Download uitgave als PDF - Zuiderlucht

in Venrays i c i l i a a n s e n o t i t i e s‘Engelen zijn meer Pop Art dan een colaflesje.’Mamma Siciliaeen songtekst van Rod Stewart. Ze heeft er een lichtelaag gesso (gips) opgebracht,wat het effect geeft vaneen waas.Uit de twee andere vroege series in het Odaparktheehuis(getiteld Myths en American Dream) blijktdat de kunstenares dit stereotype snel verlaten heeft.American Dream vormt een coherent zesluik vanslapende kinderen in close-up, van wie de vleugelsmaar nauwelijks zichtbaar zijn. Wat domineert zijnde kleuren van de Amerikaanse vlag, de deken waarinde engelkinderen zich hebben gekronkeld. In Myths,vier dynamische portretten van dezelfde jongentegen een glitterende, zilverkleurige achtergrond, zijnde vleugels opgevat in het tovenaarscapeje waarmeehij showt. En in Mother Mary (or how to not forget thingsthat will never go away), het schilderij dat de overgangvormt tussen de twee ruimten, en tussen het goedeen kwade wapentuig, heeft de blote peuter helemaalgeen vleugels.De benedenzaal staat in het teken van Mansveldershuidige engelen. Die hebben werkelijk niets temaken met ons traditionele engelbeeld, of met degoedmoedige serafijnen, cherubijnen, aartsengelenen gewone engelen uit de kunstgeschiedenis. Zozijn onder andere Bruce Springsteen (veel titels zijnontleend aan Springsteen-songs) en Rob Scholtevoorgesteld als levensgrote vallende engelen. Onderde noemer Choose your Weapon zijn de met wapensen zwarte maskers uitgeruste, gevleugelde kinderengeschaard. Deze schilderijen zijn duisterder,dwingender en confronterender dan het voorgaandewerk – iets wat naast de meer beladen thematiekook in de in technisch opzicht steeds overtuigenderschilderstijl ligt besloten. De composities hierzijn gewaagder, de stijl directer. Met slimme inzetvan egale achtergronden, scherpe contouren, eenrealistisch coloriet en levensechte dimensies zetMansvelders alles in het werk om de engelen ultiemsterk uit te laten komen, ze echt te laten spreken.Voor Mansvelders’ gehele oeuvre geldt dat hetzwaar op de erfenis van de Pop Art leunt. Directheid,herkenbaarheid, herhaling, toegankelijkheid,reproduceerbaarheid, anti-intellectualisme: het zijnallemaal elementaire Pop Art-strategieën, die inmeer of mindere mate door de kunstenares wordeningezet. Mansvelders, die ooit afstudeerde op derelatie tussen Pop Art en reclame en daar begin jarennegentig een omvangrijke expositie over maakte,heeft dat onderzoek onmiskenbaar het atelieringetrokken. Het mag er vervolgens middels eenverrassend onderwerp en in nogal uiteenlopendevormen weer uit zijn gekomen, toch is er eenduidelijke constante. In zowel de semi-commerciëleArtsAndAngels projecten als de expositie in Odaparkis het toverwoord ‘communicatie’.Adam Raised a Cain.Laat communicatie nu precies de reden zijn voorhaar onderwerpkeuze. Mansvelders baseert zich ophet aloude idee van engelen als boodschappers, dieons iets te vertellen hebben. Engelen, zo schrijft zein de kinderkrant, zijn de enige wezens die in bijnaalle geloven en godsdiensten voorkomen. Ze zijn vanalle tijden, ze zijn er voor iedereen en daarmee “meerPop Art dan een colaflesje”, volgens een vraaggesprekin 2005. Toch is dat wel een wat al te gemakkelijkeaanname. Mansvelders’ engelen komen weliswaartot ons in een persoonlijke, geactualiseerde en dusgeseculariseerde vorm, het is moeilijk de religieuzeof spirituele connotatie buitenboord te zetten.Waar ze moeiteloos kan bouwen op de ongeremdeverbeeldingskracht van kinderen, zullen volwassenen(en niet alleen de Kritische Intellectueel) zich mindermakkelijk laten verleiden. Het probleem met engelenblijft: je moet erin geloven. Anders doe je niet mee.Misschien dat Pascalle Mansvelders om die reden inOdapark nog meer communicatiemiddelen aanwendt.In de presentatie spelen namelijk ook teksten(de titels) en zelfs rookwolken en popmuziek een rol.Op eerdere doeken waren de titels -complete zinnen afkomstig uit songteksten - in hetwerk geschilderd; voor de recentere series Chooseyour Weapon en Falling (Apart) zijn ze prominent opde muren aangebracht. Het is, samen met de drogerookmachinelucht en de rockklanken in de verte,wat over the top… Zo’n zintuiglijke overkill belet jeom geconcentreerd te kijken. Dat is zonde, wantMansvelders is een uitstekende schilder. Je zou bijnawensen dat ze nu eens niet haar engelen en niet haarcommunicatie-impuls, maar juist en alleen haarartistieke medium verder ging uitdiepen. Een kwestievan ‘Choose your Weapon’ wellicht. Ook met devolledige aandacht op de schilderkunst kan PascalleMansvelders (nog) vele zieltjes winnen.This Gun’s for Hire, solo van Pascalle Mansvelders t/m28/2 in Odapark Venray. www.odapark.nlIk neem het je kwalijk, Mamma Sicilia, dat je me zòlang zò nadrukkelijk hebt afgewezen, dat ik een paarmaanden geleden jouw schoot heb moeten verlaten.De moeite die ik heb gedaan om het jou naar de zin temaken is voor niets geweest, net als mijn aanhoudendevraag om liefde, geborgenheid en begrip.Toen ik naar je toe kwam, Mamma Sicilia, dacht ikdat jouw Griekse naam Trinacria mij troost zou biedenvoor alles wat ik op het Nederlandse gymnasium hebverprutst. Is het misschien daarom dat je me niet hebttoegestaan om me aan je drie Griekse borsten te laven?Opgedroogde, perkamenten, uitgeleefde borsten zijnhet voor mij gebleven, ook al weet ik dat jij nog langniet bent uitgeleefd, Mamma Sicilia. Dat je tot het eindeder dagen met je onmetelijke goedheid iedereen in jewarme omhelzing koestert: asielzoekers, gelukzoekers,armen, rijken, toeristen, brandstichters enmaffiaknechten. Zelfs de duizenden en duizendenloslopende honden en katten, die geen huis en haardhebben gevonden, worden door jou in leven gehoudenen door jou gevoed.Alleen ik niet. Wat heb ik misdaan, Mamma Sicilia, datje me zo hardvochtig hebt bejegend? Zeker, ik heb weleens een sinaasappel uit de tuin van mijnachterbuurman signor Baviera gepikt. En ik heb weleens een leeg sigarettenpakje uit het raam van de autogegooid, toen ik nog rookte. En ik heb zelfs wel eensin jouw Ionische Zee geplast, maar dat kwam omdat ikhet niet langer kon ophouden. Dat moet jij toch kunnenbegrijpen, Mamma Sicilia, want jij laat je water en jeuitwerpselen toch ook op verschillende plaatsengewoon de azuurblauwe zee in stromen.Ik heb je willen behagen, maar ik heb ook wel eenslelijke dingen over je gezegd. Maar dat zijn voor jou tochgeen doodzonden, Mamma Sicilia? Jij hebt in je langeleven toch veel ernstiger dingen meegemaakt! Je bentveroverd en verkracht door Grieken, Romeinen,Spanjaarden, Arabieren, Habsburgers, Noormannen endoor wie eigenlijk niet. Maar toch niet door mij!Nooit heb je me een waarschuwing gegeven, nooit hebje me gezegd dat ik mijn leven moest beteren, nooit hebik mij een slechte zoon getoond, en toch heb je me in desteek gelaten. Geen enkele moeder, Mamma Sicilia, kantoch zo meedogenloos tegen een van haar kinderen zijndat ze het volkomen negeert, zoals jij met mij hebtgedaan! Zoals zoveel van je zonen, Mamma Sicilia, benik naar andere oorden vertrokken. Ik heb je achtergelatenmet je geliefde onderdanen, met je eeuwigestormen, je adembenemende hitte, je uitgedroogdeland, dat binnenkort in een woestijn zal veranderen.Mocht je spijt krijgen van je hardvochtigheid, MammaSicilia, bel me dan even en sluit me voor eeuwig in jearmen. Krijg je geen spijt, dan is het tussen onsdefinitief afgelopen. Dan is het: “Addio, Mamma Sicilia,addio per sempre.”PIETER BEEK23 www.zuiderlucht.eu januari 2010