KICKjuli 2013 - Medisch Centrum Haaglanden

Promotie orthopedisch chirurg Peer van der ZwaalSchouderoperaties(anders) doen of laten?Door Masja de Reepatiënten goed verhelpt. “De groep die we onderzochten,stond echter al op de wachtlijst voor deoperatie en is dus niet representatief ”, zegt Van derZwaal. “Het betekent niet dat een operatie voor allemensen met rotator-cuffscheur een goede oplossingis.” De laatste grote conclusie uit het proefschriftis dat er geen verschil is tussen de resultaten vankijkgatoperaties en klassieke operaties. “Dat is eenaansporing om als chirurg te doen waar je goedbent: het een is niet beter of veiliger dan het ander.Een voordeel van de kijkoperatie is wel dat je in éénmoeite bijkomende problemen kunt ontdekken eneventueel behandelen. Dat is ook de reden dat wijdeze techniek in het MCH toepassen.”Om je schoudergewricht zit een manchetvan spieren en pezen: de rotator cuff. Datzorgt ervoor dat je je arm kunt bewegen.Een scheurtje in de rotator cuff kán pijnof krachtverlies veroorzaken. Soms merktiemand er niets van. Orthopedisch chirurgPeer van der Zwaal promoveerde op een onderzoeknaar de uitkomsten van chirurgischebehandelingen van rotator-cuffscheuren.Schouderklachten komen vaak voor, vooral bijouderen. Bij een deel van deze patiënten isop de echo of het MRI een scheur in de rotator cuffte zien. Aan de andere kant zijn er veel mensen diezo’n scheur hebben maar geen klachten. “Dat maakthet lastig”, zegt Van der Zwaal. “Want hoe bepaalje of de scheur de oorzaak is van de klacht en of eenoperatie het probleem oplost? Ik heb onderzochtwelk effect de verschillende operatieve behandelingenhebben. Hopelijk kunnen we op die basis inde toekomst bepalen welke patiënten we moetenopereren en welke niet.”Even veiligEen belangrijk onderdeel van de studie is de evaluatievan de fase voor de operatie, waarin de arts descheur beoordeelt en beslist welke operatietechniekhij moet gebruiken. Het blijkt dat de gebruikteclassificatie voor rotator-cuffscheuren in de praktijkzijn werk doet. Ook blijkt uit het proefschrift datde operatie de klachten bij de onderzochte groep20 WETENSCHAPSKICK 2013er is geenverschil istussen deresultatenvan kijK ­gat- enklassiekeoperatiesGrote scheurenVan der Zwaal deed ook onderzoek naar de behandelingvan de zeldzamere massieve rotatorcuffscheurenen scheuren in de subscapularis (despier die ervoor zorgt dat de arm naar binnen kandraaien en die de schouderkop stabiliseert). Daaruitbleek onder meer dat de subscapularis na een succesvoloperatief herstel van de scheur vaak slechtervan kwaliteit blijft. “Dat is opvallend en moeten weverder onderzoeken. Mogelijk heeft dat te makenmet genetische factoren en de veroudering van despier.” Voor massieve scheuren werd een nieuweoperatieve techniek ontwikkeld: de shoestringbridge. “Als de kwaliteit van de spier erg slecht is, ishechten lastig omdat het hechtdraad door de spiersnijdt als door een natte boterham. Door de draadals een veter te rijgen, wordt de druk beter verdeeld.Ook een andere oplossing, de peestranspositie, isonderzocht. Hierbij wordt een goede pees van eldersin de schouder verplaatst naar de aangedane plaats.Dit is met name een goede oplossing voor relatiefjonge mensen met een bewegingsbeperking.”Virtual realityMet deze nieuwe technieken kunnen rupturenbehandeld worden waar vroeger niets aan te doenwas. “Dat is interessant nieuws. Het benadrukttegelijkertijd de urgentie om betere beslismodellente ontwikkelen bij de vraag wie wel en wie niet vooreen operatie in aanmerking komt. De klachten vaneen rotator-cuffscheur kunnen ook overgaan nafysiotherapie of doordat de patiënt de functie vande aangedane spier leert compenseren.” Eén vande ideeën voor de komende tijd is dan ook om eenvirtual reality trainingsprogramma te ontwikkelenwaarmee patiënten zelf compensatiestrategieënontwikkelen en zo pijn voorkomen.