de preek - Hans-Jan Roosenbrand

Jezus’ hemelvaart. Preek over Lucas24:36-53 en Handelingen 1:4-14Sinds kort heb ik een nieuwe mobiele telefoon waarop ik ook allerlei apps,zogenaamde toepassingen of programmaatjes, kan installeren. Behalve dat dit bestleuk is, kan het ook behoorlijk verslavend zijn. Spelletjes bijvoorbeeld. Toch is dat nietmijn grootste probleem. Er is een app, die ik ook nog eens regelmatig gebruik, die ikin de loop van de tijd ben gaan beschouwen als een van de grotere beproevingenvoor mijn geloof. En dat is de buienradar.Als ik ergens op de fiets heenga dan kijk ik eerst op de buienradar, want dan kan ikzien of er regenwolken aankomen. De buienradar maakt ook nog eens eeninschatting van de tijd waarop ik een bui kan verwachten. De ouderen onder onsdenken nu waarschijnlijk: neem gewoon een paraplu mee, maar ik vind dit handig.Toch heb ik er een probleem mee.Hemel en aardeDe natuurwetenschappen en de techniek hebben ons beheersbaar en tot op zekerehoogte voorspelbaar gemaakt. Ze hebben ons geleerd te rekenen met van alles ennog wat, behalve met dingen die je niet kunt zien. Maar als ik danooggetuigenverslagen lees van de leerlingen die Jezus opgenomen zagen worden ineen wolk, dan krijg daar als kind van mijn tijd ogenblikkelijk allerlei vragen bij.Waar is de hemel? Waar is Jezus heengegaan? Kan ik nog ‘naar de hemel staren’ enwat zie ik dan (vs. 10)? Of weet ik, als ik omhoog kijk, dat boven de wolken deatmosfeer zich uitstrekt tot in het oneindige heelal? Kan ik, met de kennis van nu,hetzelfde geloven als de leerlingen toen?Het verhaal gaat dat de Russische astronaut Gagarin tijdens de eerste ruimtevluchtgezegd zou hebben: ‘ik zie geen God.’ Het grapje vervolgt dat de Amerikaanse reactielater was: ‘misschien had je dan je zuurstoftoevoer moeten afsluiten.’ Leukeanekdote. En er zit wat in. Vorig jaar heb ik daar op Hemelvaartsdag over gepreekt.Over het feit dat Jezus niet zomaar achter een wolk uit het zicht van de leerlingenverdween maar in de wolk werd opgenomen. In Gods aanwezigheid. Joden haddeneen heel ander wereldbeeld dan wij. Veel meer beïnvloed door de bijbel. Niet alleenin de psalmen en verschillende profetieën maar vanaf Genesis. 11 Lees thuis bijvoorbeeld nog eens Daniel 7:13-14.

In het begin maakte God de hemel en de aarde. Niet als een plaats daar en een plekhier. Maar als twee dimensies die helemaal op elkaar betrokken waren. Zeg maar:niet als de sinaasappel en de schil. Meer als de bliksem en de donder. Of de noten ende muziek. Of, naar de belijdenis van Nicea, de zichtbare en de onzichtbare dingen.Na Genesis drie kwam daar verandering in. Maar het doel is nog steeds: een nieuwehemel en een nieuwe aarde.De hemel waarin Jezus werd opgenomen is niet een plek ergens daarboven waar jeals je gelovig bent straks heengaat. Het is de dimensie waarin Jezus sinds Pasen metzijn verheerlijkte lichaam thuis is. Een dimensie die wij niet kunnen zien als de Geestons de ogen er niet voor opent. Het is zelfs zo dat Jezus met zijn verheerlijkte lichaamde eerste nieuwe mens is, een nieuwe schepping. De vernieuwde mens. Geen spook,want Hij heeft een lichaam. En met dat lichaam is Hij thuis in beide dimensies.Duidelijk in de periode tussen Pasen en Hemelvaart waarin Hij verschijnt en verdwijntwanneer Hij dat wil.Paulus schrijft over Jezus in Kol. 1 vers 15: ‘Beeld van God, de onzichtbare, is Hij,eerstgeborene van heel de schepping’. En over ongelovigen schrijft hij in 2 Kor. 4 vers4 dat hun: ‘gedachten door de god van deze wereld zijn verblind, waardoor ze hetlicht van het evangelie niet kunnen zien, de luister van Christus, die het beeld vanGod is.’De nieuwe mensVolgens dezelfde Paulus betekent dat voor gelovigen dat zij zich niet moetenaanpassen aan deze wereld maar veranderen door hun denken, geest, gezindheid tevernieuwen. Zo zullen wij, zoals Jezus, het beeld van God gaan vertonen (Rom. 12:2;Ef. 4:23; Kol. 3:10). Gelovigen moeten, nu Christus is opgestaan óók de nieuwe mensaantrekken zodat we één met Christus zijn. Met Hem opgestaan en met Hem thuis inde hemelsferen (Ef. 2:6).Paulus vat het verband tussen Pasen, Hemelvaart en de wederkomst samen in deeerste verzen van Kolossenzen 3:[dia 1] ‘Als u nu met Christus uit de dood bent opgewekt, streef dan naar wat bovenis, waar Christus zit aan de rechterhand van God. Richt u op wat boven is, niet op watop aarde is. U bent immers gestorven, en uw leven ligt met Christus verborgen inGod. En wanneer Christus, uw leven, verschijnt, zult ook u, samen met hem, in luisterverschijnen.’

Zo worden we van binnenuit (wedergeboorte!) vernieuwd, steeds meer één metJezus – te beginnen met ons denken, onze gezindheid. Dan ook ons doen, onshandelen. Uiteindelijk zal als laatste ook ons lichaam gelijk gemaakt worden aanJezus’ verheerlijkt lichaam – als sluitstuk van die nieuwe schepping die God door zijnHeilige Geest bezig is van ons te maken (Fil. 3:21).Hemelvaart betekent concreet je als leerling van Jezus geroepen wordt tot driedingen. Drie dingen die je ook de leerlingen in Handelingen 1 ziet doen. Drie keer G,waarbij de G niet staat voor zwaartekracht of generatie (zoals met 3G mobielinternet) Maar voor het evangelie van hemelvaart, geleid door de [G]eest van Jezus.GeduldDe eerste G staat voor geduld. De discipelen vroegen Jezus: ‘Heer, gaat U dan binnenafzienbare tijd het koningschap over Israël herstellen?’ (Hand. 1:6) ‘Nee’, zegt Jezusdan, ‘het is niet jullie zaak om te weten wat de Vader in zijn macht heeft vastgesteldover de tijd en het ogenblik waarop deze gebeurtenissen zullen plaatsvinden.’ (vers 7)Daarmee zegt Jezus dus niet: vergeet dat aardse koningschap over Israël. Jezuscorrigeert de vraag ook niet. Nee, deze gebeurtenissen, zegt Jezus, zullenplaatsvinden. Maar op vaders tijd. Welke gebeurtenissen? De dag waarop Jezusterugkomt en waarop elke knie zich buigen zal, iedereen Hem zal erkennen alsKoning, de dag van het oordeel over de volken waarop leiders, vorsten enpresidenten maar ook: ieder persoonlijk verantwoording zal moeten afleggen voorGod. De dag waarop het hemelse Jeruzalem op aarde zal neerdalen en de tweedimensies voor altijd verenigd worden. Waarop God weer alles in allen zal zijn. Aldeze dingen … deze gebeurtenissen.Wel een logische vraag trouwens van de leerlingen, aan Jezus. Misschien denk je datde leerlingen het weer niet goed begrepen hadden, maar dat is niet zo. Jezus hadinmiddels zoals Hij had onderwezen, geleden en was weer opgestaan. Veertig dagengeleden had Jezus nog gezegd: ‘Ik bestem jullie voor het koningschap zoals mijnVader mij voor het koningschap bestemd heeft: jullie zullen in mijn koninkrijk eten endrinken aan mijn tafel, en zetelen op een troon om recht te spreken over de twaalfstammen van Israël.’ (Luc. 22:29-30). Voor zover de leerlingen er tot nu toe iets vanbegrepen hebben was het dat zij onderdeel uitmaakten van een politiekevernieuwingsbeweging in Israël. Dat blijft zo.

Jezus corrigeert de vraag van zijn leerlingen niet, neemt ook niets terug van wat Hijeerder gezegd had, maar Hij zegt wel: ‘niet jullie zaak, op Vaders tijd.’ Een belangrijkeles, waarmee Hemelvaart in de eerste plaats het feest van Gods geduld is geworden.Het is niet nu, maar straks. De boodschap moet eerst nog verder. Petrus zal dat laterverder uitwerken – de uitstel van de tweede komst van Jezus moet je gelovig lerenzien in het perspectief van Gods geduld aan ons en anderen.GetuigenDe tweede G is van getuigen. Jezus vervolgt: ‘Wanneer de Heilige Geest over julliekomt, zullen jullie kracht van mij ontvangen en van mij getuigen in Jeruzalem, in heelJudea en Samaria, tot aan de uiteinden van de aarde.Daarmee is de grote lijn van het bijbelboek Handelingen gegeven. Jezus zegt dit tegenzijn leerlingen. Zij zijn zíjn apostelen, ambassadeurs. Het is hun taak om te getuigenvan Jezus’ opstanding. Paulus, de dertiende apostel, heeft die taak heel serieusopgevat toen hij zich op de keizer beriep tegenover de beschuldiging van de joden(Hand. 25:11). God redde hem zelfs, met het leven van de andere opvarenden vaneen scheepsramp omdat Paulus voor de keizer moest verschijnen (Hand. 27:24). Omte getuigen dus. Aan de Korintiërs schrijft Paulus (2 Kor. 5:18-20):[dia 2] ‘Hij heeft ons door Christus met zich verzoend en ons de verkondigingdaarover toevertrouwd. Het is God die door Christus de wereld met zich heeftverzoend: hij heeft de wereld haar overtredingen niet aangerekend. En ons heeft hijde verkondiging van de verzoening toevertrouwd. Wij zijn gezanten van Christus, Goddoet door ons zijn oproep. Namens Christus vragen wij: laat u met God verzoenen.’De apostelen hebben getuigenis afgelegd. In de kracht van de Heilige Geest. Vorigeweek zei ik al wat een wonder het eigenlijk is, als je daarover tenminste nadenkt, dathet christelijk geloof bestaat. Dat die boodschap zover is gekomen door zoveeleeuwen, personen en culturen. Ga maar eens het doorfluisterspel doen met tienmensen die niet alleen verschillende talen spreken maar ook nog uit verschillendetijden komen, als dat zou kunnen. Het getuigenis van de apostelen heeft hetoverleefd.Wij getuigen met hen mee. Op grond van hun getuigenis. Wij hebben de opgestaneHEER niet zelf gezien, zij wel. Wij getuigen óók van de waarheid van die boodschap inonze eigen, persoonlijke levens. Hoe Jezus zichzelf ook aan ons heeft leren kennen alsde opgestane. Hoe Hij sterker was en is de twijfel, dan het ongeloof, dan de angst.Dan de geest van deze wereld die ons verblindt voor de luister van Christus. Doe jedat wel eens, getuigen?

Getuigen is een term uit de wereld van het (juridische) proces. Een getuige wordtopgeroepen. Getuigen heeft dus veel te maken met: beschikbaar zijn. Een getuigehoeft niet zelf momenten te organiseren waarop hij of zij getuigt. Wees maar nietbang. Als je leeft leerling van Jezus dan komen die momenten vanzelf. Denk er van tevoren niet over na wat je dan zult zeggen, heeft Jezus eerder al gezegd (Lucas 21:13-15). Wees wel beschikbaar.GebedDe laatste G is van gebed. Na Jezus’ hemelvaart gaan de apostelen terug naarJeruzalem, waar ze zich met alle vrouwen die Jezus volgden en met de familie vanJezus wijden aan het gebed.Ik hoop dat we deze eerste groep volgelingen volgen in onze levensstijl. Dat onzegemeenschap er één is van gebed. In het gebed leer je jezelf overgeven. Dankzeggen.Je leert wachten, wachten op de Heilige Geest. Het gebed is ook een oefening in hetgeduld dat God met ons heeft, en dat Hij ook van ons vraagt met elkaar en metanderen. In het gebed wordt je toegerust om te getuigen.Het gebed is de motor van de kerk (vgl. Lucas 18:1-8). Van gelovigen. Het is eenvoortdurende oefening in het leven met God. Voor zover Lucas schrijft over de kerkgaat dit in Handelingen voortdurend gepaard met gebed. Het is de grote inspiratorvan wat mensen doen. De manier waarop ze door Gods Geest geleid worden.Het gebed is ook dé manier waarop je nu al bij Jezus bent. Waarop je steeds meerthuis raakt in de hemelsferen. Jezus was zijn hele leven daar al thuis … geen wonderdat je Hem zo vaak biddend tegenkomst in de evangeliën.Tot nu toe waren de opdrachten tamelijk passief. We hadden de G van geduld. En deG van getuigen (wees beschikbaar als je wordt opgeroepen). Maar als je iets wiltdoen als gelovige, neem dan de derde G. Vouw je handen. Doe je ogen dicht en bid.God geeft zijn Heilige Geest altijd aan wie Hem daarom vraagt (Luc. 11:13). Het gebedverandert je van een ongeestelijk in een geestelijk mens. Je blik verruimt ervan. Jeraakt thuis in het koninkrijk van God. In die andere dimensie. Waarvoor je echtopnieuw geboren moet worden.Het gebed is echt een middel om actief gebruik van te maken. Niet om de wereldnaar je eigen hand te zetten maar om zelf te veranderen naar het beeld van God.Eigenlijk zou er ook een app van moeten zijn. Of wacht, die is er al. Het Onze Vader. Ikzou je aanraden om deze app een tijd lang dagelijks te gebruiken. Als een kuur vooreen vernieuwd leven. Direct te beginnen. Te gebruiken tot aan de dag dat Jezus terugkomt. [zingen: gezang 37]

LiturgieWelkom, votum en groet (gevolgd door gezongen amen)Ps. 47:1-3Gebed voor de opening van het WoordLucas 24:36-53 & Handelingen 1: 4-14Ps. 47:4VerkondigingGK 37 (wisselzang: vs. 1 en 8 allen; vss. 2,4,6 mannen; vss. 3,5,7 vrouwen)Mededelingen en collectenLb. 231Zegen