Classic&Retro-2018-12

132
PAGINA’S
DIK!
50 jaar geleden - De TT-zege van Paul Lodewijkx
2.4-liter
gangmaker
Tweetakt
waterorgel
Suzuki GT750
Yamaha XS1100
Eerste viercilinder
van Yamaha ontleed
Henk van Kessel
‘1974 was
gewoon
echt een
topjaar’
Getest
Triumph
Bonneville
Bobber
Black
NR
12 €
2018
Jaargang 3
7,95

INHOUD
Classic & Retro nummer 12 / 2018
NR.
122018
4
12 | 2018

DE DOOD EN HET LEVEN
Als cynisme in alle hevigheid is toegeslagen op de redactie
van Classic & Retro veranderen we de naam nog wel eens in
Classic & Necro. Een necrologie is – zo leert onze bestaansgeschiedenis
– helaas een vast onderdeel van het blad
geworden. Tussen het eerste en het nummer dat je nu leest
hebben we definitief afscheid genomen van een heel peloton
motortoppers. Het waren niet de minsten.
Het waren stuk voor stuk mannen die hun hele leven met
de Man met de zeis achterop reden. Ze overleefden giftige
tweetakten, ontvlambare strobalen, dodelijke stoepranden,
vastlopers en onvergeeflijke vangrails. Dat gegeven maakt
hun werkelijke doodsoorzaak soms wrang en gevoelsmatig
oneerlijk. Dat coureurs als Luigi Taveri (88) en John Surtees (83)
op natuurlijke wijze overlijden is niet zo dramatisch. Die dood
hoort onlosmakelijk bij het leven.
Het zijn de lullige – bijna bespottelijke – doodsoorzaken die
onrechtvaardig overkomen. Eric Geboers reed jarenlang alsof
de duivel hem op de hielen zat op de gevaarlijkste circuits,
Henk Keulemans construeert
de onmogelijk geachte
overwinning van Lodewijkx
maar verdrinkt als hij een hondje uit het water wil redden.
Angel Nieto had het grootste hart van alle coureurs in de
borrelklasse, maar verruilt het tijdelijke voor het eeuwige als
iemand hem van zo’n onzinnige quad rijdt. Het verhaal van Paul
Lodewijkx past er naadloos in. Door een epileptische aanval
raakt hij in 1988 te water en verdrinkt. Precies twintig jaar na
zijn legendarische zege op Jamathi in Assen.
Die overwinning vormt een dankbaar bruggetje om een
beladen onderwerp als de dood achter ons te laten. Genoeg
gezegd over Magere Hein, tijd om ons te concentreren op de
mooie kanten van het leven, op successen. Daarmee staat dit
nummer vol. GP-kenner Henk Keulemans – in die jaren rechtstreeks
betrokken bij het team van Jamathi – reconstrueert de
onmogelijk geachte overwinning van Lodewijkx. Het zijn niet
alleen sportieve successen waarmee we uitpakken. De GT750
van Suzuki was in de jaren zeventig van de vorige eeuw een
motor van formaat. Een status die hij nog altijd heeft en dat
is reden genoeg om de tweetakt te eren met een mooi artikel
op pagina 84.
Classic & Retro ruimt geregeld een plekje in voor pure exoten,
maar de BAC-Meyer stayersmotor op pagina 114 is wel de
vreemdste verschijning die ooit in het blad stond. Toch is deze
pieremegoggel onder de motoren goed voor twee wereldtitels.
Het is namelijk de motorfiets van Neerlands beroemdste
en beste gangmaker Noppie Koch. Ook al dood trouwens.
Ad van de Wiel
Redacteur
12 | 2018
5

MIJLPALEN Suzuki GT750 (1972-1977) 12 | 2018
Suzuki-driepitter – in verkoopaantallen – niet
opgewassen. Ook in de rest van de wereld maakten
de ‘triples’ een hoop motorrijders erg gelukkig,
mede doordat het weggedrag zelfs naar Europese
normen goed was.
Al snel kwamen er echter mensen die bedachten
hoe sportief zo’n GT kon zijn. Dat begon al met de
montage van zo’n befaamd ‘M’- of ‘hangorenstuurtje’.
De toeleveranciers sprongen daarop in en de
kopers reageerden enthousiast. Het grote verbouwen
was begonnen. Over het geluid van een
drie-in-drie- of drie-in-een-expansie-uitlaatsysteem
deed niemand moeilijk. Met zo’n drie-in-een
liep mijn eigen GT750 twintig kilometer minder snel,
maar hij trok veel beter in het middentoerengebied.
Dus werd er maar een zijspan aangeknoopt, waarin
de passagier dan weer stokdoof werd vanwege het
lawaai uit de fantastisch klinkende Reimo-pijp. Er
kwamen stuggere veren, want de standaard GT
was toeristisch comfortabel afgeveerd. Er kwamen
clip-ons, rear-sets en compleet andere frames.
DE GT750 NU
Nu is de GT750 een gewaardeerde klassieker en zijn
er zelfs weer replica-onderdelen voor beschikbaar.
16
BACK-UP
De club: www.suzukigtclub.nl.
De specialisten en onderdelenleveranciers:
www.knalnaarpotz.nl, www.hamobeja.nl, www.japparts.nl,
www.cmsnl.com, www.classicsuzukiparts.nl.
Het boek: How to Restore Suzuki 2-Stroke Triples GT350, GT550 &
GT750 1971 to 1978. ISBN: 978-1-845848-20-0. Door Ricky Burns, bij
Amazon vanaf $31,84. Er zijn nog 28 exemplaren beschikbaar.

1
Al snel kwamen er
mensen die bedachten
hoe sportief
zo’n GT kon zijn.
DE CONTROLEPUNTJES
• Kijk of het blok er ‘versleuteld’
uitziet.
• De simmerringen kunnen
slijten, verouderen of door
benzine zijn aangetast. Verwijder
om dat te controleren
de deksel van de oliepomp
(rechts op het blok).
• Een krukasrevisie is prijzig.
Denk aan bedragen vanaf
€ 400,-.
• Aan de voor- en onderkant
van de pomp zit een uithollinkje
waarin geen olie mag
staan. Het uitloopgaatje mag
niet vies of geblokkeerd zijn.
Controleer na een proefrit of
er olie zit. Als dat zo is, dan is
er schade aan de krukaskeerringen.
• Mayo (sludge) in de bak:
een waterige emulsie in de
versnellingsbakolie duidt op
een lekke waterpomp.
• Olie in de koelvloeistof: ook
een aanduiding van onheil.
• De schroefdraad van de kop
voor de uitlaatbochten is vaak
beschadigd.
• De stalen band om de koppelingskorf
kan stuk. Dat kan
resulteren in metaalschraapsel
dat een vernietigende reis
in het blok kan maken.
3
2
1. Expansie-uitlaten op een
tweetakt geven meer topvermogen
en meer geluid.
2. Een knieval naar de schoonheid:
de deksels zijn gepolijst.
3. Oog voor detail: de GT750
was een degelijke, hoogst
doordachte machine.
12 | 2018
17

BEROEMDE BLOKKEN
Yamaha XS1100
Yamaha’s
eerste
viercilinder
moest zowel
superkrachtig als
welgemanierd zijn
MET BIJNA 100 PK
WAS DE YAMAHA
XS1100 ZOWEL DE
FJR1300 ALS DE
YZF-R1 VAN ZIJN TIJD.
EEN STUK TECHNISCH
VERNUFT, WAARBIJ
VEEL NAAR TECHNIEK
UIT DE AUTOWERELD
WAS GEKEKEN.
HOEWEL HET BLOK
TEGENWOORDIG
BIJNA VERGETEN
LIJKT, IS HET EEN
SUBSTANTIEEL STUK
GESCHIEDENIS VOOR
YAMAHA WAAR JE
ALS LIEFHEBBER VAN
TECHNIEK EIGENLIJK
WEL KENNIS VAN
MOET HEBBEN.
58
12 | 2018

Tekst MICK DUCKWORTH
Fotografie TIM KEETON
Het in 1978 gepresenteerde imposante
en complexe 1101cc-krachthonk van
Yamaha’s allereerste viercilinderviertakt
– de XS1100 – leek erop te
wijzen dat XS stond voor exces, overdaad. De XS1100 had
overeenkomsten met de enkele jaren eerder gepresenteerde
XS750-driecilinder, waaronder de dubbele bovenliggende
nokkenas, big-ends met glijlagers en cardanaandrijving. En
hoewel de 256 kilogram wegende vierpitter net als de driecilinder
in grand tourer-vorm was gegoten, gebouwd voor comfort,
was het ook een vermogensmonster dat met een geclaimde
96 pk een flink eind voor lag op zijn Japanse rivalen. Testen in
motorbladen rapporteerden een verbijsterende twaalf seconden
over de kwartmijl (400 meter) vanuit stilstand en een topsnelheid
die net tot over de 215 km/u kroop. Een Amerikaans motorblad
toog met een estafette met vier rijders van kust naar kust,
waarbij in minder dan zestig uur dik 4.800 kilometer
werd afgelegd.
Om het hete hangijzer meteen maar beet te
pakken: de handelbaarheid lag niet geheel in
verwachting met de prestaties van het motorblok
en dat is nog mild uitgedrukt. Desondanks hielp
het enorme eindschot in vermogen dat op een vrije
snelweg kon worden losgelaten de verkoop zeker
in landen als Australië, Duitsland en de Verenigde
Staten. Om de emissies in Amerika te beperken,
werden daar minder ‘hete’ nokkenassen en grotere
12 | 2018
59

TEST
Ducati Scrambler 1100 Special
Driemaal is
scheepsrecht
70
12 | 2018

Tekst AD VAN DE WIEL
Fotografie DUCATI
DE CIRKEL IS ROND.
NET ALS IN DE
JAREN ZESTIG VAN
DE VORIGE EEUW
BOUWT DUCATI WEER
SCRAMBLERS IN
DRIE VERSCHILLENDE
CILINDERINHOUDEN.
DE LAATSTE IS DIRECT
DE ZWAARSTE.
MAAKT DAT DE 1100
OOK DE BESTE?
De Ducati Scramblers van
de eerste generatie waren
aangepaste motoren van het
type Diana. Om een sportfiets
iets van offroadcapaciteiten mee
te geven, paste Ducati onder meer het frame en de
veerwegen aan. De eerste Scrambler die het licht
zag, was de OHC 250 (1962-1963), maar in 1964
volgde de Scrambler 250 en in 1967 de 350. Een
halve eeuw later is het wederom tijd voor de zware
jongen onder de Scramblers: de 1100.
Om lekker met de deur in huis te vallen, bouwt
Ducati direct drie varianten: naast de reguliere
Scrambler 1100 zijn dat de Special en de Sport. Bij
de kassa tik je respectievelijk € 15.290,-, € 16.790,-
en € 17.890,- af. De extra centen die je voor een
Special betaalt, leveren een lager stuur, grijze lak,
een bruin zadel, spaakwielen en een hoogglans
uitlaatsysteem op. De Sport heeft gietwielen
en een voorvork en achterdemper van Öhlins.
De andere twee hebben aan de voorzijde een
Marzocchi en achter een Kayaba.
INSPIRERENDE RIJMODI
Net als in de jaren zestig heeft Ducati voor ieder
een Scrambler. Voor de beginnende motorrijder
is er de Sixty2 met 399 cc. De bekendste en
bestverkopende Scrambler is het origineel
met 803 cc. Neem dat verkopen gerust serieus,
want tussen 2015 en 2017 werden er 46.000 van
verkocht. Niet verwonderlijk dus dat Ducati
met de 1100 op dit succes wil voortborduren.
Waar de Scrambler 800 altijd een hoge speelgoeden
aaibaarheidsfactor had, heeft de 1100 een veel
volwassener voorkomen. De motorfiets is forser,
breder, hoger, langer en – zo blijkt al snel – bulliger.
12 | 2018
71

SFEER PROEVEN
20 jaar Road Rocket Café-Racer Club
86
12 | 2018

Tekst NICK ENGHARDT
Fotografie ANDREW WALKINSHAW
OM VAN TE
SMULLEN
MODS ZIJN NERGENS TE
BEKENNEN, MAAR AAN
ROCKERS GEEN GEBREK
BIJ HET 20-JARIG
JUBILEUM VAN DE ROAD
ROCKET CAFE-RACER
CLUB. TER ERE VAN HET
JUBILEUM STREKEN DE
CAFE-RACERS NEER OP
HET ZEEBURGEREILAND
IN AMSTERDAM. DE
KLANKEN VAN BRITSE
TWEECILINDERS
EN JAREN VIJFTIG
ROCK ’N’ ROLL WAS TOT
IN DE VERRE OMTREK
TE HOREN.
Kan iemand dat plastic hok
even buiten het hek zetten?!’,
roept een in een zwarte leren
jas gehulde man gekscherend
naar een motorrijder die zijn spiksplinternieuwe Triumph
Tiger 1200 het terrein voor de deur bij jaren vijftig rock ’n’
rollcafé Drive-Inn oprijdt. Tja, van Britse makelij of niet;
dit is een café-racer-treffen en die moderne allroad
kan dan wel op waarde geschat worden, in het plaatje
past hij niet. En dat is wel een terugkerend thema bij
het treffen. Als je motor niet van Britse makelij is, zul je
niet al te lange tenen moeten hebben. Al ben je met een
Engelse machine ook niet gevrijwaard van spot, want
men kent hier ieder euvel van elk merk en welk type
motor dan ook, en daar wordt graag over gegrapt.
De sfeer wordt er alleen maar luchtiger op, zeker als een
klassieke Norton besluit om niet-thuis te geven. Met vijf
man wordt geprobeerd de motor weer lopend te krijgen,
terwijl deze haast achteloos tegen een hek aan hangt.
Eén man – de eigenaar – houdt zich driftig bezig met het
loshalen van de tank en de accu, terwijl de overige vier
ondertussen sneren en plaagstoterige opmerkingen
produceren alsof hun leven er vanaf hangt. Maar,
uiteindelijk, komt de klassieke Norton wel weer tot
leven. ‘De tank zit alleen maar met een riem vast, dus
die beweegt een beetje en tikt daarmee wat bedrading
aan. Tja, kortsluiting!’, verklaart de eigenaar heel kalm.
Hoe flauw de humor ook wordt, de sfeer is om van te
smullen. Zelfs al hebben sommigen nog wat – lees;
fysieke –opstartproblemen na de geslaagde feestavond
de nacht ervoor, met een up-tempo rockabilly-band en
uiteraard een burnout tegen het podium. As you do!
12 | 2018
87

Introducing: all new Iron 1200 & Forty-Eight Special
De machine die alles kan, is nu nog beter. Het resultaat van een
decennialange passie voor rijplezier op 2 wielen. 1200cc Evolution ® V-Twin
motor. Soepele handling. Garage-built attitude. En authentiek throwback
70’s artwork op de tank. De nieuwe Iron 1200 en Forty-Eight ® Special.
Beschikbaar vanaf mei. Neem contact op met jouw dealer.
h-d.com/sportster
FORTY-EIGHT ® SPECIAL
IRON 1200
©2018 H-D of daaraan verbonden bedrijven. HARLEY-DAVIDSON, HARLEY, H-D, en het Bar & Shield logo vallen onder de handelsmerken van H-D V.S., LLC.
Handelsmerken van derden zijn het eigendom van hun respectievelijke eigenaars.
WEST COAST MOTORS ALKMAAR www.westcoastmotors.nl • MOTOR SALOON AMERSFOORT www.motorsaloon.nl • OUDE MONNINK MOTORS
BORNE/HENGELO www.oudemonninkmotors.nl • HARLEY-DAVIDSON POINT DRACHTEN www.hdpoint.nl • MOTOPORT GOES www.motoportgoes.nl
BIG-RIVERS HARLEY-DAVIDSON HETEREN www.big-riversharley-davidson.nl • DUTCH HILLS HARLEY-DAVIDSON KERKRADE www.dutchhills.nl
HARLEY-DAVIDSON ROTTERDAM NIEUWERKERK A/D IJSSEL www.harleydavidsonrotterdam.nl • CENTRAL HARLEY-DAVIDSON VEGHEL www.centralharley-davidson.nl