Pasen 2013. Hoop doet leven - Hans-Jan Roosenbrand

Pasen 2013. Hoop doet leven(Lukas 24,1-12)Hoop is een raar ding. Ik neem jullie even mee naar het jaar 2004.Toen nog senator Obama hield een toespraak onder de titel Theaudacity of Hope (de moed, durf, het lef om te hopen). Het verhaaldat hij daar vertelde legde het fundament onder zijn latereverkiezing als president van de V.S. Het verbond mensen over hethele land. Het overbrugde verschillen. Het stichtte gemeenschap.Het gaf miljoenen mensen hoop.Wanhoop doet trouwens ook gekke dingen. Waar hoop mensendoet mensen uitstijgen boven zichzelf, verlamt wanhoop. Zodatzelfs de gewone dagelijkse dingen je te veel kunnen worden. Hoopen wanhoop doet iets met mensen. Met hele gemeenschappen.Maar meestal leven wij er tussenin. Tussen hoop en wanhoop. Metaan de ene kant de optimisten. En aan de andere kant diegenen diewat meer geneigd zijn tot cynisme.Volgens mij is dat ook een beetje het verschil tussen Europeanen enAmerikanen. Waar zij overal de possibilities zien, zien wij al snelhele projecten mislukken. Onze kunstenaars putten de grootsteinspiratie uit de dood. Shakespeare vertelt bijvoorbeeld hoe dedood van Romeo en Juliet twee rivaliserende families verbindt.Ja, de dood verbindt uiteindelijk alle mensen op een grootste enmeeslepende manier. En eerlijk gezegd zijn de meeste verhalenover hoop die ik ken, tamelijk oppervlakkig en niet erggeloofwaardig. Ik vind de dood vaak inspirerender dan de beloftevan nieuw leven. Honderden producten beloven mij iedere dag eennieuw begin. Blue Band, Yakult en de versafdeling van mijnsupermarkt. Maar wat ze eigenlijk willen is mij hun productenverkopen. Ik weet wel: mijn leven zal er heus niet echt doorveranderen.De vrouwen over wie we hebben gelezen leven net als ik ergenstussen hoop en wanhoop. Ze kunnen, anders dan de apostelen, nognet de moed opbrengen om iets te doen na de dood en de gehaastebegrafenis van hun Meester. Ze zullen het lichaam van Jezus verderverzorgen, in de afwachting van de opstanding van derechtvaardigen.Dat was trouwens best een inspirerend verhaal. De meesteIsraëlieten geloofden dat er een dag zou komen waarop deMensenzoon – een grote politieke leider – zou verschijnen. Jezus, ofiemand in de geest van Jezus. Zoals Johannes was verschenen in degeest van Elia. Er zou een massale opstanding van rechtvaardigenvolgen, waarna Israël zal bevrijd worden van haar vijanden – hetbegin van een glorieuze toekomst.Misschien dat ze daar nog een beetje hoop uit konden putten.Waarom anders al die moeite als dood dood is? Misschien kunnenwe nog wat goeds doen voor een rechtvaardige.

Maar Pasen is het feest van een ánder soort hoop. Het is niet hetfeest van de vervulling van onze verwachtingen. Juist het eindeervan. Laatst keken thuis we een politieserie. Er kwam eenbegrafenis in voor. Vlak voor de uitvaartdienst ging de kist nog eenkeer open. Voor een laatste afscheid. Maar wat bleek? De kist wasleeg!Het gevolg was natuurlijk paniek. De gedachte aan een nieuw begin,een opstanding is niet het eerste gespreksonderwerp. Net als in dedagen van Jezus op aarde. Wat is dit voor zieke grap?Pasen belooft een nieuw begin. Maar het is een ander soort hoop.Hoop voor nu, niet voor straks. Ik weet niet waar jij op hoopt.Misschien geloof je dat dood dood is. Of dat na de dood de geestverder leeft. Of op wat voor manier dan ook in het leven na dedood. In dat geval is Pasen een zieke grap. Misschien geloof je ineen apocalyptische gebeurtenis – een soort dag van het oordeel. Indat geval is het vreemd dat alleen Jezus opstaat. Als er een eindekomt aan de geschiedenis en er volgt een nieuw begin, dan is ditwel een heel aarzelend nieuw begin.En toch had Jezus het zelf gezegd. Als Jezus een biografie hadgeschreven dan was de titel geweest: I Told You So! Jezus had hetgezegd. Verschillende keren. Tegen zijn leerlingen. Nog in Galilea.Als ik naar Jeruzalem ga, ga ik daarheen om te worden uitgeleverd,gekruisigd … en dan op de derde dag op te staan uit de dood.Maar het blijft een vreemd verhaal. Het sluit niet aan bij wat je alsmens – ook niet als gelovige (kijk naar de vrouwen!) – toch al dacht.Dat er misschien een leven is, na de dood. Bijvoorbeeld.Wanneer je Pasen moeilijk vind is het misschien fijn om de eerstegelovigen te zien stuntelen. Niemand had dit verwacht. Zelfs de –Lukas noemt ze expres zo – apostelen niet.Pasen wordt pas inspirerend als we God aan het werk zien. Godgrijpt in met een vraag. Een vraag waarmee Hij mensen herinnertaan de woorden van Jezus. Waarom zoeken jullie de Levende bij dedoden? Waarom zoeken jullie Jezus op een begraafplaats? Pasengaat pas inspireren … door gemeenschap. Het is een verhaal datnog niet ‘af’ is maar wel echt is begonnen. In de kerk.Ik zei het al aan het begin van deze kerkdienst. Het had weiniggescheeld of we hadden hier vanmorgen niet gezeten. Als God nietvoor een geweldige verassing had gezorgd hadden we elkaar niks tevertellen gehad. En de kerk is nog steeds niet de plek waar mensenhet allemaal helemaal uitgedokterd hebben. Aan het het einde vanhet verhaal staat Petrus daar, een van de latere grote kerkleiders,verwonderd naar een paar doeken te kijken. Wat is hier gebeurd?Veelzeggend: Lukas en de andere evangelisten vertellen niet hoeJezus precies is opgestaan. Maar wel dat het is gebeurd. Het is albegonnen. De vrouwen konden er niet omheen. Petrus uiteindelijkook niet. Ze zochten elkaar op. En zo groeide er langzaam eengemeenschap van mensen met hoop. Een ander soort hoop. Hoopvoor nu. Nieuw leven dat nog niet af is, maar al wel echt begonnenis.Het meest overtuigende bewijs van de waarheid van Pasen is datwe hier zitten. Dat het verhaal van de Opstanding van Jezus nogsteeds verbindt. Dat Madelon straks gedoopt wordt.

Wil je weten wat geloven is, dan moet je hier zijn. In degemeenschap van de kerk, waar mensen zeggen: de Heer is waarlijkopgestaan. En nu begin ook ik een nieuw leven. Zoals in hetPaasverhaal, waar mensen elkaar meenemen naar het open graf.Daar verandert verwarring in verwondering. Kijk straks maar. Dedoop is de herhaling van de geschiedenis van Pasen. Het is hetmeest diepzinnige verhaal over hoop dat ik ken. Het meestgeloofwaardige en integere verhaal over nieuw leven. Leven datinspiratie put uit de dood. Dood is niet dood. Leve het nieuweleven. Want, de HEER is waarlijk opgestaan!