Toetsboek 7 Samenwerken en onderhandelen vwo (deel 1)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
c<br />
d<br />
Waarom zoud<strong>en</strong> beide bedrijv<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> voor eerlijke chocolade, want ze mak<strong>en</strong> allebei meer<br />
winst met de bestaande situatie (70, 60)?<br />
Is hier sprake van e<strong>en</strong> Nash ev<strong>en</strong>wicht? Motiveer je antwoord..<br />
9 In Engeland bestaat e<strong>en</strong> populair spelprogramma dat Gold<strong>en</strong> Balls heet. Twee spelers<br />
prober<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zo hoog mogelijk jackpot te verdi<strong>en</strong><strong>en</strong>. Dat bedrag kan oplop<strong>en</strong> tot over de<br />
100.000 Engelse pond<strong>en</strong>. Dan mog<strong>en</strong> zij dit geld prober<strong>en</strong> te verdel<strong>en</strong>. Alle overleg is<br />
toegestaan.<br />
Beide spelers hebb<strong>en</strong> twee goud<strong>en</strong> ball<strong>en</strong>. In de <strong>en</strong>e staat “split” geschrev<strong>en</strong> <strong>en</strong> in de ander<br />
“steal”. Als ze beid<strong>en</strong> de splitbal ton<strong>en</strong>, krijgt ieder de helft van de jackpot. Als één van h<strong>en</strong><br />
de splitbal toont <strong>en</strong> de ander de stealbal, krijgt deg<strong>en</strong>e met de stealbal alles <strong>en</strong> hij of zij met<br />
de splitbal niets. Maar als ze allebei de stealbal ton<strong>en</strong>, krijg<strong>en</strong> ze allebei niets.<br />
a Leg uit waarom hier sprake is van e<strong>en</strong> prisonersdilemma.<br />
b Bij welke keuze zou je kunn<strong>en</strong> sprek<strong>en</strong> van zelfbinding?<br />
c<br />
d<br />
In welke situatie zal er ge<strong>en</strong> sprake zijn van zelfbinding?<br />
Als de spelers elkaar niet vertrouw<strong>en</strong>, wat zou dan de dominante strategie zijn? Motiveer je<br />
antwoord.<br />
10 Bekijk de onderstaande resultat<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> bepaald spel.<br />
a<br />
b<br />
Herk<strong>en</strong> je hier dominante startegieën?<br />
Is hier sprake van e<strong>en</strong> Nashev<strong>en</strong>wicht?<br />
11 Vijf leerling<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> 47 knikkers verdel<strong>en</strong>. Zij zijn echte homo-economici. Zij will<strong>en</strong> zo veel<br />
mogelijk hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong> aan de ander<strong>en</strong> van het groepje hebb<strong>en</strong> ze volkom<strong>en</strong> maling. Ieder van<br />
h<strong>en</strong> wil e<strong>en</strong> zo groot mogelijk aantal knikkers hebb<strong>en</strong>. Eén van h<strong>en</strong> (eerlijk door loting<br />
gekoz<strong>en</strong>) doet e<strong>en</strong> verdelingsvoorstel. Als dit door de meerderheid van de rest (50+1) wordt<br />
aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong> is het spel afgelop<strong>en</strong>. Zo niet dat komt de eerste verdeler buit<strong>en</strong>spel te staan<br />
<strong>en</strong> valt af. Dan blijv<strong>en</strong> er nog vier over <strong>en</strong> nu probeert e<strong>en</strong> tweede speler (ook gekoz<strong>en</strong> door<br />
loting) met e<strong>en</strong> voorstel te kom<strong>en</strong>.<br />
Welke uitkomst<strong>en</strong> kun je waarnem<strong>en</strong>?<br />
12 Kaartlez<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> kunst<br />
Stel je de volg<strong>en</strong>de situatie voor.<br />
De ontwikkelkost<strong>en</strong> van digitale kaart<strong>en</strong> zijn erg hoog zodat er sprake is van aanzi<strong>en</strong>lijke<br />
schaalvoordel<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>de productie. Op de Europese markt heeft Napia e<strong>en</strong><br />
monopoliepositie op het gebied van digitale kaart<strong>en</strong> voor mobiele navigatieapparat<strong>en</strong> die<br />
voornamelijk gebruikt word<strong>en</strong> door automobilist<strong>en</strong>. De ICT-onderneming Mioto overweegt<br />
e<strong>en</strong> poging te do<strong>en</strong> e<strong>en</strong> plaats op deze markt te verover<strong>en</strong>. Mioto ontwikkelt digitale kaart<strong>en</strong><br />
die niet alle<strong>en</strong> in de auto gebruikt kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> maar ook door bijvoorbeeld wandelaars.<br />
Napia laat via de media doorschemer<strong>en</strong> de toetreding van Mioto met e<strong>en</strong> scherpe<br />
prijsstelling te zull<strong>en</strong> frustrer<strong>en</strong>. Mioto neemt daarom contact op met de Europese<br />
commissaris voor de mededinging (ECM) <strong>en</strong> vraagt haar Napia tot de orde te roep<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
concurr<strong>en</strong>tie op de Europese markt mogelijk te mak<strong>en</strong>.<br />
4