Misbruik van beslagrecht, steeds vaker gebruikt - CMS Derks Star ...

Misbruik van beslagrecht, steeds vaker gebruikteis in de hoofdzaak, die moet leiden tot een beoordelingten gronde van de vordering waarvoor het beslag is gelegd,vertraagt of achterwege laat. Dit is in een tweetal, ongepubliceerde,uitspraken op verschillende manieren aan deorde gekomen.In de eerste zaak 23 ging het om het volgende. Een beslagleggerheeft, na verkregen verlof, op 8 oktober 2008 beslaggelegd op een onroerende zaak. In het verlof is bepaald datde eis in de hoofdzaak binnen dertig dagen na beslagleggingmoet worden ingesteld. De dagvaarding is op 5 november2008 uitgebracht, waarbij is gedagvaard tegen 11 februari2009. Op 23 februari 2009 heeft de beslaglegger eenherstelexploot uitgebracht. Hieruit blijkt dat de beslagleggerverzuimd heeft de dagvaarding tijdig aan te brengenen dat zij dat verzuim doet herstellen door de beslageneopnieuw op te roepen om nu op 8 april 2009 te verschijnen.Ter terechtzitting van 8 april 2009 is de beslagene nietverschenen en is tegen haar geen verstek verleend. De beslagleggerdiende wederom een herstelexploot uit te brengen,hetgeen zij niet heeft gedaan. De zaak is vervolgensverwezen naar de parkeerrol en vervolgens ambtshalvegeroyeerd. De beslagene vordert in kort geding opheffingvan het beslag. De voorzieningenrechter heeft geoordeelddat het beslag ten gevolge van het herstelexploot is blijvenbestaan, maar vervolgens is vervallen toen de bodemprocedurewerd geroyeerd. De ambtshalve doorhaling heeftop zichzelf geen rechtsgevolg, in het bijzonder niet dat deinstantie daardoor eindigt. Met de beslagene is de voorzieningenrechtervan mening dat van haar niet kan wordenverlangd dat zij de zaak weer op de rol brengt. Het is aande beslaglegger het verzochte herstelexploot uit te brengen.Nu zij in het geheel niet heeft gemotiveerd waarom zij dattot op heden niet heeft gedaan, acht de voorzieningenrechterhet handelen van de beslaglegger in strijd met een goedeprocesorde. Het standpunt van de beslaglegger dat het beslagwel degelijk is blijven liggen past niet in het systeemvan het conservatoire beslagrecht. Dit zou er namelijk toekunnen leiden dat de beslaglegger tot in lengte van dagenhet conservatoir beslag zou kunnen handhaven zonder dathet beslag getoetst zou kunnen worden door de rechter oprechtmatigheid en gegrondheid. Op grond hiervan wordtde vordering tot opheffing van het beslag toegewezen.In de tweede zaak 24 ging het om het volgende. In een geschilover de uitvoering van bouwwerkzaamheden heeft deRaad van Arbitrage voor de bouw bij vonnis van 29 maart1999 onder meer voor recht verklaard dat de overeenkomstter zake de bouw van een bedrijfshal als ontbonden moetworden beschouwd vanwege toerekenbare tekortko mingaan de zijde van de aannemer en heeft de aannemer veroordeeldtot vergoeding van de schade nader op te makenbij staat. Op 20 september 2002 heeft de opdrachtgeverna verkregen verlof tot zekerheid van haar vordering opde aannemer conservatoir beslag gelegd onder derden. Deeis in de hoofdzaak werd echter niet ingesteld. Bij brief van23 Vzr. Rb. Amsterdam 29 januari 2010, 433728/KG-ZA 09-1546.24 Vzr. Rb. Breda 13 augustus 2009, 205642/KG ZA 09-357.19 augustus 2008 heeft de aannemer de opdrachtgevergesommeerd binnen zes weken de schadestaatprocedureaanhangig te maken, dan wel binnen deze termijn afstandvan dit recht te doen, dan wel het beslag op te heffen. Aandeze sommatie werd niet voldaan. In de hierop volgendekortgedingprocedure vordert de aannemer opheffing vanhet beslag. Zij stelt hiertoe dat de opdrachtgever geen eisin de hoofdzaak ex art. 700 lid 3 Rv heeft ingesteld. Devoorzieningenrechter stelt voorop dat de door de opdrachtgeveringestelde procedure tot schadevergoeding nader opte maken bij staat is te beschouwen als een voorstadiumvan een voor tenuitvoerlegging vatbare veroordeling welkeuiteindelijk zal kunnen worden verkregen in de schadestaatprocedure.Deze schadestaatprocedure is een voortzettingvan het aanhangig gemaakte hoofdgeding waarinvonnis is verkregen. 25 De aannemer stelt dat de opdrachtgevermisbruik van recht maakt omdat de beslagleggingwordt gebruikt om haar dwars te zitten. Door het beslagwordt al zeven jaar een bedrag van € 763.000 geblokkeerdterwijl de opdrachtgever weigert een schadestaatprocedurete entameren. De voorzieningenrechter overweegt dat, ofschoonde schadestaatprocedure naar haar aard geen termijnkent waarbinnen zij dient te worden ingesteld, uit hetarrest Silva Pontes/Portugal 26 volgt dat de redelijke termijnop grond van art. 6 EVRM in een civiele procedure medede schadestaat- en executieprocedure omvat. Of een redelijketermijn in een concreet geval is overschreden moetworden beoordeeld in het licht van de omstandigheden vanhet geval, in het bijzonder de complexiteit van de zaak, hetoptreden van de justitiële autoriteiten en de houding vanpartijen alsmede hun belangen in het conflict. Het stilzittenvan de opdrachtgever heeft een onredelijke vertraging vande procedure, die als eis in de hoofdzaak geldt, tot gevolgen is in strijd met de eisen van een goede procesorde. Nuhet gelegde beslag reeds vanaf 2002 een substantieel bedragblokkeert en de opdrachtgever nalaat, en niet voornemensis op korte termijn een schadestaatprocedure te entameren,is handhaving van het conservatoir beslag onder deze omstandighedenaan te merken als misbruik in de zin van art.3:13 BW. Het beslag wordt opgeheven.Uit deze twee voorbeelden uit de rechtspraktijkblijkt dat stilzitten kan leiden tot misbruik van beslagrechten opheffing van het gelegde beslagUit deze twee voorbeelden uit de rechtspraktijk blijkt datstilzitten kan leiden tot misbruik van beslagrecht en opheffingvan het gelegde beslag. Een beslaglegger die geen verlengingvoor de termijn van het instellen van de hoofdzaakmeer kan indienen zonder toestemming van de beslagene 27en niet het verwijt van misbruik van beslagrecht wil ris­25 Eerder is de schadestaatprocedure al als eis in de hoofdzaak aangemerkt,zie Hof Arnhem 27 april 2004, «JBPr» 2004, 57, m.nt. M.A.J.G. Janssen.26 NJ 1994, 506.27 Zie p. 11 Beslagsyllabus. Bij een tweede verlengingsverzoek ex art 700 lid3 Rv dient de wederpartij in te stemmen.Beslag en executie in de rechtspraktijk nummer 1, augustus 2011 / SDU uitgevers 23