preek HC46 - Hans-Jan Roosenbrand

Hoofddorp, 19 juli middagdienst. Onderwerp: HC zondag 46Aanwijzingen voor de liturgie: lezen: HC 46. Zingen: GK 178, 181 (OnzeVader); psalm 115.PreekGemeente van Christus, gasten,Tegen wie zeg je ‘u’, en tegen wie zeg je gewoon ‘jij’? ouders? Leraren? Opa’sen oma’s? Waarom? Antwoord: heeft te maken met respect.De vraag hoe je iemand aanspreekt kan best ingewikkeld zijn. Het zegtnamelijk iets over de onderlinge verhoudingen. Als je ‘jij’ tegen iemand magzeggen, zegt dat iets over gelijkwaardigheid. Tussen collega’s bijvoorbeeld.Als je ergens nieuw bent, of je schrijft of mailt iemand voor het eerst begin jevaak met ‘u’, en ‘geachte heer of mevrouw’. Als iemand dan terugmailt met‘Beste Hans-Jan’, dan weet je dat je elkaar mag tutoyeren.Ik heb eens op internet gezocht naar de verschillende aanspreektitels die jekunt gebruiken in de aanhef van een brief.- geachte of zeer geachte- Weledelgeleerde- Hooggeachte- Weledelgestrenge- Weledelzeergeleerde- Excellentie- Majesteit-

Maar nu het volgende. Wat moet je nu zeggen als je God aanspreekt? Hebbenwe daar ook een aparte aanspreektitel voor? De laatste twee, en dan vooralde laatste lijken hiervoor het meest in aanmerking te komen. Hoe moet je Godnu aanspreken? Als er voor mensen al zo veel titels bestaan!Jezus leert ons God zo aan te spreken: als je bidt, zegt Hij, begin dan zo:‘Onze Vader in de Hemel’.Ik kan me herinneren dat, toen ik in Kampen studeerde, ik altijd erg onder deindruk was van een van de hoogleraren, en dan niet in de eerste plaatsvanwege de lessen, maar vooral van de manier waarop hij kon bidden. Altijdwist hij mooie en passende woorden te vinden om God aan te spreken.Toch kan daar ook een risico in zitten. Want Jezus leert ons om eenvoudig tebidden. Lees maar mee:Matteüs 6:7-8‘Bij het bidden moeten jullie niet eindeloos voortprevelen zoals de heidenen,die denken dat ze door hun overvloed aan woorden [er staat letterlijk: vanwege hunwelsprekendheid] verhoord zullen worden. [8] Doe hen niet na! Jullie Vader weetimmers wat jullie nodig hebben, nog vóór jullie het hem vragen.’Wij moeten dus niet denken dat God naar ons luistert vanwege onze mooiewoorden.Dat is dus les 1. Soms kijk je misschien op tegen anderen. Omdat zij het zomooi kunnen zeggen. Altijd de juiste taal gebruiken. Dat heb ik niet, denk jedan. Je voelt jezelf dom. Leer dan deze eerste les van Jezus: God weet, wat jenodig hebt. Nog vóór je het Hem vraagt. God verhoort niemand omdat hij of zijzo vroom is. correct of welsprekend. God luistert naar iedereen die eenvoudig

egint. De catechismus zegt het zo: ‘kinderlijk ontzag en vertrouwen’: OnzeVader.Nu een tweede punt. Het gebed begint met onze Vader. Hoezo onze, denk jemisschien? Is God niet de Vader van alle mensen? Claimen we God alschristenen zo niet te veel? Is God niet altijd groter dan wij denken? In de Bijbelstaat hierover dit:‘Daarom buig ik mijn knieën voor de Vader, die de vader is van elkegemeenschap in de hemelsferen en op aarde.’ Efeziers 3 vers 14-15En:Handelingen 17 vers 28:‘Want in hem leven wij, bewegen wij en zijn wij.’ En: ‘[…] “Uit hem komen ookwij voort.”’Je zou inderdaad kunnen zeggen dat God de Vader is van alles wat leeft. Hijis de Schepper. Alles wat leeft, leeft dankzij God. Elk levend wezen. Boven deaarde, in de geesten- en engelenwereld en op aarde.Maar in de Bijbel wordt ook onderscheid gemaakt. Lees mee met de volgendetekst:Johannes 8 vers 42-44‘Als God uw Vader was,’ zei Jezus tegen hen, ‘zou u mij liefhebben, want ikben bij God vandaan gekomen toen ik hiernaartoe kwam. Ik ben niet namensmezelf gekomen, maar hij heeft mij gezonden. [43] Waarom begrijpt u niet watik zeg? Omdat u mijn woorden niet kunt aanhoren. [44] Uw vader is de duivel[…]’

Dat over het eerste woord. ‘onze’. Nu Vader.Ik heb het idee dat vaders weer een beetje terug komen van weggeweest.Vanaf de jaren ’60 hadden vaders last van een slecht imago. Ze waren ernooit. Denk aan de reclame van de man die zondags het vlees kwam snijden.En er kwamen verhalen van vaders die hun macht misbruikten.Tegenwoordig ligt dit volgens mij iets anders. Ik heb het dat jammer genoegniet over het grote kwaad van misbruik. Dat is van alle tijden. Maar vandaagkennen we zogenaamde papa-dagen. Het lijkt erop dat vaders tegenwoordigmeer tijd met het gezin doorbrengen. En mama’s minder, maar dat terzijde.Pappa’s komen dus een beetje terug van weggeweest. Dat is de ene kant.Maar er is ook een andere kant. Er zijn ook nog steeds slechte vaders.Daarom kunnen mensen soms zeggen: mijn vader was er nooit. Of mijn vaderwas een harde, autoritaire man. Nu kan ik niet meer in een God geloven diezichzelf vader laat noemen. Ik geloof er gewoon niet meer in. Mijn vertrouwenin vaders is weg.Kijk, dat is het erge van slechte vaders. Een slechte vaders gedraagt zich nietalleen slecht tegenover zijn kinderen. Hij maakt het zijn kinderen ook nog extramoeilijk om te geloven in God. Want kinderen leren door het voorbeeld dat zekrijgen. Zo geven slechte vaders hun kinderen een slecht godsbeeld mee. Hetis een beweging die moeilijk te doorbreken is. Generaties.Maar ik denk dat er een oplossing is. Volgens mij moeten we de zaak radicaalomdraaien. Als we willen weten wie God is, moeten we niet naar mensenkijken. Niet naar je vader, of wie dan ook. Die kunnen je teleurstellen.

De bedoeling is andersom. Je moet naar God kijken. Als je wilt weten hoe jijbent bedoeld. Die negatieve spiraal van slechte voorbeelden kan alleenworden doorbroken als mensen zich laten inspireren door God.Papa’s in de zaal: nu goed opletten. God laat zichzelf Vader, papa noemen.Dat betekent dit: wil je weten hoe je een goede vader bent? Wil je weten hoeeen goede vader omgaat met zijn kinderen? Kijk dan omhoog. Naar dé Vaderin de hemel. Hij is Eerlijk, rechtvaardig, genadig, betrokken. Hij geeft dus eennieuwe definitie aan ons vaderschap.Blijft dit probleem: Wat nu als jij slechte ervaringen hebt met je eigen vader?Trouwens, dit geldt natuurlijk voor alle slechte ervaringen die je gehad kunthebben in je leven. Slechte ervaringen staan vaak het geloof in God in de weg.Ga maar na:- je hebt geen goed voorbeeld gehad van je vader / moeder- je zult zelf misschien zelf nooit vader, of moeder worden- je kinderen geloven niet meer, terwijl je blijft bidden- Je hebt een kind, of kinderen verloren- Iemand heeft jou onrecht aangedaan- Je bent ziek en wordt misschien niet meer beter- Je hebt huwelijksproblemenSlechte ervaringen staan vaak het geloof in God in de weg. Wat nu?Broers en zussen, ik geloof dat het mooiste stukje evangelie, goed nieuws,verborgen zit in de staart van de aanspraak die Jezus ons leert. Onze Vader inde hemel.

Waarom is dit zo mooi? Wat is er aan de hand? Wij mensen zijn heel snelgeneigd om onze kijk op God te laten bepalen door wat wij meemaken.Hebben we slechte ervaringen, dan zeggen we al snel: waar is God? Of: Godbestaat niet.Terwijl we in werkelijkheid andersom moeten leren denken! Het onze Vaderleert ons meer God-gericht in het leven te staan. Daarmee zijn niet alleproblemen opgelost. Maar het perspectief verandert wel.Denk aan psalm 128: ‘gelukkig ieder die ontzag heeft voor de Heer.’ Wat jemeemaakt in dit leven mag nu een eer zijn: je mag een voorbeeld zijn vooriedereen – voor de hele gemeente. Je mag laten zien dat je alles van Godverwacht. Hem vertrouwen. Hem verwachten. In die verwachtingen, in hetvertrouwen op God ben je vruchtbaarder dan een gezonde vrouw met 10kinderen (lees Gal. 4:27)! Dat is bovendien: God-gericht leven.Onze Vader in de hemel. Dat betekent: denk niet té aards van Vader. Decatechismus zegt: we moeten altijd rekening houden met zijn hemelsemajesteit. Wie God is, hangt dus niet af van de prestaties van je eigen Vader.Wie God is, hangt niet af van wat jij hebt meegemaakt. Wat we kunnen lerenvan het Onze Vader is dit: Je hebt een Vader in de hemel. Houd rekening metzijn hemelse majesteit! En met zijn almacht. Van God mag je, omdat Hij zogroot is, alles verwachten.Als je het Onze Vader bidt, gaat de hemel open. Dat leer je meer ‘God-gericht’in het leven staan. Zie God zoals Hij is. vaak projecteren we onzeteleurstellingen op God, zo, dat we gaan denken dat God teleur stelt.Maar het onze Vader leert ons over God niet te klein te denken. Als je Godaanspreekt op de manier zoals Jezus het ons voordeed, gaat de hemel open.Onze Vader in de Hemel.

Laten we eens kijken wat er dán gebeurt:Ik laat het zien adhv twee bijbelteksten:Ezechiël kreeg een kijkje in de hemel en zag daar God:[…] ik zag […] een gedaante als van een mens. [27] Vanaf wat zijn lendenenleken te zijn naar boven toe zag ik iets dat glansde als wit goud en door ietsals vuur omgeven was, en naar beneden toe zag ik iets als vuur, omgevendoor een stralende gloed. [28] Zoals de boog die bij regen verschijnt in dewolken, zo zag die gloed eruit. Dit was de aanblik van de stralendeverschijning van de HEER, en toen ik dit alles zag, wierp ik me voorover op degrond. […]’Déze God mag je, als je gelooft, dankzij Jezus Christus jouw Vader noemen!!Hij is niet beperkt tot de dimensie van onze ervaringen. Hij woont in de hemel.Nu een tekst uit het Nieuwe Testament:[Fil. 2 vers 5-8] ‘Laat onder u de gezindheid heersen die Christus Jezus had.Hij die de gestalte van God had, hield zijn gelijkheid aan God niet vast, maardeed er afstand van. Hij nam de gestalte aan van een slaaf en werd gelijk aaneen mens. En als mens verschenen, heeft hij zich vernederd en werdgehoorzaam tot in de dood – de dood aan het kruis.’De God van Ezechiël is mens geworden. heeft zich vernederd en is gestorven.Dood gegaan. God! De ultieme teleurstelling. Vind je het moeilijk om God teblijven zien in al jouw omstandigheden? Bedenk dan dat God jou wel heeftzien staan. Hij heeft zich klein gemaakt. Hij heeft geleden onder de gevolgenvan de zonde en het kwaad.

En nu? Is de God van Ezechiël machteloos geworden? Nee, want Jezusoverwon de dood en God verwelkomde Hem in de hemel. Daar regeert Hij.Dat is de boodschap van het evangelie.Waarom? Waarom dit lijden, sterven, opstaan? Om recht te zetten wat kromis. Om heel te maken wat kapot is. wat nu nog zucht, wat nu nog lijdt kan nietlang meer duren! Want er is betaald met goddelijk lijden! Er komt een dag datgevonnist wordt over onvruchtbaarheid. Over onrecht. Over eenzaamheid,over schuld en zonde. Die dag komt dichterbij.Dat is het evangelie van het Onze Vader. Goed nieuws voor mensen die bijJezus horen. Je mag tegen God ‘onze Vader’ zeggen. De hemel gaat open.[Amen]