Industrial Automation 05 2017
VAKTIJDSCHRIFT OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING
VAKTIJDSCHRIFT OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
VAKTIJDSCHRIFT OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING<br />
<strong>2017</strong> • oktober - november<br />
5 WWW.IA-ONLINE.BE<br />
WAT NA EU-MEPS EN IE3 MOTOREN? | GEÏNTEGREERDE MONITORING VOOR VLOT EN VEILIG<br />
TUNNELVERKEER | ROBOT DOET PRODUCTIE 50% SNELLER EN 100% VEILIGER VERLOPEN
Uw toegang tot<br />
automatisering in de<br />
digitale fabriek<br />
Totally Integrated <strong>Automation</strong> Portal<br />
Als machinebouwer en integrator geniet u van een kortere<br />
"time-to-market" en van een hogere productiviteit dankzij<br />
simulatietools en bijkomende functies voor diagnose en<br />
energiebeheer. De koppeling aan het managementsysteem creëert<br />
bovendien meer flexibiliteit.<br />
Maak gebruik van deze en andere mogelijkheden van TIA Portal.<br />
TIA Portal is meer dan een tool, het is de perfecte toegang tot<br />
automatisering in de digitale fabriek.<br />
www.siemens.be/industrie
Hoe complex de wetgeving rond bedrijfsmatig verpakkingsafval ook is,<br />
MET VAL-I-PAC HOU IK M’N ADMINISTRATIE KLEIN.<br />
Brengt uw bedrijf verpakte goederen op de Belgische markt? Dan bent u hoogstwaarschijnlijk wettelijk verantwoordelijk voor het afval<br />
dat dit veroorzaakt. En dat brengt enkele verplichtingen met zich mee. Volgens de wetgeving moet u aantonen dat minstens 80 % van de<br />
bedrijfsmatige verpakkingen waarvoor u verantwoordelijk bent, werd gerecycleerd. Gelukkig kan VAL-I-PAC u helpen om de administratieve<br />
rompslomp zo klein mogelijk te houden. Nog niet aangesloten bij VAL-I-PAC? Doe het vandaag nog. U hebt er alleen maar voordelen bij:<br />
• minder papierwerk<br />
• in orde met de recyclagewetgeving<br />
• kans op premies<br />
• goed voor het milieu<br />
MEER WETEN? KIJK OP VALIPAC.BE OF BEL 02 456 83 10
SKINTOP ® HYGIENIC<br />
THE STAINLESS STEEL GLAND FOR HYGIENICALLY-CRITICAL AREAS<br />
www.lappbenelux.com/foodandbeverage
Voorwoord<br />
Sinterklaas komt vroeg<br />
Machinebouwers en productieverantwoordelijken hoeven niet tot 6 december te wachten om hun kinderdromen in vervulling te<br />
zien gaan. Wie dit jaar SPS IPC Drives bezoekt, krijgt een extra hal voor de kiezen en zal met een goed gevuld schoentje aan ideeën<br />
huiswaarts kunnen keren. Waar fabrikanten hun technologische hoogstandjes in het verleden reserveerden voor de Hannover Messe,<br />
is er nu door het steeds nauwer verstrengelen van elektrische automatisering en informatietechnologie een tweede hoogtepunt bijgekomen.<br />
Van 28 tot en met 30 november kan u in Nürnberg dus uw hart ophalen aan alles wat een productieproces gestroomlijnd<br />
en gekoppeld kan doen lopen.<br />
Niet alleen vandaag, maar ook morgen. Fabrikanten kunnen het zich niet veroorloven om geen brede horizon meer voor ogen te<br />
hebben. Als elektrische motoren van efficiëntieklasse IE3 vandaag de wettelijke norm zijn, dan moet men toch minstens al de volgende<br />
stap in de technologische evolutie kunnen tonen. IE4 dus of beter nog IE5. Niet alleen om bedrijven die tot het kruim van<br />
energie-efficiëntie willen behoren, op hun wenken te bedienen. Neen, ook een kleine kmo wil weten dat als hij vandaag voor een<br />
IE3-motor van merk A kiest, hij morgen zeer eenvoudig kan overstappen naar het volgende, betere model van dezelfde fabrikant.<br />
Zonder veel poespas of aanpassingen in de periferie. In het huidige economische klimaat is continuïteit een bijzonder belangrijke<br />
factor geworden.<br />
Die vooruitziende blik is tegenwoordig misschien nog belangrijker dan voorheen. De drukke bezoekersaantallen en de mooie verkoopcijfers<br />
die exposanten op beurzen kunnen voorleggen, tonen duidelijk dat de economie aanzwengelt. In elke industrietak is de<br />
tijd om voorzichtig de kat uit de boom te kijken en investeringen uit te stellen voorbij. De toekomst begint vandaag met de stap naar<br />
een slimme, geconnecteerde productie. Wie zich enkel blind staart op blinkende labels met de belofte van Industrie 4.0 zal bedrogen<br />
uitkomen. De winst moet immers geraapt worden uit een naadloze afstemming van alle componenten in uw machine of uw productielijn.<br />
En dat vraagt om een strategie, een duidelijk doel voor ogen dat zich telkens verlegt naarmate de technologie meer opschuift.<br />
Dat mag dan afschrikwekkend duur klinken, het is net het omgekeerde. Een langetermijnvisie gaat hand in hand met een gefaseerde<br />
aanpak, zowel qua tijd als qua budget. Uit de voorbije editie van ABISS bleek ook duidelijk dat bedrijven het belang hiervan steeds<br />
beter beseffen. Er waren op dit netwerkevent niet genoeg stoelen om iedereen de verschillende kennissessies te laten bijwonen.<br />
De honger naar gedegen informatie over quick response manufacturing, virtual reality, artificiële intelligentie, big data, Internet<br />
of Things … is groter dan ooit. Want hoe meer kennis, hoe beter men gewapend is om de juiste keuzes voor zijn eigen machines of<br />
productieproces te maken. Meteen ook het bestaansrecht van deze publicatie.<br />
Veel leesplezier!<br />
Valérie Couplez
Vaktijdschrift over productieen<br />
procesautomatisering<br />
www.ia-online.be<br />
Jaargang 2 ● Nummer 5 <strong>2017</strong><br />
Verschijnt 6 x per jaar<br />
Verantwoordelijke Uitgever<br />
H.B.J.M. Louwers<br />
Louwers Mediagroep BVBA<br />
Domein De Herten<br />
Hertsbergsestraat 4<br />
B-8020 Oostkamp<br />
Postbus 85<br />
B-3900 Overpelt<br />
T +32 50 36 81 70<br />
E info@louwersmediagroep.be<br />
W www.louwersmediagroep.be<br />
Eindredactie<br />
Valérie Couplez<br />
11 26 42<br />
Redactieteam<br />
Valérie Couplez, Els Jonckheere,<br />
Bart Vancauwenberghe<br />
Bladmanager<br />
Freddy Fierens<br />
E f.fierens@louwersmediagroep.be<br />
Secretariaat<br />
Lisa Gyselinck<br />
Elke Kina<br />
Advertenties<br />
www.wetransfer.com<br />
Onder vermelding van naam en project<br />
traffic@louwersmediagroep.be<br />
16<br />
30<br />
Abonnementsprijs<br />
België: € 54,00 per jaar excl. BTW<br />
Buiten België: € 90,00 per jaar excl. BTW<br />
KBC Neerpelt<br />
IBAN nr. BE80 7310 2514 2977<br />
BIC: KREDBEB<br />
t.n.v. Louwers Mediagroep bvba<br />
o.v.v. vaktijdschrift <strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong><br />
Adreswijzigingen<br />
Schriftelijk ten minste drie weken voor<br />
verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt<br />
Opzeggingen<br />
Indien twee maanden voor het verstrijken van<br />
de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht<br />
van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement<br />
automatisch met een jaar verlengd.<br />
Doelgroep<br />
Voor management, directies, engineers,<br />
inkopers en operators in: productie- en<br />
procesautomatisering, inclusief food processing<br />
& packaging.<br />
Vormgeving /Art-direction<br />
T +32 50 36 81 70<br />
E studio@louwersmediagroep.be<br />
Drukwerk<br />
Drukkerij Hendrix, Peer<br />
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of<br />
vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van<br />
de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op<br />
zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen<br />
uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid<br />
of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen<br />
enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het<br />
gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn<br />
op deze informatie.<br />
Prestatiesprong bij ingebouwde pc’s: twaalf cores op een DIN-rail 8<br />
Systemen connecteren tot een intelligente productie 11<br />
Geïntegreerde monitoring voor vlot en veilig tunnelverkeer 14<br />
Geautomatiseerd reinigen verhoogt productietijd en verlaagt kosten 16<br />
Meest hygiënische mobiele CIP op de markt 20<br />
Workshop Flexibele automatisering, samen gaan we ervoor 22<br />
De Pen: Marc Everaert, managing director ifm 24<br />
Meerdere beveiligingslagen beste garantie op cyberveiligheid 26<br />
Internationaal platform voor automatiseringstechnologie op het scherp van de snee 30<br />
Eenvoudig ombouw maakt controller klaar voor de cloud 33<br />
Wat na EU-MEPS en IE3 motoren? 36<br />
Intelligente aandrijvingen op maat van uw machines 40
Inhoud<br />
48<br />
68 71<br />
64<br />
72<br />
Assemblage van steekverbindingen met servo press kit en handlings 42<br />
VAKTIJDSCHRIFT OVER PRODUCTIE- EN PROCESAUTOMATISERING<br />
Zeventigste verjaardag aanleiding voor blik op de toekomst 45<br />
<strong>2017</strong> • oktober - november<br />
5 WWW.IA-ONLINE.BE<br />
WAT NA EU-MEPS EN IE3 MOTOREN? | GEÏNTEGREERDE MONITORING VOOR VLOT EN VEILIG<br />
TUNNELVERKEER | ROBOT DOET PRODUCTIE 50% SNELLER EN 100% VEILIGER VERLOPEN<br />
Voor al uw automatiseringsvraagstukken 47<br />
Slimme assemblagelijn terugverdiend op minder dan drie jaar 48<br />
Sectornieuws 52<br />
Etiketteren met modulaire unit op basis van 48 V 60<br />
Klaar voor de toekomst dankzij vernieuwde uitvalsbasis 63<br />
Coverbeeld: CIP, pagina 16 - 18.<br />
Blijf gratis en eenvoudig op de<br />
hoogte van het laatste nieuws.<br />
Volg ons op social media en meld<br />
je aan voor onze nieuwsbrief!<br />
www.ia-online.be<br />
De juiste aandrijving kiezen 64<br />
Robot doet productie 50% sneller en 100% veiliger verlopen 68<br />
Laserscanner met ongeëvenaarde precisie 71<br />
Waar creativiteit en automatisering elkaar ontmoeten 72<br />
Procesgegevens beschikbaar maken voor verwerking zonder sturing te belasten 74<br />
Wie doet wat 75
Beeld: kentoh<br />
Tekst en beeld | Beckhoff <strong>Automation</strong><br />
PRESTATIESPRONG BIJ INGEBOUWDE PC’S:<br />
TWAALF CORES OP EEN DIN-RAIL<br />
Om alle gegevens waar Industrie 4.0 om vraagt adequaat te verwerken is er nood aan rekenkracht. Veel rekenkracht.<br />
Met de nieuwe ingebouwde pc’s van de serie CX2000 biedt Beckhoff automation many-core rekenkracht voor montage<br />
op DIN-rails. De nieuwe prestatieklasse maakt gebruik van Intel ® Xeon ® D processoren met vier, acht en twaalf<br />
CPU-kernen en maakt uiterst krachtige besturingen in een zeer compacte vorm mogelijk. De prestatiedimensie die al<br />
in de industriële server C6670 van Beckhoff beschikbaar was, kan daarmee nu ook op DIN-rails worden gerealiseerd.<br />
De CX2000 serie is de nieuwe generatie<br />
van de ingebouwde pc’s die Beckhoff voor<br />
het eerst op de markt bracht in 2002. Met<br />
de introductie van deze tweede reeks zet de<br />
Duitse specialist in automatiseringstechnologie<br />
een enorme sprong in prestatiekracht<br />
neer. Hiermee komen ze nu ook in aanmerking<br />
voor toepassingen die tot voor kort<br />
het voorbehouden speelveld waren voor<br />
industriële servers. Beckhoff heeft met de<br />
CX2000 serie de gigantische machines van<br />
weleer eigenlijk teruggebracht tot een klein<br />
doosje, makkelijk op een DIN-rail te installeren.<br />
De nieuwe ingebouwde pc’s maken<br />
gebruik van processoren van het type Intel ®<br />
Xeon ® D met vier, acht of twaalf CPU-cores<br />
van de vijfde generatie van de Intel ® Core<br />
microarchitectuur, vervaardigd met 14 nm<br />
procestechnologie. Beckhoff biedt drie appa-<br />
8 | ia-online.be
aten aan, die slechts van elkaar verschillen<br />
wat de gebruikte CPU betreft:<br />
- CX2042 | Intel ® Xeon ® D-1529 @1,3 GHz, 4 cores<br />
- CX2062 | Intel ® Xeon ® D-1539 @1,6 GHz, 8 cores<br />
- CX2072 | Intel ® Xeon ® D-1559 @1,5 GHz, 12 cores<br />
Optimale ondersteuning besturingstaken<br />
De vier, acht en twaalf processorcores bieden<br />
ook voor zeer veeleisende automatiseringstaken<br />
voldoende rekenkracht en parallelliteit.<br />
Deze wordt optimaal ondersteund door de<br />
automatiseringssoftware TwinCAT 3, waarmee<br />
verschillende besturingstaken over de<br />
betreffende CPU-kernen kunnen worden<br />
verdeeld en nauwkeurig worden opgedeeld.<br />
Een ander belangrijk aspect van de prestatieverbetering<br />
vormt de afzonderlijke grafische<br />
kaart. Omdat de Intel ® Xeon ® processoren<br />
niet over een geïntegreerde grafische<br />
eenheid beschikken, is bij de CX20x0 een<br />
grafische kaart met een afzonderlijk RAM van<br />
2 GB geïntegreerd. Door deze scheiding van<br />
CPU-RAM en GPU-RAM worden beperkende<br />
invloeden tussen de twee rekeneenheden<br />
voorkomen. De hoge prestatiedichtheid van<br />
CPU en GPU op een klein oppervlak vereist<br />
het gebruik van een kabelloos aangesloten<br />
en zo nodig eenvoudig vervangbare ventilator,<br />
waarvan het toerental regelbaar is en<br />
ook in de PLC kan worden opgevraagd. De<br />
basisinterfaces van de CX2000 serie zijn ook<br />
beschikbaar op de nieuwe apparaten: 2 x Gb<br />
ethernet, 4 x USB 3.0, DVI-I (inclusief VGA)<br />
alsmede de af-fabriek te monteren multioptie-interface.<br />
Voor maximale flexibiliteit<br />
zijn bovendien alle CX2000 insteekmodules<br />
– zowel aan de linker- als aan de rechterzijde –<br />
onveranderd toepasbaar. ■<br />
‘De nieuwe prestatieklasse maakt uiterst krachtige<br />
besturingen in een zeer compacte vorm mogelijk’<br />
De vier, acht en twaalf processorcores bieden ook voor zeer veeleisende automatiseringstaken voldoende rekenkracht en parallelliteit.<br />
ia-online.be<br />
| 9
Tekst Valérie Couplez | Beeld Heidenhain<br />
SYSTEMEN<br />
CONNECTEREN TOT<br />
EEN INTELLIGENTE<br />
PRODUCTIE<br />
Zelfs de best mogelijke metaalbewerkingsmachine garandeert de rendabiliteit van uw producten vandaag niet meer.<br />
Doorlooptijden, van het binnenkomen van de ruwe materialen tot het afleveren van het eindproduct, hebben daar<br />
immers een belangrijke impact op. Heidenhain koos daarom voor de EMO voor het motto ‘Connecting systems<br />
for intelligent production’. En het bleef niet alleen bij woorden. Op de stand verzamelden de TNC sturingen en het<br />
Connected Machining pakket van Heidenhain gegevens van twintig verschillende machines op de beursvloer en<br />
vertaalde ze in een uniform, digitaal ordermanagement voor een intelligentie productieomgeving.<br />
In een papieren productie stuurt het management<br />
de productie aan. In een digitale wereld<br />
ligt het hart van het bedrijfsnetwerk echter op<br />
de werkvloer. Het is nu eenmaal op de machine<br />
dat een werkstuk vorm krijgt en waar alle data<br />
moeten samenkomen om de rendabiliteit te<br />
verzekeren. Cruciale gegevens over de status<br />
en de kwaliteit van het werkstuk moeten<br />
ook terugstromen van de productievloer naar<br />
de IT-systemen en zo doorheen de volledige<br />
procesketen. De operator moet op zijn beurt<br />
toegang hebben tot alle gegevens omtrent het<br />
vereiste resultaat en de levertermijn om vervolgens<br />
met zijn productiekennis de juiste beslissingen<br />
te maken. De machinesturing is het hart<br />
van een dergelijk intelligent productiesysteem.<br />
Met de nieuwe TNC sturing van Heidenhain<br />
en zijn Connected Machining pakket heeft<br />
u het instrument bij uitstek in handen om<br />
probleemloos een uniform en digitaal ordermanagementsysteem<br />
uit te bouwen. Op de<br />
stand van de Duitse specialist was te zien hoe<br />
de gegevens van twintig verschillende machines,<br />
verspreid over de beursoppervlakte, konden<br />
samenkomen dankzij Connected Machining.<br />
De StateMonitor software gaf een glashelder<br />
overzicht van alle genetwerkte machines, hun<br />
huidige status en ontelbare andere details over<br />
hun actieve processen.<br />
Nieuwe sturingen werken nog<br />
sneller en eenvoudiger<br />
Er kon uiteraard ook in detail kennis gemaakt<br />
worden met de nieuwste telgen in besturing: de<br />
TNC 640 en de TNC 620. Deze combineren de<br />
typische, bewezen voordelen van een Heidenhain<br />
sturing met een intuïtieve bediening die<br />
nauw aansluit bij wat we tegenwoordig allemaal<br />
kennen van smartphones en tablets. Voor elke<br />
bewerkingsstap, toont de contextgevoelige<br />
gebruikersinterface exact die elementen die<br />
de operator op dat moment nodig heeft. Dit<br />
maakt de nieuwe generatie nog gemakkelijker<br />
en betrouwbaarder in gebruik. Twee belangrijke<br />
voorwaarden om de stap te zetten naar de<br />
productie van de toekomst. Maar de gebruiker<br />
zal nu al de voordelen plukken van eenvoudiger<br />
werken, tijdsbesparing en een grotere productieefficiëntie.<br />
Twee livedemonstraties op de stand<br />
toonden wat de sturingen in de praktijk kunnen<br />
bewerkstelligen. Een freesmachine leverde een<br />
zout- en pepervaatje af dat in geen tijd zodanig<br />
fijn was afgewerkt dat er geen nabewerking<br />
meer nodig was. <br />
ia-online.be<br />
| 11
Op weg naar de Smart Factory<br />
Eerst meten, dan beheren<br />
Onderling gekoppeld, intelligent, autonoom, zichzelf optimaliserend en efficiënt gebruik<br />
makend van hulpbronnen: dat is het centrale scenario van Industry 4.0 - de Smart<br />
Factory. Ondanks de voordelen die een Industry 4.0-productie lijkt te bieden, is voor<br />
vele ondernemingen de vraag, waarom dit zelfs noodzakelijk is? In welke mate dient de<br />
productie te evolueren naar 4.0 en welke stappen worden ondernomen op weg naar de<br />
Smart Factory?<br />
Bent u het talent om, samen met ons, de innoverende WAGO “Smart Factory”<br />
oplossingen in de markt te zetten? Bezorg uw CV aan de Office Manager Mevr. Ria<br />
Schoetens (ria.schoetens@wago.com) of contacteer haar op het nr 02/717.90.90.<br />
www.wago.be<br />
info-be@wago.com
‘In een digitale wereld ligt het hart van het<br />
bedrijfsnetwerk op de werkvloer’<br />
Infosessie<br />
Meer weten over hoe uw machines<br />
geconnecteerd kunnen worden tot<br />
één intelligent productieproces? Op<br />
23 november organiseert Heidenhain<br />
een infosessie over dit onderwerp in<br />
het VTI in Roeselare. Inschrijven kan<br />
via sales@heidenhain.be of via de<br />
website van Heidenhain.<br />
Foto: EXPERT<br />
Een draaibank met een CNC Pilot 640<br />
toonde men hoe snel en eenvoudig men een<br />
NC-programma kan genereren met Turn Plus<br />
en hoe men het dan in een handomdraai kan<br />
integreren in het verspaningsproces.<br />
Evolutie naar papierloos werken<br />
Op de Industrie 4.0 stand van vereniging VDW<br />
werkte Heidenhain verder samen met partners<br />
in CAM, virtuele machines, gereedschapsinstel-<br />
lingen, gereedschapsbeheer en machinebouw<br />
om te tonen hoe TNC operatoren Connect<br />
Machining kunnen toepassen om naar een<br />
papierloze productie te evolueren en de<br />
implementatie van een component in de TNC<br />
sturing te realiseren. Dit omvatte onder meer<br />
een digitale uitwisseling en een centraal beheer<br />
van gereedschapsgegevens, altijd up-to-date<br />
en altijd beschikbaar voor alle geconnecteerde<br />
systemen. Verder waren er demonstraties<br />
van het koppelen naar ERP-systemen en het<br />
gebruik van de TNC sturing om orderbeheer<br />
vanaf de werkvloer te controleren. Dankzij<br />
de open architectuur waren er geen verdere<br />
aanpassingen nodig aan de geconnecteerde<br />
systemen. Dit geeft heel veel ontwerpvrijheid<br />
maar draagt tevens bij aan de veiligheid van de<br />
investering, aangezien Connected Machining<br />
zich zeer flexibel laat integreren in de specifieke<br />
IT-architectuur van een bedrijf. ■<br />
ia-online.be<br />
| 13
Tekst Els Jonckheere | Beeld Technolec<br />
GEÏNTEGREERDE MONITORING VOOR<br />
VLOT EN VEILIG TUNNELVERKEER<br />
Tunnels vormen sinds jaar en dag de bottlenecks in het verkeer. Intelligente controlesystemen kunnen dit probleem<br />
van de baan ruimen en daarbovenop extra veiligheid garanderen. Alleen moeten dit geïntegreerde en 100% betrouwbare<br />
oplossingen zijn die snel anomalieën detecteren én een bediening vanop afstand toelaten. Zoals de<br />
systemen van Moxa die in België door Technolec uit Temse worden gecommercialiseerd en ondersteund.<br />
In tunnels moet het verkeer (letterlijk) in<br />
goede banen worden geleid. Daarnaast<br />
dienen de monitoringsystemen ook alle<br />
infrastructuuroplossingen continu in het<br />
oog te houden: ventilatie, weg- en signaalverlichting,<br />
branddetectie en alarmering,<br />
energiesystemen, luchtkwaliteitsmetingen,<br />
waterafvoersystemen, noodcommunicatie<br />
… Karel Mus, general manager van Technolec:<br />
“Operatoren moeten in staat zijn om<br />
het verkeer te monitoren en te controleren.<br />
Tegelijkertijd dienen ze onmiddellijk incidenten<br />
te detecteren om calamiteiten te voorkomen,<br />
het verkeer om te leiden of zones snel<br />
te laten evacueren. Pas dan is er sprake van<br />
een echt veilige tunnel. Alleen is dit enkel<br />
mogelijk met robuuste netwerkswitches die<br />
betrouwbaar en redundant zijn, zoals deze<br />
‘Moxa biedt een totaaloplossing waarmee<br />
de bottlenecks van tunnels kunnen worden<br />
weggewerkt en de veiligheid van de aanwezigen<br />
maximaal wordt geborgd’<br />
met Turbo Ring van Moxa die bij eventuele<br />
fouten in maximaal 20 ms het netwerk<br />
herstellen. Daarnaast dienen de controlecenters<br />
alle sensordata te krijgen met een<br />
minimale vertraging, zodat er bij problemen<br />
meteen actie kan worden ondernomen.”<br />
Poorten en CCTV<br />
Bij lange tunnels is het best om de toegang<br />
van poorten te voorzien. Aangeraden is om<br />
dergelijke poorten tevens op bepaalde locaties<br />
binnenin de tunnels te installeren. Karel<br />
Mus: “In geval van calamiteiten kan dan een<br />
soort van compartimentering worden doorgevoerd.<br />
Maar ook op spitsuren hebben ze<br />
hun nut: het controlecentrum kan de poorten<br />
immers automatisch of manueel aansturen<br />
om meer of minder voertuigen door te laten.<br />
Natuurlijk vereist dit een koppeling van de<br />
poorten met betrouwbare controllers die via<br />
robuuste serial-to-Ethernet toestellen met het<br />
controlecentrum zijn verbonden.” De conti-<br />
14 | ia-online.be
nue monitoring van het verkeer in tunnels<br />
vereist visuele informatie van CCTV camera’s<br />
die onder meer aan de poorten zijn geïnstalleerd.<br />
“Zo is het mogelijk om het aantal voertuigen,<br />
ongevallen en snelheidsovertreders<br />
te detecteren”, vertelt Karel Mus. “Het is<br />
evident dat deze camera’s robuust moeten<br />
zijn. Maar tegelijkertijd dienen ze perfect te<br />
functioneren in de donkere omstandigheden<br />
die veel tunnels eigen zijn. We gaan er<br />
trouwens van uit dat intelligente HD IP video<br />
en management een vereiste zal worden in<br />
tunnels met weinig verlichting. Want deze<br />
bieden de benodigde beeldcorrecties en<br />
bandbreedteoptimalisatietechnologie.”<br />
Totaaloplossing biedt meer<br />
veiligheid<br />
Een belangrijk aandachtspunt is de continue<br />
monitoring van de atmosfeer binnen de<br />
tunnel. “Niet alleen om alarmen te generen<br />
bij het overschrijden van bepaalde waardes”,<br />
legt Karel Mus uit. “Ook om eventuele<br />
tunnelbranden snel te detecteren, zodat alle<br />
aanwezigen onmiddellijk kunnen worden<br />
geëvacueerd. Hier geldt eveneens dat de<br />
toestellen betrouwbaar en robuust moeten<br />
zijn. Tevens dienen ze een ononderbroken<br />
toegang tot de datacommunicatiesystemen<br />
van de tunnel te krijgen én over een<br />
afzonderlijke I/O controle functionaliteit te<br />
beschikken die toelaat om ze vanop afstand<br />
te bedienen. Moxa produceert eveneens<br />
dit stukje van de complexe puzzel die met<br />
tunnelbewaking gepaard gaat. Kortom: we<br />
bieden een totaaloplossing waarmee de<br />
bottlenecks van tunnels kunnen worden<br />
weggewerkt en de veiligheid van de aanwezigen<br />
maximaal wordt geborgd.” ■<br />
In tunnels moet het verkeer in goede banen worden geleid. Daarnaast dienen de monitoringsystemen ook alle infrastructuuroplossingen continu in het oog te houden.<br />
ia-online.be<br />
| 15
Foto: Nordroden<br />
Tekst Valérie Couplez | Beeld Packo<br />
GEAUTOMATISEERD REINIGEN<br />
VERHOOGT PRODUCTIETIJD EN<br />
VERLAAGT KOSTEN<br />
Welk product ze ook afleveren, ieder voedingsbedrijf moet hygiëne hoog in het vaandel dragen. Dat maakt dat de<br />
reiniging van machines en installaties een belangrijk onderdeel uitmaakt van het bedrijfsproces. Manueel reinigen<br />
zal echter enorm veel mankracht en productie-uren opslorpen. En dan nog is men niet verzekerd van een perfect<br />
hygiënisch resultaat. Wie op beide oren wil slapen moet kiezen voor een geautomatiseerde reiniging en zal daar<br />
snel de vruchten van plukken. Want CIP is de ideale oplossing voor wie zijn productietijd wil verhogen en zijn reinigingstijd<br />
wil verlagen. Ook voor kmo’s is het een haalbare investering die zichzelf snel terugverdient omdat men<br />
meer kan produceren met dezelfde mensen.<br />
CIP staat voor cleaning in place. Het is een<br />
begrip dat vandaag in de farmaceutische en<br />
voedingsindustrie al ruimschoots ingang heeft<br />
gevonden. Met CIP kunnen bedrijven immers<br />
hun reinigingsprocessen gaan automatiseren<br />
en tot in de puntjes controleren. Tijdens een<br />
CIP-reiniging zal de installatie een aantal<br />
vooraf ingestelde stappen doorlopen. Dat kan<br />
onder meer gaan om een voorspoeling om<br />
productresten los te weken en/of te verwijderen,<br />
één of meer wascycli met recirculatie van<br />
verschillende reinigingsmiddelen (base of zuur),<br />
desinfectie, spoelingen tussen de wascycli in,<br />
afvoer van reinigingsmiddelen, naspoeling met<br />
warm of koud water, drogen …<br />
16 | ia-online.be
In vergelijking met een manuele reiniging is men er met CIP steeds van verzekerd dat het reinigingsproces<br />
altijd op dezelfde manier verloopt. Foto: Endopack.<br />
Daarbij wordt steeds vertrokken vanuit de<br />
specifieke situatie ter plaatse. Een tank waar<br />
melk in gestaan heeft zal nu eenmaal om een<br />
andere reiniging vragen dan een leiding waar<br />
bijvoorbeeld graan door gepasseerd is. Elke<br />
stap in het reinigingsproces wordt door de<br />
installatie volledig gedocumenteerd en gelogd.<br />
Zo heeft men in een handomdraai alle gegevens<br />
ter beschikking om aan te tonen dat er<br />
volgens de regels van de kunst gereinigd is.<br />
Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat<br />
internationale retailstandaarden zoals BRC en<br />
IFS vaak een CIP-reiniging voorschrijven.<br />
halen, zullen levensmiddelen gevoeliger dan<br />
ooit zijn wat vraagt om een afdoende reiniging.<br />
CIP blijkt telkens het ideale antwoord<br />
om deze verzuchtingen te beantwoorden.<br />
Voordelen CIP<br />
Waarom? Heel eenvoudig. In vergelijking<br />
met een manuele reiniging is men er steeds<br />
van verzekerd dat het reinigingsproces altijd<br />
op dezelfde manier verloopt. Ook op maandagmorgen<br />
of vrijdagavond presteert een<br />
machine even efficiënt. En mocht er toch een<br />
storing optreden, zal deze ook automatisch<br />
gesignaleerd worden en gelogd staan. Overal<br />
langs het CIP-traject controleren sensoren<br />
of de juiste waarden voor temperatuur, druk<br />
en conductiviteit wel gehaald worden. CIP<br />
biedt dus zekerheid en bewijst dat ook<br />
op papier dankzij de logging. Daarnaast<br />
verhoogt een CIP-reiniging de veiligheid.<br />
Zowel die van uw product als die van uw<br />
medewerkers. Er moet immers niemand nog<br />
een tank inkruipen om ervoor te zorgen dat<br />
deze perfect schoon is. Er kan bovendien<br />
aan hogere temperaturen gewerkt worden<br />
en met zwaardere chemicaliën om alle vuil,<br />
zelfs hardnekkige biofilms, uit uw machines<br />
en installaties te halen. De belangrijkste<br />
winst ligt echter in de gewonnen tijd. Een<br />
grondige manuele reiniging neemt meer tijd<br />
in beslag dan een geautomatiseerde. <br />
‘CIP betekent een flinke winst in productie-uren en<br />
verlaagt tegelijkertijd de reinigingskosten’<br />
CIP raakt stilaan ingeburgerd<br />
De voorbije jaren werd dat nog belangrijker<br />
dan ooit. Met de komst van sociale media<br />
kunnen bedrijven zich nog minder een<br />
productrecall en het imagoverlies dat daarmee<br />
gepaard gaat veroorloven. Een reputatie<br />
is sneller afgebroken dan weer opgebouwd.<br />
Maar ook de allergenenwetgeving deed wat<br />
dat betreft zijn duit in het zakje. Vandaag<br />
heeft 1 op 13 kinderen te kampen met een<br />
allergie aan een bepaald product. De cijfers<br />
gingen de laatste jaren in crescendo en die<br />
beweging lijkt vooralsnog niet te stoppen. Om<br />
dan op dezelfde lijn allergenenvrije producten<br />
te kunnen produceren en crosscontaminatie<br />
te vermijden moet er tussen bepaalde batches<br />
in nu meer gereinigd worden dan voorheen.<br />
Een derde trend die de stijgende populariteit<br />
van CIP-reinigingen in de hand werkt is die<br />
van gezondere voeding. Consumenten kijken<br />
met een strenge blik naar de hoeveelheid zout,<br />
suiker en vetten in hun voeding. Dit zijn echter<br />
van nature ingrediënten die een positief effect<br />
hebben op de houdbaarheid. Door ze eruit te<br />
CIP-installaties worden telkens toegespitst op uw productieproces om een ideaal evenwicht tussen vier<br />
parameters te krijgen.<br />
ia-online.be<br />
| 17
Om op dezelfde lijn allergenenvrije producten te kunnen produceren<br />
en crosscontaminatie te vermijden moet er tussen bepaalde batches<br />
in meer gereinigd worden dan voorheen. Foto: Siculodoc<br />
CIP betekent dus een flinke winst in productieuren<br />
en een verlaging van de reinigingstijd en<br />
de kosten. Men kan besparen op energie- en<br />
waterverbruik, gebruikte chemicaliën en uiteraard<br />
op loonkosten.<br />
Men kan met een CIP besparen op energie- en waterverbruik,<br />
gebruikte chemicaliën en uiteraard op loonkosten.<br />
Samenspel van vier parameters<br />
Om deze winst voor elke toepassing mogelijk<br />
te maken gaat de leverancier van CIPinstallaties<br />
samen met u op zoek naar het<br />
ideale evenwicht tussen de vier parameters<br />
tijd, temperatuur, chemicaliën en mechanische<br />
elementen. Het doel is steeds de reinigingstijd<br />
zo kort mogelijk te houden door te spelen<br />
met de andere parameters in functie van uw<br />
installaties en uw producten. De temperatuur<br />
moet zo hoog mogelijk zijn, maar mag anderzijds<br />
ook bepaalde waarden niet overschrijven<br />
om geen chemische reacties (polymerisatie,<br />
karamellisatie …) te ontketenen. Door de band<br />
genomen kiest men voor 85°C. Amerikaanse<br />
bedrijven leggen de lat vaak wat lager (55°C)<br />
om te vermijden dat het metaal te warm zou<br />
worden voor operatoren die in de nabijheid<br />
aan de slag zijn. Chemicaliën zijn er twee<br />
grote groepen: zuur en base. In functie van de<br />
toepassing wordt het juiste product gekozen<br />
en de aanbevolen concentratie vastgelegd. Het<br />
zijn de chemicaliën die het vuil zullen onttrekken<br />
aan het materiaal en in oplossing brengen<br />
zodat het uit de installaties kan weggevoerd<br />
worden. Ten slotte is er nog het mechanische<br />
aspect van de reiniging. Dat gaat enerzijds om<br />
de piping. Daarin moet de juiste druk en debiet<br />
gekozen worden om een turbulente flow<br />
te realiseren die het vuil als het ware van de<br />
leidingen kan schrapen. In open toepassingen<br />
zoals tanks gaat het anderzijds om sproeibollen<br />
die zodanig moeten geplaatst worden dat ze<br />
alles kunnen raken. Dat vraagt ook weer om<br />
het juiste debiet en de juiste druk. Door het<br />
samenspel van deze vier elementen zal een CIPreiniging<br />
erin slagen om de microbiologie, de<br />
allergenen, de crosscontaminaties en chemisch<br />
residu veilig en rendabel uit uw machines en<br />
installaties te verwijderen. ■<br />
18 | ia-online.be
Probably<br />
the most hygienic<br />
mobile Cleaning-In-Place<br />
unit in the world<br />
✔ Hygiënisch design vermijdt interne en externe contaminatie<br />
✔ Kwaliteit van de reiniging meetbaar, reproduceerbaar en traceerbaar<br />
✔ Productiviteit gegarandeerd door snelle reiniging en minder incidenten<br />
✔ Makkelijk te verplaatsen, te bedienen en te connecteren aan diverse installaties<br />
✔ Efficiënt gebruik van energie, water en reinigingsproducten<br />
Innovatieve<br />
oplossingen<br />
in roestvast staal<br />
voor hygiëne<br />
gevoelige<br />
industrieën<br />
Packo Industry is een innovatieve producent van roestvast stalen installaties voor hygiënegevoelige<br />
productieprocessen in de voedingsindustrie. We brengen onze klanten gemoedsrust, vanaf de projectfase<br />
en doorheen de volledige levensduur van de installatie. Dat doen we met een gestructureerde projectaanpak<br />
en - planning, een competent team met grondige kennis van de noden en normen van de sector en met een<br />
uitgebreide dienstverlening na implementatie.<br />
Packo<br />
Industry<br />
Torhoutsesteenweg 154<br />
8210 Zedelgem, Belgium<br />
T +32 50 25 06 61<br />
F +32 50 20 12 45<br />
industry@packo.com<br />
www.packoindustry.com
Tekst Valérie Couplez | Beeld Packo Inox<br />
MEEST HYGIËNISCHE MOBIELE<br />
CIP OP DE MARKT<br />
Onberispelijke hygiëne, het is het doel waar elk voedingsbedrijf moet naar streven. Reiniging speelt daarin een<br />
cruciale rol. Maar hoe bent u ervan verzekerd dat ook de reiniging zo gecontroleerd en zo hygiënisch mogelijk kan<br />
verlopen? Packo Inox staat al jaren synoniem met hygiëne voor zijn machines en uitrusting voor de voedingsindustrie.<br />
En het beschikt ook over de certificaten om dat hard te maken. De mobiele CIP-installatie bestond al uit componenten<br />
volgens de hygiënische standaarden. Vandaag gaat het Zedelgemse bedrijf nog een stapje verder met ’s<br />
werelds eerste HDW-gekeurde mobiele CIP-installatie. Voor als het echt voedselveilig moet zijn.<br />
een specifieke reiniging nodig hebben, bij<br />
kmo’s die voor het eerst willen proeven van<br />
wat CIP hen kan opleveren, in labo-omgevingen,<br />
bij uitbreiding van productiefaciliteiten<br />
waar het nog wachten is op de leidingen …<br />
Het enige wat men in feite nodig heeft is een<br />
aansluiting voor water, een voor perslucht en<br />
een voor elektriciteit.<br />
Hygiëne tot in de puntjes<br />
Door zijn jarenlange ervaring in de voedingsindustrie,<br />
het bedrijf bestaat reeds meer<br />
dan 50 jaar, mag Packo zich een pionier en<br />
Cleaning in place, oftewel CIP, krijgt steeds<br />
meer ingang in de voedingsindustrie en<br />
de farmaceutische wereld. Hiermee wordt<br />
immers het reinigingsproces van machines en<br />
installaties volledig geautomatiseerd. Gebruikers<br />
zien zich zo verzekerd van een reiniging<br />
die altijd volgens de regels van de kunst is<br />
uitgevoerd en waarvan elke stap geattesteerd<br />
kan worden. Packo streeft er bovendien naar<br />
om de CIP-reiniging zo efficiënt mogelijk te<br />
laten uitvoeren in zo weinig mogelijk tijd,<br />
zodat de productiviteit, zeker ten opzichte<br />
Ook de onderdelen van de secure Clean CIP van Packo Inox zijn EHEDG gekeurd.<br />
van een manuele reiniging, enorm verhoogt.<br />
Productie-uren zijn nu eenmaal goud waard.<br />
Niet in elke productieomgeving is het echter<br />
even evident om het benodigde leidingwerk<br />
tot aan de te reinigen machine te krijgen.<br />
Een mobiele eenheid kan dan soelaas brengen.<br />
Dit is een CIP-systeem dat uit één tank<br />
bestaat en heel eenvoudig op verschillende<br />
installaties kan aangesloten worden voor<br />
een efficiënte, gecontroleerde reiniging.<br />
Naast moeilijk bereikbare plaatsen, vindt een<br />
mobiele CIP ook toepassing bij installaties die<br />
‘Een tank mag dan wel<br />
volgens de hygiënische<br />
regels der kunst<br />
gebouwd zijn, als hij ook<br />
niet volgens de regels<br />
der kunst ingepast<br />
wordt in het geheel<br />
kan hij evengoed voor<br />
contaminatie zorgen’<br />
20 | ia-online.be
technologieleider noemen in mobiele CIPinstallaties.<br />
Het bedrijf stelt daarbij al van<br />
in het begin hygiëne en voedselveiligheid<br />
voorop. Zo bestaat de mobiele CIP ‘Certified<br />
Clean’ van Packo uit onderdelen die stuk<br />
voor stuk EHEDG-gekeurd zijn. Vandaag<br />
gaat Packo nog een stapje verder met de<br />
introductie van ’s werelds eerste HDWgecertificeerde<br />
mobiele CIP. HDW staat voor<br />
Hygienic Design Weihenstephan en gaat<br />
ook op machineniveau kijken of de verschillende<br />
componenten wel hygiënisch in elkaar<br />
passen. Een tank mag dan wel volgens de<br />
hygiënische regels der kunst gebouwd zijn,<br />
als hij ook niet volgens de regels der kunst<br />
ingepast wordt in het geheel kan hij evengoed<br />
voor contaminatie zorgen. Daarom<br />
doorliep de nieuwe mobiele CIP van Packo de<br />
strenge procedure van HDW en slaagde met<br />
vlag en wimpel. In wezen verschilt hij weinig<br />
van zijn al hygiënisch kleine broertje. Het<br />
type van componenten, de zelfreinigende<br />
Met het HDW-certificaat kan Packo bewijzen dat de<br />
verschillende componenten ook op een hygiënische<br />
manier zijn samengebracht.<br />
functie en de software zijn dezelfde. Het<br />
verschil zit hem in het hygiënische niveau<br />
van de gebruikte componenten, de opbouw<br />
met een open skid en volle buizen, zodat er<br />
nergens waterinsijpeling mogelijk<br />
is. Daarnaast is ook de<br />
toevoerpomp zelf volledig drainerend. Het<br />
ideale toestel dus voor wie werkt met de<br />
hoogst mogelijke specificaties rond hygiëne<br />
en wie zich geen recalls en de bijhorende<br />
imagoschade kan veroorloven. Met deze<br />
generatie bewijst Packo nogmaals dat het<br />
bedrijf de beste leerling van klas is inzake<br />
hygiëne. Beide uitvoeringen blinken tegelijkertijd<br />
uit in gebruiksgemak. De<br />
operator hoeft enkel op de knop<br />
te drukken om een reiniging<br />
te krijgen waarvan alle parameters<br />
perfect zijn afgestemd<br />
op het product en<br />
het proces. ■<br />
ia-online.be<br />
| 21
Tekst en beeld Agoria<br />
WORKSHOP FLEXIBELE<br />
AUTOMATISERING, SAMEN<br />
GAAN WE ERVOOR<br />
De vraag naar meer gepersonaliseerde producten in Europa<br />
voegt een bijkomende complexiteit toe aan automatisering.<br />
Er is nood aan een productieapparaat dat<br />
niet alleen efficiënt is maar ook zo flexibel mogelijk kan<br />
schakelen. Agoria, Sirris en UGent organiseren daarom<br />
twee workshops. Deze zullen u op weg helpen om uw<br />
productie op een flexibele manier te organiseren. Ze vinden<br />
plaats op 16 november (Kortrijk) en op 7 december<br />
(Antwerpen), telkens met een andere case als insteek.<br />
Maakbedrijven moeten klantspecifieke producten met hoge kwaliteit<br />
kunnen leveren op zeer korte tijd en voor een globaal competitieve prijs.<br />
Hiervoor heeft men een flexibel productieapparaat nodig dat aangestuurd<br />
en ondersteund wordt door gestroomlijnde processen. Een nieuwe generatie<br />
flexibele automatiseringstechnologieën is industrieel beschikbaar.<br />
Deze maken het mogelijk om kleine reeksen met korte doorlooptijden<br />
en hoge kwaliteitseisen zinvol, flexibel en kostenefficiënt te produceren.<br />
Het inzetten van deze technologieën blijft bij de doorsnee maakbedrijven<br />
in Vlaanderen beperkt. Hierdoor hebben deze bedrijven het moeilijk om<br />
competitief te blijven. Agoria, Sirris en UGent bundelen daarom de krachten<br />
met de workshop ‘Flexibele automatisering, samen gaan we ervoor’.<br />
Dit project wil bijdragen tot het aanzetten van deze innovatievolgers om<br />
de beschikbare automatiseringstechnologieën in te zetten waar zinvol.<br />
Flexibele automatisering in de praktijk<br />
De workshops vinden plaats op twee momenten. Op 16 november<br />
is de plaats van het gebeuren de UGent Campus in Kortrijk. Op<br />
7 december bent u te gast in BluePoint Antwerpen. Aan de hand<br />
van concrete presentatie en cases krijgt u tijdens deze workshops<br />
een overzicht van de huidige oplossingen die ter beschikking staan<br />
in flexibele automatisering. U maakt op een namiddag kennis met<br />
projecten over het inzetten van co-robots, het implementeren van<br />
flexibele systemen, sensoren, visionsystemen, IoT, AGV’s en vele andere<br />
technologieën. Deze voorbeelden geven u een indruk van wat de<br />
mogelijkheden zijn om uw misschien wat starre automatisering om te<br />
tunen naar een flexibele en aangepaste variant. De voorgestelde cases<br />
zijn verschillend voor elke workshop, maar het onderwerp is telkens<br />
hetzelfde: uw productie flexibeler maken. U kan dus ook aan beide<br />
workshops deelnemen. Inschrijven kan via de website van Agoria. ■<br />
‘De workshops bieden een overzicht van de huidige oplossingen die ter beschikking<br />
staan in flexibele automatisering aan de hand van een concrete case’<br />
Beeld: LeoWolfert<br />
22 | ia-online.be
Een radarsignaal dat<br />
bijna even goed focusseert<br />
als een laser!<br />
Met 80 GHz de toekomst tegemoet:<br />
de nieuwste generatie niveaumetingen met radar<br />
De nieuwste toptechnologie van de marktleider: de grote kracht<br />
van de VEGAPULS 64 is zijn unieke focussering. Daardoor<br />
kan het radarsignaal vrijwel op de milimeter nauwkeurig op<br />
de vloeistof worden uitgericht, langs ingebouwde obstakels<br />
zoals verwarmingsspiralen en roerwerken. Deze<br />
nieuwe generatie niveausensoren is ongevoelig voor<br />
condensaat en aangroei en is uitgerust met<br />
de kleinste antenne in zijn soort.<br />
Gewoon wereldklasse!<br />
www.vega.com/radar<br />
Draadloze bediening met Bluetooth via<br />
smartphone, tablet en/of PC. Eenvoudige installatie<br />
achteraf in alle plics ® -sensoren sinds 2002.
24 | ia-online.be
Marc Everaert<br />
managing director ifm<br />
INDUSTRIE 4.0 PLAATST DE MENS IN DE KIJKER<br />
Industrie 4.0 heeft één duidelijke betrachting voor ogen. De productie van producten op maat aan dezelfde korte doorlooptijden<br />
en lage kosten laten gebeuren dan serieproductie. Maakbedrijven moeten hiermee hun focus verleggen. De<br />
eindgebruiker springt van de laatste positie in de waardeketen naar de eerste. Zijn wensen en verlangens worden doorslaggevende<br />
elementen in het productieproces.<br />
Consumenten zijn vandaag de dag niet meer op zoek naar louter een<br />
machine of een product. Ze willen in plaats daarvan toegevoegde waarde<br />
kopen. Door de steeds kortere productiecycli en de productie van zeer<br />
kleine, gepersonaliseerde series groeit de nood aan een efficiëntere<br />
samenwerking binnen de verschillende domeinen die een bedrijf rijk is:<br />
productontwikkeling, productie en diensten. De integratie van communicatiesystemen<br />
tussen deze divisies en de implementatie van het Internet<br />
of Things dat verschillende machines en componenten verbindt, vormt de<br />
ruggengraat van de nieuwe architectuur van Industrie 4.0.<br />
Industrie 4.0 stelt zich echter niet tot doel om meer automatisatie<br />
op de werkvloer te brengen maar vooral meer intelligentie. Dat moet<br />
gebeuren door een netwerk te creëren van leveranciers, machines<br />
en operatoren om zodoende de productieprocessen te optimaliseren,<br />
winst te boeken in productiviteit en de kosten van voorraad en energie<br />
terug te schroeven.<br />
De real-time uitwisseling van informatie is het sluitstuk in elk Industrie<br />
4.0-systeem. Om systemen compatibel te maken en ze zowel<br />
horizontaal als verticaal te laten samenwerken, dringen communicatiestandaarden<br />
tussen machines en ICT zich op. Het gaat dan niet<br />
louter om een doorgedreven stroomlijning van productietaken, maar<br />
eerder om de flexibiliteit, het aanpassingsvermogen en de real-time<br />
synchronisatie van productieprocessen in functie van een brede<br />
waaier aan opdrachten en de gegevens die sensoren aanleveren.<br />
En wat betekent dit concreet op de werkvloer? De transformatie<br />
die Industrie 4.0 in gang heeft gezet leidt tot een verhoging van de<br />
investeringen in aangepaste industriële toestellen. Op korte termijn<br />
moeten technologie- en automatiseringsspecialisten de ontwikkeling<br />
en de programmering van systemen en machines volgens Industrie 4.0<br />
verzekeren, terwijl de informaticaspecialisten erop toezien dat ze geïntegreerd<br />
worden in de aanwezige netwerk- en communicatiestructuren.<br />
Door de nood aan reactief vermogen die eigen is aan Industrie 4.0 zal<br />
er weer een nauwere band ontstaan tussen de plaats van productie en<br />
de plaats van verbruik. Er zal minder voordeel dan voorheen kunnen<br />
worden geraapt uit verhuizen naar lageloonlanden. Kwaliteit, service en<br />
reactievermogen zijn immers cruciaal geworden.<br />
De ontwikkeling van nicheproducten en hun kleinschalige productie<br />
door middel van 3D-printers bijvoorbeeld zal een nieuwe wind doen<br />
blazen door lokale, artisanale productie en kleine stedelijke productieeenheden.<br />
En hoewel robots zich zeer nuttig maken bij repetitieve<br />
taken en het verplaatsen van zware stukken, zal de meerderheid van<br />
Industrie 4.0-scenario’s meer gebaat zijn met samenwerking tussen<br />
cobots (collaboratieve robots) en operatoren. Deze technologische<br />
samenwerking zal er ook voor zorgen dat bijvoorbeeld senioren betere<br />
werkomstandigheden aangereikt krijgen. Industrie 4.0 zal ten slotte de<br />
structurele transformatie van onze industrie versnellen, met als resultaat<br />
een algemene stijging van de productiviteit en de mogelijkheid om<br />
nieuwe professionele uitdagingen te ontwikkelen. ■<br />
ia-online.be<br />
| 25
Tekst Valérie Couplez | Beeld Siemens<br />
MEERDERE<br />
BEVEILIGINGSLAGEN<br />
BESTE GARANTIE OP<br />
CYBERVEILIGHEID<br />
Vandaag beschikken we over bits en bytes aan gegevens over productieprocessen die ook veilig bewaard moeten worden.<br />
Hoe meer digitalisering aan terrein wint, hoe belangrijker een geïntegreerde veiligheidsoplossing voor uw bedrijf<br />
wordt. Immers, 100% veiligheid is een utopie. Hoe meer lagen uw cyberbeveiliging telt, hoe meer kans u heeft om<br />
risico’s uit te sluiten. Voor Siemens maakt industriële veiligheid een essentieel element uit van zijn Industrie 4.0-strategie.<br />
De Duitse technologiereus kiest daarbij voor een drieledige aanpak: fysieke beveiliging, netwerkarchitectuur en<br />
systeemintegriteit. Op die manier kan het op maat van elk bedrijf een adequate verdediging opzetten, opgebouwd uit<br />
veilige componenten en volgens de internationale normen ISA 99/IEC 62443.<br />
Industrie 4.0 toont ons de voordelen die we<br />
kunnen plukken door connectiviteit en dataanalyse.<br />
Vandaag beschikken we over bits en<br />
bytes aan gegevens over productieprocessen<br />
die in de cloud inzichtelijk gemaakt worden.<br />
Toch is dit niet zonder risico. Criminelen hebben<br />
immers ontdekt dat ze met een relatief kleine<br />
inspanning en met tools die vrij beschikbaar<br />
zijn op het internet bedrijfskritieke gegevens<br />
kunnen gijzelen voor een mooie som losgeld.<br />
Bedrijven zijn zich nog te weinig bewust dat<br />
het cybergevaar weinig te maken heeft met<br />
26 | ia-online.be
edrijfsspionage maar alles met een lucratieve<br />
opportuniteit. Iedereen kan dus slachtoffer zijn.<br />
En net als een bij een middeleeuws kasteel<br />
enkel een stevige muur niet volstond om indringers<br />
buiten te houden, zal zelfs de duurste<br />
firewall het alleen niet klaren. Het gevaar komt<br />
trouwens vaak vanbinnen: interne medewerkers<br />
die bijvoorbeeld te nonchalant omspringen<br />
met een USB-stick of een bijlage in een e-mail.<br />
Er is dus nood aan een geïntegreerd verhaal dat<br />
meerdere lagen beveiliging omvat.<br />
Continu proces<br />
Veiligheid is echter geen product dat je zomaar<br />
kan kopen. Het is een proces dat continu aan<br />
verandering onderhevig is. Omdat hackers<br />
beter worden in het vinden van achterpoortjes.<br />
En omdat fabrikanten beter worden in het<br />
weer sluiten ervan. Om cyberbeveiliging op<br />
een adequate manier vorm te geven moet ook<br />
een strategie worden uitgewerkt om aanpassingen<br />
op een georganiseerde manier uit te<br />
voeren. Veiligheid vraagt dus vooral om een<br />
partner die een breed helikopterzicht over uw<br />
toepassingen houdt. Met zijn Digital Enterprise<br />
toont Siemens hoe het uw bedrijf naar Industrie<br />
4.0 kan brengen, maar het heeft daarin<br />
ook een essentiële rol weggelegd voor een<br />
complete beveiliging. De verdediging wordt<br />
opgebouwd over drie lagen: fysieke beveiliging,<br />
netwerkarchitectuur en systeemintegriteit.<br />
Voor elke laag en doorheen het volledige<br />
traject kan Siemens bedrijven ondersteunen<br />
om de juiste keuzes te maken. <br />
ia-online.be<br />
| 27
Een adequate verdediging moet uit meerdere lagen bestaan.<br />
Daarbij moet u altijd vertrekken vanuit een<br />
grondige analyse van de huidige situatie waaruit<br />
een plan van aanpak volgt en uiteindelijk<br />
een beoordeling en een evaluatie. Dit proces<br />
moet continu herhaald worden om de beveiliging<br />
steeds up-to-date te houden. Zo worden<br />
de beschikbaarheid van uw machines en installaties,<br />
de confidentialiteit en de integriteit van<br />
uw gegevens gegarandeerd.<br />
Connecteren, segmenteren en<br />
beveiligen<br />
Onder fysieke beveiliging verstaat men alles<br />
wat te maken heeft met toegangscontrole en<br />
identificatie doorheen de productiesite. Digitalisering<br />
heeft vooral een impact gehad op<br />
de netwerkarchitectuur om gegevens op alle<br />
niveaus beschikbaar te maken. Veldinstrumenten<br />
hebben tegenwoordig allemaal een eigen<br />
IP-adres en kunnen dus met andere woorden<br />
gehackt worden. Dat vraagt ook om een nieuwe<br />
beveiligingsaanpak met meer segmentering.<br />
Elk productieproces moet daarin onafhankelijk<br />
kunnen blijven opereren. Hoe meer je beveiligingsgewijs<br />
aparte cellen kunt creëren, hoe<br />
minder volstrekkende gevolgen doorheen het<br />
proces een veiligheidsinbreuk zal hebben. Om<br />
op een veilige manier te kunnen connecteren<br />
en segmenteren heeft Siemens zijn Scalance<br />
S- netwerkcomponenten ontwikkeld. Ze zorgen<br />
dat er een veilige verbinding tot stand kan<br />
komen tussen machines en tussen de gecreëerde<br />
segmenten. Een derde pijler in de beveiliging is<br />
de systeemintegriteit. Dat heeft alles te maken<br />
met de kwaliteit van de data waar een efficiënt<br />
paswoordenbeheer en encryptie erover waken<br />
dat bijvoorbeeld stuursignalen veilig van A naar<br />
B verlopen. MindSphere, het besturingsplatform<br />
van Siemens voor de cloud, beschikt bijvoorbeeld<br />
over een eigen encryptiesysteem zodat uw<br />
bedrijfsgegevens te allen tijde veilig zijn. Daar<br />
zijn ook tal van interessante apps te vinden om<br />
uw cyberbeveiliging verder op punt te stellen.<br />
Sinema Server bijvoorbeeld gaat uw volledige<br />
topologie scannen om een referentiearchitectuur<br />
op te bouwen. Elke afwijking hiervan zal<br />
onmiddellijk gedetecteerd worden. Siemens<br />
heeft dus alle componenten en expertise in huis<br />
om voor elk bedrijf, ongeacht zijn grootte, een<br />
adequate beveiliging op te zetten. ■<br />
Voor elke laag en doorheen het volledige beveiligingstraject kan<br />
Siemens bedrijven ondersteunen om de juiste keuzes te maken.<br />
Wint uw slimme toepassing de Best<br />
Application Contest?<br />
Sedert enkele jaren daagt Siemens zijn<br />
klanten uit om te tonen hoe creatief zij met<br />
Siemens producten aan de slag gegaan zijn<br />
om een slimme toepassing te creëren. De Best<br />
Application Contest zet toepassingen in de<br />
kijker die andere bedrijven kunnen inspireren<br />
om ook actief te innoveren. De editie van<br />
dit jaar staat in het teken van industriële<br />
veiligheid. Heeft u zelf tools ontwikkeld op<br />
basis van Siemens technologieën? Weet u de<br />
oplossingen van Siemens slim in te zetten<br />
in uw bedrijf? Of combineert u verschillende<br />
toepassingen op een innovatieve manier?<br />
Schrijf u dan snel in voor de Best Application<br />
Contest en maak kans op een voucher van<br />
5.000, 3.000 of 2.000 euro. Registratie kan<br />
tot 30 april 2018 op apps.siemens.be/nl/bestapplication-contest-2018/form.<br />
28 | ia-online.be
Tekst Valérie Couplez | Beeld Mesago Pressebild / Thomas Geiger<br />
INTERNATIONAAL PLATFORM VOOR<br />
AUTOMATISERINGSTECHNOLOGIE<br />
OP HET SCHERP VAN DE SNEE<br />
Het tijdperk van digitale transformatie zorgt ervoor dat IT en automatisering<br />
meer en meer vervlochten raken. Deze trend wordt op SPS IPC<br />
Drives <strong>2017</strong> volop in de schijnwerpers geplaatst. De belangrijkste beurs<br />
wereldwijd rond elektrische automatiseringstechnologie vindt dit jaar<br />
plaats van 28 tot en met 30 november in Nürnberg. Meer dan 1.700<br />
exposanten heten u alvast hartelijk welkom.<br />
Digitale transformatie staat in volle belangstelling<br />
van de automatiseringsindustrie. De<br />
organisatoren van SPS IPC Drives hebben<br />
dan ook besloten om de hallen op basis van<br />
deze trend te herverdelen. Hal 6 geeft nu alle<br />
aandacht aan software en IT voor productieprocessen.<br />
Heel wat gerenommeerde namen<br />
zullen er informatie, producten en diensten<br />
aanbieden rond industriële webdiensten,<br />
virtuele productontwikkeling en ontwerp,<br />
digitale zakenplatformen, IT/OT-technologie,<br />
fog-/edge- en cloudoplossingen. Daarbij zal<br />
uiteraard de cyberveiligheid niet uit het oog<br />
verloren worden. Intussen krijgen exposanten<br />
actief in industriële communicatietechnologie<br />
‘Digitale transformatie<br />
maakt dat IT en<br />
automatisering steeds<br />
meer vervlochten raken’<br />
30 | ia-online.be
Hal 2 en de nieuw toegevoegde Hal 10.1 ter<br />
beschikking. In totaal zullen meer dan 1.700<br />
exposanten aanwezig zijn op de beursvloer.<br />
Rondleidingen en gedeelde standen<br />
Naast de vervlechting van IT en automatisering,<br />
blijft uiteraard ook Industrie 4.0 in de<br />
kijker staan op de beurs. Om meer te weten<br />
te komen over deze en andere trends, organiseert<br />
SPS IPC Drives voor het eerst gegidste<br />
rondleiding rond drie thema’s: IT-veiligheid<br />
in automatisering, Slim produceren en Slim<br />
connecteren. Zo krijgt u snel een inzicht in<br />
welke oplossingen er bestaan voor veilige<br />
communicatie en voor het realiseren van<br />
slimme productieprocessen. Uiteraard staan<br />
ook de exposanten voor u klaar om daar<br />
meer informatie over aan te reiken. Zo zijn<br />
er aantal ‘gedeelde’ standen waar dieper<br />
ingegaan kan worden op: automation meets<br />
IT (Hal 6), MES goes automation (Hal 6),<br />
AMA Center for sensors and measurements<br />
(Hal 4A), VDMA machine vision (Hal 3A) en<br />
wireless in automation (hal 10.0).. ■<br />
Praktische info:<br />
Waar? Nürnberg<br />
Wanneer? Van 28 tot en met 30 november<br />
Openingsuren? Telkens van 9 u. tot 18 u., op 30 november tot 17 u.<br />
Toegang? Gratis mits registratie, op het terrein zelf 20 euro/dag of 60 euro/drie dagen<br />
Meer info? www.mesago.de/en/sps<br />
Enkele sfeerbeelden van de vorige editie van SPS IPC Drives in 2016.<br />
ia-online.be<br />
| 31
Tekst en beeld WAGO<br />
EENVOUDIG OMBOUW<br />
MAAKT CONTROLLER<br />
KLAAR VOOR DE CLOUD<br />
Dat de connectiviteit eigen aan Industrie 4.0 een meerwaarde kan betekenen in uw machines en productieprocessen<br />
is intussen genoegzaam bekend. Alle apparatuur in één klap vervangen door IoT-alternatieven zou echter te<br />
zwaar doorwegen in elk budget. WAGO komt daarom met een eenvoudige oplossing. Door een nieuw ontwikkelde<br />
plug-in kan elke WAGO PFC voortaan omgebouwd worden tot een IoT-controller met cloudverbinding via een<br />
eenvoudige MQTT software-upgrade. IT en automatisering worden één geheel.<br />
Met een eenvoudige update wordt iedere WAGO-PFC IoT-ready.<br />
Hetzij in de klassieke machine- en installatiebouw,<br />
in de procestechniek of in de<br />
offshore-industrie: de vraag naar performante<br />
automatiseringssystemen in een compacte<br />
behuizing is onveranderd groot. Met dat idee<br />
in het achterhoofd lanceerde WAGO zijn PFC<br />
controller reeks. Men krijgt er alle moderne<br />
veiligheids- en coderingstechnologieën mee op<br />
zeer compacte ruimte. Vandaag kan men nog<br />
een stapje verder gaan. Gegevens registreren,<br />
digitaliseren en nuttig toepassen – dat zijn de<br />
centrale ideeën van Industrie 4.0. Met een<br />
eenvoudige upgrade worden de controllers<br />
PFC100 en PFC200 van WAGO IoT-controllers,<br />
die gegevens van het veld naar de cloud sturen.<br />
Daar kunnen de gegevens vervolgens worden<br />
samengevoegd en gebruikt voor analyse. Op<br />
die manier geven ze een echte meerwaarde<br />
voor het bedrijf – ongeacht of het gaat om<br />
de efficiëntieverhoging in de productie, het<br />
energiebeheer van de gebouwen of de verdere<br />
ontwikkeling van aanvullende dienstverlening<br />
voor de consument. Ook bestaande installaties<br />
worden op die manier IoT-ready gemaakt<br />
en dus op de toekomst voorbereid. Daarmee<br />
vormt de PFC familie de basis voor een duurzame<br />
bedrijfswereld. <br />
ia-online.be<br />
| 33
Wij leveren een uitgebreid assortiment van producten in dienst<br />
Portugal.<br />
Het onderhouden van een<br />
warme relatie met onze klanten<br />
en het creëren van een familiaire<br />
werkomgeving voor ons<br />
van logistiek en een schoner milieu, zoals kunststof magazijn- en<br />
transportba ken, pa lets, pa letboxen, lekba ken, afvalba ken en<br />
containers uit kunststof of staal. Een derde van door ons geleverde<br />
verpa kingen bestaat uit in opdracht van de klant ontworpen, geproduceerd<br />
en samengesteld maatwerk.<br />
Aanvu lend produceren wij verschi lende typen stalen afvalcontainers,<br />
met name persen, gericht op inte ligente inzameling van afval.<br />
Dankzij zelf ontwikkelde software en elektronica voor containermanagement<br />
is onze groep klaar voor de moderne afvalinzameling.<br />
BAKKEN, PA LETS EN<br />
PALLETBOXEN<br />
AFVALBAKKEN, 2- EN<br />
4-WIEL CONTAINERS<br />
Engels Logistiek BV en Engels<br />
Logistics NV maken deel uit van<br />
de Engels Group NV, een familiebedrijf<br />
opgericht in 1960 dat<br />
aanstuurt op een stabiele groei<br />
van generatie op generatie.<br />
Augustus <strong>2017</strong> - Leveringsprogramma - Wijzigingen voorbehouden<br />
LEVERINGSPROGRAMMA<br />
MAGAZIJNBAKKEN, STE LINGEN,<br />
WAGENS EN LEKBAKKEN<br />
Onze Group heeft een duidelijke focus op kwaliteit.<br />
A le betro ken afdelingen werken in de dagelijkse<br />
praktijk met een kwaliteit waarborgingsysteem.<br />
Engels Logistiek BV is ISO 9001:2015 en 14001:2015<br />
gecertificeerd door TÜV.<br />
Nederland<br />
Engels Logistiek BV<br />
Industrieterrein<br />
Kapelbeemd<br />
Boven Zijde 9<br />
NL-5626 EB EINDHOVEN<br />
Tel.: +31 (0)40 26 29 222<br />
Fax: +31 (0)40 26 29 200<br />
E-mail: contact@engels.eu<br />
www.engelslogistiek.nl<br />
België<br />
Engels Logistics NV<br />
Industriezone<br />
Ravenshout 8212<br />
Schemken straat 15<br />
B-3583 BERINGEN<br />
(ONDERGRONDSE)<br />
AFVALCONTAINERS<br />
Tel.: +32 (0) 1 815 <strong>05</strong>0<br />
Fax: +32 (0) 1 815 060<br />
E-mail: post@engels.eu<br />
www.engelslogistics.be<br />
personeel zijn de leidende<br />
“zachte” waarden binnen Engels.<br />
Deze verplichten ons betrouwbaar<br />
te zijn, ve rassend<br />
uit de hoek te komen en het<br />
beste te bieden in plaats van<br />
“me too” producten. De relatie<br />
met onze klanten, leveranciers<br />
en personeel is ons echte kapitaal.<br />
Facts & Figures: www.<br />
engelsgroup.com<br />
Met vestigingen in Nederland,<br />
België, Frankrijk, Duitsland en<br />
www.engels.eu<br />
LEVERINGSPROGRAMMA www.engels.eu<br />
Bakken voor afvalinzameling<br />
en -scheiding<br />
Kunststof bakken,<br />
pallets en pa letboxen<br />
Magazijnste lingen en<br />
magazijninrichting
‘Met een eenvoudige upgrade kunnen de<br />
controllers van WAGO gegevens van het<br />
veld naar de cloud sturen’<br />
cloudverbindingsgegevens gebeurt eveneens<br />
met het WBM. In het IEC-programma kunt<br />
u de variabelen definiëren die naar de cloud<br />
moeten worden overgedragen – zo behoudt<br />
de programmeur steeds de controle.<br />
Via de MQTT-interface kunnen gegevens van het veld veilig naar de cloud worden gestuurd.<br />
Over WAGO<br />
WAGO Kontakttechnik GmbH & Co. KG is<br />
een onafhankelijk familiebedrijf van de derde<br />
generatie met zetel in Minden/Westfalen.<br />
Het bedrijf behoort tot de internationaal<br />
toonaangevende aanbieders van elektrische<br />
verbindings- en automatiseringstechniek.<br />
WAGO telt over de hele wereld meer dan<br />
7.500 medewerkers, waarvan meer dan<br />
3.500 in Duitsland. De omzet lag het laatst<br />
bij 766 miljoen euro. ■<br />
Geniet van flexibiliteit<br />
Met slechts enkele ingrepen maakt u van<br />
de controllers PFC100 en PFC200 een IoTdevice:<br />
door de firmware-uitbreiding en de<br />
programmering van de IEC-applicatie met de<br />
overeenkomstige bibliotheek. Daarna kunt<br />
u toestandsinformatie zoals Run/Stop, verbindingsstatistieken,<br />
apparaatinformatie en in<br />
het IEC-programma gedefinieerde variabelen<br />
naar de cloud sturen en bijvoorbeeld visualiseren.<br />
Of de controller de gegevens naar<br />
Microsoft Azure, Amazon Web Services of<br />
IBM Bluemix verzendt, blijft de beslissing van<br />
de klant. Ook verbindingen met oplossingen<br />
van derden kunnen in de toekomst dankzij<br />
het gestandaardiseerde MQTT- protocol<br />
worden gelegd. De gegevens worden in het<br />
JSON-formaat (JavaScript Object Notation)<br />
overgebracht, en de verbinding is via TLS<br />
versleuteld.<br />
Eenvoudig upgraden<br />
De gebruiker kan de software-update met<br />
behulp van het Web Based Management<br />
(WBM) comfortabel in de webbrowser<br />
doorvoeren. Bovendien zijn ook bibliotheken<br />
voor CODESYS 2.3 en e!COCKPIT in de<br />
levering inbegrepen. De configuratie van de<br />
De PFC controllers van WAGO bieden alle moderne veiligheids- en coderingstechnologieën op zeer compacte ruimte.<br />
ia-online.be<br />
| 35
Beeld: Kläranlage Volkach.<br />
Tekst Valérie Couplez | Beeld ABB, KSB, Rotero, Sew-Eurodrive, Siemens en WEG<br />
WAT NA EU-MEPS<br />
EN IE3 MOTOREN?<br />
De Europese Commissie heeft jaren geleden al berekend dat ongeveer<br />
65% van het industriële energieverbruik voor rekening komt van elektrische<br />
aandrijvingen. Daar zaten en zitten dus enorme mogelijkheden voor<br />
het verbeteren van de energie-efficiëntie. Tegen deze achtergrond kwam<br />
de EU-MEPS richtlijn tot stand waarvan begin dit jaar de laatste fase inging.<br />
De fabrikanten hebben echter niet stilgezeten en kijken al enkele<br />
jaren verder naar wat er achter deze horizon ligt.<br />
In 20<strong>05</strong> kwam er nieuwe Europese richtlijn tot<br />
stand die te maken had met de energieklasse<br />
van motoren. Immers, uit berekeningen had<br />
de Europese Commissie geleerd dat 65% van<br />
het industriële energieverbruik door elektrische<br />
aandrijvingen wordt opgeslorpt. Door de lat<br />
tegen 2020 op een verbetering met 20% tot<br />
30% te leggen, zou een jaarlijkse besparing<br />
van 135 miljard kWh in de 27 Europese lidstaten<br />
mogelijk worden, goed voor een reductie<br />
van de CO 2<br />
-emissie met 63 miljoen ton per<br />
haar. Energie-efficiëntie wordt met andere<br />
woorden gezien als een sleutelprioriteit om de<br />
concurrentiekracht van Europese bedrijven te<br />
verhogen. De richtlijn 20<strong>05</strong>/32/EG, ook wel de<br />
EU-MEPS genoemd (Minimum Energy Efficiency<br />
Performance Standard) heeft betrekking op de<br />
fabrikanten van energie-verbruikende producten.<br />
Ook laagspanningsmotoren bevinden zich<br />
in deze groep. Hierdoor moesten de fabrikanten<br />
van motoren terug naar de tekentafel om<br />
nieuwe, efficiëntere draaistroommotoren te<br />
ontwikkelen. De richtlijn loste daarmee de oude<br />
CEMEP 2006 af die enkel gold voor vermogens<br />
vanaf 1,1 kW tot en met 90 kW. EU-MEPS<br />
gaat een stuk verder en omvat nu motoren<br />
van 50 Hz en 60 Hz die zijn ingedeeld op basis<br />
van de continue werking met enkele snelheid.<br />
Daarnaast zijn de motoren opgenomen met<br />
twee- tot zespolige motoren. Bovendien geldt<br />
36 | ia-online.be
de richtlijn voor de motoren met een spanning<br />
van 1.000 V en een nominaal vermogen van<br />
0,75 kW tot 375 kW.<br />
Gefaseerde overgang<br />
De EU-MEPS is gebaseerd op IEC 60034-30 die<br />
elektromotoren indeelt in vier energieklasses<br />
van IE1 tot en met IE4. IE4 vertegenwoordigt<br />
daarbij het hoogste rendement. De overgang<br />
gebeurde in verschillende fases. De eerste fase<br />
ging in op 16 juni 2011. Vanaf deze dag mochten<br />
er in Europa geen laagefficiënte motoren<br />
meer geproduceerd en op nieuwe machines<br />
of installaties geïnstalleerd worden. Motoren<br />
van klasse IE1 of lager vielen dus uit de boot.<br />
Vanaf 1 januari 2015 kwam de lat nog een<br />
stukje hoger te leggen. Vanaf dan moesten<br />
fabrikanten minimaal voldoen aan motoren<br />
met een efficiëntie van IE3 of in combinatie met<br />
een frequentieomvormer IE2. Dit gold echter<br />
nog niet voor alle motoren. Het ging om het<br />
bereik van 7,5 kW tot en met 375 kW. Sedert<br />
1 januari van dit jaar is de laatste fase van<br />
EU-MEPS ingegaan. De vraag naar minimaal<br />
IE3 of IE2 in combinatie met een frequentieomvormer<br />
wordt nu verder aangescherpt voor<br />
alle motoren, dat wil zeggen met een vermogen<br />
van 0,75 kW tot 375 kW. Tot zover wat<br />
de wetgever vraagt. En hoewel de volgende<br />
energieklasses nog niet officieel zijn vastgelegd,<br />
werken fabrikanten wel al aan de volgende<br />
generaties: IE4 Super Premium Efficiency motoren<br />
en IE5 Ultra Premium Efficiency Motoren.<br />
Maar belangrijk ook is om het volledige plaatje<br />
in ogenschouw te nemen. Wie voor wil lopen<br />
in een energie-efficiënte aandrijving moet niet<br />
alleen een ultrazuinige motor uitkiezen, maar<br />
moet ook kijken welke andere componenten<br />
en de aansturing hiervan voor verbetering<br />
kunnen zorgen. De mechanische overbrengen<br />
en de vermogenselektronica moeten dus van<br />
hetzelfde energie-efficiënte niveau zijn.<br />
Andere motortechnologie wint<br />
aan belang<br />
De sprong naar IE4, die in vergelijking met IE1<br />
om een energiebesparing van 14% vraagt en<br />
in vergelijking met IE3 3%, zal echter minder<br />
evident zijn dan de vorige efficiëntieverbeteringen.<br />
Het is immers moeilijk om dit doel<br />
te bereiken met asynchrone motoren, terwijl<br />
net dit type het gros van de toepassingen in<br />
de industrie voor zijn rekening neemt. Dat wil<br />
zeggen dat andere motortechnologieën op<br />
vinkenslag liggen om het industrieel leiderschap<br />
over te nemen, vaak in combinatie met<br />
een geïntegreerde frequentieregeling. Vooral<br />
de permanentmagneetmotoren lijken daarvoor<br />
in polepositie te liggen. Deze motoren hebben<br />
op de rotor verschillende magneten staan, hetzij<br />
oppervlaktemagneten (vooral voor toepassingen<br />
met een laag toerental en een hoge aandrijfkracht),<br />
hetzij inwendige magneten (vooral voor<br />
toepassingen met een hoge snelheid). <br />
ia-online.be<br />
| 37
Gezonder, beter en productiever –<br />
met Rittal Hygienic Design.<br />
Ontdek het volledige gamma op<br />
www.rittal.be<br />
Rittal nv/sa<br />
Industrieterrein E17/3206 - Stokkelaar 8 - 9160 Lokeren<br />
T 09 353 91 11 - info@rittal.be - www.rittal.be<br />
StockSAVER<br />
het nieuwe Kanban stock monitoring systeem<br />
• verminder de safety stock<br />
• verhoog de cash-flow<br />
• geen Kanban cards, geen manuele scanning<br />
www.wermabenelux.com/stocksaver<br />
WERMA Benelux bvba is verhuisd op 1 oktober!<br />
Nieuw adres: Poortakkerstraat 41C, 9<strong>05</strong>1 Sint-Denijs-Westrem, 09 220 31 11, info@wermabenelux.com
Daarnaast wordt ook gekeken naar synchroonreluctantiemotoren<br />
en in mindere mate naar<br />
hybride synchroonmotoren. Synchroonreluctantiemotoren<br />
hebben daarentegen geen<br />
magneten nodig om te kunnen functioneren,<br />
waardoor de motorkosten een stuk lager<br />
liggen. Speciaal ontworpen<br />
luchtzakken op de rotor<br />
helpen bij dit type om de<br />
magnetische asymmetrie<br />
van de motor te vergroten<br />
voor een zo efficiënt<br />
mogelijk draaimoment. De<br />
hybride synchroonmotoren<br />
omvatten een combinatie<br />
van zowel reluctantie- als<br />
magneeteigenschappen. Hierdoor<br />
kan het vaste energiegebied<br />
van de motor worden<br />
uitgebreid en het toerental van<br />
de lopende motor onder belasting<br />
worden verhoogd.<br />
Investeren in IE4 en IE5 loont<br />
Er zijn nog geen wettelijke verplichtingen om<br />
naar hogere energieklasses uit te kijken. Wel<br />
wordt er achter de schermen aan gewerkt.<br />
Hoewel de sprong van IE3 naar IE4 schijnbaar<br />
slechts enkele verwaarloosbare percentjes<br />
bedraagt (3%), loont het toch de moeite om<br />
hier nu al in te investeren. Over zijn hele levensduur<br />
bekeken maakt het energieverbruik van<br />
een motor nu eenmaal 97% van het volledige<br />
kostenplaatje uit. Het geringe rendementsverschil<br />
zal dus zeer veel uitmaken op lange<br />
termijn. De terugverdientijd ligt overigens ook<br />
zeer acceptabel tussen één en drie jaar door<br />
de hoge energiekosten, wat maakt dat een IE4<br />
motor al interessant is vanaf 4.000 draaiuren.<br />
Hetzelfde gaat eigenlijk op voor IE5 motoren<br />
die in totaal 20% van het energieverbruik<br />
afknabbelen. Daarnaast hebben fabrikanten<br />
er hard aan gewerkt om de transitie naar<br />
IE4 motoren zo naadloos mogelijk te laten<br />
verlopen door voor dezelfde ashoogtes te<br />
opteren voor een gemakkelijke vervanging. ■<br />
Beeld: Siemens.<br />
ia-online.be<br />
| 39
Tekst Valérie Couplez | Beeld Rotero<br />
INTELLIGENTE<br />
ANDRIJVINGEN OP<br />
MAAT VAN UW MACHINES<br />
In deze tijden die om flexibiliteit en kort op de bal spelen vragen, is er vooral nood<br />
aan een partner die snel op een veranderende markt kan reageren. Dat is Rotero<br />
ten voeten uit. Zowel vanuit België (Mechelen) als Nederland (Woerden) kan u<br />
er terecht voor alles wat uw productie in beweging brengt en onder controle<br />
houdt. Met technisch advies en engineering. Zo kan Rotero instaan voor een op<br />
maat gemaakte totaaloplossing, gaande van het samenbrengen van producten<br />
van verschillende leveranciers tot het volledig uitwerken en programmeren van<br />
drivers die motoren aansturen.<br />
De wortels van Rotero liggen in Nederland. In 1983 richt Rob Wieske de eerste vestiging op in Woerden.<br />
Intussen heeft Rob zich teruggetrokken en zijn twee van zijn zonen (Michiel en Pim) actief in het bedrijf. Al<br />
van in de begindagen werden niet zomaar automatiseringscomponenten aangeboden aan de markt. Kennis<br />
stond centraal, kennis van de eigen producten en kennis van industriële processen zodat u steeds het juiste<br />
advies krijgt om de perfecte component voor uw toepassing te selecteren. Een formule die duidelijk aansloeg<br />
in de markt. Vijf jaar later kwam er al een Belgische vestiging in Mechelen bij. Sedert twee jaar staat Bruno<br />
Crapé aan het hoofd ervan. Crapé: “Vandaag bestaat de Rotero Holding uit vijf bedrijven. Naast Woerden<br />
en Mechelen, vallen daar ook de twee vestigingen van sensorfabrikant DIS Sensors in Soest en Witten<br />
(DE) onder net als Q-Tec, specialist in mechatronicatoepassingen voor de medische wereld en daarbuiten.”<br />
Technisch advies en engineering op maat<br />
Rotero maakt niet alleen met kwalitatieve componenten het verschil. Technisch advies en engineering op<br />
maat maken het plaatje compleet. “Per productgroep heeft Rotero een ervaren specialist in dienst die<br />
machinebouwers en productieverantwoordelijken adviseert om het geschikte product(en) voor hun toepassing<br />
te selecteren. Zo kunnen we een oplossing op maat aanbieden. Hier maakt de sterkte van de holding<br />
mee het verschil. De vijf bedrijven werken elk vanuit hun specialisme nauw samen met elkaar waardoor<br />
ook veel knowhow en ervaring gedeeld kan worden”, weet Crapé. “Dankzij de eigen ontwikkelingen van<br />
motoren, drivers en sensoren, kan Rotero alles wat nodig is aanbieden om een proces onder controle te<br />
houden. Als men al deze componenten dan ook nog eens kan laten communiceren met elkaar dan is men op<br />
weg naar een intelligente aandrijving en Industrie 4.0. En daarvoor bent u bij ons aan het juiste adres.” ■<br />
Bruno Crapé. (Beeld: Gil Plaquet)<br />
40 | ia-online.be
SCHÄFER SOLUTIONS<br />
NET ZO VEELZIJDIG EN<br />
GEVARIEERD ALS ONZE KLANTEN<br />
Een gedegen logistiek advies dat u helpt bij het maken van de beste keuzes. Daarvoor<br />
doet u een beroep op de specialisten van totaalleverancier SSI SCHÄFER. Wij bieden u op<br />
maat gemaakte oplossingen, van ontwerp tot en met montage, van standaard magazijnen<br />
tot complexe geautomatiseerde projecten. Neem contact op voor een goed gesprek.<br />
ssi-schaefer.com info@ssi-schaefer.be T +32 2 725 02 40
Tekst en beeld Festo<br />
ASSEMBLAGE VAN<br />
STEEKVERBINDINGEN MET SERVO<br />
PRESS KIT EN HANDLINGS<br />
Om steeds meer vermogen te kunnen<br />
integreren op zo’n klein mogelijke oppervlakte<br />
in printplaten, werken ontwerpers<br />
van aansluitingen eraan meer<br />
stroomvermogen en engere contacten<br />
in lichtere en kleinere steekverbindingen<br />
onder te brengen. Om de<br />
kwaliteit en de veiligheid te garanderen,<br />
zet het Britse familiebedrijf<br />
Harwin PLC in op automatisering van<br />
Festo – met de servo press kit YJKP en<br />
het handlingssysteem YXMx.<br />
De hoogwaardige steekverbindingen van Harwin<br />
worden vaak gebruikt in ruwe omgevingen.<br />
Daar spelen ze hun betrouwbaarheid en lange<br />
levensduur uit. Extreme werktemperaturen tussen<br />
–65 °C en 150 °C alsook sterke trillingen zijn daar<br />
dagelijkse kost. De steekverbindingen moeten dus<br />
foutloos beantwoorden aan deze hoge eisen. Het<br />
antwoord van Harwin op de strenge eisen van<br />
de markt was de lancering van de reeks Gecko.<br />
Deze geavanceerde steekverbindingen hebben<br />
een pinafstand van slechts 1,25 mm en zijn de<br />
helft kleiner en tot 75% lichter dan de steekverbindingen<br />
Micro-D. Dankzij hun weerstandvaste<br />
schroefverbinding weerstaan ze talrijke steekprocessen<br />
zonder schade op te lopen. Het bedrijf<br />
ontwikkelde het productieproces op basis van<br />
een manueel proces dat steeds verder uitgewerkt<br />
werd tot een extreem geautomatiseerde oplossing.<br />
Zo is het bedrijf in staat jaarlijks honderdduizenden<br />
steekverbindingen te produceren in een<br />
uitgebreid aanbod van configuraties gaande van<br />
vier tot vijftig contacten per steekverbinding en in<br />
verschillende montageopties op printplaat.<br />
In de servo press kit YJKP komt alles van bij één leverancier: aandrijfpakket, sturing en toepassingssoftware.<br />
Modulair ontwerp<br />
Harwin startte met de ontwikkeling van een<br />
uiterst geautomatiseerde en flexibele nieuwe<br />
productielijn om zo de productie van de Gecko<br />
steekverbindingen nog efficiënter te maken. Op<br />
een en dezelfde assemblagelijn zouden verschillende<br />
aansluitingsconfiguraties in vorm en grootte<br />
moeten kunnen worden geproduceerd. “Daartoe<br />
42 | ia-online.be
ewegingssturing, krachtmeting en bijbehorende<br />
toepassingssoftware. Resultaat: het indrukwerktuig<br />
brengt de pinnen precies, krachtig en zacht<br />
naar de juiste positie. Evaluatiefuncties geïntegreerd<br />
in de meegeleverde toepassingssoftware<br />
zoals de tolerantievensters of blokkeerkrachtmonitoring,<br />
detecteren of de indrukkracht binnen<br />
de toleranties ligt.<br />
De drie stations van de assemblagelijn, laden van contactpinnen, indrukken en buigen, ontworpen op basis van<br />
Festo standaardcomponenten.<br />
Modulair en veilig<br />
Ook in het laatste station worden het handlingsysteem<br />
en de servo press kit gebruikt voor<br />
het buigen van de contactpinnen exact op de<br />
gewenste hoek. De in de sturing CECC-X geïntegreerde<br />
software CoDeSys maakt de sturing<br />
van het servo press profiel met positie- en krachtsturing<br />
mogelijk tijdens de hele werkcyclus. Dankzij<br />
de meegeleverde toepassingssoftware kan het<br />
programmeren van de servo press kit niet eenvoudiger<br />
zijn: men gebruikt een intuïtief bedienbare<br />
grafische gebruikersinterface. Het indrukprofiel<br />
kan zo worden aangepast aan de verschillende<br />
aansluitvarianten zonder enige speciale programmeerkennis.<br />
Drie CPX-terminals met ventieleilanden<br />
die door de CECC-X-master sturing worden<br />
gestuurd, bedienen achtereenvolgens de talrijke<br />
elektrische en pneumatische grijpers en actuatoren.<br />
“Het geautomatiseerde modulaire concept<br />
zorgt voor lage productiekosten, hogere betrouwbaarheid,<br />
precisie, herhaalnauwkeurigheid en<br />
flexibiliteit”, besluit McGuinness. ■<br />
hebben wij samen met Festo een modulair<br />
concept ontwikkeld”, legt Paul McGuinness uit,<br />
productieleider bij Harwin. De hoofdrollen op de<br />
nieuwe productielijnen van Harwin zijn weggelegd<br />
voor de servo press kit YJKP en het compact<br />
handlingsysteem YXMx van Festo. Het handlingsysteem<br />
ontfermt zich op verschillende plaatsen<br />
over de beweging XY van de te assembleren<br />
kunststof behuizing. Bij de indruk- en buigprocessen<br />
van de contactpinnen komt de servo press<br />
kit van pas met gemakkelijk te configureren<br />
Z-bewegingen wat betreft positie en kracht.<br />
Gebruik van dezelfde componenten<br />
Een CECC-X-sturing in combinatie met een ventieleiland<br />
CPX/MPA neemt in alle stations de sturing<br />
van de elektrische en pneumatische aandrijvingen<br />
voor zijn rekening. “Dankzij deze Festo systemen is<br />
een maximale standaardisering en modularisering<br />
mogelijk, omdat ze steeds dezelfde componenten<br />
gebruiken. Dit vereenvoudigt de inbedrijfstelling<br />
en het onderhoud”, legt McGuinness uit. Een<br />
van de assemblagelijnen bestaat uit drie centrale<br />
stations: het invoegen van de contactpinnen, het<br />
indrukken en het buigen van de contactpinnen.<br />
In het eerste station worden de werkstukdragers<br />
met de aansluitvormen bestukt en vervolgens met<br />
het compacte handlingsysteem YXMx gepositioneerd<br />
voor het invoegen van de contactpinnen.<br />
In het tweede station drukt de servo press kit de<br />
contactpinnen in de behuizing van de aansluiting.<br />
De precisiegrijper HGPT van Festo bevestigt hierbij<br />
de werkstukdrager met de stekkerbehuizingen bij<br />
het indrukproces van de pinnen.<br />
Dynamisch en precies<br />
De kinematica van het compacte H-portaal, als<br />
onderdeel van het handlingsysteem YXMx, zorgt<br />
voor het dynamisch en precies plaatsen van de<br />
componenten onder het indrukwerktuig. Dit<br />
werkt perfect dankzij de lage bewegende massa.<br />
De servo press kit YJKP bestaat uit een servomotor<br />
met gesloten stuurkring, een mechanische as, een<br />
Paul McGuinness, productieleider bij Harwin.<br />
‘Op een en dezelfde assemblagelijn moesten<br />
verschillende aansluitingsconfiguraties in vorm<br />
en grootte worden geproduceerd’<br />
ia-online.be<br />
| 43
Stop travelling on<br />
site for support!<br />
Let’s stay Cosy!<br />
Secure VPN Remote Access<br />
for machine builders<br />
• Firewall friendly solution<br />
• 4 Million VPN Connections<br />
• Free VPN service<br />
eWON Cosy<br />
<strong>Industrial</strong><br />
Remote Access<br />
Router<br />
Brixtonlaan 23,<br />
1930 Zaventem<br />
Tel: 02 720 49 16<br />
www.ewon.biz<br />
The eWON<br />
Cosy131<br />
Range<br />
www.bintz.be<br />
Ethernet Cellular WiFi
Tekst en beeld Lenze<br />
ZEVENTIGSTE VERJAARDAG<br />
AANLEIDING VOOR BLIK OP<br />
DE TOEKOMST<br />
Productiviteit, betrouwbaarheid<br />
en eenvoud, zelfs zeventig<br />
jaar later zijn deze drie<br />
eigenschappen nog relevant.<br />
Misschien zelfs relevanter dan<br />
ooit met de komst van Industrie<br />
4.0 en digitalisering. Alles<br />
begon in 1947 toen Hans<br />
Lenze zijn droom van een wereld<br />
in beweging werkelijkheid<br />
begon te maken. De automatiseringsspecialist<br />
maakte van<br />
zijn verjaardag gebruik om te<br />
tonen waar het in de toekomst<br />
naartoe wil. De Future Day of<br />
Machine Manufacturing vond<br />
plaats begin oktober in het<br />
hoofdkwartier in Gross Berkel<br />
en bracht meer dan 400 internationale<br />
experts in industriële<br />
automatisering samen.<br />
Lenze CEO Christian Wendler opende de Future Day of Machine Manufacturing. (foto: Ralf Böttcher)<br />
Wat begon als een handelsfirma in het Duitse Hamelen is vandaag<br />
uitgegroeid tot een internationaal bedrijf in aandrijf- en automatiseringstechnologie.<br />
Lenze is er trots op dat het een echte partner<br />
voor zijn klanten kan zijn in het samen uitwerken van intelligente<br />
oplossingen voor de fabriek van de toekomst. Dat het bedrijf altijd<br />
een technologiepionier is geweest bleek duidelijk uit het thema dat<br />
het voor zijn 70e verjaardag in de kijker wilde zetten: Future Day of<br />
Machine Manufacturing. Wat zijn de trends voor morgen? Welke<br />
recente ontwikkelingen hebben nu hun impact op de industrie?<br />
Welke oplossingen zullen de toekomst vorm geven? Dat waren maar<br />
enkele van de vragen die Lenze tijdens het event besprak met klanten,<br />
partners, journalisten en vrienden. Gerenommeerde experts uit alle<br />
sectoren kwamen praten over digitalisering, IoT en de toekomstige<br />
uitdagingen en opportuniteiten die er liggen voor machinebouwers.<br />
‘Samenwerking en het creëren van een<br />
echt partnerschap met klanten<br />
is heilig voor ons’<br />
Meer samenwerking<br />
Om digitale transformaties werkelijkheid te maken, ziet Lenze een<br />
sleutelrol weggelegd voor samenwerking. “Onze capaciteit om de<br />
juiste oplossingen te ontwikkelen voor de uitdagingen waar onze<br />
klanten voor staan, heeft altijd afgehangen van mensen. Dit zal niet<br />
anders zijn in de toekomst. Samenwerking en het creëren van een echt<br />
partnerschap met klanten is heilig voor ons”, stipte Lenze CEO Christian<br />
Wendler duidelijk aan. Om intelligente machines te krijgen zullen<br />
mensen meer en meer creatief samenwerken in teams. Daarnaast<br />
brengt digitalisering ook voor Lenze zelf veranderingen met zich mee.<br />
Het bedrijf is in volle transitie van fabrikant naar dienstenleverancier<br />
die zijn klanten kan bijstaan in heel hun traject als een volwaardige<br />
engineeringpartner. “Wij automatiseren machines en maken het zo<br />
eenvoudig”, onderstreept Wendler. Maar daarvoor heb je mensen met<br />
passie nodig. Tijdens de Future Day of Machine Manufacturing konden<br />
ze alvast inzicht krijgen in de automatiseringstechnologie van morgen<br />
en op een passende manier de 70e verjaardag van Lenze vieren. ■<br />
ia-online.be<br />
| 45
Eikelaarstraat 21a - 3600 Genk - T. 089/323517 - www.plakoni.be<br />
Product Design | Project Services<br />
Project Management | Simulation<br />
Data Management<br />
Design | Prototyping | Tooling<br />
Turnkey Solutions | Proces Simulation<br />
1769<strong>05</strong>17_Plakoni Projects.indd 1 07-11-17 09:04<br />
SMARTER PRODUCT USABILITY<br />
SMARTER PRODUCT USABILITY<br />
ZO EENVOUDIG LEEST MEN<br />
BARCODES TEGENWOORDIG.<br />
OP CAMERA GEBASEERDE<br />
CODELEZER DCR 200i<br />
Dankzij de Setup Wizard in drie minuten in bedrijf genomen.<br />
De nieuwe DCR 200i identificeert snel en betrouwbaar<br />
1D en 2D codes, óók bij ongunstige omstandigheden.<br />
Sven-Philipp Abraham<br />
Product Management<br />
Product Center<br />
Ident + Vision<br />
www.leuze.be<br />
easy handling.<br />
Leuze electronic nv, Steenweg Buda 50, B-1830 Machelen, info@leuze.be, Tel: 00 32 2 253 16 00<br />
Advertenties controleren 1/2.indd 1 17-10-17 10:55
Tekst Els Jonckheere | Beeld Plakoni<br />
VOOR AL UW<br />
AUTOMATISERINGSVRAAGSTUKKEN<br />
Wie op de trein van Industrie 4.0 wil stappen, zit zonder<br />
twijfel met tal van automatiseringsvraagstukken<br />
waarop binnenshuis geen afdoend antwoord kan worden<br />
gegeven. Maar zelfs bij wie op dit vlak al ver is<br />
gevorderd, is er ongetwijfeld nog ruimte voor optimalisering<br />
en/of uitbreiding. In beide gevallen is het erg<br />
interessant om een automatiseringsspecialist onder de<br />
arm te nemen, zoals Plakoni uit Genk.<br />
Om echt brood uit automatisering te halen, volstaat het al lang niet meer<br />
om manuele arbeid door één of andere standaardmachine te vervangen.<br />
Productielijnen moeten met elkaar en bovenliggende systemen<br />
communiceren, perfect op de taken zijn afgestemd, zo weinig mogelijk<br />
energie gebruiken en een design hebben dat stilval minimaliseert en<br />
een gemakkelijk onderhoud toelaat. De machineproducenten kunnen<br />
tot op een zekere hoogte soelaas bieden, maar vaak zijn dermate veel<br />
aanpassingen nodig dat een neutrale expert wordt ingeschakeld die het<br />
hele plaatje ziet. “Of om de juiste keuzes uit het enorme aanbod te<br />
helpen maken”, vertelt zaakvoerder Geert Kenis. “Maar steeds vaker<br />
‘Onze hulp wordt ingeroepen voor<br />
het ontwikkelen van revolutionaire<br />
maatsystemen’<br />
Bij Plakoni kan u terecht voor alle mogelijke vraagstukken in verband<br />
met automatisering.<br />
ook om revolutionaire maatsystemen te ontwikkelen. Vooral in de automotive<br />
sector is dit momenteel sterk gangbaar, voornamelijk dan in het<br />
kader van de ‘vergroening’ van de mobiliteit. Gezien onze roots in deze<br />
sector liggen, hebben we veel expertise waar belangrijke merken van<br />
over de hele wereld een beroep op doen. Daarnaast zijn we evenzeer<br />
actief in onder meer de voedings- en betonindustrie, waar maatwerk<br />
een cruciale rol speelt.”<br />
Plakoni beschikt over expertise waar belangrijke merken van over de hele<br />
wereld een beroep op doen.<br />
Technologische neusje van de zalm<br />
Opgericht in 1996 speelt Plakoni op twee domeinen. Van origine<br />
gericht op het ontwerpen en vormgeven van producten, biedt ze met<br />
Plakoni Projects sinds 2006 een extra dimensie. Kenis: “Met deze<br />
zusteronderneming zorgen we voor oplossingen die tot de technologische<br />
top behoren. Het kan een automatiseringstraject of de creatie<br />
van een nieuwe machine betreffen. In het laatste geval behartigen we<br />
alles zelf: van design en bouw, over uitvoerige testen, tot de implementatie<br />
en de service.” ■<br />
ia-online.be<br />
| 47
Tekst en beeld Sirris<br />
SLIMME ASSEMBLAGELIJN<br />
TERUGVERDIEND OP MINDER<br />
DAN DRIE JAAR<br />
De evolutie naar Industrie 4.0 heeft nu al een aanzienlijke impact op bedrijven. Met de bouw van een compleet nieuwe<br />
demonstrator stellen Sirris en POM West-Vlaanderen de maakindustrie in staat om in een waarheidsgetrouwe omgeving<br />
de mogelijkheden van Industrie 4.0 uit te testen. Daarmee willen beide organisaties aantonen dat een kmo met<br />
een budget van 100.000 euro een slimme assemblagecel kan bouwen met de technologie die vandaag op de markt<br />
beschikbaar is. Met een terugbetalingstermijn van minder dan drie jaar komt Industrie 4.0 zo in ieders handbereik.<br />
Hoewel vele bedrijven al stappen gezet<br />
hebben naar hun transformatie tot factory<br />
of the future, blijft ondersteuning een noodzaak.<br />
Zeker voor kmo’s die zich toespitsen op<br />
de productie van kleine reeksen met veel varianten<br />
en daardoor moeten opboksen tegen<br />
een hoge complexiteit. Dan is er nood aan<br />
eenvoudige laagdrempelige oplossingen. Een<br />
belangrijke zet richting efficiëntere productie<br />
zijn gebruiksvriendelijke ingrepen die moeilijk<br />
en repetitief werk eenvoudiger maken door<br />
de operator te ondersteunen. Bovendien<br />
moet men kunnen overschakelen naar een<br />
hogere reactiesnelheid door de seriegrootte<br />
te reduceren tot een single-piece-flow, de<br />
buffer in productie tot nul te herleiden en<br />
gebruik te maken van one-touch logistiek en<br />
zelfsturende productiecellen.<br />
48 | ia-online.be<br />
De demolijn bestaat uit zes cellen die samen een<br />
assemblagelijn vormen voor de efficiënte fabricage<br />
van productfamilies met veel variaties.
Het is een proeftuin voor Industrie 4.0, die als experimenteerruimte kan worden gebruikt door bedrijven.<br />
Future-proof assemblagelijn<br />
Om aan deze en andere verzuchtingen tegemoet<br />
te komen, besloot Sirris een nieuwe<br />
pilootlijn te ontwikkelen in het Smart &<br />
Digital Factory in Kortrijk, een initiatief dat<br />
Sirris opstartte en verder uitwerkt samen<br />
met zijn (industrie)gedreven partner, de POM<br />
West-Vlaanderen in het kader van Fabriek<br />
voor de Toekomst Machinebouw & Mechatronica.<br />
Deze testversie van de fabriek van de<br />
toekomst bestaat uit een assemblagelijn van<br />
zes cellen, volledig in de lijn van Industrie 4.0<br />
en doordrongen van de QRM-gedachte. De<br />
assemblagelijn integreert niet alleen operator<br />
ondersteunende oplossingen en strategieën<br />
die een snelle respons mogelijk maken, maar<br />
er is eveneens aandacht voor technologieën<br />
die first-time-right mogelijk maken door onder<br />
meer menselijke fouten te detecteren en te<br />
voorkomen. Een ander belangrijk aspect in<br />
de kwaliteitsbeheersing van de fabriek van de<br />
toekomst is het leren uit fouten en een streven<br />
naar continue verbetering. De gebruikte ICToplossingen<br />
moeten voldoende wendbaar zijn<br />
om dit te ondersteunen. Beide organisaties<br />
willen met de nieuwe lijn aantonen dat een<br />
kmo met een budget vanaf 100.000 euro een<br />
dergelijke slimme assemblagecel kan bouwen.<br />
De ROI moet komen van een verbetering van<br />
manproductiviteit, kwaliteitsbeheersing en<br />
verhogen van snelheid en flexibiliteit met een<br />
terugbetalingstermijn van minder dan drie jaar.<br />
Samenstelling van de<br />
assemblagelijn<br />
De demolijn bestaat uit zes cellen die samen een<br />
assemblagelijn vormen voor de efficiënte fabricage<br />
van productfamilies met veel variaties. <br />
Beide organisaties willen met de nieuwe lijn aantonen dat een kmo met een budget vanaf 100.000 euro een<br />
dergelijke slimme assemblagecel kan bouwen.<br />
ia-online.be<br />
| 49
Het uitgangspunt is de operator die efficiënt moet kunnen werken.<br />
Het uitgangspunt is de operator die efficiënt<br />
moet kunnen werken. Dit via ondersteuning<br />
van allerlei technologieën, zoals een cobot,<br />
AGV, digitale werkinstructies die geprojecteerd<br />
worden op een scherm of het werkvlak.<br />
Daarnaast worden de principes van QRM,<br />
lean en kaizen ingezet. De digitale integratie<br />
van de verschillende processen en tools is<br />
eveneens in deze lijn voorzien. Verschillende<br />
discrete-manufacturing-bedrijven hebben al<br />
interesse getoond. Vooral de manier waarop<br />
een gepersonaliseerd klantenorder volautomatisch<br />
wordt vertaald naar een productieorder<br />
met volledig gedetailleerde picking- en<br />
montage-instructies wordt als een belangrijke<br />
meerwaarde aanzien. De opstelling maakt<br />
deel uit van een testversie van de fabriek<br />
van de toekomst die Sirris ontwikkelt, om<br />
bedrijven in realiteit te laten proeven van de<br />
mogelijkheden van Industrie 4.0. Het is een<br />
proeftuin, die als experimenteerruimte kan<br />
worden gebruikt. Na de officiële inbedrijfsstelling<br />
kunnen ze de lijn zelf uittesten in<br />
functie van hun eigen activiteiten. Ze kunnen<br />
er het verschil tussen de vaak mooie theorie<br />
en de soms frustrerende praktijk zelf ervaren<br />
en er de nodige lessen uit trekken. Op termijn<br />
zal het applicatielab verder uitgebouwd<br />
worden tot een echt ‘experience center’. ■<br />
‘Met een budget vanaf 100.000 euro kan men al<br />
een slimme assemblagelijn bouwen’<br />
De ROI moet komen van een verbetering van manproductiviteit, kwaliteitsbeheersing<br />
en verhogen van snelheid en flexibiliteit.<br />
50 | ia-online.be
Mijn bedrijf is heel bedreven in het recycleren.<br />
Wij laten onze gebruikte smeerolie ophalen door een geregistreerd inzamelaar.<br />
Gebruikte smeerolie is een gevaarlijke afvalstof. Daarom gelden er strenge regels voor de opslag, het transport en de<br />
verwerking ervan. Alleen als de smeerolie van uw bedrijf wordt opgehaald volgens de procedure die OVAM, LB of OWD<br />
voorschrijft, kan ze op een milieuvriendelijke manier worden verwerkt. Reken dus op een geregistreerd inzamelaar om<br />
uw olie op te halen. Dan bent u zeker dat bij u in het bedrijf alles gesmeerd loopt.<br />
TIP: kleine hoeveelheden gebruikte smeerolie kunnen recht geven op een forfaitaire vergoeding.<br />
Ontdek alle details op www.valorlub.be<br />
EERST SMEREN, DAN RECYCLEREN<br />
valorlub.be
Sectornieuws<br />
State-of-the-art<br />
datacenteroplossing<br />
Twee protocol gateways<br />
voor naadloze<br />
protocolconversie<br />
Advantech breidt zijn protocol gateway<br />
productenlijn uit met de introductie van<br />
twee nieuwe series EKI-1221IEIMB &<br />
EKI-1221PNMB protocol gateways voor<br />
protocolconversie.<br />
ABB is door Serverius, één van de grootste datacenter-aanbieders in<br />
Nederland, gekozen om zijn datacenter te moderniseren, waarmee<br />
een hogere efficiëntie, betrouwbaarheid en kwaliteit gerealiseerd<br />
zal worden. De afgelopen jaren is Serverius hard gegroeid en is hun<br />
klantenkring enorm toegenomen<br />
Om deze groei te kunnen waarborgen en aan de alsmaar toenemende<br />
eisen te kunnen voldoen heeft Serverius besloten om hun huidige datacenter<br />
in Meppel te vernieuwen. De vernieuwing is bedoeld om downtime<br />
voor bestaande klanten tot een minimum te beperken en een hoger kwaliteitsniveau<br />
te realiseren. Hiertoe wordt het datacenter volledig redundant<br />
uitgevoerd. “De uitgebreide kennis en ervaring op het gebied van datacenters<br />
speelde een belangrijke rol in de keuze voor ABB”, aldus Alfred<br />
van den Berg, head of Technical Infrastructure Serverius. “Naast hoogwaardige<br />
producten kunnen we zo ook gebruik maken van de internationale<br />
knowhow.” Centraal in de nieuwe stroominfrastructuur staat het TriLine<br />
schakelsysteem van ABB; een bewezen oplossing die betrouwbaarheid<br />
en kwaliteit combineert met veiligheid. Het systeem wordt gecombineerd<br />
met een groot aantal redundant uitgevoerde DPA 500 UPS-systemen. De<br />
beschikbaarheid van de stroomvoorziening is daarmee geoptimaliseerd.<br />
Het totaal geïnstalleerde UPS-vermogen van deze 2N+1 oplossing ligt op<br />
1 MW. ABB’s SMISSLINE TP systeem: ’s werelds eerste aanrakingsveilige<br />
busbarsysteem is ook één van de belangrijke elementen van de moderniseringsslag<br />
bij Serverius. Hiermee kunnen lastvrije modules en componenten<br />
onder spanning worden geplaatst en verwijderd zonder persoonlijke<br />
beschermingsmiddelen ter beveiliging tegen elektrisch gevaar.<br />
Deze nieuwe protocol gateway apparaten<br />
zijn ontworpen voor betrouwbare protocol<br />
uitbreidbaarheid en naadloze integratie in<br />
bestaande netwerkapparaten. Ze bieden een<br />
verantwoorde oplossing voor het efficiënt<br />
converteren van data van bestaande apparaten<br />
en beperken zo de noodzaak om dure<br />
apparaten aan te schaffen, evenals softwareprogrammeerfouten.<br />
Door het toevoegen<br />
van deze protocol gateway apparaten aan<br />
bestaande netwerkinfrastructuren kunnen<br />
klanten een consistent datapad bouwen<br />
tussen anders niet-compatibele netwerkapparaten<br />
en daarmee de gebruiksduur ervan verlengen zonder hoge kosten of<br />
een forse upgrade. De implementatie van Advantech’s protocol gateway<br />
serie is eenvoudig en snel. De gateways zijn eenvoudig in te stellen en te<br />
configureren en zijn compatibel met Siemens en Rockwell HMI/PLC’s. Ze<br />
hebben een ingebouwde diagnostische tool die data kan koppelen en<br />
de status van aangesloten apparaten real-time kan controleren. Dit stelt<br />
operators in staat om verzamelde data te gebruiken en analyseren en<br />
passende oplossingen te vinden om potentiële problemen te voorkomen.<br />
Instrumentengegevens van elke machine of apparaat kunnen worden<br />
verzonden via EtherNet/IP of PROFINET PLC protocolconversie, uitgevoerd<br />
door een Advantech protocol gateway voor verdere analyse om de conditie<br />
van de serviceapparatuur te controleren.<br />
Cloudgebaseerde oplossing<br />
voor collecteren van<br />
remote data<br />
Wenst u data van uw remote sites te integreren in een gecentraliseerde applicatie,<br />
historian of ERP-systeem? Dan is DataMailbox, een nieuwe Talk2M<br />
service voor tijdelijke opslag van uw remote data en alarmen de ideale oplossing.<br />
De eWON Flexy stuurt zijn historische data naar DataMailbox, gekoppeld<br />
aan uw Talk2M account. Deze historische data zijn dan eenvoudig vanaf<br />
uw applicatie af te halen op DataMailbox door een door eWON gratis aangeboden<br />
DMWeb API. Zo hoeft u zelf geen publieke internetserver te hosten<br />
en te onderhouden. Een geïntegreerd mechanisme waakt er verder over dat<br />
uw data niet dubbel wordt verstuurd. En dankzij het DMWeb protocol kan<br />
de synchronisatie van uw data zeer eenvoudig verlopen.<br />
52 | ia-online.be
Sectornieuws<br />
Nieuwe planetaire reductor:<br />
compact, sterk, economisch<br />
eerste gezicht overbodige meters? Omdat er anders problemen opduiken<br />
als de vulmachine stilvalt. Want als deze stilligt, kunnen de bussen<br />
in de blaasmachine nergens naartoe. En in de blaasmachine lopen de<br />
temperaturen hoog op, met als gevolg dat de zestig bussen die daar<br />
vastzitten kapotgaan. Het nieuwe conveyorsysteem creëert dus naast<br />
een automatische flow ook een bufferruimte. Als de vulmachine nu<br />
stilvalt, kunnen de bussen in de blaasmachine tenminste allemaal weg.<br />
Dat betekent ook dat de operatoren de blaasinstallatie niet hoeven<br />
uit te schakelen. Want als dat gebeurt, duurt het natuurlijk een hele<br />
tijd voor die weer op de juiste temperatuur komt. En dit zou dubbel<br />
tijdverlies betekenen<br />
Bonfiglioli introduceert de nieuwe 300M serie planetaire reductoren<br />
voor industriële toepassingen.<br />
De 300M serie, met zijn geoptimaliseerde reductietrappen, staat niet<br />
alleen voor de hoogste prestaties en een hogere koppeldichtheid bij<br />
dezelfde compacte afmetingen, maar is daarbij leverbaar in twintig<br />
bouwgrootten met uitgaande koppels van 1.3 tot 1.300 kNm. De planetaire<br />
overbrengingen zijn uitgerust met nieuw ontworpen planeetlagers,<br />
die bij een groot aantal cycli tot 50% meer koppel leveren. De serie is<br />
volledig uitwisselbaar met de bekende 300 serie en is geschikt voor geïntegreerde<br />
motorreductoren, IEC en NEMA elektrische en hydraulische<br />
motoren. Dankzij de verbeterde planeetlagering garandeert de 300M<br />
serie compactheid, kostenbesparing, evenals betrouwbaarheid en een<br />
maximaal 20% langere levensduur. Het optionele geïntegreerde koelsysteem<br />
kan voor een besparing van tenminste één bouwmaat zorgen, of<br />
vormt een uitstekend alternatief voor tandwielkasten met schuine vertanding.<br />
Typische toepassingen zijn te vinden in material handling, alsmede<br />
in vele andere applicaties die vragen om een hoge koppeldichtheid in<br />
combinatie met een geoptimaliseerd gebruik van ruimte.<br />
Uitbreiding in gamma sensor<br />
en actuatorbekabeling<br />
Voor industriële toepassingen waar hoge eisen gesteld worden<br />
aan de resistentie en duurzaamheid van de onderdelen, introduceert<br />
Lapp een uitbreiding in het gamma S/A bekabeling: Unitronic®<br />
Robust S/A FD. Op basis van de reeds beproefde Ölflex®<br />
Robust kabels, is het gamma uitgebreid in het domein van sensoren<br />
actuatorbekabeling.<br />
Conveyorsysteem vermijdt dat<br />
hele afvullijn stilligt<br />
Wat gebeurt er als er één deel van uw productielijn stilvalt? Bij<br />
PVG Liquids zou dat twee gevolgen hebben: een hele lijn die stilligt<br />
en het risico op beschadigde producten. PVG Liquids maakt<br />
deel uit van de PVG Group en is gespecialiseerd in kachelbrandstof.<br />
In hun site in Gent nemen zij het hele proces voor hun rekening: van de<br />
productie van de brandstof tot het vullen van de bussen. Easy Systems<br />
ontwierp en maakte voor hen een conveyorsysteem dat het transport<br />
van de blaasmachine tot aan de afvulinstallatie automatiseert. De<br />
brandstofbussen zijn in eerste instantie niet meer dan een pad, een<br />
klein stukje plastic. De blaasmachine vult die pads met lucht tot ze hun<br />
definitieve vorm bereiken. Dan volgen ze een meterslang traject naar de<br />
afvulinstallatie, die eigenlijk vlak in de buurt staat. Waarom die op het<br />
Door de TPE buitenmantel is de kabel geschikt voor buitengebruik, in<br />
industriële toepassingen met zware mechanische en thermische belasting,<br />
en in de voedingsindustrie waar veelvuldig gereinigd wordt.Zijn<br />
breed temperatuurbereik (-50°C tot 90°C) maakt de kabel breed inzetbaar.<br />
Zelfs in water tot 60°C houdt de kabel probleemloos. Door de<br />
korte slaglengte is de kabel ook te gebruiken in hoogflexibele toepassingen,<br />
zoals in energiekettingen.<br />
ia-online.be<br />
| 53
MEZ MOTOREN BELGIUM<br />
Sectornieuws<br />
Verhuizing naar state-of-theart<br />
kantoorgebouw<br />
Ongeveer drie jaar geleden gaf Endress+Hauser de start om een<br />
nieuw kantorencomplex te tekenen. Het moest tegemoetkomen<br />
aan drie doelstellingen: innovatief zijn, nog ruimte bieden voor<br />
groei en een stimulerende omgeving vormen voor medewerkers,<br />
klanten en partners. In oktober werd het nieuwe kantoor, gelegen<br />
aan de Carlistraat 17-19 in Brussel officieel geopend.<br />
Uw elektromotor<br />
niet kopen bij VAN HOUCKE?<br />
Dan heeft u het<br />
Het kantorencomplex is gebouwd op een site van 10.000 m² en heeft een<br />
oppervlakte van 3.600 m², verdeeld over vier verdiepingen van telkens<br />
900 m². Daarmee biedt het dubbel zoveel ruimte als het oude kantoor<br />
dat enkele huisnummers (13) verder ligt. Voor de architectuur werd in zee<br />
gegaan met Ava Partners, terwijl Vandebussche instond voor de bouw. In<br />
totaal ging het nieuwe kantorencomplex gepaard met een prijskaartje<br />
van 6,6 miljoen euro. Duurzaamheid, milieuvriendelijkheid en energiebesparing<br />
stonden centraal in het concept. Zo werd het gebouw uitgerust<br />
met een geothermische energievoorziening, 175 zonnepanelen en eigen<br />
Endress+Hauser meetapparatuur. Bovendien is het gebouw zodanig<br />
geconcipieerd dat samenwerking volop gefaciliteerd en bevorderd wordt.<br />
De kantoren staan bijvoorbeeld in verbinding met de technische ruimtes<br />
zodat openheid, transparantie en een efficiënte communicatie gegarandeerd<br />
zijn. Verder herbergt het gebouw een Customer Experience Showroom<br />
om de expertise van Endress+Hauser te demonstreren.<br />
Mez Motoren Belgium<br />
Vlamingveld 32 8490 Jabbeke<br />
<strong>05</strong>0/25.04.90<br />
mez@vanhoucke.be<br />
www.mezmotorenbelgium.be<br />
54 | ia-online.be
Sectornieuws<br />
Succesvolle derde editie<br />
gebruikersdag<br />
Op 4 oktober organiseerde het Consortium Bordenbouw de<br />
derde editie van de Education Cabinet Users’ Day in het opleidingscentrum<br />
Anttec in Berchem. Een 45-tal gebruikers en geïnteresseerden<br />
namen deel aan deze succesvolle editie.<br />
“De Users Day stond dit jaar in het teken van information sharing”,<br />
vertelt Karl Declercq, general sales en marketing manager van Phoenix<br />
Contact. “Als Consortium Bordenbouw willen we een platform creëren<br />
waar leerkrachten hun ervaringen met het Education Cabinet met<br />
collega-leerkrachten kunnen delen. Het is de gelegenheid bij uitstek<br />
om inspiratie op te doen over de mogelijke toepassingen van het<br />
Education Cabinet op school. Ik mag wel stellen dat we in deze missie<br />
geslaagd zijn.” Drie leerkrachten presenteerden en demonstreerden<br />
er hun Education Cabinet project. Naast de demo-opstelling van VTS<br />
Sint-Niklaas kon men niet kijken. Luc Rothier, leerkracht 3de graad Elektrische<br />
Installatietechnieken: “Het Education Cabinet is zeker een meerwaarde<br />
voor de lessen elektriciteit en automatisatie. Het bord is niet<br />
alleen geschikt als didactisch materiaal bij de theorielessen maar is ook<br />
geschikt voor gebruik tijdens de praktijklessen. Twee jaar geleden zijn<br />
we gestart met de uitbreiding van het bord met een transportband. We<br />
hebben ondertussen een aantal extra I/O-modules geïnstalleerd zodat<br />
we ook sensoren en elektro-pneumatische actoren kunnen aansluiten.<br />
De leerlingen gaan zelf mee ontwerpen, installeren, programmeren en<br />
testen. Dit schooljaar gaan we het Festo ventieleiland in een aparte<br />
kast plaatsen en het Cabinet opnieuw bekabelen. Deze variatie en<br />
flexibiliteit is niet alleen motiverend voor de leerlingen maar ook voor<br />
de leerkrachten.”<br />
watermist te verspreiden kunnen alle oppervlakken<br />
in een kamer hieraan worden<br />
blootgesteld. Hoewel ozon een natuurlijk<br />
gas is, is het schadelijk bij hoge<br />
concentratieniveaus wat vereist<br />
dat de operator zich buiten de<br />
afgesloten ruimte bevindt, terwijl<br />
de robot zijn cyclus doorloopt.<br />
Thomas Clapper, verantwoordelijk<br />
voor de productie bij Infuser.<br />
“We hadden een alzijdig stralend<br />
toegangspunt nodig dat bovendien<br />
100% afgedicht is. Toen stuitten we<br />
op de Anybus Wireless Bolt van HMS<br />
<strong>Industrial</strong> Networks.” De Anybus Wireless<br />
Bolt is een draadloos toegangspunt<br />
dat gemonteerd wordt op machines. Hij communiceert<br />
via WLAN of Bluetooth tot 100 m en is ontworpen voor zware<br />
industriële condities, zowel wat betreft fysieke behuizing als draadloze<br />
communicatie. Het was precies wat STERISAFE nodig had. “We gebruiken<br />
WLAN om te communiceren tussen de PLC in de robot en de tablet<br />
en hebben veel profijt van de robuuste communicatie die de Wireless<br />
Bolt biedt. We moesten ook unieke verbindingen voor elk robot/tablet<br />
paar ontwerpen, zodat we meerdere machines zonder radio-interferentie<br />
binnen hetzelfde gebied kunnen laten draaien. Ook dit lukte dankzij<br />
de Anybus Wireless Bolt”, aldus Clapper.<br />
Desinfectierobot heeft<br />
robuuste draadloze toegang<br />
via Anybus Wireless Bolt<br />
STERISAFE-Pro is een desinfectierobot van het Deense bedrijf<br />
Infuser. Het desinfecteert oppervlakken in ruimtes - bijvoorbeeld<br />
patiëntenkamers, operatiekamers of hotelkamers – en verwijdert<br />
daarbij 99,9999% van de pathogenen.<br />
De robot produceert ozon (O 3<br />
) door gebruik te maken van de aanwezige<br />
zuurstof (O 2<br />
) in de ruimte. Door de ozon samen met een fijne<br />
ia-online.be<br />
| 55
Sectornieuws<br />
Robuuste veldbusmodule<br />
met veilige verbinding voor<br />
aansluiting van intelligente<br />
sensoren<br />
Bijkomende afmetingen<br />
voor modulaire industriële<br />
tandwielkasten<br />
Nord Drivesystems heeft dit jaar twee nieuwe tandwielkasten met<br />
nominale draaimomenten van 15 en 20 kNm geïntroduceerd. Met<br />
deze nieuwste toevoegingen aan het gamma bestaat de serie nu<br />
uit elf reductorgroottes die uitgangskoppels leveren tot 250 kNm.<br />
De decentrale IO-Link-mastermodules dienen als gateway tussen<br />
intelligente IO-Link-sensoren en de veldbus. Ze zijn ook de<br />
beste keuze voor de moeilijkste omgevingen: de materialen<br />
en het productieproces zijn identiek aan die van de ifm verbindingsleidingen<br />
van de beproefde productserie EVC.<br />
De ecolink technologie staat garant voor betrouwbare, permanent<br />
dichte M12-verbindingen van de aansluitleidingen. Veel sensoren<br />
vereisen een energiebegrensde voeding met UL Class2-goedkeuring.<br />
De daaraan verbonden begrenzing van de energie vindt gewoonlijk<br />
plaats via een bijbehorende voedingsadapter. Met de IO-Link-masters<br />
uit de serie AL kunnen nu ook sensoren conform UL Class2 worden<br />
gevoed, zonder dat ze gebruikt moeten worden met een energiebegrensde<br />
voedingsadapter volgens UL Class2-goedkeuring. De<br />
intuïtieve software vindt alle IO-Link-masters in het netwerk en stelt<br />
een overzicht op van de complete installatie. Bovendien worden alle<br />
aangesloten sensoren met de desbetreffende parameters weergegeven.<br />
Zodoende is een parametrering van alle sensoren in het systeem<br />
vanuit een centrale locatie mogelijk. De aansluiting van sensoren<br />
en actuatoren vindt plaats via standaard M12-verbindingsleidingen<br />
zonder afscherming. Er kunnen tot vier of acht (afhankelijk van de<br />
uitvoering) IO-Link-sensoren worden aangesloten en met in totaal 3,6<br />
A worden gevoed. Met het toebehoren EVC693 kan extra hulpenergie<br />
voor de aansluiting van IO-Link-actuatoren worden aangevoerd. De<br />
leidinglengte mag tot 20 m bedragen. De gegevens van de sensoren<br />
worden digitaal overgedragen. In tegenstelling tot analoge signalen<br />
kunnen contactweerstanden en EMV-storingen die signalen hierbij<br />
niet vervalsen.<br />
De industriële tandwielkasten van Nord geven bijzonder veel verschillende<br />
configuratiemogelijkheden voor applicatiespecifieke aandrijfoplossingen.<br />
Het modulaire assortiment omvat dual-gear opstellingen, hulpaandrijvingen,<br />
remmen, koppelingen, terugloopblokkeringen, swing bases en – een<br />
gloednieuwe functie – geëextrudeerde flenzen. Daarnaast zijn er diverse<br />
mogelijkheden voor het afdichten, naast de oplossingen voor monitoring<br />
en temperatuurbeheer. De tandwielkasten kunnen gemonteerd<br />
worden op alle zes de kanten. De overbrengingsverhoudingen kunnen<br />
geconfigureerd worden in kleine stapjes tussen 5,54:1 tot 30.000: 1 – dit<br />
met twee, drie of vier overbrengingstrappen en met een extra primaire<br />
transmissietrap indien nodig. Alle tandwielkasten worden standaard in de<br />
eendelige UNICASE behuizing gemaakt. Dit zorgt voor een uitstekende<br />
duurzaamheid, een zeer hoge vermogensdichtheid, compacte afmetingen<br />
en een hoge overbelastingscapaciteit. Nord configureert complete<br />
aandrijfsystemen door het combineren van tandwielkasten met motoren<br />
en aandrijfelektronica zodat deze ingezet kunnen worden voor veeleisende<br />
toepassingen in transportsystemen, pompen en roerwerken. De<br />
typische toepassingsgebieden voor deze toestellen zijn onder andere<br />
bulkverwerking, de cementindustrie, staalindustrie, procesengineering,<br />
houtbewerking, suikerverwerking en afvalwaterbeheer.<br />
Veilige, digitale signalen met<br />
maximale functionaliteit<br />
De FieldConnex Multi-Input Output (MIO) laat u toe digitale signalen<br />
van verschillende functies via een enkel adres met de veldbus te verbinden.<br />
Als eerste compacte veldbuscomponent op de markt biedt de MIO<br />
intrinsiekveilige ingangen en uitgangen voor discrete signalen met vier<br />
verschillende functies. FieldConnex® MIO controleert de status van<br />
een totaal van twaalf NAMUR-sensoren of bestuurt tot vier kleppen,<br />
inclusief eindpositieterugmelding en partial stroke test. De Multi-Input<br />
Output is voorzien van ingebouwd breuk- en looptijdtoezicht voor<br />
56 | ia-online.be
Sectornieuws<br />
kleppen en zendt een alarmsignaal uit wanneer grenswaarden worden<br />
overschreden. De MIO laat ook overloop- en droogloopbescherming toe<br />
in vaten of leidingen gemonitord aan de hand van trilvorkniveauschakelaars.<br />
Voor het eerst vergaart de veldbuscomponent signalen van impulsen<br />
frequentiegeneratoren. De features van de MIO zorgen voor een<br />
doelgericht en proactief onderhoud en verlengde onderhoudsintervallen<br />
met het hoogst mogelijke efficiëntieniveau. Dit vermijdt onvoorziene<br />
stilstanden en verhoogt de economische productiviteit van de installatie.<br />
Alle ingangen en uitgangen van de FieldConnex® MIO zijn intrinsiekveilig<br />
en gebruiksvriendelijk dankzij de mogelijkheid om hen collectief<br />
of individueel te configureren. De component wordt in de onmiddellijke<br />
nabijheid van de sensor geïnstalleerd om een efficiënte installatielay-out<br />
te garanderen. Dit beperkt niet enkel de bedrading, maar ook de kosten<br />
en tijd die nodig is voor installatie. De verbeterde kabeldoorvoer en<br />
ruime klemruimte zorgen bovendien voor een eenvoudige aansluiting.<br />
Elektrische installatie van<br />
capaciteitsuitbreiding<br />
waterstofcentrale<br />
AO Melotte heeft in samenwerking met de technische afdeling<br />
Colruyt Group de middenspanningscabine op de Colruyt Group<br />
site Dassenveld te Halle in het kader van een capaciteitsuitbreiding<br />
van groene waterstof gebouwd en geïnstalleerd.<br />
Het Algemeen Laagspanningsbord (ALSB) werd bij P&V Elektrotechniek<br />
ontworpen en gebouwd. Colruyt Group is reeds vanaf 2011 actief<br />
met waterstof als geschikt alternatief voor fossiele brandstoffen. “De<br />
middenspanningscabine werd gezet om onze productiecapaciteit te<br />
verdrievoudigen. Daar waar we tot op heden 2,7 kg waterstof per<br />
uur kunnen produceren, is het de bedoeling om in de toekomst 8,1 kg<br />
waterstof per uur te produceren. Om dit te realiseren had één van onze<br />
elektrolyse-installaties capaciteitsuitbreiding nodig”, aldus Dimitri Van<br />
den Borre van Colruyt Group. AO Melotte werd vanaf het begin betrokken<br />
bij dit project om mee te denken over de middenspanningscabine.<br />
AO Melotte heeft het betonnen prefabgebouw samen met de mensen<br />
van Colruyt Group ontworpen en geplaatst. Daarnaast stond het bedrijf<br />
ook in voor de volledige installatie van de middenspanning, de transformatoren,<br />
en het in dienst stellen van de installatie. Eveneens stonden zij<br />
in voor het afwerken en verbinden van de nieuwe middenspanningskabels.<br />
“Dankzij de geavanceerde technische expertise en de ervaring van<br />
onze mensen voeren wij alles in eigen beheer uit, op het distributiebord<br />
na. Daarvoor doen we een beroep op P&V Elektrotechniek”, vertelt<br />
Marc Vertessen, gedelegeerd bestuurder van AO Melotte. “Je kan het<br />
vergelijken met een sleutel-op-de-deur-oplossing. Samen met het P&V<br />
team geeft deze aanpak ons een grotere flexibiliteit en zo hebben we<br />
de strakke timing voor dit project kunnen aanhouden.”<br />
Digitaliseringstoepassingen<br />
voor de technologische<br />
industrie<br />
Siemens zal tijdens SPS IPC Drives in Nurenberg diverse toepassingen<br />
en voorbeelden demonstreren van manieren waarop<br />
de technologische industrie - machinebouwers en plantmanagers<br />
- dankzij digitalisering het concurrentievoordeel kan<br />
verscherpen.<br />
Onder het motto ‘Discover the<br />
Value of the Digital Enterprise’<br />
zal het bedrijf in hal<br />
11 op een oppervlakte<br />
van niet minder<br />
dan 4.400 m² de<br />
nieuwste aanwinsten<br />
voorstellen<br />
uit zijn Digital Enterprise<br />
portfolio. De innovaties gaan van<br />
nieuwe softwareversies voor meer efficiënte<br />
engineering over digitale aandrijfsystemen tot het open,<br />
cloud-gebaseerde IoT-besturingssysteem MindSphere, dat mogelijkheden<br />
opent voor nieuwe bedrijfsmodellen. Hiermee kunnen bedrijven<br />
in de maak - en procesindustrie hun flexibiliteit, efficiëntie en snelheid<br />
verbeteren, bijvoorbeeld door gebruik te maken van een ‘digital twin’<br />
om producten, productieprocessen of installaties te simuleren en te<br />
optimaliseren over de volledige waardeketen. “Met ons uitgebreid<br />
portfolio van softwaregebaseerde systemen en automatiseringstechnologieën<br />
voor de volledige waardeketen ondersteunen we bedrijven<br />
in de maakindustrie op hun traject naar digitale transformatie”, legt<br />
Jan Mrosik, CEO van de Digital Factory Division, uit. “Voorbeelden<br />
hiervan zijn de TIA Portal, waar het engineering-werk met 30% kan<br />
worden gereduceerd, of MindSphere, ons open, cloud-gebaseerd<br />
besturingssysteem voor het Internet of Things. Daarmee kunnen<br />
bedrijven uit de meest uiteenlopende industrietakken nieuwe digitale<br />
diensten en bedrijfsmodellen ontwikkelen.”<br />
ia-online.be<br />
| 57
PEOPLE<br />
with drive<br />
Since 1947 our strong<br />
capacity for innovation<br />
has depended on people.<br />
For it is the needs of our<br />
customers and the ideas of<br />
our employees that drive<br />
us forward – and they are<br />
also setting Industrie 4.0 in<br />
motion.<br />
Koeling van<br />
elektronische<br />
modules<br />
chainflex® houdt stand ...<br />
Ethernet lineaire kabel<br />
76 Test<br />
miljoen slagen<br />
getest 3089<br />
Ethernet robot kabel<br />
22 Test<br />
miljoen cycli<br />
getest<br />
3486<br />
Koeloplossingen met:<br />
• Koelprofielen<br />
• Ventilatoren<br />
• Thermische film<br />
• Heatpipes<br />
• Peltier elementen<br />
Energietoevoer wordt eenvoudig met de wereldwijde nr. 1 in bewegende<br />
kabels: ● Grootste selectie, tot 7 verschillende prijsniveaus<br />
● Uit voorraad, vanaf 1 meter zonder snijkosten ● Het grootste<br />
testlab van de branche ● Beschikbaar als een voorgemonteerd<br />
kabelrupssysteem ● Levensduur kan online berekend worden<br />
www.igus.be/chainflextest<br />
Bezoek ons: SPS IPC Drives, Nürnberg – Hal 4 Stand 310<br />
Leuvensesteenweg 613<br />
B-1930 Zaventem Zuid 7<br />
I batenburg-mechatronica.com<br />
T +32(0)2 253 3120<br />
F +32(0)2 253 0897<br />
E info@batenburgbelgie.be<br />
plastics for longer life ®<br />
Vraag naar een gratis monster: Tel. 03-330 13 60 info@igus.be<br />
B(NL)-1147-CF Ethernet Linear-Robot 95x130M.indd 1 28.09.17 14:00<br />
Naamloos-1 1 17-10-17 11:01
Sectornieuws<br />
Nieuwe borstelloze DC-motor<br />
biedt verbeterde thermische<br />
eigenschappen<br />
Portescap introduceert zijn nieuwste chirurgische motoroplossing<br />
voor grote orthopedische aangedreven handgereedschappen.<br />
Deze nieuwe 12 mm (31,5 mm diameter) minimotor is<br />
leverbaar in 9,6 V, 12 V en 14,4 V uitvoering met gecanuleerde<br />
en niet-gecanuleerde opties.<br />
Deze motoren kunnen piekkoppels leveren tot 1,720 mNm in een<br />
compacte behuizing. Exemplaren zijn beschikbaar in minder dan twee<br />
weken om de cruciale ontwerpfase te versnellen wanneer meerdere<br />
snelle iteraties belangrijk zijn voor het afronden van de applicatiespecificaties.<br />
Deze aandrijvingen zijn geschikt voor verschillende<br />
toepassingen, zoals orthopedische boren, reciprocerende zagen, oscillerende<br />
zagen, sagittale zagen en ruimers. Daarnaast kunnen type<br />
12 motoren ook worden gebruikt in robot-chirurgische toepassingen,<br />
chirurgische schroevendraaiers en exoskeletten. Portescap’s borstelloze<br />
DC miniatuurmotoren voor chirurgische handgereedschappen<br />
zijn ontworpen en vervaardigd met behulp van een uniek proces<br />
waarbij statorwindingen en elektronica worden ingekapseld<br />
en beschermd tegen ruwe omgevingen, zoals<br />
autoclaven en vaatwassers, die bij deze toepassingen<br />
worden gebruikt. Daarnaast isoleert<br />
Portescap de wikkelingen volgens de<br />
medische veiligheidseisen voor<br />
hoogspanningsbescherming,<br />
verplicht voor aangedreven<br />
chirurgisch handgereedschap.<br />
Ruimte voor<br />
flexibel en gestructureerd<br />
kabelmanagement<br />
Bij de koppeling van volledig ingerichte netwerkkasten en<br />
serverracks krijgen installateurs vaak te maken met plaats-<br />
gebrek voor het leggen, bevestigen en bewaren van koperbekabeling<br />
en glasvezels. Een andere uitdaging doet zich voor bij<br />
het opstellen van een Cold- of Hot Cube systeem.<br />
Hier kan het immers gebeuren dat de installateur uitkomt op een<br />
ongelijk aantal Liquid Cooling Packages (LCP’s) in de twee kastrijen,<br />
terwijl er op dat moment geen budget is om extra LCP’s te installeren.<br />
De oplossing? De Rittal kabelrangeerbehuizing voor TS IT. Voor een<br />
optimale bereikbaarheid van de kabels heeft de kabelrangeerbehuizing<br />
een voor- en achterdeur. Dak- en bodemplaten met geïntegreerde<br />
borstelstrips verzekeren een snelle kabelinvoer. De standaard<br />
uitrusting met zes TS systeemchassis is bovendien ideaal voor een<br />
snelle, correcte bevestiging van de kabelbundels. De behuizing kan<br />
eenvoudig geïntegreerd worden in gekoppelde IT-racks. De behuizing<br />
is 300 mm breed, 2.000 of 2.200 mm hoog en 1.000 of 1.200 mm<br />
diep. Daarmee is ze volledig afgestemd op de TS IT racks van 42<br />
of 47 HE hoog. Het koppelingspakket wordt standaard meegeleverd.<br />
Wanneer de behuizing op het einde van een rij kasten geplaatst<br />
wordt, kan men een zijwand van het TS IT rack hergebruiken.<br />
Intelligent<br />
stockmonitoringsysteem<br />
Multitube Engineering, specialist op het gebied van Lean<br />
Manufacturing Hardware en Werma Benelux, Europees<br />
leider in signalisatie, slaan de handen in elkaar voor<br />
het nieuwe intelligente stockmonitoringsysteem:<br />
StockSAVER. Verminder uw stocklevel en verhoog uw<br />
cashflow dankzij deze simpele retrofitoplossing voor<br />
FIFO flow racks.<br />
Werma’s intelligente en nieuwste<br />
systeem elimineert alle traditionele<br />
Kanban-problemen. U<br />
kent vast en zeker deze problemen:<br />
Kanban-kaarten worden<br />
misplaatst en gaan verloren, de<br />
werknemer vergeet te scannen<br />
waardoor er incorrecte boekingen<br />
zijn en rekken verkeerd<br />
worden aangevuld. StockSAVER<br />
lost deze problemen op. Manuele<br />
scanning van stockopname is<br />
niet langer nodig. Sensoren op<br />
de rollenbanen van Multitube<br />
herkennen de containers en<br />
geven een totale transparantie<br />
van het voorraadniveau weer.<br />
Dankzij de automatische waarschuwing<br />
wordt de voorraad<br />
foutloos aangevuld. Menselijke<br />
fouten tijdens het aanvragen<br />
van nieuw materiaal en het<br />
incorrect aanvullen van de<br />
rekken worden onbestaande.<br />
De veiligheidsvoorraad wordt<br />
hierdoor aanzienlijk verminderd<br />
waardoor de cashflow toeneemt.<br />
ia-online.be<br />
| 59
Tekst Astin de Zeeuw | Beeld Kollmorgen-Thorsten Sienk en SigmaControl<br />
ETIKETTEREN MET<br />
MODULAIRE UNIT OP<br />
BASIS VAN 48 V<br />
In continue verpakkingsprocessen moet het snel gaan. Dat geldt niet alleen voor de snelheid van de transportband<br />
maar ook voor aanpassingen aan de lijn zelf. Met servodrivetechnologie op basis van 48 V heeft VH Verpakkingsmachines<br />
uit Weert (NL) een etiketteerapplicatie ontwikkeld die als modulaire unit gemonteerd kan worden.<br />
Met een combinatie van 48 V synchrone servomotoren en DC 061-1 as-modules van Sigmatek met resolverinput<br />
wordt de weg geopend naar een eenvoudige integratie van etiketteermodules in nieuwe machines of om het<br />
totale machinepark te upgraden.<br />
VH bouwt zijn verticale vul- en sealmachines<br />
voor continue productieprocessen zowel<br />
voor non-food als voor alles op het vlak van<br />
voedingsmiddelen (van geraspte kaas, bevroren<br />
groenten tot pasta) volledig in eigen<br />
beheer, zo ook deze unit. “Bij deze etiketteermodule<br />
is gekozen voor de servoaandrijftechniek<br />
met synchrone AKM servomotoren<br />
en voor PLC’s en servobesturing voor de<br />
industriële automatiseringsoplossingen van<br />
Sigmatek. Uniek aan deze etiketteermachine<br />
is de wijze waarop stroomregeling en motion<br />
control samenwerken. Hierdoor wordt een<br />
afzonderlijke oplossing geboden om met een<br />
lage spanning onafhankelijk van de verpakkingsmachine<br />
te functioneren. Daarnaast is<br />
de besturing van de assen zo compact dat<br />
inbouw in de bestaande configuratie eenvoudig<br />
is en nauwelijks kastruimte kost”, zegt<br />
managing director Marcel Wetemans.<br />
Less is more: VH verticale verpakkingsmachines met een zelf ontwikkelde etiketteermodule. Etiketten worden met<br />
een gesynchroniseerde snelheid ten opzichte van het verpakkingsproces vóór de inloop op de folie aangebracht.<br />
Foto: Kollmorgen Europe / Thorsten Sienk.<br />
Asmodule met resolver input<br />
De compacte, volledig geïntegreerde DC<br />
061-1 servoversterkers met standaardresolverinput<br />
(12 bits) maken een economische<br />
feedback (positiefeedback) mogelijk, passen<br />
op de DIN-rail en hebben dezelfde afmeting<br />
als de overige I/O modules van Sigmatek.<br />
“Deze configuratie voldoet aan alle eisen<br />
om de etiketteermodule met voldoende<br />
dynamisch bereik en een hoge precisie in<br />
te zetten”, zegt Sven Verlinden, accountmanager<br />
bij SigmaControl. Daarnaast is de<br />
DC-061-1 voorzien van een 24 V DC-uitgang<br />
voor het besturen van de rem en is de 48<br />
60 | ia-online.be
‘Een afzonderlijke oplossing om met een<br />
lage spanning onafhankelijk van de<br />
verpakkingsmachine te functioneren’<br />
V AKM synchrone servomotor met bijbehorende<br />
wikkelingen aangepast voor de<br />
lage voltages. De aandrijving heeft de taak<br />
etiketten van de rol op de buitenzijde van de<br />
verpakkingsfolie aan te brengen. Dit gebeurt<br />
met een gesynchroniseerde snelheid ten<br />
opzichte van het verpakkingsproces, zodat<br />
deze vóór de inloop aangebracht kan worden.<br />
Comfortabele engineering<br />
De DC-061-1 van Sigmatek biedt volledige<br />
servo-as functionaliteit in een klein pakket<br />
zonder technische beperkingen en kan eenvou-<br />
dig over bestaande netwerken via Ethernet<br />
communicatie worden geüpdatet. Met de<br />
all-in-one engineering software tool LASAL<br />
(IEC 61131-3 standaard), kan de projectontwikkeling<br />
en het programmeren van S-Dias<br />
modules comfortabel worden uitgevoerd. Een<br />
grote selectie van vooraf ontwikkelde motion<br />
componenten en technologische modules<br />
is in bibliotheken te vinden in de software.<br />
Voorbeelden hiervan zijn modules voor positionering,<br />
pad besturing en cams om meerdere<br />
assen te synchroniseren in een ruimte of jerk<br />
gelimiteerde bewegingsprofielen. ■<br />
De DC 061 asmodule van SIGMATEK met een<br />
vermogen van bijna 300 W op een grootte van<br />
enkel 12,5 x 103,5 x 72 mm. Foto: SIGMATEK.<br />
Live te zien op Precisiebeurs<br />
SigmaControl B.V. is exclusief distributeur<br />
voor de Benelux van Sigmatek en tekent<br />
op 15 en 16 november present op stand<br />
15 op de Precisiebeurs in het Nederlandse<br />
Veldhoven. Daar zullen de DC-061-1 modules<br />
in diverse demo’s live te zien zijn.<br />
ia-online.be<br />
| 61
Roterende aandrijvingen<br />
Lineaire aandrijvingen<br />
Elektromagneten<br />
Koelen | verwarmen | ventileren<br />
Relais | schakelaars<br />
Sensoren<br />
Subassemblies<br />
Rotero Belgium | Wayenborgstraat 10 | 2800 Mechelen | +32 (0)15 45 18 40 | info@rotero.be | www.rotero.com<br />
Providing unmatched precision.<br />
Providing Delivering unmatched 360° performance.<br />
precision.<br />
Delivering Advancing 360° intuitive performance.<br />
control.<br />
Advancing intuitive control.<br />
R2000 Detection<br />
R2000 2D Laser Detection<br />
Scanner<br />
2D Laser Scanner<br />
Stabiel scanmechanisme voor feilloze zonebewaking<br />
Stabiel De hoogste scanmechanisme hoekresolutie voor op de feilloze markt zonebewaking<br />
staat detectie van zeer kleine objecten toe<br />
De Eenvoudige hoogste hoekresolutie intuïtieve confi op guratie de markt van detectiezones<br />
staat detectie van zeer kleine objecten toe<br />
Eenvoudige intuïtieve confi guratie van detectiezones<br />
www.pepperl-fuchs.com/r2000detection<br />
www.pepperl-fuchs.com/r2000detection<br />
Advertenties controleren 1/2.indd 1 31-10-17 16:34
Tekst Els Jonckheere | Beeld Engels Logistics<br />
KLAAR VOOR DE TOEKOMST DANKZIJ<br />
VERNIEUWDE UITVALSBASIS<br />
De spelers van de maakindustrie hebben nood aan allerhande<br />
logistieke dragers uit kunststof die aan hun<br />
specifieke behoeften zijn aangepast. In een kmo-land<br />
als België betekent dit voor de aanbieders dus flink<br />
wat maatwerk in kleinere hoeveelheden. Door precies<br />
op deze vraag een kostenefficiënt antwoord te bieden,<br />
kent Engels Logistics een razendsnelle groei. In die mate<br />
zelfs dat het sinds dit jaar de volledige capaciteit van zijn<br />
uitvalsbasis in Beringen kan benutten.<br />
‘Sinds januari kan Engels Logistics het<br />
volledige volume van zijn uitvalsbasis<br />
in Beringen benutten’<br />
Dankzij een renovatie en de benutting van de totale capaciteit is<br />
Engels Logistics klaar voor de toekomst.<br />
Engels Logistics is een Nederlands familiebedrijf dat zich sinds 1955<br />
specialiseert in kunststof verpakkingen voor de maakindustrie. Intussen<br />
telt ze vier dochterbedrijven in Frankrijk, Duitsland, Portugal en<br />
(sinds 1996) ook in België. “Ons aanbod telt vier productgroepen”,<br />
vertelt managing director Bart Claessens. “Naast bakken, pallets en<br />
palletboxen, kan u bij ons terecht voor afvalbakken en -containers,<br />
magazijninrichting en (semi-)ondergrondse afvalcontainers. Onze<br />
producten onderscheiden zich door hun hoogwaardige kwaliteit. In<br />
combinatie met het feit dat we voor elke sector zelf experts in huis<br />
hebben, zorgt dit ervoor dat we echte maatoplossingen kunnen<br />
aanbieden, ook in kleine hoeveelheden.”<br />
Maximaal uit voorraad<br />
Engels Logistics is er trots op deze maatoplossingen maximaal uit<br />
voorraad te kunnen leveren. Vandaar dat de onderneming in 2012 een<br />
bestaand pand met een opslagcapaciteit van 10.000 m² in Beringen<br />
kocht. Tot vorig jaar moest ze noodgedwongen één vierde van deze<br />
ruimte aan een huurder afstaan. “Sinds januari kunnen we echter het<br />
volledige volume benutten. Niks te laat, want we kennen een continue<br />
groei”, vertelt Claessens. “Om deze groei te bestendigen, hebben<br />
we beslist om het gebouw meteen in een hedendaags kleedje te stoppen.<br />
Tevens investeerden we in een WKK (warmtekrachtkoppeling) die<br />
onze volledige warmte- en koudevraag opvangt. En de elektriciteit<br />
wordt geleverd door PV-panelen die 95% van onze energiebehoefte<br />
invullen. Kortom: vandaag hebben we een uitvalsbasis waarmee we<br />
klaar zijn voor de toekomst! ■<br />
ia-online.be<br />
| 63
Tekst Valérie Couplez | Beeld Festo, Linak en Rotero<br />
DE JUISTE<br />
AANDRIJVING KIEZEN<br />
Een machine die is uitgerust met een ideale aandrijving zal de eindgebruiker helpen om een hogere productieoutput<br />
te creëren en dus zijn investering sneller terug te verdienen. Dat vraagt om een aandrijving die gemakkelijk<br />
in te stellen en te gebruiken is en die ook problemen gemakkelijk kan verhelpen. Door de complexiteit van motion<br />
control is het echter geen evidentie om de juiste keuze te maken. Dit artikel probeert enkele richtlijnen aan te reiken<br />
om de juiste knopen te helpen doorhakken.<br />
De integratie van sturingscomponenten zoals<br />
PLC’s, HMI’s en I/O is een koud kunstje voor de<br />
meeste machinebouwers. Vaak komt het neer op<br />
een selectie van de juiste prijs-kwaliteitsverhouding<br />
voor een specifieke toepassing. In principe<br />
gaat hetzelfde op voor het controleren van bewegingen<br />
en maken gebruikers uit of pneumatisch<br />
of elektrisch voor hen het beste werkt. Motion<br />
control is echter een veel complexere materie.<br />
Het gaat niet louter om het in kaart brengen van<br />
het aantal in- en uitgangen en op basis daarvan<br />
een dimensionering maken voor de perfecte<br />
component. De keuze voor motion control<br />
omvat ook andere aspecten zoals mechanica, de<br />
fysische wetmatigheden van snelheid en versnelling<br />
en de elektronica van precisiecontrole. Elke<br />
applicatie moet telkens een afweging maken<br />
tussen verschillende elementen. De beweging<br />
van een snijmes bijvoorbeeld dat enkel op en<br />
neer moet gaan, zal veel simpeler en goedkoper<br />
gerealiseerd kunnen worden dan de productie<br />
van silicium wafers (dunne plak monokristallijn<br />
halfgeleider materiaal dat toepassing vindt in<br />
micro-elektronica).<br />
Pneumatische cilinder.<br />
Keuze impact op productiviteit<br />
Machinebouwers hebben allereerst keuze<br />
tussen verschillende aandrijvingen om mechanische<br />
actuatoren te laten bewegen. Dat kan<br />
op basis van luchtdruk (pneumatica) of op basis<br />
van elektrische energie. Een machine kan zelfs<br />
een combinatie van beiden bieden. De markt<br />
van elektrische aandrijvingen groeit momenteel<br />
een stuk sneller dan die van pneumatica. Dat<br />
‘Het snelst groeiende<br />
segment in motion<br />
control is de intelligente<br />
digitale servo-motor’<br />
Elektrische in-line actuator.<br />
heeft alles te maken met de drastische verbeteringen<br />
van de prijs-kwaliteitsverhouding van<br />
elektrische aandrijvingen. We hebben met zijn<br />
allen het idee dat met elektronica werkelijk<br />
elke behoefte beantwoord kan worden. Men<br />
mag echter niet uit het oog verliezen dat zowel<br />
pneumatische als elektrische aandrijvingen elk<br />
hun speelveld hebben. Weten waar, wanneer<br />
en waarom welke aandrijvingsvorm te gebruiken<br />
is wat de machinebouwer en uiteindelijk<br />
de eindgebruiker het grootste potentieel zal<br />
geven voor een optimale productiviteit en een<br />
minimale TCO (total cost of ownership).<br />
Waar en wanneer voor pneumatische<br />
aandrijvingen kiezen?<br />
In zijn basisuitvoering is een pneumatische<br />
aandrijving gemakkelijk 30% tot 50% goedkoper<br />
voor exact dezelfde toepassing dan een<br />
oplossing met een elektrische motor. Bovendien<br />
staat pneumatica garant voor een betrouwbare<br />
beweging voor eenvoudige in- en uit- en open<br />
neersignalen en roterende toepassingen die<br />
vragen om hoge krachten en een constante<br />
hoge snelheid. Typische pneumatische controllers<br />
hebben echter geen tussenpositionering.<br />
Vandaag kan er echter op verschillende manier<br />
demping geïntegreerd worden in de begin- en<br />
eindpositie om een zachtere stop te krijgen.<br />
Een bijkomende troef van pneumatische actuatoren<br />
is hun kleine voetafdruk binnen een<br />
machine. Verder zijn ze eenvoudig te installeren<br />
en te onderhouden. In sommige gevaarlijke<br />
omgevingen waar het risico op vonkvorming<br />
bestaat geniet pneumatica de voorkeur. De<br />
mythe dat pneumatische systemen energievreters<br />
zijn heeft te maken met lekken die kunnen<br />
ontstaan in slecht onderhouden machines. Een<br />
tijdig analyseren van pneumatische aandrijvingen<br />
zal helpen om een optimaal energieverbruik<br />
te garanderen.<br />
64 | ia-online.be
Een belangrijke troef van pneumatica is de kleine voetafdruk binnen de machine of toepassing. (Foto: Michael Genevro)<br />
Waar en wanneer voor servo-pneumatische<br />
aandrijvingen kiezen<br />
Waar de standaard pneumatische actuatoren<br />
geen tussenposities kennen of gecontroleerde<br />
lineaire snelheid, bieden servo-pneumatische<br />
actuatoren oneindige positiemogelijkheden aan.<br />
Deze geslotenkringsystemen bestaan al enkele<br />
decennia en beschikken over regelkleppen die<br />
de positionering van de cilinderzuiger perfect<br />
kunnen controleren. Oorspronkelijk gebeurde<br />
dat op basis van analoge signalen, vandaag<br />
gebeurt dat in de meest geavanceerde systemen<br />
met digitaal gestuurde multibittechnologie. De<br />
precieze controle stelt deze systemen in staat om<br />
tot 30% meer cycli per minuut af te werken dan<br />
standaard pneumatische actuatoren. Net als alle<br />
pneumatische aandrijvingen, zijn ze ideaal voor<br />
hogesnelheidstoepassingen in 24/7 productie.<br />
Waar en wanneer voor<br />
stappenmotoren kiezen?<br />
Een stappenmotor is een permanentmagneetmotor<br />
die met incrementele stappen beweegt. De<br />
standaarduitvoeringen hebben geen nood aan<br />
In één machine kan ook een combinatie van elektrische en pneumatische aandrijving gebruikt worden.<br />
feedback over de positie. Dit is typisch de meest<br />
goedkope variant van elektrisch aandrijvingen die<br />
bovendien weinig onderhoud vergt en gemakkelijk<br />
in gebruik is. Meer geavanceerde systemen<br />
daarentegen bieden servo-controle binnen een<br />
volledig gesloten kring. Ze zijn de ideale keuze<br />
voor toepassingen met een hoge torsie en een<br />
lage snelheid (minder dan 2.000 tpm). Beperkte<br />
incrementele bewegingen vragen om een stappenmotor.<br />
Verder worden ze vaak ingezet bij korte,<br />
repetitieve bewegingen, indexeren bijvoorbeeld.<br />
Waar en wanneer voor<br />
servo-motoren kiezen?<br />
Het snelst groeiende segment in motion control<br />
is de intelligente digitale servo-motor. Wanneer u<br />
een servo-motor koppelt aan de optimale actuator<br />
voor de toepassing dan krijgt u een hoogprecieze<br />
en makkelijk herhaalbare motion control. Elektrische<br />
servo-motoren hebben de eigenschap om<br />
de productiviteit te kunnen opdrijven en directe<br />
arbeidskosten te verlagen. In het verleden vroeg<br />
een wissel tussen verschillende producten wel<br />
om technisch geschoolde medewerkers om de<br />
machine mechanisch aan te passen. Dit kostte tijd<br />
en had een directe impact op de output. Vandaag<br />
kan de servo-besturing deze aanpassingen<br />
automatisch uitvoeren. De simpelste uitvoering<br />
is een eenassige servo-motor die toch al meteen<br />
stappenmotoren overtreft op vlak van kosten en<br />
functionaliteit. Meerassige precisietoepassingen<br />
waar een hoge versnelling aan gekoppeld is zullen<br />
daarentegen de kosten snel de hoogte injagen.<br />
Men kan verschillende actuatoren inzetten in<br />
combinatie met servo-motoren. ■<br />
ia-online.be<br />
| 65
Ridder iQ Analytics powered by Qlik de basis<br />
voor het maken van betrouwbare keuzes<br />
Als manager heeft u natuurlijk de juiste informatie<br />
nodig, om op basis daarvan te bij te sturen en<br />
beslissingen te nemen. Zonder kwalitatief goede en<br />
actuele managementinformatie kunt u uw<br />
maakbedrijf niet goed aansturen, met alle risico’s<br />
van dien. Ridder iQ Analytics powered by Qlik Sense<br />
biedt de oplossing.<br />
Ridder iQ Analytics maakt gebruik van de bestaande data<br />
binnen Ridder iQ en van andere aan Ridder iQ gekoppelde<br />
bronnen. De module biedt inzicht in de hoeveelheid<br />
informatie die binnen uw organisatie beschikbaar is en<br />
maakt deze informatie grafisch inzichtelijk, op ieder<br />
gewenst niveau. Zo beschikt uw bedrijf snel over de juiste<br />
informatie om de juiste beslissingen te kunnen nemen.<br />
Ridder iQ Analytics powered by Qlik Sense is een<br />
totaaloplossing voor het verkrijgen van<br />
managementinformatie. Het in Ridder iQ geïntegreerde<br />
systeem Qlik Sense dient voor het uitvoeren van query's,<br />
het maken van analyses, bekijken van rapportages en<br />
navigeren door middel van dashboards. Kortom: een<br />
krachtige en slimme tool voor uw maakbedrijf.<br />
Meer weten over Ridder iQ Analytics powered by Qlik? Kijk<br />
op www.ridderdatasystems.be of vraag uw gratis<br />
demonstratie aan op demo@ridderdatasystems.be<br />
Ridder Data Systems bvba<br />
Baaikensstraat 21/2<br />
BE 9240 Zele<br />
T +32 (0)52 57 88 44<br />
E verkoop@ridderdatasystems.be<br />
I www.ridderdatasystems.be<br />
ERP voor de maakindustrie
Tekst Valérie Couplez | Beeld Decospan<br />
ROBOT DOET PRODUCTIE<br />
50% SNELLER EN 100% VEILIGER<br />
VERLOPEN<br />
Decospan is een Belgisch bedrijf om trots op te zijn. Toen Urbain Desmet in ’78 in Menen een productiefaciliteit uit<br />
de grond stampte was de missie duidelijk: gefineerde platen, meubelonderdelen, scheidingswanden, plafonds …<br />
van de hoogste kwaliteit maken. Bijna veertig jaar later en twee generaties verder mag het bedrijf zich Europees<br />
marktleider noemen en beschikt het over productie-eenheden in verschillende landen.<br />
Om dit speciale visgraatmotief in de fineerplanken<br />
te krijgen investeerde Decospan in een eerste robot.<br />
Foto: Steven Massart - Fotografie<br />
In Menen wordt intussen druk gewerkt aan een<br />
tweede fabriek die de voegafdeling en persafdeling<br />
moet samenvoegen bij de logistiek. Peter<br />
Wullepit, hoofd van de technische dienst, ziet<br />
voordelen in deze synergie. “Concreet komt er een<br />
multifunctioneel hoogbouwmagazijn dat 8.244<br />
locaties zal kennen. Daarin willen we niet alleen<br />
de grondstoffen verzamelen, maar evengoed onze<br />
WIP (work in progress) in opslaan als het materiaal<br />
dat klaar is voor verzending. Door hier ook de voegen<br />
de persafdeling te situeren kunnen we ons heel<br />
wat handling en de kostbare tijd en middelen die<br />
daarmee gepaard gaan uitsparen.”<br />
Automatisatieproject<br />
Maar ook in de bestaande productiefaciliteit<br />
blijft het intussen gonzen van bedrijvigheid. Als<br />
marktleider wil Decospan immers blijvend innoveren<br />
en het verschil maken met producten met<br />
een hoge toegevoegde waarde. Een voorbeeld<br />
daarvan is de Par-Ky collectie, een fineerhouten<br />
parket dat de schoonheid en warmte van echt<br />
hout weet te combineren met de voordelen van<br />
laminaat. Om het kenmerkende visgraatmotief<br />
erin te krijgen, bestaat de freeslijn uit twee delen.<br />
“Eerst krijgen de vloerplanken een freesbewerking<br />
in de lengterichting, vervolgens moet de<br />
dwarse kant gefreesd worden. Hierbij worden<br />
50% linkse en 50% rechtse planken gemaakt.<br />
Dit is echter geen sinecure. In het verleden<br />
lieten we de lijn doorlopen en namen we de<br />
50% rechtse planken manueel af. Die werden<br />
dan naar de voorkant van dwarsfrees gebracht<br />
en daar weer op de transportband gelegd voor<br />
de volgende bewerking. Dit betekende echter<br />
productieverlies, terwijl de ergonomie en de<br />
veiligheid voor onze medewerkers niet optimaal<br />
gegarandeerd waren. Automatisatie drong zich<br />
dan ook op, zeker omdat deze producten intussen<br />
zeer populair bleken”, verduidelijkt Wullepit.<br />
Fluwelen handschoen<br />
Decospan ging daarom op zoek naar een oplossing<br />
die hen in staat stelde om een hoge snelheid<br />
van verwerking te garanderen (zestig planken<br />
per minuut), flexibel instelbaar was (binnenkort<br />
wordt het gamma uitgebreid naar planken met<br />
andere afmetingen) en de fineerplaten met<br />
een fluwelen handschoen kon behandelen.<br />
“De platen moeten immers aan de voorzijde<br />
bewerkt worden, daarom mag er absoluut geen<br />
beschadiging mogelijk zijn. Dat betekende dat<br />
harde materialen uit den boze waren om krassen<br />
te vermijden. Het gebrek aan beschikbare<br />
ruimte en de krappe deadline zorgden voor een<br />
bijkomende uitdaging.” Na zorgvuldig afwegen<br />
mocht RDL Engineering de handschoen<br />
opnemen, een eerste samenwerking tussen<br />
Decospan en de specialist in handling- en intern<br />
transport uit Izegem. “Het klikte meteen qua<br />
aanpak”, herinnert Wullepit zich. “Ze luisterden<br />
echt naar wat we wilden, zodat wij onze kennis<br />
van ons product konden combineren met hun<br />
kennis van technische installaties. Dat vertaalde<br />
zich een perfect op onze leest geschoeide installatie<br />
die een heel vlotte opstart kende.”<br />
Alle noden beantwoord<br />
De oplossing bestond uit een Kuka KR 120 robot,<br />
de eerste robot in de productie bij Decospan,<br />
buffertransportbanden en een buffermagazijn.<br />
RDL Engineering stond niet alleen in voor de<br />
mechanische constructie maar leverde ook alle<br />
veiligheidshekwerk, regelkringen, bekabeling<br />
en software af. De robot neemt nu de planken<br />
af na de eerste frees, draait ze 180° en stapelt<br />
ze in het buffermagazijn. Daarin is er ruimte<br />
voorzien voor tot 30 planken. De helft van de<br />
batch wordt dan door de robot aangeboden aan<br />
de dwarsfrees. “Het grote voordeel is uiteraard<br />
de tijdswinst van meer dan 50% die we boeken.<br />
68 | ia-online.be
‘We werden in alles<br />
betrokken, van<br />
mechanisch ontwerp tot<br />
softwareprogrammatie,<br />
zodat we echt een<br />
oplossing kregen<br />
die aan onze noden<br />
beantwoordde’<br />
Bovendien kunnen we de installatie nu volledig<br />
afsluiten en hoeven onze operatoren zich niet<br />
meer tussen de machines te begeven. Hiermee<br />
heeft RDL Engineering de prestaties die het op<br />
papier beloofd had binnen de kortste keren<br />
probleemloos waargemaakt. De productie heeft<br />
ook amper moeten stilliggen. Op vrijdagmiddag<br />
is de band stopgezet en op maandagochtend<br />
konden we alweer produceren. Om onze operatoren<br />
te ondersteunen hebben ze verder nog de<br />
voornaamste bedieningsfuncties van de robotsturing<br />
geïntegreerd in het centrale bedieningspaneel<br />
voor een groter gebruiksgemak. Dat is<br />
net het voordeel van hun constructieve aanpak.<br />
We werden in alles betrokken, van mechanisch<br />
ontwerp tot softwareprogrammatie, zodat we<br />
echt een oplossing kregen die aan onze noden<br />
beantwoordde”, besluit Wullepit. ■<br />
De robot moet zestig planken per<br />
minuut kunnen verwerken.<br />
De Kuka robot in actie. Hij kreeg een uitvoering in het kleur van Decospan mee.<br />
Een van de grootste uitdagingen was de beperkte beschikbare ruimte waarin alles gerealiseerd moest worden.<br />
ia-online.be<br />
| 69
INNOVATION IN MOTION<br />
GESPECIALISEERD PRODUCENT VAN<br />
AUTOMATISERING – TRANSPORT SYSTEMEN<br />
MACHINEBOUW – ROBOT PROJECTEN<br />
RDL ENGINEERING NV<br />
Ambachtenstraat 46<br />
8870 Izegem<br />
T +32 51 31 35 24<br />
E sales@rdl-engineering.com<br />
W www.rdl-engineering.com
Tekst Els Jonckheere | Beeld Pepperl+Fuchs<br />
LASERSCANNER MET<br />
ONGEËVENAARDE<br />
PRECISIE<br />
Veel toepassingen vragen om een precies beeld van de omgeving. Initieel<br />
ontwikkeld voor een betrouwbare en precieze navigatie van AGV’s<br />
blijkt de R2000 laserscanner van Pepperl+Fuchs een excellent antwoord te<br />
bieden op behoeften in uiteenlopende toepassingen: van contourmeting, over<br />
verpakkingstechniek, tot overhang- en bezettingscontrole. Dit heeft alles te maken<br />
met de geïntegreerde Pulse Ranging Technology en de 360° rondom zichtfunctionaliteit.<br />
De R2000 2D laserscanner<br />
is geschikt voor mobiele toepassingen.<br />
De grote troef van de R2000 laser scanner is dat hij een duidelijk en precies<br />
beeld van de omgeving maakt. Dit is voornamelijk het gevolg van de Pulse<br />
Ranging Technology die gebruik maakt van lichtpulsen die duizend keer<br />
krachtiger zijn dan bij continu licht. “Hierdoor verkrijgt u ondubbelzinnige<br />
metingen die quasi ongevoelig zijn voor vreemd licht”, legt internal sales<br />
engineer Factory <strong>Automation</strong> Erwin De Muer, uit. “Bovendien wordt de PRT<br />
sensor niet beperkt door zijn geometrische lay-out, wat in een compactere<br />
behuizing én een significant hoger bereik resulteert.”<br />
Verschillende uitvoeringen<br />
Pepperl+Fuchs lanceert verschillende versies van de R2000. De Ultra High<br />
Definition is bestemd voor de navigatie van AGV’s. Ze biedt een hoekresolutie<br />
tot 0,014°, 250.000 meetwaarden per seconde, alsook een bereik tot 30 m<br />
op natuurlijke objecten en tot 100 m op reflectoren. De Muer: “Deze scanner<br />
ziet en meldt ook het verschil tussen natuurlijke objecten en reflectoren. Een<br />
ingebouwde controller biedt directe toegang tot de meetgegevens met een<br />
precieze time stamp via Fast Ethernet, waardoor ook voor snelle voertuigen<br />
een uiterst precieze positionering en evaluatie mogelijk zijn. De draadloze<br />
overdracht van energie en meetgegevens van en naar de scankop waarborgt<br />
een lange levensduur.” Voor een snelle en precieze contourmeting in robotica<br />
en verpakkingstechniek is er de R2000 HD met een hoekresolutie van<br />
0,043° en 84.000 metingen per seconde. Ten slotte is er nog een vereenvoudigde<br />
versie voor veeleisende toepassingen in anti-bots, overhang- en bezettingscontrole.<br />
De Muer: “Met een gratis intuïtief softwarepakket kunnen<br />
vier bewakingszones en vier individuele schakeluitgangen snel en eenvoudig<br />
worden gedefinieerd. Maar een verregaande configuratie kan ook eenvoudig<br />
zonder software via het interactieve display. Tot slot wil ik nog meegeven<br />
dat er een versie met verhoogde rotatiesnelheid van 6.000 tpm aankomt en<br />
dat de scanner in versie 1.5 voortaan een softwarefilter heeft om storende<br />
metingen op stofdeeltjes en regendruppels te onderdrukken. ■<br />
Voor een snelle en precieze contourmeting in robotica en verpakkingstechniek is er de R2000 HD met een hoekresolutie van 0,043° en 84.000 metingen per seconde.<br />
ia-online.be<br />
| 71
Tekst Valérie Couplez | Beeld Festo<br />
WAAR CREATIVITEIT EN<br />
AUTOMATISERING ELKAAR ONTMOETEN<br />
Een van de meest in het oog springende realisaties van Fisheye was de draak die te zien was op Tomorrowland.<br />
Innovatie blijft de manier om het verschil te maken met concurrenten. Om de grenzen van de eigen productie<br />
en producten te verleggen heeft men niet alleen nood aan creatieve geesten maar ook betrouwbare partners<br />
met state-of-the-art technologie. Op 19 oktober nodige Festo zijn klanten en partners uit om te komen<br />
ontdekken tot wat een dergelijke samenwerking allemaal niet kan leiden en stelde het in première de Festo<br />
Motion Terminal aan het Belgische publiek voor. Plaats van het gebeuren was FIsheye, een crossmediaproductiehuis<br />
dat ervaring en beleving technisch vormgeeft.<br />
Festo heeft als ambitie om samen met zijn klanten<br />
de productiviteit te verbeteren. Zelf geeft<br />
de Duitse bewegingsspecialist ook het goede<br />
voorbeeld. Door innovatieve intelligente oplossingen<br />
te lanceren wil het zijn klanten blijven<br />
inspireren. Tijdens de voorbije Hannover Messe<br />
gooide het bedrijf hoge ogen met de lancering<br />
van de Festo Motion Terminal, een nieuwe stap<br />
in de automatisering van pneumatica. Om deze<br />
revolutionaire component voor te stellen aan<br />
het Belgische publiek organiseerde Festo een<br />
event bij Fisheye in Wetteren. Kris Goubert, één<br />
van de oprichters van dit crossmediaproductiehuis,<br />
kwam tekst en uitleg geven over hoe de<br />
producten van Festo hen helpen in hun ambitie<br />
om ervaring en beleving technisch vorm te<br />
geven. “Storytelling staat centraal in alles<br />
wat we doen”, opent Goubert. “We willen<br />
de beleving voor mensen versterken door ze<br />
technisch vorm te geven. Door bijvoorbeeld<br />
virtual reality te gaan koppelen met de fysieke<br />
zintuigen, geef je ze een extra dimensie mee.<br />
We gaan niet het verhaal zelf ontwikkelen voor<br />
onze klanten, maar wel met hen zoeken naar<br />
de juiste technische insteek om dit vorm te<br />
geven, om als het ware emotie te vertalen naar<br />
een bewegingssturing. De hardware van Festo<br />
is daarin onontbeerlijk voor ons. Maar evenzeer<br />
het advies van hun specialisten die net zoals wij<br />
meedenken met onze klanten, ook meedenken<br />
72 | ia-online.be
‘We gaan met onze<br />
klanten op zoek naar<br />
de juiste technische<br />
insteek om emotie<br />
te vertalen naar<br />
bewegingssturing.<br />
De hardware van<br />
Festo is daarin<br />
onontbeerlijk’<br />
met ons om de best mogelijke oplossing te<br />
vinden.” Fisheye heeft zich intussen al bewezen<br />
in enkele mooie projecten. Zo werkt het<br />
mee aan het concept Art meets <strong>Automation</strong> en<br />
tekende het ook voor de draak en de piano die<br />
te zien waren op Tomorrowland.<br />
Ervaren wat er mogelijk wordt<br />
Dat de producten van Festo aanwezig zijn in<br />
bedrijven die innoveren hoeft niet te verwonderen.<br />
Er wordt enorm veel geïnvesteerd in de<br />
ontwikkeling van nieuwe producten. Een van<br />
de opvallendste verwezenlijkingen van dit jaar<br />
is de Festo Motion Terminal. Een automatiseringscomponent<br />
die de eerste is in zijn soort<br />
omdat het met één enkele hardwarecomponent<br />
meer dan vijftig functies kan integreren.<br />
Het geeft gebruikers de perfecte controle over<br />
pneumatische bewegingen. In de komende<br />
jaren zullen er nog meer motion apps volgen<br />
die een toegevoegde waarde zullen bijbrengen<br />
aan elke machine. Dankzij de Festo Motion<br />
Terminal is men verzekerd van een grotere<br />
flexibiliteit, performantie en beschikbaarheid,<br />
terwijl tegelijkertijd de kosten verlagen. Tijdens<br />
het event had Festo een speciale bestelwagen<br />
voor de deur geparkeerd. Hierin kon men met<br />
de eigen zintuigen ervaren wat er allemaal<br />
mogelijk wordt met de Festo Motion Terminal.<br />
Het opende in elk geval bij veel bezoekers de<br />
ogen over de mogelijkheden die er liggen om<br />
een versnelde engineering waar te maken,<br />
een kortere marktintroductietijd te realiseren<br />
en om de complexiteit van moderne machines<br />
en productielijnen weer wat terug te schroeven.<br />
Een geslaagde kennismaking met andere<br />
woorden. ■<br />
De Festo Motion Terminal beleefde zijn Belgische première.<br />
ia-online.be<br />
| 73
PROCESGEGEVENS BESCHIKBAAR<br />
MAKEN VOOR VERWERKING<br />
ZONDER STURING TE BELASTEN<br />
Tekst en beeld Leuze electronic<br />
In het veld is de informatie die sensoren vergaren direct noodzakelijk om snel te kunnen reageren. Tegelijkertijd is<br />
er de wens om over zeer veel gegevens te beschikken om een volledig inzicht te krijgen in de fabriek. Of misschien<br />
zelfs van meerdere fabrieken. Leuze electronic heeft hiervoor nu oplossingen ingebouwd in zijn sensoren die bovendien<br />
tweerichtingsverkeer mogelijk maken zonder de procesbesturing te belasten.<br />
In de automatiseringspiramide is de onderste laag gevuld met procesapparatuur:<br />
componenten zoals sensoren, actuatoren ... Dan volgt de procesbesturing<br />
(PLC’s, PC’s) gevolgd door een productie-uitvoerend systeem<br />
(MES) dat de tactische besturing regelt. De top van de piramide is een<br />
ERP-systeem waar gecentraliseerd informatie verzameld wordt. De klassieke<br />
stroom van gegevens vloeit van de ene naar de andere laag. Echter,<br />
de hoeveelheden informatie zijn zodanig toegenomen dat de huidige<br />
structuur te zwaar belast wordt. Om data en informatie snel en universeel<br />
beschikbaar te krijgen, zou deze parallel aangeboden moeten worden aan<br />
‘De hoeveelheden informatie zijn<br />
zodanig toegenomen dat de huidige<br />
topologie te zwaar belast wordt’<br />
hogerliggende systemen (ERP, MES of zelfs tot in de cloud). Deze gegevens<br />
mogen dan ook iets langzamer opgehoest worden (bij procesbesturing net<br />
niet wenselijk!). Hiervoor werd het OPC-UA communicatieprotocol ontwikkeld,<br />
waarbij gegevens via Ethernet gebaseerde interfaces getransporteerd<br />
kunnen worden, naast de klassieke protocollen.<br />
In de praktijk is er al meer informatie beschikbaar dan dat we gebruiken<br />
voor de dagelijkse procesbesturing. De laserafstandmeetsensoren van<br />
Leuze electronic bijvoorbeeld meten nu al op verschillende plekken de<br />
interne temperatuur. Perfect voor wie trends wil bewaken. Wijken er<br />
ineens waarden af van deze trends, kun je daaruit wellicht conclusies<br />
trekken en acties aan koppelen. Zoals preventief onderhoud van een<br />
dergelijke sensor, omdat de laser misschien verouderd is en er componenten<br />
vervangen moeten worden. Voor klanten die deze informatie meer<br />
willen inzetten, heeft Leuze specifieke oplossingen ingebouwd die de<br />
beschikbare data in een parallelstroom versturen naar de cloud. Opslag in<br />
Microsoft Azure via het OPC-UA protocol is daarmee gerealiseerd. Overal<br />
ter wereld is deze informatie beschikbaar en inzetbaar voor wie over<br />
autorisatie beschikt. Zo kan men via een tablet thuis weer reageren naar<br />
de betreffende sensor en is dus tweerichtingsverkeer mogelijk gemaakt<br />
zonder de procesbesturing te belasten. ■<br />
74 | ia-online.be
WIE DOET WAT<br />
VANAF € 595 PER JAAR WETEN UW KLANTEN OOK WAT U DOET!<br />
‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s<br />
met een overzicht van de meest<br />
gerenommeerde bedrijven per<br />
rubriek. U kunt deelnemen met uw<br />
bedrijfslogo met naamsvermelding.<br />
Bel of mail voor alle informatie over een vermelding in <strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong> met Freddy Fierens:<br />
T +32 50 36 81 70 - E f.fierens@louwersmediagroep.be<br />
WWW.IA-ONLINE.BE<br />
HET MEEST COMPLETE OVERZICHT VOOR DE AUTOMATISERING<br />
SCHRIJF U NU IN VOOR ONZE ONLINE NIEUWSBRIEF!<br />
Staat u nog niet op<br />
www.ia-online.be?<br />
Neem dan voor meer informatie<br />
contact op met Freddy Fierens:<br />
f.fierens@louwersmediagroep.be
<strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong> Wie doet wat<br />
AANDRIJVING<br />
ABB NV<br />
Hoge Wei 27<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 718 63 11<br />
F +32 2 718 66 66<br />
E contact.center@be.abb.com<br />
W www.new.abb.com<br />
DURANMATIC<br />
Robijn 800<br />
3316 KE DORDRECHT<br />
T +31 78 631 <strong>05</strong> 99<br />
E info@duranmatic.nl<br />
W www.duranmatic.nl<br />
LINAK ACTUATO SYSTEMS NV<br />
Nijverheidsweg 1A<br />
9820 MERELBEKE<br />
T +32 9 230 01 09<br />
F +32 9 230 88 80<br />
E info@nl.linak.be<br />
W www.linak.be<br />
GIBAS<br />
Sluiswachter 20b<br />
3861 SN NIJKERK<br />
T +31 88 540 60 00<br />
F +31 88 540 60 10<br />
BINTZ TECHNICS<br />
Brixtonlaan 23<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 720 49 16<br />
F +32 2 720 37 50<br />
E info@bintz.be<br />
W www.bintz.be<br />
LAPP BENELUX<br />
Van Dijklaan 16<br />
5581 WG<br />
WAARLE<br />
T +31 40 228 50 00<br />
F +31 40 228 50 10<br />
E sales.lappbenelux@lappgroup.com<br />
W www.lappbenelux.lappgroup.com<br />
RITTAL NV<br />
Stokkelaar 8<br />
9160 LOKEREN<br />
T +32 9 353 91 11<br />
F +32 9 355 68 62<br />
E info@rittal.be<br />
W www.rittal.be<br />
E info@gibas.nl<br />
W www.gibas.nl<br />
MOTRAC HANDLING & CLEANING<br />
Noorderlaan 612<br />
2030 ANTWERPEN<br />
NORD AANDRIJVINGEN<br />
Boutersem Dreef 24<br />
2240 ZANDHOVEN<br />
T +32 3 484 59 21<br />
F +32 3 484 59 24<br />
E info@nord-be.com<br />
W www.nord.be<br />
WAGO BELUX NV<br />
Excelsiorlaan 11<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 717 90 90<br />
F +32 2 717 90 99<br />
E info-be@wago.com<br />
W www.wago.be<br />
WIELAND ELECTRIC - ATEM NV<br />
Bedrijvenpark De Veert 4<br />
2830 WILLEBROEK<br />
T +32 3 866 18 00<br />
F +32 3 866 18 28<br />
E info@atem.be<br />
W www.atem,be<br />
T +32 3 360 11 11<br />
F +32 3 360 11 10<br />
E info@motrac.be<br />
W www.motrac.be<br />
ELEKTRISCHE COMPONENTEN<br />
HANDLING<br />
SCHUNK INTEC N.V.<br />
Industrielaan 4, Zuid III<br />
SIEMENS<br />
Guido Gezellestraat 123<br />
1654 BEERSEL (HUIZINGEN)<br />
T +32 2 536 21 11<br />
F +32 2 536 24 92<br />
E info@siemens.be<br />
W www.siemens.com<br />
BEKABELING<br />
BATENBURG<br />
Leuvensesteenweg 613<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 521 06 00<br />
E info.mechatronica@batenburg.nl<br />
W www.batenburg-mechatronica.nl<br />
BINTZ TECHNICS<br />
Brixtonlaan 23<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 720 49 16<br />
F +32 2 720 37 50<br />
E info@bintz.be<br />
W www.bintz.be<br />
9320 EREMBODEGEM<br />
T +32 53 85 35 04<br />
F +32 53 83 63 51<br />
E info@be.schunk.com<br />
W www.be.schunk.com<br />
ZVS TECHNIEK<br />
BINTZ TECHNICS<br />
Brixtonlaan 23<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 720 49 16<br />
F +32 2 720 37 50<br />
E info@bintz.be<br />
W www.bintz.be<br />
DURANMATIC<br />
Robijn 800<br />
3316 KE DORDRECHT<br />
T +31 78 631 <strong>05</strong> 99<br />
E info@duranmatic.nl<br />
W www.duranmatic.nl<br />
DE-STA-CO BENELUX B.V.<br />
Amsteldijk 173<br />
1422 XZ UITHOORN<br />
T +31 297 285 332<br />
F +31 297 285 481<br />
E benelux@destaco.com<br />
W www.destaco.com<br />
Langenakker 131<br />
5731 KB MIERLO<br />
T +31 492 66 51 76<br />
F +31 492 66 63 79<br />
E info@zvstechniek.nl<br />
W www.zvstechniek.nl<br />
76 | ia-online.be
<strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong> Wie doet wat<br />
INDUSTRIËLE COMMUNICATIE<br />
TECHNOLEC BVBA<br />
Hoogkamerstraat 337 bus 2<br />
9140 TEMSE<br />
T +32 3 710 69 69<br />
F +32 3 710 69 70<br />
E info@technolec.be<br />
W www.technolec.be<br />
INTEGRATOREN<br />
KROHNE BELGIUM NV<br />
Noordkustlaan 16<br />
1702 GROOT-BIJGAARDEN<br />
T +32 2 466 00 10<br />
F +32 2 466 08 00<br />
E krohnebelgium@krohne.com<br />
W www.krohne.be<br />
WERMA BENELUX<br />
Poortakkerstraat 41C<br />
9<strong>05</strong>1 SINT-DENIJS-WESTREM<br />
T +32 9 220 31 11<br />
F +32 9 222 81 11<br />
E info@wermabenelux.com<br />
W www.wermabenelux.com<br />
SOFTWARE<br />
PILZ BELGIUM CVBA<br />
Bijenstraat 4<br />
9<strong>05</strong>1 GENT (SINT-DENIJS-WESTREM)<br />
T +32 9 321 75 70<br />
F +32 9 321 75 71<br />
E info@pilz.be<br />
W www.pilz.be<br />
LEUZE ELECTRONIC<br />
ACTEMIUM<br />
Leon Bekaertlaan 24<br />
9880 AALTER<br />
T +32 9 325 75 50<br />
T +32 9 325 75 55<br />
E info_aalter@actemium.com<br />
W www.actemium.be<br />
Steenweg Buda 50<br />
1830 MACHELEN<br />
T +32 2 253 16 00<br />
F +32 2 253 15 36<br />
E info@leuze.be<br />
W www.leuze.com/nl/belgium<br />
RIDDER DATA SYSTEMS<br />
Baaikensstraat 21/2<br />
9240 ZELE<br />
T +32 14 82 17 00<br />
E info@ridderdatasystems.be<br />
W www.ridderdatasystems.be<br />
SIEMENS<br />
Guido Gezellestraat 123<br />
1654 BEERSEL (HUIZINGEN)<br />
MAGAZIJNINRICHTING<br />
T +32 2 536 21 11<br />
F +32 2 536 24 92<br />
PEPPERL+FUCHS NV<br />
E<br />
info@siemens.be<br />
DEXION NV<br />
Esplanade Heizel<br />
1020 BRUSSEL<br />
F +32 2 476 26 35<br />
T +32 2 476 26 60<br />
E info@dexion.be<br />
W www.dexion.be<br />
MEET -EN REGELTECHNIEK<br />
Metropoolstraat 11<br />
2900<br />
SCHOTEN<br />
T +32 3 644 25 00<br />
E info@be.pepperl-fuchs.com<br />
W www.pepperl-fuchs.be<br />
QUOOTZ<br />
Reeënlaan 50<br />
7315 EX APELDOORN<br />
T +31 88 637 52 86<br />
E info@quootz.nl<br />
W www.quootz.nl<br />
STURING<br />
W www.siemens.com<br />
YASKAWA BENELUX<br />
Industrieterrein Ekkersrijt 5031<br />
5692 EB SON<br />
BALLUFF<br />
Researchpark Haasrode 1820<br />
- Interleuvenlaan 62<br />
3001 LEUVEN<br />
T +32 16 39 78 00<br />
E info@balluff.be<br />
W www.balluff.com<br />
VEGA<br />
J. Tieboutstraat 67<br />
1731 ZELLIK<br />
T +32 2 466 <strong>05</strong> <strong>05</strong><br />
F +32 2 466 88 91<br />
E info.be@vega.com<br />
W www.vega.be<br />
ABB NV<br />
Hoge Wei 27<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 718 63 11<br />
F +32 2 718 66 66<br />
E contact.center@be.abb.com<br />
W www.new.abb.com<br />
T +31 40 289 55 00<br />
E info.nl@yaskawa.eu.com<br />
W www.yaskawa.eu.com<br />
VEILIGHEID<br />
ABB NV<br />
BINTZ TECHNICS<br />
Brixtonlaan 23<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 720 49 16<br />
F +32 2 720 37 50<br />
E info@bintz.be<br />
W www.bintz.be<br />
WAGO BELUX NV<br />
Excelsiorlaan 11<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 717 90 90<br />
F +32 2 717 90 99<br />
E info-be@wago.com<br />
W www.wago.be<br />
BECKHOFF AUTOMATION BVBA<br />
Klaverbladstraat 11.2/2<br />
3560 LUMMEN<br />
T +32 13 25 22 00<br />
F +32 13 25 22 01<br />
E info@beckhoff.be<br />
W www.beckhoff.be<br />
Hoge Wei 27<br />
1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 718 63 11<br />
F +32 2 718 66 66<br />
E contact.center@be.abb.com<br />
W www.new.abb.com<br />
ia-online.be<br />
| 77
<strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong> Wie doet wat<br />
WERKPLAATSINRICHTING<br />
BECKHOFF AUTOMATION BVBA<br />
Klaverbladstraat 11.2/2<br />
3560 LUMMEN<br />
T +32 13 25 22 00<br />
F +32 13 25 22 01<br />
E info@beckhoff.be<br />
W www.beckhoff.be<br />
PILZ BELGIUM CVBA<br />
Bijenstraat 4<br />
9<strong>05</strong>1 GENT (SINT-DENIJS-WESTREM)<br />
T +32 9 321 75 70<br />
F +32 9 321 75 71<br />
E info@pilz.be<br />
W www.pilz.be<br />
WIELAND ELECTRIC - ATEM NV<br />
Bedrijvenpark De Veert 4<br />
2830 WILLEBROEK<br />
T +32 3 866 18 00<br />
F +32 3 866 18 28<br />
E info@atem.be<br />
W www.atem,be<br />
VISION<br />
KARDEX NV<br />
Eikelenbergstraat 20<br />
1700 DILBEEK<br />
T +32 2 340 10 80<br />
F +32 2 340 10 86<br />
E info@kardex.com<br />
W www.kardex.be<br />
EUCHNER (BENELUX)<br />
Visschersbuurt 23<br />
3356 AE PAPENDRECHT<br />
T +31 78 615 47 66<br />
F +31 78 615 43 11<br />
E info@euchner.nl<br />
W www.euchner.be<br />
SIEMENS<br />
Guido Gezellestraat 123<br />
1654 BEERSEL (HUIZINGEN)<br />
T +32 2 536 21 11<br />
F +32 2 536 24 92<br />
E info@siemens.be<br />
W www.siemens.com<br />
DURANMATIC<br />
Robijn 800<br />
3316 KE<br />
DORDRECHT<br />
T +31 78 631 <strong>05</strong> 99<br />
E info@duranmatic.nl<br />
W www.duranmatic.nl<br />
SSI SCHÄFER NV<br />
Excelsiorlaan 14, 1930 ZAVENTEM<br />
T +32 2 725 02 40<br />
E info@ssi-schaefer.be<br />
W www.ssi-schaefer.be<br />
Wieland LMS<br />
industrial switch solutions<br />
WebAccess<br />
<strong>Industrial</strong> <strong>Automation</strong><br />
<strong>Industrial</strong> IT<br />
NMS<br />
Integrated to<br />
SCADA Client<br />
WebAccess<br />
Upper layer network<br />
and/or central office<br />
WLAN<br />
Access Point<br />
a Wieland Holding company<br />
Wieland Electric - ATEM NV<br />
Bedrijvenpark de Veert 4<br />
2830 Willebroek<br />
Info.belgium@wieland-electric.com<br />
www.wieland-electric.be<br />
DC<br />
Data<br />
Data with Power<br />
Camera<br />
78 | ia-online.be
From the beginning of time, there has been no transfer of knowledge and no progress without communication. Well interconnected<br />
communication makes knowledge available more rapidly to provide for intelligent solutions. So why not provide your workshop,<br />
too, with all the information and intelligence available in your company? The Connected Machining range of functions in our<br />
TNC controls enables your workshop to access all areas that accompany the production process. That’s how Connected<br />
Machining integrates your workshop into the process chain and makes it more efficient, so that you can improve productivity,<br />
quality and flexibility.<br />
HEIDENHAIN nv/sa 1760 Roosdaal, Belgium Phone +32 54 34 31 58 www.heidenhain.be<br />
Angle Encoders Linear Encoders Contouring Controls Position Displays Length Gauges Rotary Encoders