Uruzgan en de nieuwe Defensie CAO - Kvmo

stelt dat je het werk voor de ouderen anders moet organiseren).Wil je dit afkalven van de economische waarde van de ouderewerknemer afremmen, dan kun je kiezen uit de instrumenten:bijscholing, herscholing, herplaatsing etc.. Valt het proces niet testoppen, dan is het een kwestie van berusten in een proportioneleloondaling. Ga je uit van 40 jaar pensioen opbouwen (25 -65), dan moeten werkers, die dit jaar starten met het opbouwenvan pensioen, een kapitaal opbouwen dat 60 procent hoger ligtdan hetgeen de ‘babyboomers’ aan premies inlegden om hunpensioen op te bouwen. Zou je dan ook nog rekenen met hetgegeven dat velen al met 60 jaar van hun (pre)pensioen gaangenieten, dan kom je uit op 80 procent hogere premies om eenpensioenambitie van 70 procent van het middelloon tebehouden. In concreto: een onhoudbare situatie. Nu ligt de somvan AOW en pensioen op 30 procent van de loonsom.StruisvogelpolitiekPensioenland heeft decennia lang struisvogelpolitiek bedreven.De Commissie Goudswaard heeft in ieder geval dit taboedoorbroken. Het bestaande stelsel is aantoonbaar onvoldoendetoekomstbestendig. Dit is slechts de diagnose, maarwat is de therapie? Goudswaard biedt de bittere pil aan intwee smaken, te weten: versobering en langer werken voorhetzelfde resultaat als nu als vanzelfsprekend wordtbeschouwd. Alternatief: de stijgende levensverwachtingkoppelen aan de pensioenen. Ook dat betekent langer doorwerken.Het gevallen kabinet Balkenende IV was van plan omeind maart 2010 de knoop door te hakken. Zover zal het nietkomen. De Tweede Kamer heeft deze vette kluif het demissionairekabinet niet toegeworpen.Wie staat voor wat?Bij pensioenen zijn vakbonden en werkgevers leidend. Zijsluiten de pensioencontracten af in CAO’s. Zij besturen ook depensioenfondsen. Bij de AOW-discussie is de minister vanSociale Zaken leidend. Hij zal instemming met zijn plannenmoeten losweken bij vakbonden en werkgevers. Dit leidt overen weer tot fors getouwtrek. Sinds vorig jaar de werkgeverseen AOW-akkoord met de vakbeweging blokkeerden in deSociaal Economische Raad (SER), zit vooral de FNV in het defensief.De Commissie Frijns heeft het voorstel gedaan om in elkpensioenfonds twee gekwalificeerde financiële deskundigen teparachuteren. Dat is een doorbraak in de soevereiniteit vanwerkgevers en vakbonden. Pottenkijkers van buiten, gekozenop basis van deskundigheid in plaats van op verondersteldeblauwe ogen bij de achterban. Ook ligt er het voorstel omgepensioneerden een bestuursrol te geven bij de grotefondsen. Ik mis alleen nog de jeugd bij alle voorstellen…! 3Verleggen risico’sIn de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk hebbenbedrijven op grote schaal hun pensioenregelingen afgeknepenof gesloten, waardoor de werknemers zijn opgezadeld met deinflatie- en beleggingsrisico’s.Hoe zit dat in Nederland? Hier kun je spreken over een stillerevolutie. Weliswaar zijn wij hier te lande niet overgegaan opDC-regelingen 4 en individuele verantwoordelijkheid voor deoudedagsvoorziening, toch is het zo dat in de bestaande DBregelingenminder zichtbaar aan risicoverschuiving is gedaan.Daar waar vroeger bijvoorbeeld de overheid als werkgevergarant stond voor aanvulling van het kapitaal om de pensioenuitkeringente garanderen, is er nu gedeelde verantwoordelijkheid.Bij een te lage dekkingsgraad kan de premie verhoogdworden en de echte herstelacties komen uit het niet of uit hetgedeeltelijk indexeren van ingegane en nog in opbouw zijndepensioenen en uit het verlagen van het ambitieniveau van deABP-regeling (twee voorbeelden: het PP 5 voor pensioendatumis van opbouwpensioen overgegaan in risicopensioen en het PPna pensioendatum is gehalveerd). In concreto houdt dit in: dehouding van de werkgevers is veranderd en risico’s worden ookhet bestaande stelsel isaantoonbaar onvoldoendetoekomstbestendigin Nederland naar werknemers afgeschoven. De Nederlandsepensioenen hebben al een periode van stille revolutie achter derug. Het vet en de onwetendheid zijn wij al kwijt. Nu gaat hetecht pijn doen.Een cruciale –maar onderschatte- stille kracht van het succesvan ons pensioenstelsel is het gegeven dat vakbonden metwerkgevers een gelijkwaardige positie bekleden in de besturenvan de pensioenfondsen. De vakbeweging is partner van degrootste pensioenfinancier: de werkgever. Onderlinge afhankelijkheiden medeverantwoordelijkheid worden gecreëerddoor de vuistregel dat tegenover een euro in de pensioenpotzijdens de werknemer, de werkgever er twee euro instopt.De nasleep van de vorige economische crisis (2001-2003) leiddede eerste grote omschakeling in. Relatief geruisloos werd dekoppeling van het pensioen aan het laatstverdiende loon 6vervangen door een koppeling aan het gemiddeld verdiendeloon . Of wij dit nu leuk vinden of niet, de huidige crisis zal eenrevolutionaire verandering brengen, zowel in het pensioencontract,de AOW-leeftijd, als de samenstelling van de besturenvan de pensioenfondsen. In polderland noemen wij dat‘aanpassing’ in plaats van ‘revolutie’. Volgens Piet-HeinDonner: ‘Niets doen leidt tot verval’ en ‘in onderhoud zit hetbehoud’. Kunt u het (nog) leuker maken?1 Dit stuk is een vervolg op mijn artikel ‘Vijfenzestig plussers, AOW enpensioen’ in het FVNO|MHB-Bulletin 6, augustus 2009.2 Universiteit van Amsterdam.3 Dit initiatief wetsvoorstel van de Kamer is door Donner in de ijskastgezet omdat hij wil dat ook andere groepen belanghebbenden (onderandere jongeren) mee worden genomen in de vormgeving van depensioenbesturen.4 Indien een onderneming als pensioenregeling een defined benefitregeling (DB regeling) heeft, moet die onderneming het saldo van depensioenverplichtingen en het pensioenvermogen in de eigen jaarrekeningonder de activa of de passiva opnemen. Omdat daarbij ook metalle toekomstige stijgingen van het pensioen rekening moet wordengehouden, en wij in Nederland met de financiering daar niet rechtstreeksop sturen, is er meestal sprake van een pensioenschuld. Bovendienkan het bedrag van die kunstmatige pensioenschuld in de tijdnogal sterk fluctueren. Veel ondernemingen vinden dat niet aantrekkelijken willen dan ook van hun DB regeling af. Het alternatief lijkt dedefined contribution regeling (DC regeling). Dan kan volstaan wordenmet het opnemen van de betaalde premie in de jaarrekening. Maareen DC regeling kent ook zijn nadelen, zodat een overstap op zo'nregeling niet zonder meer zal kunnen plaatsvinden.5 Partner pensioen.6 Uitgezonderd de militairen, die hebben vanwege hun carrière opbouwhet eindloon behouden.3 | FVNO bulletin, maart 2010