GAY INTERVIEW ‘GAAN MET DIE BANAAN EN HUP MET DIE HANDEN!’ Acteur Arjan Ederveen wilde graag nog één keer in een grote musical spelen. Zijn wens werd verhoord; komend seizoen speelt hij de roemruchte rol van Edna Turnblad in de Nederlandse versie van de musical Hairspray. ‘Manipuleren is één van de leukste dingen die er is.’ Tekst: Robbert Blokland 12 GAY&NIGHT MAGAZINE
GAY INTERVIEW Je stond tien jaar terug als Fagin in de musical Oliver!. Waarom kies je na zoveel jaar weer voor een musical? ‘Ik wilde heel graag nog één keer een grote musical doen. Ik wilde weer eens in een grote productie staan waarin ik een radertje kan zijn. Ik zet de knop aan als ik het podium op stap, en na twee uur zet ik de knop weer uit. Dat geeft heel veel rust; weer een keer een radertje zijn, en niet de motor. Tussen de optredens door ga ik wat schrijven voor mezelf. Ik heb een idee voor een filmscript over de kraaktijd en de beginperiode van aids. Een groep vrienden kijkt terug op die periode, het wordt deels autobiografisch.’ Je staat nu in Hairspray. Wilde je specifiek in deze musical spelen, of was elke musical goed geweest? ‘Ik zou zo snel niet weten welke rol ik anders had willen of kunnen spelen. Hairspray is een enorm leuke musical, met vrolijke muziek, een hoog tempo, veel verkleedpartijen, veel toeters en bellen. De mensen laten lachen is het leukste dat er is. Ik had ook wel in The Producers willen staan, als die oude producent. Al moet ik eerlijk zeggen dat ik de musical zelf niet gezien heb, ik ken alleen de film. Ik begreep dat Joop van den Ende ermee bezig was. Maar het laatste dat ik hoorde, was dat hij Paul de Leeuw al in gedachten had voor de hoofdrol.’ Is het de eerste keer dat je in een fatsuit op het podium staat? ‘Nee, ik heb dat vroeger ook al gedaan, toen ik nog bij het Werktheater zat. Maar dat zal ver voor jouw tijd zijn.’ Is het zwaar, een hele avond in zo’n dikmaakpak rondhuppelen? ‘Ik weet nog niet exact hoe het gaat voelen of eruit gaat zien. Voor een publiciteitsfoto hebben we onlangs iets in elkaar geknipt en geplakt, wat er erg goed uit zag, maar niet heel handig zat. Ik heb nog geen idee hoe het échte pak gaat voelen.’ ‘ALS IETS NIET GAAT ZOALS JE HOOPTE, DAN MOET JE DAT ACCEPTEREN EN MAAR GEWOON STOPPEN MET PERSEN’ andert het principe van acteren niet. Elke keer als jij iets creatiefs ter wereld brengt, voelt het toch alsof je een kind werpt. Soms is het een mooi kind, en soms is het een lelijk kind. Maar de energie die je erin stopt, is hetzelfde. Vroeger ging ik meer persen, in de hoop dat dat enig effect had. Maar dat werkt niet, creativiteit gaat zoals het gaat. Als iets niet gaat zoals je hoopte, dan moet je dat accepteren en maar gewoon stoppen met persen.’ Je houdt ervan om op het podium de vierde wand te doorbreken. Wat is daar zo leuk aan? ‘Dat je contact kan maken met het publiek. Dat je de hele zaal kan laten lachen op het moment dat jij dat wilt, op de manier die jij wilt. Manipuleren is één van de leukste dingen die er is.’ Speel je liever voor kinderen of voor volwassenen? ‘Het is het belangrijkste om af te wisselen. Een grote tegenover een kleine voorstelling. Iets commercieels, en dan weer een eigen baksel. Toneel en televisie, dit en dat. En dan gaan met die banaan en hup met die handen! En gelukkig proberen te worden. En meer vrije tijd proberen te houden. Je minder druk proberen te maken om alles.’ Want dat deed je vroeger wel? ‘Ja, dat deed ik toen nog wel. Maar daar heb ik nu geen zin meer in. Je druk maken leidt toch tot niets. Ja, soms wel; ik heb me heel erg druk gemaakt om de voorstelling Tocht, die ik nu met Jack Wouterse speel. Die voorstelling wilde ik namelijk heel erg graag maken, en het is gelukt. Maar als het niet gelukt was, had ik me daar niet druk over gemaakt. Ik doe mijn best, en als iets niet uitpakt zoals ik hoopte, dan ga ik met iets anders verder.’ Mis je televisie heel erg? ‘Nee, missen is niet het goede woord. Ik vond het wel erg jammer dat Wroeten is stopgezet, wegens te lage kijkcijfers. Toen kwamen er nieuwe netmanagers die zeiden: ‘bekijk het maar met je rare ecologische tuinprogramma’. Dat vond ik eigenlijk Wat is het geheim van een goede vrouw spelen? ‘Dat je zo dicht mogelijk bij jezelf blijft. Maar dat heeft meer met toneelspelen te maken dan met het feit dat je een vrouw speelt. Je moet heel erg nadenken over wat voor vrouw je speelt. Dat is belangrijker dan de vraag of het moeilijk is om een vrouw te spelen. Wat voor soort vrouw is Edna? En je moet goed beseffen in wat voor stuk je staat; een komedie of een drama. Daaraan pas je je spel aan. Ik ben iemand die graag contrasten in zijn personage opzoekt.’ Hoe bedoel je dat? ‘Hoe tegenstrijdiger de karaktertrekjes van je personage zijn, des te leuker wordt het om hem of haar te spelen. Maar ik vind het eigenlijk heel vervelend om uit te leggen hoe ik toneelspeel. Ik weet het ook niet; je kan wel iets leren, maar je moet er vooral een gave voor hebben. Net zoals je de gave kan hebben om fotomodel te zijn, of om mensen te genezen. En verder gaat het erom hoe creatief je bent. Ik vergelijk toneelspelen altijd met het werk van een kok; je krijgt mensen op bezoek en moet een lekker en origineel diner voor ze verzinnen. Zo werkt toneelspelen óók. En hoe dat dan in zijn werk gaat? Geen idee. Zoiets vormt zich, en dat is het dan.’ Speel je anders toneel dan dertig jaar geleden? ‘Deels wel. Ik heb meer ervaring en weet beter hoe ik bepaalde dingen moet bewerkstelligen op een podium. Maar daardoor ver- GAY&NIGHT MAGAZINE 13