obeoordeling van het opleveringsdossier of wanneer dit niet binnen 7 werkdagen naoplevering <strong>is</strong> ontvangen, besluiten in gebruikname van het bouwwerk te verbieden zo langniet <strong>is</strong> aangetoond dat het bouwwerk voldoet aan het Bouwbesluit en de ruimtelijkevergunning. De vergunninghouder <strong>moet</strong> de mogelijkheid bieden dat het bevoegd gezag ofbelanghebbenden informatie over het private deel kunnen opvragen zolang het bevoegdgezag nog niet beschikt over het dossier bij oplevering.Richtlijnen zijn nodig hoe te handelen door het bevoegd gezag als toetsers of toezichthoudershun erkenning, certificaat of accreditatie verliezen of wanneer de toelating van het gekozeninstrumenten wordt ingetrokken of opgeschort.6Voorlopig v<strong>is</strong>iedocument private kwaliteitsborging<strong>Vereniging</strong> <strong>BWT</strong> Nederland versie 12.03.2013
1. Introductie1.1. Privaat <strong>wat</strong> <strong>moet</strong>In mei 2008 bracht de Comm<strong>is</strong>sie bracht de Comm<strong>is</strong>sie Fundamentele Verkenning Bouw, de comm<strong>is</strong>sie Dekker,haar eindrapport uit met als motto “Privaat <strong>wat</strong> kan, <strong>publiek</strong> <strong>wat</strong> <strong>moet</strong>”. Na allerlei vooral politieke vertragingbiedt de ingezette koers nu houvast. Het huidige kabinet werkt aan een ‘duaal stelsel’, dat per 1 januari 2015zijn beslag zou <strong>moet</strong>en krijgen. Aan de <strong>Vereniging</strong> Bouw- en Woningtoezicht Nederland (V<strong>BWT</strong>N) <strong>is</strong> in ditverband verzocht antwoord te geven op de vraag onder welke condities het bevoegd gezag 1 in dit duale stelselzijn werk kan doen. Daarbij gaat het om het afbakenen en herdefiniëren van (nieuwe) taken, bevoegdheden enverantwoordelijkheden, afstemming en uitw<strong>is</strong>seling van informatie op de ju<strong>is</strong>te momenten. Voor hetbeantwoorden van de vraag <strong>is</strong> een landelijke werkgroep privat<strong>is</strong>ering bouwtoezicht opgericht bestaande uitvertegenwoordigers van grote en kleine gemeenten op allerlei functieniveaus. De resultaten van dewerkzaamheden van de werkgroep zijn besproken met de managers van de deelnemende gemeenten, hetbestuur van de V<strong>BWT</strong>N en een landelijke klankbordgroep bestaande uit vertegenwoordigers van gemeenten,COBc en Brandweer Nederland. Dit document <strong>is</strong> de managementversie van de resultaten.De titel van dit v<strong>is</strong>iedocument lijkt een variatie op het thema van de comm<strong>is</strong>sie Dekker, maar <strong>is</strong> vooral bedoeldals consequentie van het beginsel uit de Woningwet: wie iets laat (ver-)bouwen, het bouwwerk gebruikt of laatgebruiken, en het op enig moment laat slopen, <strong>is</strong> verantwoordelijk voor de kwaliteit van het real<strong>is</strong>atieproces enhet eindresultaat (art.1a). Dat resultaat <strong>moet</strong> voldoen aan het Bouwbesluit (art.1b). “Privaat <strong>wat</strong> kan” – zoalsde comm<strong>is</strong>sie Dekker het formuleerde – <strong>is</strong> begrijpelijk vanuit de hybride verdeling van verantwoordelijkhedenin de huidige bouwpraktijk, maar het beginsel “<strong>privaat</strong> <strong>wat</strong> kan” <strong>is</strong> veel te vrijblijvend als we kijken naar hetdoel van de Woningwet en de ondertitel van het advies: “Vertrouwen en verantwoordelijkheid in hetbouwproces”. Daarom luidt ons uitgangspunt: de private bouwsector <strong>moet</strong> zelf verantwoordelijkheid nemenvoor de kwaliteitsborging van haar producten en productiewijzen met inbegrip van het voldoen aan dewettelijke e<strong>is</strong>en die daarbij gelden.7Bij die wettelijke e<strong>is</strong>en geldt een tweedeling: deels hebben ze betrekking op de locatie en deels op hetbouwwerk zelf. De minimum e<strong>is</strong>en voor het bouwwerk zelf zijn geregeld in het Bouwbesluit. Zoalsopdrachtgevers, architecten en bouwbedrijven bij vergunningvrije bouwwerken worden geacht zich te houdenaan de e<strong>is</strong>en die het Bouwbesluit stelt, zo geldt dat ook voor vergunningplichtige bouwwerken. Vergunningvrijebouwwerken komen uitsluitend tot stand zonder (preventieve) overheidsbemoeien<strong>is</strong>. Het nieuwe stelsel biedtde wettelijke mogelijkheid om ook bij vergunningplichtige bouwwerken de rol van de overheid terug tedringen. Als de betrokken private partijen hun verantwoordelijkheid serieus nemen <strong>is</strong> dat exact waartoe zijwettelijk verplicht zijn. In de beleidsnota’s en onderzoeksrapporten die nu worden opgesteld over hetveranderen van de rolverdeling tussen de <strong>publiek</strong>e en de private sector ligt de nadruk op het privat<strong>is</strong>eren vaneen overheidstaak: toetsing en toezicht op het gebied van het Bouwbesluit verschuiven van de gemeente naarde aanvrager / opdrachtgever, maar eigenlijk draait het er om, dat de betrokken private partijen hun wettelijkeverantwoordelijkheid serieus nemen. Daarom <strong>is</strong> niet ‘privat<strong>is</strong>ering van bouwtoezicht’, maar het real<strong>is</strong>eren vanprivate kwaliteitsborging het doel waarop dit v<strong>is</strong>iedocument <strong>is</strong> gericht.1Sinds de invoering van de Wabo per 1 oktober 2010 <strong>is</strong> met betrekking tot de activiteit bouwen (en het toezicht op de bestaandegebouwenvoorraad) in de meeste gevallen de gemeente (b&w) het bevoegd gezag, soms formeel de provincie, maar die leunt daarbijdoorgaans toch op de gemeente, en in incidentele gevallen het rijk (defensie, kernenergie, mijnbouw) en kan de werkzaamheden latenuitvoeren door een regionale uitvoeringsdienst, omgevingsdienst, o.d.Voorlopig v<strong>is</strong>iedocument private kwaliteitsborging<strong>Vereniging</strong> <strong>BWT</strong> Nederland versie 12.03.2013