02.07.2019 Views

18 magazine Leef!

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Magazine<br />

ZOMER 20<strong>18</strong> # <strong>18</strong><br />

INFORMATIEMAGAZINE<br />

VOOR ALLE NOORDWIJKERS<br />

Kuren in<br />

Noordwijk<br />

Nationaal Park<br />

verbindt natuur<br />

en cultuur<br />

Familie Driessen<br />

meer dan basketbal<br />

Jeanine Gelevert<br />

sportvrouw<br />

in de horeca<br />

Nieuwe strandrups<br />

pootjebaden<br />

in de zee<br />

Beter in<br />

de branding<br />

ZIE ACHTERZIJDE:<br />

ACTIVITEITEN-JAARBOEK<br />

KBO 20<strong>18</strong>-2019


3<br />

Actuele agenda, wijzigingen programma en aanvullende informatie<br />

Dit overzicht is met zorg samengesteld, echter onvoorziene wijzigingen gedurende het seizoen zijn niet te voorkomen. Het overzicht bevat<br />

waar mogelijk de eerste datum in het seizoen als de activiteit start. Voor de meest actuele stand van zaken, adviseren wij u echter altijd<br />

de activiteiten-agenda’s te raadplegen die gepubliceerd worden in de maandbladen/Nieuwsbrief en op de websites van de ouderenbonden<br />

en stichting Welzijn Noordwijk. U kunt ook informeren bij de 2 dienstencentra (de Wieken en het Trefpunt).<br />

Weten wat<br />

uw tuin nodig<br />

heeft!<br />

- de balie van ‘de Wieken’, Wassenaarsestraat 5 te Noordwijk Binnen<br />

- via de website van de eigen ouderenbond.<br />

Inschrijfformulieren kunnen ingeleverd/gedeponeerd worden bij de 2 dienstencentra ( ‘Het Trefpunt’ en/of ‘De Wieken’) in de daar binnen<br />

aanwezige DBO-postbus of de postbus van uw ouderenbond. U kunt ook eventueel om informatie vragen bij de receptie aldaar.<br />

Inschrijvingen<br />

Voor een aantal activiteiten is inschrijving noodzakelijk. Ook als u al eerder aan een activiteit heeft deelgenomen,<br />

dient u zich opnieuw schriftelijk aan te melden! Deze activiteiten hebben een nummer en zijn herkenbaar aan:<br />

Na aanmelding krijgt u een inschrijvingsformulier met daarin uw gegevens en de basisgegevens van de door u gewenste cursus(sen). Na<br />

ondertekening hiervan gaat u akkoord met de bijbehorende deelnamekosten voor de looptijd van het hele of nog resterende activiteiten<br />

jaar. Tevens gaat u – na acceptatie door de organisator van de activiteit(en)- tevens akkoord met de opname van uw persoonsgegevens<br />

voor administratieve doeleinden m.b.t. de ontstane relatie in overeenstemming met de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming).<br />

Inschrijven kan via een inschrijfformulier, verkrijgbaar bij :<br />

- de receptie van ‘het Trefpunt’, Schoolstraat 2 te Noordwijk aan Zee<br />

Wij zijn een compleet tuincentrum en<br />

bieden een breed assortiment aan.<br />

U kunt bij ons terecht voor uw gehele tuin,<br />

van tuingereedschap tot tuinmeubelen, voor<br />

uw huis en dier.<br />

Daarnaast verkopen wij barbecues van o.a.<br />

Weber én bent u ook voor sfeerartikelen en<br />

leuke kado’s bij ons aan het goede adres.<br />

waarin deze activiteiten plaats vinden, zal de facturering van de deelnamekosten in 1 of 2 blokken worden opgesplitst (bijv. najaar 20<strong>18</strong>,<br />

voorjaar 2019) zodat de betaling in redelijke termijnen kan plaats vinden.<br />

Gemiste lessen wegens afwezigheid zijn voor eigen rekening en worden dus niet gecrediteerd. Uitsluitend bij activiteiten waar meerdere betaalblokken<br />

(najaar / voorjaar) van toepassing zijn, kan men tot uiterlijk 4 weken voor aanvang van een volgend betaalblok, tussentijds schriftelijk<br />

opzeggen voor een volgende termijn. Deze opzegging dient u te adressen aan het adres van de penningmeester (adres; zie de eerder<br />

ontvangen nota). Tenzij op de nota anders vermeldt, geldt een standaard betalingstermijn van 14 dagen na factuurdatum.<br />

Kosten deelname en voor wie….<br />

De genoemde prijzen in dit overzicht gelden voor leden van de Noordwijkse ouderenbonden binnen het samenwerkingsverband DBO<br />

(Drie bonden Overleg) en donateurs van Stichting Welzijn Noordwijk. Tenzij anders aangegeven, betalen alle overige deelnemers (“gasten /<br />

niet-leden”) een toeslag van minimaal € 2,50 per keer deelname bovenop de genoemde prijzen. Op verzoek dient u een bewijs van lidmaatschap<br />

van een van de aangesloten verenigingen te kunnen overleggen.<br />

Het activiteiten jaar van de aangesloten verenigingen loopt vanaf september tot de daaropvolgende zomer.<br />

Activiteiten waar deelnamekosten aan zijn verbonden worden gefactureerd. Afhankelijk van de duur en de frequentie binnen een seizoen<br />

Kom langs en laat u inspireren en adviseren!<br />

Spel overig /ontspanning, pag. 16<br />

Alles voor dieren!<br />

In ons tuincentrum vindt u alles voor uw<br />

honden, katten, knaagdieren, vogels en vissen.<br />

Heeft u advies nodig over welke producten<br />

geschikt zijn voor uw huisdier?<br />

Op de dieren afdeling van Tuinextra loopt altijd<br />

iemand rond die u er alles over kan vertellen.<br />

Spel / Kaartspellen, pag. 14<br />

Reizen, pag. 14<br />

Modeshow, pag. 14<br />

Koken, pag. 13<br />

Informatief en overig, pag. 12<br />

Hobby, pag. 12<br />

Cultuur, pag. 11<br />

ANSV secr. Henriëtte van der Gugten<br />

e-mail: ansv.secretaris@gmail.com - tel. 071 – 88 848 84<br />

KBO Noordwijk Ledenadministratie: Herman (H.C.) Bogaards<br />

e-mail: ledenadministratie@kbonoordwijk.nl - tel. 071 – 36 157 78<br />

PCOB dhr. L. Guijt, e-mail: irlguijt@gmail.com - tel. 06 - 2037 0408<br />

onontbeerlijk. Nog geen lid? Sluit u dan alsnog aan bij een van onderstaande lokale<br />

organisaties;<br />

taken door de centrale overheid naar de gemeenten. Daardoor is een breed gedragen<br />

ouderenorganisatie van groot belang en het lidmaatschap van een ouderenbond<br />

De gezamenlijke Noordwijkse ouderenbonden ANSV, KBO en PCOB, hun samenwerkingsverband<br />

het DBO en stichting Welzijn Noordwijk presenteren u hierbij het activiteitenprogramma<br />

voor het seizoen 20<strong>18</strong> – 2019. Deelname aan activiteiten is -onder<br />

voorwaarden- mogelijk voor iedereen, dus ook voor niet-leden. Naast de vele in<br />

dit overzicht genoemde activiteiten, wordt door de ouderenbonden ook intensief<br />

gewerkt aan collectieve belangenbehartiging. Naarmate de zelfredzaamheid door de<br />

overheden steeds meer wordt nagestreefd, wordt belangenbehartiging door o.a. de<br />

ouderenbonden steeds belangrijker ook op lokaal niveau door de overheveling van<br />

Bewegen, pag. 4<br />

Computer, pag. 7<br />

Creativiteit, pag. 8<br />

Adressen van locaties, pag. <strong>18</strong><br />

Van Berckelweg 51, Noordwijk<br />

www.tctuinextra.nl | Tel. 071 - 361 21 77<br />

Advies en hulp, pag. 4<br />

Indeling categorieën:<br />

Ouderenbonden Noordwijk 20<strong>18</strong> - 2019<br />

Heeft u al onze klantenpas?<br />

Activiteitenprogramma<br />

Geniet van voordelen en speciale acties!<br />

Informeer bij onze kassa!


Bedankt mantelzorgers!<br />

dankt mantelzorgers!<br />

Vraag nu<br />

aan voor<br />

20<strong>18</strong><br />

Wij waarderen mantelzorgers. Wij - dat zijn Noordwijkse winkeliers, welzijnsorganisaties en de gemeente Noordwijk. Want het is ongelooflijk<br />

wat mantelzorgers allemaal doen. Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte, of hulpbehoevende<br />

buur/kennis, ouder, kind of ander familielid. Het is vaak intensief. En vraagt veel van hen. Maar ze doen het.<br />

aarderen mantelzorgers. Wij - dat zijn Noordwijkse winkeliers, welzijnsorganisaties en de gemeente Noordwijk. Want het is ongelooflijk<br />

Waardering<br />

Vraag de waardering voor nu aan!<br />

antelzorgers allemaal doen. Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte, of hulpbehoevende<br />

20<strong>18</strong><br />

De gemeente Noordwijk erkent de belangrijke bijdrage die mantelzorgers U kunt de mantelzorg-waardering elk jaar opnieuw aanvragen zolang u<br />

kennis, ouder, aan de kind samenleving of ander geven familielid. en wil Het deze is vaak waardering intensief. graag En laten vraagt blijken. veel van hen. Maar mantelzorger ze doen het. bent. De aanvraagperiode loopt tot en met 31 december<br />

Mantelzorgers kunnen de Mantelzorgpas aanvragen waarop de gemeente een van dit jaar. Was u in 2017 ook al mantelzorger en al in het bezit van een<br />

rdering tegoed van € 125,- stort.<br />

Vraag de waardering mantelzorgpas? voor Dan wordt nu na aan! toekenning van uw aanvraag het tegoed op uw<br />

meente Noordwijk erkent de belangrijke bijdrage die mantelzorgers U kunt de mantelzorg-waardering huidige pas gestort. elk jaar Deze opnieuw kunt aanvragen u dan gewoon zolang blijven u gebruiken.<br />

samenleving Theater, geven en koffi wil deze e of waardering een visje? graag laten blijken.<br />

mantelzorger bent. De aanvraagperiode loopt tot en met 31 december<br />

lzorgers kunnen Met de de Mantelzorgpas kunt aanvragen u bij meer waarop dan de 25 gemeente lokale winkels een en voorzieningen<br />

van dit jaar. Was u in Het aanvraagformulier ook al mantelzorger is beschikbaar en al in het bij bezit de van recepties een van de gemeente, woonvan<br />

€ iets stort. kopen of gebruiken. De aangesloten winkels geven ook korting mantelzorgpas? bij<br />

Dan zorgcentra wordt na Groot toekenning Hoogwaak, van uw Jeroen aanvraag en de het buurtcentra tegoed op de uw Wieken en ‘t Trefpunt.<br />

betaling met de pas. Betalen met de pas is heel eenvoudig. U hoeft huidige alleen pas gestort. Deze kunt u dan gewoon blijven gebruiken.<br />

ter, koffi het e bedrag of een te visje? checken en op ‘ja’ te drukken.<br />

e Mantelzorgpas kunt u bij meer dan 25 lokale winkels en voorzieningen Het aanvraagformulier is beschikbaar bij de recepties van de gemeente, woonpen<br />

of gebruiken. Wanneer De aangesloten komt u in winkels aanmerking?<br />

geven ook korting bij<br />

zorgcentra Groot Hoogwaak, Jeroen en de buurtcentra de Wieken en ‘t Trefpunt.<br />

g met de U pas. komt Betalen in aanmerking met de pas voor is heel de gratis eenvoudig. Mantelzorgpas U hoeft alleen als:<br />

drag te checken 1. U langdurig en op ‘ja’ en te onbetaald drukken. zorgt voor een zorgontvanger.<br />

2. Degene voor wie u zorgt in Noordwijk woont.<br />

Meer weten?<br />

neer komt 3. De u zorg in aanmerking?<br />

tenminste een periode beslaat van 3 maanden<br />

•Over mantelzorg<br />

t in aanmerking en gemiddeld voor de gratis tenminste Mantelzorgpas 8 uur per als: week.<br />

www.welzijnnoordwijk.nl<br />

ngdurig en 4. onbetaald Zowel mantelzorger zorgt voor een als zorgontvanger. toestemming geven<br />

ene voor wie voor u zorgt de registratie in Noordwijk van woont. hun contactgegevens.<br />

Meer weten? • Over de Mantelzorgpas<br />

zorg tenminste een periode beslaat van 3 maanden<br />

•Over mantelzorg www.mantelzorgpasnoordwijk.nl<br />

emiddeld Samen tenminste aanvragen<br />

8 uur per week.<br />

el mantelzorger • Bel gerust met de Stichting Welzijn Noordwijk<br />

De zorgvrager als en de mantelzorger toestemming vragen geven de pas samen aan. Ze geven<br />

r de registratie beiden van toestemming hun contactgegevens. voor de registratie van hun contactgegevens. • Over de Mantelzorgpas • T (071) 71 14 334<br />

Uiteraard gaan wij netjes met uw gegevens om.<br />

www.mantelzorgpasnoordwijk.nl<br />

en aanvragen<br />

• Bel gerust met de Stichting Welzijn Noordwijk<br />

gvrager en de mantelzorger vragen de pas samen aan. Ze geven<br />

toestemming voor de registratie van hun contactgegevens.<br />

• T (071) 71 14 334<br />

ard gaan wij netjes met uw gegevens om.<br />

www.mantelzorgpasnoordwijk.nl<br />

www.mantelzorgpasnoordwijk.nl


4<br />

3<br />

Duintuin<br />

krijgt vorm<br />

3<br />

coverfoto: collectie Tappenbeck<br />

Colofon<br />

Magazine <strong>Leef</strong>! is een uitgave van Buro Binnen<br />

in samenwerking met stichting Welzijn Noordwijk<br />

Magazine <strong>Leef</strong>! verschijnt vier keer per jaar.<br />

Editie 19 verschijnt september 20<strong>18</strong>.<br />

REDACTIE: Yvonne Andrée Wiltens, Harm<br />

Dragt, Frans van Duijn, May-lisa de Laat,<br />

Caroline Spaans, Thomas Steenvoorden<br />

en Marieke Voorn.<br />

CONCEPT, VORMGEVING EN FOTOGRAFIE:<br />

Pauline de Ruiter en Thomas Steenvoorden<br />

Buro Binnen, Noordwijk<br />

REDACTIEADRES EN ADVERTEREN:<br />

Redactie Magazine <strong>Leef</strong>!<br />

Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk<br />

thomas@burobinnen.nl<br />

Tel. 06 54 96 17 16<br />

www.welzijnnoordwijk.nl<br />

VERSPREIDING: Magazine <strong>Leef</strong>! wordt gratis huis<br />

aan huis verspreid in heel Noordwijk, 12.500 expl.<br />

© Magazine <strong>Leef</strong>! 20<strong>18</strong>. Niets uit deze uitgave mag<br />

op welke manier dan ook worden gereproduceerd<br />

zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming<br />

van de uitgever.<br />

Welzijnsconsulent<br />

Nikki van der Ven<br />

6<br />

SPECIAL<br />

Kuuroord<br />

Noordwijk<br />

Jo van der Lippen<br />

2<br />

Jeanine Gelevert<br />

De ontwikkeling van Noordwijk als<br />

badplaats begin vorige eeuw<br />

5<br />

Dit huis-aan-huis <strong>magazine</strong> wordt elk kwartaal<br />

gratis bezorgd bij alle Noordwijkers en<br />

is de spreekbuis van haar participanten als<br />

het gaat om communicatie in het sociale<br />

domein. Daarnaast zoekt de redactie naar<br />

onderwerpen die betrekking hebben op<br />

het welzijn van de Noordwijkers in de<br />

meest brede zin van het woord. Ideeën<br />

of suggesties? Laat het ons weten!<br />

Familie<br />

Driessen<br />

Met pensioen<br />

Kees & Co


Inhoud<br />

06 Hans van Buiten<br />

Economie versterken<br />

08 Beter in de Branding<br />

Kuuroord Noordwijk<br />

22 Hollandse duinen<br />

Ons Nationaal Park<br />

24 Familie Driessen<br />

Alles is basketbal<br />

32 Berghbal Footgolf<br />

Unieke baan<br />

36 Jeanine Gelevert<br />

Het leven, sport en Pitch<br />

41 ASNV fotowedstrijd<br />

Mijn mooiste plekje<br />

42 Historie Huize Jeroen<br />

48 Noordwijk Marketing<br />

50 Erfgoed Noordwijk<br />

Schatten van Noordwijk<br />

54 Puzzel<br />

56 Met pensioen, Kees & Co<br />

60 Bamboe Theater Noordwijk<br />

Vrijwiligers KunstKlank<br />

65 Nieuwe Strandrups<br />

Outdoor4Disabled<br />

74 Atlantikwall Museum<br />

79 Cultuur<br />

Hoog van de toren blazen<br />

ZIE ACHTERZIJDE:<br />

ACTIVITEITEN-JAARBOEK<br />

KBO 20<strong>18</strong>-2019<br />

Priiatn<br />

04 Welzijn Noordwijk<br />

De welzijnsconsulent<br />

28 Gemeente Noordwijk<br />

Informatiepunt dementie<br />

30 ‘s Heeren Loo<br />

Duintuin groeit<br />

34 Noordwijkse Woningstichting<br />

Dineke van der Wolf<br />

46 Gemeente Noordwijk<br />

Outdoor Sport Noordwijk<br />

52 Samenwerkende zorgverleners<br />

Prettige vakantie!<br />

62 Welzijn Noordwijk<br />

Ondersteuning Mantelzorgers<br />

66 Groot Hoogwaak<br />

Renovatie zorgcentrum<br />

71 Bibliotheek Bollenstreek<br />

Ontmoeten in de bieb<br />

73 Ouderenbonden<br />

76 Welzijn Noordwijk<br />

Buitenspeeldag<br />

Avroil<br />

40 Something Blue Travel<br />

48 Noordwijk Marketing<br />

59 Sportarts Lex Mulder<br />

68 Van Westerop<br />

78 Barbara Uitvaartverzorging<br />

Vowod<br />

Goed leven!<br />

zmr21 - umr1<br />

In deze <strong>18</strong> e editie van uw <strong>magazine</strong> LEEF! kijken we onder<br />

andere terug op en vooruit naar een voor Noordwijk heel<br />

belangrijk onderwerp, namelijk Noordwijk als centrum van een<br />

gezonde en energieke regio: Kuuroord Noordwijk. In de krant<br />

hebt u al kunnen lezen over initiatieven van de Economic<br />

Board Duin en Bollenstreek* om in onze regio de economie te<br />

versterken door verschillende projecten op te zetten. Een van<br />

die projecten is de Duin- en Bollenstreek te maken tot één van<br />

de vijf gezondste regio’s ter wereld! En dat is een ambitie waar<br />

wij als redactie van LEEF! natuurlijk helemaal achterstaan!<br />

Het doel is dat de Duin- en Bollenstreek een erkende kuurregio<br />

wordt: Noordwijk moet de internationale bad status krijgen<br />

als heilzaam kuuroord. De hele regio moet brede bekendheid<br />

krijgen als een topbestemming voor recreatie en revalidatie<br />

met focus op sport en beweging. De Duin- en Bollenstreek als<br />

geheel moet internationaal bekend worden om de (top)sport<br />

accommodaties en de prachtige natuurlijke omgeving van<br />

Nationaal Park De Hollandse Duinen. Wij weten dat natuurlijk<br />

allemaal al, maar de wereld weet het nog niet! Een taak dus<br />

voor heel de Noordwijkse ondernemerswereld om dat de<br />

komende jaren te realiseren.<br />

Het promoten van welzijn, en dus eigenlijk van goed leven,<br />

is voor ons <strong>magazine</strong> LEEF! altijd het uitgangspunt geweest;<br />

daarom wordt er ook in deze editie weer veel aandacht geschonken<br />

aan het werken aan welzijn van de Noordwijkse<br />

bewoners dat tot uiting komt in allerlei vormen. U vindt in<br />

deze editie een artikel als ‘Lekker zomeren in Noordwijk’,<br />

maar ook over Noordwijks erfgoed, over de plannen voor<br />

Hofjeswoningen en over een landelijk voetgolf toernooi voor<br />

55-plussers op ’s Heerenloo. Noordwijkse sporters op hoog<br />

niveau zijn een terugkerend en hopelijk stimulerend onderwerp.<br />

Nikki van de Ven stelt zich voor als welzijnsconsulent<br />

waar u terecht kunt voor vragen en advies. Het Informatiepunt<br />

Dementie van de gemeente zetten we ook nog eens goed in<br />

het licht. En zo zijn er nog meer artikelen die kunnen bijdragen<br />

aan een goed leven voor u in Noordwijk!<br />

Zo ook de gezamenlijke ouderenbonden die in een extra katern<br />

een overzicht presenteren van alle activiteiten die zij organiseren,<br />

dus maak uw keuze en meld u aan!<br />

Ik wens u weer veel leesplezier<br />

en een hele mooie zomer toe!<br />

Priiatnvnmgzn ef!<br />

Gemeente Noordwijk • Welzijn Noordwijk • De ouderenbonden<br />

ANSV, KBO en PCOB • Woonzorgcentrum Groot Hoogwaak<br />

• ‘s Heeren Loo, zorg voor mensen met een verstandelijke<br />

beperking • Samenwerkende zorgverleners • Bibliotheek<br />

Bollenstreek • Grand Hotel Huis ter Duin<br />

FasBunel<br />

redactievoorzitter en secretaris<br />

Welzijn Noordwijk<br />

* Voor meer informatie over de<br />

Economic Board Duin en Bollenstreek<br />

zie http://ebdb.nl/ebdb.nl/<br />

projecten/gezonde-en-energiekeregio-wellness/


Welzijn Noordwijk<br />

k<br />

Bij een gezonde<br />

badplaats dat Noordwijk is,<br />

hoort ook welzijn wat bijdraagt<br />

aan positieve gezondheid. Bij<br />

Welzijn Noordwijk werkt Nikki<br />

van der Ven als welzijnsconsulent<br />

die Noordwijkers hierin kan<br />

ondersteunen.<br />

TEKST NIKKI VAN DER VEN<br />

BEELD BURO BINNEN<br />

4


Welzijnsconsulent<br />

Nikki van der Ven<br />

Wat doet een welzijnsconsulent?<br />

Mensen vragen mij vaak wat ik nu precies doe als welzijnsconsulent.<br />

Een duidelijk, kort en bondig antwoord heb ik<br />

vaak niet. Het is een hele veelzijdige baan waar bijna geen<br />

dag hetzelfde is. Om jullie toch een idee te geven ga ik mijn<br />

best doen om een goed beeld te schetsen. Zo krijgen jullie<br />

inzicht in het werk van een welzijnsconsulent en leren jullie<br />

mij misschien nog een beetje beter kennen.<br />

Wie ben ik?<br />

Voor wie mij nog niet kent; ik ben Nikki van der Ven, 32 jaar<br />

en ik woon met veel plezier in Den Haag. Naast mijn werk<br />

als welzijnsconsulent heb ik ook mijn eigen onderneming<br />

Coaching Talents. Ik vind het leuk om mensen door middel<br />

van de juiste vragen op weg te helpen en dat kan ik ook goed<br />

kwijt in mijn werk als welzijnsconsulent.<br />

Wat doe ik?<br />

Welzijn op recept<br />

Als je wat wilt ondernemen maar je weet niet zo goed wat,<br />

of je wilt ontdekken waar je goed in bent, kan ik met je in<br />

gesprek gaan om te kijken wat de mogelijkheden zijn.<br />

Elk gesprek verloopt weer anders. De verschillende leeftijden<br />

van deelnemers zorgen voor afwisselende verhalen. Het komt<br />

wel eens voor dat ik bij mensen thuis kom, maar de eerste<br />

afspraak kan ook op onze locatie De Wieken plaatsvinden.<br />

Als mensen langskomen, vind ik dat voor de deelnemer een<br />

mooie eerste stap om weer actiever te worden. Bij alle<br />

gesprekken die ik voer, ligt de focus op wat iemand kan en<br />

leuk vindt en niet op de eventuele zorg- en/of hulpvraag.<br />

Positiever in het leven staan<br />

Ik ben in november 2017 samen met een collega van<br />

Kwadraad maatschappelijk werk, gestart met het geven van<br />

de cursus ‘Grip en Glans’. Dit is een groepscursus waar op<br />

een laagdrempelige, gezellige manier wordt gewerkt aan<br />

een persoonlijk doel. De focus ligt op wat iemand zelf wilt<br />

veranderen waardoor iedereen bezig is met wat hij of zij<br />

belangrijk vindt.<br />

Zo was er een deelnemer die letterlijk aangaf ‘heppie de<br />

peppie’ te willen zijn en zich zekerder te willen voelen.<br />

Door onder andere tips en handvatten uit de cursus kon<br />

ze één van haar doelen behalen. Ze vond een baan!<br />

Een andere deelnemer begon aan de cursus met de wens<br />

haar zelfvertrouwen te vergroten en meer activiteiten met<br />

nieuwe mensen te ondernemen. Dit is zelfs zo goed gelukt<br />

dat ze er een nieuwe liefde aan heeft overgehouden.<br />

En wat het nog leuker maakt is dat het een medecursist was.<br />

Zo ontstonden er in één klap twee succesverhalen.<br />

Door de groep klein te houden is er ruimte om ervaringen<br />

met elkaar te delen en herkenning te vinden in elkaars<br />

verhalen.<br />

Nieuwe activiteiten<br />

Daarnaast organiseren we op regelmatige basis voor alle<br />

leeftijden allerlei activiteiten om mensen bij elkaar te brengen.<br />

Neem nou de Nationale Pannenkoekendag die we in maart<br />

hebben georganiseerd. Kinderen uit groep 7 hebben met<br />

ouderen van 70+ heerlijke pannenkoeken gegeten en<br />

verhalen uitgewisseld. Dit was een groot succes en zeker<br />

voor herhaling vatbaar. Eind september vindt de Nationale<br />

week tegen de eenzaamheid plaats. Hier gaan wij de nodige<br />

aandacht aan besteden door middel van creatieve ideeën en<br />

activiteiten. Jullie horen natuurlijk van ons zodra er meer<br />

bekend is.<br />

Ook ga ik samen met vrijwilligers aan de slag om mensen<br />

van 75 jaar en ouder thuis te bezoeken om in gesprek te<br />

gaan over wat zij nog wensen, kunnen en willen. Tijdens<br />

dit gesprek wordt er o.a. informatie en advies gegeven over<br />

wat er te doen is in Noordwijk. Hierbij wordt gekeken naar<br />

persoonlijke interesse en naar de mogelijkheden die iemand<br />

heeft in plaats van naar de belemmeringen.<br />

In contact komen<br />

Ik hoop dat ik jullie door middel van dit artikel een klein kijkje<br />

in mijn keuken heb kunnen geven. Mochten jullie vragen<br />

hebben, loop dan gewoon eens binnen bij de Wieken, of<br />

neem contact op via telefoon of mail. Dan gaan we samen<br />

in gesprek.<br />

Wassenaarsestraat 5 | 2201 RD Noordwijk<br />

T 071 820 03 58 | M 06 40 56 70 77<br />

E nikki.vanderven@welzijnnoordwijk.nl<br />

www.welzijnnoordwijk.nl<br />

Nikki van der Ven<br />

Welzijnsconsulent<br />

5


Vitaal<br />

Noordwijk<br />

Werk aan de winkel om de economie te verbeteren<br />

Noordwijk zet de tanden in<br />

twee belangrijke onderdelen<br />

6<br />

Noordwijk heeft twee belangrijke<br />

onderdelen toegewezen gekregen om<br />

de economische potentie van de Duin en<br />

Bollenstreek beter te benutten. Het betreft<br />

Space Tech en een Gezonde Energieke<br />

Regio. Over die laatste spraken wij met<br />

projectleider Hans van Buiten. De overige<br />

negen zijn verdeeld over de andere<br />

bollengemeenten.<br />

TEKST HARM DRAGT BEELD BURO BINNEN<br />

NADERE<br />

KENNISMAKING<br />

MET HANS VAN BUITEN<br />

Hans woont 25 jaar in Noordwijk, is vader van twee<br />

dochters en heeft even zo veel kleindochters. Voorheen<br />

bekleedde hij management functies in marketing<br />

en sales bij Nationale Nederlanden en ING. Ook<br />

was hij manager leerwerkbedrijven DZB in Leiden.<br />

Hans is mede eigenaar van Buytengewoon, een non<br />

profit bedrijf om mensen van sociale werkplaatsen<br />

aan werk te helpen. Hij speelt met passie en plezier<br />

de saxofoon in De Band!! en is daarnaast bestuurslid<br />

van Noordwijk Marketing. Om het beeld compleet te<br />

maken: hij is lid van Lions Club Noordwijk en mede<br />

oprichter van Socius Nortwyck.<br />

De Duin en Bollenstreek is een van de welvarendste en<br />

aantrekkelijkste woonregio’s in Nederland. Kijkend naar de<br />

economie bungelt de regio echter onderaan de lijst. Er is<br />

genoeg economische potentie maar die wordt tot nu toe<br />

slecht benut. Dat moet en kan veranderen. Onder leiding<br />

van de onlangs ingestelde Economic Board zullen 11 geselecteerde<br />

businesscases worden uitgewerkt om het economische<br />

tij te keren. Eén daarvan is een Gezonde Energieke<br />

Regio met de onderdelen sport en gezondheid, voeding en<br />

gezondheid en wellness. De ambitielat ligt hoog want het<br />

streven is er op gericht om de Duin en Bollenstreek op te<br />

laten stomen naar een positie tussen de vijf gezondste regio’s<br />

in de wereld. Van Buiten: “ Wij hebben als regio heel<br />

veel potentie. Ik noem een paar voorbeelden: schone lucht,<br />

de Blauwe vlag, geen zware industrie, uitgebreide wandelen<br />

fietspaden, een vaarwegennetwerk, zee, duinen, bossen,<br />

strand, en een groot agrarisch areaal. Waar het aan ontbreekt<br />

is een goede samenwerking tussen partijen als de<br />

overheid, ondernemers en het onderwijs om die potentie<br />

optimaal te benutten. De succesfactor ligt in het zo vroeg<br />

mogelijk bij elkaar brengen van mensen die ieder vanuit<br />

hun kennis, ervaring en achtergrond hun inbreng kunnen<br />

leveren. Daarbij kan voort geborduurd worden op de inhoud<br />

van Omgevingsvisie 2030, het Blue Zone gedachtengoed<br />

en de Groene cirkel methodiek.<br />

Sportrevalidatie<br />

Op 28 juni gaat de eerste zogenoemde Blauwe Cirkel tafel<br />

van start. Dertien mensen (onder meer een sportarts, een<br />

fysiotherapeut, vertegenwoordigers van hotels, marketing<br />

en communicatiedeskundigen en een organisatie specialist)<br />

gaan op basis van vrijwilligheid aan de slag met het<br />

thema Sportrevalidatie. Dat moet uitmonden in een<br />

businessplan dat in oktober van dit jaar gepresenteerd kan<br />

worden. De vier mensen die op de achtergrond meekijken<br />

gaan op termijn de kar trekken van mogelijk tien andere<br />

tafels.“Het doel van deze eerste tafel is om de Duin en<br />

Bollenstreek in de markt te zetten als de ideale plek om te<br />

revalideren. Er doen zich jaarlijks 700.000 sportblessures<br />

voor. Mensen die dat overkomt liggen drie dagen langer in<br />

een ziekenhuis omdat een beter en goedkoper alternatief<br />

ontbreekt. De kosten van een dag opname in een ziekenhuis<br />

zijn fiks hoger dan een dag opname in De Kim hier in<br />

Noordwijk. Het zal dus niemand verbazen dat ook de zorgverzekeraars<br />

zeer geïnteresseerd zijn in waar wij mee bezig<br />

zijn. De vertegenwoordigers van hotels praten mee omdat<br />

zij de aangepaste kamers moeten leveren om de revalidatie


mogelijk te maken. De revaliderende sporters kunnen<br />

de fantastische sportaccommodaties in Noordwijk en<br />

omgeving gebruiken om weer op krachten te komen.”<br />

Kuuroord Noordwijk<br />

Een tweede spoor is de ontwikkeling van Noordwijk tot<br />

kuuroord, waarbij oude tijden zouden kunnen herleven.<br />

“Wij hebben de ESPA ( European SPAS Association) status<br />

aangevraagd. Als wij die erkenning hebben, hopelijk binnen<br />

anderhalf jaar dan zijn Duitse zorgverzekeraars bereid om bij<br />

te dragen aan de kosten die Duitse patiënten maken om hier te<br />

komen herstellen en kuren. Met alleen al <strong>18</strong> miljoen inwoners<br />

in Nordrhein- Westfalen een enorme potentie. Ook op dit terrein<br />

is er al veel aanwezig. In technische zin het zoutgehalte<br />

van het zeewater, bronwater en zout in de lucht. Verder als<br />

aanvulling de toekenning van het Nationaal Park, sportaccommodaties,<br />

wandel- en fietspaden en de binnenfaciliteiten bijvoorbeeld<br />

in de hotels. Zowel de sportrevalidatie als het kuuroord<br />

zullen voor een verlenging van het hoogseizoen gaan<br />

zorgen oftewel een geweldige impuls voor de economie.”<br />

Wat was, was is en wat komt...<br />

Zo’n twee jaar wordt er nu aan gewerkt om de Gezonde en Energieke Duin en Bollenstreek vorm en inhoud te geven. Het begon met 75,<br />

op kennis en ervaring geselecteerde, maar vooral ook enthousiaste mensen uit de Bollenstreek die met maar liefst 250 ideeën kwamen. Die<br />

werden onder meer door clustering teruggebracht tot 50. Vervolgens werden drie tafels voor de deelnemers ingericht om met die ideeën<br />

wellness, sport en voeding en sport en gezondheid verdere invulling te geven. Dat leverde drie dikke rapporten op die voor akkoord langs de<br />

colleges en de raden van gemeenten in de Duin- en Bollenstreek zijn gestuurd. Die gemeenteraden keurden de plannen goed en hingen er<br />

een budget aan om ze mogelijk te maken. De vrijwilligers gingen daarop aan de slag om de ideeën verder te brengen. Momenteel wordt<br />

prioriteit gegeven aan de economische mogelijkheden die Sportrevalidatie en Noordwijk Kuuroord bieden. Maar daarna worden ook sport en<br />

gezondheid en voeding en gezondheid nader onder het vergrootglas gelegd. Ook die onderdelen worden met inzet van tafels waar men met<br />

elkaar ideeën deelt verder gebracht. Al in gang gezette zaken zoals de actie Jongeren op gezond gewicht (JOGG) dat al op de Noordwijkse<br />

scholen geïntroduceerd is worden daarin meegenomen. Maar er wordt ook gedacht aan het promoten van de Hollandse keuken, waarbij een<br />

te organiseren Wereldkampioenschap niet wordt uitgesloten. Ook zijn er al ideeën om met inzet van de kruidentuin van Streekmuseum Veldzicht<br />

jongeren wegwijs te maken in het gebruik in de keuken van kruiden, waar Noordwijk ooit faam mee heeft opgebouwd, Meer concreet<br />

zijn er al vergevorderde gedachten over een wandelvierdaagse in de Duin- en Bollenstreek. De rode draad van het succes is om zo vroeg<br />

mogelijk zo veel mogelijk betrokkenen aan tafel te krijgen en hen ideeën te laten spuien. Dat heeft ook gewerkt op andere plekken. Heineken<br />

is daar bijvoorbeeld goed mee bezig met hun programma Groene cirkels. Voorheen reden iedere week 700 vrachtwagens van de brouwerij<br />

in Zoeterwoude naar de haven van Rotterdam. Door onder meer vertegenwoordigers van de gemeente, de provincie, transporteurs en milieu<br />

mensen bij elkaar te zetten is dat transport vervangen door twee rijnaken die het vervoer over hebben genomen.<br />

7


Kuuroord<br />

Noordwijk<br />

Beter in de<br />

branding<br />

Kuren in Noordwijk


Noordwijk aan Zee ademt zeelucht. Noordwijk Binnen soms ook een beetje, bijvoorbeeld<br />

bij een zeevlam. De wind kan ook wel eens uit het binnenland waaien, maar toch....<br />

Leiden ligt maar ongeveer 10 kilometer verder landinwaarts, maar daar is van de zee niets<br />

meer te merken. ‘Lei’enaars’ zijn gewend aan een ‘ander soort’ lucht. Stadslucht is het, en<br />

er zullen weinig mensen zijn die dat ‘heilzaam’ of gezond durven noemen. Als je op de<br />

Veluwe woont is de kans groot dat je onvervalste boslucht opsnuift. Kustbewoners zijn<br />

zich vaak niet meer bewust van de lucht die zij dagelijks inademen en sommigen voelen<br />

zich juist daarom aangetrokken tot boslucht. Want dat kan even een ‘nieuwe’ sensatie<br />

teweegbrengen. Om diezelfde reden kunnen mensen die niet aan de kust wonen zich<br />

aangetrokken voelen door ‘onze’ zeelucht.<br />

.<br />

TEKST EN BEELD WILLEM VAN DEN HAAK<br />

.<br />

9


Of tegenwoordig nog steeds veel mensen zich aangetrokken<br />

voelen door de lucht van de Noordzee, daar kun je<br />

vraagtekens bij zetten. Maar niet iedereen houdt van vraagtekens<br />

en de gelukkigen onder ons kennen zelfs geen twijfel.<br />

Zoals u elders in dit blad kunt lezen is in Noordwijk een<br />

groep mensen bezig om een ‘Wellness business case’ (haalbaarheidsstudie)<br />

uit te werken, met, onder andere, als doel<br />

Noordwijk een kuuroord status te geven. Als dat lukt zal het<br />

Noordwijk geen windeieren leggen en zal ‘Bad Noordwijk’<br />

de eerste gemeente aan de Noord,- en Zuid-Hollandse kust<br />

zijn met een kuuroord status. Domburg en Cadzand-Bad<br />

zijn tot op heden de enige Nederlandse badplaatsen die<br />

voldoen aan de kwaliteitscriteria van het Europäischen<br />

Heilbäderverband voor Thalassotherapie. Het predicaat<br />

heilzaam krijgt een badplaats alleen als de heilzame werking<br />

van zeewater, het klimaat, en de bodemproducten is<br />

onderzocht en heilzaam is verklaard. Domburg, Cadzand-<br />

Bad, Nieuweschans (Drenthe), Valkenburg, Arcen en<br />

Nijmegen hebben al een kuuroord status.<br />

Een kuuroord (Duits: Kurort, Engels: spa) is volgens Wikipedia:<br />

“Een toeristisch oord dat zich richt op ontspanning<br />

en recreatie, maar met een medische gevoelswaarde.<br />

Een verblijf in een kuuroord wordt gunstig geacht voor de<br />

gezondheid door geneeskrachtige bronnen of gezonde<br />

lucht.” Daar moet natuurlijk aan toe gevoegd worden: een<br />

verblijf in een zeebadplaats. Zoals bijvoorbeeld Noordwijk<br />

aan Zee. In Nederland zijn er een stuk of 50 gemeenten<br />

die zich badplaats mogen noemen. Zoek je op internet<br />

naar “de mooiste badplaatsen van Nederland” dan krijg<br />

je er op ‘Holland.com’ 15 te zien, waaronder Noordwijk<br />

gelukkig nog te vinden is. ‘Voordeeluitjes.nl’ besteekt het<br />

om de “Zeven mooiste kustplaatsen van Nederland” te<br />

noemen zonder Noordwijk daaronder te scharen. Wel<br />

worden genoemd: Egmond aan Zee, Cadzand-Bad, Callantsoog,<br />

Texel, Bergen aan Zee, Ameland en Zandvoort.<br />

Er zijn dus genoeg kapers op de kust om met Noordwijk<br />

te concurreren. Maar dat is niets nieuws.<br />

Noordwijk zal goed zijn best moeten doen om nog een<br />

rol van betekenis te kunnen spelen in de wereld van het<br />

kuren. Wat wellnessfaciliteiten betreft heeft Noordwijk<br />

heel wat te bieden, maar is daar helaas niet uniek in. Veel<br />

zon zou kunnen helpen om gasten hierheen te lokken,<br />

maar zoals bekend laat die zich niet op afstand bedienen.<br />

Andere belangrijke factoren die Noordwijk als kuuroord<br />

(weer) op de kaart zouden kunnen zetten zijn: een schone<br />

zee, een zuivere zeelucht, mooie duinen, flink veel groen<br />

in het dorp en een ruimtelijke en rustige uitstraling. En<br />

laat dit nu precies die zaken zijn waarover Noordwijk in<br />

het verleden ruimschoots beschikte.<br />

Kuren in Noordwijk?<br />

Was Noordwijk een kuuroord? Het is wel zo begonnen,<br />

met mensen die voor hun gezondheid een zeebad wilden<br />

nemen en zeelucht wilden inademen. Dorpshistoricus<br />

Jan Kloos schreef in zijn boek ‘Noordwijk in den loop der<br />

eeuwen’ (1928) in het hoofdstuk over “de aanvang van<br />

‘t badbedrijf” dat Willem Hendrik van Konijnenburg er alles<br />

aan deed om “aan enkele vreemdelingen, die in het warme<br />

seizoen hier enige dagen kwamen vertoeven, gelegenheid<br />

te schenken tot het nemen van een zeebad.” In die eerste<br />

fase van badplaatsontwikkeling, die, naar aangenomen<br />

wordt, begint in <strong>18</strong>86, is er onder de Noordwijkse bevolking<br />

waarschijnlijk nog weinig idee over hoe het er in<br />

de nabije toekomst zal gaan uitzien in het dorp. Onder<br />

sommigen moet bekend zijn geweest dat er lieden in<br />

EEN UITSNEDE UIT EEN VVV-BROCHURE VAN<br />

1903, UIT DE OPGELICHTE PASSAGE BLIJKT DAT<br />

MEN TOEN OOK AL WIST WAT EEN KUUROORD<br />

NODIG HAD.<br />

10


innen- en buitenland waren die zeer geïnteresseerd<br />

waren in een bezoekje aan zee. In <strong>18</strong>19 was er al een<br />

Noordwijker, Jan Kemp, die adverteerde met “eene nieuwe<br />

in Engeland vervaardigde en extra wel ingerigte badkoets”,<br />

maar hoe dat verhaal verder loopt is (nog) niet bekend.<br />

Onder de toenmalige bestuurders van Noordwijk, onder<br />

zakenlieden en weetgierige burgers zal zeker bekend zijn<br />

geweest dat er langs de Hollandse kust al enkele badplaatsen<br />

waren ontstaan; als eerste Scheveningen (al sinds<br />

<strong>18</strong><strong>18</strong>), waarna Zandvoort, Domburg, Wijk aan Zee en<br />

Katwijk volgden. Er zal met grote interesse gekeken zijn<br />

naar wat die ontwikkelingen met zich mee brachten.<br />

Tenminste, daar gaan we maar even van uit. Toen dr.<br />

J. van Vloten, die op de Prins Hendrikweg in Villa Liesbet<br />

woonde, in het landelijke blad ‘Eigen Haard’ in <strong>18</strong>81 een<br />

artikel had geschreven waarin hij een verblijf “te Noordwijk<br />

verre boven dat te Scheveningen of Zandvoort” verkoos,<br />

kregen alle investeerders in Noordwijk een fonkelend<br />

lichtje in hun ogen. En Van Vloten wist dat hij het<br />

gelijk aan zijn zijde had en nam zelf direct om “Noordwijks<br />

belang” te bevorderen (waar hebben we dat eerder gehoord)<br />

een zelfde aantal aandelen in de duinexploitatiemaatschappij<br />

als burgemeester Pické.<br />

Rustig en beschaafd<br />

Twee jaar later, in <strong>18</strong>83, schreef J.A. Bientjes, directeur<br />

van de Maatschappij Noordwijk, ook in Eigen Haard een<br />

vervolg op het stuk van Van Vloten, waarbij hij er nog een<br />

schepje Noordwijk-aanprijzing bovenop deed. Hij wilde<br />

het wel graag “rustig en beschaafd” houden... En dat is niet<br />

moeilijk te begrijpen, omdat Noordwijk op dat moment<br />

een heerlijk oord moet zijn geweest om als welvarende<br />

burger te wonen. Of het dat ook was voor de vissers is een<br />

HIJ WILDE HET WEL<br />

GRAAG “RUSTIG EN<br />

BESCHAAFD” HOUDEN<br />

E<br />

heel ander verhaal. Het moet toen nog zeer stil geweest<br />

zijn (denk je eens in) en tot dan toe waren de aantallen<br />

buitenlandse gasten ook niet spectaculair geweest in<br />

Noordwijk. Niet zoals in Scheveningen of Zandvoort al het<br />

geval was. Wel was de populariteit rijzende, zo lees je in<br />

het Leidsch Dagblad van 8 juli <strong>18</strong>67: “In de afgeloopen<br />

week zijn te Noordwijk aan Zee 153 baden gebruikt. Gelijk<br />

uit deze en vroegere opgaven blijkt, begint zich de aandacht<br />

meer en meer op Noordwijk als zeebadplaats te vestigen.<br />

Van jaar tot jaar vermeerdert het aantal personen en<br />

familiën, die gedurende den zomer eenigen tijd te Noordwijk-Binnen<br />

(!) willen vertoeven. De wandeling van daar<br />

naar Noordwijk-Buiten is niet alleen zeer kort, maar zoo<br />

verrassend schoon door de eigenaardige ligging der duinen,<br />

dat zelfs vreemdelingen hierdoor getroffen worden.<br />

Er is wel eens over gedacht om aan het badhuis eene<br />

belangrijke uitbreiding te geven, en een geregelden<br />

omnibusdienst te openen van het station Piet-Gijzenbrug.”<br />

En die belangrijke uitbreidingen zijn er gekomen. In <strong>18</strong>85,<br />

twee jaar na de brief van Bientjes, verrees het kurhaus<br />

Huis ter Duin, wat in <strong>18</strong>87 al weer failliet ging en in datzelfde<br />

jaar werd opgekocht voor 15.000 gulden door<br />

Heinrich Tappenbeck.<br />

EEN BOEKJE UIT <strong>18</strong>71, VERTAALD UIT HET DUITS. ER<br />

STAAT ZELFS EEN RECEPT IN VOOR HET NAMAKEN VAN<br />

ZEEWATER VOOR MENSEN DIE TE VER VAN DE KUST<br />

WONEN. AL IN <strong>18</strong>50 WAS ER EEN DERGELIJK NEDER-<br />

LANDS BOEKJE VERSCHENEN, OOK VERTAALD UIT HET<br />

“HOOGDUITSCH VAN DR. K. E. KIRMSSE”.<br />

EEN VOORBEELD VAN DUITSE BADCULTUUR ZIJN DE BEGIETINGEN VOLGENS DE LEER VAN SEBASTIAN KNEIPP,<br />

HIER DE BLITZGÜSS. DE HYDROTHERAPIE VOLGENS PASTOOR (EN ‘DOKTER’) KNEIPP BESTAAT UIT VELE VORMEN<br />

VAN BEHANDELING, ZOALS PAKKINGEN, MODDERBADEN, BEHANDELING MET EEN HOOIZAK, WATERSTRAAL-<br />

BEHANDELING, ZWAVELBADEN, ‘WASSERTRETEN’ (TOT AAN DE KNIEËN IN EEN BRON WANDELEN) EN ‘GRAS-<br />

LAUFEN’ (‘S MORGENS VROEG MET BLOTE VOETEN DAUWTRAPPEN DOOR GRAS EN BOS) ENZOVOORTS.<br />

11


Kuurbehoefte<br />

Mensen als Bientjes, Van Vloten, Pické en kompanen hadden<br />

de grootste obstakels voor een verdere groei al uit de<br />

weg geruimd. Er was al een groot hotel, een badhuis en<br />

er was al een stoomtramverbinding met Leiden en ook<br />

de naamsbekendheid was al behoorlijk gegroeid. Er was<br />

uitstekend werk verricht waardoor Tappenbeck in een<br />

gespreid bedje terecht kwam. Het enige wat ontbreekt in<br />

de Noordwijkse geschiedschrijving tot <strong>18</strong>87, is de inhoudelijke<br />

discussie over het belang van kuren. Dat is een<br />

opmerkelijk verschil met andere kustplaatsen waar het<br />

toerisme echt is begonnen als ‘gezondheidsvakantie’ voor<br />

de Europese elite, nadat plaatselijke of landelijk bekende<br />

artsen de zee als wondermiddel tegen alle kwalen hadden<br />

aangeprezen.<br />

De geschiedenis van de toepassing van (bron-)water en<br />

zeewater als remedie tegen allerlei ziekten is oud, zeer<br />

oud. De meeste geschiedschrijvers voeren die terug naar<br />

de Klassieke Oudheid en wel met name naar Hippocrates,<br />

die in het westen gezien wordt als de vader van de moderne<br />

geneeskunde. Het gebruik van badhuizen is echter al<br />

veel ouder en onder andere bekend van China, Japan,<br />

Turkije en India. Maar voor dit artikel maken we een<br />

sprong van de Oudheid, hup, over de op dit gebied zo<br />

interessante Middeleeuwen, naar de <strong>18</strong>e eeuw.<br />

In die eeuw verschenen er publicaties waarin het inen<br />

uitwendig gebruik van zeewater werd aanbevolen<br />

ter bestrijding van kwalen als astma, kanker, reumatiek,<br />

huidziekten, hernia en noem maar op. Om toch een echte<br />

pionier op het gebied van zeebaden te noemen: een arts<br />

uit Londen genaamd Richard Russel (1687-1759) publiceerde<br />

in 1750 zijn wetenschappelijke dissertatie ‘De Tabe<br />

Glandulari ‘. Hij had in het jaar 1730 vastgesteld dat de<br />

kinderen van kustbewoners nauwelijks te maken kregen<br />

met scrofulose (een ontsteking van een lymfeklier in de<br />

hals, die verband houdt met tuberculose), rachitis (ook<br />

Engelse ziekte genoemd, dit is een groeistoornis van het<br />

skelet) of huidziekten, en dat deze ziekten bij Engelse<br />

vissersfamilies helemaal niet voorkwamen. Hij stelde zijn<br />

25 jaar lange ervaring met de behandeling van klierziekten<br />

met zeewater, zowel intern (drinken) als extern (baden),<br />

in 1750 op schrift en werd uiteindelijk beroemd vanwege<br />

dit boek en zijn zeewaterbehandelingen.<br />

Maar ook Frankrijk (Théophile de Bordeu) en Duitsland<br />

(Samuel Gottlieb von Vogel) kennen hun pioniers op het<br />

gebied van de thalassotherapie. Dit waren de mensen die<br />

er voor zorgden dat Europese koningen, keizers en andere<br />

hooggeplaatsten interesse kregen in het nemen van zeebaden<br />

en ook in het financieel steunen van ontwikkelingen<br />

op dit gebied. Zo ontstonden de eerste badplaatsen,<br />

aanvankelijk kuuroorden, later vakantieoorden waar men<br />

voornamelijk heen ging voor het vermaak.<br />

Inhalatorium<br />

In Scheveningen kreeg Jacob Pronk, die weliswaar geen<br />

arts was, het in <strong>18</strong><strong>18</strong> al voor elkaar om mensen na een zeebadkuur<br />

‘genezen’ naar huis te sturen. Dat maakte de gemeente<br />

Den Haag wakker, die Pronk uitkocht, zelf het roer<br />

in handen nam en uiteindelijk met een enorm Kurhaus<br />

uitpakte. Een van de bijgebouwen daarvan werd ‘Kurzaal’<br />

genoemd en in 1906 werden hier kuren voor mensen met<br />

ademhalingsproblemen aangeboden; het werd een ‘inhalatorium’<br />

van het Instituut voor Thalassotherapie. Aanvullend<br />

op het zeebad kon je hier een zandbad nemen in op gas<br />

verwarmd zand, een gewone douche, een ringdouche met<br />

waterstralen van zeewater, leidingwater of een combinatie<br />

ZONNEBAD, LUCHTBAD, ZEEBAD,<br />

RUST, SPORT EN SPEL (FOTO<br />

COLLECTIE TAPPENBECK).<br />

12<br />

BIJ HET SCHEVENINGSE KURHAUS WAS EEN<br />

INHALATORIUM, NAAR DUITS VOORBEELD,<br />

WAAR MEN O.A. GEZUIVERDE ZEELUCHT KON<br />

INADEMEN. DAT KON IN RUIMTES WAARIN<br />

HET VERNEVELD WERD, OF VIA SPECIALE<br />

MOND- EN NEUSSTUKKEN.


van beide. Daarnaast waren er speciale inhaleertoestellen<br />

voor luchtkuren. De patiënten ademden er door wattenfilters<br />

gezuiverde zeelucht in. De toestellen werden bediend<br />

door een gediplomeerde verpleegster. Dit inhalatorium was<br />

geïnspireerd op dat van Bad Ems. In dat Duitse kuuroord<br />

kon men geneeskrachtige producten als Emserzouten,<br />

tannine, terpentijnolie, aluin of menthol inademen via<br />

vrije verstuiving of via mond- en neusstukken.<br />

Zeewater drinken en inspuiten<br />

In <strong>18</strong>24 schreef dr. A Moll zijn “Gemeenzame brieven<br />

over het Scheveninger Zeebad, ten nutte van lijders,<br />

half-lijders en niet-lijders”. Hij beschrijft daarin onder andere<br />

zeer uitvoerig hoe hij zelf met een badkoets te water<br />

ging. In lyrische bewoordingen uit hij zijn enorme enthousiasme.<br />

Maar ook interessant zijn zijn bemerkingen<br />

over het drinken van zeewater. “Inwendig gebruik bevordert<br />

de stoelgang, lost de hardnekkigste verstoppingen<br />

van menig ingewand op, spoort de trage darmen tot een<br />

natuurlijke en regelmatige werking aan, neemt ‘hebbelijke<br />

verslijming van het spijskanaal’, en daaraan zo vaak verbonden<br />

‘maaghoest, zuur, branding der zode, watergal,<br />

slijmvloed der dikke darmen of hebbelijke diareeën weg’,<br />

en bevordert daardoor de eetlust, de spijsvertering en ‘de<br />

voeding zelve”. Niet alleen dat, maar het zeewater dringt<br />

door ‘tot in de fijnste takjes van het door het gehele lichaam<br />

verspreide watervaatstelsel en daardoor ook in de<br />

kleinste en verborgen kliertjes’, waardoor het zelfs de hardnekkigste<br />

klierverstoppingen ontbindt’. Het verdeelt ‘de<br />

niet kwaadaardige verhardingen’, bevordert de genezing<br />

van ontstoken en etterende kliergezwellen, is goed voor de<br />

regelmatige ‘huiduitwaseming’ en zuivert het lichaam van<br />

een hele boel ‘scherpten’ die oorzaak kunnen zijn van ‘min<br />

of meer afzichtelijke en slepende huidziekten, boze zweren’,<br />

enzovoorts.<br />

Artsenij<br />

Scheveningen wordt gezien als eerste badplaats of zeewater-kuuroord<br />

in Nederland, waarna Zandvoort, Domburg<br />

en Katwijk volgden. In Zandvoort en Domburg was het de<br />

beroemde arts en masseur dr. Johann Georg Mezger (<strong>18</strong>38-<br />

1909) die beide dorpjes wereldfaam bezorgde. Vanaf <strong>18</strong>70<br />

behandelde Mezger in het Amsterdamse Amstel Hotel patienten<br />

die tot de hoogste Europese adel behoorden en die<br />

hij voor een genezend zeebad vaak naar Zandvoort verwees.<br />

Zo werd keizerin Elizabeth van Oostenrijk (Sisi) verliefd op<br />

Zandvoort, waar zij met haar gevolg in <strong>18</strong>94 én <strong>18</strong>95 verlichting<br />

kwam zoeken voor haar kwalen. Mezger had nog meer<br />

voorname patiënten zoals prins Gustaaf (de latere koning<br />

Gustaaf V van Zweden), baron Lionel Walter Rothschild, keizerin<br />

Eugénie (echtgenote van Napoleon III) van Frankrijk<br />

en hoogleraar letterkunde J.A. Alberdingk Thijm. In <strong>18</strong>88<br />

vertrok de gevierde en inmiddels rijke Mezger naar Wiesbaden,<br />

maar bezocht ‘s zomers Domburg (op Walcheren) waar<br />

hij patiënten bleef ontvangen. Hier heeft hij ook koningin<br />

Elisabeth zu Wied van Roemenië behandeld. Mede dankzij<br />

Mezger werd Domburg een zeer populaire badplaats.<br />

In Katwijk stimuleerde de in <strong>18</strong>40 tot gemeente-arts benoemde<br />

Dr. H. Polijn Büchner (<strong>18</strong>14-<strong>18</strong>87) het regelmatig<br />

nemen van een bad in zee. Door zijn inspanning en die van<br />

een twintigtal aandeelhouders werd in <strong>18</strong>45 op een duin<br />

ten noorden van het Waaigat het Groot Badhotel, ‘logement<br />

en zeebad-inrigting’, gebouwd waar men koude en warme<br />

baden kon nemen. De Katwijkse bevolking ging later “thuisleggers”<br />

nemen, behalve een leuk woord was dat ook een<br />

nieuwe bron van inkomsten.<br />

HOEZEER DE LEIDING VAN HUIS TER DUIN ZIJN BEST DEED OM ZIJN GASTEN EXCLUSIVITEIT<br />

TE BIEDEN, HET ‘GEWONE VOLK’ BLEEF LASTIG. ER HEBBEN OOK BORDEN GESTAAN WAAR-<br />

OP DE ANDERE STRANDGANGERS GEMAAND WERDEN NIET TE BLIJVEN STAAN, MAAR DAT<br />

GEBEURDE TOCH. SOMS PROBEERDEN BADMANNEN HET VOLK OP AFSTAND TE HOUDEN.<br />

EN SOMS STOND HET WATER ZO LAAG DAT DE RIJ PAALTJES NIET VER GENOEG KWAM OM<br />

WANDELAARS TEGEN TE HOUDEN.... (FOTO COLLECTIE TAPPENBECK).<br />

13


Of Noordwijk voor <strong>18</strong>87 al een dergelijke medische pleitbezorger<br />

voor het nemen van een badkuur had, daarover is<br />

niets bekend. Maar …. er kwam wel een échte Duitser:<br />

Heinrich Tappenbeck.<br />

Noordwijk aan Zee<br />

Tappenbeck wist hoezeer de behoefte aan kuren was ingebakken<br />

in de Duitse cultuur. Wat opvalt bij het lezen van de<br />

eerste advertenties en brochures (Badeführer) die Tappenbeck<br />

laat verspreiden in Duitsland, is zijn taalgebruik, een<br />

soort ‘hogeschool’ Duits, zo had een Noordwijker het nooit<br />

kunnen schrijven. Daarnaast wist hij de juiste toon te treffen<br />

door op die zaken te wijzen die voor Duitsers zeer interessant<br />

waren. Wat te denken van ‘elektrische bellen door<br />

het hele gebouw’... Hij wees ook zeer nadrukkelijk op de<br />

lage prijzen, het “geweldige” openbaar vervoer en de onvergelijkbaar<br />

mooie uitzichten. Vanaf Huis ter Duin kon je helemaal<br />

naar Scheveningen kijken en richtte je je blik op het<br />

binnenland dan kon je de bossen en prachtige bloembollenvelden<br />

ontwaren. Daar kon Scheveningen niet tegenop.<br />

Hoe dan ook, het werkte.<br />

Maar het verhaal over het toerisme is een financieel (succes)verhaal.<br />

Er is nog een ander verhaal, en dat is het verhaal<br />

over de gezondheid van de Nederlandse bevolking.<br />

Nederland werd halverwege de 19e eeuw getroffen door de<br />

ene na de andere epidemie. In de jaren <strong>18</strong>48 en <strong>18</strong>49 was er<br />

een zware cholera-epidemie. In <strong>18</strong>66 en <strong>18</strong>67 volgde er nog<br />

een. Deze werd gevolgd door een tyfus-epidemie in de jaren<br />

<strong>18</strong>69-<strong>18</strong>71 die vrijwel samenviel met een pokkenepidemie<br />

(<strong>18</strong>70-<strong>18</strong>71). En naast dat alles was tuberculose een<br />

permanente bedreiging voor de volksgezondheid. Artsen<br />

richtten zich in die dagen, in eerste instantie voornamelijk<br />

op de voorlichting der arbeiders. Zij brachten, zoals veel van<br />

hun tijdgenoten uit de hogere burgerij, gebrek aan hygiëne<br />

van arbeiders in verband met minderwaardigheid en onfatsoen.<br />

Hun missie was niet alleen de verbetering van de<br />

volksgezondheid, maar ook de verheffing van het volk.<br />

Naarmate er meer kennis beschikbaar kwam over de schrijnende<br />

werk- en woonomstandigheden van de minderbedeelden<br />

en de negatieve gevolgen daarvan voor de gezondheid<br />

en productiviteit van de beroepsbevolking, werd ook<br />

de Nederlandse overheid zich ervan bewust dat er iets<br />

moest gebeuren. Rond de eeuwwisseling nam de overheidsbemoeienis,<br />

door de druk van onder andere de vakbonden,<br />

daadwerkelijk toe. Sociale kwesties werden aangepakt<br />

door een aantal wetten en maatregelen, zoals in 1900<br />

de Ongevallenwet en in 1901 de Leerplichtwet, de Woningwet<br />

en de Gezondheidswet. Ook de tuberculosebestrijding<br />

kreeg kort na 1900 vorm, met steun van de overheid. Op<br />

dat moment was tuberculose volksvijand nummer één.<br />

Na <strong>18</strong>70 ontstonden er diverse landelijke organisaties,<br />

waaronder veel charitatieve vrouwenclubs, die zich ten doel<br />

stelden de omstandigheden van de armen te verbeteren.<br />

Medelijden speelde daarbij een rol, maar ook de drang<br />

om ‘te beschaven’. Volgens de Maatschappij tot Nut van<br />

‘t Algemeen waren teveel minvermogenden ‘losgeslagen’.<br />

Daarom moesten hen normen en waarden als zedelijkheid,<br />

huiselijkheid, vlijt, zelfbeheersing en zuinigheid worden<br />

bijgebracht.<br />

Tussen <strong>18</strong>83 en <strong>18</strong>87 werden de allereerste vakantiekolonies<br />

georganiseerd. En dit voor de weliswaar zwakke, maar in<br />

principe gezonde kinderen. Ook in Noordwijk<br />

VOOR ZOVER BEKEND WAS OEDS WALLER<br />

ZEPER IN <strong>18</strong>84 DE EERSTE DIE IN NOORD-<br />

WIJK, ERGENS IN DE ZUID-DUINEN, EEN<br />

VAKANTIE-INRICHTING VOOR KINDEREN<br />

MET EEN ZWAKKE GEZONDHEID BEGON<br />

(FOTO COLLECTIE RON HOEK).<br />

VILLA NORTHGO AAN DE HUIS<br />

TER DUINSTRAAT. DR. HERMANIDES<br />

HAD HET MIDDENGEDEELTE ALS<br />

SANATORIUM INGERICHT.<br />

14


Oeds Waller Zeper (<strong>18</strong>40-1915)<br />

Al voor dat Tappenbeck in Noordwijk kwam was er een<br />

Fries in Noordwijk neergestreken die wel brood zag in de<br />

opvang van zieke of zwakke kinderen. Oeds Waller Zeper<br />

(zijn voorouders waren zeepzieders) startte samen met<br />

zijn vrouw Petronella Hulshoff in <strong>18</strong>84 de eerste vakantie<br />

inrichting voor kinderen in Noordwijk. Naast een cricketspel<br />

en kegelbaan, konden de kinderen ook gebruik maken<br />

van een schommel en een houten huisje om na het sport<br />

en spel te rusten. Bij slecht weer overnachten zij in de<br />

woning van het echtpaar in Noordwijk Binnen.<br />

Haus Briesen<br />

Freule Emy von Briesen liet in 1900 een villa bouwen aan<br />

de Koningin Astridboulevard en gaf deze de naam ‘Haus<br />

Briesen’. De freule had interesse in religieuze zaken en was<br />

zeer begaan met het lot van de zusters van de orde Franciscanessen<br />

van Heythuysen, die door hun arbeid besmettelijke<br />

ziekten als tuberculose hadden opgelopen. Zij bood in<br />

1921 een tweetal villa’s aan, waaronder Haus Briesen, waar<br />

de besmette patiënten verzorgd konden worden. In 1922<br />

kwamen hier de eerste zieke zusters. Zo ontstond het sanatorium<br />

St, Jozef dat heeft bestaan tot 13 februari 1938. In de<br />

periode 1922-1938 werden 85 zusters voor kortere of langere<br />

tijd in het sanatorium verpleegd. In totaal zijn er ongeveer<br />

12 zusters overleden, voornamelijk aan tuberculose. Onder<br />

hen waren ook leden van het verzorgend personeel die bij<br />

de verzorging van de patiënten een besmetting opliepen.<br />

Villa Northgo, Picképlein<br />

Villa Northgo (architect T. Kuipers, A’dam) werd in 1906<br />

gebouwd in opdracht van huisarts dr. C.R. Hermanides.<br />

Hermanides bewoonde zelf het rechter gedeelte van de<br />

villa, in het linker gedeelte waren o.a. de wachtkamer en<br />

de spreekkamer. Vanaf 1911 werd het middengedeelte<br />

‘Sanatorium Northgo’ genoemd, daar verbleven mensen<br />

die om gezondheidsredenen bij hem verzorgd werden.<br />

Sole Mio<br />

In 1910 werd Sole Mio langs de Rembrandtweg in de zuidduinen<br />

door de architect Jesse gebouwd. Tot 1940 werd het<br />

als hotel gebruikt. Begin 1940 werden de sanitaire voorzieningen<br />

gesloopt om inkwartiering van de Duitsers te voorkomen.<br />

Evenals elders in Nederland was ook in de regio<br />

Leiden het aantal tuberculose patiënten gedurende de oorlog<br />

aanzienlijk toegenomen. Daarom bestond er van eind<br />

1945 tot 1952 grote behoefte aan extra capaciteit voor de<br />

behandeling van tuberculose patiënten. In die jaren deed<br />

Sole Mio dan ook dienst als sanatorium. In februari 1952<br />

werd het gebouw gekocht door het Preventiefonds van de<br />

Leidse Reumatologische Kliniek om daarin een kliniek voor<br />

reumapatiënten te vestigen en na een grondige verbouwing<br />

kon het in januari 1953 in gebruik worden genomen.<br />

De Lighal aan de Duinweg<br />

In 1925 werd door Het Groene Kruis aan de Duinweg, op de<br />

plaats waar in 1955 de Chr. Mulo gebouwd werd, een lighal<br />

voor TBC-patiëntjes geopend. De patiëntjes, waaronder ook<br />

veel Noordwijkse kinderen, lagen van ‘s morgens 09.00 uur<br />

tot ‘s middags 16.00 uur op rieten stoelen met een matras<br />

en dekens. Eten werd gebracht in een pannetje met een<br />

handdoek eromheen geknoopt. Voor diegene die nog op<br />

school zaten, kwam op woensdagmiddag juffrouw Te Winkel<br />

om les te geven. Met Sinterklaas werd er door de vrouw<br />

HEINRICH TAPPENBECK (HIER IN<br />

1903) WAS DE EERSTE DIE OVER DE<br />

GRENS, IN DUITSLAND UITERAARD,<br />

NOORDWIJK ALS KUUROORD<br />

PRESENTEERDE (FOTO COLLECTIE<br />

TAPPENBECK).<br />

IN SOLE MIO AAN DE REMBRANDTWEG WERDEN<br />

VAN 1945 TOT 1952 TUBERCULOSEPATIËNTEN<br />

BEHANDELD. DAARNA UITSLUITEND REUMA-<br />

PATIËNTEN.<br />

DE LIGHAL AAN DE DUINWEG WAAR VELE<br />

TBC-PATIËNTJES AANSTERKTEN.


van de burgemeester, mevrouw Van Panhuys, een grote<br />

mand met pakjes bezorgd en met de Kerst kregen ze ook<br />

wel eens wat van de nonnen van Haus Briesen aan de<br />

Erasmusweg (toen nog Pickéweg).<br />

Herstellingsoord Remotus, Groeneweg<br />

Mevrouw M. Elink Schuurman gaf in 1909 Architect K.P.C.<br />

de Bazel de opdracht Huize Remotus aan de Groene Weg<br />

(Westeinde) op de grens Noordwijkerhout/Noordwijk te<br />

ontwerpen. Het werd een ‘tehuis voor herstellenden en<br />

rustbehoevenden’. Zo werd er onder andere een mongooltje<br />

ondergebracht, een jongetje uit een rijke familie met twee<br />

particuliere verpleegsters en een kokkin. Er bleek ook nog<br />

een tweede dokter te wonen, mejuffrouw Marwijk Kooy. In<br />

1938 komt er een afdeling van de Van den Berghstichting.<br />

Centraal Genootschap Koloniehuis Noordwijk,<br />

Oude Zeeweg<br />

In 1909 meldde ‘Het nieuws van de Dag’ dat het ‘Centraal<br />

Genootschap voor Kinderherstellings- en Vacantiekolonies’,<br />

om te kunnen voldoen aan het steeds groeiende<br />

aantal aanvragen, in Noordwijk aan Zee een dubbele villa<br />

gehuurd had en ging inrichten tot koloniehuis. Er was<br />

daar plaats voor 50 bedden. In mei van dat jaar werd de<br />

villa aan de Oude Zeeweg betrokken door “46 bloedarme,<br />

zwakke kinderen met 6 dames-geleidsters”. Mevrouw K.<br />

Verheggen uit Amsterdam werd in 1911 directrice en de<br />

dames A. Onrust, A. Hola, (!) C, Verhegge, en C. Lindhout<br />

werden tot vaste ‘geleidsters’ benoemd. Het jaar daarop<br />

was in het Leidsch Dagblad te lezen dat het werk van de<br />

begeleidsters het uiterste van hun krachten vergde! Vijftig<br />

verpleegden was toch wel de uiterste grens. Maar de resultaten<br />

werden positief beoordeeld: ”De kinderen kwamen<br />

terug met gebruinde gezichtjes en dikke wangen; gemiddeld<br />

was de gewichtstoename bijna 5 ½ pond per kind.”<br />

Gezondheid van kinderen werd in die dagen voornamelijk<br />

in verband gebracht met de hoeveelheid eten die hij of zij<br />

naar binnen wist te werken.<br />

Kinderherstellingsoord Hollands Duinen<br />

Marie van Reijzen pachtte Villa Stirum aan de Prins Hendrikweg<br />

omstreeks de jaren 50 en bestuurde hier een kinderpension<br />

genaamd ‘Hollands Duinen’. In de loop der<br />

jaren wordt er regelmatig via advertenties gevraagd om<br />

deskundig personeel, waaruit afgeleid kan worden dat er<br />

in ieder geval werk gemaakt werd van goede verzorging.<br />

Kinderherstellingsoord Sursum Corda<br />

Het is E.A. Dane die op 15 september 1930 het vakantie- en<br />

herstellingsoord, kinderpension ‘Sursum Corda’ opent aan<br />

de Rembrandtweg. ‘Pjotr’ schrijft in zijn Noordwijk-blog:<br />

“De meisjes gaan en de meisjes komen en maken er voorspoedig<br />

carrière in een opeenvolgende reeks van ambities<br />

van noodhulp-keukenmeisje tot noodhulp-keukenmeid<br />

tot kinderverzorgster tot kinderjuffrouw. Succes gegarandeerd!”<br />

Later wordt dit kinderherstellingsoord geleid<br />

door de dames C.P. Metz (“tante Corrie”) en J. Middelkoop<br />

(“tante Jopie”) die weer later overstapten naar Villa Saskia<br />

aan de Erasmusweg. Zij kochten dit hotel (35 bedden) en<br />

vestigden hier in 1953 een kinderhotel dat zij het Hans<br />

KINDERHERSTELLINGSOORD SURSUM<br />

CORDA AAN DE REMBRANDTWEG<br />

(COLLECTIE ARIE BARNHOORN).<br />

HET KOLONIEHUIS AAN DE OUDE ZEEWEG<br />

VOOR “BLOEDARME ZWAKKE KINDEREN”<br />

DIE HIER MET DE BESTE BEDOELINGEN<br />

VET GEMEST WERDEN.<br />

AAN DE KOEPELWEG WAS PENSI-<br />

ON ‘IN ‘T EIKENLOOF’, LET EENS<br />

OP DE MOOIE BELETTERING<br />

VAN HET BORD. DAAR HEEFT<br />

IEMAND ZIJN BEST OP GEDAAN.<br />

KWAJONGENS WAREN HIER NIET<br />

WELKOM...<br />

16


Brinker Huis noemden. De dames hadden met de directie<br />

van de KLM een contract afgesloten dat zij voor de opvang<br />

van kinderen uit gegoede families zouden zorgdragen.<br />

Het Hans Brinker Huis was dus geen herstellingsoord.<br />

In Noordwijk waren nog meer kinderpensions die slechts<br />

gezonde kinderen van rijke ouders wilden verzorgen. Die<br />

kun je dus eigenlijk niet in het rijtje herstellings- of kuurhuizen<br />

opnemen. Een voorbeeld daarvan is Kinderpension<br />

Jong Holland, aan de Oranjeweg, gebouwd in 1915. De<br />

directrice was mevrouw E.J. Alsbach, die in november<br />

1933 op 55-jarige leeftijd naar Vught vertrok. Wel was<br />

het hotel in de jaren 50 nog in gebruik als opvang voor<br />

repatrianten uit Nederlands-Indië.<br />

Ook is er geen informatie te vinden over pension-kindertehuis<br />

Duinoord aan de Oude Zeeweg. Er bestaan wel enkele<br />

foto’s van. Het was gevestigd in het pand waar later de<br />

bekende fotograaf Govert de Roos zijn winkel had en waar<br />

nog later bar ‘t Stippie in kwam.<br />

Van Pension in ‘t Eikenloof aan de Koepelweg is bekend<br />

dat het echtpaar Kok-Zonneveld er een ‘buitenverblijf voor<br />

kinderen en jonge meisjes’ runde. Of dit ook echt zieke<br />

kinderen betrof is niet bekend. Het huis was in 1907<br />

gebouwd als vakantiehuis voor een Utrechtse notaris.<br />

In de jaren 50 werd het een hotel-pension en in 1990<br />

werd het weer een woonhuis.<br />

Herstellingsoord De Blijde Burcht, Koepelweg<br />

Gravin Van Limburg-Stirum-Gevers stichtte in 1913 op een<br />

duintop aan de Koepelweg het herstellingsoord De Blijde<br />

Burcht. Het gebouw diende tevens als wijkgebouw en<br />

clubhuis. In 1957 kwam daar Villa Haesduynen.<br />

Sonnevanck, Zuid-Boulevard<br />

Was een pension voor jonge dames en kinderen onder<br />

directie van de dames Aten en Mirrer, Diaconessen. Later<br />

onder directie van de dames Faase. De samenwerking<br />

tussen de dames Aten en Mirrer start in het kinderziekenhuis<br />

van Loosduinen waarna zij zich vestigen in Noordwijk,<br />

aanvankelijk in villa Dédérica waarna zij het geheel<br />

naar hun wensen gebouwde Sonnevanck gingen leiden.<br />

Tot het jaar 1913 verschenen advertenties voor hun ‘herstellings-<br />

en vacantieoord’ in landelijke bladen. Daarna<br />

werd het stil. Eerst de dood van Johanna Mirrer bracht<br />

haar allerlaatste woonplaats onder de aandacht; Merano,<br />

Zuid-Tirol. Johanna Aten overleed in 1936 op 62 jarige<br />

leeftijd te Ospedaletti, Italië.<br />

Kinderpension Villa De Luwte, Boerhaaveweg<br />

De Luwte was een in 1913 gebouwd pand dat eind jaren ‘40,<br />

begin jaren ‘50 gebruikt werd voor de opvang van repatrianten<br />

uit Nederlands- Indië. Laatstelijk was het in gebruik<br />

als verpleegstershuis van ‘Sole Mio’. Afgebroken in 1977. In<br />

het geïllustreerd maandblad ‘Op de Hoogte’ van augustus<br />

1919 verscheen een artikel onder de kop “De Luwte. Een<br />

heerlijk vacantie- en herstellingsoord voor kinderen”.<br />

De schrijfster hiervan, Mevrouw E. Dopheide-Witte bracht<br />

een bezoek aan Zuster J. Camminga, die zich jarenlang<br />

wijdde aan ziekenverpleging, maar haar ideaal vond in het<br />

verzorgen van kinderen. “Hare bedoeling is kinderen uit de<br />

‘HERSTELLINGS- EN VACANTIEOORD’ SONNEVANCK<br />

AAN DE ZUID-BOULEVARD MET EENEN GETEEKENDE<br />

HOLLANDSCHE VLAG IN TOP’.<br />

PENSION-KINDERTEHUIS DUINOORD OP DE HOEK VAN DE<br />

OUDE ZEEWEG EN DE ACHTERWEG, NU ZOU JE ZEGGEN<br />

HOEK GRENT - ABRAHAM VAN ROYENSTRAAT. FOTOGRAAF<br />

GOVERT DE ROOS ZOU HIER LATER KOMEN EN NOG LATER<br />

KWAM HIER BAR ‘T STIPPIE.<br />

HET WIJKGEBOUW AAN DE DUINWEG, BETER BE-<br />

KEND ALS ‘DE DUINHUT’ OF DE ZIEKENBARAK, WAAR<br />

ZUSTER VAN DEN BOS (DERDE VAN LINKS) DE SCEP-<br />

TER ZWAAIDE (FOTO: ARIE BARNHOORN).


este klassen der Maatschappij, ‘t geheele jaar door te verplegen.<br />

In de vacanties heeft ze ‘t liefst volkomen gezonde<br />

kinderen, van babies af tot zestienjarigen toe, als ‘t meisjes<br />

zijn, jongens liefst niet ouder dan twaalf jaar.” Mevrouw<br />

Dopheide vond het er “wonder gezellig”, “smakelijk ingericht”<br />

met “verrukkelijke zitjes”, de hulp (tante Corrie) wist<br />

“met takt om te gaan met het jonge volkje”, de kinderen<br />

hadden een “heerlijke eetlust” en tijdens een wandeling<br />

door Noordwijk zag zij “de wonderschoone natuur van dit<br />

heerlijk oord”.<br />

Huize De Vonk, Westeinde<br />

Vakantiehuis De Vonk, ook Vormingscentrum De Vonk<br />

genoemd, is een voormalig vakantiehuis voor fabrieksmeisjes<br />

van de Vereeniging Buitenverblijf van Emilie Knappert<br />

en is in 1917-19<strong>18</strong> ontworpen door architect J.J.P. Oud<br />

in samenwerking met de kunstenaars Theo van Doesburg<br />

en Harm Kamerlingh Onnes. Emile Charlotte Knappert<br />

(<strong>18</strong>60-1952) was godsdienstonderwijzeres in Leiden, raakte<br />

geïnteresseerd in de ‘sociale kwestie’ en zette zich volledig<br />

in om vorming en ontspanning te bieden aan de arbeidende<br />

bevolking. In Leiden zette zij een volkshuis op en in 1909<br />

begon zij met het opzetten van vakantieactiviteiten, eerst<br />

voor fabrieksmeisjes, onder andere in De Vonk. De stadskinderen<br />

kregen zo de gelegenheid om enkele weken de<br />

heilzame werking van de natuur te ondergaan en verschillende<br />

vormingsactiviteiten te ontplooien. In de jaren 20 en<br />

30 breidde het vormingswerk zich verder uit naar schoolgaande<br />

meisjes en vrouwenclubs. Knappert legde in haar<br />

werk het accent op de geestelijke ontwikkeling van de deelnemers<br />

door kunstzinnige vorming en natuureducatie. Zo<br />

voerde zij het lentefeest in, er werden nachtwandelingen<br />

georganiseerd, zangvoorstellingen, volksdansen, roeitochten<br />

en nog heel veel meer.<br />

Dr. N. Oldenboom’s Sanatorium<br />

De arts dr. Johan Nicolaas Oldenboom, wiens vader al<br />

handelde in Noordwijker kruiden, startte in 1905 langs de<br />

Gooweg in Villa Zandhorst zijn sanatorium. Hij opende<br />

hier zijn deuren voor patienten die “rust voor hunnen zenuwen<br />

behoeven, die aan rheumatiek lijden en die door<br />

een lichte graad van tuberculose zijn aangetast”. Rondom<br />

Villa Zandhorst lag een 7 hectare groot bebost terrein. Een<br />

groot aantal dennen was ooit aangeplant op een aangrenzend<br />

gebied wat vroeger bij buitenverblijf ‘Dijk en Burg’<br />

hoorde, en vormde een mooi wandelgebied. Dr. Oldenboom<br />

had bewust gekozen voor een bosrijk gebied omdat<br />

hij vond dat directe zeelucht niet goed was voor alle gestellen,<br />

hij wenste een “getemperde zeelucht”. Zijn patiënten<br />

of gasten kwamen hier baden en gezonde lucht inademen.<br />

Het achter de villa gelegen koetshuis fungeerde als<br />

ruimte voor de warme en koude binnenbaden, maar ook<br />

in de buitenlucht werd gebaad in simpele badkuipen met<br />

koud water. Het ‘lichtluchtpark’ was getekend door de bekende<br />

architect Karel Petrus Cornelis de Bazel (<strong>18</strong>69-1923),<br />

die had het terrein opgedeeld in een damespark, een<br />

herenpark, een jongenspark, een meisjespark en 2 ‘tuberculoseparken’.<br />

De parken waren door middel van schuttingen<br />

van elkaar gescheiden zodat niemand zich bespied<br />

kon voelen. Ook ontwierp hij de vele over het terrein<br />

verspreidde openlucht-hutten, zowel eenpersoons- als<br />

gezinshutten.<br />

In de Hollandsche Revue van juli 1905 staat een interview<br />

met Dr. Oldenboom waarin hij onder andere verklaart zijn<br />

eigen astma genezen te hebben, voornamelijk door te<br />

stoppen met het eten van vlees. Vegetarisme was dan ook<br />

voorgeschreven in het sanatorium, alcohol was verboden<br />

en ook was het niet toegestaan om aan tafel over ziekten<br />

of zorgen te spreken; de stemming in het sanatorium<br />

HUIZE DE VONK AAN HET WESTEINDE. NOG<br />

STEEDS EEN PRACHTIG GEBOUW, OOK AAN<br />

DE BINNENZIJDE.<br />

KINDERPENSION VILLA DE LUWTE,<br />

BOERHAAVEWEG<br />

<strong>18</strong>


ALCOHOL WAS VERBODEN EN OOK WAS<br />

HET NIET TOEGESTAAN OM AAN TAFEL OVER<br />

ZIEKTEN OF ZORGEN TE SPREKEN<br />

X<br />

diende opgewekt te zijn. Oldenboom behandelde zijn<br />

patiënten niet alleen met water, maar ook “met stoom,<br />

heete lucht, elektriciteit, met leem- en waterwikkels, met<br />

massage, Zweedsche heilgymnastiek, en, als ‘t noodig is,<br />

ook met hypnose en suggestie”. In sommige gevallen<br />

schreef hij ook homeopathische geneesmiddelen, geneeskrachtige<br />

kruiden of voedingszouten voor. Oldenboom:<br />

“De patiënten slapen in de open lucht op matrassen als<br />

‘t weer ‘t toelaat; anders gaan ze in de kleine open hutten,<br />

die aan één kant helemaal open zijn, maar toch van boven<br />

en aan de andere kanten beschutting geven. Om een uur<br />

of negen gaat hier alles ter ruste en om half zes zijn we<br />

allemaal weer op. Zoo leven we hier, in en met de natuur,<br />

met de zon mee. We kleeden ons ook zoo dun mogelijk,<br />

met poreuse onder- en boovenkleeren. We draagen ook<br />

zooveel mogelijk geen kousen, of zoo dit te lastig gaat,<br />

alleen beenstukken van kousen. Ik verban ook altijd het<br />

korset en ‘t dragen van banden om het lijf. Verder zult u<br />

zien, niet waar, dat men hier op bloote voeten loopt of op<br />

sandalen; barvoets is ‘t best”.<br />

Van de beginjaren van het sanatorium bestaan nog patientenlijsten.<br />

Wat hierbij opvalt, en dat zal niemand verbazen,<br />

is dat het voornamelijk mensen van adel, van de gegoede<br />

burgerij, industriëlen politici en kunstenaars waren,<br />

ook enkele buitenlandse gasten. Hieronder waren ook<br />

bekenden van de echtgenote van dr. Oldenboom, die een<br />

beroemde zangeres (sopraan) en Mahler-vertolkster was,<br />

zij zal de nodige propaganda gemaakt hebben in haar<br />

society-kringen. Zo staat ook J.M. Messchaert, een van<br />

Nederlands grootste zangers op de lijst. De bekendste<br />

naam is waarschijnlijk wel die van Ferdinand Domela<br />

Nieuwenhuis, een van de oprichters van de socialistische<br />

beweging in Nederland, die vijf weken in het sanatorium<br />

doorbracht met zijn vrouw en twee kinderen.<br />

Tot slot:<br />

In de loop van de 20 e eeuw kreeg het gezondheidsargument<br />

een lagere prioriteit bij de keuze van een zeebadplaats.<br />

Ontspanning en vermaak kwamen centraal te<br />

staan. Na de Eerste Wereldoorlog maakte het aristocratische<br />

publiek eerst plaats voor de nieuwe rijken en in het<br />

midden van de jaren 30 van de vorige eeuw verscheen<br />

de gewone burger in steeds groter wordende aantallen.<br />

Medische toeristen kunnen deze vakantiegangers meestal<br />

niet worden genoemd.<br />

T(h)erminologie…..<br />

Thermen (Latijn: thermae) is de naam voor een grote badinrichting<br />

in de Romeinse wereld. Het woord is afgeleid van het Griekse<br />

bijvoeglijk naamwoord thermós (=warm).<br />

Hydrotherapie (hydro = water) is een van de basistherapieën van de<br />

natuurgeneeskunde. Ook in de fysiotherapie is men bekend met de<br />

behandelingsmogelijkheden van water. De reguliere geneeskunde<br />

maakt echter bijzonder weinig gebruik van deze mogelijkheden,<br />

uitgezonderd de revalidatiegeneeskunde.<br />

EEN EENPERSOONSHUT IN HET PARK VAN DR. OLDEN-<br />

BOOM. SLAPEN DEED MEN OP MATRASSEN IN DE OPEN<br />

LUCHT ALS HET WEER HET TOELIET. BIJ IETS MINDER<br />

WEER DEED MEN DAT IN ZO’N HUT. OLDENBOOM HAD<br />

Z’N KLASSIEKE DUITSE KUURLITERATUUR GELEZEN<br />

(UIT DE HOLLANDSCHE REVUE NR. 10, 1905)<br />

Balneologie (balneum = bad). Dat is de behandeling van ziekten<br />

door baden. De baden die worden gebruikt kunnen zowel van<br />

natuurlijke als kunstmatige (badhuis) oorsprong zijn. Ze worden<br />

gebruikt om hun chemische en/of fysische eigenschappen.<br />

Een thermaalbad is een badgelegenheid met natuurlijk mineraalwater<br />

en een minimale watertemperatuur van 20 graden Celsius van<br />

een warmwaterbron.<br />

Een warmwaterbron (ook wel thermische bron, warme of hete<br />

bron genoemd) is een bron die bestaat uit door de aarde verwarmd<br />

grondwater uit de aardkorst. Dergelijke bronnen komen overal ter<br />

wereld voor, op land en in de oceaan.<br />

DE ILLUSTERE DR. OLDENBOOM WIST,<br />

ONDER ANDERE, VELE PROMINENTE<br />

VADERLANDERS DIE ‘RUST VOOR HUNNE<br />

ZENUWEN BEHOEFDEN’ WEER IN BALANS<br />

TE KRIJGEN (UIT DE HOLLANDSCHE<br />

REVUE NR. 10, 1905).<br />

Thalassotherapie (Thalatta = zee) is een medische behandeling<br />

waarbij men gebruik maakt van baden die zijn gevuld met mineralogisch/organisch<br />

zeewater. Ook worden er behandelingen met<br />

zee-algen pakkingen gegeven. Deze therapie wordt vooral aangeboden<br />

in kuuroorden vlak bij de zee. Thalassocentra zijn vooral in<br />

Frankrijk erg populair. Zeewater heeft voor bepaalde huidziekten<br />

een helende werking, bijvoorbeeld bij psoriasis, een kwaal die<br />

versnelde huidschilfering veroorzaakt. De thalassotherapie ontleent<br />

haar naam aan een zeegodin uit Griekse mythologie, Thalassa. Ze is<br />

een van de oergoden bekend als de “vismoeder” of de moeder van<br />

alle leven in zee.<br />

19


Open Tuesday till Saturday<br />

<strong>18</strong>.00 - 22.00 hours<br />

071-365 1274<br />

Open daily<br />

8.30 - 01.00 hours<br />

071-365 1277<br />

Open daily<br />

10.00 - <strong>18</strong>.00 hours<br />

071-365 1345


Open daily<br />

12.00 - 22.00 hours<br />

071-365 1276<br />

Open daily<br />

Lunch 12.00 - 16.00 hours<br />

Dinner <strong>18</strong>.00 - 22.00 hours<br />

071-365 1273<br />

Open daily April - September<br />

10.00 hours until the<br />

weather permits<br />

071-361 9220


Boswachter Mark Kras vertelt<br />

Erop uit in de<br />

De zomertijd is vaak een tijd om meer buiten te zijn en te genieten van de natuur. Daarvoor hoeven<br />

we in Noordwijk niet ver te reizen. Immers Noordwijk is onderdeel van het (toekomstige) Nationaal<br />

Park Hollandse Duinen. Een gebied van 43 kilometer lang en tot 8.5 km breed. Van Hoek van Holland<br />

tot Langevelderslag zal het zo’n 200 vierkante kilometer omvatten. Daarbinnen vallen strand en<br />

landgoederen en vele duingebieden. En natuurlijk de zeedorpen en steden. De natuur varieert er van kale<br />

zandvlaktes, korte grazige weiden, tot struiken en hellingen en natuurlijk bos en strand. Een oase van<br />

rust in de randstad. Met de oprichting van het Nationaal Park Hollandse Duinen willen natuurbeheerders,<br />

grondeigenaren, overheden en ondernemers het beste voor de natuur en de mensen in het gebied.<br />

Die balans vinden daar gaat het om. Vorig jaar werden de Zuid-Hollandse duinen verkozen tot mooiste<br />

natuurgebied van Nederland, een mooie opstap naar de officiële erkenning als Nationaal Park.<br />

TEKST MAY-LISA DE LAAT BEELD BURO BINNEN<br />

22<br />

Voor boswachter Mark Kras zijn de Hollandse Duinen sinds<br />

2009 zijn dagelijkse werkterrein. En dat betekent werken aan<br />

de mogelijkheden voor onze bezoekers om heerlijk buiten<br />

zijn, maar het is niet alleen romantiek. Deze baan betekent<br />

namelijk ook gewoon keihard werken. Mark: “In dit gebied<br />

werken we met een team van 10 boswachters. Iedere boswachter<br />

heeft zijn eigen taak. Ik hou me vooral bezig met de<br />

voorlichting en uitleg aan het publiek. De collega van ecologie<br />

houdt samen met vele vrijwilligers de natuur in de gaten.<br />

Zij tellen dieren en planten en controleren populaties en de<br />

effecten van de maatregelen die we nemen. Daarover adviseren<br />

zij de collega-boswachters van beheer. Zo zorgen we er<br />

gezamenlijk voor dat het publiek het naar zijn zin heeft en<br />

dat de natuur goed onderhouden wordt.”“Om dat voor elkaar<br />

te krijgen, maken we dankbaar gebruik van een legertje van<br />

zo’n 100 vrijwilligers in totaal. Die monitoren (tellen) de verschillende<br />

soorten, beheren de routes, verven de paaltjes of<br />

bestrijden Amerikaanse Vogelkers en een derde groep begeleidt<br />

onze excursies. Overigens zijn we altijd blij met nieuwe<br />

natuurliefhebbers die hun enthousiasme en kennis kunnen<br />

overbrengen aan het publiek.”<br />

In de Hollandse Duinen komen diverse soorten bezoekers.<br />

Van wandelaars en fietsers, tot ruiters en mountainbikers.<br />

Routes gaan bijvoorbeeld over buitenplaatsen en bollenvelden<br />

of langs landgoederen. “Bezoekers van de Hollandse<br />

Duinen zijn best nette mensen”, vindt Mark. “Waar nodig<br />

spreken we iemand aan op zijn of haar gedrag. Bijvoorbeeld<br />

als een hond aan de lijn moet omdat er reeën lopen. Iedereen<br />

komt hier met zijn eigen idee over natuurbeleving.<br />

Een boswachter is hooguit spelleider. Eventuele klachten<br />

over bijvoorbeeld een kruising tussen een mountainbikeparcours<br />

en een wandelpad lossen we meestal in goed overleg<br />

op. We hebben miljoenen bezoekers per jaar. Alle opmerkingen<br />

en vragen komen bij mij binnen. Mijn werk is echt<br />

een fulltime-job, zelfs meer dan dat. Want ook op social<br />

media ben ik boswachter. Ik hoef zelden ’s nachts vanuit<br />

mijn woonplaats Delft op pad. Bij een calamiteit zoals een<br />

aanrijding met een ree, kunnen mijn collega’s die dichterbij<br />

wonen, in het veld helpen en draag ik via telefoon of internet<br />

mijn steentje bij.” Juist het contact met het publiek waardeert<br />

Mark enorm in dit werk. En de kans om zijn liefde voor<br />

de natuur over te brengen.


Hollandse Duinen<br />

Grote Vijf<br />

Staatsbosbeheer organiseert diverse excursies in het gebied,<br />

waarvan de populairste de jeepsafari naar de ‘Grote Vijf’ is, op<br />

de voet gevolgd door de bunkerexcursie. “Tijdens de jeepsafari<br />

gaan we met zo’n 20 natuurliefhebbers in jeeps op zoek naar<br />

reeën. Niet te verwarren met damherten, want dat zijn echt<br />

heel andere dieren. Ze zien er anders uit en ze leven anders.”<br />

Reeën leven in een eigen territorium. Alleen in de winter<br />

zoeken ze elkaar op en zie je ze in groepen. Een ree weegt<br />

zo’n 30 kilo en een damhert maar liefst 100 kilo. Het gewei<br />

van een hert is dan ook veel groter dan dat van de reebok.<br />

“Fantastisch toch dat je deze dieren zo dicht bij de randstad<br />

tegenkomt. Hoewel, als ze aan de rand van de weg naar<br />

voedsel gaan zoeken, zijn ze kwetsbaar.”<br />

De naam Grote Vijf verwijst naar de ‘Big Five’ dit zijn de vijf<br />

meest imposante dieren die leven in Afrika. Ga je daar op<br />

safari dan hoop je een leeuw, olifant, neushoorn, buffel en<br />

luipaard in de ogen te kijken. In Nederland verwijzen de grote<br />

vijf naar: bever, edelhert, ree, wildzwijn en zeehond. Die zul je<br />

nooit allemaal in hetzelfde gebied ontmoeten. Per natuurgebied<br />

wordt er tijdens de safari met speciaal voertuig naar één<br />

of twee van hen gezocht. “Maar we komen zeker ook veel<br />

andere soorten tegen zoals een havik of een vos.”<br />

Hoe ziet de excursie vanuit Noordwijk eruit? Na een lekkere<br />

voedzame soepmaaltijd stap je in een van de stoere Landrovers<br />

voor een safari door boswachterij Noordwijk. Vanuit deze<br />

stoere auto’s is de kans dat je wild kunt spotten groter. Rijden<br />

over heuvels en los zand maakt het extra uitdagend. “Het gaat<br />

op en neer en soms kantelen we een beetje. Onderweg stop je<br />

af en toe en vertellen we over het leven van de ree en hoe je<br />

kunt zien of er reeën in de buurt zijn. Tot op heden hebben<br />

NATIONAAL PARK HOLLANDSE DUINEN IS HET BREDE ZUID-HOLLANDSE KUST-<br />

GEBIED VAN HOEK VAN HOLLAND TOT HILLEGOM. HET LANDSCHAP BEPAALT DE<br />

GRENZEN VAN HET NATIONALE PARK. DE ZEE IN HET WESTEN. LANDINWAARTS<br />

DE OOSTELIJKE STRANDWALLEN BIJ RIJSWIJK, VOORSCHOTEN EN LISSE. AAN<br />

DE ZUIDKANT VORMEN DE JONGE DUINEN BIJ HOEK VAN HOLLAND DE GRENS.<br />

ALLEEN IN HET NOORDEN IS ER GEEN NATUURLIJKE GRENS. DE DUINEN LOPEN<br />

IMMERS DOOR TOT AAN DEN HELDER. HET NATIONALE PARK STOPT ECHTER BIJ<br />

DE GRENS MET NOORD-HOLLAND IN DE BUURT VAN HILLEGOM EN NOORDWIJK.<br />

we de reeën altijd kunnen vinden, of het nu zonnig was of de<br />

regen met bakken tegelijk neerviel.” Deze excursie vindt in de<br />

zomermaanden iedere zaterdagavond plaats.<br />

Vleermuizen<br />

Een bezoek aan de ondergrondse vleermuisbunker van<br />

Wassenaar is tegelijk een wandeling langs de grillige historie<br />

van de Tweede Wereldoorlog. Samen met de gids van Staatsbosbeheer<br />

ga je op pad door de koele, donkere gangen en<br />

kamers van het bunkerstelsel. En je hoort de verhalen over de<br />

Atlantikwall. En over de huidige gebruikers: de vleermuizen.<br />

Ook in Noordwijk zijn er bunkers, maar ze zijn bewust niet<br />

allemaal open voor publiek om de vleermuizen te beschermen.<br />

“Helaas komt het voor dat iemand illegaal probeert een<br />

bunker binnen te dringen. Dat is niet alleen schadelijk voor de<br />

vleermuizen (die kunnen sterven door de verstoring van hun<br />

winterslaap, wat ze veel energie kost), maar het kan gevaarlijk<br />

zijn voor de waaghals zelf. Want een mobiel werkt daar echt<br />

niet!”<br />

Regelmatig zijn er nieuwe excursies in de Hollandse Duinen.<br />

Alle informatie daarover vind je in de rubriek activiteiten op<br />

www.staatsbosbeheer.nl/hollandsduin<br />

23


Familie<br />

Driessen<br />

‘Thuis ben ik haar vader,<br />

langs de lijn haar coach’<br />

Bij de familie Driessen draait het vooral om één sport: basketbal. Dochter Noor werd met het Katwijkse<br />

Grasshoppers kampioen van Nederland, met haar vader Rick als coach op de bank. Samen vertellen ze over hun<br />

passie voor sport, over hun ambities en over hoe je nou precies omgaat met zo’n fanatieke vader langs de lijn.<br />

.<br />

TEKST MARIEKE VOORN BEELD BURO BINNEN<br />

.<br />

24


RICK: ‘NOOR IS EEN<br />

ECHTE TEAMSPELER’<br />

Na afloop van een slechte wedstrijd noemde hij het spel van<br />

zijn ploeg ‘Barbie-basketbal’. Toen zijn team de Super Cup<br />

won, zag hij een ‘over-mijn-lijkblik’ bij zijn speelsters. Rick<br />

Driessen (53) is een coach die zegt wat hij denkt, én een trainer<br />

met een missie. Hij wil spelers en speelsters beter maken.<br />

Dat lukt het hem al een aantal seizoen heel goed, met als<br />

hoogtepunt het afgelopen seizoen. De Grasshoppers dames 1<br />

won onder zijn leiding de triple: naast de Super Cup, ook de<br />

beker en ze werden voor het eerst in de clubgeschiedenis<br />

landskampioen. Het was extra bijzonder voor de Noordwijkse<br />

basketbalfamilie, want dochter Noor (<strong>18</strong>) speelde een belangrijke<br />

rol in het kampioensteam. De 1.82 meter lange guard<br />

maakt daarnaast onderdeel uit van het Nederlands team onder<br />

20 jaar. Ook traint ze mee met de ‘grote vrouwen’ van het<br />

nationale team.<br />

Fanatiek<br />

“Als je met mij iets gaat doen, dan moet je er vol voor gaan. Ik<br />

kan het alleen als het vuur helemaal aan is,” zegt Rick Driessen<br />

thuis aan de keukentafel. Hij basketbalde zelf jarenlang op het<br />

hoogste niveau van Nederland en speelde in de nationale<br />

jeugdselectie. Kenmerkend is zijn fanatisme. “Ik ben heel erg<br />

fanatiek. Dat is wel een dingetje van mij.” Noor knikt. “Ik denk<br />

niet dat er andere mensen zijn die zoveel wedstrijden terugkijken.<br />

Die van onszelf én die van de tegenstanders.” Zelf<br />

denkt de scholiere, ze deed dit jaar eindexamen vwo, dat ze<br />

minder gedreven is. “Ik ben wel fanatiek, maar op een andere<br />

manier.”<br />

Iedere dag trainen<br />

Dat Noor zou gaan basketballen, was geen echte verrassing.<br />

Moeder Marian speelde bij MSV, waar ze Rick leerde kennen.<br />

Hun zoons Tom en Jan begonnen ook bij de Noordwijkse<br />

basketbalvereniging en dus is het logisch dat ook Noor in de<br />

basketbalsporen van haar familie treedt. “Ik was heel erg jong,<br />

maar vond het meteen leuk. Daarnaast deed ik nog wel even<br />

aan judo en gym, maar basketbal is meer mijn sport.”<br />

Toen ze jong was, speelde Noor regelmatig op het pleintje<br />

achter het huis een potje basketbal tegen haar broers. Ook Jan<br />

speelde afgelopen seizoen in de promotiedivisie, bij Lokomotief<br />

in Den Haag. “Het draait bijna allemaal om basketbal,” zegt<br />

haar moeder, die ook is aangeschoven. “Eigenlijk is bijna iedere<br />

dag wel iemand aan het trainen of spelen. Het lijkt hier in<br />

huis dan een soort bedrijfje wat betreft wassen en rijden, maar<br />

nu de kinderen ouder worden, wordt dat steeds minder.”<br />

Blij naar huis<br />

Met zoveel basketbal, lijkt het logisch dat daar thuis veel over<br />

wordt gesproken. Helemaal als je vader ook je trainer en<br />

coach is. Toch gaat dat bij de familie Driessen anders, vertelt<br />

Noor. “Het is niet zo dat we het altijd over basketbal hebben.<br />

NOOR: ‘HET SPELLETJE<br />

IS ECHT ZIJN PASSIE’<br />

25


‘IK BEN WEL FANATIEK, MAAR<br />

OP EEN ANDERE MANIER’<br />

E<br />

Gelukkig niet zelfs.” Rick: “We hebben<br />

daar heel lang geleden afspraken over<br />

gemaakt. We praten thuis niet over<br />

basketbal. Daar wijken we ook niet van<br />

af”. Dat klinkt ingewikkelder dan het is,<br />

vervolgt hij. “Eigenlijk heb ik iedereen<br />

wel een keer gecoacht. Mijn broer, mijn<br />

zus en ook mijn eigen vrouw. Vanaf<br />

mijn zestiende stond ik langs de lijn.<br />

Daar leer je al veel van. Tegen Noor<br />

heb ik altijd gezegd: bij de club ben ik<br />

je trainer, thuis ben ik je vader.”<br />

Voor Noor betekent het dat ze zijn opmerkingen<br />

tijdens de training moet<br />

accepteren. “Heel vaak lukt dat wel. Hij<br />

bedoelt het goed. Maar af en toe is het<br />

wel lastig, al denk ik dat iedereen dat<br />

wel eens heeft. Dan kan ik echt even<br />

van hem balen.” Rick: “Ik ken geen speler<br />

die blij naar huis gaat als ze tijdens<br />

de training een uitbrander heeft gekregen<br />

van haar coach. Bij Noor is dat dus<br />

net zo. Alleen als zij thuis boos is, weet<br />

ik waarschijnlijk wel waardoor dat<br />

komt,” knipoogt hij. “Thuis hebben<br />

we het er niet meer over. Als je daar<br />

boos blijft, dan gaat het mis. Je moet<br />

het kunnen scheiden. Het heeft geen<br />

zin om nog een tweede keer erover te<br />

beginnen. Daar wordt niemand beter<br />

van. Gelukkig kan Noor dat soort dingen<br />

met haar moeder bespreken. Ze<br />

lijken op elkaar. Dat is mooi om te zien.”<br />

Talent<br />

Op haar elfde maakte Noor de stap<br />

van MSV naar Grasshoppers in Katwijk.<br />

Daar kon ze met leeftijdgenoten basketballen.<br />

“In Noordwijk speelde ik vaak<br />

in teams met veel oudere speelsters,”<br />

verduidelijkt ze. Samen met het andere<br />

Noordwijkse talent Mia Hordijk staat<br />

Noor sinds haar vijftiende in het eerste<br />

damesteam. “Noor is een echte teamspeler,”<br />

zegt Rick. “Het afgelopen seizoen<br />

was ook extra bijzonder. Waar<br />

de tegenstanders ook Amerikanen<br />

inzetten, speelden wij met een team<br />

dat voor een heel groot deel door onszelf<br />

is opgeleid. En we werden nog nationaal<br />

kampioen ook!” Over talent bij<br />

zijn dochter wil hij niet spreken. “Daar<br />

geloof ik eigenlijk niet zo in. Voor mij<br />

heeft iedereen talent. Je moet vooral<br />

hard willen werken en doorzettingsvermogen<br />

hebben. Ik ben ervan overtuigd<br />

dat mensen altijd verder kunnen<br />

komen dan dat ze zelf denken.“<br />

26<br />

Bij Rick draait het leven om anderen<br />

iets leren. “Daar ben ik ontzettend


fanatiek in. Ik ben constant aan kijken<br />

hoe ik mensen kan verbeteren, als basketbalcoach<br />

én als gymdocent (op het<br />

Leeuwenhorst, red.). Ik pak het graag<br />

net even anders aan. Leren is een proces<br />

dat nooit stopt, maar dat maakt het<br />

voor mij juist zo leuk. Zo vraag ik als<br />

coach aan mijn speelsters: ‘wat wil jíj<br />

leren?’. Als ze willen leren schieten,<br />

maar ik denk dat dribbelen beter voor<br />

ze is, dan gaan we toch aan de slag met<br />

schieten. Het is een beetje hetzelfde als<br />

met suppen. Als ik dat wil leren, dan ga<br />

ik toch ook niet eerst zeilen?!“<br />

Watersport als passie<br />

Het brengt het gesprek Ricks liefde voor<br />

watersporter. Kitesurfen, suppen en<br />

soaren doet hij graag. “Dat zijn mijn<br />

passies. En basketbal is mijn goede<br />

doel,” grapt hij. Marian knikt. “In de<br />

zomer speelt Noor vaak in het buitenland<br />

met het nationale jeugdteam. Rick<br />

gaat dan niet mee, hij is liever thuis,<br />

zodat hij naar het strand kan. Hij heeft<br />

dan even genoeg basketbal gehad.”<br />

Internationaal<br />

Waar haar vader zich op verschillende<br />

sporten stort, focust Noor zich alleen op<br />

basketbal. Ze traint vier keer in de week<br />

en speelt daarnaast wedstrijden. Ze is in<br />

voorbereiding op het EK onder 20 jaar<br />

van deze zomer en daarvoor traint ze<br />

bijna iedere dag. Na de zomervakantie<br />

wil ze studeren en denkt dat wel te<br />

combineren met basketballen. “En<br />

anders moet ik kijken hoe het wel lukt.<br />

Ik geef basketbal echt niet op.” Ambities<br />

heeft ze zeker. Wedstrijden spelen in<br />

het nationale dames team is dichtbij.<br />

In Nederland heeft Noor alle titels op<br />

achttienjarige leeftijd al gewonnen, dus<br />

lonkt het buitenland. “In de toekomst<br />

wil ik die stap wel maken om mezelf te<br />

kunnen ontwikkelen.”<br />

Haar vader hoopt op zijn beurt dat<br />

Grasshoppers, als huidig landskampioen,<br />

ook Europa ingaat. Deelname aan<br />

een internationale competitie is vooral<br />

een financieel vraagstuk. “Ik hoop altijd<br />

op een geldschieter met dezelfde energie.<br />

Iemand die de meerwaarde ziet.<br />

Het zou in mijn ogen namelijk echt<br />

een fantastisch uithangbord voor de<br />

hele streek zijn,” vertelt hij met opnieuw<br />

de kenmerkende passie voor de sport.<br />

Noor kijkt met een schuin oog naar<br />

haar vader. Als hij eenmaal over basketbal<br />

begint, kan hij er uren over praten,<br />

lijkt ze te denken. Ze snapt het wel.<br />

“Het spelletje is echt zijn passie.”<br />

‘ALS IK WIL LEREN SUPPEN,<br />

GA IK TOCH OOK NIET<br />

EERST ZEILEN?!’<br />

i<br />

27


Gemeente Noordwijk<br />

Informatiepunt<br />

Dementie<br />

van start!<br />

Een groeiend aantal mensen krijgt<br />

in zijn of haar omgeving te maken met<br />

een dierbare, familielid of buurvrouw, die<br />

problemen met het geheugen heeft. Het<br />

kan ook gaan om een verandering in het<br />

gedrag, problemen met de taal of moeite<br />

met alledaagse handelingen. Dementie is<br />

een aandoening met veel gezichten. Dit<br />

roept vragen op. Zou er sprake zijn van<br />

dementie of is er iets anders<br />

aan de hand?<br />

n<br />

TEKST CAROLINE SPAANS<br />

BEELD WILLEM KROL<br />

28<br />

VLNR: MIEKE TIMMERMANS (CASEMANAGER DEMENTIE GROOT HOOGWAAK), WETHOUDER<br />

MARIE JOSÉ FLES, ADRY BEUGELSDIJK (COÖRDINATOR SOCIAAL WIJKTEAM NOORDWIJK),<br />

ANNEKE VAN WIJNGAARDEN (CASEMANAGER DEMENTIE GROOT HOOGWAAK)


In de centrale hal van het gemeentehuis was donderdag<br />

7 juni de officiële opening van het Informatiepunt Dementie<br />

van het Sociaal Wijkteam Noordwijk. Het informatiepunt<br />

wordt (afwisselend) bemenst door de Casemanagers Dementie<br />

van Marente, Cecile Jumelet en Groot Hoogwaak, Mieke<br />

Timmermans en Anneke van Wijngaarden. Het team is (voornamelijk)<br />

gericht op vroegpreventie: zij adviseren, geven informatie<br />

of verwijzen door naar een huisarts of een andere<br />

professional.<br />

Bij hen kunnen Noordwijkers (Noordwijkerhouters zijn ook<br />

welkom) wijzen we ook niet weg!) zonder afspraak en gratis<br />

terecht met al hun vragen en/of zorgen.<br />

Wethouder Marie José Fles verrichte de officiële opening en<br />

voorafgaand sprak Coördinator Sociaal wijkteam Noordwijk,<br />

Adry Beugelsdijk, de genodigden toe: “Voorheen was het zo<br />

dat de casemanagers pas in beeld kwamen nádat de diagnose<br />

dementie was gesteld. En wij wilden dat naar voren halen.<br />

Familieleden, mantelzorgers en andere mensen in de omgeving<br />

van de patiënt krijgen ook te maken met de gevolgen<br />

van deze diagnose en dan is het fijn dat je ergens terecht<br />

kan.”<br />

Tijdens de bijeenkomst was ook een mantelzorger aan het<br />

woord, die vertelde uit eigen ervaring. Een ingrijpend verhaal:<br />

“Mijn man heeft dementie,” vertelde ze. “Dat begon vijf jaar<br />

geleden. Visa versa was veel sprake van onbegrip. Ik heb me<br />

zoveel mogelijk aangepast aan zijn beperkingen totdat ik het<br />

tijd vond om met hem naar de huisarts te gaan. In het ziekenhuis,<br />

waarnaar we werden doorverwezen, werd pas in 2016<br />

de diagnose dementie vastgesteld. Toen, twee jaar geleden<br />

dus, kwam ook pas de casemanager in beeld. Hiervan heb ik<br />

ontzettend veel steun en begrip gekregen. Zonder een casemanager<br />

had ik niet door deze zeer moeilijke periode heen<br />

kunnen komen. Ze heeft korte lijnen met allerlei disciplines.<br />

Zoals de verpleging voor mijn man bijvoorbeeld. Ik heb zelf in<br />

de verpleging gezeten, dus ik dacht: dat kan ik zelf wel. Maar<br />

dat lukte me niet. Ik werd zelf ziek en mijn man had meer en<br />

meer verzorging nodig. De casemanager zorgde er ook voor<br />

dat hij dagbesteding kreeg. Toen ons huis niet geschikt bleek,<br />

kwam ook de casemanager weer in beeld, waardoor we op<br />

een urgentielijst kwamen voor een gelijkvloerse woning, waar<br />

we nu wonen. Nu staat mijn man op de lijst voor langdurige<br />

zorg in Hoogwaak. Een heel moeilijke stap, maar ook dáár zal<br />

ik doorheen komen, dankzij mijn steun en toeverlaat: de<br />

casemanager.”<br />

op de bus’, zei ze. ‘De bus brengt me naar de boot want ik<br />

ga met vakantie naar Engeland’. Ik zei impulsief tegen haar:<br />

‘Hè wat vervelend nou, de laatste bus is nét vertrokken!<br />

Maar ik weet wel een goed hotelletje, waar ze prima kamers<br />

hebben. Zal ik u daar naar toe brengen?’ En ik bracht ze probleemloos<br />

naar haar eigen kamer. Later twijfelde ik nog of ik<br />

daar goed aan had gedaan. Want ik had haar eigenlijk een<br />

leugen verteld. Maar ze was blij. En ik was tevreden met de<br />

oplossing. Soms moet je creatief omgaan met dementie. En<br />

ik heb enorme bewondering voor de mensen die hier dag in<br />

dag uit mee te maken hebben.”<br />

De casemanager kan informatie geven over geheugenproblemen<br />

in het algemeen en dementie in het bijzonder. Zij kan<br />

in kaart brengen wat er speelt en zaken op een rijtje zetten.<br />

Tevens kan zij de vertaalslag maken naar de praktische gevolgen<br />

van opkomende vergeetachtigheid. Wat betekent dit<br />

voor het hebben van een rijbewijs, de financiën, welke<br />

vormen van mantelzorg ondersteuning of dagbesteding<br />

zijn mogelijk etc.<br />

INFORMATIEPUNT DEMENTIE<br />

Informatiepunt dementie is een onderdeel van<br />

het Sociaal wijkteam. Voor alle vragen over geheugenproblemen<br />

in het algemeen en dementie in het bijzonder.<br />

Elke donderdag 15.00 tot 16.00 uur in de spreekkamer<br />

KCC in het gemeentehuis Noordwijk. Vrije gratis inloop.<br />

Telefonisch consult elke donderdag via:<br />

071-36 60 000. Vragen via e-mail:<br />

sociaalwijkteam@noordwijk.nl<br />

Mieke Timmermans: “Wij merken dat er heel veel leed bij<br />

mensen thuis is voordat er überhaupt een diagnose is.<br />

Mensen wachten vaak te lang met het vragen van hulp.<br />

Tegelijkertijd is het ook een heel moeizaam proces wanneer<br />

je je zelfstandigheid gaat verliezen. We zijn echt blij met dit<br />

informatiepunt, dat hopelijk de bereikbaarheid een stuk laagdrempeliger<br />

maakt voor mensen met vragen rond dementie.”<br />

Marie José Fles: “Ik heb jaren geleden als activiteitenbegeleider<br />

gewerkt op een opname afdeling op Sancta Maria met<br />

ouderen met dementie. Ik heb daar hele dierbare herinneringen<br />

aan. Wat mij vooral opviel was het verdriet dat de familie<br />

had, bij het ‘afleveren’ van hun geliefden. Wat ik nooit zal vergeten<br />

is een vrouw, die verward op de gang stond. ‘Ik wacht<br />

CECILE JUMELET (CASEMANAGER DEMENTIE MARENTE)


Duintuin ’s Heeren Loo<br />

Bijzondere belevingsplek<br />

30<br />

Voorjaar 2016 hebben de gemeenten Noordwijk,<br />

Noordwijkerhout, Hillegom, Katwijk, Lisse en Teylingen<br />

subsidie ontvangen van de provincie Zuid-Holland voor de<br />

ontwikkeling van het programma B(l)oeinde Bollenstreek.<br />

Onderdeel van dat programma is de ontwikkeling van<br />

belevingsroute Vinkeveld. Een bijzondere wandelroute, vanaf<br />

museum Veldzicht door het Vinkeveld naar de duinen. Naast<br />

een aansluiting op de al aanwezige wandelroutes kan de<br />

wandelaar ook teruglopen via ’s Heeren Loo, waar recent een<br />

bijzondere belevingstuin is ontwikkeld.<br />

.<br />

TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS BEELD BURO BINNEN<br />

.<br />

Tineke van Iperen-Scholtanus,<br />

beleidsmedewerker ’s Heeren Loo:<br />

‘We zijn zo’n twee jaar geleden benaderd<br />

door streekmuseum Veldzicht. Ze<br />

hebben ons gevraagd of wij een onderdeel<br />

van de belevingsroute zouden<br />

kunnen zijn. Naast een plek om koffie<br />

te drinken en het toilet te bezoeken<br />

zochten de plannenmakers een locatie<br />

voor de ontwikkeling van een kunstzinnige<br />

belevingsplek. Daar stonden wij<br />

zeker voor open. En zo zijn we in contact<br />

gekomen met Bodem- & Groen<br />

deskundige Anne Marie van Dam en<br />

kunstenares Ludy Feyen uit Leiden.<br />

Ludy Feyen: ‘Ik noem mezelf beeldend<br />

buiten kunstenaar, mijn werk ontstaat<br />

buiten. Ik heb al eerder met Anne Marie<br />

gewerkt aan belevingsroutes, waarbij<br />

mijn installaties extra belevingswaarde<br />

toevoegen. Voor deze locatie aan de<br />

Koepelduinen was het belangrijk om<br />

het duinlandschap terug te brengen,<br />

dus een zanderige omgeving met<br />

natuurlijke beplanting. Ik werk graag<br />

met wilg. In het duin gedijt de kruipwilg<br />

goed, maar we werken hier met<br />

een iets grotere variant. Drie aureoolduinen<br />

zijn afgezet met gevlochten<br />

wilg, als een soort vissengraatmotief.<br />

En droge wilg is gebruikt om de bloemperken<br />

af te zetten. Het moet ook qua<br />

biodiversiteit een interessante tuin<br />

worden, met duinbeplanting zoals<br />

helm en struiken en gewassen. De<br />

inrichting van de tuin is klaar. De<br />

wand is goed aangeslagen, het prieel<br />

van wilg is geplant. De grote zandpartijen<br />

liggen er. Natuurlijk moet het<br />

geheel zich nog verder ontwikkelen.<br />

Wil het groen goed geworteld zijn,<br />

dan moet er eigenlijk wel een jaar<br />

overheen gaan.’<br />

Tineke: ‘Voor onze organisatie is het,<br />

in alles wat we doen, belangrijk dat er<br />

een win-winsituatie ontstaat. Dus<br />

we hebben voor dit project grond<br />

ter beschikking gesteld, maar direct<br />

gevraagd hoe onze cliënten kunnen<br />

meewerken aan dit project.’ Met<br />

medewerkers en cliënten van Villa<br />

Tomata heeft ’s Heeren Loo gekeken<br />

naar ‘bemanning’ voor de duintuin.<br />

‘We hebben twee enthousiastelingen<br />

gevonden die eigenlijk niet meer<br />

weg zijn te slaan. Ze helpen bijvoorbeeld<br />

met de tuinaanleg, met water<br />

geven; met alles eigenlijk.’<br />

Tineke: ‘Belevingsroute Vinkeveld zal<br />

minstens zeven jaar bestaan, dat is<br />

ook een van de vereisten voor de<br />

toekenning van Europese subsidie.<br />

Wat ons betreft blijft deze duintuin in<br />

de noordhoek van ons zorgpark langer<br />

bestaan. Samen met Villa Tomata<br />

onderhouden we de tuin, dus we<br />

hebben les gekregen van Ludy hoe<br />

we die wilgen moeten snoeien en<br />

knotten. De duintuin moet niet alleen<br />

voor bezoekers van de belevingsroute<br />

aantrekkelijk zijn, maar ook<br />

voor toevallige wandelaars, fietsers of<br />

bezoekers. En de rest van ons park<br />

met de speeltuin, de kinderboerderij,<br />

de trimcourt en de nieuwe voetgolf<br />

willen we ook promoten. Onze locatie<br />

ligt heel beschut en we verwachten<br />

echt niet dat we overspoeld zullen<br />

worden door wandelaars. De verbinding<br />

tussen bezoekers, bewoners en<br />

cliënten vinden we wel heel belangrijk.<br />

Dat contact met andere mensen,<br />

en samen genieten van die duintuin,<br />

dat is toch leuk? In 2024 bestaan we<br />

100 jaar, dus je mag echt wel zeggen<br />

dat wij deel uitmaken van de Noordwijkse<br />

samenleving. Binnenkort dus<br />

ook op deze manier, met een hele<br />

bijzondere duintuin.’


MET MEDEWERKERS EN CLIËNTEN VAN VILLA<br />

TOMATO HEEFT ’S HEEREN LOO GEKEKEN<br />

NAAR ‘BEMANNING’ VOOR DE DUINTUIN<br />

E<br />

‘s Heeren Loo<br />

JO VAN DER LIPPE GEEFT UITLEG OVER HET AANPLANTEN VAN HELM AAN<br />

ARIE DE BEST (LINKS) MEDEWERKER VAN VILLA TOMATA EN KUNSTENARES<br />

LUDY FEYEN (MIDDEN) DIE DE DUINTUIN HEEFT ONTWORPEN.<br />

31


Berghbal, unieke footgolfbaan op zorgpark Willem van den Bergh<br />

Footgolf verbindt<br />

Op zorgpark Willem van den Bergh, onderdeel van<br />

’s Heeren Loo, is een heuse footgolfbaan aangelegd.<br />

Initiatiefnemer Arnoud Schippers, werkzaam bij ’s Heeren<br />

Loo, raakte enthousiast over deze opkomende sport. Hij zag<br />

mogelijkheden om een baan aan te leggen op het zorgpark.<br />

Vorig jaar werd een proef-hole aangelegd naast restaurant Eat<br />

& Meet waardoor het enthousiasme bij de bewoners groeide.<br />

Inmiddels ligt er een professionele footgolfbaan van 16-holes,<br />

waar bewoners en bezoekers elkaar kunnen ontmoeten.<br />

TEKST THOMAS STEENVOORDEN BEELD BURO BINNEN<br />

Doe mee!<br />

Footgolftoernooi<br />

Noordwijk<br />

Op vrijdag 24 augustus organiseert<br />

<strong>magazine</strong> <strong>Leef</strong>! in samenwerking met<br />

’s Heeren Loo en de gemeente Noordwijk,<br />

het eerste Footgolftoernooi Noordwijk.<br />

Inschrijven en informatie vindt u op:<br />

www.footgolftoernooi.nl<br />

Schrijf u snel in want het aantal deelnemers is<br />

gelimiteerd. De organisatie is op zoek naar<br />

sponsors die dit evenement willen<br />

ondersteunen. Voor meer informatie:<br />

info@footgolftoernooi.nl<br />

32


SANDER, HENRY EN JOS KLAAR VOOR DE AFTRAP<br />

Berghbal<br />

‘Ik moest de directie overtuigen van het<br />

nut van deze baan. Het is een uniek<br />

concept binnen ’s Heeren Loo en daar<br />

moest iedereen aan wennen. Uiteindelijk<br />

ging het licht op groen en konden<br />

we aan de slag’, vertelt Arnoud. ‘Het<br />

mooie is dat de hele baan is aangelegd<br />

met medewerking van eigen mensen<br />

en met advies van onze wereldkampioen<br />

Björn Bulk. Afdeling groenvoorziening<br />

heeft de baan gemaaid, Schoon<br />

Genoeg heeft de deksels gemaakt en<br />

met elkaar hebben we de gaten geboord.<br />

Zo ontstond door samenwerking<br />

deze unieke baan’.<br />

Ook Sander, Henry en Jos vinden de<br />

baan super. Samen lopen we een rondje<br />

op de kersverse baan. ‘De baan is nog<br />

niet officieel geopend, dat zal medio juli<br />

plaatsvinden. Maar, de baan wordt overdag<br />

wel ingericht, zodat er al wel gespeeld<br />

kan worden’, zegt Arnoud. We<br />

beginnen bij de eerste hole pal voor het<br />

restaurant. Henry trapt af en zijn bal<br />

belandt in de struiken, tot hilariteit van<br />

de twee andere spelers. Bij hole 2 zien<br />

we de vlag bijna niet staan door de zeevlam<br />

(mist) die over de baan trekt. Met<br />

drie ballen tegelijk komen de mannen<br />

op de green en poseren ze nog graag<br />

even voor de foto. Ze hebben er zichtbaar<br />

plezier in en hopen nog vaker een<br />

rondje te kunnen lopen.<br />

Arnoud: ‘Ons doel is bewoners en bezoekers<br />

met elkaar in contact te laten<br />

komen. We hebben nu al veel reserveringen<br />

en je merkt dat dit initiatief aanslaat.<br />

Wij hebben de baan Berghbal genoemd<br />

en de baan is van woensdag tot en met<br />

zaterdag geopend. Op vrijdag 24 augustus<br />

organiseren we op initiatief van <strong>magazine</strong><br />

<strong>Leef</strong>! het eerste Footgolftoernooi<br />

Noordwijk voor 50+. Ik denk dat we snel<br />

het maximaal aantal deelnemers hebben<br />

bereikt dus schrijf je snel in en beleef net<br />

zo veel plezier aan deze sport als onze<br />

bewoners!’<br />

Bewoners betalen € 2,50 voor een ronde<br />

van 16-holes. Bezoekers tot <strong>18</strong> jaar betalen<br />

€ 5 en <strong>18</strong> jaar en ouder € 10 per ronde.<br />

Speciaal voor de kinderen is er een<br />

portie patat, snack en drankje voor € 5.<br />

Leuk idee voor een verjaardagsfeestje of<br />

zomaar een leuke middag.<br />

Info en reserveren:<br />

berghbal@sheerenloo.nl<br />

06 82 69 73 66<br />

Topspeler<br />

Björn Bulk<br />

Noordwijker Björn Bulk is een van de beste<br />

Nederlandse footgolf spelers. Hij werd in 2016<br />

Europees kampioen en in 2017 Nederlands<br />

kampioen. Hij werd gekozen tot sportman van<br />

het jaar in Noordwijk. Door een blessure in het<br />

reguliere voetbal kwam hij vijf jaar geleden in<br />

aanraking met footgolf en was verkocht aan het<br />

spel. Samen met Arnoud heeft hij de nieuwe<br />

footgolfbaan vormgegeven en twijfelt er geen<br />

moment aan dat deze baan een succes zal worden.<br />

‘Footgolf is enorm in opkomst en ik kom<br />

zeker een paar rondjes lopen’, zegt Björn.<br />

33


DINEKE VAN DER WOLF:<br />

“HET ZIJN HELE LEUKE<br />

GESPREKKEN DIE IK<br />

MET DE HUURDERS<br />

HEB.”<br />

Voor de huurders van de Noordwijkse<br />

Woningstichting is zij een vertrouwd gezicht, maar<br />

haar functie is nieuw. Als ‘seniorenmakelaar’ helpt<br />

Dineke van der Wolf sinds 1 januari van dit jaar<br />

mensen vanaf 55 jaar bij het verwezenlijken van<br />

hun woonwensen. “Huurders zijn vaak verknocht<br />

aan hun huis of hun buurtje. Maar als de kinderen<br />

zijn uitgevlogen en de jaren beginnen te tellen, is<br />

de eengezinswoning niet altijd het geschikte huis<br />

om tot op hoge leeftijd in te blijven wonen.”<br />

TEKST EN BEELD NWS<br />

Vertrouwd gezicht in nieuwe functie: seniorenmakelaar Dineke van der Wolf<br />

Huurders zijn vaak verknocht<br />

aan hun huis of hun buurtje’<br />

34


Noordwijkse Woningstichting<br />

HOFJESWONINGEN – ZOALS DE NWS WIL GAAN<br />

BOUWEN IN DE ALBERTUS VAN VELSENSTRAAT –<br />

ZIJN POPULAIR BIJ SENIOREN.<br />

Een passend onderkomen vinden voor de grote groep senioren<br />

die met één- of twee personen in een (te) grote woning<br />

verblijft, is het ene doel. Het andere is het bevorderen<br />

van de doorstroming binnen het woningbezit van de NWS.<br />

De markt voor sociale huurwoningen zit op slot. De NWS<br />

probeert hier beweging in te krijgen door voor de komende<br />

tien jaar plannen te ontwikkelen voor de bouw van zo’n zeshonderd<br />

woningen. Maar daarnaast wil de woningstichting<br />

ook binnen het bestaande bezit een verhuisketen op gang<br />

brengen. Als seniorenmakelaar - “Nee hoor, dat is geen dagtaak;<br />

ik doe het een aantal uren per week, naast mijn werk<br />

als woonspecialist” - wacht Dineke niet tot de oudere bewoners<br />

van een eengezinswoning naar haar toekomen. Ze<br />

schrijft ze actief aan. “Ik loop geleidelijk ons hele bezit door<br />

en stuur mensen een brief waarin ik vraag of ze belangstelling<br />

hebben voor een gesprek over hun woonsituatie”, vertelt<br />

ze. “De respons is per wijk wisselend. Dat begrijp ik ook<br />

heel goed. Als je fijn woont, met buren die je vertrouwd zijn,<br />

zit je niet te wachten op iemand die je verleidt tot een verhuizing.”<br />

Maar toch kan het verstandig zijn om tijdig na te<br />

denken over de vraag of een woning nog wel geschikt voor<br />

je is. “Ik ontvang de mensen het liefst hier op kantoor. Dan<br />

heb ik alle gegevens en informatie onder handbereik en<br />

kunnen we desgewenst ook plattegronden bekijken. Er<br />

wordt dan op papier al geschoven met bankstellen en kasten,<br />

om te kijken of het past.” En dan zijn er ook de feitelijke<br />

vragen: hoe hoog is de huur, wat zijn de servicekosten, lukt<br />

het met mijn inkomen, of verdien ik juist teveel? “Dat kan<br />

allemaal een drempel zijn om te verhuizen.”<br />

Levensloopbestendig<br />

Ook de huurders van de NWS blijven tot op steeds hogere<br />

leeftijd zelfstandig wonen. De woningstichting speelt hierop<br />

in door - in samenwerking met de gemeente - complexen<br />

levensloopbestendig te maken. Dat betekent onder meer<br />

het plaatsen van automatische deuropeners, het zorgen<br />

voor oplaadpunten voor scootmobielen en het maken van<br />

hellingbanen naar de entrees. Bij de nieuwbouwplannen<br />

wordt ervoor gezorgd dat de woningen minimaal drie sterren<br />

hebben, wat betekent dat ze in elk geval rollator- en<br />

rolstoeldoorgankelijk zijn.<br />

Het appartementencomplex in aanbouw aan het Rederijkersplein<br />

voldoet bijvoorbeeld aan die eisen. Dineke van der<br />

Wolf merkt dat er onder oudere huurders veel belangstelling<br />

is voor een woning in dit gebouw, dat tegen het eind van dit<br />

jaar wordt opgeleverd. “Maar ook de complexen De Eendracht<br />

en Nieuw Patrimonium zijn gewild.” Ook hier is echter<br />

het probleem dat er weinig huizen vrijkomen. Dineke:<br />

“Ik sprak laatst iemand die vanaf het begin – sinds 2011 –<br />

in Nieuw Patrimonium woont. In al die jaren zijn er maar<br />

vijf woningen van huurder gewisseld.”<br />

MET AMBITIEUZE NIEUWBOUWPLANNEN WIL DE NWS HET<br />

AANBOD VAN SOCIALE HUURWONINGEN VERGROTEN.<br />

Kat uit de boom<br />

Het werk van de seniorenmakelaar moet vooral op de<br />

wat langere termijn vruchten gaan afwerpen. “Je zet<br />

mensen aan het denken over hun woonsituatie. En dan<br />

is het wachten op de gelegenheid die zich voordoet.”<br />

Ouderen kijken vaak eerst de kat uit de boom. “Het is<br />

ook lastig om je een beeld te vormen van hoe het is<br />

om in zo’n nieuwbouwcomplex te wonen, als er alleen<br />

nog maar een plattegrond is. Het moet echt voor ze<br />

gaan leven. Dat gebeurt vaak pas als ze erin kunnen<br />

rondlopen.”<br />

Dineke geniet van het werk. “Het zijn hele leuke gesprekken.<br />

Als woonspecialist kom je vaak met huurders<br />

in contact als iets minder goed gaat of ze iets specifieks<br />

van je willen. Dit contact is heel open. Mensen hebben<br />

oprecht belangstelling voor wat je voor hen kunt betekenen.<br />

Het gaat er uiteindelijk om wat ze zelf willen, er<br />

zit van mijn kant geen druk op.”<br />

35


Jeanine en Alfred Gelevert namen anderhalf jaar geleden restaurant Pitch over: het horecagedeelte dat bij Golf<br />

Centrum Noordwijk hoort. Om 10.00 uur meld ik mij voor een interview in het ‘clubhuis’ dat dit enthousiaste<br />

horecaechtpaar heeft omgetoverd tot een oergezellig restaurant. Met prachtig uitzicht over de greens nestel ik<br />

mij in de serre, waar ik wacht op Jeanine. “Druk-druk-druk, sorry”, zegt ze verontschuldigend als ze wat later dan<br />

afgesproken binnenkomt. Voor me staat een mooie vrouw, die ik jaren jonger schat dan haar 51 lentes. De energie<br />

spat er vanaf, ondanks dat ze zegt dat ‘het wel héél véél is, de laatste tijd’. De agenda van het echtpaar is vol. Heel<br />

vol. En al pratend wordt het duidelijk dat ze alles uit het leven haalt wat er in zit. Het motto van haar en Alfred is<br />

tegenwoordig: Deze dag is de eerste van de rest van mijn leven. Een regel uit het liedje Niemand weet hoe laat het<br />

is, waarmee Youp van ’t Hek zijn conferences altijd afsluit. Pas halverwege het interview begrijp ik waarom.<br />

TEKST CAROLINE SPAANS<br />

BEELD BURO BINNEN<br />

36<br />

Over het leven, de sport en Pitch:<br />

‘Niemand weet<br />

hoe laat het is’


Restaurant Pitch<br />

“Alfred kon er niet bij zijn, helaas. Je moet het met mij doen.”<br />

Zoon Vincent en dochter Manon schuiven ook even aan.<br />

“Ik ben geboren in Alphen, maar verhuisde nog voor mijn 2de<br />

verjaardag naar Velp”, antwoordt ze op mijn vraag waar ze<br />

geboren is. “Op mijn 13de kwam ik hier wonen, dus voel me<br />

inmiddels wel Noordwijker tussen de Noordwijkers.”<br />

Halverwege de jaren ’80 leerde de toen 19-jarige Jeanine, op<br />

tennisbaan Casino, Alfred kennen. “Met mij zal je leven nooit<br />

een sleur worden,” zei de tien jaar oudere tenniscrack tegen<br />

haar. Nou, dat heeft ze geweten. Tot op de dag van vandaag<br />

is haar leven met Alfred alles behalve eentonig.<br />

Ze was bezig aan het laatste jaar van haar sportopleiding bij<br />

CIOS. “Alf en ik hebben altijd elkaars passie voor de sport begrepen.<br />

Een bijzondere klik. Hij is iets minder fanatiek dan ik,<br />

maar enorm gedreven in alles wat hij doet. In de sport die we<br />

beoefenden gingen we zo’n beetje gelijk op, maar met golf<br />

ben ik Alfred nu wel voorbij gegaan.” Dochter Manon vult aan:<br />

“Nou, voor papa is de sport meer een hobby en voor jou was<br />

het je werk.” “Dat is wel een goeie”, reageert Jeanine. “Maar ik<br />

denk wel dat ik van mijn hobby mijn werk heb gemaakt. Voor<br />

hem is het inderdaad een hobby gebleven. Maar er zijn wel<br />

uitschieters bij zoals het schaatsen en fietsen bijvoorbeeld.<br />

Daarin was hij heel fanatiek.”<br />

Toen Jeanine zwanger was van hun eerste kind, kwam ze in<br />

aanraking met de golfsport. “Ik was destijds tennislerares, maar<br />

met m’n dikke buik op de tennisbaan was iets teveel van het<br />

goede. Ik besloot om samen met m’n moeder, die lid was bij<br />

het Golf Centrum, eens een rondje mee te golfen. Ik was meteen<br />

verkocht.” Jeanine tenniste op niveau B1 (tegenwoordig<br />

‘een drietje’). Dan kan je, op z’n zachts gezegd, een aardig balletje<br />

slaan. “Ik stopte met het lesgeven toen ik hoog zwanger<br />

was, maar heb tot de zesde maand door getennist.”<br />

Jeanine pakte na haar bevalling de tennisdraad weer op. Ze<br />

werd meerde malen kampioen met het eerste team bij de<br />

Boeckhorst in Noordwijkerhout. “Toen onze jongste zoon 2<br />

jaar was ben ik steeds meer gaan golfen en toen ik eindelijk lid<br />

kon worden op de Noordwijkse Golfclub in 2007 ben ik definitief<br />

gestopt met tennissen om meer te kunnen richten op de<br />

golfsport.”<br />

Hilversum en terug naar de kust<br />

Hun kinderen Daniël (26) en Manon (25) zagen het levenslicht<br />

in Hilversum; Vincent (21) is in Noordwijk geboren.<br />

Waarom de uitstap naar Hilversum? Jeanine: “Alfred runde met<br />

zijn vriend Johan Vogelaar tien jaar lang het horecagedeelte<br />

in de Noordwijkerhoutse Schelft. Maar er was ook nog een<br />

familiebedrijf in Hilversum waarin hij zich nuttig wilde maken.<br />

Noordwijk bleef echter trekken en Alfred hield contact met zijn<br />

vriend Johan. Toen de gemeente Noordwijkerhout uiteindelijk<br />

ander plannen met De Schelft had, besloten ze samen aan de<br />

Noordzeekust horeca op te starten en verhuisden we in ’95<br />

terug naar hier. De horeca aan de kust werd restaurant Columbus:<br />

tussen de pier en het Kurhaus, tot op de dag van vandaag<br />

een begrip in Scheveningen. Manon: “Ik herinner me nog vaag,<br />

dat ik als klein meisje daar rondliep, dat we er als gezin vaak<br />

aten en naar de bios gingen. Als ukkepuk mocht ik borden naar<br />

de keuken brengen en kreeg daar 5 gulden voor.” Later heeft<br />

Alfred het naastgelegen pand (Brooklyn) ook gekocht, waardoor<br />

ze nu twee restaurants op deze A-locatie hebben.<br />

Pitch met de kinderen<br />

“Toen de kinderen wat groter waren, werd ik benaderd door<br />

de directeur van het Golf Centrum, Marcel Menger, of ik clinics<br />

wilde verzorgen voor schooljeugd. Dat wilde ik wel.” Jeanine<br />

had inmiddels de passie voor de golfsport meer en meer<br />

ontwikkeld. Sterker nog: met een huidige handicap van 7,4<br />

mag ze zich scharen onder de topgolfers.<br />

STAAND: DANIËL, VINCENT EN MANON ZITTEND: ALFRED EN JEANINE 37


VINCENT<br />

MANON<br />

38<br />

“Doordat ik vaak op de golfbaan was, kende ik degene die hier<br />

altijd de horeca deden ook. Omdat zij hadden aangegeven dat<br />

ze ermee wilden stoppen, vroeg Marcel of het niet iets voor<br />

ons was. Ondertussen had Vincent net de koksopleiding afgerond<br />

en Manon had, na haar musicalopleiding, een opleiding<br />

gedaan voor onder meer hostess en werkte (achter de schermen)<br />

bij Columbus.<br />

Alfred en ik hadden het idee dat Pitch zou wel eens heel goed<br />

zou kunnen aansluiten op de carrièremogelijkheden van<br />

Manon en Vincent. Gelukkig wilden ze allebei die uitdaging<br />

wel aangaan. We zijn nu anderhalf jaar verder en het gaat heel<br />

lekker zo, maar we realiseren ons dat er altijd iets anders op<br />

hun pad komen.Vincent heeft het vak geleerd bij onder andere<br />

Copper, Paul’s Recept en Vesper waar hij het heel erg naar z’n<br />

zin had. Dan is dit een stuk kleinschaliger natuurlijk. Broer en<br />

zus zijn vier handen op één buik, dat is wel heel prettig. Ik ben<br />

ook enorm trots op de keukenbrigade: Thijs van der Linden,<br />

Vincent natuurlijk en onze chef, Lars Ouddeken, hebben de<br />

passie voor het koken die ik heb voor de sport. De zalm bijvoorbeeld,<br />

die roken we zelf, de carpaccio en de rib-eye ook.<br />

Heel eerlijk en smaakvol. Bovendien is het restaurant toegankelijk<br />

voor iedereen (dus ook niet golfers): vijf dagen in de<br />

week voor lunch en diner en in het weekend alleen lunch.<br />

Op dinsdag en woensdag bieden we een daghap en op<br />

donderdag is er altijd een Indische rijsttafel.”<br />

“Die afgelopen anderhalf jaar hakken er wel in hoor, qua energie.<br />

We hebben zoveel moeten doen! Het wordt nu tijd om<br />

ook wat rust te creëren en aandacht voor elkaar te hebben.<br />

Op een gegeven moment wil ik ook wel weer eens ‘gewoon’<br />

moeder zijn, in plaats van werkgever. Winkelen met m’n dochter.<br />

Sporten en je hoofd even leeg maken. De passie voor de<br />

sport zit er trouwens bij alle drie de kinderen wel in.<br />

Hockey is favoriet bij Vincent en Manon. Ze hebben wel<br />

getennist, maar zijn daar nooit mee doorgegaan. Daniël heeft<br />

altijd gevoetbald en dient nu bij het Korps Mariniers: dat is<br />

fysiek én mentaal heel zwaar. Hij werkt nu dus nog bij defensie<br />

maar zou zomaar ook voor de horeca kunnen kiezen. Dat is<br />

nog onzeker, maar die mogelijkheid heeft hij wel bij ons!<br />

Ik hoop dat ikzelf wat meer tijd krijg om te sporten. Met de<br />

komst van Mirjam en Nathalie, twee echte horecatijgers die<br />

ons team nu versterken, gaat dat me zeker lukken.”<br />

Organisatietalent<br />

“Toen we in januari Pitch gingen runnen, ben ik gestopt met<br />

het geven van clinics. Maar ik organiseer wel van alles. Zoals<br />

de ‘fridaymoring-ladies’ bijvoorbeeld. Omdat ik altijd vanuit<br />

de sport denk vind ik het heel leuk om mensen enthousiast te<br />

maken voor de (golf)sport. Vroeger kwamen mensen vanzelf,<br />

tegenwoordig moet je een kant en klaar pakket aanleveren.<br />

De meeste mensen vinden dat fijn, is mijn ervaring. En golfen<br />

vindt iedereen leuk. Ook jongeren! Dat het een oubollig<br />

imago heeft, is echt achterhaald. Die clinics die ik vroeger<br />

aan leerlingen van het middelbaar onderwijs gaf, waren een<br />

enorm succes.”<br />

“Met Marcel van het Golf Centrum hebben we een hele<br />

nauwe samenwerking. Hieruit ontstaan soms de leukste<br />

activiteiten. Zoals pasgeleden een Footgolf evenement van<br />

ondernemersverenigingen. In plaats van de normale holes,<br />

stonden er nu emmers op de green, waarin ze voetballen<br />

konden schieten. 100 man over de vloer. En na afloop een<br />

barbecue bij ons. Ik had ook het idee geopperd om voor de<br />

sportdocenten van de leerlingen waarvoor ik die clinics regelde,<br />

golfles te organiseren. En Marcel is ook zo’n animator:<br />

die ziet dat gelijk zitten. Ik werk dat dan verder uit. En zo’n<br />

sportdocent, ook al heeft hij of zij nooit gegolfd, lukt het vaak<br />

direct om een bal goed te slaan. Een van hen, die ook heel<br />

vlot z’n handicap haalde zei toen: m’n vrouw ziet me aankomen.<br />

Golf! Ik doe al zoveel, nee hoor, mij krijg je niet zover<br />

om hiermee door te gaan. Maar wat denk je? Lid geworden


DANIËL<br />

en bloedfanatiek. En hij is nu de grote animator op zijn<br />

school waar hij jaarlijks een clinic en wedstrijd organiseert<br />

voor álle docenten van zijn school.”<br />

Alfred<br />

“Voor Alfred is Pitch een hobby. In Scheveningen is hij meer<br />

manager en hier is hij de horecaman, die bijna al zijn gasten<br />

kent. Als Alfred binnenkomt, wordt er gelachen. Altijd. Dat is<br />

zijn kracht. Vincent lijkt veel op zijn vader. Dat vindt hij zelf<br />

ook. Een echte horecaman. En heel flexibel. Dat hoort bij<br />

het vak. Manon en ik houden meer van structuur en zijn<br />

wat minder flexibel, maar dat houdt elkaar mooi in evenwicht.”<br />

Dat Alfred gediagnostiseerd werd met kanker, nu ruim drie<br />

jaar geleden, kwam aan als een mokerslag. Het is duidelijk<br />

dat Jeanine er niet graag over praat. Maar ze wil er wel iets<br />

over kwijt. Het hoort tenslotte bij het leven dat ze nu leiden.<br />

“Het was uitgezaaid. Nadat Alf was geopereerd, zeiden de<br />

artsen: we kunnen niets meer doen: ga naar huis en doe<br />

alles wat je nog leuk vindt. We zijn wel een ‘soort van’ alternatief<br />

traject ingegaan. Van wietolie tot voedingssupplementen.<br />

En tot ieders verbazing gingen zijn waardes steeds<br />

verder omlaag. Momenteel zijn ze zelfs onmeetbaar, dus dat<br />

is enorm goed nieuws. Ik had destijds zoiets van: we laten<br />

de boel de boel en we gaan lekker samen reizen. Maar<br />

Alfred wil doorgaan zoals hij altijd gedaan heeft: met hart<br />

en ziel bezig blijven met zijn werk, bourgondisch eten,<br />

wijntje erbij. Daar heb ik wel eens moeite mee. Gelukkig<br />

golft hij nog wel met enige regelmaat, maar het schaatsen<br />

en fietsen is een stuk minder geworden. Dat vind ik jammer.<br />

We hebben een motto tegenwoordig: Deze dag is de eerste<br />

van de rest mijn leven, uit dat liedje waarmee Youp zijn<br />

conferences altijd afsluit:<br />

Niemand weet hoe laat het is,<br />

is ’t vijf voor twaalf of net half 7?<br />

Hoeveel uur heb ik nog of rest mij een kwartier<br />

hoe lang mag ik doorgaan, nog doorgaan met leven<br />

ik heb echt geen idee dus ik grijp het plezier.<br />

“Vakantie zit er wellicht niet in”, zegt Jeanine tot slot. “En dat is<br />

iets wat ik nu wel nodig vind: de rust moet er ook worden ingebracht.<br />

Rust in je hoofd. Rust met elkaar en meer tijd voor<br />

de sport mét elkaar. We hebben inmiddels een camper, daar<br />

zijn we vorig jaar mee naar Scandinavië geweest, de planning<br />

is om dat dit jaar weer te doen. Voor de rust: een perfect land.”<br />

Muziek<br />

Als we al gedag hebben gezegd en de dictafoon staat uit,<br />

zegt Jeanine: “Oh ik vergeet nog zó veel. Ik kan wel uren<br />

vertellen over ons!” Manon, die inmiddels weer koffie staat in<br />

te schenken en gasten helpt, komt achter de bar vandaan en<br />

slaat de armen om haar moeder heen: “Wat kan ze lekker<br />

kletsen hè, die moeder van mij”, zegt ze liefdevol. “Vertel<br />

maar,” zeg ik, terwijl ik de opnametoets indruk. “We zijn gék<br />

van muziek. Manon kan geweldig zingen en ik speel piano.<br />

Voor Pitch en voor onze restaurants in Scheveningen heb ik<br />

ook een Spotify playlist gemaakt (dinner music: pop, soul,<br />

jazz, gemaakt door Jeanine Junger, Red.) Allemaal lekkere<br />

nummers, beetje easy listening, oud en nieuw door<br />

elkaar. Zó belangrijk, fijne muziek in een restaurant!<br />

Echt heel leuk om te doen en ik<br />

heb al <strong>18</strong>.573 volgers.<br />

En oh ja! Had ik al verteld dat Alfred ook<br />

zeilt en vist en jaagt?” Lachend voegt ze<br />

er aan toe: “Never a dull moment, hij<br />

had me gewaarschuwd…”


Something Blue Travel<br />

Ooit aan een persoonlijk<br />

reisagent gedacht ?<br />

De mooiste tijd van het jaar is en<br />

blijft de vakantie. Toch? Heerlijk de<br />

zon opzoeken of je eigen grenzen in<br />

een actieve vakantie. Of juist nieuwe<br />

culturen ontdekken aan de andere kant<br />

van de wereld. Wat ook je wensen<br />

zijn, je wilt je budget zo goed mogelijk<br />

besteden. In originaliteit en in kwaliteit.<br />

Daarom is een goede voorbereiding van<br />

elke reis zo belangrijk. Halverwege een<br />

reis inruilen is nu eenmaal niet mogelijk.<br />

Uiteraard is er veel te vinden op het internet. Maar kun je hiermee de juiste<br />

keuzes maken? Tref je goede prijsvergelijkingen en nog belangrijker, vind je<br />

echt wat je wilt? Of anders gezegd, heb je wel de tijd of zin om dit allemaal<br />

uit te zoeken? Een persoonlijk reisagent kan je hierbij helpen.<br />

Om alvast in de stemming te komen spreken we af op een terras – of bij je<br />

thuis - om je reis of vakantiewensen door te nemen. Veelal komen we met<br />

elkaar tot mooie ideeën. Naast de mogelijkheden bij alle ANVR/SGR reisorganisaties<br />

kunnen wij ook een reis volledig op maat samenstellen. En bijzondere<br />

wensen neerleggen bij specialisten. Zo komen wij geheel vrijblijvend tot een<br />

uitgebreid voorstel met prijsvergelijkingen.<br />

Maar daar blijft het niet bij. Ook tijdens de reis blijven wij stand-by. Voor<br />

het geval dat er tijdens de reis onverhoopt afspraken anders verlopen dan<br />

gewenst. Het gaat er ons om dat je een onbezorgde reis of vakantie hebt.<br />

En daar hoort ook extra aandacht bij.<br />

Je verwachtingen overtreffen, daar gaan wij voor!<br />

Single reizen<br />

Als je alleen wilt reizen zoek je wel of geen gezelschap. Ook hierin kunnen<br />

wij met jou de juiste keuzes maken. Voor een organisatie of een groepsreis<br />

die bij je past. En vooral een reis waarin je jezelf kunt zijn in of zonder<br />

groepsverband.<br />

Afspraak maken?<br />

Wil je eens met ons in vakantiestemming komen? Bel ons dan op<br />

06 53 62 20 51 (Jos) of 06 51 14 12 49 (Petra) of stuur een mail naar<br />

somethingblue@travelcompany.nl. Je leest ervaringen van anderen op<br />

www.somethingblueevents.nl.<br />

40<br />

Informatiebijeenkomsten<br />

In het najaar zullen wij verschillende themabijeenkomsten organiseren<br />

over o.a. cruises, campervakanties en bijzondere (verre) bestemmingen.<br />

Stuur ons een e-mail als je hiervoor een uitnodiging wilt ontvangen.<br />

www.somethingblueevents.nl


Mijn mooiste plekje<br />

ANSV<br />

fotowedstrijd<br />

Fotowedstrijd georganiseerd door de ANSV (Algemene Noordwijkse Senioren Vereniging)<br />

in samenwerking met Foto van Kampen<br />

Na de succesvolle eerdere<br />

edities van deze fotowedstrijd<br />

kunt u ook nu weer meedoen<br />

met deze wedstrijd. Het thema<br />

‘Mijn mooiste plekje’ biedt tal van<br />

mogelijkheden om uw fantasie en<br />

creativiteit de vrije hand te geven.<br />

Dat kan een vakantie foto zijn,<br />

een foto uit Noordwijk, of juist<br />

iets totaal anders…. U kunt uw<br />

foto’s inzenden tot 1 september<br />

20<strong>18</strong> waarna de jury een keuze<br />

maakt en vijf prijswinnaars<br />

bekend maakt evenals een vijftal<br />

aanmoedigingsprijzen.<br />

Regels fotowedstrijd:<br />

1. Iedere 50+ er uit Noordwijk en omstreken kan meedoen.<br />

2. Ingestuurde foto’s, digitaal zowel als analoog, zijn voorzien van uw voornaam,<br />

achternaam, leeftijd, adres, telefoonnummer, e-mailadres.<br />

3. De foto’s zendt u aan : fotowedstrijd@ansv.nu.<br />

4. Indien u niet beschikt over een e-mailadres kunt u ook analoge foto’s inleveren bij:<br />

Foto van Kampen, De Keuvel 2, Noordwijk. De afmeting van de foto’s moet zijn<br />

20 X 25 cm.<br />

5. Tegen gereduceerde prijs kan desgewenst Foto van Kampen die afdruk voor u<br />

verzorgen.<br />

6. De foto’s zijn door u als inzender zelf gemaakt.<br />

7. Per wedstrijd kunnen p.p. maximaal vijf foto’s worden ingezonden.<br />

8. De foto’s zijn recent, de datum vermelden.<br />

9. Als foto’s digitaal zijn bewerkt, vermeldt wat en hoe. (geen kader, signatuur of<br />

andere toevoegingen).<br />

10. Het thema, de titel en waarom dit het mooiste plekje volgens u is, aangeven.<br />

11. De prijzen zijn beschikbaar gesteld door Foto van Kampen en seniorenvereniging<br />

ANSV.<br />

12. Het inzenden van een foto betekent dat u akkoord gaat met publicatie van de foto’s,<br />

onder vermelding van uw naam, in dag-, week-, maandbladen, andere periodieken<br />

en op posters, alsmede op social media.<br />

13. Een onafhankelijk jury beoordeeld de foto’s. Over de uitslag van de wedstrijd wordt,<br />

behalve de mededeling wie de prijswinnaars zijn, niet gecommuniceerd.<br />

14. Foto’s, geplaatst op de website en of andere media, mogen niet worden gekopieerd<br />

of wederrechtelijk worden gebruikt.<br />

41


Historie<br />

Huize<br />

Jeroen<br />

Van aardappels schillen naar<br />

42<br />

Draagt u al bij aan het “vergrijzingsprobleem” van<br />

Nederland? Nee? Als u gewoon blijft doorleven,<br />

dan komt die dag zeker. Dan bent u bejaard, of een<br />

senior, of een grijsaard, een oudje of een ouwe,<br />

een persoon van gevorderde leeftijd, iemand in<br />

de herfst van zijn leven, een 50-, of 65-plusser, of<br />

gewoon een plusser. En als thuis wonen dan niet<br />

meer lukt kan een verblijf in een woonzorgcentrum<br />

of verpleeghuis een oplossing zijn.<br />

TEKST EN BEELD WILLEM VAN DEN HAAK<br />

Hoe gaat dat in 20<strong>18</strong>. Aan de hand van een indicatie van het<br />

Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) wordt vastgesteld op welke<br />

zorg u recht heeft en hoeveel. Zo’n indicatie wordt uitgedrukt in<br />

‘zorgzwaartepakket’ (ZZP). In Noordwijk maakt woonzorgcentrum<br />

Jeroen onderdeel uit van de Stichting Marente waar verpleeghuizen,<br />

woonzorgcentra en thuiszorg onder vallen. Als u<br />

in Jeroen komt te wonen en zorg krijgt van Marente, dan wordt<br />

dat vastgelegd in een ‘zorgleveringsovereenkomst’. Een arrangement<br />

dat aansluit op zo’n ZZP. U bent niet zomaar een bewoner<br />

maar een ‘cliënt’ en krijgt professionele en persoonsgerichte<br />

hulp en ondersteuning. De zorg wordt de cliënt geboden voor<br />

zover die dat wenst en op de manier waarop de cliënt dit wil.<br />

Wat een enorm verschil met 104 jaar geleden toen in 1914 het<br />

St. Jeroensgesticht werd gebouwd, ongeveer op de plek waar in<br />

vroeger eeuwen het Barbaraklooster had gestaan. Het Rooms-<br />

Katholieke Kerkbestuur in Noordwijk-Binnen had in 1908 die


HUIZE ST. JEROEN IN HET GROEN. RECHTS<br />

DE AL WAT ‘GEKROMPEN’ MOESTUIN.<br />

zorg inkopen<br />

grond tijdens een openbare verkoping in Badhotel Konijnenburg<br />

gekocht. Dat was een jaar nadat pastoor Sarter het kerkbestuur<br />

had medegedeeld dat hij van plan was “om in deze parochie<br />

een wijkverpleging op te richten onder leiding van de<br />

Eerwaarde Zusters van het St. Elisabethgesticht te Breda”.<br />

In december 1907 werd een contract getekend door Algemeen<br />

Overste, Moeder Josephine, pastoor Sarter en het parochiaal<br />

kerkbestuur en begin januari 1908 werd zuster M. Patricia al<br />

vooruit gezonden voor de verpleging van twee typhus-patiënten.<br />

Al snel volgden meer zusters die vanuit het pand Voorstraat<br />

55 hun werk begonnen, waar ook de eerste ouderen werden<br />

opgenomen.<br />

Architect A.A.M. Bruning uit Haarlem ontwierp een groot en<br />

prachtig gebouw dat echter nooit gerealiseerd zou worden.<br />

Pastoor Sarter wist bij het Bisdom Haarlem een machtiging tot<br />

de bouw en een geldlening te regelen. Die lening zou, evenals<br />

het plan tot tweemaal toe stevig geminimaliseerd worden zodat<br />

er uiteindelijk slechts ongeveer een derde deel van het oorspronkelijke<br />

plan uitgevoerd werd. Uiteindelijk konden de Zusters<br />

Franciskanessen in augustus 1914 hun intrek nemen in het<br />

nieuwe Jeroensgesticht. De eersten die opgenomen werden<br />

waren echter niet de arme zieke ouden van dagen: de Eerste<br />

Wereldoorlog was uitgebroken en Nederland mobiliseerde. Er<br />

werden militairen opgenomen en niet lang daarna werd het<br />

gebouw gebruikt voor huisvesting van Belgisch vluchtelingen.<br />

Over de eerste jaren van het St. Jeroensgesticht is niet zo veel<br />

bekend, er is geen administratie bewaard gebleven. Bekend is<br />

wel dat Huize St. Jeroen in 1923 ongeveer 60 bewoners kende:<br />

gasten en verplegend personeel. De schrijvers van het boekje<br />

’75 jaar Huize St. Jeroen’ hebben nog wel de herinneringen van<br />

zuster Adriana, die in 1934 kwam, opgetekend. Zij vertelde onder<br />

andere dat er in die jaren nog een mannen- en een vrouwenslaapzaal<br />

was waardoor het gebeurde dat echtparen gescheiden<br />

werden. Alleen sommige beter gesitueerden konden<br />

zich een eigen kamer veroorloven. Ook een leuk detail is dat alle<br />

groenten in de eigen tuin werden geteeld en niet alleen de zusters<br />

maar ook de bewoners hadden daar het jaar rond heel veel<br />

werk aan. Wortelschrapmachines waren er nog niet, elke dag<br />

moesten bewoners aardappelen schillen. Er moest in de tuin<br />

gewerkt worden en groenten moesten worden schoongemaakt,<br />

ingemaakt en in de kelder opgeslagen worden. Vooral de zusters<br />

waren nooit vrij, die hadden nog meer taken in hun pakket,<br />

zoals de zorg voor de wijk en ook terminale zorg. Verder heerste<br />

er in het gebouw vooral rust en stilte, er werd nauwelijks gesproken.<br />

Naar Noord-Brabant<br />

Het uitbreken van de oorlog in 1940 bracht veel ellende met zich<br />

mee. Sommige goederen waren direct al schaars. In 1942 moest<br />

zelfs het complete St. Jeroensgesticht geëvacueerd worden. De<br />

plaatselijk Ortskommandant besloot dat iedereen vóór 10 januari<br />

1943 zijn intrek moest nemen in een groot huis op het landgoed<br />

‘De Utrecht’ in het Noord-Brabantse Esbeek. Huize Jeroen moest<br />

worden gebruikt voor de legering van Duitse militairen. Dat die<br />

verhuizing veel stress met zich mee bracht valt te begrijpen. Het<br />

is veelzeggend dat, in drieënhalf jaar tijd drieëntwintig bewoners<br />

in Esbeek kwamen te overlijden. Op de avond van de bevrijding<br />

werd Huize St. Jeroen door de Binnenlandse Strijdkrachten<br />

als kazerne in gebruik genomen. Een aantal kamers en zalen<br />

gaf bovendien onderdak aan een deel van de meer dan 100<br />

arrestanten, die in de eerste weken na de bevrijding werden<br />

gemaakt. Toen het gebouw in oktober 1946 werd vrijgegeven<br />

moest het eerst voor bewoning geschikt worden gemaakt, het<br />

was totaal uitgeleefd. Uiteindelijk konden de evacuees op 25<br />

juni 1947 terugkeren. Het onthaal was groots met vlaggen, veel<br />

bloemen, een erehaag van de katholieke jeugdbewegingen,<br />

welkomstmuziek door Excelsior en uiteraard toespraken.<br />

In 1964 kon het 50-jarig bestaan van Huize St. Jeroen worden<br />

gevierd, op die dag werden vooral de zusters flink in het zonnetje<br />

gezet, dat mocht wel een keertje.<br />

Nieuwbouw<br />

Inmiddels schreed de tijd voort en bleef het oude gebouw<br />

daarbij achter en dus werd er in september 1970 een stichting in<br />

het leven geroepen met als doel een complete nieuwbouw te<br />

realiseren. Een Rotterdams architectenbureau kwam met een<br />

43


Direct<br />

een vast<br />

contract<br />

Werken in de zorg?<br />

Kom bij Marente!<br />

Graag komt Marente in contact met:<br />

n Gediplomeerde verpleegkundigen<br />

MBO en HBO<br />

n Verzorgenden IG<br />

n Helpenden zorg en welzijn<br />

n Herintredende verpleegkundigen<br />

n Studenten zorg<br />

Kijk voor meer informatie op werkenbijmarente.nl<br />

32Hoogstpersoonlijk.


ontwerp en in 1971 werd besloten het project uit te voeren. Dat<br />

betekende sloop van het oude gebouw en verhuizing van de<br />

zusters en bewoners. Acht juist opgeleverde flats aan de Van de<br />

Mortelstraat werden gehuurd en Dalrust aan de Duinweg werd<br />

betrokken. Op 20 oktober 1971 sloeg mr. J.M. Bonnike, burgemeester<br />

van Noordwijk de eerste paal en in maart 1973 werd het<br />

nieuwe Huize St. Jeroen in gebruik genomen. Al vrij snel bleek<br />

dat er niet al te best werk geleverd was. Zo liepen de douchevloeren<br />

niet goed af waardoor sommige bewoners het douchewater<br />

in hun keuken terug vonden. In een latere fase kwamen<br />

ook de plafonds naar beneden. Het gebeurde zelfs eens dat een<br />

gedeelte van het plafond omlaag kwam en zo in de soep van<br />

de bewoners viel. Dat gebeurde vele jaren later nog eens in de<br />

magazijnen, toen daar tijdens de keukenrenovatie moest worden<br />

gekookt. Voor de douchevloeren werd alleen een provisorische<br />

oplossing gevonden. De plafonds in de kamers werden<br />

vernieuwd wat veel ongemak betekende voor de bewoners. De<br />

feestelijke ingebruikname verschoof daarom naar september<br />

1973. In de Zeekant werd hierover geschreven waarbij de nieuwe<br />

term ‘bejaardenhotel’ werd gebruikt, uitgevonden door de<br />

architect Campman. Bij zoveel moderniteit en professionalisering<br />

van de ouderenzorg kwam ook langzamerhand het functioneren<br />

van de Zusters van de H. Elizabeth van Breda ter sprake.<br />

Eerst werd al vastgesteld dat er geen jonge zusters meer bijkwamen,<br />

ten tweede lagen de kwaliteiten van de zusters meer op<br />

het verzorgende vlak dan op het gebied van organisatie en coaching.<br />

Er waren nog negen zusters werkzaam en voor drie was<br />

er eigenlijk geen plaats meer. Er werd een regeling getroffen<br />

waarbij zes zusters op een aparte afdeling voor intern personeel<br />

zouden worden gehuisvest, terwijl drie zusters tussen de bewoners<br />

in het gebouw kwamen te wonen.<br />

Op 11 september 1975 kon burgemeester Bonnike weer een<br />

eerste paal slaan, en ditmaal voor de bouw van 25 woningen<br />

voor alleenstaanden in het Jeroenspark. In de jaren daarop zou<br />

blijken dat de behoefte hieraan alleen maar verder zou groeien.<br />

Wat ook is blijven groeien is het aantal problemen waaraan<br />

bestuur en directie het hoofd moest bieden.<br />

maximaal zeven procent van de ouderen in een verzorgingshuis<br />

zou mogen wonen. De overige 93 procent moest de zorg<br />

worden van diverse voorzieningen zoals wijkverpleging, gezinsverzorging,<br />

kruiswerk, de zogenaamde ‘woonzorgzone’.<br />

Op dit moment is het aantal verzorgingshuizen inderdaad sterk<br />

teruggebracht en slechts 7 procent van de kwetsbare ouderen<br />

zit nu nog in een verpleeghuis. Vakbonden en brancheorganisaties<br />

roepen al jaren het beleid om ouderen zo lang mogelijk<br />

thuis te laten wonen niet werkt. De hulp voor die thuiswonende<br />

oudere is via de Wet maatschappelijke ondersteuning verschoven<br />

naar de gemeenten, die sinds een grote decentraliseringsoperatie<br />

in 2015 de verantwoordelijkheid hebben. Als de oudere<br />

meer medische hulp thuis nodig heeft van wijkverpleegkundigen,<br />

verschuift die verantwoordelijkheid naar de zorgverzekeraars.<br />

En als er echt zware verpleegzorg thuis nodig is of opname<br />

in een verpleeghuis, draait via de Wet langdurige zorg het<br />

Rijk er voor op. Volgens vakbonden en brancheorganisaties<br />

leidt dit juist tot grote problemen. Iedereen zou daardoor die<br />

ouderen zo snel mogelijk van zijn bordje afschuiven.<br />

Kabinet Rutte III komt nu met 2,1 miljard euro voor de verpleeghuizen<br />

en voor de wijkverpleegkundigen komt de komende<br />

vier jaar 435 miljoen euro extra beschikbaar. Of dat genoeg is<br />

zal moeten blijken. De NRC meldde in een artikel van 27 april<br />

van dit jaar dat vrijwel geen enkele gemeente nu fatsoenlijke<br />

tarieven voor thuiszorg betaalt, zoals die zijn voorgeschreven<br />

door het ministerie van Volksgezondheid. Dus dat belooft nog<br />

wat voor de komende jaren. Misschien dat het manifest Waardig<br />

ouder worden, waar ook <strong>18</strong>0 miljoen naartoe gaat nog enige<br />

hoofdpijnverlichting kan geven. De ouderen in Huize Jeroen<br />

zullen er waarschijnlijk niet van wakker liggen.<br />

EEN RECENTE FOTO VAN ST. JEROEN. DE PAALTJES<br />

WORDEN BINNENKORT VERWIJDERD.<br />

Weg met de verzorgingshuizen?<br />

Sinds de jaren zeventig is er in Nederland een beleid opgekomen<br />

dat ouderen aanmoedigt zo lang mogelijk zelfstandig te<br />

blijven wonen. In 1975 stond in de Nota Bejaardenbeleid dat<br />

OMSTREEKS 1975, EEN TYPISCH VOORBEELD<br />

VAN ARCHITECTUUR UIT DIE TIJD.<br />

45


Outdoor Sport Noordwijk<br />

Wandelen, fietsen, hardlopen en<br />

wielrennen worden steeds populairder.<br />

We zijn ons steeds meer bewust van<br />

het positieve effect dat bewegen heeft<br />

op onze gezondheid. De gemeente<br />

Noordwijk helpt daar graag aan mee<br />

en wil, na alle voorzieningen op de<br />

sportparken, nu ook zorgen dat sporters<br />

in de duinen, op het strand en in de<br />

wijken nog beter bediend worden.<br />

TEKST MARIEKE VOORN<br />

BEELD PR<br />

DE SPECIALE FITNESS APP<br />

IS TE VINDEN IN DE APP<br />

STORE EN GOOGLE PLAY<br />

VIA ONZE WEBSITE:<br />

WWW.NORWELL.NL<br />

46<br />

Fitnessen<br />

onder de vuurtoren


Jong of oud, iedereen moet de mogelijkheid krijgen om te<br />

kunnen bewegen, is de visie van de gemeente Noordwijk.<br />

Daarvoor wordt steeds minder de traditionele sportvereniging<br />

opgezocht. Het is een landelijke trend: je binden aan een club<br />

verliest aan populariteit. Sporten op een tijd wanneer het jou<br />

uitkomt, op een locatie dichtbij huis; dat is waar veel mensen<br />

behoefte aan hebben. Noordwijk heeft die groep buitensporters<br />

van oudsher al veel te bieden. De unieke omgeving ligt<br />

vol met fiets- en wandelpaden. De duinen en het strand zijn<br />

een geliefde plek om te bewegen. Deze openbare sportlocaties<br />

zijn in de rapportage Outdoor Sport bekeken en geanalyseerd.<br />

Hoe kan de gemeente zorgen dat buiten bewegen nog<br />

aantrekkelijker en makkelijker wordt? Bureau Sport & Ruimte<br />

bracht een aantal knel- en verbeterpunten in kaart, na gesprekken<br />

met buitensportverenigingen, buurtsportcoaches,<br />

lokale sportaanbieders, Noordwijk Marketing en ambtenaren.<br />

Bij participatiebijeenkomsten voor inwoners zijn nog meer<br />

ideeën verzameld.<br />

Sportlint en fietsenstalling<br />

Het rapport is positief over de mogelijkheden om te sporten<br />

in de openbare ruimte. Om de voorzieningen nog beter te<br />

kunnen benutten, zijn aanpassingen nodig. “Er is al veel, maar<br />

dat willen we nog beter met elkaar verbinden,” zegt Ferdy<br />

Nugteren, beleidsmedewerker Welzijn bij de gemeente.<br />

“Neem fietsroutes langs de kust. Die zijn er al, maar ter hoogte<br />

van Huis ter Duin is het onduidelijk. Door daar duidelijke<br />

wegwijzers te plaatsen, weten fietsers dat ze rechtsaf moeten<br />

richting de Koningin Astrid Boulevard. Verder willen we een<br />

sportlint van ongeveer vijf kilometer vanaf de sportvelden<br />

realiseren. Door de bestaande wandel- en fietspaden met<br />

elkaar te verbinden en daar voor goede verlichting te zorgen,<br />

kunnen hardlopers ook in de winter lopen.”<br />

Ook zijn er plannen om meer fietsenstallingen te plaatsen.<br />

“Veel sporters gaan nu met hun auto naar de Duindamseslag<br />

om daar met een groep te verzamelen. Wij denken erover in<br />

het duin tegenover Groot Hoogwaak een fietsenstalling te<br />

plaatsen, met oplaadpunten voor e-bikes. Ook denken we na<br />

over een watertappunt. Met deze kleine aanpassingen maak<br />

EEN IMPRESSIE VAN DE FITNESSPLAATS NAAST DE VUURTOREN<br />

je het veel aantrekkelijker voor groepen om daar te starten.”<br />

Daarnaast wordt gesproken over het in ere herstellen van de<br />

trimbaan, maar of dat doorgaat is nog niet zeker. Het gebied<br />

valt onder beschermd Natura 2000.<br />

Geen Muscle Beach aan de Noordzee<br />

Het meest opvallende in het sportplan zijn de fitnesstoestellen<br />

die bovenop het Vuurtorenplein komen. Ze zijn speciaal voor<br />

gebruik in de buitenlucht ontworpen. Ze zijn verplaatsbaar en<br />

kunnen met evenementen worden verplaatst. Vanwege het<br />

levendige karakter van de boulevard is het hoge deel van het<br />

vuurtorenplein volgens de betrokken partijen de uitgelezen<br />

plek om te zien en gezien te worden. Want sportief voorbeeld<br />

doet sportief volgen!<br />

Wordt Noordwijk een soort Muscle Beach, het bekende sportstrand<br />

in Venice, Los Angeles? “Als dat zou kunnen…,” lacht<br />

Nugteren. “Maar als ik serieus ben: Muscle Beach is vooral een<br />

plek waar mensen komen die al vaak in de sportschool te vinden<br />

zijn. Dat is niet onze insteek. Het fitnessplein bij de vuurtoren<br />

wordt een plek voor iedereen die wil bewegen. Het is juist<br />

bedoeld als laagdrempelige optie voor jong en oud om in beweging<br />

te blijven.” Op zondag 15 juli wordt de opening verricht<br />

tijdens de Tien van Noordwijk. Edwin van der Sar is dan de eerste<br />

die de nieuwe toestellen mag proberen.<br />

8. Hip<br />

1. Chest<br />

6. Cross<br />

7. Sit-Up<br />

3. Pull-Up<br />

5. Air Walker<br />

WE HEBBEN IN NOORDWIJK DE UNIEKE PRIMEUR VAN DE ALLEREERSTE MOBIELE BEWEEGTOESTELLEN (WAARSCHIJNLIJK IN DE WERELD).<br />

47


Stichting Noordwijk Marketing<br />

Zomer<br />

• Evenementen • Kunst • Cultuur • Activiteiten • Party • Strand<br />

Lekker zomeren in ons<br />

eigen Noordwijk!<br />

Noordwijk Marketing: ook voor bewoners van Noordwijk!<br />

Deze pagina wordt u aangeboden door de Stichting Noordwijk Marketing. Wat deze stichting doet? Noordwijk Marketing<br />

zet onze badplaats internationaal en nationaal op de kaart. Doelstelling is het stimuleren van de economie van Noordwijk.<br />

TEKST EN BEELD NOORDWIJK MARKETING<br />

De informatie van Noordwijk Marketing is zeker ook<br />

bedoeld voor de bewoners van Noordwijk en omgeving.<br />

Op de website van Noordwijk vind je altijd up-to -date<br />

informatie over wat er in en om Noordwijk te beleven is.<br />

Een uitagenda, leuke activiteiten, exposities, shoppen<br />

en meer!<br />

Blijf op de hoogte:<br />

• Volg @VisitNoordwijkHolland op Facebook<br />

• Volg @VisitNoordwijk op Instagram<br />

• Schrijf je in voor de nieuwsbrief van Noordwijk Marketing:<br />

https://www.noordwijk.info/nieuwsbrieven<br />

• Kijk regelmatig op www.noordwijk.info/uitagenda<br />

• Folders, flyers, fietsroutes zijn gratis verkrijgbaar bij de<br />

VVV Noodwijk<br />

NOG MEER<br />

ZOMEREVENTS<br />

Deze zomer in Noordwijk: Cultuur aan zee<br />

Komende zomer is er veel cultuuraanbod in Noordwijk. De<br />

zee speelt bij veel van deze evenementen een grote rol. Soms<br />

als decor, dan weer als inspiratiebron en vaak als podium van<br />

kunsten. Met evenementen zoals Opera aan Zee, het<br />

Schilderfestival en diverse theaterspektakels wordt het een<br />

zomer lang genieten van kunst en cultuur in Noordwijk.<br />

Een greep uit de cultuuragenda:<br />

• 7 juli en <strong>18</strong> augustus - Cirque des Dunes (& aansluitend<br />

vuurwerk)<br />

• 12 t/m 21 juli - ISADORA Theaterstuk van KunstKlank<br />

• 19 juli t/m 23 augustus – Iedere donderdag Zomerserie<br />

Muziek in Jeroen<br />

• 5 augustus - Levende Beeldenfestival<br />

• 24 t/m 26 augustus - Kunstroute Noordwijk<br />

• 25 en 26 augustus - Opera aan Zee<br />

• 28 t/m 30 september en 5 t/m 7 oktober - Fly me to the Moon<br />

48<br />

• 7 juli: Horesca Horecavo Beach Party<br />

• 7 juli: Blazersfestival<br />

• 15 juli: De 10 van Noordwijk<br />

• 23 t/m 28 juli: Strandzesdaagse<br />

• 8 t/m 12 augustus: Bloemenfestival<br />

• 11 en 12 augustus: Flower Parade<br />

• 24 t/m 26 augustus: Proef Noordwijk<br />

• 25 augustus: Horesca Horecavo Beachparties<br />

• 28 augustus t/m 2 september: Oranjefeesten<br />

Kijk voor een volledig overzicht op<br />

www.noordwijk.info/uitagenda


Zon<br />

• Zee • Theater • Shoppen • Actief • Lifestyle • Natuur • Film • Fietsen • Wandelen • Zwem • Sport •<br />

en meer<br />

De Noordwijkse natuur: ontdek nieuwe<br />

paden en mooie plekjes<br />

Wat wonen we hier toch mooi. Vlakbij de zee,<br />

het strand, de duinen en bossen. Weet je zeker<br />

dat je alle mooie plekjes al een keer gezien hebt?<br />

Ontdek het prachtige natuurgebied van Noordwijk<br />

en maak eens een ander rondje! Bij de VVV<br />

Noordwijk ligt een nieuwe fietskaart gratis voor<br />

je klaar. Via het handige knooppuntennetwerk<br />

stippel je je eigen route uit of volg een suggestie<br />

van de kaart Op www.noordwijk.info/fietsroutes<br />

of www.noordwijk.info/wandelroutes vind je<br />

meer wandel- en fietsinformatie!<br />

Het hele jaar is Noordwijk de ‘City of Space’<br />

Noordwijk staat in 20<strong>18</strong> in het teken van het thema Space.<br />

Dat is natuurlijk niet voor niets met ESA ESTEC als grootste<br />

Europese ruimtevaartorganisatie in onze gemeente. Het<br />

hele jaar worden er mooie evenementen en activiteiten<br />

georganiseerd, zoals theater, films, kunstprojecten, tentoonstellingen<br />

en meer. Ontdek de wereld van de ruimtevaart<br />

en bekijk meer op www.noordwijk.info/space.<br />

Een greep uit de space evenementen:<br />

• De hele zomer - #selfieinspace met mooie<br />

ruimtevaartpanelen op de Koningin Wilhelmina Boulevard<br />

• 1 juni t/m 31 december - Expositie 60 jaar ruimtevaart in Museum Noordwijk<br />

• 31 juli - Tegelonthulling Walk of Space op de Koningin Wilhelmina Boulevard<br />

• 1 augustus t/m 31 oktober - Expositie ‘Comics in Space’ bij Space Expo<br />

• 25 augustus - Space Lasershow op de Koningin Wilhelmina Boulevard<br />

• 26 t/m 29 september - Space Filmfestival in De Muze<br />

• 7 oktober - ESA ESTEC Open Dag<br />

Tip: nieuwe buitenexpositie van<br />

Max Liebermann<br />

Noordwijk is een mooie kunstattractie<br />

rijker: de buitenexpositie van de bekende<br />

Duitse impressionistische schilder<br />

Max Liebermann. Noordwijk was in de<br />

periode van 1905 tot 1913 Liebermann’s<br />

tweede thuis, hij maakte in die tijd maar<br />

liefst 127 olieverfschilderijen van een<br />

Noordwijkse locatie of omgeving. De<br />

buitenexpositie is ideaal via een wandelof<br />

fietsroute te verkennen. Er zijn maar<br />

liefst 23 panelen met afbeeldingen van<br />

Liebermann’s schilderijen te bewonderen.<br />

De panelen zijn precies daar geplaatst<br />

waar ze destijds op het doek zijn<br />

vastgelegd. www.maxliebermann.nl<br />

Shoppen: leuke markten en meer<br />

Noordwijk is een heerlijk shopdorp. Aan zee of binnen, er is altijd wel wat<br />

gezelligs te zien of te doen. Op www.noordwijk.info is up-to-date informatie<br />

te vinden over acties, braderieën en evenementen. Ook vind je hier een<br />

overzicht van winkels, openingstijden, koopavonden en meer.<br />

Leuke markten deze zomer:<br />

• 4 juli t/m 29 augustus - Elke woensdag zomermarkt in de Noordwijkse<br />

Hoofdstraat!<br />

• 28 en 29 juli - Ibiza Festival op en rond de Koningin Wilhelmina<br />

Boulevard<br />

• 11 en 12 augustus - Mercado de Ibiza op Nederzandt (Langervelderslag)<br />

NOG MEER CULTUURTIPS:<br />

Ieder weekend is Boekhandel van der Meer omgetoverd<br />

tot een Cultuurcafé, waar liefhebbers van literatuur, kunst<br />

en muziek elkaar kunnen ontmoeten. www.hetcultuurcafe.nl<br />

Kom genieten van klassieke muziek! Er zijn t/m augustus<br />

prachtige concerten in de Oude Jeroenskerk.<br />

www.muziekinjeroen.nl<br />

Het hele jaar door kun je in theater, bioscoop en cultureel<br />

centrum De Muze genieten van een professioneel film- en<br />

theaterprogramma, bestaande uit cabaret, amusement en<br />

toneel. www.demuzenoordwijk.nl<br />

Bekijk ook het programma en de voorstellingen van Zeep<br />

aan Zee. Met toneel, films en try-outs in het TheaterHuis<br />

in Noordwijk Binnen! www.zeepaanzee.nl<br />

Alle kunst & cultuur events:<br />

www.noordwijk.info/cultuur<br />

49


Ontdek de cultuurhistorische<br />

Schatten van Noordwijk<br />

Kulturelles Erbe, historische Schätze Cultural heritage, historical treasures<br />

60 JAAR RUIMTEVAART<br />

KULTURELLES ERBE, HISTORISCHE SCHÄTZE<br />

Van 1 juni tot en met 31 december 20<strong>18</strong><br />

is in Museum Noordwijk de tentoonstelling<br />

’60 jaar ruimtevaart’ te zien. De<br />

tentoonstelling wordt met medewerking<br />

van Space Expo georganiseerd. De<br />

ontwikkeling van de ruimte-vaart in de<br />

afgelopen zes decennia wordt getoond<br />

aan de hand van foto’s, beschrijvingen,<br />

bewegende beelden en uiteen-lopende<br />

objecten. De tentoonstelling maakt<br />

onderdeel uit van de evenementen die<br />

in het themajaar Space in Noordwijk<br />

worden georganiseerd.<br />

CULTURAL HERITAGE, HISTORICAL TREASURES<br />

ATLANTIKWALL MUSEUM MAY-AUGUST SUNDAY’S 10.00 – 17.00<br />

TORENKLIMMEN<br />

BUNKERGEHEIMEN<br />

VASTE COLLECTIE MUSEUM<br />

t<br />

el,<br />

er<br />

nl<br />

Rondleidingen in de het batterijcomplex uit de Tweede Wereldoorlog • www.atlantikwall.nl<br />

RONDWANDELING<br />

ENGELANDVAARDERS<br />

Tentoonstelling<br />

Museum Noordwijk<br />

Beklim de Oude Jeroenstoren elke<br />

zaterdag tot eind oktober van<br />

12.00-16.00<br />

Rondleidingen in de het<br />

batterijcomplex uit de WO II<br />

van 10.00-17.00 t/m augustus<br />

In Museum Noordwijk wordt de ontwikkeling<br />

van de gemeente van vissersdorp<br />

tot mondaine bad- en congresplaats<br />

getoond. Het museum heeft een mooie<br />

collectie schilderijen van Noordwijkse<br />

kunstenaars en schilders die in Noordwijk<br />

gewerkt hebben. Verder herbergt<br />

het museum een unieke vazencollectie<br />

van onder meer vazenfabriek ‘De<br />

Kroon’.<br />

www.deoudedorpskern.nl<br />

www.atlantikwall.nl<br />

www.museumnoordwijk.nl<br />

50<br />

De Oude Dorpskern<br />

Doe mee aan de rondwandeling<br />

in historisch Noordwijk Binnen,<br />

Engelandvaarders<br />

Beleef mee hoe velen tijdens<br />

de WO2 uit bezet Nederland<br />

8 april 2017 t/m 27 maart 20<strong>18</strong><br />

Jan Kroonsplein 4 Noordwijk<br />

Museum Noordwijk


ATLANTIKWALL MUSEUM NOORDWIJK<br />

MUSEUM NOORDWIJK<br />

HISTORISCHE RONDWANDELING<br />

Bosweg 45 (volg fietspad, na 200 m links) Noordwijk<br />

Sunday’s 10:00 - 17:00 May – Aug.<br />

Deze commandobunker is ingericht als<br />

expositieruimte en geeft een indruk hoe<br />

het eruit zag gedurende WO II. Voor een<br />

rondleiding door het gangenstelsel (200<br />

meter) is reserveren verplicht. Reserveren:<br />

info@atlantikwall.nl<br />

Alte Bunker, Zeugen der Geschichte des<br />

2. Weltkrieges. Mit permanenter Ausstellung<br />

zu diesem Thema in<br />

”Leitstand“. Mehr als 200 Meter Gänge.<br />

Reservierungen: info@atlantikwall.nl<br />

Bunker exhibition in WW II bunkers and<br />

corridors at the North Dunes. Reservations:<br />

info@atlantikwall.nl<br />

www.atlantikwall.nl<br />

STREEKMUSEUM VELDZICHT<br />

Heerenweg 114 Noordwijk<br />

Saturday - Sunday 14:00 - 17:00<br />

April - October<br />

In een voormalige kaasboerderij is de rijke<br />

historie van Noordwijk in beeld gebracht,<br />

van prehistorie tot 20e eeuw; met expositie<br />

over het agrarische verleden van de<br />

kruidenteelt, het koeienras ‘blaarkoppen’<br />

en de bloembollenteelt.<br />

In einem ehemaligen Bauernhof zwischen<br />

Tulpenfeldern kann man die Geschichte<br />

von Noordwijk anschauen in bildlicher<br />

Darstellung, von der Urgeschichte bis 20.<br />

Jahrhundert; Uber die Geschichte des<br />

Landwirtshaft, über den Heilkräuteranbau,<br />

die Tulpenzucht und die einheimischen<br />

Rinderrassen.<br />

In an old cheese farmhouse the rich story<br />

of Noordwijk is shown, from prehistory<br />

till 20st century; with exhibition of herb<br />

cultivation, the cow breed ‘blaarkoppen’<br />

and bulb cultivation.<br />

www.streekmuseumveldzicht.nl<br />

Jan Kroonsplein 4<br />

Noordwijk<br />

Tuesday-Saturday<br />

11:00 – 17:00<br />

Sunday’s<br />

14:00 – 17:00<br />

Deze monumentale museumboerderij is de<br />

laatste binnenduinsehoeve van Nederland en<br />

geeft een goed tijdsbeeld van het vissersdorp<br />

Noordwijk met bedstee, klederdracht en<br />

scheepsmodellen.<br />

Museum in einer ehemaligen Bauernkate.<br />

Es ist die letzte noch existierende “Kate in<br />

den Dünen” NL: “binnenduinsehoeve” in<br />

den Niederlanden. Noordwijk als Ficherdorf<br />

im <strong>18</strong>/19. Jahrhundert.<br />

This monumental farm museum is the last<br />

remaining dune-located farmstead in the<br />

Netherlands giving a good portrait of the<br />

village with box beds, folkloristic costumes<br />

and ship models.<br />

www.museumnoordwijk.nl<br />

MUSEUM ENGELANDVAARDERS<br />

Bosweg 15, Noordwijk<br />

Tuesday - Saturday 10.00 – 17.00<br />

Sunday 11.00 – 17.00<br />

Beleef mee hoe velen tijdens de WO2 uit<br />

bezet Nederland ontsnapten naar Engeland<br />

om vandaar de strijd tegen Duitsland voort<br />

te zetten. Honderden vertrokken in bootjes.<br />

Velen verdronken op zee.<br />

Erleben Sie wie viel Leute während des WWII<br />

aus Holland flohen und außerhalb England<br />

den Kampf gegen Deutschland fortsetzten.<br />

Hunderten fuhren über die Nordsee in kaum<br />

seetüchtigen Booten. Viele ertranken auf<br />

der See.<br />

Relive the experience of the men and<br />

women who fled occupied Holland in WWII,<br />

and travelled to England to fight against<br />

Germany. A few hundred people crossed<br />

the North Sea in unseaworthy boats. Many<br />

drowned at sea.<br />

www.museumengelandvaarders.nl<br />

Voorstraat 42<br />

Noordwijk<br />

Mid June -<br />

Mid August<br />

every Tuesday<br />

evening at<br />

19:30<br />

Wekelijkse rondwandelingen door het<br />

historische centrum van Noordwijk-<br />

Binnen verzorgt door de vereniging<br />

De Oude Dorpskern.<br />

Historischer Spaziergang. Wochentlicher<br />

Spaziergangen durch das historisches<br />

Zentrum in zusammenarbeit mit<br />

‘Vereniging De Oude Dorpskern’.<br />

Historical tour.Weekly tours through the<br />

historical center of Noordwijk-Binnen in<br />

cooperation with ‘Vereniging De Oude<br />

Dorpskern’.<br />

www.deoudedorpskern.nl<br />

rondleiders@deoudedorpskern.nl<br />

KURT CARLSEN<br />

De historische Motor Strand Redding<br />

Boot Kurt Carlsen wordt gedurende het<br />

zomerseizoen regelmatig in zee gelanceerd.<br />

Mis deze attractie niet en beleef<br />

hoe het vroeger ging.<br />

Historisches Motor Strand Rettungsboot<br />

Kurt Carlsen wird während der Sommersaison<br />

regelmäßig vom Strand lanciert.<br />

Uberzeugen Sie sich wie es einmal war.<br />

Historic Beach Launched Lifeboat Kurt<br />

Carlsen is still regularly launched into the<br />

North Sea during the summer season.<br />

Do not miss out on this attraction and<br />

relive the past.<br />

www.kurtcarlsen.nl<br />

INFORMATIE:<br />

KNRM<br />

reddingstation<br />

Noordwijk<br />

Bosweg 2,<br />

Noordwijk<br />

Saturday’s<br />

May-September<br />

Visitor Center Noordwijk<br />

De Grent 8 2202 EK Noordwijk<br />

T: +31 (0)71 - 361 93 21<br />

info@noordwijk.info • www.noordwijk.info<br />

www.erfgoednoordwijk.nl


Prettige<br />

vakantie!<br />

ook als je een chronische<br />

ziekte of beperking hebt<br />

Tips van de<br />

samenwerkende Noordwijkse<br />

1 e lijns zorgprofessionals<br />

TEKST CORRIE VLIET VLIELAND,<br />

HUISARTS<br />

52<br />

Op vakantie gaan, daar kijk je naar uit! Even weg uit de dagelijkse<br />

routine van werk, huishoudelijke taken, zorg voor<br />

kinderen, ouders, buren etc. Even helemaal niets doen, lekker<br />

luieren en lezen of juist op zoek naar activiteit, kunst en<br />

cultuur. Even bijtanken! Net als slaap heb je regelmatig vakantie<br />

nodig om op de langere termijn gezond te blijven.<br />

Het lijkt zo vanzelfsprekend en iedereen doet het. Iedereen?<br />

Zorgeloos vakantie vieren lukt natuurlijk het beste als je een<br />

gevulde portemonnee en een goede gezondheid hebt. Maar<br />

je kunt in een situatie verkeren waarin je niet elke bestemming,<br />

accommodatie of rondreis kunt kiezen. Bijvoorbeeld<br />

als je niet zo goed ter been bent, de conditie van hart- en<br />

longen te wensen over laat, je net behandelingen hebt ondergaan<br />

voor een kwaadaardige ziekte of als je psychische<br />

klachten hebt. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te<br />

bedenken. Toch is op vakantie gaan ook dan goed mogelijk.<br />

Maar het vereist wel extra voorbereiding.<br />

Hieronder volgt een aantal vakantietips van verschillende<br />

werkers in de 1 e lijnsgezondheidszorg in Noordwijk.<br />

Schroom niet contact met hen op te nemen als je vragen<br />

hebt over jouw specifieke situatie. Zij willen graag met je<br />

meedenken.<br />

Tips van...<br />

…de huisarts, de praktijkondersteuner en de<br />

doktersassistente:<br />

Maak tijdig een afspraak als je twijfelt of je wel op reis durft<br />

of mag met de aandoening die je hebt. Bespreek je zorgen,<br />

overleg of die reëel zijn, vraag eventueel of de huisarts je<br />

nog even nakijkt. Over het algemeen geldt: reis rustig (liever<br />

een extra overnachting), zoek geen al te warme bestemming<br />

en ook niet te ver van de bewoonde wereld. Let er op<br />

of de hygiënische omstandigheden en overige faciliteiten<br />

(lift, aangepast sanitair) voldoende zijn. Voorkom een overladen<br />

dagprogramma, zorg voor rustmomenten (siësta).<br />

Eet niet te veel en drink matig alcohol. Controleer of je voldoende<br />

medicijnen hebt (en vergeet niet die mee te nemen,<br />

in de handbagage!). Denk ook aan pijnstillers. Geef door aan<br />

de trombosedienst hoe lang je weg gaat en waar naartoe,<br />

zij kunnen dan de doseringslijst aanpassen of adviseren over<br />

controle in het buitenland. Neem de contactgegevens van je<br />

huisarts en specialist mee en natuurlijk ook de gegevens van<br />

je zorgverzekeraar. Sluit een goede reisverzekering af. In de<br />

meeste huisartsenpraktijken zijn gekwalificeerde artsen en<br />

assistentes aanwezig die een reizigersvaccinatiespreekuur<br />

hebben.<br />

…de wijkverpleegkundige<br />

Als je al in geen jaren meer vakantie hebt gehad, omdat jij<br />

zelf (of je partner) veel verzorging nodig hebt, bespreek dat<br />

dan eens met de wijkverpleegkundige. Zij horen zo’n wens<br />

vaker en kennen de mogelijkheden voor begeleide vakanties,<br />

alleen of samen met de partner. Denk bijvoorbeeld aan<br />

reizen met de Zonnebloem en het Rode Kruis of andere<br />

instanties. Er bestaan ook aangepaste vakantiehuisjes en<br />

groepsreizen voor mensen met een handicap. De verpleegkundige<br />

kan contact opnemen met de Thuiszorg op je<br />

(Nederlandse) vakantiebestemming, om daar je gebruikelijk<br />

zorg te organiseren. En als op vakantie gaan er helemaal<br />

niet inzit? De wijkverpleegkundige is goed op de hoogte van<br />

de mogelijkheden voor ontspanning en ondersteuning die<br />

er in de gemeente Noordwijk voor handen zijn. Hij/of zij


Samenwerkende zorgverleners<br />

brengt je graag in contact met de vertegenwoordigers van<br />

de verschillende organisaties. Je hoeft niet altijd een verre,<br />

lange, dure reis te maken. Ook dicht bij huis kun je er even<br />

helemaal “uit” zijn.<br />

…de fysiotherapeut<br />

Zorg bij lange reizen voor voldoende beweging tussendoor:<br />

na twee uur in de auto even de benen strekken (goed voor<br />

de bloedsomloop, frisse lucht, de blik op iets anders), bij<br />

lange vliegreizen af en toe een rondje door de cabine lopen,<br />

knellende schoenen uit, rek- en strekoefeningen doen met<br />

de voeten. Of je nou veel of weinig denkt te gaan wandelen:<br />

zorg voor stevige, ingelopen schoenen; zet je trots opzij en<br />

gebruik een (opvouwbare) wandelstok of nordic walking<br />

stokken; wat betreft een rollator of rolstoel: beter mee verlegen<br />

dan om verlegen. Probeer dagelijks actief te zijn, in je<br />

eigen tempo. Niets forceren en toch proberen steeds iets<br />

verder te komen.<br />

…de psycholoog<br />

Op vakantie gaan en reizen zijn stressvolle gebeurtenissen:<br />

zorgen dat je alles ingepakt krijgt, wachttijden, files, pech<br />

onderweg, nieuwe indrukken, weg uit de vertrouwde omgeving.<br />

Als je psychisch (maar ook lichamelijk) niet goed in je<br />

vel zit, kan iets wat eigenlijk leuk zou moeten zijn heel veel<br />

spanning opleveren. Probeer dus zo uitgerust mogelijk en<br />

zonder haast op pad te gaan, veel pauzes in te lassen en<br />

eenmaal op je bestemming aangekomen ook echt te<br />

relaxen. Ga niet te laat naar bed en sta bijtijds weer op.<br />

Overvolle dagen, drukke steden, mensenmassa’s, irritante<br />

reisgenoten, het kan je allemaal makkelijk te veel worden.<br />

Houdt daar rekening mee bij het plannen van je vakantie.<br />

Pas ook op met alcohol en vooral met andere middelen<br />

zoals wiet en ‘pilletjes’.<br />

…de diëtiste<br />

Andere omgeving, ander eten. Mensen met een chronische<br />

ziekte hebben vaak te maken met dieetvoorschriften. Terwijl<br />

je, als je op vakantie bent, geconfronteerd wordt met de<br />

heerlijkste verleidingen. De diëtiste kan je adviseren over<br />

hoe je in het buitenland het beste om kan gaan met je dieet.<br />

In het algemeen geldt: drink voldoende, eet veel groente en<br />

fruit en beperk het gebruik van snacks en zoetigheden. Kook<br />

zelf met lokale producten of kies in een restaurant niet elke<br />

dag voor frietjes, pizza’s, desserts. Overleg met de diëtiste<br />

als je gebruik maakt van speciale dieetvoeding (zoals bijvoorbeeld<br />

drink- of sondevoeding). Soms moet je al van te<br />

voren contact opnemen met de vliegtuigmaatschappij over<br />

deze extra bagage.<br />

Samenwerkingsverband<br />

Noordwijk-Binnen is:<br />

Huisartsenpraktijken:<br />

Irisplein, Vinkeveld<br />

Noordwijkse apotheken<br />

Fysiotherapiepraktijken:<br />

Paramedisch Centrum<br />

Noordwijk en Vinkeveld<br />

Diëtistenpraktijk:<br />

Barbara van Eeden<br />

Psychologen:<br />

L. Debicki en Merel Hovestad<br />

www.svn-b.nl<br />

Samenwerkingsverband<br />

Wantveld is:<br />

Gezondheidscentrum Wantveld:<br />

Huisartsenpraktijk Wantveld<br />

Fysiotherapie Wantveld<br />

Diëtisten praktijk Wantveld<br />

Psychologen PEP Junior en<br />

PEP Wantveld<br />

Noordwijkse apotheken<br />

www.wantveld.nl<br />

dan is er nog een extra verklaring nodig, die ondertekend<br />

moet zijn door de arts. Bespreek met de assistente hoe<br />

het zit met de houdbaarheid van geneesmiddelen in bijvoorbeeld<br />

een warme omgeving (insuline!). De apotheek<br />

kan je ook adviseren over de behandeling van een hele<br />

reeks aan vakantie-ongemakken: blaren, wondjes, insectenbeten,<br />

diarree, verstopping, incontinentiemateriaal, huidverzorging<br />

etc<br />

“Ik blijf lekker thuis”, er lijkt wel een taboe te rusten op<br />

dat zinnetje. Thuisblijvers draaien er soms omheen of<br />

maken er een grapje van: “we gaan naar Gran Balkonia”,<br />

“Hintergarten”, “Tuinesië”, “Costa del Zolder”<br />

(bron: www.onzetaal.nl )<br />

Tijdens vakantie neemt het gevoel van gezondheid en<br />

welbevinden toe, het piekt op de 8 e vakantiedag (van een<br />

drieweekse vakantie) en keert in de eerste werkweek al<br />

weer terug naar het niveau van voor de vakantie. Het lijkt<br />

daarom zinvol om meerdere korte vakanties te plannen.<br />

(bron: www.vakantiestudie.nl )<br />

Nuttige websites<br />

www.perspectief.uwv.nl / even bijtanken<br />

www.meevakantiewijzer.nl<br />

www.zorgverzekeringwijzer.nl /<br />

vakantiereizen voor zieken<br />

www.voedingscentrum.nl / woordenlijst<br />

voedselovergevoeligheid<br />

(in meerdere talen)<br />

…de apotheek<br />

Bestel op tijd je medicijnen. Neem altijd een overzicht van<br />

je medicatie mee, het zogenaamde medicatiepaspoort.<br />

De apothekersassistente kan dat voor je uitdraaien. Zo<br />

weten jij en de arts of apotheker op je vakantieadres altijd<br />

de namen van de door jou gebruikte medicijnen. Bij een<br />

strenge douanecontrole moet je kunnen aantonen dat de<br />

pillen in je bagage echt voor eigen gebruik zijn. Als je medicijnen<br />

nodig hebt die onder de Opiumwet vallen (zoals de<br />

pijnstillers morfine en fentanyl of middelen tegen ADHD)<br />

27


Puzzel<br />

Puzzel mee met<br />

<strong>Leef</strong>!<br />

PUZZELMAKER: FRANS VAN DUIJN<br />

24<br />

12 51 77 100 144 26 5 23 20 127 16 124 105 86 74 88 41 32 47 59 20 15 62


Horizontaal:<br />

1. Wapen van de politie. 10. Steeg in Noordwijk. 20. Lansier.<br />

21. Windzijde. 23. Onderdeel van pet. 24. Dier met slurf. 25. Billen.<br />

26. Metaal. 27. Opperwezen. 29. Dier met stekels. 31. Merknaam<br />

speelgoed. 32. Gemaakt met droge naald. 33. Heilige stad.<br />

34. Jazzmuziek. 36. Dolletjes. 38. Geen ja. 39. Noot van toonladder.<br />

40. Uitgeput. 41. Sappig. 43. Orgaan. 45. Bijnaam Noordwijkse<br />

voetbalspits. 47. Verzekeraar, afk. 48. Meisjesnaam. 49. Uitrusting<br />

hengelaar. 50. Voornaam Engelse zangeres. 52. Biddende vrouwenfiguur.<br />

53. Bijbelse figuur. 54. Vrouwelijke aap. 56. Ornament<br />

uit joodse cultuur. 57. Loflied. 58. Kleingeestige schoolmeester.<br />

60. Putemmer. 62. Grieks voor drie. 63. Oude lengtemaat. 65.<br />

Peulvruchten. 67. Hip. 69. Jeukende huiduitslag. 71. Vlaanderen,<br />

afk. 72. Onderdeel voetbalschoen. 74. Aanwijzend voornaamwoord.<br />

75. Groot dier. 78. Papegaai. 79. Kuip met water. 80.<br />

Beentje van een vis. 82. Snel. 84. Kostbare stof. 85. Ligt Noordwijk<br />

aan. 86. Noordwijkse Redding Brigade, afk. 88. Seconde. 89.<br />

Kruisbeschermer. 91. Beroemd actrice was in 1968 in Noordwijk.<br />

93. Riviertje in ons land. 95. Voornaam befaamd modeontwerper.<br />

97. Geur. 99. Uitroep. 100. IJzerhoudende grond. 102. Voetbal is<br />

geen … meer. 105. Bijnaam Amerikaanse president. 107. Doodlopende<br />

zijstraat van de Schoolstraat. 109. Achternaam befaamd<br />

modeontwerper. 110. Vierhandig zoogdier in meervoud. 111. Giftige<br />

delfstof. 112. Gebrek of kwaal. 113. Boekdrukkerswerktuig.<br />

114. Godsdienst. 115. Spil. 117. Tennisterm. 1<strong>18</strong>. Oude judoterm.<br />

119. Klap. 121. Drinkgelegenheid. 122. Public relations, afk. 123.<br />

Kleurentelevisie, afk. 125. Groot volksschrijver. 127. Verkoop in het<br />

Engels. 129. Venster. 131. Hogeschool aangaande agro, food en<br />

leefomgeving. 132. Alles … en eraan. 134. Stad in Latijns Amerika.<br />

136. Snelle loop. 137. Groene oase in stad. 138. Muziekinstrument<br />

van engelen. 139. Plukken of uittrekken. 141. Droogvloer. 143.<br />

Onderwijsvorm, afk. 144. Beroemd merk huidcrèmes. 145. Gehouden<br />

voor Rob Vermin. 146. Speelt Noordwijkse Fluks op.<br />

Verticaal:<br />

1. Zoons in een lastige leeftijd. 2. Kleine groep bevoorrechte<br />

mensen. 3. Vader. 4. Stap. 5. Voegwoord. 6. Intelligent. 7. Gezicht.<br />

8. Elasticiteit. 9. Klaar. 11. Wereldkampioenschap, afk. 12. Engels<br />

bier. 13. Zwarte man. 14. Dorp in Limburg. 15. Stil! 16. Hoeveelheid.<br />

17. Limburgs dorp. <strong>18</strong>. Kenmerkend. 19. Straat in Noordwijk. 22.<br />

Jongensnaam. 26. Bijnaam Jacob van Duijn uit Piet Heinstraat 38.<br />

27. Tuchtzweep. 28. Italiaanse eretitel voor vrouwen. 30. Waterjuffer.<br />

33. Havenstad. 34. Zonder blos. 35. Pappa. 37. Oma. 40. Mensen<br />

uit de beau … 42. Met wit haar en rode ogen. 44. Bepaalde<br />

kwalificatie. 46. Lasten in het Latijn. 48. Lager Agrarisch Onderwijs,<br />

afk. 51. Meisjesnaam. 53. Oppervlaktemaat. 55. Voetbalclub uit<br />

Nijmegen. 58. Fulltime-equivalent, afk. 59. Onderdeel van liedtekst<br />

of gedicht. 61. Regeling Zorg Asielzoekers, afk. 64. Gast. 66. Kleur.<br />

67. Schotse rok. 68. Haarloos. 70. Tijdperk. 71. Veelsoortig. 73.<br />

Voordeel. 76. Noot van een toonladder. 77. Nederlandse Spoorwegen,<br />

afk. 79. Een groot glas. 81. De rode … in het verhaal.<br />

83. Woede. 85. Ambachtslieden die scheepszeilen vervaardigen.<br />

86. Voormalig vliegbedrijf, afk. 87. Voornaam Mussolini. 89. Liefkozende<br />

benaming voor meisje. 90. Kennismakingstijd, afk. 92. Pad in<br />

Noordwijk. 94. Soort van raadsel. 96. Achternaam NOS-sportverslaggever.<br />

97. Vruchten. 99. Groter in het Arabisch. 100. Oom. 101.<br />

Dief. 103. In de richting van genoemde of bedoelde. 104. Duitse<br />

deelstaat. 105. Godsdienst. 106. Rivier in provincie Utrecht. 108.<br />

Kookgerei. 111. Lade in kachel. 116. Geldelijk nadeel. 1<strong>18</strong>. Ouderwets<br />

woord voor kameel. 120. Adellijke titel. 122. Sieraad uit oester.<br />

124. DDR-politieman. 126. Een getal. 128. Moed. 130. Administratieve<br />

Rechtspraak Overheidsbeschikkingen, afk. 131. Eigendom.<br />

133. Schrijfgerei. 135. Asociaal persoon. 137. Voorzetsel. 138. Virus.<br />

140. Code in luchtvaart, no seat, afk. 142. Meisjesnaam. 143. Uitroep.<br />

144. Nederland, afk.<br />

Oplossing vorige keer OP BATTERS EEN WURFIE PIKKEN<br />

Winnaars puzzel WSN <strong>Leef</strong>! 17-20<strong>18</strong> Gefeliciteerd!<br />

De volgende personen hebben een kopje koffie met een<br />

gebakje naar keuze voor 2 personen gewonnen:<br />

Wilma Dijkstra, Liesbeth Ruigrok, Aleid Dekker, A. de Winter<br />

en Leo van Maris.<br />

Winnaars zijn van harte welkom bij:<br />

Tuincentrum De Mooij, Noordwijkerweg 36, 2231 NL Rijnsburg<br />

In de geschiedenis spelen jaartallen<br />

een belangrijke rol. Vaak geven ze<br />

gebeurtenissen aan die het verdere<br />

verloop van de samenleving beïnvloeden.<br />

Voor Noordwijk zijn dat 17<br />

en 21 augustus <strong>18</strong>66. De insta latie<br />

van C.L.C.W. Pické als burgemeester<br />

van Noordwijk en de komst van vier<br />

badkoetsjes uit Scheveningen op het<br />

strand. Welke rol deze gebeurtenissen<br />

speelden in de ontwikkeling van het<br />

vissersdorp tot internationale<br />

congresbadplaats val te lezen en te<br />

zien in dit boek.<br />

PUZZELPRIJS<br />

Noordwijk groeide ui tot een badplaats<br />

van allure aan de Nederlandse<br />

Noordzeekust. In de loop der jaren is<br />

dit kleine dorp geworden tot wat het nu<br />

is en dat is niet vanzelf gegaan. Visie<br />

gecombineerd met grootse ambities én<br />

de samenwerking tussen partijen zoals<br />

ondernemers, bewoners en de plaatselijke<br />

overheid hebben ervoor gezorgd<br />

dat vanaf begin<strong>18</strong>66 dit mooie dorp<br />

kon opbloeien tot een gewilde plek om<br />

te verblijven. Historische beelden en<br />

vooral de vele hedendaagse opnamen,<br />

gevangen door de lens van diverse<br />

fotografen, vormen een prachtig beeldverslag<br />

van 150 badplaatsontwikkeling.<br />

Met dit boek in de hand staat de tijd<br />

even stil. Nieuwe ontwikkelingen<br />

zu len ook deze uitgave maken tot een<br />

historisch en kleurrijk beeldverslag dat<br />

in de boekenkast van elke liefhebber<br />

van internationaal badtoerisme én<br />

Noordwijk niet mag ontbreken.<br />

Als deelnemer aan<br />

de puzzel maakt u<br />

kans op het boek<br />

‘Badplaats Noordwijk’<br />

Aangeboden door:<br />

Zo doet u mee<br />

Los het kruiswoordraadsel op en breng<br />

letters uit het raadsel over naar de<br />

gelijkgenummerde vakjes in het kleine<br />

diagram. Daar ontstaat bij juiste invulling<br />

een slagzin. Om mee te dingen naar één<br />

van de prijzen, moet uw oplossing voor<br />

1 september 20<strong>18</strong> binnen zijn.<br />

De oplossing kunt u als volgt insturen:<br />

Per mail: info@<strong>magazine</strong>leef.nl<br />

Per (brief)kaart: Magazine <strong>Leef</strong>!,<br />

Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk<br />

Vergeet niet uw naam en<br />

contactgegevens<br />

te vermelden.<br />

VAN VISSERSDORP TOT INTERNATIONALE CONGRESBADPLAATS<br />

Foto van Kampen, De Keuvel 2, 2201 MB Noordwijk<br />

55


Bezige bijen Kees & Co over werk en hobby<br />

‘Zonder bijen krijgen<br />

mensen honger’<br />

56


Met pensioen<br />

De laatste tijd is er landelijk en ook internationaal steeds meer aandacht voor het belang van bijen.<br />

Niet zo gek als je bedenkt dat bijen een grote bijdrage leveren aan onze samenleving. “Twee-derde<br />

van ons voedsel is afhankelijk van bestuiving door insecten”, vertelt imker Kees van den Berg uit<br />

Noordwijk. Honingbijen, solitaire bijen en hommels zorgen ervoor dat we kunnen genieten van<br />

fruit en groenten. “Maar denk ook aan de voedselketen”, merkt Kees op. “Als een vogel geen besjes<br />

meer kan vinden om te eten, sterft hij uit. En vervolgens ontstaat er een voedselprobleem voor<br />

het volgende dier in de keten, enzovoort. Ook het vlees dat we eten komt daarmee in gevaar.” De<br />

laatste jaren ontstaat er een kritieke situatie voor bijen. De helft van de 358 bijensoorten in Nederland<br />

is bedreigd door verandering van hun leefomgeving door onder meer gebruik van chemische<br />

bestrijdingsmiddelen en grootschalige landbouw. “Een zorgelijke situatie”, vindt de vriendelijke imker.<br />

“Beleidsmakers zouden meer moeten ‘luisteren’ naar bijen. We kunnen veel van ze leren.”<br />

TEKST MAY-LISA DE LAAT BEELD BURO BINNEN<br />

Wethouder<br />

Positief is Kees over de gemeente Noordwijk, die veel aandacht<br />

heeft voor het verbeteren van de leefomgeving van<br />

bijen, door bijvoorbeeld veel verschillende soorten bloemen<br />

te planten in de bermen. Begin juni ondertekende wethouder<br />

Marie-José Fles (duurzaamheid, zorg en cultuur) als één van<br />

de 27 partners de visie van het Bijenlandschap namens de<br />

Landschapstafel Duin- en Bollenstreek. Bijenlandschap wil<br />

zich actief inzetten voor de teruglopende bijenpopulatie in<br />

Nederland. In officiële publicaties liet de wethouder weten:<br />

“Wij vinden biodiversiteit erg belangrijk en onderschrijven<br />

daarom de visie van Groene Cirkel Bijenlandschap. De komende<br />

jaren gaan wij gezamenlijk aan de slag met ecologische<br />

zones en bloemrijke bermen voor de natuur, de toeristen<br />

en de bewoners.”<br />

Als imker draagt Kees van den Berg zijn steentje bij om aandacht<br />

te vragen voor het belang van bijen. Tweeëntwintig jaar<br />

geleden kwam hij, bij buurman Slats, voor het eerst in aanraking<br />

met een imker omdat er een zwerm weggehaald moest<br />

worden. Zodra hij er de tijd voor had, ging hij op cursus om<br />

nog meer te weten te komen over deze ijverige insecten en in<br />

juni 1996 kreeg hij zijn eerste bijenvolk. “Het begon met interesse,<br />

werd liefde en daarna een virus, dat mij niet meer losliet.<br />

Het heeft mijn leven enorm verrijkt. Ik ontmoette Jeroen<br />

Steenvoorden die mij veel helpt, en leerde anders kijken naar<br />

de natuur en naar de samenleving als geheel”, aldus Kees.<br />

De eerste jaren was de schoenmakerij onderdeel van de schoenenwinkel<br />

(St. Jeroensweg en Hoofdstraat), zoals dat gebruikelijk<br />

was in die tijd. Co bracht tussen de middag steeds de gerepareerde<br />

schoenen terug bij de eigenaars. In de beginjaren met<br />

de brommer, later met de auto. Veelal verliepen de afspraken<br />

voor reparaties via de schoenwinkels met wie ze samenwerkten.<br />

“Voor twaalf uur gebracht, de volgende dag na twee uur<br />

weer klaar”, zo ging dat in die dagen. Het aantal ambachtelijke<br />

schoenmakers is de laatste jaren drastisch verminderd. “Mensen<br />

hadden vroeger vaak maar één paar schoenen. Die moest<br />

je dus wel laten repareren als dat nodig was.” Tegenwoordig<br />

kunnen mensen zich meerdere paren schoenen veroorloven<br />

en ook zijn er minder voetafwijkingen, waarvoor speciale<br />

schoenen gemaakt moeten worden. Toch is er toekomst voor<br />

goede schoenmakers, vindt Kees. “Mijn docent aan de schoenmakersvakschool<br />

zei altijd: ‘Zolang er kinderen met voetjes<br />

worden geboren, is de schoenmaker niet verloren’.”<br />

OP ZOEK NAAR DE KONINGIN IN DE<br />

SPECIALE KORF DIE GEBRUIKT WORDT<br />

VOOR DEMONSTRATIES<br />

Kunst<br />

Kees en zijn vrouw Co zijn zelf ook bezige bijen. Jarenlang<br />

werkten ze samen in hun schoenmakerij aan huis onder de<br />

naam ‘Kees en Co’, die ze in 1965 overnamen als vierde generatie<br />

in lijn. Schoenen en schoenmakerij lopen als een rode<br />

draad door de levens van de familieleden Van den Berg.<br />

Enorm trots zijn de echtelieden op hun zoon René van den<br />

Berg, die schoenen tot kunst maakt voor onder andere musical,<br />

film en veel bekende personen. Ook heeft hij een eigen<br />

schoenenlijn: Makerszoon.nl. En ook schoenhandel Aad van<br />

den Berg, van Kees’ broer en in 1995 overgenomen door diens<br />

zoon Maarten, is een begrip voor kwaliteitsschoenen in<br />

Noordwijk.<br />

57


Problemen oplossen vond Kees altijd het mooiste van zijn vak.<br />

“Iedere dag was anders”, zegt hij. “Ik herinner mij nog goed<br />

dat ik op een avond werd gebeld door iemand die de volgende<br />

dag zou trouwen. Hun jonge hond had de achterkant van<br />

haar trouwschoenen kapotgebeten. Gelukkig kon ik helpen<br />

en de schoenen op tijd repareren.” Ook als imker lost hij graag<br />

problemen op en houdt hij van de afwisseling die het brengt.<br />

“Via de vereniging word ik nog weleens gebeld als er ergens<br />

een zwerm weggehaald moet worden.“<br />

Honing<br />

Nu Kees en Co met pensioen zijn, is bij de ingang van hun<br />

huis aan de Dr. Hadriaan van Neslaan 141 een mini-museum<br />

gevestigd. Loop je erlangs dan kan dat je niet ontgaan. Allerlei<br />

soorten schoenen en laarzen in miniatuurformaat staan voor<br />

de ramen. De voormalige werkplaats aan huis biedt nu ruimte<br />

aan een biljarttafel en alle materialen, die nodig zijn voor de<br />

imkerij. Buiten op het platte dak van hun huis staat een kast. “De andere kasten houden wij in de volkstuin aan de<br />

Hoogeveenseweg.” Kees zorgt voor 10 bijenvolken, ongeveer<br />

driehonderdduizend bijen in totaal, die menig potje Noord-<br />

bijenwijkse<br />

honing vullen.<br />

GEWOON DOORGAAN<br />

EN NIET ZEUREN<br />

E<br />

Ook Co is nog steeds een bezig bijtje. Al 45 jaar is ze actief als<br />

vrijwilliger voor de kerk, waar ze onder meer de uitvoeringen<br />

met haar piano- en orgelmuziek opluistert. In haar ‘vrije tiid’<br />

breit Co babykleertjes voor de arme kinderen en werd groot<br />

Noordwijker in 2016 voor haar verdiensten als vrijwilliger.<br />

Beiden zijn harde werkers met een positieve instelling.<br />

“Ik mankeer van alles, maar ik heb nergens last van. Gewoon<br />

doorgaan en niet zeuren”, aldus de opgewekte 80-plusser.<br />

TENTOONSTELLING<br />

‘WIE DE SCHOEN PAST...’<br />

In Museum Noordwijk is tot het einde van dit jaar de tentoonstelling<br />

‘Wie de schoen past….’ te zien. Deze tentoonstelling is mogelijk<br />

geworden door samenwerking tussen het Genootschap Oud<br />

Noordwijk en het bekende Noordwijkse schoenmakersechtpaar Kees<br />

en Co van den Berg.<br />

De tentoonstelling laat schoenen zien die tussen <strong>18</strong>20 en 1960<br />

gedragen werden. Bovendien is een deel van de collectie verzamelde<br />

mini-schoenen van over de gehele wereld van het echtpaar Van den<br />

Berg te bewonderen. Ook staat er mooi oud gereedschap, zoals de<br />

eerste stikmachine van Singer, maar ook handgereedschap, prachtige<br />

spijkerbakken en leesten van ijzer en hout.<br />

U vindt het Museum Noordwijk aan de Jan Kroonsplein 4 in<br />

Noordwijk aan Zee.<br />

58


Sportarts Mulder<br />

Lex Mulder is sport- en orthomanueel arts in<br />

Noordwijk. Steeds meer mensen weten eerder de<br />

weg naar zijn praktijk te vinden. ‘Mond tot mond<br />

reclame is nog altijd de beste reclame’, zegt Mulder.<br />

Maar ook het aantal verwijzende huisartsen en<br />

specialisten vertoont al jaren een stijgende lijn.<br />

Dr. A. Mulder<br />

Praktijk voor orthomanueleen<br />

sportgeneeskunde<br />

Van de Mortelstraat 204<br />

2203 JL Noordwijk<br />

Tel. (071) 362 0582<br />

www.sportmed.nl<br />

‘Als ik het probleem niet kan oplossen,<br />

is de juiste doorverwijzing zo belangrijk’<br />

Klachten aan het zogenaamde ‘bewegingsapparaat’ kunnen hardnekkig<br />

zijn en rug- en nekklachten geven vaak veel pijn.<br />

Lex Mulder heeft al veel mensen behandeld en van hun klachten afgeholpen.<br />

‘Maar ik ben geen wonderdokter’, lacht Mulder. ‘Het voordeel<br />

van behandeling in mijn praktijk is wel dat ik al na twee of drie behandelingen<br />

weet of ik voor verlichting of verbetering van de klachten kan<br />

zorgen. De kosten voor therapie blijven zo beperkt. Als ik mensen niet<br />

kan helpen, dan weet ik naar welke arts of voor welke behandelmethode<br />

het beste gekozen kan worden, zodat de klachten alsnog aangepakt<br />

kunnen worden.’<br />

OP DE MRI IS DUIDELIJK EEN BOTUITSTEEKSEL TE ZIEN DIE EEN<br />

ZENUW RAAKT<br />

Doorverwijzen<br />

Grada van Exter had pijn in haar nek, met uitstraling naar haar arm.<br />

De fysiotherapeut wist zich er geen raad meer mee en Grada kwam<br />

terecht bij Lex. Grada: ‘Ik was al eerder bij Lex geweest en ook toen had<br />

hij me goed behandeld. Zowel de neuroloog als de radioloog konden<br />

na een MRI geen diagnose stellen. Ik ben bij Lex terecht gekomen en hij<br />

heeft de MRI opgevraagd en het bekeken. Hij zag vrijwel direct dat ik<br />

een nekhernia had. Of nou ja, officieel had ik ‘een botuitsteeksel die een<br />

zenuw raakte’. Uiteindelijk ben ik bij professor Peul terechtgekomen,<br />

hoogleraar Algemene Neurochirurgie, en hij bevestigde de conclusie<br />

van Lex. Met behandelingen van Lex hebben we nog geprobeerd om<br />

een operatie te voorkomen – want de plek is lastig en een operatie<br />

brengt veel risico’s met zich mee. Maar uiteindelijk bleek na een aantal<br />

behandelingen dat de enige oplossing toch een operatie was. Gelukkig<br />

is het goed gegaan en ben ik nu van mijn pijn af!’<br />

59


Vrijwilligers<br />

onmisbaar bij<br />

totstandkoming<br />

bijzonder theater<br />

ELLEN STEENBERGEN, LEO BARTELSE, HARRIE BEUK, NEL NOOIJEN EN JOKE HEUS<br />

Stichting KunstKlank brengt Isadora<br />

Duncan voor even terug in Noordwijk<br />

60<br />

Danseres Isadora Duncan was baanbrekend<br />

aan het begin van de twintigste eeuw. Ze deed<br />

alles op haar manier en was niet bang om<br />

daarin ongebaande paden op te gaan. Ook de<br />

stichting KunstKlank kiest niet voor de bekende<br />

weg en verrast het publiek al bijna twintig<br />

jaar met bijzondere producties. Van 12 tot en<br />

met 21 juli komen de twee samen en brengt<br />

KunstKlank een ode aan de Amerikaanse, die<br />

in 1906 vijf maanden in Noordwijk woonde.<br />

Dankzij vrijwilligers is de voorstelling ook dit<br />

jaar weer op een bijzondere locatie.<br />

TEKST MARIEKE VOORN BEELD BURO BINNEN<br />

In de kas van de familie Zethof is het gezellig druk. Herma van<br />

Piekeren en Martha Baalbergen kletsen met de vrijwilligers,<br />

die bezig zijn met het bijzondere bamboetheater. “We zijn blij<br />

dat we deze ruimte kunnen huren, zodat alles in de winter<br />

droog staat,” zegt artistiek leider Herma van Piekeren. In 1998<br />

was zij een van de initiatiefnemers van KunstKlank. “We wilden<br />

tijdens een jaarlijks project kunstenaars en aanstormend<br />

talent samenbrengen, zodat die talenten echt iets kunnen<br />

leren van de professionals. Dat kan zowel voor als achter de<br />

schermen. In de voorstellingen brengen we altijd graag naast<br />

podiumkunst, ook beeldende kunst en muziek. Door dat te<br />

combineren, ontstaat een unieke productie. Daarnaast willen<br />

we het publiek ook verrassen met de locatie.”<br />

Vanaf boven meekijken<br />

Met een overdekt theater op het strand en in de duinen is dat<br />

de laatste jaren goed gelukt. Ook voor de aankomende editie<br />

heeft KunstKlank weer een bijzondere plek. Herma: “We werden<br />

door onze penningmeester gewezen op een stuk land<br />

aan Het Laantje. We zijn gaan kijken en waren meteen enthousiast.<br />

Via het kadaster vonden we de eigenaar. Het bleek<br />

een oudere dame te zijn. Ze was direct enthousiast over onze<br />

plannen. Na overleg met haar familie kregen we toestemming.<br />

Helaas is ze in de tussentijd overleden. Dat vinden we


Woensdag <strong>18</strong> juli 11.30 / 13.30 / 15.30 uur<br />

Vrijwilligers<br />

KunstKlank<br />

echt heel erg, want ze verheugde zich enorm op de voorstellingen.<br />

We hadden haar toegezegd dat ze elke dag mocht komen<br />

kijken. Nu hopen we dat ze van boven toch nog meekijkt.”<br />

Prototype voor bamboe<br />

Inmiddels is het bouwteam bezig met de opbouw van het<br />

theater dat eind juni aan het Laantje komt te staan. Het is een<br />

taak die door veel enthousiaste vrijwilligers wordt uitgevoerd,<br />

zegt Martha Baalbergen, verantwoordelijk pr. “Onze vrijwilligers<br />

zijn ontzettend belangrijk. Wij kunnen wel van alles bedenken,<br />

maar hebben echt niet alle kennis in huis. Gelukkig<br />

hebben de vrijwilligers dat wel. Ze zijn echt onmisbaar.”<br />

Maurits van der Staay van Studio Akkerhuis heeft het Bamboe<br />

Theater Noordwijk ontworpen. Hij is daarbij uitgegaan van<br />

duurzame materialen. Het unieke ontwerp is aan te passen<br />

aan verschillende locaties. Vorig jaar stond het theater op het<br />

strand, maar dit jaar is de ondergrond anders. Dat vergt wat<br />

aanpassingen, en zo kwam Leo Bartelse in beeld. De gepensioneerde<br />

directeur van een federatie voor woningbouwcorporaties<br />

kreeg een belletje. “’We zitten hier met een stapel bouwtekeningen,<br />

maar hebben iemand nodig die ze kan lezen,’<br />

zeiden ze. Zo kreeg ik de tekeningen voor mijn neus, waaronder<br />

die voor deze tribune.” Leo stelt voor een prototype te<br />

maken. “We werken met natuurlijke materialen en die veranderen<br />

voortdurend van vorm. Recht is nooit helemaal recht.<br />

Daar moet je een methode voor vinden. Dat kost tijd. De eerste<br />

tribune bouwde we in twee weken. Inmiddels maken we er<br />

meer dan één per dag.<br />

De tribune van bamboe wordt aan elkaar geknoopt. Ellen<br />

van Steenbergen, Joke Heus en Nel Nooijen behoren tot de<br />

groep vrijwilligers die deze taak op zich nemen. Ook Els Vink<br />

en Wim van Kan (niet op de foto) hebben veel werk verzet.<br />

Iedereen heeft het ontzettend naar hun zin bij KunstKlank.<br />

Ellen: “Ik loop al enkele jaren mee. Onlangs kwam het bouwen<br />

op mijn pad en ik vind het geweldig.” Ook Nel is bijna een beroepsvrijwilliger<br />

te noemen. “Of ik anders in een gat val? Daar<br />

zit voor mij wel een kern van waarheid in. Ik heb er heel veel<br />

plezier in. Het leukste vind ik dat iedereen goed met elkaar kan<br />

opschieten. Zo werkt het wel: als de sfeer niet goed is, is iedereen<br />

zo weg. “ Joke hielp vorig jaar al mee de opbouw van het<br />

theater. “Door het gebruik, het verplaatsen en het weer heeft de<br />

tribune flinke schade opgelopen. Dat moeten we nu allemaal<br />

nalopen en eventueel herstellen. Bovendien wordt het theater<br />

groter dan vorig jaar. We hebben genoeg te doen!”<br />

‘Ik<br />

Ik ben<br />

Ik ben Astèria<br />

Meisje van de sterren<br />

Meisje van de zee<br />

En ik droom<br />

Ik droom mijn wereld<br />

WANDEL MEE MET ISADORA<br />

Naast de voorstelling is het ook mogelijk om letterlijk in het leven<br />

van Isadora te stappen tijdens een bijzondere wandeling. We gaan<br />

met de initiatiefnemers alvast op pad en verzamelen bij het startpunt,<br />

de trap van Rinus. Anja van der Lippe neemt ons, samen met<br />

Martha Baalbergen en KunstKlank-oprichter Herma van Piekeren,<br />

mee langs de villa’s met verhalen én langs het beroemde huis waar<br />

Isadora de rust vond.<br />

Uiteindelijk staan we stil bij Villa Maria, het huis waar Isadora<br />

Duncan in 1906 woonde en beviel van haar dochter Deirdre en<br />

eenmaal terug bij de trap is het duidelijk: de beroemde duinen<br />

herbergen mooie, ontroerende en soms onbekende verhalen.<br />

Met misschien wel als meest bijzondere verhaal, dat van Isadora<br />

Duncan.<br />

Het is mogelijk om te ontbijten met Isadora, met aansluitend de<br />

wandeling langs de beroemde villa’s in de duinen. De ontbijtwandeling<br />

is op zaterdag 14 juli, zondag 15 juli en zaterdag 21 juli.<br />

Tijdens het ontbijt is er een dansvoorstelling van HALTE 6 door<br />

Ymke Fros en Suzanne Zeegers.<br />

Vervolgens gaan de gasten samen<br />

met een gids de wandeling maken.<br />

FAMILIEVOORSTELLING ASTÈRIA *<br />

ONTBIJTEN MET ISADORA<br />

We starten met een theatraal ontbijt op locatie en<br />

maken vervolgens een verrassende wandeling met dans<br />

door het gebied waar Isadora rond 1906 heeft gewoond.<br />

Zaterdag 14 juli, zondag 15 juli, zaterdag 21 juli<br />

ISADORA<br />

Waar de luchtsterren en zeesterren samenkomen<br />

om te dansen op de tafel tussen thee<br />

die smaakt naar wolken en katten zonder lichaam.<br />

En mijn wereld droomt zichzelf<br />

Droomt zichzelf stiller en donkerder<br />

Maar gelukkig luistert de maan, hij kijkt en luistert,<br />

want de mensen horen mij niet’<br />

De voorstelling is te zien<br />

van 12 tot en met 21 juli.<br />

Kaarten zijn verkrijgbaar<br />

via www.kunstklank.nl.<br />

Een voorstelling over een sterrenkind dat op aarde<br />

terecht komt. Een meisje dat op avontuur gaat in haar<br />

dromen. Tussen sterren en stemmen om gehoord en<br />

gezien te worden. Over de kracht van kiezen, durven<br />

zijn, durven genieten. Een familievoorstelling voor<br />

iedereen die droomt.<br />

Door Stéphanie Kersbergen, Karla Isidorou& Ali Shaffie<br />

Zondag 15 juli 11.30 / 13.30 / 15.30 uur<br />

* Grieks voor sterren<br />

Aanvang 9.00 uur<br />

Locatie Bamboe Theater Noordwijk<br />

Het Laantje, Noordwijk<br />

Dans HALTE 6 (Suzanne Zeegers en Ymke Fros)<br />

Tickets € 17,50 (incl. ontbijt & wandeling)<br />

www.noordwijkticket.nl<br />

AAN TAFEL MET ISADORA<br />

De Mobiele Theater Keuken is dé plek om te eten, te<br />

drinken, de sfeer te proeven en elkaar te ontmoeten.<br />

Om vooraf een hapje te eten (vanaf 19.00 uur) in Griekse<br />

sferen kunt u een combiticket kopen voor de voorstelling<br />

ISADORA + aan tafel met ISADORA voor € 40,-.<br />

En blijf gezellig na de voorstelling iets drinken.<br />

Zie www.noordwijkticket.nl en www.kunstklank.nl<br />

12 T/M 21 JULI 20<strong>18</strong> NOORDWIJK<br />

Vrijdag 20 juli 11.30 / 13.30 / 15.30 uur<br />

SLAPEN MET ISADORA<br />

Zaterdag 21 juli 11.30 / 13.30 / 15.30 uur<br />

Tickets € 9,- (incl. een consumptie)<br />

www.noordwijkticket.nl<br />

Bezoek de voorstelling ISADORA en blijf slapen in<br />

Noordwijk. Zie voor arrangementen www.kunstklank.nl<br />

ANJA, HERMA EN MARTHA<br />

61


Welzijn Noordwijk<br />

Dirk Noordwijk heeft een open oog en<br />

oor voor de eigen medewerkers die<br />

naast hun werk ook als mantelzorger<br />

actief zijn voor gezinsleden,<br />

familieleden, vrienden, kennissen<br />

en omwonenden. Waar nodig en<br />

mogelijk worden die personeelsleden<br />

ondersteund om hun belangrijke<br />

mantelzorgwerk mogelijk te maken.<br />

Supermarktmanager Aad van der Zalm<br />

is er mee aan de slag gegaan en zijn<br />

initiatief heeft wortel geschoten in de<br />

landelijke supermarkt keten.<br />

TEKST HARM DRAGT BEELD BURO BINNEN<br />

62


Ondernemen met speciaal oog voor de eigen medewerkers<br />

Mantelzorgers worden<br />

bij Dirk ondersteund<br />

Van der Zalm: “Ik ben benaderd door Welzijn Noordwijk en<br />

stichting Werk&Mantelzorg of ik mee wilde werken aan een<br />

Noordwijks werkgeversproject om voor de medewerkers een<br />

goede balans te realiseren tussen hun reguliere werk en mantelzorgwerkzaamheden.<br />

Ik heb daar ja op gezegd want als wij<br />

onze medewerkers kunnen helpen staan wij daar altijd voor<br />

open. Ik zeg er eerlijk bij dat ik als werkgever er ook baat bij<br />

heb dat medewerkers door overbelasting niet uitvallen. Wij<br />

hebben in zorgcentrum Jeroen te Noordwijk een bijeenkomst<br />

belegd waar vijftien medewerkers op af zijn gekomen. Het<br />

mooie van de samenkomst was dat een aantal al mantelzorgwerkzaamheden<br />

bleek uit te voeren maar geen benul had van<br />

hun status. Met het houden van de bijeenkomst hebben we<br />

dus twee doelen bereikt: medewerkers zijn er bewust van dat<br />

ze mantelzorger zijn en weten waar ze terecht kunnen bij<br />

Dirk en binnen hun gemeente voor ondersteuning.”<br />

Hoe gaat Dirk Noordwijk daar in de praktijk mee om<br />

Van der Zalm wil zijn medewerkers optimaal tegemoet komen<br />

om hun mantelzorgwerkzaamheden uit te kunnen voeren.<br />

“Moet iemand met zijn ouder(s) naar het ziekenhuis dan passen<br />

wij het werkrooster in onderling overleg aan. Moet de<br />

hond van een naaste, die dat zelf niet kan uitgelaten worden<br />

dan zorgen wij dat onze medewerker daartoe de gelegenheid<br />

krijgt. Het aantal voorbeelden is oneindig. Eerlijk gezegd kreeg<br />

ik voordat dit project Werk&Mantelzorg in de lucht kwam al<br />

de nodige signalen dat medewerkers in de knel kwamen te<br />

zitten en met aanvragen kwamen voor zorgverlof. Sinds maart<br />

van dit jaar hebben wij het nu een goede plek gegeven en<br />

werken wij met iedere betrokken medewerker aan een passende<br />

oplossing. Dat kan verlof zijn, maar de oplossing zit<br />

vaker in flexibel zijn in roosters en werktijden.”<br />

Goed voorbeeld doet volgen<br />

Het initiatief van Van der Zalm, ergo Dirk Noordwijk is niet<br />

onopgemerkt gebleven. Het Hoofdkantoor van de supermarktketen<br />

heeft de aanpak omarmd en is bezig om het een<br />

plek te geven in alle 120 supermarkten van de organisatie.<br />

De olievlekwerking is al zichtbaar want in de regio is er al<br />

een presentatie gegeven over de aanleiding, de aanpak en de<br />

resultaten van de Werk&Mantelzorg aanpak. Van der Zalm<br />

gaat voortvarend verder. “Wij komen twee keer per jaar met<br />

de medewerkers bij elkaar. Dan wordt er van alles en nog wat<br />

besproken. Er wordt geëvalueerd wat er gedaan is en welke<br />

initiatieven er mogelijk en nodig zijn om nog beter met elkaar<br />

op te trekken. De eerlijkheid gebiedt om te zeggen dat het<br />

naast de combinatie werk en mantelzorg ook om andere belangrijke<br />

zaken gaat, zoals optimale klantvriendelijkheid. Maar<br />

aandacht voor medewerkers, met en zonder mantelzorg staat<br />

altijd op de agenda.”<br />

Margreet Woessner, projectmanager stichting Werk&Mantelzorg: “In Nederland is 1 op de 5 werknemers<br />

mantelzorger. Mensen zijn zich vaak niet bewust dat ze mantelzorger zijn. De zorg voor een<br />

hulpbehoevende ouder, gehandicapt of chronisch ziek kind of partner wordt als heel vanzelfsprekend<br />

gezien. Op deze mantelzorgers moeten we zuinig zijn en hen ondersteunen waar we kunnen. 80% van<br />

de werkende mantelzorgers heeft met name behoefte aan aandacht en begrip op de werkvloer, 60%<br />

heeft behoefte aan maatwerkoplossingen, zoals flexibele werktijden en/of roosters. Gelukkig zien<br />

steeds meer werkgevers dat het bespreekbaar maken en samen zoeken naar oplossingen voor een<br />

goede werk privé balans zich uitbetaalt in resultaten: loyale, betrokken medewerkers en minder ziekteverzuim<br />

en uitval.”<br />

Margreet Woessner, projectmanager<br />

Werk & Mantelzorg<br />

Tel: 06-45108449,<br />

m.woessner@werkenmantelzorg.nl<br />

63


De mantelzorgconsulent van Welzijn Noordwijk en de<br />

projectmanager van Stichting Werk&Mantelzorg zijn<br />

in samenwerking het project in Noordwijk gestart.<br />

In de gemeente Noordwijk kan je voor mantelzorgondersteuning<br />

terecht bij Welzijn Noordwijk.<br />

Op www.welzijnnoordwijk.nl vind je informatie over<br />

mantelzorgondersteuning en advies. Zo vind je er<br />

informatie over het steunpunt mantelzorg, de zorgpauze<br />

en de mantelzorgpas. De mantelzorgconsulent<br />

kijkt graag met jou naar wat er mogelijk is als de<br />

mantelzorgtaken (even) te zwaar worden of biedt<br />

een luisterend oor en advies.<br />

Wendy Clason, mantelzorgconsulent<br />

Welzijn Noordwijk<br />

tel: 06-55456779,<br />

wendy.clason@welzijnnoordwijk.nl<br />

Mantelzorgende medewerker<br />

van Dirk aan het woord<br />

Teammanager Vers van Dirk Noordwijk, Peter van den<br />

Berg, is één van de medewerkers die blij is dat zijn werkgever<br />

oog heeft en open staat voor mantelzorgactiviteiten.<br />

“Wij hebben een zoon die veel begeleiding nodig<br />

heeft en ik heb twee bejaarde ouders die ook veel ondersteuning<br />

moeten hebben. Dat gaat niet altijd samen met<br />

mijn werkroosters. Dat ik aangepaste werktijden kan krijgen<br />

als ik mantelzorgtaken moet uitvoeren is voor mij een<br />

grote zorg minder. Ik zeg eerlijk dat de oproep om naar<br />

de bijeenkomst te komen over Werk&Mantelzorg geen<br />

belletje deed rinkelen dat ik feitelijk zelf al mantelzorger<br />

was. Die erkenning, vooral ook van mijn werkgever, is ee n<br />

hele opluchting. Als het nodig is kan ik aandacht besteden<br />

aan mijn zoon en met mijn ouders naar een ziekenhuis.<br />

Dat was bij een voormalige werkgever van mij niet bespreekbaar.”<br />

64<br />

Peter van den Berg


Activiteiten<br />

jaarboek<br />

Ouderenbonden Noordwijk<br />

20<strong>18</strong> - 2019<br />

Gemeenschappelijk actief


Dank aan onze medewerkers en vrijwilligers<br />

In dit activiteiten-jaarboek van de gezamenlijke ouderenbonden in Noordwijk treft u een overzicht aan van de vele<br />

activiteiten die we als ouderenbonden zelf, of in samenwerking met andere organisaties voor de 50+ bewoners<br />

uit Noordwijk en omgeving organiseren. Zoals u in dit jaarboek kunt lezen omvat dat een behoorlijk breed aanbod<br />

waarbij vele vrijwilligers zijn betrokken die zich voor u inzetten, vaak zichtbaar maar soms ook onzichtbaar voor u<br />

als deelnemer/gebruiker. Voor een aantal activiteiten zijn ook professionele (betaalde) krachten ingehuurd.<br />

Het is niet altijd vanzelfsprekend, dat de zaal in de Wieken, het Trefpunt of de Vinkenhof netjes klaar staat, schoon<br />

en na gebruik weer keurig wordt opgeruimd. Of dat de telefoon aan de andere kant van de lijn (dienstencentra)<br />

daadwerkelijk wordt opgenomen. Dat er voldoende mensen zijn die u van koffie, thee of een drankje voorzien als<br />

u een gezellige of leerzame bijeenkomst in deze centra heeft. Stichting Welzijn Noordwijk heeft net als de ouderenbonden<br />

een brede groep aan vrijwilligers en dat is ook noodzakelijk om deze centra voor u en ons open en<br />

beschikbaar te houden.<br />

Bij de ouderenbonden eenzelfde situatie, er zijn altijd mensen nodig die een activiteit willen opzetten of begeleiden<br />

of incidenteel voor hand- en spandiensten kunnen worden opgeroepen. Die u helpen bij uw belastingaangiften<br />

of aanvraag zorgtoeslag of noem maar op.<br />

Zonder vrijwilligers zou dat gewoonweg onmogelijk zijn. Vaak sluit dat goed aan bij eigen interesses of vindt men<br />

het gewoon leuk om kennis over bepaalde zaken met anderen te delen of hen daarbij te helpen. Maar soms is dat<br />

ook niet zo en steekt men gewoon graag de handen uit de mouwen om te helpen waar het nodig is of als er een<br />

beroep op hen wordt gedaan. Als vrijwilliger komt men vaak ook letterlijk onder de mensen, iets waar men zelf<br />

ook heel veel plezier aan beleeft en waarbij men zich dan moeiteloos voor andere mensen inzet. Dan snijdt het<br />

mes aan 2 kanten, een win-win situatie dus. Kortom, er zijn redenen genoeg om trots te zijn op onze vrijwilligers.<br />

Het kan misschien ook voor u, als u dit leest, aanleiding zijn om eens te overwegen ook iets als vrijwilliger te gaan<br />

doen binnen een van onze organisaties.<br />

We willen tot slot een oproep doen, want ze verdienen het; “spreek ook eens uw waardering naar de vrijwilligers<br />

uit voor hun inzet, wellicht doet u dat al, maar ze zullen het zeker weten te waarderen.”<br />

Namens allen willen wij, de besturen van de ouderenbonden (ANSV, KBO Noordwijk, PCOB en het samenwerkingsverband<br />

DBO) samen met stichting Welzijn Noordwijk, al onze vrijwilligers bedanken voor hun inzet, trouw<br />

en enthousiasme om u belangeloos en in goede harmonie te helpen.<br />

Bestuur DBO


Activiteitenprogramma<br />

Ouderenbonden Noordwijk 20<strong>18</strong> - 2019<br />

De gezamenlijke Noordwijkse ouderenbonden ANSV, KBO en PCOB, hun samenwerkingsverband<br />

het DBO en stichting Welzijn Noordwijk presenteren u hierbij het activiteitenprogramma<br />

voor het seizoen 20<strong>18</strong> – 2019. Deelname aan activiteiten is -onder<br />

voorwaarden- mogelijk voor iedereen, dus ook voor niet-leden. Naast de vele in<br />

dit overzicht genoemde activiteiten, wordt door de ouderenbonden ook intensief<br />

gewerkt aan collectieve belangenbehartiging. Naarmate de zelfredzaamheid door de<br />

overheden steeds meer wordt nagestreefd, wordt belangenbehartiging door o.a. de<br />

ouderenbonden steeds belangrijker ook op lokaal niveau door de overheveling van<br />

taken door de centrale overheid naar de gemeenten. Daardoor is een breed gedragen<br />

ouderenorganisatie van groot belang en het lidmaatschap van een ouderenbond<br />

onontbeerlijk. Nog geen lid? Sluit u dan alsnog aan bij een van onderstaande lokale<br />

organisaties;<br />

ANSV secr. Henriëtte van der Gugten<br />

e-mail: ansv.secretaris@gmail.com - tel. 071 – 88 848 84<br />

KBO Noordwijk Ledenadministratie: Herman (H.C.) Bogaards<br />

e-mail: ledenadministratie@kbonoordwijk.nl - tel. 071 – 36 157 78<br />

PCOB dhr. L. Guijt, e-mail: irlguijt@gmail.com - tel. 06 - 2037 0408<br />

Indeling categorieën:<br />

Advies en hulp, pag. 4<br />

Bewegen, pag. 4<br />

Computer, pag. 7<br />

Creativiteit, pag. 8<br />

Cultuur, pag. 11<br />

Hobby, pag. 12<br />

Informatief en overig, pag. 12<br />

Koken, pag. 13<br />

Modeshow, pag. 14<br />

Reizen, pag. 14<br />

Spel / Kaartspellen, pag. 14<br />

Spel overig /ontspanning, pag. 16<br />

Adressen van locaties, pag. <strong>18</strong><br />

Kosten deelname en voor wie….<br />

De genoemde prijzen in dit overzicht gelden voor leden van de Noordwijkse ouderenbonden binnen het samenwerkingsverband DBO<br />

(Drie bonden Overleg) en donateurs van Stichting Welzijn Noordwijk. Tenzij anders aangegeven, betalen alle overige deelnemers (“gasten /<br />

niet-leden”) een toeslag van minimaal € 2,50 per keer deelname bovenop de genoemde prijzen. Op verzoek dient u een bewijs van lidmaatschap<br />

van een van de aangesloten verenigingen te kunnen overleggen.<br />

Het activiteiten jaar van de aangesloten verenigingen loopt vanaf september tot de daaropvolgende zomer.<br />

Activiteiten waar deelnamekosten aan zijn verbonden worden gefactureerd. Afhankelijk van de duur en de frequentie binnen een seizoen<br />

waarin deze activiteiten plaats vinden, zal de facturering van de deelnamekosten in 1 of 2 blokken worden opgesplitst (bijv. najaar 20<strong>18</strong>,<br />

voorjaar 2019) zodat de betaling in redelijke termijnen kan plaats vinden.<br />

Gemiste lessen wegens afwezigheid zijn voor eigen rekening en worden dus niet gecrediteerd. Uitsluitend bij activiteiten waar meerdere betaalblokken<br />

(najaar / voorjaar) van toepassing zijn, kan men tot uiterlijk 4 weken voor aanvang van een volgend betaalblok, tussentijds schriftelijk<br />

opzeggen voor een volgende termijn. Deze opzegging dient u te adressen aan het adres van de penningmeester (adres; zie de eerder<br />

ontvangen nota). Tenzij op de nota anders vermeldt, geldt een standaard betalingstermijn van 14 dagen na factuurdatum.<br />

Inschrijvingen<br />

Voor een aantal activiteiten is inschrijving noodzakelijk. Ook als u al eerder aan een activiteit heeft deelgenomen,<br />

dient u zich opnieuw schriftelijk aan te melden! Deze activiteiten hebben een nummer en zijn herkenbaar aan:<br />

Na aanmelding krijgt u een inschrijvingsformulier met daarin uw gegevens en de basisgegevens van de door u gewenste cursus(sen). Na<br />

ondertekening hiervan gaat u akkoord met de bijbehorende deelnamekosten voor de looptijd van het hele of nog resterende activiteiten<br />

jaar. Tevens gaat u – na acceptatie door de organisator van de activiteit(en)- tevens akkoord met de opname van uw persoonsgegevens<br />

voor administratieve doeleinden m.b.t. de ontstane relatie in overeenstemming met de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming).<br />

Inschrijven kan via een inschrijfformulier, verkrijgbaar bij :<br />

- de receptie van ‘het Trefpunt’, Schoolstraat 2 te Noordwijk aan Zee<br />

- de balie van ‘de Wieken’, Wassenaarsestraat 5 te Noordwijk Binnen<br />

- via de website van de eigen ouderenbond.<br />

Inschrijfformulieren kunnen ingeleverd/gedeponeerd worden bij de 2 dienstencentra ( ‘Het Trefpunt’ en/of ‘De Wieken’) in de daar binnen<br />

aanwezige DBO-postbus of de postbus van uw ouderenbond. U kunt ook eventueel om informatie vragen bij de receptie aldaar.<br />

Actuele agenda, wijzigingen programma en aanvullende informatie<br />

Dit overzicht is met zorg samengesteld, echter onvoorziene wijzigingen gedurende het seizoen zijn niet te voorkomen. Het overzicht bevat<br />

waar mogelijk de eerste datum in het seizoen als de activiteit start. Voor de meest actuele stand van zaken, adviseren wij u echter altijd<br />

de activiteiten-agenda’s te raadplegen die gepubliceerd worden in de maandbladen/Nieuwsbrief en op de websites van de ouderenbonden<br />

en stichting Welzijn Noordwijk. U kunt ook informeren bij de 2 dienstencentra (de Wieken en het Trefpunt).<br />

3


ADVIES EN HULP<br />

Belastinginvullers (Huba)<br />

Een al jarenlang bestaande service-verlenende activiteit van de gezamenlijke ouderenbonden DBO is de hulp bij het invullen van uw<br />

belastingaangifte (Huba) door de daarvoor lokaal opgeleide belastinginvullers. Dit zijn plaatselijke vrijwilligers die u namens de ouderenbonden<br />

helpen bij het invullen van uw belastingaangifte als u dit niet meer zelf kunt of wilt doen. Deze mensen kijken daarbij ook naar de<br />

eventuele Zorg- en/of Huurtoeslag. Zo rond de jaarwisseling wordt dit onderwerp voor veel mensen weer actueel als de nieuwe aangifte<br />

weer moet worden gedaan voor april. Daarom zal er tijdig verder aandacht aan dit onderwerp worden besteedt in de eigen maandbladen<br />

en op de websites.<br />

Organisatie Locatie Periode Kosten Informatie<br />

DBO<br />

De Wieken<br />

Het Trefpunt<br />

Groot Hoogwaak<br />

Overig in overleg<br />

Voorjaar 2019 (aangifteseizoen).<br />

Voor het overige<br />

op afspraak.<br />

Gratis voor leden ouderenbonden.<br />

Excl. eventuele<br />

print- en overige kosten.<br />

(maximaal € 12,-)<br />

Coördinatie-team:<br />

Hr. Hans v.d. Hoeven<br />

tel. 06 – 5363 2160<br />

Hr. Kees van Dam<br />

tel. 071 – 36 113 <strong>18</strong><br />

Hr. Cees Hamburger<br />

tel. 071 – 36 199 54<br />

Ouderenadviseurs (VOA)<br />

Een andere service-verlenende activiteit is die van de Vrijwillige Ouderen Adviseurs (VOA). Dit zijn daartoe opgeleide adviseurs die u<br />

namens de ouderenbonden kunnen helpen met het doen van aanvragen en het regelen van allerlei zaken bij de gemeente.<br />

Wat doet een vrijwillige ouderenadviseur?<br />

Veel hulpvragen vallen binnen de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In dat geval verloopt de aanvraag van hulp(middelen) via<br />

de gemeente. Bijvoorbeeld als u huishoudelijke hulp of aanpassingen in huis nodig heeft. De gemeente probeert in de meeste gevallen<br />

via een zogenaamd ‘keukentafelgesprek’ een beeld te vormen. Een VOA kan helpen met de voorbereiding op dit keukentafelgesprek. Dat<br />

is belangrijk, want op basis van dit gesprek besluit de gemeente welke hulp(middelen) u vanuit de Wmo krijgt.<br />

Maar een VOA doet meer. Hoewel de eindverantwoordelijkheid voor de oplossing bij de hulpvrager blijft, ondersteunt een VOA eigenlijk<br />

bij alles wat te maken heeft met regelgeving. VOA’s zijn getraind om goed te luisteren naar de hulpvrager en wijzen vervolgens de weg.<br />

De contactgegevens kunt u vinden in de maandbladen en op de websites van de ouderenbonden of informeer hiernaar bij de stichting<br />

Welzijn Noordwijk tel. 071 – 711 4334.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO Op afspraak Jaarrond in overleg Gratis voor leden ouderenbonden.<br />

Excl. eventueel<br />

te maken kosten (zoals<br />

reiskosten, materiaal etc.)<br />

ANSV 071 - 36 149 81<br />

(Ton Donders)<br />

KBO 06 - 2697 6814<br />

(Margreet v.d. Burg)<br />

BEWEGEN<br />

Country Line Dance groep<br />

Een line dance is een formatiedans, waarin een groep mensen danst op een rij of in rijen (lijnen), waarbij zij allemaal gelijktijdig dezelfde<br />

dansbewegingen uitvoeren. Country-line dancing wordt zo genoemd omdat het z’n oorsprong vindt in het ‘wilde westen’ van Amerika.<br />

Het ís dus niet vreemd dat vaak Amerikaanse volksmuziek wordt gebruikt tijdens de dansbijeenkomsten. Het is een gezellige manier van<br />

bewegen die makkelijk is te leren. Door het dansen krijgt men meer beweging maar kan men ook sociale contacten opbouwen. Kom<br />

maar eens kijken, we kunnen nog leden gebruiken.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

4<br />

DBO De Wieken Elke dinsdag van<br />

19.30-22.00 uur<br />

Start: 4 september 20<strong>18</strong><br />

Informatie bij de<br />

penningmeester.<br />

mw. P.J. v.d. Berg<br />

070-51 157 44


Sport en Spel voor 55 plussers (Galm-project)<br />

Sport en Spel is een sportstimuleringsproject voor 55-plussers. Kennismaking met sport en spel staat centraal en elke week komt er<br />

een andere sport aanbod: badminton, hockey, volleybal, basketbal, tennis en andere balspelen. De les vindt elke donderdagavond van<br />

19.00 tot 20.00 uur plaats in de sportzaal aan de Stijntjesduinstraat 36-A te Noordwijk aan Zee. Wekelijks komt de groep enthousiaste<br />

mannen en vrouwen, bij elkaar om te sporten. De les begint met een warming-up gevolgd door een sport of spel en als afsluiting een<br />

cooling-down met rek en strek oefeningen. Iedereen kan op zijn eigen niveau deelnemen aan de les. Op deze manier kunnen ouderen<br />

blijven bewegen. Lijkt dit u leuk? Kom dan gerust een keer vrijblijvend meedoen.<br />

Informeer bij uw zorgverzekering of zij deelname aan “ Galm-MBVO ” geheel of gedeeltelijk vergoeden!<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

nr 549<br />

Gymlokaal<br />

Stijntjesduinstraat 36-A<br />

Elke donderdag van<br />

19.00 tot 20.00 uur<br />

Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

€ 209,10 per jaar (41 lessen)<br />

Betaalblokken: 2 termijnen<br />

(zie pag. 3)<br />

Eveline Anthonissen<br />

06 - 3057 2591<br />

Gymnastiek<br />

Op elke donderdagmorgen van 10.15 tot 11.15 uur wordt door de nieuwe docente Eveline Anthonissen een uur MBVO-gymnastiek in het Trefpunt<br />

gegeven. Het accent wordt zoveel mogelijk gelegd op wat de deelnemers/sters kunnen. Oogmerk is het verbeteren van de coördinatie,<br />

het evenwicht en de spierkracht. De oefeningen worden ondersteund door muziek of door gebruik van materialen zoals een bal, een knots of<br />

hoepel. Dit alles om de bewegelijkheid te bevorderen. U bent van harte welkom om een keer mee te doen en zelf te ervaren of dit een activiteit<br />

is om regelmatig te doen. Informeer bij uw zorgverzekering of zij deelname aan ”Gymnastiek-MBVO” geheel of gedeeltelijk vergoeden!<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

nr 505<br />

Het Trefpunt<br />

Elke donderdag van<br />

10.15 tot 11.15 uur<br />

Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

€ 161,95 per jaar (41 lessen)<br />

Betaalblokken: 2 termijnen<br />

(zie pag. 3)<br />

Eveline Anthonissen<br />

06 – 3057 2591<br />

Nordic Walking<br />

Elke woensdagmiddag loopt een groepje enthousiaste Nordic Walkers ca.1 uur in de duinen bij Noordwijk. Om mee te kunnen<br />

lopen is ervaring met en kennis van Nordic Walking nodig. U kunt verder elk moment aansluiten. We starten vanaf de Duinweg,<br />

daar waar het fietspad vanaf Noordwijk gezien de duinen in gaat. Onderweg is er tijd voor een drankje en om ± 15.30 – 16.00 uur<br />

bent u weer bij het startpunt.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

KBO Duinweg t.o. nr. 40,<br />

(Malotepad) daar waar<br />

fietspad het duin<br />

ingaat.<br />

Elke woensdag vanaf<br />

13.30 uur<br />

Start: jaarrond<br />

Gratis deelname<br />

Petra de Ruiter<br />

071 - 36 130 27<br />

Wandelvoetbal voor senioren<br />

Niet rennen en geen doelmannen. Voetbal Vereniging SJC, de drie ouderenbonden en WN starten op woensdag 5 september 20<strong>18</strong> met<br />

wandelvoetbal voor 55-plussers. Het wandelvoetbal heeft, naast het heerlijk bewegen in de buitenlucht, vooral een sociaal doel. Na het<br />

voetbal samen een drankje drinken en met elkaar die oude herinneringen delen, terwijl u anders wellicht thuis op de bank zit. De spelregels<br />

zijn simpel: er mag tijdens wandelvoetbal niet gerend worden en lichamelijk contact is minimaal. Ook is het veld een stuk kleiner dan een<br />

normaal voetbalveld en er zijn geen keepers aanwezig. U bent van harte welkom om een keer mee te doen en zelf te ervaren of dit een<br />

activiteit is om regelmatig te doen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

Voetbalclub<br />

SJC<br />

DBO / WN<br />

Voetbalvereniging<br />

SJC,<br />

Lageweg 6<br />

Noordwijk<br />

Elke woensdag vanaf<br />

13.30 uur<br />

Start: 5 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis<br />

Rob Hoogervorst<br />

06 – 2399 2548<br />

vrijwilligerszaken@vvsjc.nl<br />

Jos de Haas<br />

06 – 2369 0668<br />

5


vervolg bewegen<br />

Tafeltennis<br />

Omdat het weer de tenniswedstrijden nogal eens dwars zat, heeft men een nieuwe variant bedacht op dit spel. In het begin speelde men<br />

op de huistafel, het net werd gevormd door een aantal boeken. Als bal kon men een bolletje wol gebruiken en de deksels van de sigarendoosjes<br />

deden dienst als racket. Spelfabrikanten speelden al snel in op deze nieuwe ontwikkeling waardoor een nieuwe sport ontstond.<br />

In samenwerking met de tafeltennisclub kunt u op woensdagmorgen speciaal voor senioren deelnemen aan dit spel.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO Nieuwe Zeeweg 73,<br />

achter Maria ter Zee<br />

kerk (zaal T.O.V.)<br />

Elke woensdag<br />

vanaf 10.00 uur<br />

Start: 5 september 20<strong>18</strong><br />

€ 3 per keer Hennie Meeuwenberg,<br />

071-36 141 98<br />

Tai Chi<br />

Tai Chi geeft kracht en balans, dus een beter evenwichtsgevoel. Tai Chi geeft u ontspanning in geest. Speciaal voor senioren, dus geen<br />

maximum leeftijd! Ook voor mensen die gebruik maken van een hulpmiddel zoals b.v. een rollator, scootmobiel of rolstoel. Voor de veiligheid<br />

worden de oefeningen vanuit een stoel gegeven, gebruik makend van materialen en specifieke muziek. Dit alles in een ontspannen sfeer.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

KBO De Wieken Elke maandag van<br />

10.45 – 12.00 uur<br />

Start: 10 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis deelname<br />

(a.u.b. aanmelden)<br />

Annie van Beelen<br />

071 – 88 814 07<br />

Volksdansen<br />

Iedere woensdagmiddag kunt u in Het Trefpunt gezellig meedansen. Wij dansen van 15.30 tot 16.45 uur, met daarin een pauze<br />

voor een kopje thee. De dansen zijn niet van de hele wereld, maar afkomstig uit bv. Amerika, Servië, Griekenland, Engeland,<br />

Mexico, enz. Naast het oefenen van de arm- en beenspieren, zijn de lachspieren heel belangrijk! Lijkt het u wat, kom dan kijken<br />

of doe gezellig een dans met ons mee. Het is geheel vrijblijvend. Een proefles is gratis. U bent van harte welkom!<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

nr. 502<br />

Het Trefpunt<br />

Elke woensdag van<br />

15.30 – 16.45 uur<br />

Start: 5 september 20<strong>18</strong><br />

€ 60,- per seizoen,<br />

40 lessen<br />

(of 2 x € 30,-)<br />

Wil Nekkers<br />

071 – 36 119 56<br />

koenwil@hotmail.com<br />

Wandelen<br />

Bij de KBO kunt u zich bij 2 wandelclubs aansluiten, één groep gaat 1 keer per maand overdag op pad in het land en de groep ‘Sportief<br />

wandelen’ loopt wekelijks ’s-avonds in de omgeving van Noordwijk. Maandelijkse groep; Iedere 3e dinsdag van de maand lopen wij ongeveer<br />

12-16 kilometer. Tochten worden uitgezocht door ons wandelteam. Meestal gaan we eerst met de trein, dan koffie drinken met<br />

appelgebak. Lopen en lunchen in de vrije natuur. Er is een fotoverslag van alle voorgaande wandelingen op de KBO-website. De groep<br />

‘Sportief wandelen’ loopt elke donderdagmorgen met een gezellige groep wandelaars maximaal 5 kwartier op een ietwat sportief niveau.<br />

De route is afhankelijk van het seizoen en de weersomstandigheden in of in de omgeving van Noordwijk.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

KBO<br />

Wandelgroep<br />

Verkadeplein naast<br />

St. Jeroenskerk<br />

Elke 3e dinsdag v.d.<br />

maand, 8.45 uur<br />

Start: <strong>18</strong> september 20<strong>18</strong><br />

Afhankelijk van bestemming;<br />

deelname gratis, reiskosten<br />

voor eigen rekening<br />

Ellen de Groot<br />

071 – 36 121 12<br />

6<br />

KBO Sportief<br />

wandelen<br />

Vuurtorenplein<br />

(verzamelen)<br />

Elke donderdagmorgen<br />

van 10.45 - 12.00 uur<br />

Start: jaarrond<br />

Gratis deelname<br />

Maria Berbee<br />

06 – 3724 0047<br />

Petra de Ruiter<br />

071 - 36 130 27


Zwemmen (AquaVitaal 50+)<br />

Gezond bewegen en gezellig onderweg zijn met andere 50+ers. Iedere dinsdag van 10.00 tot 12.00 uur is er in Zwembad Binnenzee een<br />

speciaal blok gereserveerd voor Welzijn Noordwijk zwemmen. Tijdens dit blok worden speciale lessen gegeven en is er tijd om te ontspannen.<br />

Per blok van twee uur bestaat de mogelijkheid om een door U zelf te kiezen gezondheidstoer te maken. In blokken van 25-30<br />

minuten kunt U te water met :<br />

Therapie-zwemmen (oefeningen), AquaVitaal (oefeningen met passende muziek) en AquaFitness (werken met fitnessapparatuur in<br />

het water). Als u liever baantjes zwemt in het grote bad kan dat ook of een combinatie van dit alles. Vuurtorenpashouders profiteren<br />

o.a. van een korting op de abonnementsprijs en enkele andere voordelen. Meer informatie hierover bij de receptie van Het Trefpunt en<br />

De Wieken, de website van stichting Welzijn Noordwijk of uw ouderenbond.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

WN<br />

Zwembad<br />

Binnenzee<br />

Noordwijk<br />

Elke dinsdag van<br />

10.00 - 12.00 uur<br />

Start: per direct<br />

Korting voor Vuurtorenpashouders<br />

(verkrijgbaar voor<br />

leden Noordwijkse ouderenbonden<br />

en donateurs<br />

stichting Welzijn Noordwijk)<br />

Receptie Welzijn Noordwijk<br />

071 – 711 4334<br />

www.welzijnnoordwijk.nl<br />

of bij het zwembad.<br />

Computercursus Windows 10<br />

De basiscursus Windows 10 omvat zes lessen van elk 1½ uur en kost € 60,-. De doelgroep wordt onderverdeeld in<br />

beginners, enigszins geoefenden en gevorderden. Bij voldoende deelname per groep wordt er vanaf september 20<strong>18</strong><br />

begonnen met de cursus, of later zodra er voldoende deelnemers zijn. Geef u daarom op, zodat we u kunnen informeren<br />

wanneer er een bepaalde opleiding gaat beginnen. U kunt dan beslissen of u definitief wilt deelnemen of niet.<br />

Gebruik een inschrijvingsformulier om u (onder voorbehoud) aan te melden. Deze formulieren zijn verkrijgbaar in<br />

De Wieken en Het Trefpunt en na invulling kunt u ze in deze 2 dienstencentra in de aldaar (binnen) aanwezige<br />

DBO-postbus deponeren. U kunt zich ook telefonisch via de receptie van Welzijn Noordwijk opgeven (071-7114334),<br />

vraag de receptie een briefje met uw naam en verdere gegevens met vermelding “aanvraag computercursus” in de<br />

DBO-postbus te deponeren, waarna er contact met u zal worden opgenomen. Zodra er voldoende aanmeldingen zijn<br />

voor een cursus, zal deze worden ingepland.<br />

computer<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

nr. 607<br />

Het Trefpunt<br />

Woensdagavond van<br />

20.00 tot 21.30 uur<br />

Start: in overleg*<br />

Opm.: bij voldoende<br />

belangstelling!<br />

€ 60,- voor 6 lessen,<br />

excl. cursusboek of<br />

documentatie<br />

Hr. Mansja Sengers<br />

06 – 2756 2938<br />

Computersoos (inloop)<br />

U oefent in uw eigen tempo, vrijwilligers helpen u verder voor het beantwoorden van vragen over en het gebruik van computers,<br />

laptops en tablets. De computerclub heeft in het Trefpunt een computerlokaal tot zijn beschikking. Het antwoord op eventuele vragen,<br />

een oplossing van problemen wordt meestal gevonden op één van deze computers. Vragen kunt u stellen tijdens de inloop aan<br />

de heren. Veel senioren hebben een tablet aangeschaft, voor een optimaal gebruik kunt u hulp krijgen tijdens de inloop ochtend.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO Het Trefpunt Elke maandag van<br />

9.30 tot 11.30 uur<br />

Start: 3 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis deelname<br />

Simon Groonheim<br />

071 – 36 111 83<br />

7


vervolg computer<br />

Tabletcursus “Omgaan met tablets”<br />

Wilt u meer weten over het gebruik van die handige tablets die je tegenwoordig bij steeds meer mensen -ook bij ouderen- ziet?<br />

Misschien heeft u er al een maar weet u niet goed wat je er eigenlijk allemaal mee kan doen, of denkt u er aan om er een aan te schaffen<br />

en wilt er daarom meer over weten. Wel nu, hier is uw kans. Esther v.d. Meen verzorgt in De Wieken een cursus in het omgaan met<br />

tablets. Afhankelijk van de samenstelling van de groep en de soms al aanwezige kennis worden de te behandelen onderwerpen op een<br />

duidelijke manier besproken en aan u uitgelegd. De deelname is gratis.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

DBO<br />

De Wieken<br />

Elke vrijdag van<br />

10.00 - 11.00 uur<br />

Start : 5 oktober 20<strong>18</strong><br />

Gratis deelname,<br />

6 lessen<br />

Esther v.d. Meent<br />

071 - 36 130 89<br />

Computer/laptopcursus<br />

Heeft u een laptop en weet niet goed wat u er precies mee kunt doen of heeft u iets wat u<br />

maar niet voor elkaar krijgt? Henk van Dijk is bereid u een dosis basiskennis bij te brengen<br />

waardoor u beter leert omgaan met uw computer of laptop. Afhankelijk van de samenstelling<br />

van de groep deelnemers zullen voor u interessante onderwerpen worden uitgelicht waardoor<br />

u in staat zult zijn beter met uw computer om te gaan. U dient zelf uw eigen laptop mee<br />

te brengen! De laatste Windows-versie (Windows 10) zal als basis besturingssysteem worden<br />

gehanteerd. Oudere versies kunnen (tot Windows 7) onder voorbehoud en beperkt terecht.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

DBO<br />

De Wieken<br />

Vrijdags van 11.00 - 12.00 uur,<br />

Start: uitsluitend op afspraak !<br />

Gratis<br />

Henk van Dijk<br />

071 – 711 4334<br />

Creativiteit<br />

Knutselen<br />

In deze workshop kunt u kaarten maken maar ook doosjes of cadeauverpakkingen onder enthousiaste begeleiding van Melinda Meere.<br />

De workshop is 2 x per maand op maandagmiddag.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV Het Trefpunt 2 x per maand, op maandag<br />

Start : 10 september 20<strong>18</strong><br />

Aanvang : 14.00 uur<br />

€ 4,50 per keer Melinda Meere<br />

06 – 4968 8541<br />

8


Bloemschik cursus<br />

Elke 2e en 3e woensdag van de maand staan de tafels klaar in resp. het Trefpunt en De Wieken voor<br />

de dames en heren die deelnemen aan de cursus bloemschikken. Onder deskundige leiding van een<br />

instructrice worden mooie bloemstukjes gemaakt. Trots gaan de deelnemers naar huis om de resultaten<br />

te laten bewonderen. Naast de voldoening, is het ook reuze gezellig. Kunt u niet aanwezig zijn,<br />

belt u dan a.u.b. tijdig af, dit i.v.m. aanschaffen van materialen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV<br />

nr. 2550<br />

Het Trefpunt<br />

Elke 2e woensdag v.d. maand<br />

vanaf 10.00 uur<br />

Start: 12 september 20<strong>18</strong><br />

€ 25,- per seizoen + € 5,-<br />

per keer voor materiaal<br />

Aad Passchier<br />

071 – 36 886 27<br />

KBO<br />

nr. 1040<br />

De Wieken<br />

Elke 3e woensdag v.d. maand<br />

vanaf 10.00 uur<br />

Start: 19 september 20<strong>18</strong><br />

€ 9,- per keer<br />

inclusief materiaal<br />

Gerda de Groot<br />

0252 – 519 467<br />

Handwerken & Quilten<br />

Creativiteit is een manier om heerlijk jezelf te zijn, te doen en maken wat je zelf wilt. En creatief zijn…….dat kan iedereen. Daarom komen deze<br />

handwerkgroepen bijeen en worden verschillende ontwerpen gemaakt. Het zijn creatieve en gezellige groepen waarin eigen ideeën van harte<br />

welkom zijn.<br />

Quilten: Drie lagen stof die tegen elkaar aan zitten, gaan schuiven. Daarom worden deze drie lagen doorgequilt. Dit betekent dat de<br />

lagen door kleine rijgsteekjes doorgepit worden. Heel letterlijk gezien, is quilten dus alleen maar het doorpitten van de drie lagen stof.<br />

Tegenwoordig wordt het woord quilten in z’n algemeenheid gebruikt voor al het naaiwerk wat met quilten te maken heeft.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

KBO De Wieken Elke dinsdag van<br />

14.00 tot 16.00 uur<br />

Start: 4 september 20<strong>18</strong><br />

€ 45,- per seizoen<br />

inclusief materiaal<br />

Truus Zuidhoek<br />

071 – 36 115 21<br />

Femke Brouwer (Quilten)<br />

06 - 1511 3450<br />

Haken en breien<br />

Elke donderdag gaan we gezellig samen haken en breien. Het is een vrije inloop, desgewenst kunt u materialen bestellen/aankopen.<br />

Ter plaatse met Nel af te rekenen. Mogelijk wordt deze activiteit naar de ochtend verplaatst.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV Het Trefpunt Elke donderdag van<br />

13.30 tot 16.00 uur<br />

Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis, vrije inloop<br />

(exclusief materialen)<br />

Nel van der Meer<br />

06 – 5593 8<strong>18</strong>7<br />

Kaarten maken<br />

Wenskaarten maken is een leuke activiteit. Het is vooral ook een gezellige middag. Kosten van het materiaal zijn inbegrepen in het<br />

cursusgeld. Wel moet men zelf een schaartje meebrengen. KBO organiseert in het Parochie Centrum St Jeroen elke maandagmiddag<br />

het kaarten maken.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

KBO<br />

Parochie<br />

Centrum<br />

St. Jeroen<br />

Elke maandag vanaf 13.30 uur<br />

Start: 1 oktober 20<strong>18</strong><br />

€ 3,- per keer,<br />

Wekelijks te betalen<br />

Joke Raabe 071 – 36 152 88<br />

Ria Bedijn, Liesbeth van<br />

Went<br />

9


vervolg creativiteit<br />

Schilderen / Aquarelleren<br />

Schilderen met aquarelverf onder leiding van een docent(e). U werkt in uw eigen tempo aan zelf gekozen onderwerpen. Afhankelijk van<br />

de betreffende cursus bestaat deze uit 1 of meerdere zgnd. betaalblokken (termijnen). Zie hiervoor op pag. 3 onder “Kosten deelname en<br />

voor wie...”. U zorgt zelf voor uw eigen materiaal zoals aquarelblok, verf en penselen. De cursussen op maandagmorgen (o.l.v. dhr. Arie<br />

Plug), maandagmiddag en dinsdagmiddag (o.l.v. mw. Els van Meurs) gaan begin september weer beginnen. Bij voldoende belangstelling<br />

kan de dinsdagmorgen of -avond er eventueel aan toegevoegd worden. Heeft u belangstelling of wilt u er wat meer over weten? Neem<br />

dan contact op met de cursusleiding of loop eens binnen!<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

nr. 517<br />

De Wieken<br />

Maandag van 9.30 tot 11.30 uur<br />

Start: 10 september 20<strong>18</strong><br />

€ 35,- per 14 lessen<br />

(2 x 14 lessen per seizoen)<br />

Arie Plug<br />

071 – 36 1<strong>18</strong> 30<br />

DBO<br />

nr. 5<strong>18</strong><br />

De Wieken<br />

Maandag van 13.30 tot<br />

15.30 uur<br />

Start: 3 september 20<strong>18</strong><br />

Najaar ’<strong>18</strong>:<br />

14 lessen ad € 49,00<br />

Voorjaar ‘19:<br />

17 lessen ad € 59,50<br />

Els van Meurs<br />

06 – 2296 3719<br />

DBO<br />

nr. 530<br />

Het Trefpunt<br />

Dinsdag van 13.30 tot<br />

15.30 uur<br />

Start:4 september 20<strong>18</strong><br />

Najaar ’<strong>18</strong>:<br />

14 lessen ad € 49,00<br />

Voorjaar ‘19:<br />

17 lessen ad € 59,50<br />

Els van Meurs<br />

06 – 2296 3719<br />

DBO<br />

nr. 519<br />

De Wieken<br />

Dinsdagmorgen of avond<br />

Start: bij voldoende belangstelling<br />

€ 49 per 14 lessen<br />

(2 x 14 lessen per seizoen)<br />

Els van Meurs<br />

06 – 2296 3719<br />

Schilderen en Tekenen<br />

Tekenen, houtskool en schilderen met acrylverf op doek. U kunt zelf kiezen wat u wilt schilderen en de heer Jaap van Duin geeft u hierbij<br />

graag goed advies. Voor de materialen zorgt u zelf. Heeft u zin om uw talenten op het doek eens uit te proberen of verder te ontwikkelen,<br />

neem dan eens contact op met de heer van Duin. Wellicht kan hij u verder helpen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

KBO De Wieken Elke donderdag vanaf 14.00 uur<br />

Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis deelname<br />

Jaap van Duin<br />

071 – 36 116 34<br />

Kantklossen<br />

Het klossen van kant is al een eeuwenoude techniek. Kant was vroeger zeer kostbaar en daarmee alleen bereikbaar voor de zeer rijke<br />

mensen. Het kantklossen wordt met zorg levend gehouden. Tegenwoordig is het een hobby en niet meer direct iets om de kost mee te<br />

verdienen. Je kan kantklossen uit een boek leren, maar er worden ook nog steeds cursussen gegeven. Vanaf september begint er 2 x per<br />

maand een cursus in het Trefpunt waarmee u deze techniek onder de knie kunt krijgen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV Het Trefpunt 2e en 4e dinsdag v.d. maand<br />

van 13.30 – 15.30 uur<br />

Start : 11 september 20<strong>18</strong><br />

Per seizoen € 25,-<br />

- Najaar 20<strong>18</strong><br />

- Voorjaar 2019<br />

Mw. Brussee<br />

071 – 36 123 51<br />

10


cultuur<br />

Literaire leeskring<br />

Alleen met een boek op de bank is leuk. Maar het is nog leuker als u over het boek, de schrijver en literatuur kunt praten met anderen.<br />

Daarom zijn veel mensen lid van een leeskring. Een leeskring is een kleine groep mensen die tijdens een aantal weken hetzelfde boek<br />

leest. Ze komen daarna samen om te praten en te discussiëren over het boek. Spreekt dit u aan en bent u geïnteresseerd om (eventueel)<br />

deel te nemen, dan is hier uw kans. Na aanmelding zal er contact met u worden opgenomen om zaken verder met u af te spreken. U<br />

kunt ook gewoon eens een keer sfeer proeven om te kijken of u het leuk vindt, neem daarvoor even contact op met Janneko.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

DBO<br />

nr. 509<br />

De Wieken<br />

Elke 3e dinsdag van de maand,<br />

van 10.00 – 11.30 uur<br />

Start: <strong>18</strong> september 20<strong>18</strong><br />

Deelname gratis<br />

Janneko Peen-Giezen<br />

071 – 36 146 11<br />

Kunstgeschiedenis<br />

Daniël Tavenier belicht ook het komend seizoen op geheel eigen wijze weer een aantal zeer interessante onderwerpen van de<br />

kunstwereld in zijn bijeenkomsten kunstgeschiedenis. Met zijn aansprekende aanpak neemt hij u mee op een ontdekkingsreis door<br />

deze fascinerende wereld. Om u een indruk te geven, hier een kort overzicht van wat we in het afgelopen seizoen hebben gedaan.<br />

We zijn begonnen te kijken naar al die verschillende ‘arts and crafts’ bewegingen. Zoals het begon in Engeland vlak na de industriële<br />

revolutie met William Morris, en verder ging als Art Nouveau of Jugend Stil, en moderner evolueerde naar Bauhaus en de Stijl. We<br />

hebben een architect (Pieter Jan Barnhoorn) uit Noordwijk uitgenodigd die aan de hand van een hele fraaie presentatie Bauhaus en de<br />

Stijl verder uitwerkte, met name op het gebied van architectuur.<br />

Een ander thema was Franciscus in de Kunst, zijn levensverhaal aan de hand van de imponerende fresco’s van Giotto, tevens het begin<br />

van de Renaissance. Als gastspreker was Joop Beenakker mede aan het woord, die als pelgrim in de voetsporen van Franciscus naar<br />

Assisi liep en daar boeiend over vertelde. Uiteraard hebben we Max Liebermann en het Duitse impressionisme behandeld, nu heel<br />

actueel in Noordwijk. Want deze beroemde Duitse schilder kwam hier regelmatig schilderen en koos daarbij bewust voor Noordwijk.<br />

Helmus Wildeman was onze gast en vertelde kort iets over de nieuwe Noordwijkse Max Liebermann route.<br />

Als uitjes hebben we een bezoek gebracht aan het Katwijks museum, waar we riant zijn onthaald en een professionele rondleiding<br />

kregen van conservator André Groeneveld, over het vergeten werk van de symbolistische schilder Johannes de Vries. Door de rondleiding<br />

kwam de persoon en het werk weer helemaal tot leven. In<br />

het volgend seizoen zijn we opnieuw uitgenodigd om in het Katwijks<br />

Museum het prachtige werk van Hans von Bartels te bekijken, die<br />

ook veel in Noordwijk verbleef en een tijdgenoot en bekende was<br />

van Max Liebermann. Ziet u de verbanden? En tot slot zijn we met<br />

de kunstbus naar het Gemeentemuseum in Den Haag geweest om<br />

het werk van Max Liebermann echt te bewonderen en daarnaast de<br />

expositie Art Nouveau in Nederland. Hoe toepasselijk! Dit alles was<br />

uitvoerig behandeld in de cursus.<br />

Zoals u ziet een zeer gevarieerd seizoen en het is Daniël er veel aan<br />

gelegen dit ook voor het komend seizoen te realiseren, waarbij de<br />

lat opnieuw hoog zal worden gelegd. We volgen opnieuw de actualiteit<br />

en lopende tentoonstellingen. Er is voldoende plek voor nieuwe<br />

cursisten. Het is voor iedereen, laat deze kans dus niet lopen en<br />

schrijf je in voor september a.s.!<br />

Zie ook voor excursies naar musea ; meer info onder hoofdstuk<br />

“Reizen en dagtochten”<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

nr. 511<br />

groep I<br />

DBO<br />

nr. 512<br />

groep II<br />

Het Trefpunt<br />

Het Trefpunt<br />

Maandag van<br />

14.00 –16.00 uur<br />

Start: 24 september 20<strong>18</strong><br />

Maandag van<br />

14.00 – 16.00 uur<br />

Start: 1 oktober 20<strong>18</strong><br />

€ 70,- per 7 lessen<br />

(najaar 7 lessen en<br />

voorjaar 7 lessen)<br />

excl. evt. documentatieen<br />

excursie-kosten.<br />

Daniël Tavenier<br />

071 - 36 162 80<br />

danieltavenier@gmail.com<br />

11


hobby<br />

Postzegelruilmiddag<br />

Op de eerste woensdag v.d. maand organiseert de ANSV i.s.m. De Vereniging van Postzegelverzamelaars een ruilmiddag<br />

voor senioren. Tijdens deze ruilmiddagen hebt u gelegenheid om uw dubbele zegels te ruilen en op deze wijze,<br />

goedkoop, uw verzameling uit te breiden.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV De Wieken 1e woensdag v.d. maand,<br />

13.30 uur<br />

Start: 5 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis deelname<br />

Hennie Meeuwenberg<br />

071 – 36 141 98<br />

Fotoclub<br />

Door het volgen van deze cursus krijgt u beter inzicht in de mogelijkheden van uw fototoestel en krijgt u voorlichting over het fotograferen<br />

in allerlei omgevingen en omstandigheden. Tijdens de bijeenkomsten worden de foto’s bekeken van een opdracht en van<br />

positieve commentaren voorzien. Tijdens de bijeenkomst worden technieken met het fototoestel uitgeprobeerd en besproken. Er<br />

worden bijeenkomsten op beide locaties gehouden. Al met al voor de liefhebber een leuke en aangename tijdsinvulling met een leuke<br />

groep mensen. Opgeven voor deze cursus is noodzakelijk.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

KBO<br />

nr. 1080<br />

De Wieken<br />

3e vrijdag v.d. maand,<br />

14.00 uur<br />

Start: 21 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis deelname<br />

Janneko Peen-Giezen<br />

071 – 36 146 11<br />

DBO<br />

nr. 516<br />

Het Trefpunt<br />

2e dinsdag v.d. maand,<br />

10.00 uur<br />

Start: 11 september 20<strong>18</strong><br />

Gratis deelname<br />

Janneko Peen-Giezen<br />

071 – 36 146 11<br />

informatief en overig<br />

Informatie- & Thema-middagen<br />

De gezamenlijke ouderenbonden (DBO) organiseren regelmatig informatiemiddagen. Actuele en/of informatieve interessante onderwerpen<br />

komen daarbij aan de orde. De bijeenkomsten worden afwisselend in de Wieken of Het Trefpunt georganiseerd.<br />

Het programma voor 20<strong>18</strong> / 2019 is nog niet helemaal afgerond. Voor actuele informatie raadpleeg altijd de meest recente activiteitenagenda’s<br />

van uw ouderenbond in de eigen bladen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO,<br />

PCOB<br />

De Wieken,<br />

Vrijdag 28 september 20<strong>18</strong>. Aanvang 14.00 uur<br />

“De trein ons huis” (avontuurlijke reisverhaal van<br />

Nederland naar China en terug) door Anneke van<br />

Cuilenburg-Pasma<br />

Geen<br />

Elco Fritzsche<br />

06 – 5115 2160<br />

DBO,<br />

PCOB<br />

De Wieken<br />

Vrijdag 8 maart 2019. Aanvang 14.00 uur<br />

“Reis door Syrië en Jordanië” (zeer interessant en<br />

bijzonder reisverhaal) door Jan Oosting<br />

Geen<br />

Elco Fritzsche<br />

06 – 5115 2160<br />

12<br />

DBO, ANSV,<br />

KBO, PCOB<br />

De Wieken,<br />

Het Trefpunt,<br />

De Vinkenhof<br />

Zie aankondigingen in eigen bladen/nieuwsbrieven van de bonden.


Vieringen / Feestdagen / Overige bijeenkomsten<br />

Iedere ouderenbond heeft haar eigen vieringen omstreeks de jaarlijkse feestdagen. Daarnaast zijn er incidentele bijeenkomsten of<br />

activiteiten rondom bijv. carnaval, Koningsdag, sinterklaas, kermis etc..Raadpleeg de agenda’s in de maandbladen van de ouderenbonden<br />

en/of de websites voor de meest actuele informatie. KBO organiseert op zaterdag 22 september een gezellige bijeenkomst<br />

in de Wieken als opening van het nieuwe activiteiten-seizoen. ANSV opent het seizoen voor haar leden op 13 september in Het<br />

Trefpunt.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

KBO<br />

De Wieken<br />

Opening seizoen<br />

22 september 20<strong>18</strong> van 11.00 tot 16.00<br />

Gratis<br />

Annie van Beelen<br />

071 – 88 814 07<br />

ANSV<br />

Het Trefpunt<br />

Opening seizoen,<br />

13 september 20<strong>18</strong> van 14.00 – 16.00 uur<br />

Gratis<br />

Hennie Meeuwenberg<br />

071 – 36 141 98<br />

PCOB<br />

WZC<br />

Groot Hoogwaak<br />

Kerstviering, 21 december 20<strong>18</strong>, aanv. 14.30 uur<br />

Paasviering, Goede Vrijdag 19 april 2019,<br />

aanv. 14.30 uur<br />

Geen<br />

Leon Guijt<br />

06 – 2037 0408<br />

koken<br />

Samen koken, samen eten<br />

Bij de KBO kunt u 1 keer in de 14 dagen gezellig gezamenlijk eten in de pastorie van de St. Jeroens kerk en De Wieken.<br />

Afhankelijk van de aanmeldingen, koken we meerdere dagen per week. We beginnen ’s-morgens om 10.30 uur met<br />

koffie/thee. Onder het genot van een glaasje bereiden we vervolgens het diner en eten het in een gezellige sfeer onder<br />

de middag ook samen op. De kosten worden gezamenlijk gedeeld. Er zijn nog wat plaatsen vrij dus meldt u aan. Zowel<br />

voor dames en heren! Voor meer informatie kunt u bellen met Annie van Beelen, tel. 88 814 07.<br />

ANSV organiseert in Het Trefpunt de 1e maandag van de maand gezamenlijk koken en eten.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

KBO<br />

Parochie<br />

Centrum<br />

St. Jeroen<br />

De Wieken<br />

Dinsdag, woensdag en vrijdag<br />

(Parochie)<br />

Donderdag (de Wieken)<br />

Van 10.30 tot 13.30 uur<br />

Start : 4 september 20<strong>18</strong><br />

De kosten worden<br />

gezamenlijk gedeeld<br />

(gem. ± € 6,- per keer)<br />

Annie van Beelen<br />

071 – 88 814 07<br />

ANSV<br />

Het Trefpunt<br />

1 e Maandag v.d. maand<br />

Start : 3 september 20<strong>18</strong><br />

van 11.00 - 14.00 uur<br />

Informatie bij Ton Donders,<br />

± € 5,- per persoon<br />

per keer.<br />

Ton Donders<br />

071 – 36 149 81<br />

Samen eten op de vrijdag<br />

Hoe fijn en gezellig is het om samen te eten. Dit is mogelijk: elke vrijdag, in de even weken kunt u, aan de gezellige grote tafel in<br />

“De Wieken”, samen genieten van een heerlijke maaltijd. U krijgt een voorgerecht, hoofdgerecht en een heerlijk toetje geserveerd.<br />

U bent van harte welkom om te genieten van een heerlijke maaltijd en ......... van elkaars gezelschap!<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

DBO / WN De Wieken Om de 2 weken op vrijdag.<br />

Aanvang 12.00 uur<br />

Startdatum : 14 september 20<strong>18</strong><br />

€ 6,30 Jos de Haas<br />

Michaéla van Asch<br />

Henk van Dijk 071 – 711 4334<br />

13


modeshow<br />

Modeshow<br />

Zowel in het voorjaar als in het najaar organiseren de gezamenlijke bonden in beide dienstencentra een leuke modeshow. In de Wieken<br />

wordt dit verzorgd door van der Klooster Mode, in het Trefpunt door H & A Mode. De datums van de modeshows in het voorjaar 2019 zijn<br />

nog niet bekend, zie daarvoor de aankondigingen in de eigen maandbladen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

De Wieken<br />

Najaar : zat. 20 oktober 20<strong>18</strong><br />

Voorjaar 2019 : nog niet bekend<br />

aanvang 11.00 uur.<br />

Gratis toegang<br />

Annie van Beelen<br />

071 – 88 814 07<br />

DBO<br />

Het Trefpunt<br />

Zaterdag : 13 oktober 20<strong>18</strong><br />

aanvang : 10.45 uur<br />

Voorjaar 2019 : nog niet bekend<br />

Gratis toegang<br />

Hennie Meeuwenberg<br />

071 – 36 141 98<br />

reizen<br />

Het DBO hoopt het komend seizoen weer een of meerdere dagtochten te kunnen organiseren, zoals o.a. naar musea in combinatie met<br />

de bijeenkomsten Kunstgeschiedenis. Zomer 20<strong>18</strong> organiseert de KBO voor haar leden enkele dagtochten naar Rotterdam zoals vaartochten<br />

op de Eendracht, Nederlands grootste driemaster zeilschip (5-7 en 3-9). Ook is er een dagtocht naar Diergaarde Blijdorp (24-8).<br />

Verder staan er dit jaar zeker ook weer museum- en concertbezoeken of andere leuke dagtochten op het programma. Ook de KBOvakantieweek<br />

is een jaarlijks terugkerend fenomeen. Kijk voor meer details naar de aankondigingen in de eigen nieuwsbladen.<br />

Organisatie Bestemming Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

KBO<br />

Diergaarde Blijdorp,<br />

Rotterdam<br />

24 augustus 20<strong>18</strong><br />

van 10.00 - 17.00 uur<br />

€ 15,00 p.p.,<br />

incl. lunch € 20,00 p.p.<br />

Alleen voor KBO-leden<br />

Jacques Berbée<br />

071 – 36 138 58<br />

Divers<br />

Zie aankondigingen in de Nieuwsbrief en op de website: www.kbonoordwijk.nl<br />

ANSV<br />

Nog niet bekend<br />

Zie aankondigingen in De Senior en de website : www.ansv.nu<br />

Spel -kaartspelen<br />

Klaverjascompetitie<br />

Een kaartspel dat al meer dan 500 jaar zeer populair is in Europa is het klaverjassen. De oorsprong is niet bekend. Vanwege de typisch<br />

westerse speelkaarten, koning, vrouw en boer, is het klaverjassen waarschijnlijk een spel van Europese oorsprong. Er zit veel symboliek<br />

achter het huidige kaartspel. In vroegere tijden zaten er trouwens niet vier vrouwen in het spel maar ridders. Elk van de vier kleuren beeldt<br />

een aspect van de maatschappij uit. Druk bezochte activiteiten zijn het competitie klaverjassen. Tussen de ronden lekker kletsen, gezelligheid<br />

en sociale contacten met mensen van dezelfde leeftijd.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie / o.l.v.<br />

ANSV<br />

Het Trefpunt<br />

Elke woensdagmiddag, 13.30 uur<br />

Start: 5 september 20<strong>18</strong><br />

€ 5,- per maand<br />

Trudij Stagge<br />

06 – 1641 5657<br />

DBO<br />

De Wieken<br />

Elke dinsdagmiddag vanaf 13.30 uur<br />

Start : 4 september 20<strong>18</strong><br />

€ 1,- per keer<br />

Lucia Hoogkamer<br />

071 – 36 109 35<br />

14<br />

DBO<br />

Het Trefpunt<br />

2e en 4e zaterdag v.d. maand,<br />

13.30 uur, Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

€ 1,50 per keer<br />

Jan van Leeuwen<br />

071 – 36 131 56


Bridge<br />

Een aantal keren per week organiseert bridgeclub “Oudt Noortwijck” in De Wieken en Het Trefpunt bridgesessies voor haar leden. In de<br />

zomerperiode is er een zomerprogramma met vrije inloop voor leden.. Het programma gedurende het hele jaar voor zowel de eigen<br />

leden (winter) als de vrije inloop (zomer) kunt u altijd vinden in de activiteitenagenda van het DBO. Informatie is te verkrijgen bij de secretaris<br />

van “Oudt Noortwijck” dhr. Herman Honsbeek.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie en aanmelden<br />

Oudt<br />

Noortwijck<br />

Oudt<br />

Noortwijck<br />

Oudt<br />

Noortwijck<br />

De Wieken<br />

De Wieken<br />

Het Trefpunt<br />

Elke woensdagmiddag, 13.30 uur<br />

Start: 12 september 20<strong>18</strong><br />

Elke donderdagmorgen, 9.00 uur<br />

Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

Elke vrijdagmiddag, 13.30 uur<br />

Start competitie: 7 september 20<strong>18</strong><br />

Lidmaatschap<br />

van Bridgeclub<br />

“Oudt Noortwijck”<br />

€ 45,- p.p. per jaar<br />

Wijziging voorbehouden.<br />

Meer informatie bij<br />

Herman Honsbeek (secr.)<br />

tel. 071 – 36 115 51 of email:<br />

honsbeekladan@gmail.com<br />

Oudt<br />

Noortwijck<br />

Drives<br />

Het Trefpunt<br />

Openingsdrive: vrijdag 7 september 20<strong>18</strong>, aanvang 10.30 uur. Vooraf: zaal open 9.30 uur<br />

i.v.m. Ledenvergadering. Kerstdrive: vrijdag 21 december 20<strong>18</strong>, aanvang 13.00 uur<br />

Paasdrive: vrijdag 19 maart 2019, aanvang 13.00 uur (Goede Vrijdag)<br />

Oudt<br />

Noortwijck<br />

De Wieken<br />

Het Trefpunt<br />

Zomer programma 2019<br />

Start : woensdag 17 april 2019<br />

vrijdag 3 mei 2019<br />

Vrije inloop voor leden.<br />

Zie publicaties in<br />

maandblad/Nieuwsbrief<br />

Bridgecursus voor beginners<br />

Bridge is een spannend en boeiend kaartspel waaraan je veel plezier kunt beleven. Bij bridge speel je samen met je partner<br />

die tegenover je zit tegen twee tegenstanders. Op elk spel probeer je met je partner meer slagen te maken dan de tegenstanders.<br />

Dit klinkt moeilijker dan het in werkelijkheid is. Want iedereen kan bridge leren. Elk spel duurt ongeveer tien minuten. In competitieverband<br />

worden er meestal 24 spellen per sessie gespeeld. Voldoende kansen dus om je te revancheren na een spel dat niet zo<br />

goed ging. Omdat je steeds tegen andere paren speelt, is bridge een sociaal gebeuren. Je ontmoet veel verschillende mensen en je kunt<br />

het overal en tegen iedereen spelen. De spelregels zijn wereldwijd hetzelfde. Mevr. Lies de Meij is ook dit seizoen weer bereid gevonden<br />

u de grondbeginselen van het bridgen bij te brengen. Geïnteresseerd? Meldt u dan aan of neem contact op met mevr. de Meij voor meer<br />

informatie. Bij voldoende aanmeldingen, start de eerste cursus weer in oktober.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

nr. 605<br />

Het Trefpunt<br />

Woensdag van 10.00 tot 12.00 uur<br />

Start: Opgeven / in overleg<br />

Opm.: bij voldoende belangstelling!<br />

€ 30,- per 10 lessen Lies de Meij<br />

071 – 36 110 19<br />

Klaverjassen en Jokeren<br />

Klaverjassen is een oer Hollandse klassieker die zijn oorsprong vindt rond <strong>18</strong>90. De basis van het spel dateert terug tot de 14e eeuw.<br />

De toenmalige versie van het klaverjassen werd in de gehele Benelux gespeeld en stond bekend onder de naam vijfhonderden.<br />

Sindsdien is Klaverjas onderdeel geworden van de alledaagse Nederlandse taal. Wanneer het spelende team minder dan de helft van<br />

de punten haalt zijn ze nat ofwel ‘nat gegaan’. Nat gaan is inmiddels een gevleugelde en veel gebruikte uitdrukking in de Nederlandse<br />

taal. De betekenis van de naam Klaverjas is op te delen in twee delen. Het eerste deel ‘Klaver’, representeert de bloem en is tevens op<br />

het pak met kaarten te vinden. Het tweede gedeelte ‘jas’ is Oudhollands voor boer. Om deze reden is de boer in de troef de hoogste<br />

kaart. De negen wordt in het spel de ‘nel’ genoemd en levert net als de boer het hoogste aantal punten op binnen de troef. De troef is<br />

altijd meer punten waard dan de rest van de kaarten.<br />

Jokeren (ook bekend als: jokers, veertigen, veertigleggen) is een eenvoudig aan te leren spel met 104 speelkaarten en 2 jokers.<br />

Het kan thuis worden gespeeld of met een grotere groep mensen, onder wedstrijdleiding en verdeeld aan tafels.<br />

Elke maandag staan de tafels klaar in De Wieken om onder de bezielende leiding van de heren Jan Groenewoud en Bart v.d. Kwaak<br />

deel te nemen aan het klaverjassen en jokeren.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie / o.l.v.<br />

KBO<br />

De Wieken<br />

Elke maandag, 13.30 uur<br />

Start: 3 september 20<strong>18</strong><br />

(aanmelden v.a. 13.00 uur)<br />

€ 1,- per keer Jan Groenewoud<br />

071 – 88 927 08<br />

Bart v.d. Kwaak<br />

15


spel - overig - ontspanning<br />

Biljart Competitie<br />

De biljarttafel in De Wieken wordt elke dinsdagmorgen vanaf half 10 door een aantal liefhebbers op deskundige wijze bespeeld.<br />

De competitie start begin september en wordt afgewisseld met een Kerst- en Paastournooi.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV De Wieken Elke dinsdag vanaf 9.30 uur<br />

Start: 4 september 20<strong>18</strong><br />

€ 5,- per keer Cor Glasbergen<br />

06 – 1415 5517<br />

Bingo<br />

Het gezellige bingospel wordt meerdere keren per maand op diverse locaties georganiseerd. Gemiddeld zijn er 60 tot 80 deelnemers<br />

die een gezellige middag ervaren.<br />

Bingo komt van het spel Lotto, dat al sinds 1530 in Italië werd gespeeld. Bingo als naam komt als verbastering van Beano, de naam<br />

van het formulier waarop Bingo werd gespeeld in Amerika rond 1920. De naam Beano komt weer van de bonen, die werden gebruikt<br />

om de nummers af te dekken. In de Nederlandstalige landen staat het spel ook verkeerdelijk bekend als kienen. Deze naam<br />

is afgeleid van het Franse woord quine (vijf), verwijzend naar de 5 rijen en kolommen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie / o.l.v.<br />

KBO<br />

De Wieken<br />

1e donderdag v.d. maand, 14.00 uur<br />

Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

€ 3,- per plankje,<br />

€ 5,- per 2 plankjes<br />

Joke Raabe<br />

071 - 36 152 88<br />

DBO<br />

‘Damesbingo’<br />

De Wieken<br />

2e maandag v.d. maand, 20.00 uur<br />

Start: 8 oktober 20<strong>18</strong><br />

€ 10,- voor 9 ronden<br />

Joke Raabe<br />

071 – 36 152 88<br />

ANSV<br />

Het Trefpunt<br />

2e en 4e donderdag v.d. maand<br />

Aanvang: 14.00 uur<br />

Start: 13 september 20<strong>18</strong><br />

€ 2,50 per plankje (leden)<br />

€ 3,50 per plankje<br />

(niet-leden)<br />

Aad Passchier<br />

071 – 36 886 27<br />

DBO<br />

De Wieken<br />

Het Trefpunt<br />

“Zomer-bingo” ( jun-jul-aug )<br />

Dag en tijd nader te bepalen<br />

Gratis toegang,<br />

€ 3,- per plankje,<br />

€ 5,- per 2 plankjes<br />

Zie aankondigingen in<br />

maandblad/Nieuwsbrief<br />

Bowlen<br />

Dit spel is ontstaan uit het aloude spel “kegelen”, het is een sport waarbij de speler door middel van een bowlingbal moet<br />

proberen om alle tien de pins omver te gooien. Bowling wordt in Europa en de Verenigde Staten veel beoefend als recreatie.<br />

In Nederland en België wordt bowling als sport steeds meer in competitieverband gespeeld. Ga gezellig 1 x per maand<br />

met een clubje bowlen, eind van het seizoen worden de scores opgeteld en wordt een wisselbeker aan de winnaar uitgereikt.<br />

Het komend seizoen trekken de spelers van ANSV en KBO Noordwijk gezamenlijk ten strijde om de wisselbeker.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV<br />

nr. 2610<br />

KBO<br />

nr. 1050<br />

All American<br />

Bowling,<br />

Langelaan 2,<br />

Noordwijkerhout<br />

4e donderdag v.d. maand<br />

Aanvang : 14.00 uur<br />

Start: 27 september 20<strong>18</strong><br />

Bijdrage € 40,- p.p.<br />

per seizoen<br />

Tilly van Zuijlen<br />

071 – 36 104 82<br />

16


Jeu de boules<br />

Van origine een frans spel, dat altijd midden in het dorp gespeeld wordt. Bij de KBO kunt u het gehele jaar door Jeu de boules spelen, we<br />

houden geen zomerpauze. Het is een leuk spel en goed voor het bewegen. Er wordt gespeeld op donderdag maar bij voldoende belangstelling<br />

komt de maandag erbij. Bij de ANSV spelen de koersbaldeelnemers het Jeu de boules spel tijdens de zomermaanden (bij goed<br />

weer) op donderdagavond op de buitenbaan bij Groot Hoogwaak.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

KBO<br />

WZC huize<br />

Jeroen<br />

Jeroenspark 1<br />

Elke donderdag vanaf 13.30 uur<br />

Start: 6 september 20<strong>18</strong><br />

(Eventueel maandags - zie tekst!)<br />

Gratis deelname<br />

John Peeters<br />

071 - 36 103 71<br />

ANSV<br />

Groot Hoogwaak<br />

’s Zomers bij goed weer<br />

donderdagavond vanaf 19.00 uur<br />

Gratis deelname<br />

Greet van Beelen<br />

071 – 36 166 77<br />

Koersbal<br />

Dit spel wordt gespeeld op een mat van 8x2 meter, vier zwarte en vier gele koersballen, een jack en een meetlint. De bedoeling van het<br />

spel is de koersbal (gele of zwarte) zo dicht mogelijk bij de jack (kleine witte bal) te rollen. De koersbal is niet helemaal rond waardoor<br />

deze bij het afremmen een curve (bocht) maakt. De volgorde van spelers wordt vastgesteld aan de hand van voorgaande ranglijsten.<br />

De overige spelers zitten er omheen om zo het spel goed te kunnen volgen.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV Het Trefpunt Elke woensdag van 13.30 – 16.15 uur<br />

Start: 5 september 20<strong>18</strong><br />

€ 10,- per seizoen Greet van Beelen<br />

071 – 36 166 77<br />

Sjoelen<br />

Elke woensdagmiddag is het een gezellige drukte in de grote zaal van het Trefpunt, ANSV noemt het de spelmiddag.<br />

Drie verschillende bezigheden waarbij aan één van de tafels de deelnemers bij de sjoelbakken staan. Sjoelen wordt gezien als een<br />

gezelschapsspel maar wordt ook heel serieus beoefend door de deelnemers.<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

ANSV Het Trefpunt Elke woensdag vanaf 13.30 uur<br />

Start: 5 september 20<strong>18</strong><br />

€ 10,- per seizoen Aart Mulder<br />

071 – 36 491 08<br />

Sociëteit en vrije inloop<br />

U kunt op alle werkdagen in zowel De Wieken als in Het Trefpunt gewoon even binnenlopen voor praatje, een kop koffie of een<br />

drankje. Maar ook voor een spelletje biljart of een potje schaken of kaarten. Een gratis internetverbinding (Wifi) is beschikbaar, dus<br />

geen probleem voor uw laptop, tablet of smartphone. De toegang is vrij, tenzij de zaal is verhuurd. We zien u graag komen…<br />

Organisatie Locatie Dag en aanvangstijd Kosten Informatie<br />

DBO<br />

De Wieken<br />

Op werkdagen;<br />

Ma-wo-vrijdag, van 9.00 tot 17.00 uur<br />

Di-donderdag, van 13.30 tot 17.00 uur<br />

Vrije inloop (gratis)<br />

Vrije inloop vervalt als de<br />

zaal verhuurd is aan derden<br />

DBO<br />

Het Trefpunt<br />

Maandag t/m vrijdag (werkdagen)<br />

Van 9.00 tot 17.00 uur<br />

2e en 4e zaterdag v.d. maand,<br />

13.30 uur. Start 8 september 20<strong>18</strong><br />

Vrije inloop (gratis)<br />

Vrije inloop vervalt als de<br />

zaal verhuurd is aan derden<br />

17


Rijbewijs verlengen<br />

Verloopt uw rijbewijs op of na uw 75e verjaardag? Om ook na uw 75e te mogen blijven rijden, moet u ‘rijgeschikt’ zijn. Dat wil<br />

zeggen: volgens wettelijke regels geestelijk en lichamelijk in staat om te rijden. Dat is belangrijk voor de verkeersveiligheid.<br />

Daarom moet u vanaf uw 75e bij iedere rijbewijsverlenging gekeurd worden. Deze regel geldt niet voor brommerrijbewijzen.<br />

De Eigen verklaring<br />

Om uw rijgeschiktheid te kunnen beoordelen, stelt het CBR u een aantal vragen over uw gezondheid. Deze vragen staan op<br />

het formulier ‘Eigen verklaring met geneeskundig verslag (75+)’. Een deel vult u zelf in, een ander deel vult een arts in. Een<br />

‘Eigen verklaring’ kunt u kopen bij het Gemeentehuis of via het internet ( www.cbr.nl ).<br />

Medische keuringen<br />

Als u één of meer vragen met ‘ja’ heeft beantwoord, moet u naar een arts. Die arts maakt een aantekening op uw Eigen<br />

verklaring. U kunt zelf bepalen welke arts u bezoekt. Uw eigen huisarts doet dit meestal niet. Dit heeft te maken met de<br />

vertrouwensrelatie die u met uw huisarts heeft.<br />

Voor keuringen kunt u terecht bij de volgende artsen(praktijken):<br />

Noordwijk<br />

• Atrium dr. E.E.F. Hendriks 071-36 464 33 € 35,-<br />

• Vinkeveld (U hoeft geen patiënt te zijn) 071-36 202 77 € 37,80<br />

Leiden (en op afspraak in Noordwijk)<br />

• Medi Partners, Pompoenweg 9, Leiden 071-57 284 34 / 06-22 9475 48<br />

Crown Business Center, 2e etage<br />

Dr. Kamerling € 25,- (leden ouderenbond € 20,-)<br />

Adressen diverse locaties in Noordwijk:<br />

Dienstencentrum Het Trefpunt, Schoolstraat 2 071-711 4334<br />

Dienstencentrum De Wieken, Wassenaarsestraat 5 071-711 4334<br />

Dienstencentrum De Vinkenhof, Achterzeeweg 1 06-2398 7708<br />

All American Bowling, Langelaan 2, Noordwijkerhout 0252-372 202<br />

Parochiehuis St. Jeroen, van Limburg Stirumstraat 24 071-361 2590<br />

WZC Groot Hoogwaak, Groot Hoogwaak 1 071-368 8888<br />

WZC Huize Jeroen, Jeroenspark 1 071-365 1700<br />

Zwembad Binnenzee, Nieuwe Zeeweg 165 071-361 3333<br />

Gymzaal Stijntjesduinstraat 36-A<br />

website ANSV:<br />

www.ansv.nu<br />

website KBO:<br />

www.kbonoordwijk.nl<br />

website PCOB:<br />

www.pcob.nl/inderegio/zuid-holland/noordwijk<br />

<strong>18</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!