Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Patty Klein<br />
Vergadering Haarlem, Zonnelaan 6<br />
Het kwam door Jan van Haasteren, Khing en Hans van den<br />
Boom. Het was een puinhoop in uitgeversland. VNU had<br />
bedacht dat ze onze prachtige stripbladen Pep en Sjors wel<br />
konden opheffen en daar een soort succesblad voor in de plaats konden<br />
zetten: Eppo. Een blad dat alle succes-strips in zich moest verenigen:<br />
voetbalstrip, zeeroversstrip, sciencefictionstrip. Oberon vergat even<br />
dat je striplezers niet iets met geweld door de strot kunt duwen, zoals<br />
bij een vetgemeste gans. De Foie Gras smaakte de lezers niet. En de<br />
stripmakers ook niet, die opeens 64 pagina’s minder strips mochten<br />
produceren. Jan Steeman was in een klap al zijn<br />
werk kwijt (Sjors en Sjimmie en Arad en Maya).<br />
Jan van Haasteren werkeloos, noem maar op.<br />
Treurnis alom.<br />
Jan van Haasteren opperde: ‘We zouden<br />
eigenlijk een eigen stripblad moeten maken en<br />
zelf uitgeven.’ Maar Jan had tien van dit soort<br />
ingevingen in een minuut en ging moeiteloos<br />
door met een nieuw idee: een kam met uithollingen<br />
tussen de tanden voor zijn vrouw Romy, die<br />
pukkels op haar hoofd had.<br />
Khing kwam op bezoek en ik legde hem Jans<br />
idee voor. Khing zei niet veel. Wel belde hij me<br />
later, dat hij een economiestudent gevonden<br />
had, die wist hoe dat moest: een eigen blad<br />
maken en uitgeven. Op een velletje kladpapier<br />
rekende hij het voor: met een inleg van duizend<br />
gulden per man of vrouw hadden we genoeg<br />
geld voor ons eigen blad!<br />
We waren niet meer te houden. Allemaal lazen we de Franse, satirische<br />
stripbladen met stripmakers als Claire Brétecher, Gotlib, Mordillo,<br />
Echo des Savanes, Métal Hurlant, de Nederlandse Tante Leny. Dat<br />
wilden we ook!<br />
Snel op zoek naar de rijkaards onder ons. Dat waren voornamelijk<br />
Andries Brandt en Lo Hartog van Banda. Gelukkig beiden stripschrijvers,<br />
die hadden we nodig. Wie geen geld had hoefde niets of weinig<br />
te betalen. Er werd druk vergaderd. Gelukkig kregen we onverwachte<br />
hulp uit de VNU-hoek. Zeer geheim voegden Frans Buissink, Bert Elfers<br />
en nog wat VNU-bonzen zich bij ons uitdijende groepje om ons van<br />
zakelijke adviezen te dienen. De tekenaars werden aangevuld met de<br />
harde werkers van Toonder Studio’s met het werkmotto: ‘Niet zeuren<br />
maar poetsen’, zoals Piet Wijn en Leo van Noppen. Familieleden voor<br />
hand- en spandiensten zoals Jans echtgenote Romi zijn broer Herman<br />
en mijn echtgenoot Huub Scholten.<br />
En toen brak de mooie tijd aan. Vergaderen met drank en hasj, tot<br />
diep in de nacht. Iedereen had evenveel te vertellen, zowel de ex-seminaristen<br />
(Frans Buissink en Jan Steeman) als atheïsten. Niemand<br />
had de leiding, we zaten keihard tegen elkaar in te schreeuwen en wie<br />
het hardste schreeuwde, kreeg hopelijk de aandacht. Een avond werd<br />
gevuld met namen voor ons blad verzinnen. Een favoriet was Herman<br />
van Haasterens ‘Fluim’ met als ondertitel: ‘Fluim ziet het ruim,’ hoewel<br />
ook iemand ‘Hou zee!’ opperde. De verstandige bladenmaker Frans<br />
Buissink wist ons over te halen om er ‘De Vrije Balloen’ van te maken.<br />
En we moesten natuurlijk jonge, beginnende tekenaars hebben die<br />
door de oudere collega’s zouden worden opgeleid in het vak. Dus hing<br />
iemand een oproepje: ‘Striptekenaars gevraagd’<br />
op het prikbord bij de Rietveld Academie (waar<br />
je meteen af werd gegooid als je strips wilde<br />
tekenen). Daar kwamen Gerrit de Jager, Wim<br />
Stevenhagen, Paul Bodoni en Eric Schreurs op<br />
af. Ze leerden razend snel bij van hun ervaren<br />
collega’s, maar vooral door het steeds maar<br />
strips moeten produceren, De Vrije Balloen<br />
was een slokop.<br />
Andries Brandt en ik stortten ons op het maken<br />
van plots (wat we al tien jaar samen deden).<br />
Andries verzon schitterende verhalen waarin<br />
onveranderlijk iedereen dood ging. Bijvoorbeeld<br />
een oude opa, die per ongeluk zijn hele<br />
familie en passant uitroeit. Jan van Haasteren<br />
tekende het en de Vrije Balloen kopte trots:<br />
‘Tekenaar maakt familie van Kant.’ Later een<br />
©hvh oud vrouwtje, dat voor haar plezier postbodes<br />
ving en opzette. ‘Is dat niet strafbaar?’ vraagt een ontzette voorbijganger.<br />
‘Natuurlijk wel…maar als je er twee of drie per jaar vangt, daar<br />
merkt de PTT niets van!’ weet het oude mensje.<br />
De VNU kan de pest krijgen!<br />
Jan van Haasteren bereikte grote hoogtepunten in zijn oeuvre, het<br />
plezier spatte er vanaf. Jan Steeman tekende strips in de stijl van<br />
Rembrandt, Jeroen Bosch of helemaal zonder woorden (‘Dichter und<br />
Bauer.’) Ook Robert van der Kroft (o.a. Flash Gordon) en Thé Tjong-<br />
Khing kwamen elke keer met een hele nieuwe tekenstijl aanzetten...<br />
We waren VRIJ!<br />
Herman van Haasteren had een enorme ballon gekocht met een uitvergrote<br />
Vrije Balloen eronder die werd opgelaten bij Atheneum op het<br />
Spui door Dolf Brouwers (Sjef van Oekel). Wim Schippers kwam even<br />
snel een Vrije Balloen inkijken en schreef in razend tempo zijn speech.<br />
Bazen van VNU (o.a. Norbert van den Berg) kwamen gluren wat hun<br />
baldadige tekenaars nu weer uitspookten.<br />
Toen Wim Schippers over het Spui galmde: “De VNU kan de pest<br />
42
Change language