You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
11<br />
teekend, zijn in het archief der Oost-Indische Compagnie<br />
bewaard gebleven. Doch in den laatsten tijd<br />
zijn aan het licht gekomen gegraveerde kaarten uit<br />
dien tijd (hoogst zeldzame stukken) die, blijkens<br />
hun opschriften, verschenen zijn na het terugkeeren<br />
van Hollandsche expedities uit Indië, of waarop<br />
men duidelijk aanwijzingen aantreft van die expedities<br />
afkomstig. Door de voorkomende bereidvaardigheid<br />
van den Heer Dr. C. P. Burger Jr., bibliothecaris<br />
der Amsterdamsche Universiteits-Bibliotheek, is het<br />
ons mogelijk niet minder dan zeven .dezer kaarten<br />
ten toon te stellen.<br />
Hoewel deze kaarten in verschillende jaren verschenen<br />
zijn, door verschillende teekenaars en graveurs<br />
ontworpen, is er zoo groote overeenkomst<br />
onderling, dat men ze voor de resultaten van een<br />
vast plan moet aanzien, een plan door één man<br />
ontworpen en uitgevoerd. Verschillende gegevens,<br />
te veelvuldig om er hier verder op in te gaan,<br />
maken het zeer waarschijnlijk dat die man Petrus<br />
Plancius was, de bekende Amsterdamsche predikant,<br />
geograaf en zeevaartkundige, van wien een tijdgenoot<br />
bij zijn portret getuigde „Dit is des hemels-,<br />
aard- en zeebeschrijver".<br />
Zijn arbeid op cartographisch gebied vangt aan<br />
met een groote wereldkaart, in 1592 verschenen,<br />
die een wijde vermaardheid verkreeg. Een voor<br />
het eerst in 1594 verschenen bewerking van dezelfde<br />
kaart op wat kleiner schaal, op deze Tentoonstelling<br />
aanwezig, beleefde tal van herdrukken en<br />
werd aan alle edities van Linschoten's Itinerario<br />
toegevoegd.<br />
Deze kaarten wijken nog slechts in geringe bizonderheden<br />
van de Portugeesche voorstelling af. De<br />
resultaten der eerste reizen waren nog van te<br />
weinig beteekenis om het algemeene beeld van den<br />
Indischen Archipel ingrijpend te wijzigen.<br />
Eerst langzamerhand, nadat er meer sprake begint<br />
te komen van een vestiging der Hollanders in<br />
Indië, kunnen wij op de kaarten der verschillende<br />
atlassen, in Nederland verschenen, de langzame<br />
vooruitgang volgen. De groote eilanden nemen
Change language