en</strong> van de stadhouder, die<br />

opstandeling geword<strong>en</strong> was. Met de Alteratie (1578) trad e<strong>en</strong><br />

nieuwe protestants stadsbestuur aan, dat onmiddellijk plann<strong>en</strong><br />

maakte voor de uitvoering van de omwalling van de Lastage <strong>en</strong><br />

voor verdere uitleg van de stad. <strong>De</strong> deelname aan de Opstand<br />

<strong>en</strong> de blokkade van Antwerp<strong>en</strong> ded<strong>en</strong> Amsterdam opbloei<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> volstrom<strong>en</strong> met vluchteling<strong>en</strong> uit de Zuidelijke Nederland<strong>en</strong>.<br />

Lees ook: http://www.<strong>theobakker</strong>.<strong>net</strong>/pdf/lastage.pdf<br />

http://www.<strong>theobakker</strong>.<strong>net</strong>/pdf/deFremery.pdf Hfdst.III<br />

3

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!