Ede Magazine 2e jaargang nummer 1

COLUMN
Er als de kippen bij
zijn… blijkt een dier
niets te vertellen
te hebben!
In Nederland is steeds meer aandacht voor
de dieren en het daar (te vaak) aan verbonden
dierenleed. Sinds mensenheugenis zijn mens en
dier op elkaar betrokken. Huisdieren vormen
daarbij nog eens een bijzondere categorie omdat
met die dieren heel direct wordt samengeleefd.
Velen beschouwen hun huisdier als ‘familielid’.
Maar hoe is de positie van het dier eigenlijk geregeld in het
Nederlandse recht? Heeft een dier, veelal figuurlijk gesproken,
eigenlijk iets te vertellen en welke rechten heeft een dier? Die vraag
stellen we ons veelal niet bij bijvoorbeeld het berijden van een
paard, terwijl allerminst zeker is of het betreffende paard op dat
moment wel zin heeft om via zijn bit te luisteren naar zijn ruiter.
De vragen liggen al weer op een heel ander niveau als het gaat om
de consumptie van vlees. De meningen en argumenten rond de
dierhouderij veranderen door de tijd en zijn ook vandaag de dag
volop in beweging. Maar een individueel dier heeft momenteel nog
steeds erg weinig in te brengen als hij wordt gefokt, geslacht en
opgegeten.
Van een nog weer heel andere orde is de situatie waarbij dieren
op grote schaal worden gedood terwijl duidelijk is dat het gaat
om domweg vernietigen zonder enig nut. Toch kan iets dergelijks
ineens actueel zijn. Denk aan het probleem met de eieren en de
kippen dat ineens is opgedoken. Bloedluis blijkt te zijn bestreden
door een bedrijf uit ‘onze Foodvalley’ met een in de voedselketen
verboden middel. De betreffende kippen en eieren leverden volgens
de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit in sommige gevallen
bij consumptie acuut gevaar voor de volksgezondheid op.
En ineens was daar de melding van een aantal boeren die hun
kippenbestand wilden laten ruimen, nieuw bestand kippen
aanschaffen en weer door. Een kippenbedrijf weken of maanden
op slot is voor het betrokken boerengezin immers een financieel
drama. Nu zijn er wel regels die (preventief) ruimen alleen toestaan
in een beperkt aantal gevallen en daar leek het puur beperken van
economische schade niet onder te vallen. Zeer recent werd door
de rechter echter beslist dat in dit geval, “vanwege de verminderde
economische waarde van deze kippen” preventief geruimd mag
worden. In het hele verhaal heeft die kip zelf echter nog steeds
niets te vertellen over zijn lot.
In Nederland komt dat uiteindelijk simpelweg door het gegeven
dat een dier geen eigen rechten kent. Tenzij een dier in het wild
leeft is een dier iemands eigendom en heeft een dier tegenover zijn
eigenaar niets in te brengen. Daar waar een mens voor de wet geen
zaak is, wordt een dier wel als een zaak gezien. Juridisch gezien is
er in dat opzicht geen verschil tussen een koelkast of een hond of
tussen een stoel of een kip. Allemaal zijn het dingen. Een dier heeft
dus letterlijk en figuurlijk niets te vertellen ook al is het een levend
wezen.
Al benadert de wet een dier als ding, dan nog is het – zoals bij
alle juridische vraagstukken – heel verstandig om de dagelijkse
werkelijkheid in de gaten te houden. Wet of geen wet, het kan geen
kwaad om gewoon maar goed te blijven zorgen voor de dieren die
onder ons zijn. Daar is nog nooit iemand slechter van geworden…
mr. M. van Hunnik
(mr. M. van Hunnik is sinds 2007 advocaat en als advocaat-partner
verbonden aan Van Hunnik & Kok advocaten, Max Planckstraat 21
te Ede (vanhunnik@vanhunnikenkok.nl) en is gespecialiseerd in het
civiele recht.)
> Van Hunnik & Kok advocaten
Max Planckstraat 21, Ede
Tel. 0318 - 248 124
info@vanhunnikenkok.nl
www.vanhunnikenkok.nl
18 Ede Magazine