ProFacility.be

Dossier duurzame gebouwen en renovatie
ren
Referentie
De handleiding is
een instrument voor
bouwbedrijven en voor de
Vlaamse overheid
(Justitiehuis Brugge).
• Waardering van kantoorgebouwen –
Op weg naar een duurzame huisvesting voor de Vlaamse overheid
Een overzicht van de voornaamste regelgeving en de bouwkundige
en technische criteria voor kantoorgebouwen bij de Vlaamse overheid.
Drie aspecten: leefbaarheid en welzijn, milieu en duurzaamheid,
en energie.
Auteur: Vlaamse Regering. (oktober 2007)
Beschikbaar op www.profacility.be/references
Over gewichtsfactoren
en scores
Gewichtsfactoren en scores worden
toegekend na een zorgvuldige afweging.
Bij de energiecriteria is er sprake van bruto
en netto energiebehoefte. De nettoenergiebehoefte
krijgt een totale
gewichtsfactor 10 omdat ze uitdrukt
hoe zuinig het energiegebruik is.
De ligging ten opzichte van het openbaar
vervoer krijgt een gewichtsfactor 3.
Een kantoor op minder dan 500 meter van
een station krijgt de maximumscore van 4.
Op meer dan 750 meter van een station
en meer dan 400 meter van een bushalte
krijgt het 0 punten. In de groep milieu en
duurzaamheid krijgt materiaalgebruik een
gewichtsfactor 6. Bij gelijke kwaliteit geven
de milieukenmerken de doorslag.
Voor hout wordt nagegaan of het
afkomstig is van duurzame plantages.
De criteria inzake bouwtechnieken worden
dit jaar aangepast aan de nieuwste
technische evoluties in de bouwkunde.
Technische eigenschappen
zijn niet de enige
kwaliteitskenmerken
De technische attributen zijn natuurlijk
niet de enige criteria waarmee
een kantoor kan worden beoordeeld.
De duurzaamheid van een gebouw
hangt bijvoorbeeld ook af van zijn
flexibiliteit. Vandaag is het een kantoorgebouw,
maar is het dat nog
over tien jaar en is het zo gebouwd
dat het een andere bestemming
aankan? Maar een bestaand gebouw
dat met het oog op een nieuwe bestemming
een ingrijpende verbouwing
ondergaat is eveneens een vorm
van duurzaam kantorenbeleid. Voorts
zijn de esthetische kwaliteiten van
een gebouw ook van invloed op
de duurzaamheid. En hoe zit het met
de beveiliging en toegangscontrole?
De handleiding “Waardering van
kantoorgebouwen” geeft doorgaans
geen uitsluitsel over deze kwesties.
Toch neemt de Vlaamse overheid
deze aspecten op in haar afweging
bij de bouw, aankoop of huur van
een kantoor. In feite telt de handleiding
“Waardering van kantoorgebouwen”
slechts voor 15% mee in het totale eindoordeel.
De functionaliteit, de architecturale
kwaliteiten en de duurzaamheid
krijgen elk evenveel gewicht.
De huur of de kostprijs van het gebouw
(per m²) tellen mee voor 20%.
Sterrengefonkel
De eindbeoordeling van het gebouw
wordt uitgedrukt in één tot vier sterren,
naar analogie met hotels. Het sterrensyteem
is overigens niet louter een
prestigekwestie. Het heeft vooral praktische
consequenties omdat er een verband
wordt gelegd tussen het aantal
sterren en de kostprijs van een gebouw.
Uit die afweging komt een compromis
tevoorschijn tussen de prijs en de kwaliteit,
het zogenaamde “economisch
optimum”. Tot nu toe is het sterrensysteem
nog niet in de praktijk toegepast.
Maar de Vlaamse overheid denkt
dat de uitdrukking “dat is een x-sterrengebouw”
snel gemeengoed zal worden.
Ook is de verwachting dat het daaraan
verbonden prestige een invloed zal
hebben op de totale kantoormarkt in
Vlaanderen. Met een 200-tal kantoren
neemt de Vlaamse overheid weliswaar
geen dominante positie in op de
Vlaamse of Brusselse kantoormarkt
maar projectontwikkelaars zullen de
kwaliteitskenmerken wellicht als een
troef willen uitspelen en er bij nieuwe
projecten rekening mee houden, zelfs
als de Vlaamse overheid niet de
opdrachtgever is. Het valt immers niet
uit te sluiten dat de Vlaamse overheid
zo’n nieuw kantoorgebouw vroeg of laat
toch wil huren.
Wat met scholen,
ziekenhuizen, enz.?
Het is van belang erop te wijzen dat de
handleiding alleen op kantoren wordt
toegepast. Wanneer men bedenkt dat
de Vlaamse overheid ongeveer 1300
gebouwen in gebruik heeft, dan vormen
die 200 kantoorgebouwen dus
slechts een kleine minderheid. Voor
scholen gelden uiteraard andere criteria
dan voor kantoren en hetzelfde kan
worden gezegd voor ziekenhuizen, verzorgingsinstellingen
of culturele gebouwen.
Die laatste groep vormt trouwens
zo’n heterogene verzameling (cultuurhuizen,
musea, schouwburgen, enz.)
dat daarvoor zelfs geen algemeen toepasbare
handleiding kan worden opgesteld.
Bij een mogelijke renovatie zal
daar dus van geval tot geval moeten
worden bekeken hoe het gebouw zo
duurzaam mogelijk kan worden
gemaakt. Dat alles neemt niet weg dat de
handleiding “Waardering van kantoorgebouwen”
een interessante eerste aanzet
vormt tot een duurzaam gebouwenbeleid
van de Vlaamse overheid.
Edward ADRIAENSENS ■
Profacility Magazine mei 2009 35