Aansprakelijkheidsrecht Jurisprudentie 2009.pdf - Ex Tunc

TaxusNatraparrest (1991)Disloquerende turnster (1995)Bijenspat (1998)Trombose (2001)Staat-Shell (1994)Taxibus (2002)Zeilongeval (2007)Meppelse Ree (1983)De Schelde-erven Cijsouw (1998)De Bont-Oudenallen (2002)De in het maatschappelijke verkeer betamende zorgvuldigheid reikt niet zó ver dat degene dieeen plant of struik waarvan hij de giftigheid niet kent of behoeft te kennen, onder zich heeft,verplicht zou zijn om deze plant of struik op zodanige wijze onder zijn controle te houden dat zijgeen gevaar kan opleveren, tenzij hem na onderzoek is gebleken dat de plant of struikgevaarlijk is.Na afloop van de wedstrijd schopte een deelnemer een andere deelnemer, met letsel totgevolg. Een dergelijke gedraging is in het kader van sportbeoefening minder snel alsonrechtmatig te kwalificeren dan daarbuiten het geval zou zijn. Het enkele overtreden van despelregels, waaronder regels ter bescherming van de veiligheid van de spelers, is niet reeds omdie reden onrechtmatig. Risicoaanvaarding wordt door de HR afgewezen als zelfstandigrechtsfiguur. Risicoaanvaarding is dus geen rechtvaardigingsgrond.Turnster valt uit ringen en loopt ernstig letsel op. Door de vereniging en de turnleidster zijngeen afdoende veiligheidsmaatregelen getroffen. Het argument sport- en spelsituatie telt niet,omdat het hierbij gaat om een sporter tegenover een vereniging.Een bijenhouder veroorzaakt overlast doordat zijn bijen hun ontlasting op de kassen van deklager doen. Dit kost arbeidsintensief schoonmaken en anders een bepaald lichtverlieswaardoor productie afneemt. Art. 6:179 BW (schade door dieren) niet van toepassing, omdathet gaat om schade door hinder en het niet te maken heeft met de eigen energie van het dier.Daarnaast werd abstracte berekening van schade gevorderd, maar dit dient concreet tegebeuren aangezien in casu de schoonmaakkosten de winstderving overtreffen.Na knieoperatie geen stollingsmiddel toegediend wat volgens protocollen verplicht was. Nugeen reden was gegeven waarom er van het protocol is afgeweken staat onrechtmatigheid inbeginsel vast. De patiënt mag er aanspraak op maken dat het protocol wordt nageleefd.Afwijken van de voorschriften uit een medisch protocol is slechts in het belang van een goedepatiëntenzorg aanvaardbaar. De arts moet bewijzen dat afwijking van de regels terecht is.Veroorzaakte bodemvervuiling van eigen grond is alleen een onrechtmatige daad jegens deoverheid als duidelijk is dat de overheid zich dit belang aantrekt. In de regel is dit vanaf 1975.Indien iemand door overtreding van een veiligheids- of verkeersnorm een ernstig ongevalveroorzaakt, handelt hij in een geval als hier benoemd niet alleen onrechtmatig jegens degenedie dientengevolge is gedood of gekwetst, maar ook jegens degene bij wie door hetwaarnemen van het ongeval of door de directe confrontatie met de ernstige gevolgen ervan,een hevig emotionele schok teweeg wordt gebracht waaruit geestelijk letsel voortvloeit.De Groot eist schadevergoeding van een studentenvereniging die een zeilweekend hadgeorganiseerd. De schade was veroorzaakt door het ontploffen van een gasfles op eenmotorboot waardoor brand ontstond. De vereniging wordt gebrek aan toezicht verweten. DeGroot zat zelf in de commissie en was medeorganisator van het zeilweekend en had zelf ookonvoldoende toezicht uitgeoefend. De geschonden norm kan niet leiden tot bescherming vande Groot nu hij zelf zich ook niet conform die norm heeft gedragen.De HR overwoog dat Vos ook naar de andere kant uit had kunnen wijken en dat hij dezemanoeuvre maakte vlak nadat hij een bord overstekend wild was gepasseerd. Ze oordeelde dathoezeer zijn menselijke reactie op de plotseling kritieke situatie ook begrijpelijk mag zijn dat erin casu rechtens wel een verwijt moest worden gemaakt. Geobjectiveerd moet worden naarwat een normaal mens kan worden verweten.Bij de beoordeling van de vraag of de werkgever in strijd met 7a:1638x, thans 7:658 BW, heeftgehandeld gaat het erom of de werkgever de nodige veiligheidsvoorzieningen heeft getroffenmet het oog op de met asbest verbonden gevaren die hem bekend waren of behoorden te zijn.Dat in die tijd het werken met asbest gebruikelijk en maatschappelijk aanvaard was en dat invergelijkbare bedrijven op dezelfde wijze met asbest omgegaan werd alsmede het feit dat hetgebruik van asbest in sommige situaties door de overheid werd voorgeschreven doet aan hetvoorgaande niet af. Schelde is aansprakelijk.Artikel 7:658 ziet op ‘kwesties in de uitoefening van zijn werkzaamheden’. Dus gewoon woonwerkverkeervalt hier niet onder. In casu ging het om de ritten naar een specifiek projectwaarvoor de werknemer extra vergoedingen kreeg (reisuren, meerijdersvergoeding,autokostenvergoeding). Het vervoer moest worden gekwalificeerd als vervoer dat op één lijnstaat met vervoer dat plaatsvindt krachtens de verplichtingen voortvloeiend uit dearbeidsovereenkomst en in het kader van de werkgever uit te voeren werkzaamheden. Het isnu enkel nog de vraag of een deel van de vergoeding was bedoeld voor het afsluiten van dejuiste verzekeringen en in hoeverre dit kenbaar was of had behoren te zijn voor de werknemer.

KLM NV-De Kuijer (2005)Commissie-VK (1997)Bussluis (1992)Besmet varken (1984)Piloot heeft lange wachttijd tussen vluchten en besluit een taxi te nemen naar een hotel. Detaxi veroorzaakt een aanrijding waardoor de piloot schade lijdt. De eis van goedwerkgeverschap uit artikel 7:611 is gewoon van toepassing. Schade dient vergoed te worden.Het gaat om de objectieve stand van de wetenschappelijke en technische kennis op hetmoment dat het product in het verkeer wordt gebracht, daaronder begrepen het meestgeavanceerde niveau. Het gaat er niet om waar de producent van op de hoogte was maar waarde producent gezien de technisch en wetenschappelijke stand geacht wordt van op de hoogtete zijn. Hij moet dus objectief toegang gehad hebben tot deze kennis. Een financiële beperkingom toegang te krijgen bijvoorbeeld vormt GEEN verweer.Gemeente Diemen had een zogenaamde bussluis gemaakt door een gat in de weg te makenwaar bussen met hun brede wielbasis wel overheen konden rijden maar personenauto’s niet.De gemeente had een bord neergezet ter waarschuwing van deze situatie. Een taxibedrijf Reptaxliep schade op door deze bussluis. HR: er was inderdaad een gevaarscheppende situatie,maar taxibedrijf overtrad verkeersbord, dus er is sprake van eigen schuld.Varkens van Swinkel zijn ontsnapt en een daarvan heeft zich op het terrein van Bardoelbegeven. Het varken van Swinkel besmette andere dieren met een ziekte. Slechts als Swinkelsop de hoogte was van de besmetting of op de hoogte had behoren te zijn kan aansprakelijkheidworden aangenomen. Schade moet komen door de onberekenbare eigen geest van het dier.ABP-Winterthur (1992)Voetganger loopt op een fietspad rechtdoor. Nadat een bromfietser heel dicht is genaderd> 14 jr overmacht maakt zij een onverwachte beweging naar links waarop de bromfietser haar aanrijdt en zijdientengevolge overlijdt. HR: Het beroep van de eigenaar op overmacht gaat slechts op als hijaannemelijk maakt dat aan de bestuurder van het motorrijtuig ter zake van de wijze waarop hijaan het verkeer heeft deelgenomen rechtens geen enkel verwijt kan worden gemaakt. Inbeginsel is in deze casus sprake van overmacht.Marbeth van Uitregt (1991)Kind (10) rijdt per fiets zonder te kijken de weg op en begaat hiermee een ernstige 14 geen 100%regel en geen reflex regres ongevallen bij kinderen beneden de 14 jaar niet analoog wordt toegepast op bejaarden(overstekende bejaarde). “Wanneer de eigenaar van het motorrijtuig in beginsel aansprakelijkis omdat er geen sprake is van overmacht, doch er wel een fout van een fietser of voetganger is,zonder dat eventueel sprake is van opzet of aan opzet grenzende roekeloosheid, eist debillijkheid dat t.a.v. de verdeling van deze schade over de betrokkenen ten minste 50 % van tenlaste van het motorijtuig wordt gebracht wegens de verwezenlijking van het daaraanverbonden gevaar. Dit betekent aansprakelijkheid voor minimaal 50 % van de schade. Voor deoverige 50 % moet worden gekeken in hoeverre de gedragingen van het slachtoffer aan deschade hebben bijgedragen.In dit arrest komt ook een overweging aan de orde voor een betalende derde (regresnemer).Het komt erop neer dat dan de 50% c.q 100% regel niet van toepassing is maar dat puur opbasis van 6:101 gekeken wordt naar de schuldverdeling. Dat betekent kijken naar toerekeningvan fouten en daarna de billijkheidstoets.Anja Kellenaers (1993)Niet de 100 %-regel maar de 50 %-regel geldt ook voor kind van 14 jaar en 8 maanden die zich> 14 jr geen 100%regel qua ontwikkeling niet wezenlijk onderscheid van kinderen van beneden de 14 jaar. Dit feit kanechter wel een rol spelen bij de billijkheidscorrectie voor de bepaling van die andere 50 %.Reflexwerking-arrestStaat-Windmill (1990)Duwbak Linda (2004)De regeling van de Wvo zou onaanvaardbaar worden doorkruist wanneer de Staat, die alsbeheerder van een oppervlaktewater aan die wet de bevoegdheid ontleent tot het verlenenvan vergunning voor en het instellen van heffingen ter zake van lozingen in dat water van in diewet bedoelde stoffen, op grond van zijn eigendom van dat water bevoegd zou zijn om die lozingafhankelijk te stellen van zijn al dan niet, of eventueel slechts tegen betaling te verlenentoestemming. De veronderstelde privaatrechtelijke bevoegdheden zouden dan oponaanvaardbare wijze de publiekrechtelijke bevoegdheden doorkruisen.Duwbak Linda zinkt en brengt daardoor schade toe aan twee andere schepen waaraan zij vastzat. Van Hasselt spreekt de staat aan voor schadevergoeding vanwege onzorgvuldigheidaangezien de Staat de Linda had goedgekeurd. De goedkeuring op basis van het reglementonderzoek schepen op de Rijn had ten doel de algemene veiligheid van het scheepvaartverkeer

te bevorderen maar strekte niet tot de bescherming van individuele vermogensbelangen zoalsin casu het geval.Nefalit-KaramusWrongful Birth (1999)Losser-Kruidhof (1999)De Preter-Van Uitert (2000)Vader Versluis (1979)Van Hees-Esbeek (1977)Renteneurose (1985)St. Willibrord-V (2001)Der Bildtpollen-Miedema (2006)De longkanker kon zijn oorzaak hebben in de blootstelling aan asbest maar het kon ook aanbijvoorbeeld het rookgedrag of een andere factor hebben gelegen. Een deskundige moestvaststellen wat de kans is dat door de blootstelling aan asbest de kanker is ontstaan waarnavervolgens de schade werd toegewezen minus het percentage dat voor eigen rekening van deeiser kwam.Een gynaecoloog vergeet tijdens een operatie het spiraaltje van de patiënt terug te plaatsen.Als gevolg daarvan raakt ze na onveilige gemeenschap met haar partner zwanger en krijgt eenderde kind, terwijl ze dat juist niet wilde. Kosten voor verzorging en opvoeding van het kindworden door de Hoge Raad in dit arrest aangemerkt als vermogensschade die de betreffendearts kan worden toegerekend.Ouders zorgen voor een gewond kind in plaats van professionele hulp in te schakelen. Hetgeschatte bedrag die professionele hulp normaal gesproken met zich mee zou hebben gebrachtkan voor vergoeding in aanmerking komen.Wanneer schade ontstaat wegens vertraging van voldoening van een geldsom dan is hetschadebedrag ingevolge artikel 6:119 abstract gefixeerd op de wettelijke rente, zulks ter willevan de rechtszekerheid en van de hanteerbaarheid van het recht op dit punt.Vader Versluis vond dat het ziekenhuis hem niet goed had begeleid ten tijde van de 5 jaardurende coma van zijn dochter waarna dochter overleed. Hij stortte hierdoor geestelijk in enwerd gedeeltelijk arbeidsongeschikt. Deze schade stond in een te ver verwijderd verband vaneen eventueel falen in de zorgplicht die het ziekenhuis had.Toerekening naar redelijkheid. Eerder een vraag van relativiteit in plaats van causaliteit. 1e en2e lijn wel daarna niet meer. Naarmate schade verder van de gebeurtenis afstaat minder sneltoerekening.Agent van de Antillen (Gibbs) sloeg zonder reden met een wapenstok op Henderson.Werkgever van Gibbs werd aansprakelijk gesteld. Henderson stelt dat hij nog dagelijks nadeelondervindt van de stokslagen (letselschade). Werkgever Gibbs stelt zich op het standpunt dathet herstel veel langer duurt dan normaal gesproken het geval is en dat het Henderson aanrenteneurose lijdt. HR: dat een herstel langer duurt, ook al is dat wellicht door renteneurose,doet niet af aan de aansprakelijkheid van wg Gibbs. Dit is slechts anders indien gesteld enbewezen zou worden dat Henderson het genezingsproces bewust frustreert.Bij overtreding van een verkeers- of veiligheidsnorm wordt vermoed dat de schade veroorzaaktis door die schending. Het vereiste causaal verband is dan in beginsel gegeven. Omkeringbewijslast.De omkeringsregel houdt in dat op grond van een bijzondere uit de redelijkheid en billijkheidvoortvloeiende rechtsregel een uitzondering wordt gemaakt op de regel van 150 Rv (wie eistbewijst), het bestaan van het causaal verband tussen de onrechtmatige gedraging oftekortkoming en het ontstaan van de schade wordt aangenomen, tenzij degene die wordtaangesproken bewijst dat de bedoelde schade ook zonder die gedraging of tekortkoming zouzijn ontstaan.Uit o.a trombose arrest leren we dat voor de uitzondering van 150 Rv alleen plaats is voor zoverhet gaat om schending van een norm die ertoe strekt een specifiek gevaar ter zake van hetontstaan van schade bij een ander te voorkomen en als dit gevaar door de normschending i.h.a.in belangrijke mate wordt vergroot M.a.w. :De strekking van de norm is belangrijk; beoogt zijinderdaad een specifiek gevaar op het ontstaan van schade te voorkomen. Aangenomen wordtdat verkeers en veiligheidsnormen veelal scherp genoeg zijn.Enkele kansverhoging kan toepassing van de omkeringsregel niet dragen. Het hof dat eendijkbeheerder verweet de kans op verspreiding van plantenziekten te verhogen door na te latenuienrestanten te verwijderen die hij schapen had gevoerd en deze vervolgens aannemelijk lietmaken dat een naburige uienkweker anders ook met plantenziekte was geconfronteerd werddaarom teruggefloten door de Hoge Raad.DES-Dochters (1994)Baby Kelly (2005)In beginsel is iedere producent van DES aansprakelijk voor de gehele markt. In beginsel kanworden volstaan met het dagvaarden van één producent. Niet alle schadeveroorzakers dienenbekend te zijn.De behandelaar is ex 7:453 BW, primair jegens de zwangere vrouw bestaande zorgplicht ookjegens het nog ongeboren kind ertoe gehouden de in de gegeven omstandigheden vereisteprenatale diagnostiek te (doen) verrichten en zonodig een klinisch geneticus te consulteren. Devrouw dient immers in staat te worden gesteld een goed geïnformeerde keuze te maken t.a.v.

de vraag mede met het oog op de belangen van haar nog ongeboren kind voortzetting ofafbreking van de zwangerschap wenst.Vermobo-Van Rijswijk (1993)De Groene Specht (2005)Een vermindering van de verrijking blijft buiten beschouwing indien de verminderingplaatsvond in de periode waarin de verrijkte redelijkerwijze met een verplichting totschadevergoeding rekening behoorde te houden.De aankoop door Koker voor een prijs beneden de marktwaarde van de woning van zijnmoeder waarvan Kokers tante (Cornelius) een levenslang gebruiksrecht had, verschaft Corneliusop zichzelf genomen nog geen vordering uit ongerechtvaardigde verrijking, toen zij (Cornelius)de woning moest ontruimen. Het door Koker door de lage koopprijs genoten voordeel wordt inbeginsel gerechtvaardigd door de koopovk. met zijn moeder. Het feit dat Cornelius in de loopvan de tijd talrijke verbeteringen aan de woning had aangebracht, vormt op zichzelfonvoldoende causaal verband tussen haar (Cornelius’) verarming en zijn (Kokers) verrijking. ditzou hooguit wegens bijzondere omstandigheden anders kunnen zijn.Van Hese-ScheldeKelderluikZwiepende takDe Heel-KorverGevaarzetting is afhankelijk van de kelderluikcriteria:- Aard en omvang van de gevreesde schade- De waarschijnlijkheid dat deze schade zich als gevolg van bepaalde gedrag zal voordoen- De aard van de gedraging- De bezwaarlijkheid voor het nemen van voorzorgsmaatregelen in termen van kosten, tijden moeiteWerink schopt lopende door het bos achteloos tegen een tak die daarna ongelukkig in het oogvan Hudepohl komt waardoor Hudepohl het gezichtsvermogen van dat oog kwijtraakt.De enkele mogelijkheid van een ongeval als verwezenlijking van een gevaar dat aan eenbepaald gedrag inherent is doet dat gedrag niet reeds onrechtmatig zijn. Zodaniggevaarscheppend gedrag is slechts onrechtmatig indien de mate van waarschijnlijkheid van eenongeval als gevolg van dat gedrag zo groot is dat de dader zich naar maatstaven vanzorgvuldigheid van dat gedrag had moeten onthouden.Meneer Korver is in de uitslaapkamer uit zijn bed gevallen en de schade die hieruitvoortvloeit is voor rekening van Ziekenhuis De Heel. Schending van een verkeers- ofveiligheidsnorm rechtvaardigt een ruime toerekening van zowel zaakschade als letselschade.OsteoporoseABP-StruyvenbergJansen-JansenVeenbroeiJetblastIndien iemand niet meewerkt aan zijn eigen herstel, zijn de extra herstelkosten voor zijn eigenrekening. Hierbij wordt wel rekening gehouden met iemand zijn persoonlijkheidsstructuur.Zusje Wendy helpt Monique met verhuizen. Bij het verhuizen van een kast draait Wendy eenkast zodanig dat ze haar evenwicht verliest en de kast uit haar handen glipt. In een laatsteredpoging geeft ze de kast een duw waardoor Monique ernstig letsel oploopt (onderarm moetworden geamputeerd). De enkele mogelijkheid van een ongeval als verwezenlijking van eengevaar dat aan een bepaald gedrag inherent is doet dat gedrag niet reeds onrechtmatig zijn.Zodanig gevaarscheppend gedrag is slechts onrechtmatig indien de mate van waarschijnlijkheidvan een ongeval als gevolg van dat gedrag zo groot is dat de dader zich naar maatstaven vanzorgvuldigheid van dat gedrag had moeten onthouden. De mate van waarschijnlijkheid dat ereen ongeval zou ontstaan bepaalt of iemand zich al dan niet moeten onthouden van eenbepaald gedrag. In Zwiepende tak en Jansen / Jansen was dit dermate onwaarschijnlijk dat naarmaatstaven van zorgvuldigheid de dader zich niet van dat (normale) gedrag diende teonthouden. Derhalve geen sprake van onrechtmatige daad.Het 5 jarige zoontje van Daalder betrad schorren waar zich Veenbroei bevond. Door hier meteen voet in te gaan staan liep hij verbranding op en eiste Vader Daalder met successchadevergoeding ogv OD van de Staat. Wie de zorg voor een voor het publiek toegankelijkterrein heeft, heeft een waarschuwingsplicht tegenover het publiek, indien zich op het terreineen niet waarneembaar en voor het publiek onbekend gevaar voordoet dat de zorgdrager kent.Het plaatsen van een waarschuwingsbord is slechts toereikend wanneer te verwachten valt datdit zal leiden tot gedrag waardoor het gevaar wordt vermeden.