Vaktherapie in de justitiële jeugdinrichtingen en de ... - KenVaK - Zuyd

als gevolg van de (complexiteit van) bovenstaande factoren of uitstoting uithet hulpverleningscircuit. Hulpverleners, gedragswetenschappers en plaatsers/case‐managerservaren handelingsonmacht in de hulpverlening aandeze jeugdigen en hun gezinnen, hetgeen zichtbaar is in de opeenstapelingvan hulpvormen en hulpverleners over de jaren heen, het voortijdig afbrekenvan hulpverlening door het gezin of door hulpverleners, en (een reeksvan) uithuisplaatsingen.4.1.3 Jeugdigen met reactieve en proactieve agressieproblematiekVeel voorkomende problematiek, zo bleek in de vorige paragraaf, isgedragsproblematiek, grensoverschrijdend gedrag, conduct disorder e.d.In de literatuur over agressiviteit bij jeugdigen wordt veelvuldig onderscheidgemaakt tussen reactieve en proactieve agressie (Dodge & Coie, 1987). Reactieveagressie wordt beschouwd als een emotionele, impulsieve en bozereactie op een bedreiging, aanval of frustratie. Proactieve agressie daarentegenbetreft koelbloedige, bewuste agressie om doelen als het verkrijgen vanmateriële zaken of status te bereiken (Scarpa & Raine, 1997).Reactief agressieve gedragsproblemen hangen samen met:• selectieve aandacht voor bedreigende informatie en het missen vanbelangrijke andere sociale informatie;• vaker (ten onrechte) interpreteren van intenties van andere kinderen envolwassenen als vijandig en van emoties van andere kinderen als boosheidof leedvermaak;• sterkere zelfgerapporteerde emoties van woede bij sociale problemen;• minder vaardigheid in emotieregulatie, d.w.z. in het omgaan met dezeboosheid;• een grotere behoefte aan en goedkeuring van wraak.Proactief agressieve gedragsproblemen hangen daarentegen samen met:• meer op dominantie gerichte doelen en minder op vriendschap en positieveuitkomsten gerichte doelen;• beperkt repertoire aan oplossingen in sociale situaties, waarvan eengrotere proportie agressief is;41