Ouranostra Jaargang 2, Nummer 1, Januari 2008.pdf

Ouranos in het buitenlandDeel 1: Beijing, China.“De wind zal niet ophouden te waaien,zelfs niet als de bomen willen rusten”Dit academisch jaar (2007/2008) wordtin samenwerking met de Central Universityof Finance and Economics (CUFE)in Beijing, the University of MarylandSchool of Law, Chicago/Kent Schoolof Law, Assumption University ofThailand en de rechtenfaculteit van deUniversiteit Maastricht voor het eerst eenuitwisselingsprogramma georganiseerd.Gedurende het eerste semester, dat looptvan augustus tot december 2007, studeerteen tiental westerse studenten, afkomstigvan de deelnemende universiteiten, inBeijing. Tijdens het tweede semester zaleen tiental Chinese studenten naar deVerenigde Staten en Nederland komenin het kader van de uitwisseling. Voorde Universiteit Maastricht studeren ditsemester in China Frank Grothaus, Joyavan Hout en Guy Pegels. In februari zullende vier Chinese studenten Li Yaohua, Jia Xiaolin, Yang Yan en Wen Jinlingnaar Maastricht komen en zijn wij verantwoordelijkvoor hun integratie in hetMaastrichtse studentenleven.Afgelopen augustus arriveerden wena negen uur vliegen in Beijing, nietwetende wat te verwachten, nieuwsgierignaar de cultuurshock waar wevoor gewaarschuwd waren. Voor onswas een hotel gereserveerd waar wekonden bijkomen van een cocktail vanjetlag, smog, Chinees verkeer en taal bijeen temperatuur van plus 30 graden inde schaduw. Nadat de eerste essentialiavan de moderne mens geregeld waren;geld (ren min bi/volksgeld, in dagelijksgebruik kuai/yuan), Chinees mobieltje,accommodatie met Chinees goedgekeurdinternet en toegang tot het openbarevervoer, begon het semester met eenwelkomstdiner. Hierbij werden de Europeanende rol toebedeeld van bruggenbouwers:praatgrage Amerikanen subtieldimmen en schuchtere Chinese studentende mond laten open doen was onze taak.De eerste maand van het programma kregenwe een spoedcursus basiskennis overhet Chinese rechtssysteem gevolgd dooreen kort overzicht van de geschiedenisvan China en de sociale en culturele verhoudingen.Door de opzet van het programma,Chinese studenten die samenstuderen met westerse studenten en eenAmerikaanse professor die het Chineserecht uitlegt, werd er hevig gedebatteerdover een paar heikele punten in deChinese rechtsstaat. Is er überhaupt eenrechtsstaat in China? Is het rule of lawof rule by law ? Is guanxi ( vrij vertaald:persoonlijke connecties/relaties) gelijkaan corruptie? Wat is de waarde van degrondwet als er praktisch geen beroepop kan worden gedaan bij de rechter?Vragen waar geen direct juist of onjuistantwoord op te geven is, zeker niet als jehet vanuit een Chinees/Amerikaans/continentaalEuropees perspectief benadert.Natuurlijk is er ook tijd voor ontspanning.In het noordwesten van Beijingliggen de meeste universiteiten, waarvanBeijing University (bei da) de bekendsteis. Veel buitenlanders (lao wai) studerenhier de Chinese taal of het Chinese rechten hieraan is ook het uitgaanslevenaangepast. Bij het metrostation Wudaokouvind je een “Beergarden” en “Lush”24-uur open voor westers voedsel, maarwaar je niet te vaak wilt komen of jemoet echt een hekel hebben aan de Chinesecultuur. In het oosten van Beijing,in de buurt van de ambassades, ligt deberoemde Sanlitun bar street. Denk aanhet Eindhovense Stratumseind, maar danaangepast aan een stad van 16 miljoeninwoners. Reserveer een tafel met eengroep in een van de discotheken, besteleen fles 12 jaar oude Chivas Regal, mixhet met groene thee en ga dobbelen. Tip:let op als bepaalde types te opdringerigworden, het kan zomaar een Mongoolseprostituee zijn, de vraag “are you workingright now?” schept snel duidelijkheid.Doordeweeks, na een lange dagvan studeren/werken, gaan de Chinezendoorgaans uiteten. Stokjes, rijst, eenhoofdgerecht en veel thee of Tsingtaobier sluiten de dag af. De ambiance ineen plaatselijk druk Chinees restaurantbestaat uit mensen die schreeuwen naarde obers (fu wu yuan) om meer bier (pijiu) of iets anders en wolken sigarettenrook.Het wordt alleen maar beter alsje naar het toilet gaat en erachter komtdat de afvoer van het urinoir niet isaangesloten en op de vloer loopt, waarjij met je nieuwe Chinese schoenenstaat. Zonder sarcasme, een geweldigebelevenis zeker als de vis die je net hebbesteld op de vloer voor je neus K.O.wordt geslagen!Een ander aspect dat dit programmauniek maakt is dat je vaak het idee hebtdat je meedoet met een realityshow. Infeite zijn we een groep van tien min ofmeer vreemden die een half jaar lief enleed delen. Natuurlijk zijn er mogelijkhedenom vrienden te maken met deChinese studenten of mensen buitenhet programma, maar de meeste tijdtrek je uiteindelijk toch met elkaar op.Regelmatig gaan we samen op excursies,onder andere naar de Grote Muur, Tibet,Shanghai, Suzhou, Xi’an of “gewoon”ergens in Beijing.Reizen in China is een belevenis op zich.Treinreizen van 12 uur zijn geen uitzonderingen dan maar hopen dat de kaartjesvoor de slaaptrein niet uitverkocht zijnen je 12 uur op een harde bank moet zitten.Afstanden in het algemeen wordenhier wat anders geïnterpreteerd. BijBeijing denkt iedereen de Grote Muur,terwijl de sectie die het dichtst bij Beijingligt even ver weg ligt als Maastrichtvan Eindhoven. Het meest extreme isde trein van Lhasa, de hoofdstad vande autonome provincie Tibet (Xi Zang/Western Treasure), naar Beijing: tweedagen in een trein, kedeng kedeng.Al met al blijft China ook na de komstvan McDonalds/KFC/Pizzahut/Starbuckseen wereld op zich, zeker buiten de grotestad. Echter, als één ding zeker is, danis het wel dat zelfs na het eind der tijdende Chinezen nog rijst met stokjes zulleneten.50 OURANOSTRA Nummer 1 - 2008 51