Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MIDDEN IN DE NATUUR<br />
SEPTEMBER <strong>2018</strong><br />
TINY<br />
FORESTS<br />
Mini-bossen<br />
maken steden<br />
groener<br />
WANDELEN<br />
in Brabant,<br />
de Achterhoek<br />
en Tirol<br />
Op pad voor<br />
de PARNASSIA<br />
5 hotspots<br />
ONVERWACHTE<br />
NATUUR<br />
in het Alhambra<br />
FOTOGRAFIE<br />
De kust als<br />
kunstwerk<br />
€ 5,49<br />
ÉÉN EN AL OOR<br />
- Hoe, wat en waarmee dieren horen -<br />
AP
Klein maar fijn<br />
Er zijn mensen die de natuur in Nederland schamper<br />
wegzetten als postzegelnatuur. Tja, als je onze natuur gaat<br />
vergelijken met natuurgebieden in de rest van de wereld,<br />
gaan wij zeker niet aan de haal met de prijs voor de grootste<br />
omvang, maar evengoed kun je bij ons her en der nog best<br />
een beetje verdwalen. En al hebben de stukken natuur in<br />
Nederland inderdaad niet de afmetingen van een Serengeti,<br />
het blíjft wel natuur. Onze natuur. En wie niet veel ruimte<br />
heeft, moet slim met die ruimte omspringen.<br />
Zo heeft IVN (Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid)<br />
een paar jaar geleden in Nederland de Tiny Forests<br />
geïntroduceerd, in navolging van Shubhendu Sharma. Deze<br />
Indiase ingenieur werd geïnspireerd door de heilige bossen<br />
rond tempels waar volgens geloof en traditie helemaal niets<br />
aan gedaan mag worden. Omdat de rest eromheen vaak wel<br />
weggekapt is, ontstaan er zo dichtbegroeide kleine bossen<br />
met een eigen bosklimaat. Die ook een gunstig effect lijken<br />
te hebben op de rest van de omgeving. Sharma bedacht een<br />
simpel maar briljant plan om wereldwijd dergelijke kleine<br />
bossen te planten, te beginnen in zijn eigen achtertuin.<br />
Nederland is een van de eerste landen die het initiatief<br />
opgevolgd hebben, dankzij IVN. Niet zo verwonderlijk als je<br />
bedenkt dat Tiny Forests juist uitermate geschikt zijn voor<br />
een land dat toch al niet ruim bemeten is. Nu er al een dozijn<br />
van die bosjes zijn aangelegd – soms heel eenvoudig door het<br />
verwijderen van enkele parkeerplaatsen – heeft IVN subsidie<br />
gekregen om de Tiny Forests op grotere schaal uit te rollen,<br />
waarbij elke gemeente zich voor zo’n project kan aanmelden.<br />
U leest er alles over vanaf pagina 78. Als ik een gemeente<br />
zou zijn, zou ik als de wiedeweerga zorgen dat ik er bij ben.<br />
Omdat de gevolgen van de klimaatverandering – met<br />
extreme zomers – zich beginnen af te tekenen en met<br />
name de steden hieronder in de toekomst nog meer zullen<br />
lijden, lijkt mij dit voor gemeentes een uitgelezen kans om<br />
op kleine schaal enorme effecten te scoren. Maar ja, ik ben<br />
geen gemeente…<br />
70<br />
Hotspots parnassia<br />
Fanny Glazenburg, hoofdredacteur<br />
fanny.glazenburg@newskoolmedia.nl<br />
facebook.com/rootsmag<br />
twitter.com/rootsnl<br />
instagram.com/rootsnl<br />
<strong>Roots</strong> is ook beschikbaar via Blendle.nl<br />
4 SEPTEMBER<br />
Volg de laatste<br />
ontwikkelingen van<br />
het <strong>Roots</strong> Natuurpad<br />
op Facebook<br />
@<strong>Roots</strong>Natuurpad.<br />
40<br />
Indian summer in de Karwendel
Struinen over schouwpaden<br />
16<br />
Oor-zaken<br />
27<br />
inhoud<br />
- September -<br />
Gevormd door de zee<br />
86<br />
Beleven & ontdekken<br />
06 Natuur in september<br />
40 Indian summer in<br />
de Karwendel<br />
52 Onverwachte natuur in<br />
het Alhambra<br />
70 Op pad voor de parnassia<br />
78 Tiny Forests maken steden<br />
groener<br />
94 Sterren kijken<br />
Flora & fauna<br />
27 Eén en al oor<br />
36 Wat een vraag: hoe doen<br />
regenwormen het?<br />
60 Frans & flora:<br />
de reuzenpaardenstaart<br />
76 Kwestie: de Hedwigepolder<br />
onder water<br />
Naar buiten<br />
16 Wandelen door de<br />
water rijke Achterhoek<br />
( + routekaart)<br />
82 Natuurommetje langs het<br />
Wagenbroeksloopje<br />
Fotografie<br />
46 Zo fotografeer je water<br />
62 Lezersfoto’s: thema ‘geel’<br />
86 De kust als kunstwerk<br />
Columns<br />
15 Boswachter André Donker<br />
51 <strong>Roots</strong>’ Natuurnotities<br />
97 Boerin uit liefde<br />
Elke maand<br />
14 Agenda met natuur-uitjes<br />
25 Shopping<br />
26 Te koop in de <strong>Roots</strong>-shop<br />
44 Verrekijker bij een jaarabonnement<br />
op <strong>Roots</strong><br />
en Vogelmagazine<br />
50 Post<br />
68 <strong>Roots</strong> recenseert<br />
98 Colofon & lezersservice<br />
99 Volgende maand<br />
100 Nieuw: Doe-boek vogels<br />
Lezersfoto’s<br />
62<br />
COVERONDERWERPEN - COVERFOTO ISTOCK<br />
WWW. MAG.NL 5
natuur in<br />
september<br />
Reuzenmoordenaar<br />
Je ziet ze veel bij oude beuken: reuzenzwammen. Ook andere soorten<br />
loofbomen worden door deze enorme zwammen aangetast. Eigenlijk<br />
betekent de komst van zo’n zwam het einde voor de boom. Een<br />
reuzenzwam komt ineens tevoorschijn en tast de diepere wortels<br />
aan. Zo veroorzaakt hij grootschalige rot onder het maaiveld en in het<br />
wortelstelsel. Als ook de bovenste delen van de kroon beginnen af te<br />
sterven, is het einde van de boom in zicht. Door de wortelrot neemt de<br />
kans op stambreuk of windworp toe, met alle gevolgen van dien. Kap is<br />
dan de enige optie, vooral bij bomen die dicht op de openbare weg staan.<br />
12 JULI SEPTEMBER
Kijktip<br />
Soms vind je reuzenzwammen<br />
met een<br />
doorsnee tot wel<br />
80 centimeter. Groeit<br />
in de zomer en herfst<br />
aan de voet en op<br />
de grond bij oude, nog<br />
levende loofbomen als<br />
beuk, eik, linde, iep,<br />
berk, plataan en appel.<br />
WWW. MAG.NL 13
Karwendel<br />
OOSTENRIJK<br />
De Isar, een 295 kilometer lange<br />
zijrivier van de Donau, ontspringt<br />
in het Karwendelgebergte.<br />
Met een<br />
oppervlakte van<br />
727 km²<br />
is het in 1928<br />
opgerichte<br />
natuurpark<br />
Karwendel het<br />
grootste en<br />
oudste natuurpark<br />
van Tirol.<br />
40 SEPTEMBER
wandelen in de Karwendel<br />
De Kastenalm,<br />
omzoomd door bomen in herfsttooi.<br />
Tirol’s<br />
gouden seizoen<br />
Takken gebogen als de armen van<br />
een toverkol.<br />
Je hoeft niet helemaal naar Canada af te reizen<br />
voor een Indian Summer. Het ‘gouden najaar’ in<br />
natuurpark Karwendel, Olympia-regio Seefeld in<br />
Oostenrijks Tirol, is minstens zo spectaculair.<br />
<strong>Roots</strong> ging er een dag op stap.<br />
TEKST EN FOTO’S CHANTAL VAN WEES<br />
WWW. MAG.NL 41
voorpublicatie<br />
Zeeslakken op gekleurde<br />
rotsen, Spanje.
Gevormd door<br />
de zee<br />
Fotograaf Theo<br />
Bosboom is van<br />
kinds af al gek op<br />
de zee. Niet zo<br />
vreemd dus dat zijn<br />
nieuwste fotoboek<br />
de kust als onderwerp<br />
heeft. <strong>Roots</strong><br />
sprak met hem en<br />
geeft een sneak<br />
preview van dit<br />
monumentale boek.<br />
TEKST RENÉ ALBLAS<br />
FOTO’S THEO BOSBOOM<br />
WWW. MAG.NL 87
xxxxx Xxxxxxxxxx<br />
‘Stairway to heaven’, Giant’s Causeway,<br />
Noord-Ierland. Ook deze won in 2017<br />
een 1 e prijs bij de European Wildlife<br />
Photographer of the Year wedstrijd.<br />
WWW. MAG.NL 93
NASA/JPL-CALTECH/SWRI/ASI/INAF/JIRAM<br />
ASTROFOTO<br />
VAN DE MAAND<br />
Infraroodfoto (geen<br />
‘echte’ kleuren) van het<br />
noordpoolgebied van<br />
de reuzenplaneet Jupiter,<br />
waar één centrale<br />
wervel storm omringd<br />
wordt door acht kleinere.