07.01.2020 Views

2020 01 08 Alexander Melnikov + Isabelle Faust + Jean-Guihen Queyras

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Toelichting<br />

onhoorbaar waren’. Die première was de<br />

laatste keer dat Beethoven in het openbaar<br />

optrad.<br />

Beethoven droeg het trio op aan zijn leerling,<br />

goede vriend en weldoener, aartshertog<br />

Rudolph. Rudolph was de jongste zoon<br />

van de Oostenrijkse keizer Leopold II.<br />

Gezondheidsproblemen staken een stokje<br />

voor de militaire carrière die zijn vader voor<br />

hem had uitgestippeld. In plaats daarvan<br />

trad hij toe tot de geestelijkheid. Maar<br />

pianospelen was zijn lust en zijn leven; van<br />

1803 tot 1824 kreeg hij les van Beethoven.<br />

Rudolph schijnt voortreffelijk gespeeld te<br />

hebben. Ze werden vrienden en op den duur<br />

gaf Beethoven hem ook nog muziektheorie<br />

en compositie. Beethoven klaagde wel<br />

eens, dat al die lessen hem stoorden bij<br />

het componeren, maar het leek hem beter<br />

om dat niet tegen Rudolph te zeggen. Erg<br />

verstandig, omdat deze er vanaf 1809 garant<br />

voor stond dat Beethoven zich geen zorgen<br />

meer hoefde te maken over zijn inkomen.<br />

Beethoven droeg aan hem meer werken op<br />

dan aan anderen, waaronder het Vierde en<br />

Vijfde pianoconcert, drie pianosonates, zijn<br />

laatste vioolsonate, de Missa Solemnis en de<br />

Grosse Fuge.<br />

in de variatievorm. De verheven sfeer van<br />

het Andante wordt ruw verstoord door het<br />

hupse en humoristische van de finale. Dat<br />

soort trucs haalde Beethoven vaker uit als<br />

hij aan de piano zat te improviseren. Als hij<br />

zijn toehoorders bijna in trance had gebracht<br />

met zijn diepzinnigheden, beukte hij ineens<br />

met zijn vuist op de piano, begon bulderend<br />

te lachen en riep uit: ‘Jullie zijn allemaal<br />

stommelingen’. Het was dan net alsof hij zich<br />

schaamde voor de innige momenten die het<br />

publiek en hij net samen hadden beleefd.<br />

Tekst toelichting: Thijs Bonger<br />

Het eerste deel begint verwachtingsvol<br />

en geheimzinnig, waarna het gigantische<br />

compositorische bouwwerk zich ontvouwt.<br />

Er volgt een dansant Scherzo, lichtvoetig en<br />

enigszins naïef. Het middendeel daarvan,<br />

het trio, is weer mysterieus. Het Andante<br />

begint als een plechtige hymne en bewijst<br />

weer eens dat Beethovens grote kracht lag<br />

7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!