Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jongeren in een kwetsbare positie<br />
Gevangen,<br />
zoekende<br />
& kwetsbaar<br />
Auteur: Debbie<br />
van der Linden<br />
Gevangen in het verkeerde<br />
lichaam, zoekende naar wie je bent<br />
of waar je bij hoort…<br />
‘Ik ben niet hetzelfde als..’, ‘ik wil niet<br />
lijken op…’, ‘Ik zit in het verkeerde<br />
lichaam’, ‘Ik vind mijn borsten<br />
afschuwelijk en daarom tape ik ze<br />
weg’, ‘Ik draag prothese omdat ik<br />
borsten wil hebben’.<br />
Zijn veelvoorkomende uitspraken<br />
en kenmerken van genderkinderen<br />
(Fonds wetenschappelijk onderzoek<br />
seksualiteit te Amsterdam, 2011).<br />
Genderdysforie houdt in dat iemand<br />
aangeeft het gevoel te hebben in<br />
een verkeerd lichaam te zitten. Het<br />
is voor deze mensen niet duidelijk<br />
wat ze precies zijn. Het komt voor<br />
op alle leeftijden en kan al tot uiting<br />
komen in de kindertijd (Stichting<br />
Transgendergroep Groningen, 2013).<br />
Ieder kind maakt een periode door<br />
waarin zijn of haar autonomie<br />
ontwikkeld wordt. Een belangrijk<br />
proces waarin emotionele<br />
ondersteuning belangrijk is.<br />
Leeftijdscategorie<br />
8-10 jaar<br />
10-13 jaar<br />
13-16 jaar<br />
Ontwikkeling<br />
Als blijkt dat er onduidelijkheid<br />
ontstaat over het biologische<br />
geslacht kan het kind daar veel<br />
last door ervaren. Pestgedrag is<br />
een van de grootste problemen<br />
waarmee kinderen geconfronteerd<br />
kunnen worden. Zij kunnen<br />
overbescherming of buitensluiting<br />
ervaren (Schoolenveiligheid, z.d.).<br />
Het gevolg hiervan is dat kinderen<br />
depressief gedrag kunnen vertonen<br />
en schoolresultaten verslechteren.<br />
Daarnaast zijn veelvoorkomende<br />
psychische problemen een<br />
negatiefzelfbeeld, gedragsproblemen<br />
en zelfmoordgedachten.<br />
Kinderen maken door de jaren heen<br />
grote ontwikkelingen door. Deze<br />
ontwikkeling vindt voornamelijk plaats<br />
in onderstaande leeftijdscategorieën,<br />
vermeld in tabel 1.<br />
Voor ouders van genderkinderen is<br />
het moeilijk hoe ze met de situatie<br />
om moeten gaan. Ze vragen zich af<br />
of ze het moeten verbieden of dat ze<br />
hun kind zijn of haar gang moet laten<br />
gaan. Gebleken is dat het verbieden<br />
op korte termijn lijkt te werken, maar<br />
dat de gevoelens bij deze kinderen op<br />
latere leeftijd alsnog zullen openbaren<br />
(Transgender infopunt, 2013).<br />
Daarnaast is het voor ouders moeilijk<br />
te bepalen wanneer ze professionele<br />
hulp moeten inschakelen. De<br />
begeleiding van ouders is dan<br />
ook gericht op het bieden van<br />
ondersteuning in dit proces.<br />
Verschillen tussen jongens en meisjes worden in deze periode groter.<br />
Het is een lastige periode voor kinderen die twijfelen of ze een jongen of<br />
meisje zijn.<br />
Er komt meer duidelijkheid en kinderen kunnen beter aanvoelen in<br />
welke rol zij zich het prettigst voelen. Bij een kleine groep kinderen is<br />
de wens tot geslachtsaanpassing nog aanwezig, voor deze groep zijn<br />
de lichamelijke veranderingen die toebehoren aan de puberteit een<br />
groot probleem. Ze voelen een grote afkeer voor hun lichaam en willen<br />
beginnen met puberteit remmende hormonen.<br />
Kinderen gaan zich meer bezighouden met seks en de overgang naar de<br />
middelbare school vaak aangegrepen om weer terug te keren naar hun<br />
biologische rol. Een kleine groep behoudt de lichamelijke afkeer en de<br />
gevoelens om geslachtsverandering te willen neemt toe.<br />
Tabel 1 – Ontwikkelingsfase kinderen.<br />
Bron: (Fonds wetenschappelijk onderzoek seksualiteit te Amsterdam, 2011).<br />
<strong>Kwetsbaar</strong><br />
Multidisciplinair wordt breed ingezet<br />
op de begeleiding van kinderen,<br />
hun ouders en andere gezinsleden<br />
in dit proces. De kinderpsycholoog<br />
en de jeugdpsychiater brengen<br />
de ontwikkeling in kaart. De<br />
kinderpsychiater brengt eventuele<br />
andere psychische stoornissen<br />
in beeld, zoals autisme of een<br />
hechtstoornis.<br />
De verpleegkundige zorg rondom<br />
kinderen met genderdysforie bestaat<br />
voornamelijk uit het begeleiden<br />
van het kind en het gezin (Alliantie<br />
Transgendergroep, 2017).<br />
De begeleiding is voornamelijk<br />
gericht op het onderzoeken van de<br />
genderidentiteit en het leren hierin<br />
een balans te vinden. Het is van<br />
groot belang een sterk netwerk<br />
van professionals te hebben,<br />
waarin het kwetsbare kind zich<br />
veilig en begrepen voelt en waarin<br />
de communicatie onderling goed<br />
verloopt. De verpleegkundige heeft<br />
hierin een belangrijke rol, mede<br />
doordat het vaak als laagdrempelig<br />
wordt ervaren in tegenstelling tot<br />
het contact met een psycholoog of<br />
psychiater. Daarnaast zijn er vaak<br />
meer contactmomenten met het kind<br />
en het gezin (Transgender infopunt,<br />
2013).<br />
Indien het kind vroegtijdig start<br />
met hormoontherapie zal de<br />
verpleegkundige een bijdrage leveren<br />
bij het in de gaten houden van<br />
medische veranderingen met het<br />
gebruik van hormonen.<br />
19