Richtlijn Downsyndroom - Logopedie.nl

65/127C.3 TandheelkundeC.3.1Afwijkingen van het aangezicht en de mondmusculatuurW. Reuland‐Bosma, E.M. OngkosuwitoAfwijkingen in de craniofaciale groeiVanaf de geboorte is bij veel baby’s met DS een onderontwikkelingvan het naso‐maxillaircomplex waarneembaar, wat zich uit in een vlak aangezicht. Verder valt binnen de mond hethypoplastische palatum op, met de relatief te grote hypotone tong. Gedurende decraniofaciale ontwikkeling, met daarin de zich ontwikkelende dentitie, wordt de reedsbestaande groeiretardatie van het naso‐maxillaire complex nog duidelijker. Het groeipatroonis regelmatig maar hypoplastisch, en de maxilla verplaatst zich niet naar ventraal. Op 14‐jarige leeftijd komt de lengte van het palatum bij een kind met DS overeen met die van een5‐jarig kind zonder DS. 303 Ook de onderkaak is hypoplastisch, maar ten opzichte van debovenkaak minder aangedaan. Hierdoor kan er bij 38,5‐61% van de kinderen met DS eenpseudo‐progenie (uitsteken van de kin) ontstaan. 304‐306 Door de geringe transversale groeivan het palatum ontstaan er kruisbeten, variërend van 31‐100% (zowel in het front als ookposterior). Open beten komen voor bij 21‐56%. Deze kunnen onder andere ontstaan doorafwijkende mondgewoonten, zoals een tongpers bij 38%. 304Naast suturale groei en remodeling van het botoppervlak komt de verticale en sagittaleontwikkeling van het aangezicht mede tot stand door de zich ontwikkelende dentities (melkenblijvend gebit) in de kaken. 307 Door de geringe skeletale verticale ontwikkeling van hetmiddengezicht is het van groot belang om er voor te zorgen dat de gebitselementen zogunstig mogelijk erupteren om maximaal te profiteren van de alveolaire botvorming diegedurende het eruptieproces plaats vindt (2‐4 mm botopbouw). De ontwikkeling van degebitselementen is verantwoordelijk voor de vorming van de processus alveolaris, maar ookvoor de verticale hoogtetoename van de processus alveolaris. 308 Verticale groei van deprocessus alveolaris heeft tot gevolg dat de afstand tussen de kaken toeneemt: de tandenuit de bovenkaak en onderkaak verdelen deze ruimte gelijkmatig. De eruptie van een tandgaat door tot hij tegengehouden wordt door tegengestelde krachten, bijvoorbeeld door deocclusie. Het evenwicht dat ontstaat, geldt voor de lange duurmomenten, dus vooral voorde rust fases (dus niet tijdens slikken en kauwen). Het feit dat personen met DS vaakgedurende de rustmomenten de hypotone tong tussen de kiezen hebben, kan er voorzorgen dat de processus alveolaris laag blijft. Hierdoor roteert de onderkaak te veel naarvoren en er ontstaat een progenie.Orthodontische interventie is vaak noodzakelijk. In het melkgebit kunnen al afwijkingenontstaan, vooral in de bovenkaak. 309 Wanneer dit een dwangbeet betreft, is interventie vanbelang. Inslijpen van de melkelementen kan voorkomen dat de dwangbeet overgaat naarhet blijvende gebit. 310 Daarnaast bestaat er een optimale leeftijdsgrens (tussen de 8‐9 jaar)voor verbreding van het smalle palatum (oorzaak van veel kruisbeten). 311 De sutuur van hetpalatum is dan nog niet geossificeerd en eenvoudiger te verbreden met behulp vanorthodontische apparatuur. Daarna is chirurgische expansie nog een mogelijkheid. In hetalgemeen is een orthodontische behandeling het meest effectief gedurende de groei(spurt).Afwijkingen aan de mondmusculatuurDe hypotonie in de mondmusculatuur zorgt voor een open mondhouding bij 68% van depopulatie. 304,312 Mondademhaling is dan eenvoudig en kan leiden tot respiratoire infecties. 63Door de hypotone tong, die relatief te groot is voor de mondholte en laag op demondbodem ligt, kan de onderlip in eversie geduwd worden en mondsluitingbemoeilijken. 313