Teksten tentoonstelling Interieur en lifestyle op De Haar

torentjes en dierfiguren op de hoeken en randen van traceerwerk. De overhuiving is op een
gouden fond beschilderd met het wapen van de Van Zuylens en het motto Non Titubans
(niet aarzelend). Verschillende onderdelen van de bank zijn herkenbaar op een afbeelding
van een kerkbank in de Dictionnaire raisonnée du mobilier francais van Viollet-le-Duc uit
1858. Oorspronkelijk was de bank bedoeld voor de biljartzaal, maar in het boek over De Haar
van Cuypers en Luyten uit 1910 staat zij in de bibliotheek opgesteld.
De beschouwelijke sfeer in de bibliotheek is mede te danken aan de houten lambrisering en
de glas-in-loodramen. Op de schouw zijn de wapenschilden van 19 generaties Van Zuylen
van Nijevelt geschilderd, en op de balken van de zoldering staan de namen van plaatsen waar
de familie ooit bezittingen heeft gehad.
Detail: drie van de vier muren in de bibliotheek hebben een lambrisering in de vorm van
zogenaamde ‘briefpanelen’. De profielen zijn een gestileerde weergave van
dubbelgevouwen, en vervolgens weer opengevouwen vellen perkament. Elk motief heeft in
het midden een scherpe, verticale lijn met aan weerszijden golvende bladen. Briefpanelen
om houten meubels te versieren werden voor het eerst in de late gotiek gebruikt (14de-15de
eeuw). Pierre Cuypers paste ze toe op veel plaatsen in zijn grote oeuvre, om een ingetogen,
middeleeuwse sfeer op te roepen.
Boven de deur die naar de Ridderzaal leidt is in het hout een spreuk gekerfd: ‘Van allen
dingen houdet mate’. Architect Pierre Cuypers was een groot liefhebber van zulke belerende
spreuken, en verspreid door het kasteel zijn er vele te vinden – net als overigens op zijn
andere grote gebouwen zoals het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam. Op De
Haar is daarnaast vele malen het motto van de familie Van Zuylen terug te vinden, in steen,
hout, of geschilderd: NON TITUBANS. Je zou het kunnen vertalen als ‘niet weifelen’.
Net als veel andere ruimten op De Haar heeft de bibliotheek het karakter van een
verzamelaarsinterieur. Etienne en Hélène van Zuylen kenden geen materiële of andere
beperkingen: oosterse of westerse kunst, middeleeuws of rococo, hout, zilver of porselein –
als ze het mooi vonden kochten ze het. De ronde bijzettafel (guéridon) is een kostbaar Frans
meubelstuk uit de tijd van Louis XVI (1774-1794). Het ontwerp is van Adam Weisweiler, een
beroemde Parijse meubelmaker. Het blad is ingelegd met verschillende soorten marmer, het
metaal is verguld brons en het hout is amboina, een tropische wortelhoutsoort.
Guangdong turkuoise geglazuurde keramieken dakruiters uit de 19 de eeuw. De ruiters van
geglazuurd aardewerk komen oorspronkelijk uit China. Zij zitten op Ki-Lins (of Quilins),
draakachtige fabeldieren, die ondanks hun vervaarlijke aanblik vrede en geluk symboliseren.
Ze leven vegetarisch en vertrappen zelfs geen torretjes onder hun voeten. Het is onbekend
waar en wanneer deze figuren zijn gekocht. De reizen van Etienne en Hélène van Zuylen
voerden hen door grote delen van het Nabije en Verre Oosten, naar Indonesië, Japan en ook
naar de Verenigde Staten. Maar ze kochten ook op veilingen in Nederland, Brussel en Parijs.