23 magazine Leef!
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Lorem ipsum<br />
Magazine<br />
NAJAAR 2019 # <strong>23</strong><br />
INFORMATIEMAGAZINE<br />
VOOR ALLE NOORDWIJKERS<br />
GRATIS BEZORGD IN DE ZILK<br />
NOORDWIJKERHOUT<br />
NOORDWIJK<br />
voor geluk Samen<br />
voor geluk Samen<br />
geluk Samen<br />
voor geluk<br />
gaan<br />
voor<br />
gaan<br />
Samen<br />
gaan<br />
voor<br />
geluk<br />
voor geluk Samen gaan<br />
gaan<br />
eluk Samen gaan voor geluk Samen gaan voor geluk Samen gaan<br />
gSamen gaan voor
Weten wat<br />
uw tuin nodig<br />
heeft!<br />
Wij zijn een compleet tuincentrum en<br />
bieden een breed assortiment aan.<br />
U kunt bij ons terecht voor uw gehele tuin,<br />
van tuingereedschap tot tuinmeubelen, voor<br />
uw huis en dier.<br />
Daarnaast verkopen wij barbecues van o.a.<br />
Weber én bent u ook voor sfeerartikelen en<br />
leuke kado’s bij ons aan het goede adres.<br />
Kom langs en laat u inspireren en adviseren!<br />
Alles voor dieren!<br />
In ons tuincentrum vindt u alles voor uw<br />
honden, katten, knaagdieren, vogels en vissen.<br />
Heeft u advies nodig over welke producten<br />
geschikt zijn voor uw huisdier?<br />
Op de dierenafdeling van Tuinextra loopt altijd<br />
iemand rond die u er alles over kan vertellen.<br />
Van Berckelweg 51, Noordwijk<br />
www.tctuinextra.nl | Tel. 071 - 361 21 77<br />
Heeft u al onze klantenpas?<br />
Geniet van voordelen en speciale acties!<br />
Informeer bij onze kassa!
Welkom!<br />
Samen maken we <strong>Leef</strong>!<br />
Februari 2014; de 1e editie van het <strong>magazine</strong> <strong>Leef</strong>! wordt in Noordwijk<br />
huis aan huis verspreid. September 2019; de <strong>23</strong>e editie van <strong>Leef</strong>! wordt<br />
in de fusiegemeente Noordwijk huis aan huis verspreid…<br />
Hallo Noordwijkers, Noordwijkerhouters en Zilkers! Vol trots presenteren we u<br />
het nieuwste nummer van <strong>Leef</strong>!, ons sociaal betrokken <strong>magazine</strong>. Een blad voor<br />
en door alle Noordwijkers.<br />
In 2013 werd de stichting Welzijn Senioren Noordwijk (WSN) opgericht. Deze<br />
stichting zocht een platform om Noordwijkse senioren op de hoogte te houden<br />
van lokale ontwikkelingen. Hen actief te informeren, betrekken én inspireren.<br />
Buro Binnen werd gevraagd de huisstijl voor de stichting te ontwerpen en<br />
een nieuw <strong>magazine</strong> te ontwikkelen. Om het initiatief te financieren werden<br />
lokale participanten benaderd. En dat leidde tot de geboorte van een nieuw,<br />
informatief, kwartaalblad: <strong>Leef</strong>!<br />
Thomas<br />
Het <strong>magazine</strong> richt zich allang niet meer alleen op senioren. Jongeren en<br />
ouderen, mannen, vrouwen, genderneutralen, gelovigen, ongelovigen, singles,<br />
stellen, gezinnen, mensen met een beperking of ziekte; kortom iedereen die<br />
leeft! Iedereen die meedoet aan onze lokale samenleving. <strong>Leef</strong>! laat met positieve<br />
voorbeelden zien hoe mensen problemen overwinnen. <strong>Leef</strong>! stimuleert mensen<br />
de regie over hun leven weer in eigen hand te nemen. <strong>Leef</strong>! schrijft over<br />
inwoners die anderen inspireren. Het delen van die verhalen werkt verbindend<br />
en geeft onze samenleving een positieve impuls. <strong>Leef</strong>! brengt mensen samen.<br />
En samen maken we <strong>Leef</strong>! We danken alle enthousiaste inwoners en<br />
ondernemers die een bijdrage hebben geleverd aan dit nieuwe nummer.<br />
Heeft u ideeën, kent u inspirerende mensen of bent u op de hoogte van mooie<br />
initiatieven? Laat het onze redactie weten.<br />
Geniet van uw nieuwe <strong>Leef</strong>! We wensen u veel leesplezier.<br />
Thomas Steenvoorden<br />
Pauline de Ruiter<br />
Buro Binnen<br />
Pauline<br />
PS Naast de vertrouwde Noordwijkse participanten: de Gemeente Noordwijk,<br />
Welzijn Noordwijk, De ouderenbonden ANSV en KBO, Woonzorgcentrum Groot<br />
Hoogwaak, ‘s Heeren Loo, Bibliotheek Bollenstreek, Marente, Noordwijkse<br />
Woningstichting en Grand Hotel Huis ter Duin, zijn we blij met de aanmelding van<br />
woningstichting Sint Antonius van Padua en Topaz Munnekeweij. Natuurlijk hopen<br />
we op extra participanten die dit <strong>magazine</strong> willen ondersteunen. Het is ook<br />
mogelijk om een advertorial of advertentie te plaatsen. Neem contact op als u<br />
meer wilt weten over de mogelijkheden: redactieleef@burobinnen.nl<br />
1
Magazine<br />
NAJAAR 2019 # <strong>23</strong><br />
L o r e m i p s u m<br />
INFORMATIEMAGAZINE<br />
VOOR ALLE NOORDWIJKERS<br />
GRATIS BEZORGD IN DE ZILK<br />
NOORDWIJKERHOUT<br />
NOORDWIJK<br />
8<br />
Reuring in Noordwijk<br />
30<br />
Colofon<br />
voor geluk Samen<br />
geluk Samen<br />
voor geluk<br />
voor<br />
voor geluk Samen<br />
gaan<br />
gaan<br />
Samen<br />
gaan<br />
voor<br />
geluk<br />
gaan<br />
gSamen gaan voor<br />
voor geluk Samen gaan<br />
eluk Samen gaan voor geluk Samen gaan voor geluk Samen gaan<br />
<strong>23</strong>-09-19 07:43<br />
10<br />
voor geluk Samen<br />
geluk Samen<br />
voor geluk<br />
voor<br />
voor geluk Samen<br />
gaan<br />
gaan<br />
Samen<br />
gaan<br />
voor<br />
geluk<br />
gaan<br />
gSamen gaan voor<br />
voor geluk Samen gaan<br />
eluk Samen gaan voor geluk Samen gaan voor geluk Samen gaan<br />
De Zilk bruist!<br />
Herdenken<br />
verdronken<br />
redders<br />
19 1919<br />
Magazine <strong>Leef</strong>! is een uitgave van Buro Binnen<br />
in samenwerking met gemeente Noordwijk.<br />
Magazine <strong>Leef</strong>! verschijnt vier keer per jaar.<br />
Editie 24 verschijnt december 2019.<br />
REDACTIE: Yvonne Andrée Wiltens, Harm<br />
Dragt, Frans van Duijn, Willem van den Haak,<br />
May-lisa de Laat, Caroline Spaans, Marieke<br />
Voorn en Sybylle Kroon.<br />
CONCEPT, VORMGEVING EN FOTOGRAFIE:<br />
Pauline de Ruiter en Thomas Steenvoorden<br />
Buro Binnen, Noordwijk<br />
REDACTIEADRES EN ADVERTEREN:<br />
Redactie Magazine <strong>Leef</strong>!<br />
Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk<br />
redactieleef@burobinnen.nl<br />
Tel. 06 54 96 17 16<br />
www.<strong>magazine</strong>leef.nl<br />
VERSPREIDING: Magazine <strong>Leef</strong>! wordt gratis huis<br />
aan huis verspreid in heel Noordwijk, 18.500 expl.<br />
© Magazine <strong>Leef</strong>! 2019. Niets uit deze uitgave mag<br />
op welke manier dan ook worden gereproduceerd<br />
zonder uitdrukkelijke schriftelijke toestemming<br />
van de uitgever.<br />
Cultuur verbindt<br />
16<br />
Voetbalclubs in beeld<br />
32<br />
52<br />
Sterrenkijken<br />
Sterrenkijken<br />
24 56<br />
Dit huis-aan-huis <strong>magazine</strong> wordt elk kwartaal<br />
gratis bezorgd bij alle Noordwijkers en<br />
is de spreekbuis van haar participanten als<br />
het gaat om communicatie in het sociale<br />
domein. Daarnaast zoekt de redactie naar<br />
onderwerpen die betrekking hebben op<br />
het welzijn van de Noordwijkers in de<br />
meest brede zin van het woord. Ideeën<br />
of suggesties? Laat het ons weten!<br />
redactieleef@burobinnen.nl<br />
Vitale Noordwijker<br />
Jan Laan
Inhoud<br />
oror<br />
04 Vier kernen<br />
Historie van Noordwijk<br />
08 Reuring<br />
Breidt uit in heel Noordwijk<br />
10 Cultuur verbindt<br />
Muziek in de hoofdrol<br />
14 Voetbal historie<br />
Partijtje oervoetbal<br />
16 Voetbalclubs<br />
UIt de lucht gezien<br />
24 Gerrit Marijt<br />
Oudste ex-voetballer<br />
26 OJiNG<br />
De kerk is van iedereen<br />
30 Co en Lo<br />
Zilkers in hart en nieren<br />
32 Herdenken<br />
De ramp uit 1919<br />
34 Stichting LUMEN<br />
Jezelf zijn<br />
43 Nieuwbouw Museum<br />
Zoekt steun<br />
44 Dolle Dinsdag<br />
Foute familie<br />
46 Puzzel<br />
50 Stichting Met je Hart<br />
Eenzaamheid onder ouderen<br />
52 Sterrenkijken<br />
Vanuit je achtertuin<br />
56 Jan Laan<br />
Doorzetter<br />
58 Tafeltennis<br />
Europe Youth Top 10<br />
62 Phychiatrische instellingen<br />
In Noordwijk<br />
70 Zweefvliegen<br />
Vliegen als een vogel<br />
Avroil<br />
66 Arno de Fuijk<br />
Samen is niet alleen<br />
80 Sportarts Lex Mulder<br />
Priiatn<br />
06 Gemeente Noordwijk<br />
Samenwerking<br />
13 Ouderenbonden<br />
28 Noordwijkse woningstichting<br />
<strong>Leef</strong>baarheid in de buurt<br />
36 Welzijn Noordwijk<br />
Effe buurten<br />
38 De gouden driehoek<br />
Hotels werken samen<br />
40 ‘s Heeren Loo<br />
Palliatieve zorg<br />
42 Padua<br />
Blijft zelfstandig<br />
48 ‘s Heeren Loo<br />
Time-out<br />
49 Welzijn Noordwijk<br />
Meet up Noordwijk<br />
54 Holland Rijnland<br />
Samen sta je sterker<br />
60 Topaz Munnekeweij<br />
Bijzonder ouderenvervoer<br />
68 Groot Hoogwaak<br />
Elkaar ontmoeten<br />
73 Koffie en geldzaken<br />
74 Bibliotheek<br />
76 Marente<br />
78 Welzijn Noordwijk<br />
Terugblik nazomerfestival<br />
Priiatnvn<br />
mgzn ef!<br />
Gemeente Noordwijk • Welzijn<br />
Noordwijk • De ouderenbonden ANSV<br />
en KBO • Woonzorgcentrum Groot<br />
Hoogwaak • ‘s Heeren Loo, zorg voor<br />
mensen met een verstandelijke<br />
beperking • Bibliotheek Bollenstreek<br />
• Noordwijkse Woningstichting<br />
• Grand Hotel Huis ter Duin<br />
• Woningstichting Padua<br />
• Topaz Munnekeweij<br />
nja 09- umr2<br />
Samen, want samen<br />
maakt gelukkiger!<br />
Met veel plezier heet ik nieuwe lezers van <strong>Leef</strong>! welkom, want<br />
met ingang van deze <strong>23</strong>ste editie verspreiden we 18.500 exemplaren<br />
van <strong>Leef</strong>! in alle vier de kernen van Noordwijk. Daar zijn<br />
wij als redactie heel blij mee, want het verbreedt niet zo maar<br />
de lezerskring maar zal ongetwijfeld helpen om onze missie<br />
waar te maken: u een leuk en interessant blad te bieden dat<br />
helpt om zelf zoveel mogelijk de regie over uw leven te houden!<br />
In deze editie weer veel artikelen over mensen, hun leven en<br />
belevenissen. Over initiatieven die bedoeld zijn elkaar te ontmoeten.<br />
Reuring breidt uit naar Noordwijkerhout en De Zilk,<br />
de stichting ‘Met je Hart’ biedt gelegenheid om mensen te ontmoeten<br />
en met de Tuktuks van Topaz kan je overal komen.<br />
Ook Groot Hoogwaak biedt de gelegenheid om middels een<br />
gezellige maaltijd anderen te ontmoeten.<br />
Werken aan je fitheid kan straks bij Jorien Boot die een danscursus<br />
voor 60plussers opstart, Jan Laan die laat zien dat hij<br />
zich niet laat beperken door zijn handicap, en een eerste artikel<br />
in een serie over voetbal, van start gegaan met een wedstrijd<br />
langs de Gooweg.<br />
U weet toch altijd alle antwoorden bij televisiequizzen? Dan<br />
moet u zeker mee gaan doen aan Meet Up: een gezellige avond<br />
in Café de Wels in Noordwijk aan Zee waar u in ter plekke<br />
samengestelde teams met anderen de strijd aangaat in een<br />
pubquiz. Op 17 oktober is er weer een.<br />
Wat je ook samen kunt doen is zorgen voor het behoud van<br />
ons erfgoed: het Genootschap Oud Noordwijk moet nodig haar<br />
gebouw vernieuwen en uitbreiden om het verzamelde erfgoed<br />
beter te kunnen tonen en roept u op om die plannen te steunen.<br />
De Oude Jeroenskerk heeft voor dat zelfde doel een stichting<br />
opgericht en kan uw ondersteuning ook goed gebruiken.<br />
En wat je samen moet doen is werken aan de leefbaarheid van<br />
je buurt.: houdt het een beetje leuk voor elkaar is dan het motto.<br />
Samen: je raakt er niet over uitgepraat.<br />
Alleen is maar alleen, maar als dat je niet<br />
gelukkig maakt zijn er volop mogelijkheden<br />
om samen iets te gaan doen.<br />
Deze editie van <strong>Leef</strong>! staat er weer vol mee.<br />
Ik wens u weer veel leesplezier,<br />
FasBunel<br />
Redactievoorzitter
HARRIE SALMAN
Historie<br />
Noordwijk en Noordwijkerhout<br />
na 800 jaar weer samen<br />
In bewaard gebleven oorkonden die in 1198, 1203 en 1205 het<br />
licht zagen is de naam van Hugo van Norteke te vinden. “Hij<br />
werd en wordt alom beschouwd als de heer van het toen nog<br />
ongedeelde Noordwijk. Hugo had waarschijnlijk twee zonen<br />
die de voornamen Gerardus en Wilhelmus meekregen. Hun<br />
namen zijn als getuigen opgevoerd in een ondertekende<br />
oorkonde van 1<strong>23</strong>1. Niet bekend is wanneer, maar vermoedelijk<br />
in of kort voor 1<strong>23</strong>1 hebben Gerard en Willem besloten om<br />
Noordwijk onder hen te verdelen. Gerard kreeg het zuidelijke<br />
deel dat bestond uit een gebied met vruchtbare klei en het al<br />
bestaande Noordwijk Binnen. Willem kreeg het beheer en de<br />
zeggenschap over een minder groot deel ten noorden hiervan.<br />
Het betrof de strandwal en de strandvlakten aan beide<br />
weerskanten waar toen der tijd veen werd gewonnen.<br />
De geschiedenis van Noordwijk Binnen<br />
Noordwijk Binnen bestond al in de 9e eeuw als nederzetting<br />
waar de uit Schotland afkomstige monnik St. Jeroen een<br />
kerkje zou hebben gebouwd. Het is diezelfde Jeroen die<br />
Noordwijk Binnen in de vaart der volkeren heeft opgestuwd al<br />
was de aanleiding minder feestelijk. Hij werd namelijk bij een<br />
inval van de Vikingen onthoofd. “Toen zijn vermeende schedel<br />
kort na 1300 werd gevonden trok dat zo veel bedevaartgangers<br />
dat Noordwijk Binnen groot en welvarend werd. Dat<br />
leidde zelfs in 1398 en 1399 tot de status van stad. Daarna behield<br />
Noordwijk Binnen haar stedelijke allure niet in de laatste<br />
plaats omdat de adel er graag woonde. De toestroom van bewoners<br />
- in het peiljaar 16<strong>23</strong> woonden er 1469 mensen -<br />
zorgde ook voor een bloei in de nijverheid, waarbij met name<br />
de fabricage van touw en de kruidenteelt de huidige kern op<br />
de kaart zette.” Op de vruchtbare klei in het buitengebied<br />
woonden toen zo’n 280 mensen verdeeld over 43 boerderijen.<br />
Daar werd met name kaas en boter geproduceerd die zijn weg<br />
vonden naar de Leidse markt.<br />
De geschiedenis van Noordwijk aan Zee<br />
Noordwijk aan Zee is veel jonger dan Noordwijk Binnen.<br />
De kern is vermoedelijk in de 14e eeuw ontstaan toen er<br />
zich vissers vestigden. De behoefte aan een kerk werd vorm<br />
gegeven met de bouw van een kapel. Een school volgde<br />
later en wel in 1611. Dat was ook wel nodig want in peiljaar<br />
16<strong>23</strong> woonden er 689 mensen. Ruim 200 jaar stond de<br />
visserij centraal en was Noordwijk aan Zee een echt vissersdorp.<br />
Maar vanaf 1866 werd deze bedrijvigheid hand over<br />
hand verdrongen door het toerisme dat tot nu toe de lokale<br />
economie bepaalt. In slechts enkele decennia groeide Noordwijk<br />
aan Zee uit tot een mondaine badplaats. Belangrijke<br />
motor achter de omwenteling was toenmalig burgemeester<br />
Pické. Hij gaf in 1883 ook de aanzet voor de ontwikkeling van<br />
een villawijk in de duinen. Het werd de eerste in Nederland.<br />
In latere tijden werd het toerisme in het najaar en in de wintermaanden<br />
aangevuld met congresgangers die een jaarrond<br />
exploitatie van de grote hotels mogelijk maken en die<br />
er voor zorgen dat er twaalf maanden reuring is in deze kern.<br />
De geschiedenis van Noordwijkerhout<br />
Eeuwen lang was Noordwijkerhout een boerendorp. In basis<br />
was het een ontginningsdorp. Opvallend is dat er rond de<br />
splitsing van Noordwijk en Noordwijkerhout al een kerk werd<br />
gebouwd voor het toen nog zeer geringe aantal inwoners. “In<br />
de archieven is te lezen dat er ook in 1561 nog maar een paar<br />
huizen rond de kerk stonden. In peiljaar 16<strong>23</strong> was dat aantal<br />
uitgegroeid tot 25, waarin in totaal 93 (voornamelijk arme)<br />
mensen woonden. Het buitengebied was drukker bevolkt met<br />
zo’n 440 inwoners die onderdak vonden in de toen aanwezige<br />
75 boerderijen. De boeren zijn zich later vooral gaan bezighouden<br />
met het kweken van bollen. Kenmerkend zijn de vele<br />
vooruitstrevende ondernemers die Noordwijkerhout heeft<br />
voortgebracht. Ook zijn er de nodige Noordwijkerhouters<br />
succesvolle emigranten geworden in vooral Canada en de<br />
Verenigde Staten van Amerika.<br />
De geschiedenis van De Zilk<br />
De geschiedenis van De Zilk gaat terug naar de 14e eeuw toen<br />
het gebied werd ontgonnen. “In peiljaar 16<strong>23</strong> telde de huidige<br />
kern 16 boerderijen waar 88 mensen hun onderdak vonden.<br />
Sinds 1843 hebben de inwoners de beschikking over een<br />
school en vanaf 1920 staat er een Roomkatholieke kerk.<br />
Daarvoor bezochten de gelovigen vooral de kerk in Hillegom<br />
en Vogelenzang. Wat gelet op de ligging meer voor de hand<br />
ligt dan een bezoek aan Noordwijkerhout.” Het huidige dorp<br />
dateert van na de Tweede Wereldoorlog.<br />
Met de fusie tussen Noordwijk en Noordwijkerhout die op<br />
1 januari van dit jaar een feit werd blijkt de cirkel weer rond.<br />
De band tussen beide werd rond 1<strong>23</strong>1 verbroken en is nu weer<br />
hersteld. De vier kernen trekken samen op.<br />
NOORDWIJK IN DE 18E EEUW<br />
5
Gemeente Noordwijk<br />
Twee ambtelijke organisaties<br />
werken vanaf begin dit jaar samen<br />
DE NIEUWE OPEN WERKRUIMTE IN HET<br />
GEMEENTEKANTOOR NOORDWIJKERHOUT<br />
Directeur Robert van Zijl (links) & Gemeentesecretaris Carsten Hof.<br />
Hof: ‘Wij zitten in een enerverend<br />
proces waar ik veel energie uit haal’<br />
6<br />
Een fusie tussen twee gemeenten brengt heel veel te<br />
weeg. Oneindig veel zaken dienen er geregeld te worden.<br />
Neem de, voor de inwoners belangrijke, harmonisatie van<br />
de belastingen. Het merendeel van de werkzaamheden<br />
kwam en komt nog voor rekening van de medewerkers in<br />
de voorheen twee afzonderlijke ambtelijke organisaties.<br />
Die zijn door de fusie in elkaar geschoven wat ook niet van<br />
de ene op de andere dag leidt tot een geoliede machine.<br />
TEKST HARM DRAGT BEELD BURO BINNEN<br />
Het nieuwe college en de nagenoeg geheel vernieuwde gemeenteraad,<br />
waar nauw mee samengewerkt moet worden,<br />
maken de klus er niet gemakkelijker op. Als er dan ook nog<br />
besloten wordt om over te gaan op ‘het nieuwe Noordwijkse<br />
werken’ ligt het voor de hand dat er een ware zoektocht<br />
gaande is hoe men alles zo goed mogelijk op de rit kan krijgen.<br />
De baas van het ambtelijk apparaat, gemeentesecretaris<br />
Carsten Hof wil de lezers van Magazine <strong>Leef</strong>! graag uitleggen<br />
hoe de (gemeentelijke) vlag er momenteel bij hangt.<br />
Carsten Hof oogt ondanks de grote taak die hij moet klaren<br />
ontspannen en gaandeweg het gesprek blijkt er een aangename<br />
openheid van zijn kant. “Wij zijn op 1 januari van dit jaar<br />
met 270 medewerkers gestart, waarvan grofweg een derde in<br />
Noordwijkerhout werkzaam was en twee derde in Noordwijk.
Een aantal vacatures is nog niet ingevuld maar eind van dit<br />
jaar moet iedereen aan boord kunnen zijn en is de organisatie<br />
met zo’n 300 medewerkers op sterkte. Het werd mij al snel<br />
duidelijk dat de werkwijze van beide organisaties uiteen liep.<br />
Noordwijkerhout ademde de sfeer van easy going en wij<br />
lossen het met elkaar wel op. In Noordwijk was het allemaal<br />
veel meer ingeregeld. Er is de nodige energie nodig om op<br />
dit punt met elkaar op één lijn te komen. Waarbij in de nieuw<br />
samengestelde teams vastgesteld moet worden welke aanpak<br />
waar het beste werkt.”<br />
“Al voor mijn aantreden was, na bezoeken aan verschillende<br />
gemeenten, politiek besloten om voor een nieuwe manier<br />
van werken te kiezen. Eén die overigens past in mijn eigen<br />
kijk op de zaken en bij mijn ambitie. Wij hebben er wel een<br />
Noordwijks model van gemaakt. De voorheen aanwezige<br />
hierarchie is al deels los gelaten - wij hebben geen afdelingsmanagers<br />
meer - en wordt verder doorgevoerd. Wij werken<br />
met teams waarbij de teamcoach voor de noodzakelijke<br />
voortgang en coördinatie van de werkzaamheden zorgt. De<br />
tien teamcoaches hebben overigens moeten solliciteren voor<br />
deze nieuwe functies.<br />
De overige ambtenaren die in de teams opereren zijn geplaatst<br />
in ongeveer hun oude functie met behoud van hun<br />
arbeidsvoorwaarden. Hadden wij dat niet gedaan dan hadden<br />
wij heel veel overhoop gehaald en waren wij nooit gekomen<br />
waar wij nu al zijn.”<br />
“Het grote voordeel van het werken in teams is dat vraagstukken<br />
gezamenlijk worden beoordeeld en verder gebracht. Het<br />
doorschuiven van een dossier van de ene ambtenaar naar de<br />
andere en het tijdverlies dat daar het gevolg van is, past niet<br />
in het nieuwe Noordwijk. Je gaat nu samen aan tafel zitten<br />
om van alle kanten naar de zaak te kijken. Maar zo’n ontwikkeling<br />
heeft wel tijd nodig. Zeker wanneer je als ambtenaar<br />
lange tijd anders hebt gewerkt. Het is eigenlijk pure psychologie.<br />
Om in een team goed te kunnen presteren moet je je ook<br />
kwetsbaar kunnen opstellen. Dat is niet iedereen gewend.<br />
Waar ben je goed in en waar minder. Als je dat met elkaar op<br />
het vizier hebt dan werkt een team beter en efficiënter.”<br />
“Ik heb mij bewust niet gemengd in dat proces. De teams en<br />
de leden daarin moeten zelf organiserend kunnen werken.<br />
Als je dat wilt bereiken dan moet je niet van bovenaf iedereen<br />
in een mal proberen te duwen. Sommige teams hebben de<br />
draad van het nieuwe werken snel opgepakt anderen zijn net<br />
begonnen. Ook dat hoort bij zo’n verandering. Ik denk zelf<br />
dat wij drie jaar nodig hebben om alle neuzen één kant op te<br />
hebben.”<br />
“Ondertussen werken wij er hard aan om alles zo goed<br />
mogelijk te laten verlopen. De van buiten aangetrokken drie<br />
strategische partners spelen hierin een belangrijke rol. Ze<br />
initiëren een overleg over de grotere onderwerpen die spelen<br />
of initiatieven die vanuit de inwoners kunnen zijn aangedragen.<br />
Zij nodigen alle ambtenaren uit die verstand van zaken<br />
hebben of iets kunnen bijdragen. In zo’n Opgavetafel wordt<br />
een onderwerp besproken en geanalyseerd en worden<br />
afspraken gemaakt hoe dit verder gebracht moet worden.<br />
De totale afhandeling kan in enkele weken geklaard zijn<br />
maar ook enkele jaren vergen. Hoe lang het ook duurt,<br />
de opgavetafel is tijdelijk.”<br />
DE AMBTELIJKE ORGANISATIE WERKT<br />
AAN DE HAND VAN ZES LEIDENDE PRINCIPES:<br />
• De overheid werkt als participant samen met de<br />
inwoners, ondernemers en maatschappelijke<br />
organisaties en ondersteunt hun initiatieven.<br />
• De teams zijn zelforganiserend<br />
• Er wordt opgavegericht gewerkt<br />
• Er wordt tijd- en plaats onafhankelijk gewerkt.<br />
Het gemeentehuis en het gemeentekantoor zijn<br />
daartoe opnieuw ingericht zonder vaste werkplekken<br />
• Gestreefd wordt naar een optimale dienstverlening<br />
met oog voor de behoefte van de klant<br />
• Experimenten worden<br />
niet uit de weg gegaan<br />
“Wat wij nastreven is dat de inwoners met eigen ideeën,<br />
initiatieven komen en dat wij als gemeente dit faciliteren.<br />
Dat is ook de kern van onze collegeagenda “Samen maken<br />
we Noordwijk.” Vanuit een lokale agenda zoeken we de<br />
samenleving actief op en willen wij vanuit die verbinding<br />
resultaten boeken. Bij de verschillende kernbezoeken hebben<br />
wij ook veel gehad aan de wensen die de inwoners hebben<br />
aangedragen. Natuurlijk blijven wij onze verantwoordelijkheid<br />
nemen of zo’n plan verstandig, (financieel) haalbaar en<br />
voldoende draagvlak heeft. Ik noem als voorbeeld een<br />
ingebracht plan om meer laadpalen in een wijk te plaatsen.<br />
Op zich sympathiek is. Maar is iedereen het daarmee eens<br />
en zorgt plaatsing in kernen waar de parkeerdruk al hoog<br />
niet voor een ongewenste afname van bestaande openbare<br />
parkeerplekken? Daar zullen wij als gemeente toch de vinger<br />
aan de pols moeten houden.”<br />
Naast het behandelen van tijd vergende dossiers worden er<br />
ook heel veel acties ondernomen. Bijvoorbeeld zaken die via<br />
de app ‘Verbeter de buurt’ binnen komen. Die worden nu<br />
ook voor Noordwijkerhout en De Zilk opgepakt. waarbij niet<br />
ingrijpen ook een oplossing kan zijn. In het najaar zullen<br />
wij de raad een inventarisatie overleggen waarin de acties<br />
beschreven zijn. De mensen van Openbare Werken hebben<br />
hierin ook een andere rol gekregen. Zij gaan de wijken in.<br />
Niet alleen om een opdracht uit te voeren maar te zien, al<br />
dan niet na een gesprek met een wijkbewoner of er ook<br />
andere zaken opgelost moeten worden.<br />
Dan is er nog de speciale rol in de driehoek ambtelijk apparaat,<br />
college en gemeenteraad. “Veel onderwerpen waar wij<br />
als ambtenaren mee bezig zijn hebben een politieke dimensie.<br />
Het is dus voortdurend polsen of bepaalde stappen via<br />
het college en de raad moeten verlopen. Om dat nog beter te<br />
laten renderen hebben wij ook een directiesecretaris aangenomen<br />
die deels verantwoordelijk is voor de kwaliteit van de<br />
bestuurlijke stukken maar die ook zorgt voor een soepele,<br />
tijdige aanlevering van de stukken aan de raad. Samen met<br />
de ook van buiten binnengehaalde directeur, Robert van Zijl,<br />
kunnen wij beide, los van veel meer belangrijke zaken, de<br />
teams beter begeleiden. Zoals gezegd verkeert de nieuwe<br />
ambtelijke organisatie in een zoektocht waarbij al de nodige<br />
stukjes van de puzzel op de juiste plek zijn gelegd. Maar wij<br />
hebben nog een lange weg te gaan. Persoonlijk vind ik het<br />
wel erg leuk om daar mijn rol in te pakken”<br />
7
Reuring<br />
Reuring breidt uit naar<br />
DE VRIJWILLIGERS VAN REURING IN DE ZILK<br />
De Zilk en Noordwijkerhout<br />
De creatieve manier van<br />
dagopvang van mensen dat al enige<br />
jaren met groeiend succes aangeboden<br />
wordt in de kernen Noordwijk Binnen en<br />
Noordwijk aan Zee komt nog dit jaar ook<br />
beschikbaar voor de inwoners van de twee andere<br />
kernen. In De Zilk is de start een feit want sinds<br />
2 september opereert Reuring vanuit ’t Honk.<br />
In oktober volgt Noordwijkerhout.<br />
.<br />
TEKST HARM DRAGT BEELD BURO BINNEN<br />
8<br />
Reuring is voortgekomen uit het overdragen van de taken<br />
onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) van het<br />
Rijk aan de gemeenten. De voormalige gemeente Noordwijk<br />
wilde daar een zinvolle en creatieve invulling aan geven en<br />
daagde ‘het veld’ uit om met ideeën te komen. Dat leidde tot<br />
een aantal droomsessies en ideeën. Het ingediende plan van<br />
’s Heerenloo voor een creatieve manier van dagopvang werd<br />
geselecteerd voor verdere uitwerking. De gemeente zorgde<br />
voor de benodigde euro’s om dit mogelijk te maken.<br />
Om een lang verhaal kort te maken. Reuring kwam van<br />
de grond onder de bezielende leiding van Els Troch en<br />
Corinne Ouwehand. Troch: “Wij dragen zorg voor een fijne<br />
en vertrouwde plek voor de meer kwetsbaren onder de<br />
Noordwijkse bevolking. Er komen zowel jongeren als ouderen<br />
die behoefte hebben aan een ontmoeting met anderen en
sociale contacten. Het zijn over het algemeen mensen die<br />
te maken hebben gekregen met een of andere vorm van<br />
tegenslag. Bijvoorbeeld ziekte of verlies van dierbaren. Of je nu<br />
eenzaamheid ervaart of gewoon zin hebt in een leuke activiteit,<br />
iedereen is welkom.<br />
Wij werpen voor niemand een drempel op. Reuring biedt de<br />
mogelijkheden voor een nieuw perspectief.” Reuring was in de<br />
begintijd ‘open’ op de dinsdagen en donderdagen. Op beide<br />
dagen kunnen de bezoekers genieten van een warme maaltijd<br />
en worden er uiteenlopende creatieve activiteiten aangeboden.<br />
Op de dinsdagmiddagen kan er aangehaakt worden bij een<br />
gezamenlijke wandeling. Later is de vrijdag in het weekaanbod<br />
toegevoegd waarbij er vooral gewerkt wordt aan het<br />
vergroten van de vitaliteit. Mensen die aangeven graag te<br />
komen maar de mogelijkheid niet hebben worden op verzoek<br />
opgehaald en weer thuis gebracht. Wie hulp nodig heeft bij<br />
het doen van boodschappen wordt ook op zijn/ haar wenken<br />
bediend. Centrale plek van samenkomen is het sportcomplex<br />
aan de Duinwetering. Niet voor niets want actief bewegen<br />
is een bewezen middel om mensen verder te helpen. Vanuit<br />
Reuring worden er verschillende sportactiviteiten aangeboden.<br />
Om met name de eenzamen onder de bevolking uit hun<br />
isolement te halen en een fijne avond met contacten met<br />
lotgenoten, inclusief een warme maaltijd, te bezorgen worden<br />
onder de vlag van Reuring om de week op de maandagen<br />
avonden belegd afwisselend in De Wieken en het Trefpunt.<br />
Troch: “Wij hebben het niet precies bijgehouden maar als ik<br />
een voorzichtige schatting mag maken dan denk ik dat wij zo’n<br />
550 inwoners over de vloer hebben (gehad). Wekelijks komen<br />
er nu gemiddeld ongeveer 130 inwoners op onze activiteiten<br />
af. Jong en oud. Ieder week zien wij weer nieuwe gezichten.<br />
De steun in de rug leidt ertoe dat sommigen weer uitstromen.<br />
Naar vrijwilligerswerk maar ook naar betaald werk. Een aantal<br />
bezoekers dat een hulpvraag had is nu als vrijwilliger actief<br />
REURING ZET NOORDWIJK OP DE KAART<br />
Met Reuring heeft Noordwijk zich in binnen- en<br />
buitenland op de kaart gezet. De combinatie van de inzet<br />
van een sportaccommodatie en het sociaal domein heeft<br />
er aan bijgedragen dat Noordwijk in 2017 verkozen werd<br />
European City of Sport. Veel andere gemeenten in<br />
Nederland hebben zich bij de gemeente gemeld om<br />
geïnformeerd te worden over de successen van het<br />
samenbrengen van sport en het sociaal domein.<br />
Ook kreeg Reuring in België voor haar<br />
activiteiten de prestigieuze<br />
‘Anton Dosen praktijk prijs.<br />
binnen Reuring en helpen weer anderen. Dat maakt ons werk zo<br />
mooi. Reuring levert de maatschappij en de gemeente nog een<br />
ander mooi voordeel op. De inzet spaart jaarlijks veel geld uit.<br />
Mensen die voorheen op duur maatwerk in de gezondheids-zorg<br />
waren aangewezen komen nu naar ons. Je kan dus stellen dat de<br />
jaarlijkse gemeentelijke subsidie goed besteed geld is.”<br />
Eerst De Zilk en daarna Noordwijkerhout<br />
Wat goed is moet je koesteren. Het is dan ook logisch dat<br />
de gemeente ook financieel zijn medewerking verleent om<br />
Reuring ook voor de bewoners van De Zilk en Noordwijkerhout<br />
beschikbaar te stellen. In ’t Honk in De Zilk was iedereen vanaf<br />
2 september van harte welkom om deel te nemen aan de<br />
activiteiten van Reuring. Dat zal eerst alleen op de maandagen<br />
zijn van 10.00 tot 14.00 uur maar gezien de ervaringen in het<br />
voormalige Noordwijk zal het daar waarschijnlijk niet bij blijven.<br />
In oktober wordt de overstap naar Noordwijkerhout gemaakt.<br />
In samenwerking met GGZ Rivierduinen wordt er een geschikte<br />
locatie gezocht en wordt er een passend activiteiten programma<br />
samengesteld. Over slechts enkele maanden is Reuring in alle<br />
vier de kernen actief.<br />
REURING IS VANAF NU OOK IN NOORDWIJKERHOUT AANWEZIG! INITIATIEFNEEMSTER ELS TROCHT EN HET BESTUUR VERTEGENWOORDIGD DOOR W. VAN DER<br />
MEER EN B. HEEMSKERK TEKENEN HET CONTRACT IN DE MAASGAARDE, WAAR OOK DE SCOUTING GEVESTIGD IS. REURING IS ENKELE JAREN GELEDEN MET<br />
VEEL SUCCES GESTART IN NOORDWIJK, AFGELOPEN JAAR IN DE ZILK EN NU OOK IN NOORDWIJKERHOUT.<br />
9
Cultuur &<br />
Vriendschap<br />
Cultuur<br />
Verbindt<br />
Hét Noordwijkse thema voor dit jaar is Cultuur<br />
Verbindt. Harmoniekapel Crescendo kwam, in het<br />
kader van het Cultuuridee 2019, met een uniek<br />
en ludiek idee; laten we een variant maken op de<br />
beroemde film Fanfare van Bert Haanstra.<br />
Het bleek een prijswinnend idee; de film<br />
gaat 27 oktober in première.<br />
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Samen in de hfdrol hfdrol<br />
10<br />
Crescendo voor Cultuur en Vriendschap<br />
De voorzitter van Crescendo had haar leden gevraagd met<br />
suggesties te komen voor het Cultuuridee. Het maken van<br />
een film was bij het 120-jarig bestaan van de vereniging al<br />
eens geopperd. Dat idee werd nu, aangepast op basis van de<br />
ontwikkelingen binnen de gemeente Groot Noordwijk, ingebracht.<br />
Een film is een tastbare herinnering en het maken<br />
ervan past natuurlijk uitstekend bij cultuur en verbinding.<br />
Dat vond Noordwijk ook. Met de prijs van € 5000,- is Jos van<br />
Varik benaderd voor het script en de regie. Manon Tissing, lid<br />
van Crescendo, werd aangesteld als grote regelaar. En mensen<br />
van Multimedia dagbesteding van ’s Heeren Loo | Willem<br />
van den Bergh werken mee aan de productie/montage.<br />
Meer mensen dan rollen<br />
De film is een vette knipoog naar de klassieker Fanfare van<br />
Bert Haanstra en Jan Blokker. In de humoristische film voeren<br />
de zes muziekverenigingen uit Noordwijk, Noordwijkerhout<br />
en De Zilk de boventoon; Crescendo, Excelsior en<br />
Echo der Duinen (Noordwijk), Jeanne d’Arc en Harpe Davids<br />
(Noordwijkerhout) en Altesa (De Zilk). Jos: ‘Het gegeven is<br />
dat de wethouder van Noordwijk vindt dat alle fanfares en<br />
harmonieën één grote muziekvereniging moeten worden.<br />
Daar zijn de leden het uiteraard niet mee eens, iedereen gaat<br />
erop los. We hebben het een beetje naar het absurde getrokken.’<br />
Voorafgaand aan de film zijn er oproepen voor enthousiaste<br />
spelers gedaan, o.a. via de krant en social media. Manon:<br />
‘De belangstelling was heel groot. En zo mooi om te merken<br />
dat de film écht verbindt. We zijn overal geweldig ontvangen.<br />
Wat wonen er hartelijke en betrokken mensen in alle kernen.<br />
De sfeer op de set was steeds super.’ Jos: ‘Er waren meer mensen<br />
dan rollen. Toen heb ik het script wat aangepast. Zoveel<br />
enthousiasme moet je belonen. Muzikanten, figuranten,<br />
rollen met of zonder tekst…’<br />
Fans van fanfares<br />
Zondagmiddag 27 oktober gaat de film Cultuur en Vriendschap<br />
in première in De Muze, op 17 november wordt de film<br />
vertoond in de Jozefkerk in Noordwijkerhout en op 24 november<br />
in De Duinpan in De Zilk. De vertoning wordt o.a. muzikaal<br />
omlijst door de muziekverenigingen, ze laten graag van zich<br />
horen. De makers, de muzikanten en alle overige acteurs<br />
hopen op de komst van vele fanfarefans, uit alle kernen! Kijk<br />
op filmfanfarenoordwijk.nl voor de meest actuele informatie.
BRYAN SCHOUTEN EN HEDDE DUITS VOL CONCENTRATIE TIJDENS<br />
DE BOOTSCENE OP DE LEIDSCHE VAART.<br />
REGISSEUR JOS VAN VARIK AAN HET WERK<br />
DE CREW EN CAST<br />
ONDER: JOS VAN VLIET, JOS VAN VARIK EN HENK DE JONG<br />
11
12<br />
Samen meedoen<br />
Jaap en Klaartje<br />
Passchier (Noordwijkerhout)<br />
Jaap (64) is een echte Noordwijkerhouter,<br />
Klaartje (63) een echte Noordwijkse. Zij groeide<br />
op met Crescendo, hij met de Harpe Davids. Zij<br />
speelt klarinet, hij euphonium. Toen hij 10 jaar oud was,<br />
werd hem, samen met zijn tweelingbroer, opgedragen om<br />
‘morgen maar eens een instrumentje te komen halen bij de<br />
Harpe Davids’. En zo is het gekomen. Hij is al zo’n 54 jaar betrokken<br />
bij de vereniging, zijn vrouw zo’n 41 jaar. ‘Voor ons is er<br />
eigenlijk nooit verschil geweest tussen Noordwijk en Noordwijkerhout’.<br />
Ondersteunend en bestuurlijk zijn ze ook binnen de<br />
vereniging actief (geweest) en ze zijn dagelijks met muziek<br />
bezig. Het echtpaar heeft elkaar zelfs leren kennen via de<br />
muziek. Over Cultuur en Vriendschap: ‘We zijn zelf ook<br />
nieuwsgierig naar de film. Er zijn al verschillende opnames<br />
gemaakt, maar we hebben nog geen idee van<br />
het eindresultaat. Tijdens de première in Noordwijkerhout<br />
zijn we met z’n allen op vakantie.<br />
Dus we gaan vast in Noordwijk of<br />
De Zilk kijken.’<br />
Fons Schumacher &<br />
Marja Kaptijn (Noordwijk)<br />
Fons (71) is geboren en getogen in Noordwijk,<br />
en ook Marja (62)woont er al zo’n 40 jaar.<br />
Marja zag een oproep in de krant staat waarin er<br />
gevraagd werd naar spelers voor in de film. ‘We zeiden<br />
tegen elkaar: ‘Is dat leuk?’. We vonden van wel, dus hebben<br />
we gereageerd. Nee, we zijn geen lid van een toneelvereniging<br />
of harmonie.’ Het echtpaar werd uitgenodigd bij een<br />
avond op de Van den Berghstichting, waar gekeken werd naar<br />
de verdeling van rollen. Rollen met of zonder tekst. Na het<br />
voorlezen van een stukje script kregen ze van regisseur Jos<br />
te horen dat ze iets met tekst zouden krijgen. ‘Niet veel hoor.<br />
Maar als mopperende Noordwijkers mochten we een paar<br />
zinnen zeggen. We zijn op 2 draaidagen erbij geweest,<br />
op het Vuurtoren en bij de grote scène op het Verkadeplein.’<br />
Fons: ‘Kijk, uiteindelijk worden we natuurlijk<br />
niet één dorp. Maar die bestuurlijke samenwerking<br />
is wel slim. En het was zeker leuk<br />
om mee te doen met zo’n film.’ Marja:<br />
‘Meedoen was vooral heel<br />
gezellig.’<br />
Wil & Marga<br />
Stroombergen (De Zilk):<br />
Marga (60) is geboren en getogen in De<br />
Zilk, Wil (63) komt oorspronkelijk uit Hillegom.<br />
Het echtpaar is nauw verbonden met het dorp. Ze<br />
spelen geen instrument, zijn geen lid van een muziekvereniging,<br />
maar genieten met volle teugen van carnavalsmuziek<br />
en van carnavalsvereniging De Duinknijnen. Marga<br />
heeft gereageerd op een Facebook oproep, zo is het avontuur<br />
van de film voor hen begonnen. ‘Jos kende niemand in De Zilk.<br />
Nou, daar hebben we iets aan gedaan. We hebben ook direct wat<br />
andere lokale ‘filmsterren’ geronseld. Jos en Manon hebben een<br />
rondleiding gekregen, ook handig voor mogelijke filmlocaties.<br />
Ze waren heel verbaasd over de aandacht en het ‘ons kent ons’.<br />
Ja, we mogen qua dorp wel het kleinst zijn, onze daden zijn<br />
groots! We gaan nog niets verklappen over de opnames,<br />
het was in ieder geval heel leuk om te doen. Kom maar<br />
gewoon kijken. Wij gaan natuurlijk voor de rode<br />
loper in De Zilk. Maar als we niet zo lang kunnen<br />
wachten, dan gaan we misschien<br />
ook al naar de première in<br />
De Muze.’
Ouderenbonden<br />
Wie wil er nu lid worden van een ouderenbond als je b.v. 55<br />
jaar bent! Je bent en voelt je echt niet bij de groep ouderen<br />
horen. Dat klopt helemaal, maar hoor je daar over 20 jaar wel<br />
bij? Dan is het toch wel zinnig om nu dan al lid van een ouderenbond<br />
te worden. Immers die bonden houden zich echt niet<br />
alleen bezig met het organiseren van allerlei activiteiten, die<br />
trouwens heel leuk en vaak ook van deze tijd zijn.<br />
De ouderenbonden houden zich ook, en voor sommige bestuursleden<br />
vooral bezig met het behartigen van de belangen<br />
voor de senioren, in ons geval in Noordwijk. Dat doen wij door<br />
onze mening te laten horen bij de gemeentelijke instanties, bij<br />
de Woningstichting en door zitting te hebben in de Adviesraad<br />
Sociaal Domein. Die adviesraad adviseert het college en de<br />
gemeenteraad op het gebied van wonen, zorg en welzijn.<br />
U begrijpt dat, doordat de senioren een belangrijk percentage<br />
van de Noordwijkse bevolking uitmaakt, duidelijk ook met deze<br />
doelgroep rekening gehouden moet worden.<br />
Dat is leuk, zult u denken, maar wat heb ik daaraan als ik 55 jaar<br />
ben? U weet, mogelijk uit ervaring, dat als je iets wilt bereiken<br />
wat anders is dan wij gewend zijn, dat erg lang kan duren. Dat<br />
betekent dat ook als je nu 55 jaar bent, het over tien of meer<br />
jaren mogelijk pas gerealiseerd is. Frustrerend misschien, maar<br />
als je er rekening mee houdt, is ieder klein stapje er één op weg<br />
naar het uiteindelijke resultaat. Mogelijk wilt u er zelfs aan meewerken.<br />
In dat geval kunt u contact opnemen met een van de<br />
ouderenbonden.<br />
Heeft u zich wel eens gerealiseerd dat de groep ouderen/senioren<br />
een groep is van drie generaties? Dat betekent natuurlijk<br />
dat de ouderenbonden daar bij hun werkzaamheden altijd<br />
rekening mee houden. Veel oude ouderen vinden het fijn om<br />
iedere week naar dezelfde activiteiten te gaan waar ze bekenden<br />
treffen. De jonge senioren gaan mee met bijvoorbeeld de<br />
bustochten naar musea, maar – als zij tijd hebben – vinden het<br />
net zo fijn om iedere week te weten dat je bekenden treft bij<br />
een activiteit. En de middengroep doet met alles mee waar ze<br />
zin in hebben. Gelukkig bieden de ouderenbonden in Noordwijk<br />
zoveel mogelijkheden dat niemand zich eenzaam en alleen<br />
hoeft te voelen. Voelt u zich dat wel (eens), kijk dan even op<br />
onze websites, een ouderenadviseur kan u mogelijk helpen<br />
om samen met iemand anders de eerste stap te zetten naar<br />
een door u uitgezochte middagbesteding; want die eerste<br />
stap is echt moeilijk te zetten.<br />
U ziet het: ouderenbonden zijn niet in zichzelf gekeerd,<br />
maar kijken om naar hun leden en niet-leden, want aan<br />
belangenbehartiging hangt geen kaartje.<br />
Baukje Mulder-Veenema<br />
Voorzitter DBO<br />
(ANSV, KBO Noordwijk en het<br />
Samenwerkingsverband DBO)<br />
De Ouderenbonden<br />
• Actief voor u en samen met u<br />
• Veelzijdig en hulpvaardig<br />
• Bladen: Nieuwsbrief 50+ en KBO-PCOB <strong>magazine</strong><br />
• Gratis Noordwijkse Vuurtorenpas<br />
• Lidmaatschap 2019-2020; per adres<br />
1 e lid € 24,00 p.j., 2 e lid € 20,00 p.j.<br />
Informatie via Ledenadministratie :<br />
Dhr. Herman (H.C.) Bogaards<br />
Goohorstlaan 31, 2203 BC Noordwijk<br />
Tel. (071) 36 157 78<br />
ledenadministratie@kbonoordwijk.nl<br />
www.kbonoordwijk.nl<br />
Senioren vereniging in Noordwijk:<br />
• Voor alle gezindten<br />
• Belangenbehartiging zoals belastinghulp,<br />
adviezen van ouderenadviseurs en hulp bij<br />
thuisadministratie<br />
• Bewegen zoals fietsen, biljarten en bowlen.<br />
• Cursussen en recreatie<br />
Voor meer informatie, bel onze secretaris:<br />
Henriette van der Gugten<br />
Tel. 071 8884884<br />
Website: www.ansv.nu<br />
13
Historie<br />
voetbal<br />
In de oorsprong van de<br />
Nederlandse voetbalsport speelt de<br />
gemeente Noordwijk een opmerkelijke<br />
rol. Onlangs is ontdekt dat er in 1789 in<br />
ons land een wedstrijd ‘village football’<br />
werd gespeeld, en wel op de Gooweg<br />
Een potje<br />
tussen Noordwijk en Noordwijkerhout.<br />
Volgens sporthistorici is dit het<br />
eerste potje oervoetbal op<br />
Nederlandse bodem.<br />
Oervoetbal<br />
TEKST FRANS VAN DUIJN<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
14
In Engeland was al in de twaalfde eeuw het ‘mob football’ of<br />
‘village football’ populair. Dit spel werd eens per jaar tussen<br />
twee buurdorpen gespeeld. Er waren geen spelregels en er<br />
was maar één streven: de bal, een opgeblazen varkensblaas,<br />
moest op de ene of andere manier naar een vastgesteld punt<br />
in een van beide dorpen worden geschopt of gegooid. Dat<br />
punt werd meestal gemarkeerd met een vlag en deed dus<br />
dienst als ‘doel’ van de tegenstander. De kerktoren was<br />
bijvoorbeeld een veel gekozen plek om te scoren.<br />
Soms speelde het ene dorp een thuiswedstrijd en kwam<br />
de bevolking van het buurdorp op bezoek. Maar als de twee<br />
rivaliserende dorpen dicht bij elkaar lagen, begon de wedstrijd<br />
in het niemandsland tussen de twee dorpen. In dat<br />
geval was het puur de bedoeling om de bal in het dorp van<br />
de tegenstander te krijgen.<br />
Gooweg als speelveld<br />
In het voorjaar van 1789 gebeurde iets dergelijks tussen de<br />
dorpen ‘Noordwyk’ en ‘Wyk op Hout’. Het speelveld betrof<br />
de huidige Gooweg over een afstand van zo’n vier kilometer.<br />
Op deze plek werd dus sportgeschiedenis geschreven, want<br />
uit historisch onderzoek blijkt dit de eerste (beschreven)<br />
oervoetbalwedstrijd op Nederlandse bodem te zijn! De primeur<br />
komt op naam van Noordwijker Jeroen Verhoog, die er in het<br />
voorjaar van 2018 een stuk over schreef in het Noordwijkse<br />
<strong>magazine</strong> De Blauwdotter. Zijn ontdekking werd ‘officieel’ na<br />
verder onderzoek van de sporthistorici Jan Luitzen en Wim<br />
Zonneveld. Zij deden de zaak gedetailleerder uit de doeken<br />
in hun boek ‘Hoe voetbal verscheen in Nederland’.<br />
John Skinner<br />
In dit boek valt te lezen hoe de oervorm van het voetbal in<br />
Noordwijk werd geïntroduceerd door de Engelse kostschooljongen<br />
John Skinner (16), die samen met zijn broertje Edward<br />
(13) op de internationale kostschool van Joseph de Veer aan<br />
de Voorstraat zat. Toen John merkte dat er in Holland niet<br />
werd gecricket of gevoetbald vroeg hij zijn moeder in Londen<br />
om zijn sportspullen te sturen. Aldus geschiedde en tijdens<br />
een door de kostschool georganiseerde sportdag greep John<br />
zijn kans. Wat was het geval? De Duitse kostschooljongens<br />
hadden het worstelen gewonnen en de Engelse jongens het<br />
hardlopen. Skinner hield niet van een gelijkspel en op zijn<br />
voorstel werd er een beslissende pot ‘village football’ op de<br />
Gooweg gespeeld, die toen trouwens nog Northgoweg heette<br />
(van doorgaande weg: go=ga).<br />
Russen, Fransen en Polen<br />
Acht Engelse jongens, waaronder uiteraard John en Edward<br />
Skinner, speelden tegen een groep met onder anderen Duitse,<br />
Franse, Russische, Poolse en Nederlandse leerlingen. Later<br />
deed John in brieven naar huis verslag van de wedstrijd, ook<br />
nog eens op rijm: ‘The Foot-Ball brought, the party set / The<br />
English club, and form a bet / That they would kick and drive<br />
about / from Noordwyk to the Wyk op Hout.’ Het Engelse<br />
team zou de bal dus in Noordwijkerhout moeten krijgen en<br />
uiteraard (typisch Engels) was er een weddenschap met een<br />
financiële inzet aan verbonden. Volgens Skinner was het een<br />
felle pot football, waarbij de schenen niet gespaard bleven.<br />
Het spel golfde heen en weer, maar uiteindelijk wonnen de<br />
Engelsen. Zij wisten de bal in Noordwijkerhout te krijgen. De<br />
Engelsen trakteerden hun tegenstanders vervolgens op drank<br />
in een herberg (’t Jagthuys?) te Noordwijkerhout, betaald van<br />
de opbrengst van de weddenschap.<br />
WIM ZONNEVELD MET<br />
BOEKJE OP DE GOOWEG<br />
<strong>23</strong>0 Jaar later<br />
Inmiddels zijn er serieuze plannen om <strong>23</strong>0 jaar na dato een<br />
feestelijke jubileumwedstrijd te laten plaatsvinden, uiteraard<br />
aan de Gooweg tussen Noordwijk en Noordwijkerhout. Op<br />
3 november zou het moeten gebeuren. Sporthistoricus Wim<br />
Zonneveld vindt het een goed idee en heeft ook nog wat tips<br />
voor de remake. ‘Doe het niet op de straatweg,’ meldt hij. ‘Zo<br />
gebeurde het oorspronkelijk wel, maar dat gaat veel te lang<br />
duren en vergt volgens mij te veel organisatie.’ Op de vraag<br />
welk sóórt voetbal er gespeeld moet worden, zegt Zonneveld:<br />
‘Organiseer geen écht mob football, want daar gaan gewonden<br />
bij vallen! Kijk maar eens naar filmpjes op You Tube van<br />
recente keren dat zo’n wedstrijd in Engeland geïmiteerd<br />
werd.’ Op deze filmpjes (‘Royal Shrovetide Football 2017’ en<br />
‘We took part in Britains roughest ancient football game and<br />
this happened’) zie je inderdaad een soort veldslagen, waarbij<br />
de bal mag worden gegooid, getrapt en in de armen<br />
gedragen. De blessures zijn heftig en talrijk.<br />
Rugby<br />
Sporthistoricus Zonneveld heeft een beter plan. ‘Doe iets<br />
kleins op de Gooweg, penaltyschieten bijvoorbeeld, en<br />
organiseer daarna een rugbywedstrijd tussen Noordwijkse<br />
voetbalclubs op een regulier veld. Bij het rugby zou ik met<br />
de huidige regels spelen of ze iets aanpassen vanwege de<br />
feestelijke aangelegenheid.’ Tot slot heeft Zonneveld nog een<br />
relativerende opmerking over ‘onze’ eerste voetbalwedstrijd.<br />
‘Er is natuurlijk altijd een kans dat nóg oudere informatie<br />
over ‘football’ in Nederland wordt ontdekt. De Noordwijkse<br />
wedstrijd in 1789 is bij toeval opgedoken uit een archief met<br />
brieven. Wie weet wat er allemaal nog in dergelijke archieven<br />
ligt opgesloten!’<br />
15
Voetbalvereniging Noordwijk • Noordwijk<br />
Ons voetbalgekke dorp<br />
16<br />
De gemeente Noordwijk<br />
herbergt vier voetbalclubs:<br />
VV Noordwijk, VV SJC,<br />
VVSB en Van Nispen, alle<br />
begin vorige eeuw opgericht,<br />
elk met een eigen verhaal.<br />
TEKST FRANS VAN DUIJN<br />
BEELD BURO BINNEN EN PR
VV Noordwijk: doelpalen van zand<br />
met de KNVB, omdat het veld van Norvicus niet aan de normen<br />
van de landelijke bond voldeed. De Noordwijkers verzonnen<br />
een list. Ze stapten als ‘zondagsclub’ over naar de zaterdagcompetitie,<br />
waar minder moeilijk werd gedaan over de kwaliteit van<br />
de velden. Een bijkomend voordeel was dat Norvicus vanaf dat<br />
moment de protestantse zondagsrust niet meer schond, zodat<br />
strenggelovige Zeeërs nu wel lid konden worden.<br />
Op het harde gedeelte van het strand, daar waar de zee zich<br />
had teruggetrokken en een spiegelglad oppervlak had achtergelaten,<br />
kon je best goed voetballen. Daar maakten de spelers<br />
van ‘Norvicus’ twee doelen door vier hoopjes zand bij elkaar<br />
te duwen of vier jassen neer te leggen. Natuurlijk had een<br />
dergelijk speelveld nadelen.<br />
Voetbalschoenen onbetaalbaar<br />
Maar toch ging het wéér mis met het georganiseerde voetbal<br />
in het zeedorp. De crisisjaren braken aan en voor de meeste<br />
inwoners werden contributie en voetbalschoenen onbetaalbaar.<br />
Norvicus ging ten onder en de Zeese jongens moesten<br />
zich opnieuw behelpen met doelpalen van zand en de branding<br />
als zijlijn. Pas op 4 maart 1933 ontstond in Noordwijk aan<br />
Zee een levensvatbare voetbalclub, VV Noordwijk, net als eertijds<br />
Norvicus spelend in de kleuren rood en wit. Eerst was de<br />
club lang ‘zwervende’. Oud-speler Gerrit Marijt (1921) vertelt in<br />
het Jubileumboek VV Noordwijk 75 jaar: ‘Na de oprichting<br />
woonden we eerst bij SJC in aan het Schie. Op een gegeven<br />
moment speelden we aan de Achterweg, vlak achter het Varkensbos.<br />
We hadden er zelfs twee kleedkamers en een verkooptent<br />
van Jan van der Niet. Water en licht ontbraken (…)<br />
Dat betekende dat we ons na afloop in een sloot maar een<br />
beetje moesten behelpen om de ergste modder eraf te<br />
spoelen.’<br />
Zo schreef weekblad De Noordwijker in een wedstrijdverslag:<br />
‘Een zwinnetje vlak voor de goal der gasten liet Neptunus<br />
weer vol water loopen.’ Nee, het was bepaald niet ideaal,<br />
maar zo ging het in februari 1921 met de Noordwijkzeese<br />
voetbalclub ‘Norvicus’, een vereniging die onder de namen<br />
‘Norvicens’ en ‘Rapiditas’ reeds in 1911 het licht had gezien,<br />
maar als gevolg van de massale mobilisatie tijdens de Eerste<br />
Wereldoorlog ter ziele was gegaan. Tien jaar later vond dus<br />
de heroprichting plaats, waarbij de voetballers uit armoe het<br />
strand bestormden omdat er geen grasveld beschikbaar was.<br />
Vóór de oorlog was er op een weiland gevoetbald, een luxe<br />
waar de spelers van ‘Norvicus’ hevig naar terug verlangden.<br />
Rood-witte clubvlag<br />
Trotse hoofdklasser tegen Cruijff<br />
Gelukkig kwam er in juni 1921 hulp van hun beschermheer,<br />
Graaf van Limburg Stirum. Via hem werd een stuk weiland<br />
gehuurd bij de Varkenboschlaan, achter Huize Offem. Er<br />
werd een veld afgezet van 75 bij 105 meter en langs het hele<br />
veld werd een draad gespannen waar de toeschouwers achter<br />
moesten blijven. Er verrezen échte doelpalen en zelfs een<br />
heuse ‘clubtent’, een cadeau van de graaf, waarop de roodwitte<br />
clubvlag wapperde. Op zondag 10 juli 1921 volgde<br />
de openingswedstrijd, een potje tegen de Warmondsche<br />
Voetbalvereeniging Eendracht. De toegangprijs was 15 cent<br />
en op het terrein was gezorgd voor de ‘stalling van rijwielen’.<br />
Pas in 1946 kwam VV Noordwijk na vele omzwervingen dan<br />
eindelijk op Zee terecht, eerst aan de Duinweg en ten slotte op<br />
het sportpark aan de Weteringkade, waar de trotse Hoofdklasser<br />
meermaals voetbalgeschiedenis schreef, onder meer door<br />
in 1973 en 1980 algemeen amateurkampioen van Nederland<br />
te worden. En er waren natuurlijk de fameuze oefenwedstrijden<br />
tegen het Ajax van Johan Cruijff. Dit seizoen spelen de<br />
Rood-Witten op het hoogste amateurniveau in Nederland:<br />
de Tweede Divisie.<br />
Zondagsrust<br />
Vanaf september 1921 werd er met liefst twee elftallen deelgenomen<br />
aan de competitie van de Leidsche Voetbal Bond. Het ging<br />
allemaal goed tot rond 1930. Toen ontstond er een probleem<br />
HET EERSTE VAN VV NOORDWIJK SPEELDE IN DE JAREN<br />
ZEVENTIG REGELMATIG OEFENWEDSTRIJDEN TEGEN<br />
HET AJAX VAN JOHAN CRUIJFF. HEEL NOORDWIJK LIEP<br />
DAN UIT OM TOCH VOORAL NUMMER VEERTIEN AAN<br />
HET WERK TE ZIEN, DE MESSI VAN ZIJN TIJD. RUUD<br />
BRÖRING, OUD-SPELER VAN VV NOORDWIJK, HERIN-<br />
NERT ZICH DEZE DUELS NOG GOED EN VERTELDE ONS<br />
DE VOLGENDE ANEKDOTE: ‘JOHAN CRUIJFF WAS TOEN<br />
AL ECHT EEN MANNETJE, HIJ WAS BLOEDFANATIEK EN<br />
KON ABSOLUUT NIET TEGEN ZIJN VERLIES. IN EEN VAN<br />
DIE OEFENWEDSTRIJDEN STONDEN WE IN DE RUST MET<br />
1-0 VOOR, WAT VEEL TE MAKEN HAD MET DE RESERVE-<br />
BEURTEN VAN PIET KEIZER EN JOHAN CRUIJFF. WIJ WA-<br />
REN HARTSTIKKE BLIJ, MAAR HET GEZICHT VAN CRUIJFF<br />
STOND OP ONWEER! ZIJN AJAX OP EEN ACHTERSTAND<br />
TEGEN AMATEURS, DAT KÓN TOCH NIET! NA DE RUST<br />
KWAM HIJ GRETIG IN HET VELD EN MET TWEE GOALS<br />
ZORGDE HIJ ER PERSOONLIJK VOOR DAT HET UITEIN-<br />
DELIJK 1-2 WERD. GELOOF ME, VERLIEZEN KWAM IN HET<br />
WOORDENBOEK VAN CRUIJFF NIET VOOR.’<br />
17
18<br />
Voetbalvereniging SJC • Noordwijk
SJC: Sint Jeroensclub begon<br />
in bollenschuur<br />
Balverliefde kapelaans<br />
Helaas kon NVC het hoofd niet boven water houden en ging<br />
ten onder, maar gelukkig was kapelaan Van Leeuwen een<br />
voetballiefhebber. Met succes nam hij het initiatief voor de<br />
heroprichting van de club in een speciaal belegde vergadering<br />
in het Juvenaat, gelegen naast de Rooms Katholieke kerk.<br />
Vanaf 26 september 1920 heette NVC voortaan SJC, Sint<br />
Jeroens Club. En het was weer een andere kapelaan, S. Braakman,<br />
die de grond aan de Lageweg kocht waar de eerste<br />
clubwedstrijden konden worden gespeeld.<br />
Voetbalveld wordt volkstuin<br />
In de jaren dertig was SJC een welvarende en gereputeerde<br />
voetbalclub. Er werd gespeeld in de hoogste afdeling van de<br />
katholieke voetbalbond, maar aan deze bloei kwam door de<br />
Tweede Wereldoorlog een abrupt einde. Het complex werd<br />
met de grond gelijk gemaakt en de voetbalvelden werden in<br />
volkstuintjes veranderd, wat in de Hongerwinter een uitkomst<br />
was. Maar toch kon SJC in de oorlogsjaren blijven voetballen.<br />
VVSB bood spontaan haar gastvrijheid aan, zodat de Binders<br />
in Noordwijkerhout hun balletje trapten. Na de oorlog bouwde<br />
men het voetbalcomplex aan de Lageweg weer op. En zo<br />
kwam SJC opnieuw thuis.<br />
Bloei meidenvoetbal<br />
Het seizoen 2000-2001 was voor SJC historisch te noemen.<br />
En niet alleen vanwege de modernisering van het complex.<br />
Het eerste elftal werd kampioen in de tweede klasse en in het<br />
seizoen 2015-2016 lukte het eindelijk om te promoveren naar<br />
de Hoofdklasse, een hartenwens van de club. In het seizoen<br />
2017-2018 werd SJC kampioen van de Hoofdklasse en promoveerde<br />
naar de Derde Divisie. Bijzonder is de bloei van het<br />
vrouwenvoetbal bij SJC. Al vroeg in de jaren zeventig was het<br />
voetballen door meiden en dames heel gewoon in Noordwijk<br />
Binnen, waarvoor hulde.<br />
De naam is hierboven al gevallen: SJC, de oudste voetbalvereniging<br />
van Noordwijk, met wortels tot in 1909. In september<br />
van dat jaar werd de Noordwijksche Roomsche Football Club<br />
opgericht in de bollenschuur van Lou Holman in de Kerkstraat.<br />
Bert Homan, Leen en Kees Alkemade, Hajo van der<br />
Werf, Grad en Nard van der Berg, Nol Reekers, Adriaan van<br />
Rhijn en Jac de Groot waren de eerste Noordwijkse clubvoetballers.<br />
Niet veel later doopten ze hun cluppie om in Noordwijksche<br />
Voetbal Club (NVC). Ze speelden op zondag, de<br />
clubkleuren waren zwart en wit.<br />
SJC WERKT AAN EEN PRACHTIG COMPLEX DAT<br />
NOORDWIJK EEN FRAAIE ENTREE GAAT BEZORGEN.<br />
MEEST IN HET OOG SPRINGEND WORDT EEN IN DE<br />
GROND VERZONKEN SPORTHAL MET ER BOVENOP DE<br />
KANTINE, DE BUSINESSCLUB EN DE TRIBUNES, WAAR<br />
PLAATS IS VOOR 500 SUPPORTERS. DIT VEELZIJDIGE<br />
GEBOUW ZIET ER VAN ALLE KANTEN MOOI UIT EN<br />
DE SLIMME CONSTRUCTIE LEVERT VEEL WARMTEBE-<br />
SPARING OP. VANUIT DE KANTINE IS ER BOVENDIEN<br />
UITZICHT OP ALLE KUNSTGRASVELDEN, WAAROP<br />
DIVERSE SPORTEN KUNNEN WORDEN UITGEOEFEND.<br />
IN DE BOUWCONSTRUCTIE IS OOK NOG EENS RUIMTE<br />
VOOR HEMELWATEROPVANG EN ZONNEPANELEN. DE<br />
OPLEVERING ZOU IN HET JUBILEUMJAAR 2020 MOE-<br />
TEN PLAATSVINDEN, WAT HELAAS DOOR OMSTANDIG-<br />
HEDEN NIET HAALBAAR IS.<br />
19
20<br />
Voetbalvereniging VVSB • Noordwijkerhout
VVSB: Luxe club in Noordwijkerhout<br />
kantine gebouwd. De dorpsclub NVC (Noordwijkerhoutsche<br />
Voetbal Club) was hier niet<br />
blij mee, maar na lang beraad kwam het in<br />
oktober 1938 tot een fusie met VVSB, waarna<br />
de club voor nieuwe kleuren koos: een witte<br />
broek en een rood shirt met witte baan.<br />
Marsmuziek<br />
Geel paars<br />
Pas in mei 1971 kwam er een eind aan de band<br />
tussen de voetbalclub en de inrichting. VVSB<br />
verhuisde van het Sint Bavoterrein naar het<br />
nieuwe sportpark ‘De Boekhorst’. Twee jaar<br />
later gingen de ruim veertig elftallen zelfs in<br />
nieuwe clubkleuren van start: gele broeken en<br />
paarse shirts. Volgens clubhistoricus Henk<br />
Bouwmeester besloot men daartoe, omdat<br />
teveel verenigingen eveneens in rood-wit waren<br />
gehuld, wat verwarring in het veld veroorzaakte.<br />
De VVSB’ers kwamen gemakkelijk aan hun<br />
voetbalspullen. Het gesticht zorgde voor tenues<br />
en reservetenues, dat waren zwarte<br />
broeken en gele shirts. De vuile was ging naar<br />
de wasserij en via het gesticht konden de spelers<br />
voordelig voetbalschoenen kopen, een<br />
knaak per stel. Dit alles riep bij tegenstanders<br />
de nodige jaloezie op, want zij verschenen<br />
maar al te vaak in lange onderbroek en overhemd<br />
op het veld, hun voeten gestoken in een<br />
paar oude werkschoenen. En dan was er ook<br />
nog muziek bij VVSB! Voor de wedstrijd en in<br />
de rust speelde de St. Bavoharmonie vrolijke<br />
marsmuziek, waarbij er uitbundig met een<br />
enorme clubvlag werd gezwaaid.<br />
Roomsch in alles<br />
HEMA-stagiair<br />
Het moderne VVSB vierde vele successen,<br />
maar het onbetwiste hoogtepunt was toch<br />
wel het KNVB-bekertoernooi van 2015-2016.<br />
VVSB wist zich daarin te plaatsen voor de<br />
halve finale ten koste van eerstedivisieclub<br />
FC Den Bosch. Aanvaller Maikey Parami werd<br />
niet alleen ‘bekerheld’ door zijn beslissende<br />
goal in de slotfase, maar ook vanwege een<br />
tv-interview na afloop.<br />
Het VVSB-voetbalveld en het clubhuis waren<br />
in 1933 plechtig ingezegend door de geestelijk<br />
adviseur van VVSB, rector Elsenbroek, en op<br />
het dak van het clubhuis kwam met grote<br />
letters: Roomsch In Alles. In 1937 werd het<br />
veld van de Geel- Zwarten zelfs van een nieuwe<br />
grasmat voorzien. Om het nieuwe veld<br />
optimaal te kunnen besproeien werden er<br />
langs het veld tientallen meters waterleidingbuizen<br />
aangelegd, wat in die tijd opzienbarend<br />
was. Het resultaat was een veld als een<br />
‘biljartlaken’, het beste uit de streek.<br />
Daarin meldde hij ‘morgen gewoon weer bij<br />
de HEMA als stagiair aan de slag te gaan.’ Heel<br />
het land sprak over VVSB en HEMA-stagiair<br />
Parami. Voor de halve finale lootte VVSB FC<br />
Utrecht, waarna in stadion Galgenwaard helaas<br />
met 3-0 werd verloren. Parami is intussen<br />
gestopt met voetballen. Hij kon het voetbal<br />
niet meer met studie en werk combineren.<br />
Dit seizoen komt VVSB uit in de Derde Divisie.<br />
Jongens uit het dorp<br />
Tijdens het seizoen 1937/38 groeide de behoefte<br />
aan nieuw bloed. VVSB besloot toen<br />
ook jongens uit het dorp aan te trekken, maar<br />
deze mochten niet voetballen op het instellingsterrein:<br />
contact met patiënten was niet<br />
gewenst. Daarom werd een veld ingericht<br />
in het duin langs de Langevelderweg. Ook<br />
werden er daar kleedkamers en een kleine<br />
VVSB (Voetbal Vereniging Sint Bavo) is op 26<br />
oktober 1931 opgericht. De naam verwijst naar<br />
de voormalige psychiatrische inrichting Sint<br />
Bavo, in 1914 gesticht door de congregatie van<br />
de Broeders van Liefde, waar een aantal personeelsleden<br />
het initiatief nam om een voetbalclub<br />
op te richten. Van een duingebied op<br />
het instellingsterrein werd een voetbalveld<br />
gemaakt, waarbij voor het afzanden en egaliseren<br />
een ‘kruiwagenploeg’ van patiënten<br />
werd ingezet, een vorm van therapie die indertijd<br />
gewoon was. Voorts werd de granietloods<br />
van het gesticht omgebouwd tot clubhuis,<br />
compleet met luxe veranda waar in de<br />
rust thee werd gedronken. Voor het omkleden<br />
en wassen maakten de voetballers gebruik<br />
van een badruimte in het paviljoen Sint Vincentius,<br />
vlak achter het clubhuis.<br />
VVSB-VOORZITTER ARJAN BROEKHOF<br />
KAN NIET WACHTEN OP DE OFFICIËLE<br />
OPENING VAN HET NIEUWE COMPLEX.<br />
DAARVOOR MOET HIJ NOG WEL EVEN<br />
GEDULD UITOEFENEN, WANT PAS IN<br />
SEPTEMBER 2021 IS ALLES GEREED. TOT<br />
DIE TIJD ZIT DE VOETBAL VERENIGING<br />
SINT BAVO IN EEN BOUWPUT. DAT<br />
DE NOORDWIJKSE GEMEENTERAAD<br />
AKKOORD GING MET DE PLANNEN OM<br />
SPORTPARK DE BOEKHORST TE TRANS-<br />
FORMEREN, IS VOLGENS BROEKHOF<br />
EEN GROTE STAP. VIERENHALF JAAR<br />
GELEDEN, TOEN HIJ VOORZITTER<br />
WERD VAN VVSB, MAAKTE HIJ VAN<br />
DE FACELIFT VAN HET SPORTPARK,<br />
WAAR NAAST DE VOETBALCLUB TV<br />
BOEKHORST EN HANDBALVERENIGING<br />
NORTHA HUIZEN, EEN BELANGRIJK<br />
THEMA. TOCH DUURDE HET NOG<br />
EEN PAAR JAAR VOORDAT DE RECON-<br />
STRUCTIE VAN HET PARK HET GROENE<br />
LICHT KREEG. “DE AANLEG VAN DE WEG<br />
NAAST HET PARK HEEFT ALLES IN EEN<br />
STROOMVERSNELLING GEBRACHT”,<br />
ZEGT BROEKHOF.<br />
21
22<br />
Voetbalvereniging Van Nispen • De Zilk
Van Nispen: sociaal<br />
middelpunt van het dorp<br />
Sterke verhalen<br />
In het begin van de jaren twintig, schrijft clubhistoricus Theo<br />
van Gijlswijk op de website van zijn club, bestond er in De Zilk<br />
een voetbalclub met de naam Z.V.V., de Zilker Voetbal Vereniging.<br />
Ze speelden op een veld langs de duinrand ter hoogte<br />
van het bedrijf van de firma Zandbergen. Na de opheffing van<br />
Z.V.V. zwierven de spelers uit over de streek, met name naar<br />
B.S.M. uit Bennebroek. Over hun voetbalprestaties bij B.S.M.<br />
vertelden deze spelers wekelijks sterke verhalen op de bijeenkomsten<br />
van de Sint Jozef-gezellenvereniging. Zo gingen er<br />
vanuit de Zilk steeds meer jongens naar Bennebroek om hun<br />
dorpsgenoten aan te moedigen.<br />
Bronnen:<br />
‘Hoe voetbal verscheen in<br />
Nederland’ door Wim Zonneveld<br />
en Jan Luitzen.<br />
‘VVSB. 50 jaar jong’ door Henk<br />
Bouwmeester.<br />
Voetbalvereniging Noordwijk<br />
75 jaar. Een buitenveentje aan Zee.<br />
Door Jaap van Ingen, Ron van<br />
der Linden en Leo Schrama.<br />
Website VV SJC .<br />
Website Van Nispen.<br />
Toneel en zang<br />
Nu was het doel van de Sint Jozef-gezellenvereniging om<br />
de godsdienstige en culturele belangen van de mannelijke<br />
jongeren tussen 18 en 25 jaar te behartigen. Met een sport als<br />
voetbal had de leiding weinig op, totdat in 1932 kapelaan Paap<br />
preses werd. Vooral door zijn inzet werd tot de oprichting van<br />
een voetbalclub besloten, een nieuwe afdeling van de Sint<br />
Jozef-gezellenvereniging naast de al bestaande als toneel,<br />
biljarten, zang, et cetera.<br />
‘IN 1962 WERD EEN WEDSTRIJD VAN VAN NISPEN<br />
GESTAAKT DOOR EEN ‘LATBREUK’. HIER PROBEERT<br />
VOORZITTER FÖRRER DE BREUK TE HERSTELLEN.’<br />
Sloot over het veld<br />
De oprichtingsdatum was 22 oktober 1932 en als naam voor<br />
de voetbalclub werd ‘Van Nispen’ gekozen, naar monseigneur<br />
Van Nispen (1836-1897), de oprichter en centraal preses van<br />
de Sint Jozef-gezellenvereniging in Nederland. Na bemiddeling<br />
van kapelaan Paap bleek de heer C. Kerkvliet bereid om<br />
een stuk weiland aan de vereniging te verhuren, ongeveer op<br />
de plaats waar nu nog gespeeld wordt, het sportpark Wassenaar.<br />
Om dit weiland om te toveren tot heilig voetbalgras<br />
moest eerst de droge sloot die dwars over het veld liep met<br />
zand worden gedicht. Als clubkleuren koos men rood en geel.<br />
Een kwart van de Zilkers<br />
Van Nispen is niet lang een afdeling van de Sint Jozefgezellen<br />
geweest. De leeftijdsgrens van 25 jaar bleek een te<br />
grote hindernis voor het voortbestaan van de club. Als zelfstandige<br />
voetbalclub groeide Van Nispen vervolgens uit tot<br />
sociaal middelpunt van het dorp. Anno nu zijn er ruim 350<br />
spelende leden en zo’n 200 vrijwilligers; er is dus meer dan<br />
een kwart van de Zilkers bij de club betrokken. De eerste elftallen<br />
(zaterdag en zondag) zijn stabiele derdeklassers en op<br />
sportpark Wassenaar geniet men van de derby’s tegen Hillegom<br />
en Teylingen. Een sportief dieptepunt was de degradatie<br />
naar de vijfde klasse in 2005, waarna de befaamde Zilkse<br />
trainer Kees Zethof redding moest brengen en dat ook deed!<br />
<strong>23</strong>
Oudste exvoetballer<br />
Gerrit Marijt<br />
(1921) struikelde als jongetje<br />
over de visnetten, die in de duinen<br />
lagen te drogen. Ook zag hij met<br />
eigen ogen hoe die visnetten werden<br />
geboet. Hoeveel Noordwijkers kunnen hem<br />
dat na zeggen? ‘In november hoop ik 98 te<br />
worden’, zegt de krasse Noordwijker. ‘Na een<br />
hartoperatie ben ik weer kalmpjes aan het<br />
golfen in Spaarnwoude, want dat doe ik<br />
nog erg graag. Mijn handicap is 36, netjes<br />
voor een senior, toch?’<br />
TEKST FRANS VAN DUIJN<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
‘Ik zat met<br />
voetbalschoenen<br />
aan in de klas’<br />
Dubbeltje contributie<br />
Voordat het golfspel in zijn leven kwam,<br />
was Marijt verslingerd aan voetbal en<br />
schaken. ‘Als jongetje zat ik met voetbalschoenen<br />
aan in de klas. Om kwart<br />
voor elf begon het speelkwartier en dan<br />
voetbalden we op het weiland achter<br />
onze openbare school, wat altijd geweldig<br />
was. Later werd ik lid van VV Noordwijk.<br />
Als junior betaalde je in die tijd een<br />
dubbeltje contributie.’ De club had geen<br />
eigen veld. De wedstrijden werden bij<br />
SJC gespeeld en later aan de Achterweg<br />
en de Duinweg. In deze primitieve tijd<br />
kon je je na afloop van de wedstrijd<br />
wassen in de nabijgelegen sloot. ‘Ik<br />
speelde later midvoor in het eerste<br />
elftal,’ zegt Marijt. ‘Ik speelde ook wel<br />
linksbinnen, maar ik was toch meer<br />
een aanvaller, net als bij het schaken<br />
trouwens.’ Jarenlang verdedigde Marijt<br />
de clubkleuren rood en wit. Wanneer<br />
stopte hij met voetballen? ‘Nou, dat was<br />
minder leuk. Ik speelde toen al een poos<br />
in het derde elftal en ineens begonnen<br />
jochies ‘meneer’ tegen me te zeggen,<br />
dan moet je maken dat je weg komt!’<br />
Daniël Noteboom<br />
Gerrit Marijt is een van de oprichters<br />
van de schaakvereniging Daniël Noteboom,<br />
vernoemd naar de bekende<br />
Noordwijkse schaker. ‘Ik was in mijn<br />
jeugd en ook later gek op schaken, maar<br />
eerlijk gezegd heb ik voor mijn hartoperatie<br />
dertig jaar lang geen schaakstuk<br />
aangeraakt. Ik ging veel liever golfen!<br />
Maar goed, nu ik rustiger aan moet<br />
doen, ben ik me weer in het schaken<br />
gaan verdiepen. Ik ken nog heel veel<br />
openingen uit mijn hoofd en volg het<br />
huidige schaken op de voet. Er is een<br />
wiskundige, een zekere Van den Herik,<br />
die beweert dat rond 2030 alle mogelijke<br />
variëteiten van het schaakspel gespeeld<br />
zijn, nou, dat is toch iets onbegrijpelijks.’<br />
Alleenstaand<br />
Acht jaar geleden overleed Marijt zijn<br />
vrouw. ‘Ze was drie maanden ouder dan<br />
ik,’ zegt hij. ‘We zijn vijfenzestig jaar<br />
samen geweest. Ik ben nu alleenstaand,<br />
maar gelukkig heb ik steun aan mijn<br />
kinderen Jan Cees en Anja. En ik ben<br />
nog altijd bezig. Ik speel golf, ik ben<br />
weer lid geworden van Daniël Noteboom<br />
en ik doe ook nog mijn eigen<br />
inkomstenbelasting.’ Dat laatste is niet<br />
zo verbazingwekkend. Marijt werkte<br />
na zijn Mulo B namelijk bij de Leidse<br />
belastingdienst als ‘schrijver tweede<br />
klas’ om uiteindelijk zijn lange carrière<br />
te beëindigen als financieel directeur<br />
bij een groot aannemingsbedrijf.<br />
Aan Marijts ogen zie je dat hij geen<br />
grammetje aan intellectuele scherpte<br />
heeft verloren. En dan ook nog golfen!<br />
Jawel, er zit nog altijd swing in de oudste<br />
ex-voetballer van VV Noordwijk.<br />
24<br />
ELFTALFOTO VAN EERSTE VAN VV NOORDWIJK 1938.<br />
V.L.N.R. STAAND: GERRIT MARIJT, THEO MOOIJEKIND,<br />
WILLEM HOEK, GIJS VAN DER WIEL, WILLEM<br />
SPAANDERMAN, THOMAS VINK (SCHEIDSRECHTER),<br />
ONBEKEND EN KEES VAN BEVEREN (DE BOE-BOE)<br />
GEHURKT: LEEN HAZENOOT, MAARTEN HAZENOOT<br />
(DE SJOG), DIRK VINK, DIRK HOEK EN KEES VAN SCHIE.
C<br />
In die primitieve tijd kon je<br />
je na afloop van de wedstrijd<br />
wassen in de nabijgelegen sloot<br />
25
De Oude Jeroen<br />
is van en voor<br />
alle Noordwijkers<br />
De Oude Jeroenskerk is het oudste monument van<br />
Noordwijk. De geschiedenis van de kerk gaat terug tot rond<br />
988. De huidige kerk, een gotische kruiskerk genoemd<br />
naar de martelaar Jeroen, is vermoedelijk in de 12 e eeuw<br />
gebouwd. Eeuwenlang was de kerk uitsluitend bestemd<br />
voor kerkdiensten, maar in de loop der jaren is het gebouw<br />
uitgegroeid tot een multifunctionele ruimte, behalve<br />
voor kerkdiensten ook geschikt voor concerten, lezingen,<br />
vieringen, recepties, exposities en evenementen.<br />
De toren is sinds 1798 eigendom van de gemeente.<br />
TEKST HELMUS WILDEMAN BEELD BURO BINNEN<br />
26<br />
Coen Vermeer (links) en Joost de Vries
OJiNG<br />
In 2013 werd de stichting OJiNG opgericht. Die afkorting<br />
staat voor: ‘Oude Jeroen in Noordwijk Geborgd’.<br />
Magazine <strong>Leef</strong>! sprak met Coen Vermeer en Joost de<br />
Vries, voorzitter en penningmeester van OJiNG en legde<br />
hen een aantal vragen over de rol en het doel van OJiNG<br />
voor.<br />
1. De ‘G’ van OJiNG staat voor Geborgd. Wat houdt dat<br />
precies in?<br />
Geborgd komt van het werkwoord borgen en betekent<br />
letterlijk verankeren. Een ruimere betekenis is zorgen<br />
of koesteren. Geborgd heeft ook een element van<br />
veiligheid in zich; er wordt voor het gebouw gezorgd.<br />
Dat is wat OjiNG beoogt: het bijdragen aan het<br />
voortbestaan van de Oude Jeroen. Je moet er niet<br />
aan denken dat het gebouw er niet meer is of door<br />
verloedering een ruïne is geworden.<br />
2. Veel kerken worden de laatste tijd gesloten of zelfs<br />
afgebroken. Soms krijgen ze een heel andere bestemming<br />
als bibliotheek, sporthal, hotel of appartementengebouw.<br />
Hoe staat OJiNG tegenover een mogelijk<br />
heel andere herbestemming? Wat is gewenst en wat<br />
niet gewenst?<br />
Voor OJiNG is de eerste te beantwoorden vraag:<br />
‘Hoe kunnen we de Oude Jeroen in al zijn glorie in<br />
Noordwijk laten voortbestaan? De Oude Jeroen speelt<br />
een cruciale rol in de geschiedenis van Noordwijk.<br />
Het is al eeuwen een ontmoetingsplaats, primair een<br />
kerkelijke, maar steeds vaker ook een ruimte voor andere<br />
bijeenkomsten en activiteiten. Als Noordwijkse<br />
gemeenschap moeten we die functie van multifunctionele<br />
ontmoetingsplaats in stand houden. Daarbij<br />
horen goede voorzieningen en faciliteiten. En die<br />
kosten geld. De belangrijkste taak voor OJiNG is het<br />
verzamelen van gelden voor de financiering van<br />
onderhoud en voorzieningen om de functie van<br />
ontmoetingsplaats voor de toekomst te garanderen.<br />
3. Is het belangrijk dat de Oude Jeroen in gebruik blijft<br />
voor wekelijkse kerkdiensten op zondag?<br />
Hoewel OJiNG een stichting is die los staat van de<br />
PKN in Noordwijk, valt de oorspronkelijke functie van<br />
de Oude Jeroen als plek voor kerkelijke vieringen niet<br />
te ontkennen. Het zou prachtig zijn als de kerk deze<br />
functie nog langjarig kan blijven vervullen. Dat komt<br />
ook het permanente onderhoud ten goede.<br />
4. De Oude Jeroen is een rijksmonument. Hoeveel<br />
draagt het rijk bij aan het noodzakelijk onderhoud<br />
van de kerk?<br />
Tot voor enige jaren droeg de overheid, via het rijksmonumentenfonds,<br />
circa 2/3 van de instandhoudingskosten<br />
van de Oude Jeroen. Inmiddels is dit terug<br />
gelopen tot 50% terwijl de vragen om steun in de samenleving<br />
juist toenemen. We moeten niet uitsluiten<br />
dat dit percentage in de toekomst nog verder terugloopt.<br />
Daarnaast is het toekennen van subsidie voor<br />
instandhouding nooit vanzelfsprekend. Juist daarom<br />
is OJiNG opgericht. Het doet een beroep op de Noordwijkse<br />
burgers een bijdrage te leveren aan het in stand<br />
houden van dit voor Noordwijk gezichtsbepalende<br />
monument.<br />
5. Draagt de Gemeente Noordwijk ook regulier bij<br />
aan het onderhoud van de kerk?<br />
De gemeente is eigenaar van de toren van de Oude<br />
Jeroen. Daarvoor heeft zij de onderhoudszorg.<br />
Daarnaast draagt de Gemeente Noordwijk bij door de<br />
kerk geregeld te huren voor recepties en ceremoniële<br />
bijeenkomsten. Er is geen structurele bijdrage. Het is<br />
ook maar de vraag of dat de rol van de gemeente is.<br />
De burgers van Noordwijk zijn er mede voor verantwoordelijk<br />
om voor het voortbestaan van de Oude<br />
Jeroen te zorgen.<br />
Teloorgang van het gebouw zou betekenen dat we<br />
een deel van de ziel uit ons dorp halen. We willen de<br />
Vuurtoren of de Visserskapel in de Hoofdstraat toch<br />
ook behouden?<br />
6. OJiNG heeft 250 miniaturen (vgl. de bekende<br />
KLM-huisjes) van de Oude Jeroen. laten maken.<br />
Wat moet men doen om in het bezit te komen van<br />
zo’n miniatuur? Kunnen mensen ook op een andere<br />
wijze bijdragen aan OJiNG?<br />
Alle steun is welkom, kleine en grotere bedragen.<br />
Om één en ander handen en voeten te geven hebben<br />
wij begin vorig jaar een actie gestart, waarbij men<br />
voor 5 jaar achtereen Vriend van OJiNG kan worden<br />
door jaarlijks minimaal € 250 te doneren aan de<br />
stichting. Als blijk van waardering hiervoor ontvangt<br />
men dan een uniek genummerd porseleinen exemplaar<br />
van een miniatuur van de Oude Jeroens-kerk +<br />
toren. Dit miniatuur sluit aan bij de bekende reeks<br />
KLM-huisjes!<br />
De actie heeft inmiddels bijna 100 Vrienden bijeengebracht.<br />
Er zijn dus nog exemplaren voor liefhebbers<br />
beschikbaar. Door de status van Culturele ANBI<br />
van OJiNG zijn giften voor 125 % fiscaal aftrekbaar.<br />
Op onze site www.ojing.nl staat uitgebreide inf ormatie<br />
over mogelijkheden hoe te ondersteunen.<br />
7. Is de Oude Jeroen, naast kerk, ook te beschouwen<br />
als de aula van Noordwijk? Zoals de Pieterskerk dat<br />
is voor Leiden?<br />
De Oude Jeroen biedt de Noordwijkse gemeenschap<br />
een platform voor allerlei activiteiten, naast de kerkdiensten.<br />
Concerten, presentaties, exposities, recepties<br />
en zo meer. De Pieterskerk doet dit al vele jaren.<br />
Zo doende wordt of liever is de Oude Jeroen een<br />
multifunctioneel gebouw voor alle inwoners van<br />
Noordwijk. De naam aula is niet misplaatst en soms<br />
vervult het de functie als ‘Stamtafel’.<br />
8. Wanneer kunnen we spreken van een succes voor<br />
OJiNG?<br />
OJiNG is op zich geen doel, maar is op weg succesvol<br />
te zijn, door de inmiddels meer dan honderd gulle<br />
gevers die al aan de instandhouding van de Oude<br />
Jeroen bijdragen.<br />
Alle gevers worden beschouwd als ambassadeurs<br />
die ook anderen enthousiasmeren. Door gezamenlijk<br />
de schouders onder het project te zetten is een waardige<br />
en permanente toekomst van de Oude Jeroen<br />
verzekerd.<br />
27
Noordwijkse Woningstichting<br />
NWS houdt<br />
van korte lijntjes<br />
bij ‘schouw’<br />
Oog en oor voor de<br />
leefbaarheid in de buurt<br />
HET GEZELSCHAP MET VERTEGENWOORDIGERS<br />
VAN DE NWS, DE GEMEENTE NOORDWIJK, POLITIE<br />
EN HUURDERS VERZAMELT IN DE WIJK ’T JOOSTJE.<br />
Het eerste wat opvalt zijn de auto’s die in de voortuintjes zijn geparkeerd. Een kleine middenklasser<br />
past prima tussen de heg en de gevel van de woningen aan de Penhoren. Het is tekenend voor het<br />
parkeerprobleem in dit deel van Vinkenveld. De wijk dateert uit de jaren tachtig van de vorige eeuw, toen<br />
de parkeernorm een stuk lager was dan nu. “Zolang de auto’s het verkeer niet belemmeren, treden we er<br />
dan ook niet tegenop”, zegt wijkagent Peter van der Meer begripvol.<br />
TEKST EN BEELD NWS<br />
28<br />
De naam is wat ambitieus. Daarom spreken ze bij de NWS<br />
liever van een ‘buurtschouw’ dan van een ‘wijkschouw’.<br />
“Bij een wijkschouw ga je er toch vanuit dat je een groter<br />
gebied onder de loep neemt”, zegt manager Wonen Bart<br />
Tiesinga. “Wij kiezen ervoor om een overzichtelijk buurtje<br />
aan te pakken: een verzameling gelijksoortige appartementenblokken<br />
of eengezinswoningen, die bij onze woningcorporatie<br />
met complexnummers worden aangeduid.”<br />
De afgelopen twee jaar zijn op die manier al zes complexen<br />
nader bekeken: de flats in Boerenburg, de woningen aan<br />
de Abraham van Royenstraat, het buurtje Calorama, de<br />
appartementen aan het Gritpad en de Weerskant en de<br />
woningen in ‘t Joostje. Dit jaar staan onder andere het<br />
gebiedje Morgenster-Duizendblad (rond de bibliotheek)<br />
en Penhoren, Zager en Obliehoren in Vinkenveld op het<br />
programma. De Noordwijkse Woningstichting ziet het als<br />
een ideale manier om met meerdere partijen oog en oor te<br />
hebben en te houden voor de leefbaarheid in de buurt.<br />
Buurtbewoners<br />
Aan een buurtschouw doen behalve medewerkers van de<br />
NWS ook vertegenwoordigers van de gemeente Noordwijk<br />
mee – behalve beleidsambtenaren ook vaak de wethouder<br />
Wonen – de politie, de handhaving, de Stichting Huurdersbelangen<br />
Noordwijk, de stichting Welzijn Noordwijk en<br />
betrokken buurtbewoners. Soms sluit er ook iemand spontaan<br />
aan, als hij of zij het groepje door de wijk ziet lopen.<br />
Het bezoek aan de buurt staat altijd onder leiding van een<br />
woonspecialist van de NWS, die bijhoudt wat er wordt
opgemerkt en later ook controleert of alle actiepunten ook<br />
een vervolg krijgen. Doordat alle betrokkenen aanwezig zijn,<br />
wordt ter plekke bepaald wie waarvoor verantwoordelijk is<br />
en worden de diverse instanties ook direct aangesproken.<br />
Bij de buurtschouw in de wijk Vinkenveld die we vanmiddag<br />
volgen, is de leiding in handen van woonspecialist Marije<br />
Overdevest. Zij heeft alle betrokkenen uitgenodigd, de route<br />
uitgestippeld en houdt op een klembord bij wat er wordt opgemerkt.<br />
Dat kan te maken hebben met het onderhoud aan<br />
het groen of het straatmeubilair, maar ook het gedrag van<br />
huurders in de openbare ruimte kan een bron van ergernis<br />
zijn. Het valt op dat in Vinkenveld alles vrij goed voor elkaar is.<br />
Naast de parkeerproblemen zijn het vooral kleine dingen die<br />
opvallen: wat achterstallig onderhoud in het openbaar groen,<br />
opschietend onkruid en een enkele speeltuin die met drie<br />
verweesde wipkippen een wat troosteloze aanblik biedt.<br />
Mannen van een aannemer zijn wel bezig met het verwijderen<br />
van onkruid uit de grote zandbak die hier is ontstaan.<br />
Woonomgeving<br />
Het is bij een buurtschouw nadrukkelijk niet de bedoeling<br />
dat er achter de voordeur wordt gekeken. “Daar zijn andere<br />
trajecten voor”, vertelt woonspecialist Overdevest. “Huurders<br />
kunnen via verschillende kanalen reparatieverzoeken indienen<br />
en weten ons ook te vinden bij meldingen over overlast,<br />
bijvoorbeeld van buren of van verwarde personen in de wijk.<br />
Bij de buurtschouw richten we ons nadrukkelijk op de woonomgeving.”<br />
AUTO IN VOORTUIN<br />
Zo wordt bij een eerdere buurtschouw in de Jan Kloosstraat<br />
geconstateerd dat een aantal bomen op sterven na dood is<br />
(puntje voor de gemeente), er geen verlichting in de slop<br />
hangt (actie voor de NWS) en er sprake is van veel overlast<br />
door hondenpoep (de handhaving belooft een extra oogje<br />
in het zeil te houden). Bij een klacht dat er in de Jacob<br />
Juchstraat vaak slordig wordt geparkeerd, trekt de wijkagent<br />
meteen zijn bonnenboekje.<br />
Actie<br />
De lijst die door de woonspecialist wordt bijgehouden,<br />
verdwijnt na afloop niet in de bureaulade. Naast de kolom<br />
met knelpunten wordt ook de te ondernemen actie genoteerd,<br />
mét degene die voor de oplossing verantwoordelijk is.<br />
De belangrijkste kolom is vervolgens de laatste, waarin de<br />
voortgang wordt bijgehouden. “Om er maar een punt uit te<br />
pakken”, wijst Overdevest op het Excel-bestand, “als er in het<br />
complex Boerenburg wordt geconstateerd dat de speeltuin<br />
niet meer van deze tijd is, volgt als actie: ‘Inventariseren hoe<br />
de staat is van de speeltoestellen. Wellicht moeten ze in zijn<br />
geheel worden vervangen. Mogelijkheid voor rubberen tegels<br />
onder en rond de toestellen wordt bekeken. Uitkomsten<br />
worden nog nabesproken. Kosten kunnen eventueel worden<br />
gedeeld door de gemeente en de NWS’.”<br />
Bij de voortgang staat inmiddels dat de gemeente Noordwijk<br />
heeft toegezegd dat de speelplaatsen worden voorzien<br />
van rubberen tegels en de toestellen worden opgeknapt.<br />
Woonspecialist Overdevest houdt bij of het ‘In behandeling’<br />
(kleur oranje) op termijn kan worden veranderd in ‘Uitgevoerd’<br />
(groen). “En als dat te lang duurt, spreken we elkaar<br />
erop aan”, zegt ze.<br />
Want ook dat is het grote voordeel van de complexschouw:<br />
de lijntjes zijn kort.<br />
ROTZOOI OP STRAAT<br />
VERWEESDE WIPKIPPEN 29
Zilkers<br />
steunen Gambia<br />
‘De mensen zijn zó blij<br />
met kleine dingen’<br />
In De Zilk kent<br />
iedereen Lo en Coby de<br />
Haas. En Lo en Coby kennen<br />
zo’n beetje alle Zilkers.<br />
Tot hun eigen verrassing<br />
werden zij gekozen tot<br />
Zilkers van het jaar.<br />
TEKST CAROLINE SPAANS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
30
Sinds 2014 zetten zij zich in voor Gambia. Zo organiseren zij<br />
in de druivenkas van Hans Meskers, een traditionele barbecue<br />
met alles erop en er aan waarvan de opbrengst naar Gambia<br />
gaat. Daarnaast ontvangen zij mooie giften vanuit de kerkenveiling<br />
van de parochie Heilig Hart uit de Zilk en van de<br />
Victorparochie uit Noordwijkerhout: allemaal voor Gambia.<br />
Maar, uhm, Gambia? Is dat niet het land van de Bombsters<br />
(mannen en vrouwen die toeristen inpalmen voor geld) en<br />
Hustlers (dames op leeftijd in het gezelschap van een jonge<br />
donkere man)? Ja. Het land van de Gele Koorts en de<br />
Malariamuggen en het geen-water-drinken-uit-de kraananders-krijg-je-diarree?<br />
Ja. Maar dat stigma is vergelijkbaar<br />
met klompen, molens, koeien, softdrugs en raamprostitutie.<br />
Nederland is veel meer dan dat. En dat is Gambia óók.<br />
Taxichauffeur als gids<br />
En dat weten Coby en Lo inmiddels maar al te goed. In 2013<br />
vlogen ze voor het eerst naar dit West-Afrikaanse land. Ze<br />
gingen er gewoon op vakantie, lekker naar de zon. Lo:<br />
“Voorheen gingen we in november altijd naar Egypte. Dat jaar<br />
was er echter een aanslag geweest en door het negatieve<br />
reisadvies dachten we: kom, laten we Gambia eens proberen.<br />
Oók warm en ongeveer even ver vliegen. Eenmaal daar<br />
wilden we wat meer van de omgeving zien en kwamen in<br />
contact met een taxichauffeur die gelijk als gids fungeerde.<br />
Een bijzonder vriendelijke man, die we beloofden, als we het<br />
jaar daarop terug zouden komen, een fotoboek te geven met<br />
de foto’s die we hadden gemaakt.” In 2014 was er echter een<br />
negatief reisadvies voor Afrika in verband met het Ebola virus<br />
en besloten Co en Lo een jaartje over de slaan. Toen ze in 2015<br />
opnieuw kwamen en de taxichauffeur opzochten zei deze:<br />
ik heb geen tijd voor jullie, sorry, ik ben druk voor Henk en<br />
Herbert. Deze twee Nederlandse mannen bleken sinds 1999<br />
een stichting te hebben: Handen ineen voor Gambia. Hij kon<br />
ze wel dáárheen rijden als ze dat wilden? Dat wilden de twee<br />
Zilkers wel en zo kwamen ze voor het eerst in contact met<br />
Henk en Herbert in het dorpje Latriya. Het was ‘tracking day’<br />
die dag. Coby: ‘Zo’n 700 vrouwen die nog moeten bevallen,<br />
of net bevallen zijn van hun kindje, waren daar net voor een<br />
check up. Wat bijzonder om mee te maken! We kregen een<br />
rondleiding en wisselden contactgegevens uit met Henk en<br />
Herbert.<br />
Ook loopt er een zeer succesvol landbouw project in het<br />
dorpje Sare Wallom. Diep het land in waar de klok al 100 jaar<br />
stil lijkt te staan en geen toerist komt. Hier wordt het land<br />
met water constant bevloeid en de vrouwen verzorgen de<br />
bananenplantage en een grote groentetuin. Hier zijn dit jaar<br />
zo’n 18 huisjes (hutjes) afgebrand. Inmiddels zijn er mede<br />
door de steun uit De Zilk voor het eerst stenen huisjes<br />
gebouwd.<br />
Mooi en dankbaar project<br />
Op de plek die vóór 1999 nog rimboe was, staat inmiddels<br />
een kleuter- en basisschool, een laboratorium en apotheek,<br />
een ziekenpost met verloskamer, er zijn watertanks en<br />
zonnepanelen en een schooltuin en er is werkgelegenheid<br />
gecreëerd voor mensen die in vast dienstverband zijn<br />
aangenomen. De salarissen van de dokter en zusters van<br />
de ziekenpost worden door de stichting betaald, de leraren<br />
worden tegenwoordig door de regering betaald. De stichting<br />
begon met een schooltje met 30 kinderen: nu komen er 1.600<br />
naar het gebouw.<br />
De stichting begon<br />
met een schooltje met<br />
30 kinderen: nu komen<br />
er 1.600 naar het<br />
gebouw<br />
Sprookje op de muur<br />
Toen Coby en Lo terugkwamen van hun reis, gingen ze<br />
aan de slag met het idee om de muren van de kleuterklas op<br />
te fleuren met Disneyfiguren. 100-en-één Dalmatiërs en<br />
Sneeuwitje hangen er inmiddels mooi uitgezaagd en geschilderd<br />
aan de muren. Om de kinderen een idee te geven wat de<br />
sprookjesfiguren inhouden, heeft Lo gezorgd dat ze terplekke<br />
naar een Disneyfilm konden kijken. Inmiddels reizen Coby en<br />
Lo als het lukt, twee keer per jaar naar Gambia.<br />
De twee krijgen ook vaak spontaan giften vanuit het dorp.<br />
Met het geld dat vorig jaar is opgehaald hebben ze in het<br />
dorpje Sare Samba een 50 meter diepe waterput laten slaan.<br />
Een dorpje met 500 inwoners, waarvan zo’n 270 kinderen al<br />
20 jaar geen schoon drinkwater hadden. Inwoners van het<br />
dorpje hebben een bord gemaakt met ”Sare Samba loves De<br />
Zilk” erop. Met de nieuwe waterpomp zijn de mensen enorm<br />
gelukkig.<br />
Maar ook de meegebrachte kleine spullen, zorgen voor een<br />
grote glimlach. De ‘glow-in-the-dark’ armbandjes bijvoorbeeld,<br />
zorgden voor veel lol bij de kinderen. Coby laat foto’s<br />
zien: een grote groep lachende, dansende kinderen in het<br />
pikkedonker met fluorescerende armbandjes. Prachtig.<br />
Zowel Lo en Coby als de stichting hebben nog veel wensen<br />
voor Gambia voor de toekomst. Met de dit jaar aangelegde<br />
weg naar Latriya is aansluiting op elektra mogelijk.<br />
Maar voor de aansluiting naar school en de ziekenpost is<br />
nog geld nodig. Donateur worden van de stichting kan via<br />
www.gambia-hah.nl.<br />
Lo en Coby ondersteunen deze stichting uiteraard zeer…maar<br />
voor de gelden die zij uit De Zilk hebben mogen ontvangen,<br />
kiezen zij zelf een bestemming waar de nood het grootst is.<br />
31
Herdenken<br />
FOTO GENOMEN IN 1927 TIJDENS EEN DEMONSTRATIE TER GELEGENHEID VAN HET<br />
40-JARIG JUBULEUM VAN BESTUURSLID JAN VAN KAN, STAAND GEHEEL LINKS ONDER<br />
KNRM Noordwijk herdenkt de in 1919 omgekomen redders<br />
Het is dit jaar 100<br />
jaar geleden dat drie redders<br />
uit Noordwijk bij de redding van de<br />
Katwijkse zeillogger ‘Noordzee V’, de<br />
KW 47 met als schipper Jan Ros, om het<br />
leven kwamen. De levenloze lichamen van<br />
H. Vink en J. Cramer waren niet meer te redden.<br />
Bestuurslid J. Van Kan kon redder L. Hellenberg<br />
nog reanimeren maar die overleed later op een kar<br />
tijdens het transport over het strand. Hoe ironisch<br />
dat de neef van L. Hellenberg, A. Hellenberg<br />
als matroos is omgekomen op de KW 47, die<br />
vroege ochtend van 24 november 1919<br />
TEKST THOMAS STEENVOORDEN<br />
BEELD PR EN BURO BINNEN<br />
Oproep aan familie en<br />
belangstellenden<br />
Voor de inwoners van Noordwijk was dit een enorme<br />
ramp. In die tijd had het kustplaatsje nauwelijks 900<br />
inwoners en de redders waren nagenoeg allen familie<br />
van elkaar. De weduwen hadden plots geen inkomen<br />
meer en leefden van de steun van de toenmalige<br />
Noord- en Zuid-Hollandse Reddingmaatschappij<br />
en ingezameld geld onder de inwoners. De kranten<br />
stonden er vol van. Deze tragedie werd twintig jaar<br />
later in 1939 herdacht.<br />
32<br />
HERDENKING OMGEKOMEN REDDERS 1919<br />
Zondag 24 November 2019<br />
Algemene begraafplaats Oude Zeeweg Noordwijk<br />
Ontvangst 14.30 uur<br />
Aanvang herdenking 15.00 uur<br />
Napraten in boothuis KNRM Bosweg 16.00 uur<br />
Voor meer info of berichten aan organisatie<br />
mail met: redactieleef@burobinnen.nl<br />
Exact 100 jaar later, op zondag 24 november 2019, gaat<br />
de Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij,<br />
station Noordwijk, deze ramp wederom herdenken.<br />
Op de openbare begraafplaats aan de Oude Zeeweg,<br />
waar de drie redders gezamenlijk zijn begraven, zal<br />
deze plechtigheid plaatsvinden. De KNRM is dan ook<br />
op zoek naar familie van de redders van toen, zodat<br />
deze persoonlijk kunnen worden uitgenodigd. Ook<br />
andere belangstellenden mogen deze herdenking<br />
bijwonen en zijn welkom die middag.
‘Hoor de wind huilen,<br />
waar zou de arme zeeman schuilen?’<br />
Ria van Oostrum - van den Berg (85) herinnert zich de verhalen<br />
van opoe Catherina nog heel goed. De ramp met de<br />
reddingboot in 1919, waarbij drie Noordwijkse redders zijn<br />
omgekomen, staat nog steeds in haar geheugen gegrift. De<br />
verhalen uit die tijd van haar grootmoeder maakten een<br />
diepe indruk.<br />
“Een roffel op de deur midden in de nacht’ vertelt Ria. “Dan<br />
wist je dat er een schip in nood was en de redders in het holst<br />
van de nacht naar buiten moesten. Meestal kwamen ze na<br />
een uur of zo weer terug, maar deze keer niet.” Ze kan zich de<br />
verhalen van haar opoe, zoals Ria haar oma noemt, nog heel<br />
goed herinneren. Opa Jan Cramer werd die vroege ochtend<br />
rond 6.30 gewekt en spoedde zich van de Piet Heinsstraat<br />
naar de Schoolstraat waar de reddingboot stond. Met vier<br />
paarden uit de schuur van Marbus, ook uit de Schoolstraat,<br />
werd de reddingboot naar het strand gereden en te water gelaten.<br />
Er was een schip gestrand, ongeveer twee kilometer ten<br />
Noorden van het dorp, de Katwijkse zeillogger KW47. Het schip<br />
was in die nacht met 13 opvarenden vastgelopen op de tweede<br />
bank en vol gelopen met water. Een strandjutter zag de zeillogger<br />
vroeg die morgen en waarschuwde de reddingboot.<br />
de in nood verkerende logger ging die ochtend.<br />
Toen ze bij de boot kwamen en een dreg hadden uitgegooid<br />
pakte een grote golf de redboot en sloeg om. Alle redders lagen<br />
in het water en onder de omgeslagen boot. De meesten<br />
konden zwemmend de kant bereiken... Opa niet. Ze hebben<br />
hem op het strand nog proberen te reanimeren maar het was<br />
te laat. Verschrikkelijk. Drie redders lieten toen het leven;<br />
Hellenberg, Vink en mijn opa Cramer.”<br />
Ria: “Mijn opoe bleef achter met vijf kinderen. Als weduwe<br />
was er geen kostwinnaar meer en door hulp van de reddingmaatschappij<br />
en veel baantjes in het dorp kon zij overleven.<br />
Het was armoe troef in die tijd. Ik stel het zeer op prijs dat 100<br />
jaar later deze ramp herdacht wordt. Op de steen van het graf<br />
waar de drie redders zijn begraven staat<br />
‘Gij herinnert ons aan onze plicht’.<br />
“Ik zie de redboot nog steeds met veel gekletter door de<br />
Schoolstraat rijden. Hij stond aan de overkant van onze slagerij<br />
(van den Berg) en leek enorm groot, maar op zee was het<br />
maar een notendopje.” Vertelt Ria. “Opa Jan Cramer werkte in<br />
die tijd bij Den Hollander en was aan het metselen bij hotel<br />
Noordzee. Hij was een van de roeiers in de redboot die naar<br />
EEN ROFFEL MIDDEN<br />
IN DE NACHT OP DE DEUR<br />
‘SCHIP IN NOOD!’<br />
33
Lumen Holland Rijnland is een onafhankelijke stichting die<br />
zich inzet voor mensen met psychische aandoeningen,<br />
psychosociale problematiek en/of verslavingsproblematiek.<br />
Monique van Biezen, sinds 2003 aan de<br />
stichting verbonden, is werkzaam als beleidsmedewerker<br />
en belangenbehartiger bij Lumen: “Ik begon bij het GGz<br />
Informatiepunt op het moment dat ervaringsdeskundigen<br />
werden ingezet bij de ondersteuning van cliënten.<br />
Daarna ben ik bij Stichting ZON gaan werken, de<br />
belangenbehartigingsorganisatie.”<br />
TEKST CAROLINE SPAANS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
LUMEN IN HET KORT:<br />
• Steun- en Informatiepunt:<br />
onafhankelijke clientondersteuning<br />
• Persoonlijke en maatschappelijk<br />
herstel: workshops en cursussen<br />
• Maatschappelijke Voorlichting<br />
• Ontwikkelen ervaringskennis- en<br />
deskundigheid en aanvullende<br />
competenties<br />
• Beleidsadvisering en<br />
belangenbehartiging<br />
• Arbeidsparticipatie<br />
• Inloophuis<br />
• Lotgenotencafé<br />
Tussen wal en schip? De grip kwijt?<br />
Stap eens binnen bij Lumen!<br />
34<br />
ZON ‘woonde al samen’ met het GGz Informatiepunt en het<br />
Inloophuis Psychiatrie sinds 2011. In 2018 is er een huwelijk<br />
ontstaan, waaruit Stichting Lumen Holland Rijnland is voortgekomen<br />
en wonen ze – nog steeds – onder één dak in het<br />
mooie oude pand aan de Hooigracht in Leiden.<br />
Groot herstelaanbod in vorm van cursussen en workshops<br />
Frouke Lampe: ”Ik ben sinds 2008 verbonden aan de stichting<br />
en gediplomeerd verpleegkundige. Door psychische klachten<br />
was ik even uit de roulatie. Toen ik weer aan het werk ging<br />
had ik door een training Werken met Eigen Ervaring stichting<br />
ZON leren kennen Daar bleek een vacature te zijn. Ik solliciteerde<br />
en werd aangenomen. Ik werkte onder meer als coördinator<br />
crisiskaart. Dit is een letterlijke kaart, die mensen bij<br />
zich dragen waarop staat wat er moet gebeuren wanneer er<br />
sprake is van een psychische crisis. Samen kijken we naar wat<br />
je nodig hebt op het moment dat het slecht met je gaat. Zodat<br />
je de grip houdt op het moment dat dat gebeurt. Door de jaren<br />
heen heb ik allerlei projecten gedaan en inmiddels ben ik<br />
alweer een aantal jaren coördinator van het Herstelaanbod:<br />
cursussen en workshops.”<br />
Lars van Wezel, medewerker belangenbehartiging, is bijna<br />
een jaar in dienst. Daarvoor heeft hij zich maar liefst negen<br />
jaar als vrijwilliger ingezet voor de stichting. “In 2009 kwam<br />
ik ‘aanwaaien’ en heb al die jaren vrijwillig hand- en span-
FOTO LINKS VLNR:<br />
FROUKE LAMPE, JOLANDA LEMSTRA,<br />
LARS VAN WEZEL EN MONIQUE VAN BIEZEN<br />
Stichting<br />
Lumen<br />
Jezelf zijn, ontmoeten en meedoen<br />
diensten verricht: ook als lid van het bestuur. Nu heb ik een<br />
betaalde job en heb ik veel contact met gemeenten om te<br />
adviseren over beleid.”<br />
Jolanda Lemstra is consulent ‘crisiskaart’ en geeft de training<br />
‘Zicht op Herstel’: “Vanwege psychische problematiek liep ik<br />
op veel zaken in mijn leven vast. Sociaal, werk, financieel.<br />
Daar heb ik hulp bij gezocht. Nadat ik een intensieve therapie<br />
bij Rivierduinen volgde, kwam ik in contact met Lumen.<br />
Gelukkig gaat het nu een stuk beter. Bovendien is Lumen een<br />
hele fijne plek om bij te werken.”<br />
Een steuntje in de rug door<br />
en met ervaringsdeskundigen<br />
Monique: “We zijn een cliëntenorganisatie. Dat betekent dat<br />
we met inzet van ervaringsdeskundigen anderen op diverse<br />
manieren ondersteunen zodat men weer grip op het leven en<br />
aansluiting met de maatschappij krijgt. Dat doen we door<br />
goed te luisteren, mensen te informeren over de mogelijkheden<br />
op het gebied van herstel en te ondersteunen bij andere<br />
vragen. Letterlijk door mee te denken en mensen een steuntje<br />
in de rug te geven. Bij een psychische aandoening of verslavingsproblemen<br />
wordt door de buitenwereld soms nog gedacht<br />
dat het je eigen verantwoordelijk is om je weer beter te<br />
voelen. Zo van: joh, zet je schouders eronder, trek die gordijnen<br />
open en kom achter die geraniums vandaan. Als dat zo<br />
makkelijk zou zijn, zou er geen probleem zijn! Tegen iemand<br />
met een gebroken been zeg je ook niet: “Joh, je been is dan<br />
wel gebroken, maar hup, lopen maar, komt wel goed!”<br />
Zodra iemand hier binnenloopt of via mail of telefonisch<br />
contact zoekt dan wordt gekeken wat iemands vraag is en<br />
waar Lumen in kan ondersteunen. Vaak komt het voor dat<br />
mensen bij Lumen gaan werken als vrijwilliger en zichzelf<br />
ontwikkelen als ervaringsdeskundige. Of mensen willen eens<br />
praten over een vastgelopen re-integratietraject. Of men wil<br />
iets ondernemen maar durft niet goed, vanwege sociale angst<br />
of andere belemmeringen. Dan kunnen wij een eerste keer<br />
meegaan. Ook gaat Lumen mee naar gesprekken met het<br />
Uwv of de Sociale Dienst.<br />
Gezamenlijk initiatief Opgenomen op de Werkvloer<br />
De komende twee jaar wordt een campagne gehouden:<br />
‘Opgenomen op de Werkvloer’. Daarin gaan mensen met<br />
een achtergrond met psychische problematiek samen met<br />
organisaties en bedrijven kijken wat nodig is op de werkvloer<br />
om belemmeringen weg te nemen. Vaak gaat het om een paar<br />
kleine aanpassingen, waar niet zo ga uw aan wordt gedacht.<br />
Dit is een gezamenlijk initiatief van gemeenten in de Duinen<br />
Bollenstreek.<br />
Tot slot zegt Monique: ‘De inloop, het lotgenotencafé en onze<br />
workshops zijn echt fijne ontmoetingsplekken en -momenten.<br />
Je merkt dat mensen graag met elkaar praten en dat de<br />
sfeer van herkenning onderling zorgt voor een bijzondere<br />
band. Iedereen kan hier terecht voor een luisterend oor en<br />
een goed gesprek. Van daaruit kunnen onze cliëntondersteuners<br />
vragen oppakken, kunnen mensen meedoen in onze<br />
cursussen en kan men zich ontwikkelen in of buiten onze<br />
organisatie. Met al onze opgetelde ervaringsdeskundigheid<br />
kunnen wij er wellicht voor zorgen dat je de grip weer terugkrijgt.’<br />
Frouke voegt nog toe dat Lumen niet in plaats van de<br />
zorg is maar aanvullend: ‘Het is geen wij-zij verhaal, maar<br />
juist een samenwerking!’<br />
DE NOORDWIJKSE TESSA OVER HAAR ERVARINGEN MET LUMEN:<br />
“Ik kwam door een goede vriendin in contact met Lumen.<br />
Zij was hier een aantal jaar voorlichter en vond het ook wel<br />
iets voor mij. De eerste keer dat ik hier kwam deed ik mee<br />
met de Toolboxtraining over stigma. Iedereen was heel<br />
aardig en open. Het duurde dan ook niet lang tot ik<br />
betrokken was bij meerdere activiteiten van Lumen.<br />
Ik ben bij Lumen gekomen om voorlichtingen te geven maar<br />
al snel was ik ook betrokken bij het team van de crisiskaart,<br />
ontwikkelde ik samen met collega’s workshops en deed ik<br />
cursussen om mijn ervaringsdeskundigheid te ontwikkelen.<br />
Momenteel loop ik hier stage voor mijn studie culturele<br />
antropologie en o ntwikkelingssociologie, maar geef nog<br />
steeds voorlichtingen en workshops. Binnenkort geef ik zélf<br />
de Toolboxtraining over stigma, die ik vijf maanden geleden<br />
volgde! In de korte tijd dat ik hier rondloop heb ik mooie<br />
vriendschappen gemaakt. Ik ben met mooie projecten bezig<br />
en dat zal ik voorlopig blijven doen!”<br />
35
Welzijn Noordwijk<br />
# Effe<br />
Je ziet je buren regelmatig<br />
voorbijkomen. Het lijkt je leuk om ze beter<br />
te leren kennen.Wat dacht je van een gezellige<br />
straatbarbecue? Misschien loop je al langer met<br />
het idee om het speeltuintje voor de deur op te<br />
knappen of wil je de buurt groener maken. Blijf<br />
niet langer zitten; samen maken we Noordwijk<br />
het leukste dorp om in te wonen.<br />
36<br />
TEKST WELZIJN NOORDWIJK<br />
BEELD JELL FOTOGRAFIE
uuen<br />
Wat doe jij<br />
voor je buurt?<br />
Met de #effe buurten campagne kun je<br />
als bewoner laten zien wat jij voor je<br />
buurt doet.<br />
Daarmee kun jij andere Noordwijkers<br />
inspireren om mee te doen. Wie weet<br />
bedenken ze door jou wel een mooi<br />
buurtinitiatief. We kunnen de buurt met<br />
elkaar bij elkaar brengen. Heb je wel eens<br />
bedacht hoe leuk het zou zijn om de<br />
jongeren uit je wijk te betrekken om<br />
een voetbaltoernooi te organiseren?<br />
Of eindelijk het skate pleintje op te<br />
knappen voor de jeugd?<br />
Met kleine dingen kun je ook al veel<br />
betekenen. Misschien zie je de buurman<br />
wat minder met de hond buiten lopen.<br />
Wat dacht je ervan om samen een rondje<br />
te lopen? #Effe buurten en kijken hoe<br />
het gaat? Iets voor je buurt betekenen<br />
zit ‘m vaak ook in de kleine dingen. Even<br />
een praatje maken, helpen met de boodschappen<br />
tillen. Samen zorgen we voor<br />
een fijne buurt waar we ons thuis voelen.<br />
Weet je niet goed waar je moet beginnen?<br />
Start klein en ga #effe buurten bij<br />
die gezellige buurman in de straat of deel<br />
je idee met je buren. Heb je iets voor de<br />
buurt bedacht, maar weet je even niet<br />
hoe je verder moet? Neem dan contact<br />
op met buurtwerker Marjanne van Dijk,<br />
marjanne.vandijk@welzijnnoordwijk.nl<br />
Deel je ideeën of ervaringen met foto<br />
via instagram #effe buurten of<br />
facebook@effe buurten.<br />
37
Eerst begrijpen, dan begrepen worden<br />
‘Sta open voor<br />
elkaars verschillen’<br />
Samen hebben ze dertien sterren<br />
en 436 kamers, de ‘gouden-driehoek-oploopafstand’:<br />
het Alexander Hotel, het Grand Hotel Huis<br />
ter Duin en het Radisson Blu Palace hotel. Logistiek vormen<br />
deze Noordwijkse klasse-hotels een krachtige drie-eenheid.<br />
Directeur Eigenaar Alexander Balk: “Als je vanuit de bar van<br />
ons Alexander Hotel naar kamer 101 in het Palace Hotel aan<br />
de overkant moet, ben je er bij wijze van spreken sneller dan<br />
wanneer je vanuit de bar van het NH Leeuwenhorst naar<br />
kamer 357 in hetzelfde hotel moet.”<br />
.<br />
TEKST CAROLINE SPAANS BEELD BURO BINNEN<br />
LINKS ALEXANDER BALK, ANDRÉ AAIJ EN STEPHAN STOKKERMANS<br />
38
De gouden<br />
driehoek<br />
‘Ik kan hier overal binnenkomen<br />
en voel me nooit een concurrent’<br />
“Noordwijk Marketing beseft inmiddels heel goed dat alle<br />
faciliteiten die we hier hebben niet alleen voor de toeristen<br />
zijn, maar juist ook voor haar inwoners. Want vergis je niet:<br />
je woont in een dorp, maar je hebt hier faciliteiten zoals je<br />
die in een stad met 150.000 inwoners kan verwachten. Dat<br />
maakt Noordwijk echt uniek! En dat brede palet samenwerking<br />
tussen de Noordwijkse hotels en het haakje met<br />
NH Leeuwenhorst in Noordwijkerhout is heel belangrijk.<br />
Dat versterkt ons allemaal.”<br />
Balk: “Wat me opvalt in Noordwijkerhout, is dat enorme<br />
saamhorigheidsgevoel. Neem nou de jaarlijkse oranjefeesten:<br />
iedereen gaat naar de kermis, iedereen doet mee aan de<br />
spelletjes en sporten of moedigt aan langs de kant. Echt ieder<br />
evenement dat daar wordt georganiseerd, is een hit. Zelfs als<br />
het regent. Mooi om te zien hoor!” Stokkermans: “Heel terecht,<br />
wat Alexander hier vertelt: die saamhorigheid in de<br />
Noordwijkerhoutse gemeenschap is inderdaad<br />
indrukwekkend.”<br />
André Aaij, sinds 2010 General Manager bij het Radisson<br />
Blu Palace Hotel: “Het faciliteren van een groot congres met<br />
1500 gasten en het vervoeren van gasten tussen de hotels in<br />
Noordwijk(erhout) én de regio is heel goed te realiseren. In<br />
Amsterdam zou dat bijvoorbeeld logistiek een stuk lastiger<br />
zijn.”<br />
Stephan Stokkermans, Managing Director Grand Hotel Huis<br />
ter Duin en onlangs uitgeroepen tot hotelier of the year 2019:<br />
“Ondernemers van de fusiegemeente Noordwijk werken al<br />
langere tijd goed samen. NH Leeuwenhorst werkt ook al lang<br />
mee binnen de groepsdynamiek van Noordwijk en was al<br />
voor de fusie participant van Noordwijk Marketing. Door de<br />
logistieke centrale ligging zijn onze drie hotels, een beetje met<br />
een knipoog, extra ‘samen’, maar we werken natuurlijk ook<br />
heel goed samen met Hotels van Oranje en Vesper bijvoorbeeld.<br />
En de strandpaviljoens doen dat onderling ook. In<br />
die zin zijn we eigenlijk al een hele homogene groep ondernemers<br />
met elkaar.”<br />
De hotels hebben allen een andere uitstraling. Inspiratie<br />
doen ze op in het buitenland, maar ook in Amsterdam.<br />
Stokkermans: “Juist die diversiteit is de kracht van Noordwijk.<br />
We hebben heel goede faciliteiten, met allemaal een ander<br />
karakter. Dat komt ook omdat we bijna allemaal eigen<br />
ondernemers zijn, met een eigen visie. Dat zie je ook weer<br />
terug in de strandpaviljoens. Bovendien is dat niet alleen<br />
interessant voor de toeristen, maar ook voor de inwoners.”<br />
‘Je hoeft elkaar niet vaak te zien<br />
om een goede relatie te hebben’<br />
De gouden driehoek: Huis ter Duin – Alexander – Palace is<br />
‘mooi met een knipoog’, zoals Stokkermans het uitdrukt, maar<br />
de drie heren benadrukken dat ze onderdeel zijn van de grote<br />
samenwerking die ze hebben met de andere hotels. Daarbij<br />
hoef je elkaar niet vaak te zien om een goede relatie te hebben<br />
volgens Balk.<br />
“Ik kan overal binnenkomen en voel me nooit een concurrent.<br />
Die relatie onderling is erg prettig.” Stokkermans onderstreept<br />
dat: “Het voelt als een warm bad, naar elkaar toe.” Aaij vult aan:<br />
“Samen is ook elkaar écht helpen. Ik kreeg onlangs te maken<br />
met een gesprongen leiding van het centrale koelsysteem,<br />
waardoor koudemiddel ontsnapte en koelingen en vriezers<br />
opwarmden. Een uitdaging die vraagt om een snelle oplossing.<br />
Ik bel dan als eerste binnen ‘de gouden driehoek’ en krijg<br />
nooit te horen: joh André, dat is jouw probleem. Dat is het wel<br />
natuurlijk, maar ik krijg direct hulp. En binnen een uur was<br />
het opgelost. Maar ook wanneer een van ons te weinig<br />
parkeerplaatsen heeft, lossen we dat voor elkaar op. Door<br />
open te staan voor elkaars verschillen en daadwerkelijk elkaar<br />
te willen helpen en samen te bouwen. Eerst begrijpen dan<br />
begrepen worden! Als de gemiddelde politicus dezelfde open<br />
houding toont, dan kan er echt heel veel moois ontstaan!”<br />
39
‘s Heeren Loo<br />
MARGRIET BARNHOORN<br />
Vrijwilligers leveren een belangrijke<br />
bijdrage in de zorg voor de bewoners van<br />
woonzorgpark Willem van den Bergh van<br />
’s Heeren Loo. In allerlei levensfasen zijn<br />
vrijwilligers betrokken om bewoners te<br />
bezoeken, ze bij de hand te nemen en<br />
wat extra aandacht te geven.<br />
TEKST ’S HEEREN LOO<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Vrijwilligerswerk<br />
bij palliatieve zorg<br />
voor mensen met<br />
een beperking<br />
40<br />
Wanneer bewoners zich in een palliatieve fase bevinden, dat<br />
wil zeggen wanneer er geen genezing van een ziekte meer<br />
mogelijk is, spelen vrijwilligers een mooie en belangrijke rol.<br />
Want hun familie woont misschien niet in de buurt of kan<br />
door andere omstandigheden niet (continue) aanwezig zijn.<br />
Centraal staat het invoelingsvermogen van de vrijwilliger<br />
om de palliatieve fase te begeleiden in de eigen omgeving,<br />
zodat deze zicht niet alleen voelt tijdens dit proces. Natuurlijk<br />
proberen we dit proces zo nauw mogelijk aan te laten sluiten<br />
bij de wens van hun naasten.<br />
Soms is ‘er zijn’ al voldoende<br />
‘Er zijn’ is een proces van stil worden en ruimte bieden, zodat<br />
je aanvoelt wat de bewoner op dat moment nodig heeft.<br />
Goede palliatieve vrijwilligers-zorg omvat meer dan alleen<br />
waken. Afhankelijk van de wens en mogelijkheden is er ook<br />
ruimte voor muziek of een verhaal. Door de aanwezigheid<br />
van deze vrijwilliger, weet de collega die op dat moment in de<br />
woning werkt dat er iemand de volle aandacht heeft voor de<br />
bewoner. Deze extra ondersteuning geeft het woonteam de<br />
ruimte om haar werkzaamheden te doen, wetende dat de<br />
bewoner niet alleen is.<br />
Margriet Barnhoorn, voorheen medewerkster van ’s Heeren<br />
Loo, is nog steeds betrokken bij de bewoners. Margriet draagt<br />
regelmatig bij aan de zondagmiddagvieringen, die gehouden<br />
worden in het Kruispunt. Daarnaast maakt ze onderdeel uit<br />
van het team van vrijwilligers, dat beschikbaar is voor palliatieve<br />
zorg. “Ik ben niet bang voor de dood, door privéomstandigheden<br />
heb ik hier ervaring mee gekregen. En het<br />
heeft wel iets moois als je zit bij iemand die overgaat naar de<br />
eeuwigheid. De tijd staat stil en dat is een heel heilig moment<br />
in alle stilte”, vertelt Margriet. “Inspelen op de behoefte van<br />
degene die stervend is en aanvoelen wat er nodig is op dat
MARION RIJSDIJK<br />
moment, zoals een hand vasthouden. Ook naar de medewerkers<br />
van de woning toe. Recentelijk hebben we deze vorm<br />
van zorg kunnen inzetten op een woning, waar een bewoner<br />
terminaal was. Een aantal vrijwilligers heeft op verschillende<br />
momenten tijdens de dag-, avond- en nachtdiensten het<br />
team op de woning ondersteund door aanwezig te zijn bij<br />
de bewoner.”<br />
Alle vrijwilligers volgen eerst een gerichte training, zodat ze<br />
weten wat te doen tijdens dit, vaak korte, proces. Als teamlid<br />
weet je dat je een oproep kunt krijgen, en samen probeer je<br />
er zoveel mogelijk te zijn. Overdag en in de nacht, zodat de<br />
bewoner zich op het laatste moment van zijn leven niet alleen<br />
hoeft te voelen.<br />
’s Heeren Loo is trots op en dankbaar voor het feit dat we een<br />
beroep mogen doen op deze bijzondere mensen!<br />
Ben je benieuwd<br />
of dit vrijwilligerswerk<br />
ook iets voor jou zou kunnen zijn?<br />
Neem dan contact op met Marion Rijsdijk<br />
(marion.rijsdijk@sheerenloo.nl).<br />
Marion Rijsdijk is geestelijk verzorger bij ’s Heeren Loo.<br />
Op het doek achter Marion ziet u een afbeelding van de<br />
barmhartige Samaritaan. Dit beeld staat voor de liefde<br />
en hulp die men kan bieden aan de medemens in nood,<br />
los van religie of persoonlijke voorkeur. Ondanks dat de<br />
Samaritaan in de oude geschriften niet geliefd was,<br />
reikte juist deze de hand uit om hulp te bieden;<br />
ongedwongen en belangeloos. Die belangeloosheid en<br />
onvoorwaardelijke hulp staat centraal in de palliatieve<br />
vrijwilligers-zorg. Iets geven zonder er iets voor terug te<br />
verwachten. Dat maakt het heel waardevol.<br />
41
Woningstichting<br />
Padua<br />
Woningstichting Padua<br />
blijft zelfstandig<br />
Het besluit van Padua<br />
om in de komende jaren<br />
zelfstandig te blijven opereren<br />
en dus af te zien van mogelijke<br />
fusies met andere corporaties is<br />
genomen in het belang van de<br />
huurders, de woningzoekenden<br />
en last but not least de eigen<br />
medewerkers. Alle aandacht gaat<br />
uit naar de belangen van de huurders<br />
en iedereen die in de kernen<br />
Noordwijkerhout en De Zilk een<br />
passende woning zoekt.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
DE MEDEWERKERS VAN PADUA STAAN GARANT OM DIE BELANGEN OPTIMAAL TE BEHARTIGEN<br />
42<br />
Geen nieuwe fusieplannen<br />
Nu het <strong>magazine</strong> LEEF met ingang van dit nummer ook gratis<br />
in de kernen Noordwijkerhout en De Zilk verspreid wordt en<br />
dus ook bij de huurders van Padua in de brievenbus valt is het<br />
een prima medium om melding te maken van het besluit dat<br />
Sint Antonius van Padua zelfstandig door gaat. In de nieuwsbrief<br />
van Padua werd hier al melding van gemaakt. Wilt u die<br />
nieuwsbrief ook ontvangen? Neem dan contact op met de<br />
woningstichting. De eerdere verkenningen om tot een fusie<br />
te komen met de woningcorporatie Dunavie uit Katwijk zijn<br />
om uiteenlopende redenen door beide partijen afgebroken.<br />
Ook fusies met andere corporaties zijn, in ieder geval de komende<br />
jaren, in principe niet aan de orde.<br />
Alle aandacht gaat naar de hoofdtaken<br />
Padua beheert haar huidige woningvoorraad van om en nabij<br />
1.900 woningen op een goede wijze door te investeren in<br />
betaalbaarheid en verduurzaming van deze woningen. Daarnaast<br />
wordt optimaal ingezet om door nieuwbouw het aantal<br />
sociale huurwoningen te vergroten in de kernen Noordwijkerhout<br />
en De Zilk.<br />
Padua is financieel sterk<br />
De financiële positie van Padua is toereikend om de nieuwbouw<br />
en verduurzaming van de bestaande woningvoorraad<br />
zelfstandig aan te kunnen. De huidige zeer lage rentestand<br />
helpt mee om de vleugels verder uit te slaan. Met de gemeente<br />
Noordwijk is voortdurend overleg waar uitbreidingsplannen<br />
mogelijk zijn. Padua draagt daarvoor steeds nieuwe potentiële<br />
locaties aan.<br />
Voortgaan met verduurzaming<br />
De verduurzaming van de eigen woningvoorraad is een ander<br />
belangrijk aandachtspunt van Padua. In nauwe samenspraak<br />
met de huurders wordt bekeken welke maatregelen<br />
mogelijk en haalbaar zijn om woningen te verduurzamen.<br />
Te denken valt aan isolatie, zonnepanelen of energiezuinigere<br />
warmte installaties. Padua is en blijft als zelfstandige<br />
woning-stichting diepgeworteld in de kernen Noordwijkerhout<br />
en De Zilk. Als laagdrempelige organisatie streeft zij<br />
naar optimale dienstverlening aan haar huurders en koestert<br />
zij de goede relatie met de Stichting Huurdersbelangen<br />
Noordwijkerhout en De Zilk en gaat zij uit van voortzetting<br />
van een goede relatie met de nieuwe gemeente.
Het Genootschap Oud Noordwijk<br />
vraagt uw steun<br />
Nieuwbouw<br />
museum<br />
Met het ondertekenen van een petitie draagt u bij aan<br />
het realiseren van een magnifiek Museum Noordwijk<br />
dat het culturele erfgoed van de vier kernen op een<br />
prachtige, interactieve wijze laat zien aan de inwoners<br />
en de binnen- en buitenlandse bezoekers. Novato<br />
en Oud De Zilck blijven zelfstandig voortbestaan<br />
en zullen hun mooie werk voortzetten. Het huidige<br />
museum aan het Jan Kroonsplein dat ondergebracht<br />
is in een Rijksmonument blijft onderdeel uitmaken<br />
van het nieuwe museum.<br />
TEKST HARM DRAGT BEELD MUSEUM NOORDWIJK<br />
Jaren van voorbereiding<br />
In de afgelopen jaren hebben de voormalige gemeente<br />
Noordwijk en het Genootschap Oud Noordwijk gezamenlijk<br />
gewerkt aan de uitbreidingsplannen. Een haalbaarheidsstudie<br />
maakte daar onder deel van uit. Het door een gespecialiseerd<br />
bureau opgeleverde , onafhankelijke studie heeft de grote<br />
voordelen van een uitgebreid, interactief Museum Noordwijk<br />
aangetoond. Zowel het college als de raad stonden er positief<br />
tegenover. Door de fusie is er nieuwe realiteit ontstaan en zal<br />
de huidige gemeenteraad zich opnieuw moeten uitspreken<br />
over de plannen. Het bestuur van het genootschap is een uitgebreide<br />
lobby gestart om een definitief groen licht te krijgen.<br />
Het Genootschap Oud Noordwijk heeft van derden een grote<br />
som geld toegezegd gekregen om de nieuwbouw te realiseren.<br />
Maar er is meer nodig en daarvoor vragen wij uw steun.<br />
Het genootschap wil aan de politiek kunnen laten zien dat er<br />
een breed draagvlak is voor het nieuwe museum.<br />
Het verzoek aan u is om de petitie te ondertekenen waarin u<br />
zonder verdere (financiële) gevolgen voor u zelf uw steun<br />
geeft aan de realisatie van een fantastisch museum.<br />
Geef ons uw steun<br />
Kunt u zich vinden in het realiseren van een prachtig, attractief<br />
museum voor de gemeente Noordwijk, laat het dan a.u.b.<br />
weten. Want uw stem kan de doorslag geven voor de gemeenteraad<br />
om akkoord te gaan met de nieuwbouw.<br />
U kunt de petitie op verschillende manieren invullen<br />
en toesturen:<br />
• Door de strook op deze pagina in te vullen (gratis via het<br />
antwoordnummer 1061 2200 VB Noordwijk Z-H) en in een<br />
envelop op te sturen.<br />
• Door naar de website www.g-o-n.nl te gaan en daar het<br />
contactformulier in te vullen.<br />
Ja ik steun de realisatie van het nieuwe museum Noordwijk<br />
Naam:<br />
Adres:<br />
postcode:<br />
woonplaats:<br />
e-mail:<br />
43<br />
✁
Nicolline van der Spek<br />
N geweten,<br />
zo dichtbij<br />
.<br />
Op Dolle Dinsdag, dit jaar precies 75 jaar<br />
geleden, namen zo’n 60.000 NSB’ers de benen<br />
naar Duitsland. Wie waren de mensen die<br />
bij het eerste geluid van de vrijheidsklok hun<br />
biezen pakten? We kennen ze niet. Waren het<br />
topambtenaren, bakkers of stratenmakers?<br />
De Noordwijkse journalist Nicolline van der<br />
Spek deed onderzoek naar haar foute opa en<br />
schreef een boek over haar vaders tocht der<br />
tochten op Dolle Dinsdag. Hoe is het om een<br />
boek te schrijven over je foute familie? En wat<br />
vond haar omgeving daar eigenlijk van?<br />
.<br />
TEKST EN BEELD NICOLLINE VAN DER SPEK<br />
.<br />
44<br />
.
Mijn<br />
verhaal<br />
Ruim een jaar geleden vertel ik een goede vriendin dat ik bezig<br />
ben met een boek. Ze is meteen enthousiast en wil weten<br />
waarover het gaat. Het is een logische vraag, maar ik merk dat<br />
ik moeite heb om het te vertellen: nou, het gaat dus over mijn<br />
vader die naar Duitsland vluchtte in de oorlog. Verwarring op<br />
het gezicht van mijn vriendin: in de oorlog…? Naar Duitsland?<br />
Wanneer het boek af is, en ik op Facebook een berichtje post,<br />
krijg ik een telefoontje van mijn tante. Wat lees ik nou? Heb jij<br />
een boek geschreven over je vader? Ik wist helemaal niet dat<br />
hij fout was. Pap was niet fout, corrigeer ik, ópa was fout.<br />
Om erachter te komen hóe fout, bezoek ik het Nationaal<br />
Archief in Den Haag. Al 75 jaar bewaart het Centraal Archief<br />
Bijzondere Rechtspleging stapels papier over mijn foute opa.<br />
Met lood in mijn schoenen stap ik op de trein naar Den Haag.<br />
Daar ontdek ik dat mijn opa bepaald geen meeloper was, wat<br />
ons thuis altijd is verteld. De man had veel meer op zijn kerfstok.<br />
Enfin, mijn moeder kan er twee dagen niet van slapen.<br />
Zelf vraag ik me af waarom ik de archieven heb geopend.<br />
En waarom een boek?<br />
Aanleiding is een opmerking van mijn vader. Voorjaar 2016.<br />
Ik ga bij mijn vader op bezoek in het verzorgingshuis en laat<br />
hem een filmpje zien op mijn telefoon. Mijn vader is 84, zit in<br />
een rolstoel en lijdt aan alzheimer. Ik wil hem opvrolijken en<br />
kies een filmpje waarin Hitler belachelijk wordt gemaakt.<br />
Maar mijn vader lacht helemaal niet, hij wijst naar mijn<br />
telefoon en noemt Hitler ‘een goeie vent’. Ik weet niet wat ik<br />
hoor! De opmerking komt volledig uit de lucht vallen. Hij<br />
heeft juist altijd gewaarschuwd voor het Gesundes<br />
Volksempfinden. Even niet opletten en we zwemmen met zijn<br />
allen opnieuw de fuik van het populisme binnen. Dat was zijn<br />
mantra. ‘s Avonds bel ik mijn zus. Ik moet er niet te zwaar aan<br />
tillen, zegt ze. Alzheimer zet de luiken naar de kindertijd<br />
wagenwijd open. Mogelijk was het filmpje een trigger. Hij<br />
herkende iets uit zijn jeugd.<br />
Mijn oma was Duitse, eind jaren twintig naar Nederland gekomen,<br />
als ‘gelukzoeker’ zouden we nu zeggen, weg uit de<br />
armoe. Ze leerde mijn opa kennen, een werkloze elektricien,<br />
die zich aangetrokken voelde tot de partij der ontevredenen,<br />
de NSB. De belofte van werk. Toen de oorlog uitbrak koos hij<br />
bewust de kant van de bezetter. Mijn vader had geen flauw<br />
benul. Hij was acht en vond alles prachtig: vliegtuigen, parachutisten,<br />
soldaten die zingend door Oegstgeest marcheerden.<br />
Maar in de week van 5 september 1944 moest hij op de<br />
vlucht, samen met zijn broer en moeder. Zijn vader bleef<br />
thuis.<br />
Hij sprak er later vaak over. In alle denkbare kleuren vertelde<br />
hij over zijn tocht der tochten: Dolle Dinsdag. Het station<br />
in Den Haag zag zwart van de NSB’ers. Een foutje van Gerbrandy.<br />
De premier in ballingschap beloofde het Nederlandse<br />
volk een snelle opmars van de bevrijders. Ze waren de grens al<br />
overschreden! Fake News; ze waren de grens genáderd. Het<br />
leidde tot absurde taferelen: zo’n 60.000 NSB’ers maakten<br />
alles wat rijden kon buit en kozen in paniek het hazenpad.<br />
In de greep van de rafels van mijn eigen familiegeschiedenis<br />
sleep ik mijn zoon mee naar kamp Vught, waar opa na de<br />
oorlog geïnterneerd was. Ik lees verhalen over NSB-kinderen<br />
en kijk alleen nog maar oorlogsdocumentaires. Bij de zoveelste<br />
verzucht mijn zoon: Gaat het nou nóg over de oorlog?<br />
Ik blijf speuren en maak kennis met de Duitse familie die<br />
destijds mijn vader onderdak geboden heeft: tachtigers, maar<br />
met een geheugen van staal. Juist ook hún verhaal, het Duitse<br />
verhaal, wil ik horen.<br />
Fatsoenlijke mensen, nooit van die Partei geweest – uitgerekend<br />
daar ga ik op bezoek. Ik schaam me. En nog meer<br />
wanneer hun kleinkinderen langskomen en vragen wat mijn<br />
vader eigenlijk kwam doen in Duitsland.<br />
Deze zomer kondig ik op Facebook aan dat ik het boek geschreven<br />
heb. Nu gaan we het krijgen, denk ik. Mensen gaan<br />
me massaal ontvrienden. Gelukkig krijg ik juist veel positieve<br />
reacties. Mensen vinden het dapper. Ik krijg zelfs een belletje<br />
van iemand die ik helemaal niet ken: heb je ook een foute<br />
opa?<br />
Dat het verleden grondig verzwegen werd, blijkt ook als mensen<br />
die mijn vader meer dan een halve eeuw gekend hebben,<br />
er stil van worden wanneer het verleden aan het licht komt.<br />
De broer van mijn moeder belt: nooit geweten, zo dichtbij.<br />
Mijn drie neven – de kinderen van mijn vaders broer – zijn<br />
godzijdank niet boos dat ik de vuile was buiten hang. Sterker,<br />
door het boek hebben ze hun eigen vader een beetje beter<br />
leren kennen, zeggen ze: hij heeft nooit over de oorlog willen<br />
of kunnen praten. Mijn vader sprak er juist vaak over. Hij is<br />
inmiddels overleden, maar ik weet zeker dat hij het geweldig<br />
had gevonden: een boek over zijn familiegeschiedenis.<br />
Al was het alleen maar om jongeren wakker te schudden.<br />
Het Gesundes Volksempfinden. Ik hoor het hem nog zeggen:<br />
levensgevaarlijk.<br />
DOLLE DINSDAG<br />
Op 5 september gaf<br />
Nicolline van der Spek<br />
een lezing over haar<br />
historische roadtrip bij<br />
boekhandel Van der Meer<br />
in Noordwijk. Haar boek<br />
is vanaf nu te koop.<br />
Dolle Dinsdag, uitgeverij<br />
Brave New Books,<br />
ISBN 9789402193930,<br />
aantal bladzijden: 182,<br />
prijs: €19,99.<br />
45
Puzzel<br />
PUZZELMAKER: FRANS VAN DUIJN<br />
Puzzel mee<br />
met <strong>Leef</strong>!<br />
<strong>Leef</strong>!<br />
24<br />
17 10 21 136 92 50 130 129 48 14 114 2 52 145 65 119 106 13 115 71 18 118 143 117 25
Horizontaal:<br />
1. 1. Gebrekkige Wapen van beheersing de politie. 10. van Steeg de standaardtaal. in Noordwijk. 10. 20. Kei Lansier. in<br />
rekenen. 21. Windzijde. 20. Overste <strong>23</strong>. Onderdeel van vrouwenklooster. van pet. 24. Dier 21. Denkbeeld.<br />
met slurf. 25. Billen.<br />
<strong>23</strong>. 26. Geen Metaal. alfa. 27. 24. Opperwezen. Boeddhistisch 29. dogma. Dier met 25. stekels. Smalle 31. strook. Merknaam<br />
26. speelgoed. Bus. 27. Informant. 32. Gemaakt 29. met Achtervoegsel. droge naald. 31. 33. Bouwsel Heilige van stad.<br />
was. 34. 32. Jazzmuziek. Sufferd. 33. 36. Verlegen. Dolletjes. 34. 38. Per Geen fax ja. overzenden. 39. Noot van 36. toonladder.<br />
40. Uitgeput. van de opperhuid. 41. Sappig. 38. 43. Koot Orgaan. &... 39. 45. Soort Bijnaam ver-Noordwijkslichting.<br />
Verdikking<br />
voetbalspits.<br />
40. Japans<br />
47. Verzekeraar,<br />
hondenras.<br />
afk.<br />
41.<br />
48.<br />
Planeet.<br />
Meisjesnaam.<br />
43. Doctrine.<br />
49. Uitrusting<br />
hengelaar. 50. Voornaam Engelse zangeres. 52. Biddende vrouwenfiguur.<br />
53. Bijbelse figuur. 54. Vrouwelijke aap. 56. Ornament<br />
45. Internationaal Arbeidsbureau, afk. 47. Laatstleden, afk.<br />
48. Groot hert. 49. Religieuze gezangen. 50. Turkse naam.<br />
uit joodse cultuur. 57. Loflied. 58. Kleingeestige schoolmeester.<br />
52. Ongerijmd. 53. In het jaar. 54. Nul. 56. Arabische naam.<br />
60. Putemmer. 62. Grieks voor drie. 63. Oude lengtemaat. 65.<br />
57. Klap. 58. Aziatisch land. 60. Lid van Hindoe-sekte. 62.<br />
Peulvruchten. 67. Hip. 69. Jeukende huiduitslag. 71. Vlaanderen,<br />
Sterk<br />
afk.<br />
ijzerhoudende<br />
72. Onderdeel voetbalschoen.<br />
grond. 63. Luxe<br />
74.<br />
auto,<br />
Aanwijzend<br />
afk. 65. Onderdanig.<br />
voornaamwoord.<br />
67.<br />
75.<br />
Meisjesnaam.<br />
Groot dier.<br />
69.<br />
78.<br />
Insecten.<br />
Papegaai.<br />
71.<br />
79.<br />
Verenigde<br />
Kuip met water.<br />
Naties,<br />
80.<br />
afk. Beentje 72. Buidel. van een 74. vis. Grondbezit. 82. Snel. 84. 75. Kostbare Pikante saus. stof. 78. 85. Vod. Ligt Noordwijk<br />
79. aan. Afwezig. 86. Noordwijkse 80. Kordaat. Redding 82. Rijen. Brigade, 84. Reeks. afk. 88. 85. Seconde. Meisjes-89naam.<br />
Kruisbeschermer. 86. Hoofddeksel. 91. Beroemd 88. … , Bam, actrice Bom. was 89. in 1968 Italiaanse in Noordwijk.<br />
lire, 93. afk. Riviertje 91. Soort in ons drugs. land. 93. 95. Jongensnaam. Voornaam befaamd 95. Bruine modeontwerper.<br />
waterverf. 97. Geur. 97. 99. Foef. Uitroep. 99. 100. Voorzetsel. IJzerhoudende 100. Boogbal. grond. 102. Voetbal is<br />
Vakantie geen … met meer. zonnige 105. Bijnaam bestemming. Amerikaanse 105. Surinaamse president. 107. Doodlopende<br />
zijstraat 107. van Indonesisch de Schoolstraat. geld. 109. Jammer. Achternaam 110. befaamd<br />
ovenschotel.<br />
Vals. modeontwerper. 111. Noordwijkse 110. gymschoen. Vierhandig zoogdier 112. Van in Siem. meervoud. 113. 111. Giftige<br />
delfstof. 114. 112. Gepieker. Gebrek 115. of kwaal. Nederland, 113. Boekdrukkerswerktuig.<br />
afk. 117. Boom.<br />
Ingewijde.<br />
118. 114. Er Godsdienst. uit! (Duits). 115. 119. Spil. Italiaanse 117. Tennisterm. rivier. 121. Zot. 118. 122. Oude judoterm.<br />
Schutzstaffel, 119. Klap. 121. afk. Drinkgelegenheid. 1<strong>23</strong>. Dierentuin. 125. 122. Muziekinstrument.<br />
Public relations, afk. 1<strong>23</strong>.<br />
127. Kleurentelevisie, Badplaats in Israel. afk. 125. 129. Groot Koffiedik. volksschrijver. 131. Lagere 127. Technische<br />
Verkoop in het<br />
Engels.<br />
School,<br />
129.<br />
afk.<br />
Venster.<br />
132. Jongensnaam.<br />
131. Hogeschool<br />
134.<br />
aangaande<br />
Kameelschaap.<br />
agro, food en<br />
leefomgeving. 132. Alles … en eraan. 134. Stad in Latijns Amerika.<br />
136. Lof. 137. Koraaleiland. 138. Hard schot. 139. Oud-lid<br />
136. Snelle loop. 137. Groene oase in stad. 138. Muziekinstrument<br />
Forum voor Democratie. 141. Lade voor as. 143. Getal.<br />
van engelen. 139. Plukken of uittrekken. 141. Droogvloer. 143.<br />
144. … Kagie, schrijver en journalist. 145. Inwoonster van<br />
Onderwijsvorm, afk. 144. Beroemd merk huidcrèmes. 145. Gehouden<br />
voor Rob Vermin. 146. Speelt Noordwijkse Fluks<br />
Noordwijk. 146. Uitspansel.<br />
op.<br />
Verticaal: Verticaal:<br />
1. 1. Magische Zoons in kaart. een lastige 2. Boom. leeftijd. 3. Stad 2. Kleine Jemen. groep 4. bevoorrechte<br />
Lichaamsdeel.<br />
mensen. 5. Spil. 3. 6. Vader. Ruim 4. 1609 Stap. meter 5. Voegwoord. (Engels). 7. 6. Vijandschap.<br />
Intelligent. 7. Gezicht.<br />
8. 8. Nevenvorm Elasticiteit. 9. van Klaar. eik. 9. 11. Lidwoord. Wereldkampioenschap, 11. Getij. 12. Steen. afk. 12. Engels<br />
13. bier. Kunstenaar. 13. Zwarte 14. man. Iemand 14. Dorp bij … in noemen. Limburg. 15. 15. Operatiekamer.<br />
17. Limburgs 16. Dwaas. dorp. 17. Droesem. 18. Kenmerkend. 18. Glazuur. 19. Straat 19. Reptiel. in Noordwijk. 22.<br />
Stil! 16. Hoeveelheid.<br />
22. Jongensnaam. Aangaande het 26. geslachtsleven. Bijnaam Jacob 26. van Onvoorwaardelijk.<br />
Duijn uit Piet Heinstraat 38.<br />
27. 27. Werptuig. Tuchtzweep. 28. Doden. 28. Italiaanse 30. Meisjesnaam. eretitel voor 33. vrouwen. Kleed over 30. Waterjuffer.<br />
lijkbaar. 33. Havenstad. 34. Rimpel. 34. 35. Zonder Manke blos. … (zanger). 35. Pappa. 37. 37. Op Oma. de 40. Men-<br />
de<br />
trommel sen uit de slaan. beau 40. … Safe. 42. Met 42. wit Aanhanger haar en rode agnosticisme. ogen. 44. Bepaalde 44.<br />
Bewoner kwalificatie. van poolgebied. 46. Lasten in 46. het In Latijn. zee gaan. 48. Lager 48. Europeaan.<br />
Agrarisch Onderwijs,<br />
51. afk. Gevangenis. 51. Meisjesnaam. 53. Meisjesnaam. 53. Oppervlaktemaat. 55. Lange lat. 55. 58. Voetbalclub Schijterig.<br />
Nijmegen. 59. Dienares 58. Fulltime-equivalent, in harem. 61. Inferno. afk. 59. 64. Onderdeel Projectiel. van liedtekst<br />
uit<br />
66.<br />
of<br />
Boot.<br />
gedicht.<br />
67.<br />
61.<br />
Eerste<br />
Regeling<br />
maand<br />
Zorg<br />
Joodse<br />
Asielzoekers,<br />
kalender.<br />
afk.<br />
68.<br />
64.<br />
Adem<br />
Gast. 66. Kleur.<br />
67. Schotse rok. 68. Haarloos. 70. Tijdperk. 71. Veelsoortig. 73.<br />
(informeel). 70. Paard. 71. Buikwind. 73. Groente. 76. Klaar.<br />
Voordeel. 76. Noot van een toonladder. 77. Nederlandse Spoorwegen,<br />
afk. 79. Een groot glas. 81. De rode … in het verhaal.<br />
77. Centraal station, afk. 79. Verlangen. 81. Rust (Frans).<br />
83. Plaatsje in Limburg. 85. Kind op boerderij. 86. Stad<br />
83. Woede. 85. Ambachtslieden die scheepszeilen vervaardigen.<br />
in Marokko. 87. Amerikaans plantengeslacht. 89. Inwendig.<br />
86. Voormalig vliegbedrijf, afk. 87. Voornaam Mussolini. 89. Liefkozende<br />
benaming voor meisje. 90. Kennismakingstijd, afk. 92. Pad in<br />
90. Acteur en tevens karate-expert. 92. Down. 94. Afschrift.<br />
96.<br />
Noordwijk.<br />
Oprijlaan.<br />
94.<br />
97.<br />
Soort<br />
Kanjer.<br />
van<br />
98.<br />
raadsel.<br />
Deel van<br />
96.<br />
helikopter.<br />
Achternaam<br />
100.<br />
NOS-sportverslaggever.<br />
97. 101. Vruchten. Eerste moedermelk. 99. Groter in 103. het Persoon Arabisch. uit 100. Oom. 101.<br />
Onderricht.<br />
Australië. Dief. 103. 104. In de Bijwoord richting van van plaats. genoemde 105. Friet. of bedoelde. 106. Type 104. Duitse<br />
fiets. deelstaat. 108. Kruik. 105. Godsdienst. 111. Begrip. 116. 106. Gokspel. Rivier in provincie 118. Rommel. Utrecht. 108.<br />
120. Kookgerei. Mogelijkheid. 111. Lade 122. in Sterk kachel. hellend. 116. Geldelijk 124. Jongensnaam.<br />
nadeel. 118. Ouderwets<br />
Zeearm. woord 128. voor Klap. kameel. 130. 120. Jongensnaam. Adellijke titel. 131. 122. Afkorting Sieraad uit oester.<br />
126.<br />
van 124. Lodewijk. DDR-politieman. 133. Primitief. 126. Een 135. getal. Zwemvogel. 128. Moed. 137. 130. Behoeftigtieve<br />
138. Rechtspraak Beschut. 140. Overheidsbeschikkingen, Na dato, afk. 142. Afkomstig afk. 131. uit Eigendom. vul-<br />
Administrakaan.<br />
133. 143. Schrijfgerei. Lidwoord. 135. 144. Asociaal Muzieknoot. persoon. 137. Voorzetsel. 138. Virus.<br />
140. Code in luchtvaart, no seat, afk. 142. Meisjesnaam. 143. Uitroep.<br />
144. Nederland, afk.<br />
Zo doet u mee<br />
Los het kruiswoordraadsel op en breng letters<br />
uit het raadsel over naar de gelijkgenummerde<br />
vakjes in het kleine diagram. Daar ontstaat bij<br />
juiste invulling een slagzin. Om mee te<br />
dingen naar één van de prijzen, moet uw<br />
oplossing voor 1 december 2019 binnen zijn.<br />
De oplossing kunt u als volgt insturen:<br />
Per mail: redactieleef@burobinnen.nl<br />
Per (brief)kaart: Magazine <strong>Leef</strong>!,<br />
Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk<br />
Vergeet niet uw naam en contactgegevens<br />
te vermelden.<br />
Oplossing vorige keer DUURZAAM DORPJE AAN DE NOORDZEE<br />
Winnaars Oplossing puzzel vorige WSN keer <strong>Leef</strong>! OP nummer BATTERS 22 EEN Gefeliciteerd!<br />
WURFIE PIKKEN<br />
De Winnaars volgende personen puzzel WSN hebben <strong>Leef</strong>! het 17-2018 ‘Winkelboek Gefeliciteerd! van Noordwijk’<br />
gewonnen: De volgende personen hebben een kopje koffie met een<br />
Tiny gebakje van Beelen, naar keuze Ida van voor der Sar, 2 personen Charmaine gewonnen: Jonker,<br />
Agnes Wilma de Winter Dijkstra, en Liesbeth M.E. Knijnenburg-Kalker<br />
Ruigrok, Aleid Dekker, A. de Winter<br />
en Leo van Maris.<br />
Winnaars zijn zijn van van harte harte welkom welkom bij: bij:<br />
Foto Tuincentrum van Kampen, De De Mooij, Keuvel Noordwijkerweg 2, 2201 MB Noordwijk 36, 2<strong>23</strong>1 NL Rijnsburg<br />
In de geschiedenis spelen jaarta len<br />
een belangrijke rol. Vaak geven ze<br />
gebeurtenissen aan die het verdere<br />
verloop van de samenleving beïnvloeden.<br />
Voor Noordwijk zijn dat 17<br />
en 21 augustus 1866. De insta latie<br />
van C.L.C.W. Pické als burgemeester<br />
van Noordwijk en de komst van vier<br />
badkoetsjes uit Scheveningen op het<br />
strand. Welke rol deze gebeurtenissen<br />
speelden in de ontwikkeling van het<br />
vissersdorp tot internationale<br />
congresbadplaats val te lezen en te<br />
zien in dit boek.<br />
PUZZELPRIJS<br />
PUZZELPRIJS<br />
Noordwijk groeide ui tot een badplaats<br />
van a lure aan de Nederlandse<br />
Noordzeekust. In de loop der jaren is<br />
dit kleine dorp geworden tot wat het nu<br />
is en dat is niet vanzelf gegaan. Visie<br />
gecombineerd met grootse ambities én<br />
de samenwerking tussen partijen zoals<br />
ondernemers, bewoners en de plaatselijke<br />
overheid hebben ervoor gezorgd<br />
dat vanaf begin1866 dit mooie dorp<br />
kon opbloeien tot een gewilde plek om<br />
te verblijven. Historische beelden en<br />
vooral de vele hedendaagse opnamen,<br />
gevangen door de lens van diverse<br />
fotografen, vormen een prachtig beeldverslag<br />
van 150 badplaatsontwikkeling.<br />
Als deelnemer aan<br />
de Als puzzel deelnemer maakt u aan<br />
kans de op puzzel het boek maakt u<br />
‘Badplaats kans op het Noordwijk’ boek<br />
‘Badplaats Noordwijk’<br />
Met dit boek in de hand staat de tijd<br />
even stil. Nieuwe ontwikkelingen<br />
zu len ook deze uitgave maken tot een<br />
historisch en kleurrijk beeldverslag dat<br />
in de boekenkast van elke liefhebber<br />
van internationaal badtoerisme én<br />
Noordwijk niet mag ontbreken.<br />
Zo doet u mee<br />
Los het kruiswoordraadsel op en breng<br />
letters uit het raadsel over naar de<br />
gelijkgenummerde vakjes in het kleine<br />
diagram. Daar ontstaat bij juiste invulling<br />
een slagzin. Om mee te dingen naar één<br />
van de prijzen, moet uw oplossing voor<br />
1 september 2018 binnen zijn.<br />
De oplossing kunt u als volgt insturen:<br />
Per mail: info@<strong>magazine</strong>leef.nl<br />
Per (brief)kaart: Magazine <strong>Leef</strong>!,<br />
Voorstraat 29, 2201 HL Noordwijk<br />
Vergeet niet uw naam en<br />
contactgegevens<br />
te vermelden.<br />
VAN VISSERSDORP TOT INTERNATIONALE CONGRESBADPLAATS<br />
Aangeboden door:<br />
Foto<br />
Aangeboden<br />
van Kampen,<br />
door:<br />
De Keuvel 2, 2201 MB Noordwijk<br />
Foto van Kampen, De Keuvel 2, 2201 MB Noordwijk<br />
47<br />
55
‘s Heeren Loo<br />
Mie samenwerking gсta met<br />
Pilot project Time-Out<br />
Begin 2019 is de pilot Time-Out<br />
van start gegaan. Time-Out is een<br />
samenwerking van verschillende<br />
hulpverlenende organisaties in de<br />
Duin- en Bollenstreek die vanuit hun<br />
eigen deskundigheid snel kunnen<br />
handelen als er sprake is van Multi<br />
(veelzijdige) problematiek. Deze<br />
samenwerkende organisaties zijn GGZ<br />
Rivierduinen, ’s Heeren Loo, Stichting<br />
Lumen Holland Rijnland, de Binnenvest<br />
en het Leger des Heils. Dit project<br />
wordt financieel ondersteund door de<br />
gemeentes van de duin en bollenstreek.<br />
TEKST ‘S HEEREN LOO<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
48<br />
Time-Out<br />
Direct in contact met het<br />
regionale zorg expertise<br />
team bij tijdelijke hulp.<br />
Ons doel is het voorkomen van<br />
crisissen en/of zwaardere zorg<br />
voor de hulpvrager. Deze hulpvrager<br />
kunnen wij tijdelijk helpen<br />
met intensieve hulpverlening en<br />
ondersteuning.<br />
Wij zijn bereikbaar op 088-0363366.<br />
Als u niet direct iemand aan de lijn krijgt,<br />
spreek dan uw bericht in. Ons streven is om<br />
binnen 48 uur te reageren.<br />
Time-Out is opgericht<br />
vanuit een samenwerking van<br />
organisaties in de Bollenstreek die<br />
vanuit hun verschillende expertise snel<br />
kunnen handelen. Daar waar het gaat om<br />
Multi problematiek en waar de samenwerking<br />
een meerwaarde heeft,<br />
om de steunstructuren te kunnen<br />
versterken en de uit – en doorstroom<br />
van hulpvragers tussen organisaties<br />
te verbeteren.<br />
Het doel van<br />
Time-Out is het voorkomen<br />
van crisis en/of de inzet<br />
van zwaardere zorg<br />
Het doel van Time-Out is het voorkomen<br />
van crisis en/of de inzet van zwaardere zorg.<br />
De hulpvrager betreft 1 van de deelnemende<br />
organisaties en of andere hulpverleners en<br />
welzijnsorganisaties in de duin en bollenstreek<br />
die vast lopen omdat zij op dat moment niet<br />
de juiste hulp kunnen bieden. De kracht van<br />
deze samenwerking is dat door het gebruik van<br />
ieders expertise men snel tot actie kan overgaan<br />
en er, tijdelijke, intensieve hulpverlening en/of<br />
ondersteuning kan worden geboden.<br />
“Vanaf de startdatum is er veel overleg geweest”<br />
vertelt Mieke Aanen, manager zorg bij ’s Heeren<br />
Loo en al vanaf het prille begin betrokken bij<br />
de samenwerking. “We leren en zien door de<br />
vragen die we krijgen hoe we ons aanbod<br />
kunnen aanpassen. Vooral het combineren van<br />
onze gezamenlijke kennis, maakt dat we een<br />
goede verbinding met elkaar krijgen en we het<br />
netwerk kunnen inzetten om de vragen die binnenkomen<br />
goed te begeleiden. De nadruk ligt<br />
echt op het team, juist mensen met een Multi<br />
problematiek kunnen op deze manier nog beter<br />
begeleid worden door de aanwezigheid van<br />
experts.”
Welzijn Noordwijk<br />
Een leuke plek om<br />
mensen te leren kennen<br />
Het blijft spannend, ergens binnenlopen in je eentje.<br />
Een beetje zenuwen horen er helemaal bij. ‘Wie zullen er zijn,<br />
wat moet ik aantrekken, wat moet ik zeggen?’ Hoe ouder we<br />
worden, hoe meer we gaan nadenken. Als kind vond je iemand<br />
aardig en stelde je de vraag of je vrienden wilde worden.<br />
Een beetje ongedwongenheid mogen we best wel behouden.<br />
Spontaan iemand een compliment geven<br />
bijvoorbeeld of vragen hoe iemands dag is geweest.<br />
Om je heen zie je veel mogelijkheden om<br />
andere mensen te ontmoeten.<br />
Er worden activiteiten georganiseerd, er zijn<br />
online allerlei middelen beschikbaar.<br />
Vaak zijn deze initiatieven gericht op daten.<br />
Wat nou als er een plek is waar je makkelijk<br />
binnen kan lopen? Waar je gezellig een gesprek<br />
kan aanknopen of mee kan doen met een<br />
pubquiz zonder bepaalde verwachtingen?<br />
Een leuke plek om mensen te ontmoeten<br />
en je interesses te delen, dat is wat we met<br />
Meetup@Noordwijk willen creëren.<br />
TEKST WELZIJN NOORDWIJK<br />
BEELD JELL FOTOGRAFIE<br />
Mensen ontmoet je door het gesprek aan te gaan. Bij Meetup@Noordwijk<br />
kan dat op een plek zonder teveel verwachtingen.<br />
Een plek waar je interesses kan delen. Wie weet ben je<br />
een natuur-of kunstliefhebber en wil je een bijzondere verzameling<br />
delen. Of zoek je het avontuur op en ga je graag op<br />
pad. Iedereen is anders met eigen interesses. Ontmoeten<br />
gaat om beleven, niets meer dan dat. Je deelt ervaringen met<br />
elkaar, komt op ideeën en wie weet groeit het contact uit tot<br />
een mooie vriendschap. Let’s meetup in Noordwijk!<br />
Donderdag 17 oktober 19.30-22.00 uur<br />
Na de zomerstop gaan we weer door met onze Meetup@<br />
Noordwijk pubquiz. Helemaal compleet met gezelligheid,<br />
een quizmaster en lekkere hapjes. Weet je alles van muziek<br />
of ben je een sportfanaat? We beginnen met een borrel om<br />
op te warmen en gaan daarna de strijd met elkaar aan.<br />
De quiz is in café de Wels. Inloop vanaf 19.00 uur. Kosten<br />
zijn €4,- per persoon.<br />
Aanmelden kan via:<br />
info@meetupnoordwijk.nl of bel 06-40567077.<br />
49
Stichting<br />
Met je Hart<br />
Met een gezellige Brabantse tongval vertelt Sabine Fasting,<br />
coördinator Noordwijk/Noordwijkerhout, over Stichting met je Hart.<br />
‘Via een Tilburgse kennis hoorde ik een paar jaar geleden van de<br />
stichting. Ik heb vroeger zelf in een verzorgingshuis gewerkt, dus de<br />
problematiek van eenzame ouderen was mij niet vreemd. Ik dacht ‘Dat<br />
zal hier in Noordwijkerhout ook wel spelen.’ Dat werd beaamd door<br />
Sandra de Winter, een echte Noordwijkerhoutse. En ook door huisartsen,<br />
mensen van Wmo en Munnekeweij. ‘Hoe begin je dan? We kregen<br />
aanmeldingen via diverse kanalen, bijvoorbeeld via een fysiotherapeut. Bij<br />
de start hadden we slechts vier gasten. Dat aantal is inmiddels gegroeid<br />
naar meer dan 120. We werken we met een kernteam van 6 mensen uit<br />
Noordwijkerhout (Sabine, Sandra, Judith, Joke, Marianne en Cindy)<br />
en daar is voor Noordwijk recent Carry (Cramer, red.) bijgekomen.<br />
We hebben in Noordwijkerhout maar liefst 40 enthousiaste vrijwilligers.<br />
Veel hè!’, zegt ze trots. ‘Ja, Noordwijkerhouters<br />
zijn echte aanpakkers.’<br />
.<br />
VLNR: CINDY, MARIANNE, SABINE, JOKE,<br />
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS<br />
CARRY, SANDRA EN JUDITH BEELD BURO BINNEN<br />
.<br />
50
Eenzaamheid onder ouderen bestrijden<br />
Daar maken wij ons ha vr<br />
120 gasten. 120 ouderen die zich, in meer of mindere mate, eenzaam<br />
voelen. ‘Mensen zijn soms snel met hun oordeel. Dan zeggen<br />
ze: ‘Die is helemaal niet eenzaam joh. Daar komt wel een<br />
paar keer per week iemand langs.’ Dan ben ik heel duidelijk. Eenzaamheid<br />
kun je niet van buitenaf zien. Zelfs met een volle agenda<br />
kun je hartstikke eenzaam zijn. Ook in een relatie of huwelijk<br />
is er soms eenzaamheid. Dus laten we niet voor elkaar bepalen<br />
wie er wel of niet eenzaam is.’ Sabine vertelt dat ze echt schrijnende<br />
situaties tegenkomen. ‘Dan zou ik nóg meer willen doen.<br />
Mensen mee naar huis nemen en lekker verwennen. Dat kan<br />
niet, dat weet ik ook wel. Maar het is soms zó triest. Dan moet je<br />
stevig in je schoenen staan en is het heel fijn dat je bij je collega’s<br />
terecht kunt.’<br />
Zodra gasten worden aangemeld neemt Judith telefonisch contact<br />
met hen op. ‘We vertellen wie we zijn, wat we doen en we<br />
vragen of mensen eens mee willen doen. Er zijn stamtafels, waarbij<br />
kleinere groepjes mensen 2-wekelijks met elkaar in gesprek<br />
gaan. We hebben een koor, bingo, spelletjesmiddag, een handwerkochtend,<br />
een muziekfeest. We drinken koffie of eten samen.<br />
En niet te vergeten; het jaarlijkse kerstdiner. Dat is echt fantastisch.<br />
De gasten doffen zich op en genieten enorm van de gezelligheid<br />
en de feestelijke sfeer. En bij alles wat we doen; we halen<br />
mensen op en brengen ze weer thuis. Daar hebben ze geen omkijken<br />
naar. Zie je de mensen genieten, dan weet je; daar doe ik<br />
het voor.’<br />
Noordwijkerhouts en Noordwijks hart<br />
‘We zijn heel actief in Noordwijkerhout en hebben de handen vol<br />
aan onze activiteiten. Het is heel fijn dat lokale ondernemers ons<br />
daarbij helpen. Gratis of tegen een leuk tarief; heel belangrijk. Nu<br />
we een gemeente zijn geworden, en Carry Met je hart in Noordwijk<br />
op de kaart wil zetten, gaan we samen onder een naam verder.<br />
Na een inwerkperiode zal zij het aanspreekpunt in Noordwijk<br />
worden. En natuurlijk gaan we ook samen activiteiten organiseren.’<br />
Een ding is duidelijk; het tegengaan van eenzaamheid<br />
vraagt om een warm hart. Een hart dat klopt<br />
in Noordwijkerhout én Noordwijk.<br />
STICHTING MET JE HART<br />
De landelijke stichting Met je hart, actief in<br />
28 gemeenten, is opgericht in 2012. Het doel is om<br />
eenzaamheid onder ouderen terug te dringen en te<br />
verzachten. Teams van vrijwilligers organiseren<br />
structurele bijeenkomsten, waarbij het onderlinge<br />
contact tussen ouderen wordt gestimuleerd.<br />
Huisartsen, medewerkers in de zorg, geestelijken<br />
en buurtbewoners zijn de oren en ogen ‘in het veld’<br />
en kunnen ouderen aanmelden of doorverwijzen.<br />
Vele burgemeesters en (bekende)ambassadeurs<br />
dragen de stichting een warm hart toe. Ze zorgen<br />
voor naamsbekendheid, draagvlak en openen waar<br />
mogelijk deuren voor financiering van activiteiten.<br />
Alfons Morssink en Sjaak van den Berg zijn al langere<br />
tijd ambassadeur voor Noordwijkerhout. Zomer 2019,<br />
bij het verbinden van de Stichting Noordwijkerhout<br />
met Noordwijk, is comédienne Tineke Schouten als<br />
ambassadeur toegetreden.<br />
Een keer per jaar (november) staat de<br />
fondsenwervingscampagne Eet met je hart op<br />
de agenda. Het principe is eenvoudig; lokale<br />
deelnemende restauranthouders zetten in de<br />
actieperiode een kaartje van de stichting op alle<br />
tafels. Restaurantbezoekers wordt gevraagd om<br />
€ 1,- per tafel te doneren voor Met je hart.<br />
De horecaondernemers maken aan het eind van<br />
de actieperiode de donaties over aan de stichting,<br />
waarna de bedragen aan de lokale teams worden<br />
betaald. Het geld wordt gebruikt voor het<br />
organiseren van activiteiten.<br />
OPROEP<br />
Kent u eenzame ouderen die mee willen doen?<br />
Zijn er -met name in de kern Noordwijkvrijwilligers<br />
die zich willen inzetten voor<br />
Met je Hart?<br />
Zijn er restauranthouders die mee willen doen aan<br />
Eet met je Hart?<br />
Zijn er mooie ideeën om fondsen te werven<br />
of een bijdrage te leveren?<br />
Neem contact op met coördinator<br />
Sabine Fasting: sabine@metjehart.nl<br />
of bel 06 11 836 149<br />
51
Sterren kijken vanuit<br />
je achtertuin<br />
MET DE ZELFGEMAAKTE STERRENKIJKER SPEUREN IN DE RUIMTE<br />
Voor IJsbrand en<br />
Henny van Straalen is het kijken naar de<br />
sterrenhemel dagelijkse kost. En niet voor de<br />
romantiek. Hoewel de passie voor de sterren ze wel bij<br />
elkaar bracht. Een gesprek met een bijzonder koppel met<br />
een al even bijzondere hobby: sterrenkunde. En die hobby<br />
beoefenen ze gewoon vanuit hun tuin achter hun huis in<br />
De Zilk waar hun eigen Sterrenwacht Foucault is gevestigd.<br />
52<br />
TEKST CAROLINE SPAANS BEELD BURO BINNEN<br />
HET COLLEGE OP WERKBEZOEK BIJ FOUCAULT
Leuke hobby<br />
Henny was begin jaren ’90 secretaris bij Stichting Volkssterrenwacht<br />
Copernicus in Haarlem. Ze kwam er als snel achter dat<br />
het tot diep in de nacht vergaderen met het bestuur niet haar<br />
doel was: ze wilde léren van wat de sterrenwacht te bieden<br />
heeft. “Ik besloot een basiscursus sterrenkunde te volgen. Dat<br />
ging destijds nog op de ouderwetse manier: je kreeg een boekje,<br />
gedrukt in zwart/wit met ingewikkelde termen.” Ze heeft het<br />
boekje nog steeds en laat het zien. Droge kost inderdaad. Zo op<br />
het eerste oog het hogere-wiskundeknobbelwerk.<br />
“Halverwege dacht ik: waar gaat het allemaal over? Maar alles<br />
dat met de sterren te maken heeft, intrigeert me dusdanig, dat<br />
ik op zoek bleef en in contact kwam met de vrienden van IJsbrand<br />
bij het KNMI in De Bilt die een astrofotografieclub hadden.<br />
Wat een fotomateriaal hadden zij. Práchtig! Ik was enorm<br />
onder de indruk en vroeg ze of ze niet een keer een lezing wilde<br />
geven bij Copernicus.”<br />
IJsbrand: “Ik was destijds voorzitter van deze fotografieclub en<br />
verzorgde de lezing. Later kwam ik Henny opnieuw tegen bij<br />
een andere lezing en van het één kwam het ander.” De twee<br />
amateur sterrenkundigen besloten te gaan trouwen en begonnen<br />
in ‘s-Gravenzande hun eerste Sterrenwacht boven op het<br />
dak van een schuur.<br />
Driehonderd man in de achtertuin<br />
In 2004 verhuisden ze naar De Zilk en in 2007 openden Sterrenwacht<br />
Foucault haar deuren. Henny verruilde Copernicus<br />
voor de Leidse Sterrenwacht waar ze onder meer rondleidingen<br />
gaf. Ze is trots op haar sleutel van het mooie gebouw welke<br />
nu in haar vitrine ligt. Toen daar een verbouwing plaatsvond<br />
en daardoor de jaarlijkse Open Sterrenkijkdag niet plaats kon<br />
vinden, heeft Foucault die mogelijkheid aangeboden in De Zilk:<br />
“Er was toen, op 4 maart 2007, een maansverduistering. Veertig<br />
man stonden er die avond bij ons in de tuin!”<br />
Sindsdien doet Foucault ieder jaar mee aan de Open Sterrenkijkdagen.<br />
Vorig jaar hadden ze een record aantal bezoekers:<br />
300 man in 2018. Ook op de andere speciale dagen die IJsbrand<br />
en Henny organiseren is het volle bak in de sterrenwacht,<br />
achter het huis aan de Hoogduinweg.<br />
Bakkie met de burgemeester<br />
Een aantal maanden terug had de gemeente een oproep<br />
gedaan aan bewoners om de burgemeester uit te nodigen<br />
om koffie te komen drinken. IJsbrand: “Dat vonden wij wel<br />
wat, dus hebben we haar uitgenodigd. Haar zoon bleek ook<br />
heel geïnteresseerd in sterrenkunde. En niet alleen zij maar het<br />
hele college is langsgekomen! Gelukkig was het een heldere<br />
middag, dus hebben we ze veel kunnen laten zien.”<br />
Foucault geeft ook workshops voor beginnend astronomen.<br />
“Deelnemers krijgen door het volgen van zo’n workshop een<br />
heel goed beeld over hoe nietig we zijn, hoe groot het heelal<br />
is, wat er allemaal te zien is in het heelal én dat sterrenkunde<br />
gewoon een hele leuke hobby is!”<br />
Bernard Léon Foucault (1819 –1868)<br />
was een Frans natuurkundige. Hij<br />
werd vooral bekend door de Slinger<br />
van Foucault, een instrument waarmee<br />
hij de draaiing van de aarde kon aantonen.<br />
Ook deed hij een van de eerste accurate<br />
metingen van de lichtsnelheid.<br />
De Foucaultkrater op de maan is naar<br />
hem genoemd. Hij is een van de<br />
72 Fransen wier namen op de<br />
Eiffeltoren gegrift staan.<br />
Bron: wikipedia<br />
Zowel IJsbrand als Henny waren van kinds af aan geïnteresseerd<br />
in sterren en planten. IJsbrand kreeg voor zijn 13de verjaardag<br />
een telescoop en op z’n 18de ging hij met vrienden op<br />
pad om de hemel te fotograferen. “Best lastig destijds, om de<br />
altijd in beweging zijnde sterrenhemel op foto vast te leggen.<br />
Met de huidige techniek is dat een stuk eenvoudiger”, volgens<br />
IJsbrand.<br />
Zien ze tussen al die ontelbare stellen nog wel eens wat bijzonders?<br />
“Tegenwoordig zijn we ook bezig met ‘deep sky’:<br />
Bijvoorbeeld een prachtig sterrenstelsel in het sterrenbeeld<br />
Andromeda dat ook bekend is onder de namen ‘Andromedasterrenstelsel’<br />
of ‘Andromedanevel’. Het centrale deel van dit<br />
sterrenstelsel bestaat voornamelijk uit rode en gele sterren:<br />
heel bijzonder.<br />
Maar Jupiter, Saturnus en de Maan blijven de mooiste planeten<br />
om door de telescoop te zien. Vooral Saturnus met haar ringen.<br />
En Jupiter met haar banden en manen.”<br />
Zijn ze anders gaan kijken naar onze planeet? “Je realiseert je<br />
nóg meer hoe nietig we zijn in het geheel. We kunnen gewoon<br />
nergens anders naartoe en moeten het doen met onze blauwe<br />
planeet waarop we héél zuinig moeten zijn. Soms wordt nog<br />
wel eens iets gevonden dat in de buurt komt van onze biotoop,<br />
maar dat is dan wel vier eeuwen vliegen hiervandaan!”<br />
IJSBRAND ACHTER DE ‘ZONNE’KIJKER<br />
HENNY IN DE LESRUIMTE<br />
53
Holland Rijnland<br />
Samen kan je meer<br />
en sta je sterker<br />
54<br />
Heel veel aandacht<br />
is de afgelopen maanden<br />
uitgegaan naar de aanloop naar,<br />
de fusie zelf en de uitkomsten van het<br />
samengaan van Noordwijk en Noordwijkerhout.<br />
Maar een nieuw fenomeen is het niet voor de<br />
gemeente om krachten met anderen te bundelen.<br />
Uitgangspunt bij dit alles: ‘Samen sta je sterker’.<br />
De nieuwe gemeente wil zich vanuit de nieuwe<br />
schaal steviger neerzetten als verbindende partner.<br />
Uitgangspunten waar wethouder Roberto ter Hark<br />
zich helemaal in kan vinden.<br />
TEKST HARM DRAGT BEELD BURO BINNEN
Al veel langer is Noordwijk partij in allerlei samenwerkingsverbanden.<br />
Voorbeelden zijn de Greenport Ontwikkelingsmaatschappij,<br />
Dunea en Alliander. Dan zijn er de 32 regionale<br />
bestuurlijke overleggen, waaronder verschillende over veiligheidsvraagstukken.<br />
Verder wordt er samen opgetrokken op<br />
terreinen als openbaar vervoer, openbare werken, duurzaamheid,<br />
gezondheid, economie, energie en de natuur. Ook zijn<br />
er diverse zogenaamde gemeenschappelijke regelingen,<br />
waaronder de Intergemeentelijke Sociale Dienst, belastingen,<br />
de uitvoering van de Participatiewet, de openbare gezondheid,<br />
de Omgevingsdienst West-Holland en last but not least<br />
Holland Rijnland. Op laatstgenoemde zoomen wij nader in.<br />
Wat is Holland Rijnland<br />
In Holland Rijnland werken 13 gemeenten, gelegen in het<br />
hart van de Randstad en gebundeld in drie subregio’s<br />
(De Leidse regio, de Duin- en Bollenstreek en de Rijn- en<br />
Veenstreek) samen om de kwaliteit op het gebied van wonen,<br />
werken, leren en leven van de inwoners, ondernemers en<br />
instellingen te verbeteren. Roberto ter Hark als lid van het<br />
algemeen bestuur namens Noordwijk samen met AB-lid en<br />
tevens raadslid Richard Brouwer is daar helder in: “Door<br />
middel van Holland Rijnland kunnen wij voor Noordwijk meer<br />
bereiken dan als gemeente alleen. Wij hebben als Noordwijk<br />
onze eigen verantwoordelijkheid om wat er op ons bord ligt<br />
goed te regelen. En die nemen wij ook. Maar veel zaken zijn<br />
grensoverschrijdend en kan je alleen naar behoren regelen<br />
als je samen optrekt. Holland Rijnland is een bewezen goed<br />
vehicle daarvoor.” De onlangs gepubliceerde agenda 2019-<br />
20<strong>23</strong> van Holland Rijnland maakt duidelijk waar de dertien<br />
gemeenten samen de komende jaren mee bezig zijn. Het<br />
gaat om belangrijke kernwaarden voor alle inwoners van de<br />
aangesloten gemeenten. Roberto ter Hark: “Voor Noordwijk<br />
is een goede mobiliteit van groot belang. Als badplaats<br />
trekken wij het hele jaar veel bezoekers. Dagjesmensen,<br />
vakantie- en congresgangers. Daarnaast hebben wij veel<br />
forensen die ofwel richting Den Haag of richting Amsterdam/<br />
Schiphol moeten. Dan is een goede bereikbaarheid, die niet<br />
ophoudt bij onze gemeentegrenzen van groot belang. Wij<br />
weten al langer dat de oost-westverbindingen in onze regio<br />
te wensen overlaten. Voor die verbetering maken wij ons<br />
hard. Samen met de andere gemeenten in Holland Rijnland.<br />
Een ander goed voorbeeld is duurzaamheid. Als Noordwijk<br />
doen wij daar van alles voor waaronder het verlenen van<br />
subsidies voor isolatie en zonnepanelen. Maar het Rijk<br />
verlangt meer van ons vanuit het nationale Klimaatakkoord.<br />
En laat die nu alleen met clusterorganisaties als Holland<br />
Rijnland zaken te willen doen. De inkoop van jeugdhulp bij<br />
zorgorganisaties is een ander goed voorbeeld om gezamenlijk<br />
op te trekken. Het Rijk heeft dit bij de afzonderlijke<br />
gemeenten neergelegd om het verder op te pakken maar<br />
zoals voor veel zaken geldt is gezamenlijke inkoop altijd<br />
gunstiger voor ieders portemonnee.<br />
En dus ook voor die van Noordwijk. Ter Hark is zich bewust<br />
van het feit dat Holland Rijnland voor veel inwoners een<br />
redelijk onbekend fenomeen is. “Dat Holland Rijnland over<br />
het woonruimte verdeelsysteem gaat is waarschijnlijk het<br />
beste bekend.<br />
Maar om die woningen te verdelen zal je wel aanbod moeten<br />
hebben. Daarom is door de 13 gemeenten in Holland Rijnland<br />
verband besloten om voor 2030 gezamenlijk 30.000<br />
woningen aan de huidige voorraad toe te voegen. In<br />
onderling overleg wordt bepaald wat (sociaal, vrije sector,<br />
zorgwoningen, starterswoningen, seniorenwoningen) waar<br />
gerealiseerd moet worden. Uitgangspunt voor Holland<br />
Rijnland is minimaal 25 procent sociaal. De provincie is<br />
verantwoordelijk voor het openbaar vervoer. Maar als Holland<br />
Rijnland kunnen wij punten van verbetering aandragen en<br />
worden wij gehoord waar wij als individuele gemeente veel<br />
minder in de melk te brokkelen hebben. De economie is een<br />
ander belangrijk aandachtspunt.”<br />
Op de site van Holland Rijnland is te lezen dat de regio<br />
koploper is in het toepassen van economische en<br />
technologische innovaties. Waar nuttig en nodig wordt dat in<br />
kleiner regionaal verband verder gebracht. Holland Rijnland<br />
houdt zich ook bezig met dossiers als leerplicht via het<br />
daartoe opgerichte regionale bureau, de jeugdhulp alsook<br />
doelgroepenvervoer. Duurzame energie-opwekking is een<br />
ander aandachtsgebied. De bundeling van de krachten<br />
betekent ook dat er een fermere partij ingezet kan worden<br />
om de belangen te bepleiten en veilig te stellen bij de<br />
provincie en het Rijk. “Om maar aan te geven dat de lobby<br />
ook een belangrijk instrument is dat door Holland Rijnland<br />
wordt ingezet. Holland Rijnland is ook bezig om verschillende<br />
partijen te verbinden.<br />
Daarbij gaat om de gemeenten, het onderwijs en de<br />
ondernemers.” Je zou denken dat de vele en omvangrijke<br />
dossiers een werk-organisatie in de vorm van een ministerie<br />
vergen. Dat is niet het geval. Naast het Dagelijks bestuur,<br />
bestaande uit bestuurders uit de drie subregio’s en het<br />
Algemeen bestuur, bestaande uit twee vertegenwoordigers<br />
van elke gemeente zijn er maar iets meer dan 10 fte werzaam<br />
binnen de Strategische Eenheid Holland Rijnland organisatie.<br />
Veel van het werk kunnen zij verdelen in het netwerk van alle<br />
aangesloten gemeenten. Per thema zijn werkgroepen actief.<br />
Voor Noordwijk zijn hier zo’n 19 medewerkers bij betrokken.<br />
Dat levert als voordeel op dat de gemeenten op de eerste rij<br />
zitten om het beleid vorm te geven en uit te voeren. Mooi is<br />
ook dat Holland Rijnland niet functioneert met een coalitie en<br />
een oppositie. “Wij trekken zij aan zij op om te komen tot de<br />
beste resultaten waarbij iedere gemeente alle mogelijkheden<br />
heeft om haar kaarten uit te spelen. En die kaarten zijn in het<br />
geval van Noordwijk de resultante van een breed participatieproces<br />
waarbij inwoners, ondernemers en (matschappelijke)<br />
organisaties hun inbreng hebben kunnen leveren.”<br />
55
Ik wist niet<br />
hoe slecht<br />
mijn zicht<br />
was<br />
Jan Laan<br />
laat zich niet<br />
beperken<br />
56<br />
Jan, gebruind met een prachtige bos<br />
zilvergrijs haar en energieke uitstraling,<br />
schudt me enthousiast de hand. Ik weet dat hij<br />
slechts 10% zicht heeft, maar daar is niets van<br />
te merken. Met een aanstekelijk enthousiasme<br />
steekt hij van wal.<br />
;<br />
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
;
Interview<br />
Ik rommelde maar gewoon mee<br />
‘Mijn zicht was altijd al slecht, maar ik wist niet beter.’ Jan<br />
(1951) heeft een aangeboren netvliesaandoening. Retinitis<br />
pigmentosa; een ernstige oogziekte. Op school zat Jan vooraan<br />
in de klas en rommelde maar gewoon mee. ‘Ik had geen<br />
vergelijk. Ik zag zes letters in een oogopslag, andere kinderen<br />
een hele zin. Dat wist ik niet. Zij én ik wisten gewoon<br />
niet hoe slecht mijn zicht was. Het was dan ook nooit een<br />
excuus. Ik voetbalde bij van Nispen. Uiteraard, want in De<br />
Zilk was er niks anders te doen. Ik moest het hebben van m’n<br />
gehoor en vage beelden. Waar een groepje spelers was, daar<br />
was vast ook de bal. Ik kon wel heel hard rennen, ik sprintte<br />
iedereen eruit.’ Hij had talent, maar gym op school bestond<br />
in zijn tijd helaas nog niet. ‘Had ik in Lisse gewoond, dan<br />
was ik vast op atletiek bij de Spartaan gegaan. Maar niet<br />
vanuit De Zilk. Hardrennen op straat? Dat deed niemand.<br />
Dan was je niet goed bij je hoofd.’<br />
Top 12 van Nederland<br />
Rond zijn 29e ging Jan, hij woonde inmiddels in Noordwijkerhout,<br />
fanatiek hardlopen. ‘Toen ik een jaar of 35 was,<br />
behoorde ik tot de beste atleten van de streek. Ik heb de<br />
halve marathon van Katwijk gewonnen en verschillende<br />
wedstrijden op de baan. Rond mijn 36e liep ik bij het NK de<br />
5 en 10 kilometer. Hoorde ik bij de top 12 van Nederland. En<br />
het meest bijzondere was dat ik het hele jaar op dat niveau<br />
ben gebleven. Voor de kenners; 14.20 op de 5 en 29.53 op<br />
de 10 kilometer. Die tijden, daar ben ik trots op. Het doet<br />
me goed, de wetenschap dat ik zo’n motor in me heb.’<br />
Jan straalt. ‘Ik heb ook gefietst, zelfs triatlons gedaan. Hard<br />
fietsen was best riskant, maar daar gaf ik toen niet veel om.<br />
Later ben ik met een fietsmaatje de weg opgegaan, dat was<br />
veiliger. Dan riep ze van achteren ‘Tegenligger!’ Fiets je met<br />
beperkt zicht, dan moet je verdedigend rijden. Dus goed<br />
rechts rijden en niet passeren als je niet zeker weet dat het<br />
veilig is. Maar ik schatte het steeds vaker slecht in. Het ging<br />
een paar keer mis en de spanning werd groter dan het<br />
plezier. Zo’n 2 jaar geleden ben ik van de racefiets gestapt.’<br />
Schaatsen en zwemmen<br />
20 jaar geleden is Jan met tien man schaatsles gaan nemen<br />
in Haarlem. Van de harde kern zijn er nog vier over, de rest is<br />
‘vers’ aangevuld. ‘Het is gewoon een vriendengroep geworden.<br />
We schaatsen geen wedstrijden, maar werken aan onze<br />
techniek; met zo min mogelijke inspanning zo goed mogelijk<br />
resultaat behalen. Vier jaar geleden had ik nog wat zicht<br />
met links. Maar dat oog ziet niks meer. Als ze me binnendoor<br />
passeren…dat zie ik niet. Als ik naar links wil, dan moet ik<br />
eigenlijk over rechts omkijken. Hopelijk gaat het komend<br />
seizoen nog goed.’ Ook met zeewater heeft Jan wel wat.<br />
Veertien jaar geleden heeft hij met Nelly -zijn vrouw- bij<br />
Langevelderslag een jaar lang dagelijks in zee gezwommen.<br />
‘We hadden zin in een uitdaging. Meestal zwommen we aan<br />
het begin van de dag. Was het heel slecht weer, dan had je ’t<br />
de rest van de dag enorm naar je zin. Want dan had je ’t ergste<br />
van de dag al gehad!’ Hij zwemt niet meer dagelijks, maar<br />
’s zomers wel vaak. ‘Ik denk dat ik straks nog even lekker ga.’<br />
Ik ontkende mijn beperking<br />
Jan ging met vrienden mee naar de LTS. ‘Maar ik was<br />
natuurlijk totaal ongeschikt als hout- of metaalbewerker.<br />
In de puberteit vond ik het moeilijk. Toen werd steeds<br />
duidelijker dat er iets heel erg mis was. En dat ik heel veel<br />
beroepen niet kon uitoefenen. Geen vrachtwagenchauffeur.<br />
Geen postbode…Geen…’ Het is even stil. ‘In deze tijd<br />
zou ik met een rugzakje naar de havo zijn gegaan, maar dat<br />
bestond toen niet.’ En dus deed Jan het op zijn manier. Hij<br />
volgde de leao, deed op zijn 21e via de LOI mavo-4 in drie<br />
jaar en volgde mbo sociale dienstverlening. Jan kreeg een<br />
uitkering en werkte daarnaast. Bijvoorbeeld bij vormingscentrum<br />
De Mast in Noordwijkerhout en in de thuiszorg.<br />
Rond zijn 30e liep hij vast, hij kreeg een burn-out. ‘Ik had<br />
te lang boven mijn macht gewerkt en mijn beperking<br />
bijna volledig ontkend. In ben in 1981 een jaar intern gaan<br />
revalideren in Apeldoorn bij Visio het Loo Erf. Daar heb ik<br />
geleerd dat ik een beperking mág hebben. Dat ík belangrijk<br />
ben en moet vertrouwen op mijn eigenwaarde. Mijn aandoening<br />
is niet mij vijand, daar moest ik anders naar leren<br />
kijken. Sindsdien voelt het leven wel lichter.’<br />
Van maatje naar mantelzorger<br />
In Apeldoorn nam Jan de beslissing om sportmasseur te<br />
worden. ‘In dat werk was ik niet heel sterk van mijn zicht<br />
afhankelijk, het is sociaal werk én ik bleef in contact met<br />
andere sporters. Ik heb hier aan huis gemasseerd, bij<br />
verenigingen -zoals de Spartaan- en heb ook veel stoelmassages<br />
gegeven. Dat deed ik bij bedrijven, ook via de<br />
organisatie Chairman at Work. Heel leuk om te doen.<br />
Inmiddels ben ik gepensioneerd en gestopt met masseren.<br />
Maar voor vrienden maak ik nog wel een uitzondering.’<br />
Jaren geleden stond Jan op de ZieZo-beurs in Utrecht met<br />
stoelmassages. Even voor sluitingstijd wilde een vrouw<br />
snel nog even op de stoel; dat was de start van een goede<br />
vriendschap. ‘Antje heeft ook een oogaandoening. Samen<br />
hebben we veel ondernomen; dagjes weg, reisjes, museumbezoek;<br />
veel via de sociëteit voor blinden en slechtzienden.’<br />
Helaas kreeg Antje dementie. ‘Toen ben ik van maatje<br />
naar mantelzorger gepromoveerd.’ Hij lacht. ‘Hoe dat<br />
werkt? Ze woont nog zelfstandig en wil eigenlijk geen hulp.<br />
Dus hebben we een telefooncirkel met z’n tweetjes (grijns),<br />
we bellen iedere dag. Krijg ik geen contact, dan kan haar<br />
buurman even gaan kijken. Maar is het nodig, dan ga ik er<br />
direct naartoe. Ik ga sowieso twee keer per week bij haar<br />
langs in Zoetermeer.’<br />
Hoe gaat dit aflopen?<br />
Zo’n twee jaar geleden werd Nelly ernstig ziek, het bleek<br />
longkanker. ‘Een verschrikkelijk beangstigende tijd.<br />
Chemo, bestraling, operatie…Ze heeft meerdere keren op<br />
de IC gelegen. Dat kon me echt aanvliegen. Je weet niet<br />
hoe het afloopt... Ze kan geen 50 meter zonder rollator<br />
lopen en in huis kan ze nog niet veel. Dus dat doe ik.<br />
Koken, wassen, boodschappen…In en rond het huis weet<br />
ik prima mijn weg te vinden. Als ik vrienden op straat<br />
tegenkom, dan roepen ze vaak even hun naam. Dan weet<br />
ik wie het is, al hoor ik dat meestal wel.’ Met Nelly gaat hij<br />
er zo veel mogelijk op uit. ‘We gaan lopen buiten, dan zit zij<br />
in de rolstoel. Of we gaan er met een duofiets op uit, van<br />
Munnekeweij. Rondje Noordwijk, of naar het Panneland.<br />
Of samen een biefstukje eten in de Ruigenhoek.’ Bij het<br />
fietsen kijkt Nelly met hem mee. ‘Kunnen we nu?’ vraag ik<br />
dan. Ja, dat ze meekijkt is voor ons zo vanzelfsprekend.’ Hij<br />
is even stil. ‘Hoe het verder gaat, dat moeten we afwachten.<br />
Maar ze is herstellende. Daar houden we ons aan vast.’<br />
57
18-131.2<br />
Europe Youth Top 10 Table Tennis<br />
Tafeltennis op<br />
niveau;<br />
be þere!<br />
WANNEER?<br />
Vrijdag 4, zaterdag 5 en zondag 6 oktober.<br />
WAAR?<br />
Sportcomplex Duinwetering Noordwijk.<br />
WAT?<br />
Europees Kampioenschap tafeltennis voor<br />
jeugd onder de 18 jaar.<br />
TEKST YVONNE ANDRÉE WILTENS<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
4 - 6 oktober<br />
Europe Youth Top-10<br />
Tafeltennis toernooi<br />
Gratis entree<br />
Sportpark<br />
Duinwetering<br />
Drie dagen lang gaan 40 jongens en meisjes in de leeftijd van<br />
13 t/m 17 jaar de strijd met elkaar aan. Deelnemers aan het<br />
toernooi zijn de beste 10 van Europa in de leeftijdscategorieën<br />
junior en kadet. Nederland is gastland, Noordwijk dé locatie.<br />
Bijna een jaar geleden is Noordwijk benaderd voor dit sportieve<br />
evenement. De gemeente Noordwijk heeft vol trots ja gezegd,<br />
het toernooi past uitstekend bij de ambities van Noordwijk en<br />
de reputatie als ‘European Sportcity’. In aanloop naar het event<br />
hebben 8 betrokkenen zich gebogen over de organisatie en de<br />
invulling van het programma.<br />
• Gemeente Noordwijk: Ferdy van Nugteren en Piet de Ridder<br />
• Nederlandse Tafeltennisbond: Marthijn van der Wal en<br />
Robbert Stolwijk<br />
• Tafeltennisvereniging T.O.V.: Arnold Geerlings, Chantal de<br />
Haas, Maaike Verkade en Chris Andree (voorzitter)<br />
• MJ Tafeltennis events<br />
Tijdens het toernooi worden er, naast vele internationale<br />
jonge sporters, meer dan 300 toeschouwers verwacht.<br />
Ook zal er volop aandacht van de media zijn en staan er extra<br />
activiteiten op de agenda.<br />
Paratafeltennisdemonstratie met open training.<br />
Op zaterdag 5 oktober 2019 van 14.00 tot 16.00 laten paratafeltennissers,<br />
waaronder paralympisch kampioene Kelly van Zon,<br />
hun skills zien. Bovendien kan iedereen met een beperking<br />
deelnemen aan een open training. Ze hoeven geen lid te zijn van<br />
de NTTB én ervaring is niet noodzakelijk. Toppers en trainers:<br />
bondscoaches Lumen Dekker en Johan Lieftink, Frank Breg (RTC<br />
Para Amsterdam), Frank Assmann (NEEDRO-tafeltennistraining)<br />
en Saskia Meijer (RTC Para Rotterdam).<br />
Clinic en presentatie voor 55+ door Bettina Vriesekoop.<br />
Wie kent haar niet? Nederlands bekendste tafeltennisster<br />
laat op vrijdag 4 oktober van 11.15 tot 12.45 de doelgroep 55+<br />
ervaren hoe tafeltennis bijdraagt aan fitheid en plezier in sport.<br />
Scholierenkampioenschap tafeltennis.<br />
Basisschoolleerlingen uit Noordwijk nemen het batje tegen<br />
elkaar op. De tafeltennisbond heeft op alle scholen een<br />
tafeltennistafel geplaatst en zijn uitgedaagd mee te doen aan<br />
kampioenschap. Alle leerlingen die meedoen aan het toernooi<br />
krijgen een batje De inschrijving voor leerlingen uit groep<br />
5,6 en 7 is gesloten. Alle basisscholen uit Noordwijk, Noordwijkerhout<br />
en De Zilk zijn uitgedaagd.; the game is on!<br />
Kom kijken op zondag 6 oktober, tussen 10.00 en 17.00.<br />
58<br />
Meer informatie over planning, tijden en deelname?<br />
Kijk op www.ttvtov.nl. Neem sportieve kleding en sportschoenen<br />
mee als je wilt deelnemen aan een van de activiteiten.<br />
De toegang voor dit sportieve evenement en deelname aan de<br />
clinics is gratis!
Topaz Munnekeweij<br />
Bijzonder ouderenvervoer met de<br />
Tuktuks van Topaz Munnekeweij<br />
In het gezondheidscentrum in Noordwijkerhout<br />
vind je Topaz Munnekeweij. Een gezellig<br />
woonzorgcentrum met vriendelijk personeel en<br />
een warme sfeer. In Munnekeweij wonen mensen<br />
met dementie en chronische lichamelijke klachten.<br />
Wijkbewoners kunnen hier ook terecht voor<br />
dagbesteding in het Ontmoetingscentrum én<br />
Munnekeweij biedt een zogenoemd Volledig Pakket<br />
Thuis, uitgebreider dan thuiszorg, aan de inwoners<br />
van regio Noordwijkerhout.<br />
TEKST EN BEELD TOPAZ<br />
ONTMOETINGSCENTRUM<br />
Munnekeweij heeft een Ontmoetingscentrum voor<br />
mensen met dementie en een Ontmoetingscentrum voor<br />
mensen met chronische lichamelijke klachten (somatiek).<br />
De ontmoetingscentra worden druk bezocht. In het<br />
Ontmoetingscentrum bieden we dagbesteding voor cliënten<br />
en ondersteuning aan hun mantelzorgers. De activiteiten<br />
en therapie zijn gericht zijn op het behoud van vaardigheden.<br />
Zo komen cliënten bewegen, het geheugen trainen, spelletjes<br />
spelen, koken en bakken, wandelen, naar muziek luisteren en<br />
meer. Tussen de activiteiten door is er uiteraard tijd voor een<br />
kopje koffie met wat lekkers en sociaal contact. Het vervoer<br />
van en naar huis en de maaltijden zijn inbegrepen.<br />
60<br />
Sinds mei 2018 heeft Topaz Munnekeweij twee Tuktuks in<br />
gebruik. En dit jaar is hier een derde Tuktuk bijgekomen.<br />
Vrijwilligers en Topaz medewerkers besturen de Tuktuks. Zij<br />
vervoeren ’s ochtends en ‘s middags thuiswonende cliënten van<br />
en naar het Ontmoetingscentrum. De rest van de dag zijn de<br />
Tuktuks beschikbaar voor bewoners van het woonzorgcentrum<br />
en wijkbewoners in het bezit van een Wmo-pas voor leuke uitstapjes.<br />
Bijvoorbeeld een ritje naar het dorp om wat boodschapjes<br />
te doen, even koffie te drinken bij familie of voor een ritje naar<br />
het strand.<br />
Teammanager Daniëlle Loos is de initiatiefnemer voor de Tuktuks.<br />
Zij deed onderzoek naar het gebruik van Tuktuks voor haar opleiding<br />
Management in de zorg. Inspiratie kreeg ze bij zorggroep<br />
Argos in Vlaardingen en Schiedam. Daar rijden inmiddels met<br />
succes al 12 tuktuks rond.<br />
Daniëlle: “Door onze eigen tuktuks hebben we nu de beschikking<br />
over flexibel en passend vervoer. We vinden het heel belangrijk<br />
dat onze cliënten zoveel mogelijk zelf de regie over hun eigen<br />
leven behouden. Met de Tuktuk krijgen zij weer een beetje bewegingsvrijheid<br />
terug. Even naar de markt voor een gebakken vis,<br />
gewoon lekker een rondje rijden of gezellig op familiebezoek. Dat<br />
is nu eenvoudiger te realiseren. Ook hoeven onze thuiswonende<br />
cliënten van het Ontmoetingscentrum nu niet meer zo lang te<br />
wachten tot ze gehaald en gebracht worden.” Inmiddels rijden er<br />
dus al drie Tuktuks voor Munnekeweij rond in Noordwijkerhout.<br />
Misschien heeft u ze al eens zien rijden? Het is een groot succes!
OVER TOPAZ<br />
Topaz is er voor mensen die intensieve zorg nodig hebben.<br />
Die niet meer zelfstandig kunnen wonen, of die tijdelijk<br />
ondersteund moeten worden door ziekte, ouderdom of een<br />
combinatie van die twee. Deze zorg bieden wij in onze vijf<br />
verpleeghuizen, drie woonzorgcentra en een revalidatiehotel.<br />
Ons doel is om deze mensen hun leven voort te laten zetten<br />
zoals ze dat zelf willen. Daartoe kijken we verder dan de<br />
situatie waar mensen nú in zitten. Ook het leven dat ze achter<br />
zich hebben is belangrijk. We willen dat hele leven leren<br />
kennen, zodat we de zorg kunnen bieden die bij ze past.<br />
Het leven is te kostbaar om afgeraffeld te worden.<br />
Iedere fase is even betekenisvol. Ook als mensen<br />
oud of ziek zijn hebben ze recht op geluk.<br />
Kortom; het hele leven telt.<br />
MENEER ROMIJN WORDT THUISGEBRACHT<br />
Op stap met de tuktuk<br />
Vandaag mocht ik – Sharon Pijnaker, communicatiemedewerker<br />
Topaz - een middag mee op stap met de<br />
Tuktuk.<br />
Om te beginnen brachten we meneer Romijn en mevrouw<br />
Duivenvoorden thuis. Meneer Romijn bezoekt het<br />
Ontmoetingscentrum drie keer per week en mevrouw<br />
Duivenvoorden vijf dagen per week. Rond half 10 ’s ochtends<br />
worden zij opgehaald door de Tuktuk. Onderweg<br />
naar Munnekeweij begint de gezelligheid al met een leuk<br />
gesprek met de bestuurder. Gewoon over de dagelijkse<br />
dingen, zoals het weer. Eenmaal op Munnekeweij start de<br />
dagbesteding. Afgelopen nacht is activiteitenbegeleidster<br />
Dorry oma geworden van een kleindochter. Dat vraagt<br />
natuurlijk om een mooi en persoonlijk cadeautje van de<br />
groep. De knutselspullen worden uit de kast getrokken en<br />
de cliënten starten met het maken van een mooie poster<br />
met roze gekleurde hartjes en de tekst: Gefeliciteerd oma<br />
Dorry. Onderwijl zitten ze lekker met elkaar te kletsen.<br />
Ook vrijwilliger Hans haalt veel plezier uit het rijden met de<br />
tuktuk. Hans: “Dit ding is ideaal en hartstikke leuk om te zien<br />
rijden door Noordwijkerhout.” Hans rijdt de Tuktuk twee à<br />
drie dagen per week. In de ochtend haalt hij de cliënten op<br />
en ’s middags na de dagbesteding brengt hij ze weer naar<br />
huis. Hij heeft zijn vaste groepje en weet dan ook prima de<br />
weg. “Ik heb een meneer die mij altijd dezelfde vraag stelt; of<br />
ik de weg wel weet. En altijd geef ik hem hetzelfde antwoord,<br />
dat het wel goed komt.” Ook vertelt hij over een mevrouw die<br />
wel eens chagrijnig is, maar helemaal opvrolijkt als hij gaat<br />
zingen. “Tegenwoordig zing ik gewoon een liedje als ik met<br />
haar rijd. Dan zie je een lach op haar gezicht verschijnen<br />
en gaat ze gezellig meezingen.” Je kan dus wel zeggen dat<br />
Hans een band met de cliënten opbouwt. Hij ziet hen immers<br />
meerdere keren per week. “Het is soms wel moeilijk om de<br />
mensen achteruit te zien gaan. Vooral als je ziet hoe snel dat<br />
soms gaat.”<br />
MEVROUW DUIVENVOORDEN EN MENEER ROMIJN<br />
Voor mevrouw Duivenvoorden is het Ontmoetingscentrum<br />
en het vervoer ernaar toe een uitkomst. Een aantal<br />
jaar geleden is zij haar man verloren. Haar twee dochters<br />
zijn lichamelijk gehandicapt, voor wie zij altijd intensief<br />
heeft gezorgd. Zij vindt het heerlijk om er af en toe<br />
even uit te zijn en deel te nemen aan leuke activiteiten.<br />
Mevrouw Duivenvoorden: “Ik ga elke dag naar Munnekeweij,<br />
met de tuktuk. Ja, dat vind ik echt top!”<br />
61
Samen er<br />
het beste<br />
van maken<br />
Sint Bavo en Sancta Maria<br />
Het voormalige Noordwijk en<br />
Noordwijkerhout stonden decennia<br />
bekend als de gemeenten waar drie grote<br />
psychiatrische instellingen waren gevestigd.<br />
Sint Bavo en Sancta Maria in het voormalige<br />
Noordwijkerhout en de Willem van den<br />
Berghstichting in het voormalige Noordwijk.<br />
De medewerkers van alle drie hebben zich<br />
ingezet om jongeren en ouderen met een<br />
beperking liefdevol te begeleiden. Samen<br />
maakten en maken ze nu nog ( op de Van<br />
den Bergh stichting) het beste ervan.<br />
TEKST HARM DRAGT<br />
BEELD BURO BINNEN EN NOVATO<br />
IN 1927 WERD MET DE BOUW BEGONNEN VAN HET TOENMALIGE<br />
ST. MARIAGESTICHT, HET LATERE SANCTA MARIA. OP 1 DECEMBER<br />
KWAM DE EERSTE VROUWELIJKE PATIËNT. AL IN 1914 KONDEN<br />
MANNEN TERECHT IN DE ST. BAVO EN WERDEN VROUWEN DOOR<br />
HET GEHELE LAND ONDERGEBRACHT. DE CONGREGATIE VAN DE<br />
ZUSTERS VAN LIEFDE UIT VENRAY TOONDE ZICH BEREID DE BOUW<br />
VAN EEN NIEUW GESTICHT OP ZICH TE NEMEN. IN 1925 KOCHT<br />
DEZE CONGREGATIE EEN TERREIN TER GROOTTE VAN 32 HECTARE<br />
IN HET LANGEVELD. DAARNA MAAKTE DE AMSTERDAMSE ARCHITECT<br />
JOS BEKKERS EEN STRUCTUURPLAN VOOR HET GESTICHT.<br />
Drie psychiatrische instellingen<br />
Het is voor het verdere verhaal belangrijk om te weten dat<br />
de zorg voor armen, gebrekkigen en zieken eeuwenlang<br />
als een taak van de kerk werd gezien. De tijdslijnen van<br />
beide psychiatrische instellingen alsmede de aanleiding<br />
om zich in Noordwijkerhout te vestigen komen grotendeels<br />
overeen. Ook hier had de kerk de hand in. Maar de<br />
staat bleek nodig om in 1918 ervoor te zorgen dat er in<br />
Zuid-Holland een plek kwam om katholiek geestelijk gestoorde<br />
vrouwen op te vangen.<br />
Een nieuwe bestemming<br />
Voor alle drie geldt, al is het voor de Van den Berghstichting<br />
een gedeeltelijke dat er een nieuwe bestemming is<br />
gevonden voor deze historische plekken. Namelijk nieuwbouw<br />
waardoor er een andere groep bewoners zich voor<br />
langere tijd op deze locaties gaat vestigen.<br />
OP 18 JUNI 1913 ONDERTEKENDE DE CONGREGATIE VAN DE BROEDERS<br />
VAN LIEFDE DE KOOPAKTE VAN ‘EEN STUK WOEST DUIN VAN CIRCA 35 HA,<br />
VLAKBIJ DE KOM VAN DE GEMEENTE NOORDWIJKERHOUT’. BIJ KONINKLIJK<br />
BESLUIT VAN 15 NOVEMBER 1913, WERD DE OPRICHTING VAN EEN KRANK-<br />
ZINNIGENGESTICHT IN NOORDWIJKERHOUT GOEDGEKEURD. IN HET<br />
GESTICHT DE SINT BAVO, BESTAANDE UIT 8 PAVILJOENEN EN DE NODIGE<br />
DIENSTGEBOUWEN, MOCHTEN IN EERSTE INSTANTIE NIET MEER DAN 525<br />
‘MANNELIJKE’ KRANKZINNIGEN WORDEN VERPLEEGD MAAR DAT BESLUIT IS<br />
LATER EEN AANTAL KEREN AANGEPAST TOT RUIM 800.<br />
DE EERSTE HEILIGE MIS WERD OP 19 DECEMBER 1914 OPGEDRAGEN IN ÉÉN<br />
VAN DE SLAAPZALEN VAN HET SINT JOZEF PAVILJOEN. DE NIEUWE KAPEL<br />
ACHTER HET HOOFDGEBOUW KWAM GEREED IN 1915 EN WERD OP <strong>23</strong> MEI<br />
VAN DAT JAAR INGEZEGEND. AAN DE BUITENKANT BOVEN DE TOEGANGS-<br />
DEUR VAN HET HOOFDGEBOUW STAAT HET BEELD VAN ST. BAVO.<br />
IN 1891 OPENDE DE VEREENIGING TOT OPVOEDING EN VERPLEGING VAN<br />
IDIOTEN EN ACHTERLIJKE KINDEREN, DIE TOT STAND WAS GEKOMEN<br />
DOOR DE INZET VAN ONDER ANDEREN DE VOORTHUIZER PREDIKANT<br />
DR. MR. WILLEM VAN DEN BERGH (1850 – 1890) EEN INSTELLING OP<br />
HET LANDGOED ’S HEEREN LOO TE ERMELO. HET WAS EEN HANDREIKING<br />
NAAR PROTESTANTS-CHRISTELIJKE GEZINNEN MET EEN KIND MET EEN<br />
VERSTANDELIJKE BEPERKING, EN ONGEVEER HET BEGIN VAN WAT NU DE<br />
ZORG VOOR MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING HEET, EN GAF<br />
DEZE ZORG VORM NAAR DE INZICHTEN VAN DIE TIJD: DE CLIËNTEN WER-<br />
DEN OPGENOMEN IN GROTE INTERNATEN, DIE VER VAN DE BEWOONDE<br />
WERELD GEBOUWD WERDEN IN DE HEILZAAM GEACHTE BOS- OF ZEE-<br />
LUCHT. IN 19<strong>23</strong> WORDT IN NOORDWIJK DE DR. MR. WILLEM VAN DEN<br />
BERGH STICHTING OPGERICHT EN AANGEVANGEN MET DE BOUW VAN<br />
HET GESTICHT.<br />
62
De kerk nam haar verantwoordelijkheid door de<br />
Zusters der Liefde zich te laten ontfermen over de<br />
patiënten in Sancta Maria. In 1925 kocht de congregatie<br />
van de Zusters van Liefde een terrein met een<br />
omvang van 32 hectare in Langeveld. In 1927 werd<br />
met de bouw begonnen. Een jaar later arriveerden<br />
de zusters van de Congregatie van Liefde vanuit<br />
Venray en vond de feitelijke start plaats van Sancta<br />
Maria plaats, dat toen nog St. Mariagesticht heette.<br />
Op 1 december kwam de eerste patiënt aan. Na de<br />
bouw van het Hoofdgebouw werden in de daaropvolgende<br />
jaren verschillende paviljoens aan het<br />
complex toegevoegd. Met mooie namen als St.<br />
Anna, St. Paulus en St. Bernadette. Laatstgenoemde<br />
verschafte ook onderdak aan degenen die de opleiding<br />
leerling-verpleegster volgden. St. Jeroen was<br />
het volgende paviljoen dat voornamelijk gebruikt<br />
werd om onrustige patiënten onder te brengen. In<br />
de eerste jaren werd voor hen gebruik gemaakt van<br />
een grote badkamer waar acht permanent gevulde<br />
Sancta Maria<br />
baden stonden opgesteld. Deze vorm van therapie<br />
werd in 1934 losgelaten waarna intensiever gewerkt<br />
werd met kalmerende medicijnen. Ondanks de<br />
groei en de almaar verbeterde zorg waren er ook<br />
problemen. Zoals de noodgedwongen verhuizing in<br />
de oorlogsjaren, onenigheid in de leiding en fel<br />
oplaaiende discussies over de manier van zorgverlening<br />
in de zeventiger jaren. Nieuwe ontwikkelingen<br />
en inzichten in de psychiatrische zorgden uiteindelijk<br />
voor de sluiting rond 2005.<br />
63 33
Sint Bavo werd gesticht door Congregatie van de<br />
Broeders van Liefde. Op 18 juni 1913 werd de benodigde<br />
grond aangekocht waarna de bouw kon starten<br />
van het complex naar een ontwerp van vader en<br />
zoon Bekkers. Beide architecten. Het was de bedoeling<br />
om het eerste deel in 1914 af te hebben, maar<br />
dat bleek niet haalbaar. De nieuwkapel werd een<br />
jaar later opgeleverd en op <strong>23</strong> mei van dat jaar ingezegend.<br />
Oude foto’s tonen de grote omvang van het<br />
complex met acht paviljoens en enkele dienstgebouwen<br />
die gegroepeerd stonden rond het klooster<br />
en de kapel. Een deel van de paviljoens werd benut<br />
Sint Bavo<br />
voor patiënten die hun hele leven verzorging nodig<br />
hadden. In twee andere gebouwen vond de behandeling<br />
plaats van semi-ambulante cliënten. Verder<br />
was er een opnamekliniek voor de opvang van patienten<br />
met een acute psychose. In 2005 werd het<br />
complex gesloten waarna de paviljoens werden<br />
afgebroken. In de loop der jaren is wat er overbleef<br />
steeds meer in verval geraakt. Maar het hoofdgebouw<br />
met de kapel hebben nog wel steeds de status<br />
van Rijkmonument. Als je oude overzichtsfoto’s<br />
bekijkt dan blijkt de overweldigende omvang van<br />
beide instellingen.<br />
64
Deze instelling werd in 1924 officieel geopend door<br />
de toenmalige minister van onderwijs Visser. Het<br />
was Van den Bergh, die tijdens studiereizen in 1876<br />
en 1877 in Duitsland aangetrokken werd tot het lot<br />
van de zwakkeren waaronder mensen met een<br />
verstandelijke beperking. In 1884 nodigde hij een<br />
aantal kerken uit om de oprichting te bespreken<br />
van ‘Vereeniging tot Christelijke verzorging van<br />
krankzinnigen en zenuwlijders’ in Nederland.<br />
Dat leidde tot de opening van de eerste vestiging<br />
met de naam Veldwijk in Ermelo. Na de dood van<br />
Van den Bergh in 1890 werd de ‘Vereeniging tot<br />
Opvoeding en Verpleging van idioten en achterlijke<br />
kinderen’ opgericht, waarna een tweede instelling<br />
ook in Ermelo haar deuren onder de naam<br />
De Willem van den Berghstichting<br />
’s Heerenloo opende. Evenals bij Sancta Maria was<br />
het ook hier de politiek, in dit geval Provinciale<br />
Staten, die ervoor zorgde dat er in Zuid-Holland<br />
ook een instelling kwam voor met name kinderen<br />
met een beperking. In de eerste jaren was het<br />
hoofdaandachtsgebied scholing. Verzorging was<br />
een afgeleide. De eerste directeur Juch was zeer<br />
begaan met het lot van imbeciele en idiote kinderen,<br />
zoals ze toen genoemd werden. Hij was ervan<br />
overtuigd dat ook zij het nodige bijgebracht kon<br />
worden. Met arbeidstherapie eerder dan louter<br />
medische behandeling. Hij koos voor kleine<br />
paviljoens met hoogstens twintig bewoners. Een<br />
ander initiatief van hem was een grote wintertuin<br />
met veel licht en planten om de zwaarste patiënten<br />
een vertrouwde omgeving te bieden. Hij heeft met<br />
al dit soort ingrepen de Van de Bergh stichting<br />
groot gemaakt. Ook hier heeft de Tweede Wereldoorlog<br />
zijn sporen achter gelaten. Juch werd op<br />
verdenking van anti Duitse activiteiten op transport<br />
gesteld naar Sachsenhausen waar hij in 1943<br />
overleed. Later werd de totale bevolking op bevel<br />
van de Duitse bezetters overgebracht naar Ermelo.<br />
Na de oorloog breidde de stichting verder uit met<br />
onder meer een observatieafdeling. Nieuw inzicht<br />
zorgde ervoor dat groepen patiënten in afzonderlijke<br />
woongemeenschappen in het dorp werden<br />
ondergebracht. Een operatie die de nodige<br />
bedenkingen opleverde, niet in de laatste plaats<br />
bij de patiënten zelf.<br />
65
Arno de Fuijk: van cateraar tot uitgever<br />
Samen is niet alln<br />
66<br />
Noem iemand van binnen de<br />
gemeente Teylingen en de kans is groot dat<br />
je een blik van herkenning op zijn gezicht ziet.<br />
De geboren en getogen Sassemer Arno de Fuijk<br />
(51) is van nature een verbinder, een organisator,<br />
iemand die graag regisseert. Als kersverse uitgever<br />
van het zakelijke glossy Duin- en Bollenstreek<br />
INTO business, is het prettig zo’n netwerk te<br />
hebben als Arno heeft. Het bezorgt hem<br />
– en het blad – een vliegende start.<br />
TEKST ERIK BOEKHOVEN BEELD BURO BINNEN
Interview<br />
Je krabt je toch even achter de oren als je zo’n kans krijgt.<br />
Het ene moment zit je nog deels in de WW, het volgende<br />
moment ben je uitgever van een zakelijke glossy in de Duinen<br />
Bollenstreek. “Daar gaat natuurlijk veel overleg aan vooraf.<br />
Ik woon sinds ruim een jaar samen met Ilse, mijn huidige<br />
vriendin. Zij heeft twee kinderen uit een eerder huwelijk,<br />
ik heb er drie. We hebben beiden roerige tijden achter de<br />
rug en dan krijg je ineens een baan als zelfstandig uitgever<br />
aangeboden. Moet ik het wel doen? Zorgt dit niet voor nog<br />
meer onzekerheid? We hebben samen de voor- en nadelen<br />
op een rijtje gezet en al snel besloten er vol voor te gaan.”<br />
Mensen verbinden<br />
Arno is graag samen met mensen. Dat zit er van kleins af aan<br />
al in. Hij is de laatste van vijf kinderen en verliest zijn vader al<br />
op jonge leeftijd. Toch staat dat een gelukkige jeugd niet in de<br />
weg. Arno: “Ik had altijd veel vrienden. Vroeger op straat, later<br />
op de basis- en middelbare school. Ik heb graag mensen om<br />
me heen, vind het fijn mensen te verbinden.”<br />
Ging hij vroeger met zijn vrienden op stap? Dan was Arno<br />
vaak de aanjager. “Anderen volgen graag, ik stuur liever aan.<br />
Heb ik altijd al gehad. Je hebt schapen en herders. Ik ben<br />
graag de herder. Dat bedoel ik niet respectloos naar anderen.<br />
Iedereen heeft zijn of haar kwaliteiten. Ik haal mijn plezier uit<br />
het organiseren. Dan weet ik dat iets goed gebeurt en zoals ik<br />
het graag heb.”<br />
Plezier in de keuken<br />
Dat uit zich ook in zijn carrière. Na de havo kiest Arno ervoor<br />
om te gaan werken. Een vervolgstudie ziet hij niet zitten.<br />
Autoritaire personen, daarmee kan hij maar moeilijk overweg.<br />
Hij belandt na zijn militaire dienstplicht al snel in de cateringwereld<br />
en komt zo o.a. in aanraking met het Koninklijk Huis<br />
en verschillende staatshoofden, zoals Nelson Mandela, Bush sr<br />
en Bill Clinton.<br />
“Ik heb als leidinggevende voor een grote cateraar gewerkt<br />
binnen het exclusieve segment. Heb zelfs nog even als hobby<br />
kok voor familie, vrienden en bekenden de catering mogen<br />
verzorgen. Het is ontzettend leuk om in de keuken te staan.<br />
Een Indische rijsttafel voor honderd man? Daar draai ik mijn<br />
hand niet voor om. Thuis koken is een bijna dagelijks ritueel.<br />
Een stukje ontspanning. Wijntje erbij, even samen de dag<br />
doornemen met Ilse of één van de kinderen. Heerlijk!”<br />
Journalistieke switch<br />
Via omzwervingen binnen de catering en later verschillende<br />
leidinggevende functies op Schiphol, beland Arno uiteindelijk<br />
bij de website InTeylingen.nl. Als hij door zwangerschapsverlof<br />
van een collega de kans krijgt om in de pen te klimmen,<br />
grijpt hij die meteen aan. Assertief en recht door zee als hij is,<br />
komt hij zodoende al snel in contact met de mensen achter<br />
INTO business. “Of ik even mijn CV wilde toesturen. Ik dacht<br />
er eigenlijk niet over na, had al twee jaar lang mijn CV rondgestuurd<br />
zonder resultaat.” Daarna gaat het hard. Plots ben je<br />
uitgever, sta je in contact met het MKB Duin- en Bollenstreek<br />
en kun je betaald netwerken. Een functie die Arno op het lijf is<br />
geschreven.<br />
De start was nog enigszins stroef, vertelt Arno. “Dat duurde<br />
gelukkig maar een week of drie. Daarna kwam alles in een<br />
stroomversnelling. Verkocht ik het ene na het andere artikel.<br />
Ik heb graag<br />
mensen om me heen,<br />
vind het fijn mensen<br />
te verbinden<br />
Voordat we het wisten lag het eerste nummer al bij de drukker.<br />
De komende uitgave gaat binnenkort naar de drukker, maar<br />
ook het volgende nummer is al voor meer dan de helft volgepland”,<br />
glimlacht hij. Ilse vult trots aan: “Eigenlijk heb je<br />
geen minuut wakker gelegen. Jij bent van nature een echte<br />
verbinder, onthoud ook alles, dat vind ik zo knap aan je. Je<br />
weet mensen heel makkelijk te koppelen.”<br />
Een goed duo<br />
Ervaart Arno überhaupt druk? Hij blijft bescheiden. “Eigenlijk<br />
niet. Als het echt druk wordt, dan accelereer ik als vanzelf.<br />
Multitasken is mijn tweede natuur. Dat is denk ik ook mijn<br />
grote kracht. Als ik weinig te doen heb, dan loop ik vast. Komt<br />
er een soort van luiheid over me,” beaamt Arno eerlijk.<br />
Aan de andere kant van de tafel kijkt Ilse verliefd toe. De<br />
twee hebben een bijna tastbare connectie. Ze ogen relaxed,<br />
zelfverzekerd en vol vertrouwen over hun toekomst. “Nu helpt<br />
Ilse, naast haar huidige werk, mij al geregeld met het nalezen<br />
van artikelen en laat ze haar kritische, creatieve blik over<br />
ontwerpen gaan. Een fijne samenwerking.” Arno wisselt nog<br />
maar eens een blik van verstandhouding uit met Ilse. Beiden<br />
hebben een brede glimlach op hun gezicht. Het samen zijn,<br />
samen werken en samen plezier hebben is de grote kracht<br />
achter dit duo. Ze begrijpen elkaar. Kunnen volledig zichzelf<br />
zijn bij de ander. Dat brengt een bepaalde rust met zich mee,<br />
die ze beiden uitstralen. Niets lijkt een rooskleurige toekomst<br />
voor Arno, Ilse en het blad Duin- en Bollenstreek INTO<br />
business in de weg te staan.<br />
67
Groot Hoogwaak<br />
Restaurant ‘De Duinpan’ is het kloppend hart<br />
van Groot Hoogwaak voor bewoners, familie en<br />
buurtgenoten. De Duinpan ligt aan de rand van<br />
Noordwijk, dicht tegen de duinen en het strand.<br />
In deze sfeervolle omgeving kunnen ouderen en<br />
hun bekenden rustig met elkaar praten, wat lezen<br />
aan de leestafel, samen activiteiten ondernemen<br />
en genieten van verzorgde maaltijden<br />
en arrangementen. Alles is daarbij<br />
volledig afgestemd op de wensen en<br />
mogelijkheden van ouderen.<br />
TEKST GROOT HOOGWAAK<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
Samen elkaar<br />
ontmoeten in ‘De Duinpan’<br />
68<br />
Gastvrijheid<br />
Gastvrijheid in de zorg betekent ook dat mensen zelf bepalen<br />
waar en wanneer de warme maaltijd genuttigd gaat worden.<br />
Onderzoek heeft uitgewezen dat met name oudere gasten<br />
die nog zelfstandig wonen in het appartementen complex en<br />
ouderen uit de buurt graag zelf bepalen wanneer en hoe laat<br />
ze de warme maaltijd willen nuttigen.<br />
De warme maaltijd is in onze optiek een hoogtepunt van de<br />
dag en ook een moment om sociale contacten te verkrijgen<br />
en/of te verstevigen.<br />
Betaalbaar eten in Noordwijk<br />
In ‘De Duinpan’ kan dagelijks worden genoten van koffie of<br />
thee met gebak, een voedzame en gezonde lunch en in de<br />
avonduren van een betaalbaar dagmenu of menu à la carte.<br />
Aandacht voor bezoekers<br />
De tafel is voor u gedekt! Wat kunt u van ons verwachten?<br />
We hebben aandacht voor alle bezoekers en zullen u zo goed<br />
mogelijk bedienen.<br />
We willen graag dat een bezoek aan ‘De Duinpan’ voelt als een<br />
uitje dat u, als u dat wilt, elke dag kunt maken. Zo kunt u niet<br />
alleen genieten van lekker eten, maar ook van de ontmoeting<br />
met andere mensen.<br />
Het restaurant is van maandag t/m vrijdag geopend van 9.00<br />
tot 20.00 uur en in het weekend van 9.00 tot 17.30 uur.<br />
Lunchen kan tussen 12.00 en 14.00 uur en we eten ‘wat de<br />
pot schaft’ (dagmenu of weekspecial).<br />
Een vers gekookte maaltijd bestaande uit een hoofdgerecht<br />
en toetje, uiteraard kunt u tegen een meerprijs een kopje soep<br />
vooraf bestellen. Tevens serveren we andere lunchgerechten.<br />
Vraagt u gerust aan onze gastvrouwen om de lunchkaart.<br />
Dineren kan van maandag t/m vrijdag tussen 17.00 en 19.00<br />
uur. Onze koks maken ook voor het diner een heerlijke verse<br />
maaltijd bestaande uit een hoofdgerecht en toetje. Probeert<br />
u ook eens onze weekspecial uit als diner en laat u verrassen<br />
door de kwaliteit. Regelmatig worden er thema-avonden gehouden<br />
of worden er bijzondere activiteiten georganiseerd.<br />
Daarnaast heeft u de mogelijkheid om in het restaurant uw<br />
verjaardag, jubileum of ander feestje te vieren.<br />
Wilt u meer weten over onze menu’s, de maaltijdservice of<br />
diverse arrangementen? Of heeft u iets te vieren? Stel ons<br />
gerust uw vragen, wij helpen u graag!<br />
Kennismakingsactie:<br />
diner 1+ 1 gratis in de maand november<br />
Ter kennismaking met ons gerenoveerde restaurant hebben<br />
wij deze ludieke actie gestart.<br />
Tegen inlevering van de coupon kunt u van maandag t/m<br />
vrijdag tussen 17.00 en 20.00 uur dineren met 2 personen en<br />
hoeft u maar voor 1 persoon te betalen (excl. consumpties).<br />
Vooraf reserveren is verplicht. Deze actie is geldig van 1 t/m 30<br />
november van maandag t/m vrijdag.<br />
Er mag maximaal 1 coupon ingeleverd worden per reservering.
✁<br />
MEER INFORMATIE<br />
Woon-zorgcentrum<br />
Groot Hoogwaak<br />
Groot Hoogwaak 1<br />
2202 TG Noordwijk<br />
071-36 888 88<br />
info@groothoogwaak.nl<br />
www.groothoogwaak.nl<br />
Kennismakingsactie<br />
Restaurant<br />
‘De Duinpan’<br />
COUPON<br />
DINER 1+1 GRATIS<br />
(excl. consumpties)<br />
Naam :<br />
Adres :<br />
Woonplaats :<br />
Tel.nr. :<br />
Email :<br />
Geldig van 1 t/m 30 november 2019 – maximaal 1 coupon per reservering – vooraf reserveren<br />
Restaurant ‘De Duinpan’, Groot Hoogwaak 1, 2202 TG Noordwijk, tel.: 071-36 888 88, e-mail: info@groothoogwaak.nl<br />
69
Interview<br />
Vliegen als n vogel<br />
JOOP VRING (79)<br />
70<br />
“Zweefvliegen is het zuivere vliegen”,<br />
aldus René van Marsbergen, voorzitter van de Kennemer<br />
Zweefvliegclub in Noordwijk. Net als vogels doen, maakt de<br />
zweefvlieger gebruik van de thermiek in de lucht, de warme lucht die<br />
opstijgt. Een motor is er immers niet. Je moet zo optimaal mogelijk<br />
gebruikmaken van de omstandigheden. En zelf zorgen dat je weer op dat ene<br />
plekje landt. Om het zweefvliegtuig van de grond te krijgen, gebruik je een lier.<br />
Oftewel je wordt voortgetrokken totdat je kunt opstijgen. Wat deze sport zo<br />
aantrekkelijk maakt is, is niet alleen de stilte en het gevoel van vrijheid als je zweeft,<br />
maar ook het fantastische uitzicht. De KZC ligt tussen twee grote natuurgebieden<br />
in en het grenst aan de Noordzee. Als je hier opstijgt, overzie je het gebied van de<br />
Maasvlakte en Zandvoort tot IJmuiden. Afhankelijk van de thermiek en de zeewind<br />
is het mogelijk om vanaf de Kennemer club tot maximaal drie uur in de lucht<br />
te blijven. “Dan zijn er wel wolkenstraten nodig, wat helaas aan de kust minder<br />
voorkomt dan in het binnenland.”<br />
;TEKST MAY-LISA DE LAAT BEELD BURO BINNEN<br />
;
“Vooral roofvogels hebben een feilloos gevoel voor de weersomstandigheden.<br />
Bij het zweefvliegen volgen we ze daarom graag.”<br />
JOOP VRING 1947<br />
Basis voor piloten<br />
Net na de oorlog gestart, bestaat de Kennemer Zweefvliegclub<br />
volgend jaar alweer 75 jaar. “De voorbereidingen voor het<br />
jubileum zijn in volle gang.” De locatie is nooit veranderd.<br />
En nog steeds voelen veel mensen zich aangetrokken tot het<br />
zweefvliegen hier. “Ook op deze locatie, hoewel we hier maar<br />
tot 450 meter hoogte mogen vliegen.” De grote toename van<br />
het aantal nieuwe leden komt ook omdat de KZC gezien wordt<br />
als opleidingsclub. Als je als jongere verder wilt als verkeersvlieger,<br />
dan is een opleiding hier een prima basis. “Verschillende<br />
leden zijn inmiddels werkzaam als piloot of daarvoor in<br />
opleiding bij de KLS. Er is een groot tekort aan piloten bij de<br />
luchtvaartmaatschappijen.”<br />
Momenteel telt de vereniging 98 leden uit de wijde<br />
omgeving, wat veel is voor een zweefvliegclub. De leden<br />
vormen een hechte vereniging, waar gezelligheid en<br />
samenwerken hand in hand gaan. Zo is er ieder jaar een<br />
zomerkamp van twee weken in Duitsland of Frankrijk,<br />
georganiseerd door de leden zelf. “Zweefvliegen kun je<br />
niet alleen. Je hebt elkaar altijd nodig. Bij het opstijgen en<br />
landen, tijdens het radiocontact, bij het onderhoud en bij de<br />
opleiding.” Alle materialen zijn eigendom van de vereniging.<br />
De vloot telt nu 7 toestellen en wordt binnenkort hopelijk<br />
uitgebreid met nog 1 of 2. De vereniging gebruikt een zogeheten<br />
6-trommellier. Dat betekent dat 6 startkabels tegelijk<br />
door een tractor worden voortgetrokken. “De KZC is financieel<br />
gezond en wil dat graag blijven. De aankoop van een<br />
toestel kost al snel 120.000 euro, een afweging die we zorgvuldig<br />
moeten maken. Gelukkig kunnen we gebruikmaken<br />
van een subsidie van de overheid voor een bijdrage in de<br />
kosten. In de jaarlijkse contributie is ook het lesgeld inbegrepen.<br />
Na de eigen opleiding van drie jaar (gecontroleerd<br />
vanuit de overheid), is er een examen voor het vliegbrevet.<br />
Daarna moet je je kennis en ervaring bijhouden door steeds<br />
genoeg vlieguren en starts te maken.<br />
Jeugd heeft de toekomst<br />
Regelmatig organiseert de Tata Steel Academy in samenwerking<br />
met Jet-Net (het initiatief om jongeren enthousiast te<br />
maken voor techniek en bètavakken) kennismakingsvluchten<br />
voor kinderen. Hoog begaafde kinderen uit de groepen 7 en 8<br />
van de basisschool leren de basisprincipes van aerodynamica,<br />
beweging en energie. De cursus sluiten ze af met een kennismakingsvlucht<br />
bij de zweefvliegclub. “Deze jongens en<br />
meiden zijn zo enthousiast!“<br />
-<br />
OM MOOIE FOTO’S TE KUNNEN MAKEN, STAPTE THOMAS STEENVOORDEN<br />
NAAST JOOP VRING (79), ÉÉN VAN DE OUDSTE LEDEN VAN DE CLUB, IN EEN<br />
KIST. “ALS JE KAN FIETSEN KAN JE DIT OOK LEREN! DE MINIMUM LEEF-<br />
TIJD VOOR DE WET IS 14 JAAR. MIJN ZOON GING INDERDAAD AL OP DIE<br />
LEEFTIJD MEE… TERWIJL JE OP EEN BROMMER PAS MAG ALS JE 16 BENT”,<br />
ALDUS JOOP. DEZE ENTHOUSIASTE VLIEGER GAF THOMAS EEN FOTO UIT<br />
1947 WAAROP HIJZELF TE ZIEN IS ALS JOCHIE TIJDENS ZIJN EERSTE LESSEN<br />
ZWEEFVLIEGEN. DE KENNEMER ZWEEFVLIEG CLUB IS MEDE-OPGERICHT<br />
DOOR JOOP’S VADER, DIE ER BOVENDIEN JARENLANG BESTUURSLID WAS.<br />
71
Iedere woensdag vanaf 13.00 uur tot zonsondergang zijn er<br />
kennismakingsvluchten voor jong en oud bij de KZC. “Die<br />
zijn te boeken via de website en meestal direct volgeboekt.”<br />
Tussen 1 december en 1 maart wordt er niet of nauwelijks<br />
gevlogen. Een mooi moment voor het onderhoud van de<br />
toestellen. De club heeft daarvoor een opgeleid technicus<br />
onder de leden.<br />
Heel actueel zijn de discussies over het uitbreiden van Schiphol<br />
en de rol van vliegveld Lelystad. “We voeren als bestuur<br />
regelmatig overleg met de Koninklijke Nederlandse Vereniging<br />
voor de Luchtvaart, de KNVvL. “Vooralsnog is er geen<br />
reden tot grote zorgen voor onze vereniging”, aldus de<br />
voorzitter. Ook de andere zweefvliegclubs in het land, in<br />
Castricum en bij Terlet (tot 1900 meter) bijvoorbeeld hebben<br />
te maken met (veranderende) regels over de verdeling van<br />
het luchtruim.<br />
moeten het risico tot een minimum beperken. De vliegtuigen<br />
ondergaan jaarlijks een grondige keuring. Ook voor de leden<br />
zelf zijn er de nodige (gezondheids)checks. Een brevet is<br />
daarom ook maar twee jaar geldig.<br />
Van Marsbergen herinnert zich een voorval waarbij een<br />
toestel tijdens de landing op een winderige dag, met een tip<br />
van de vleugel bleef hangen achter een struik. Op het laatste<br />
moment maakte het toestel een grondzwaai. Gelukkig was er<br />
alleen wat materiele schade.<br />
Ook de herten op het Langeveld vormen een potentieel<br />
gevaar. Door het kaalvreten van het terrein ontstaan er<br />
zandvlaktes, die bij wind zorgen voor opstuivend zand.<br />
“We houden hierover nauw overleg met onze ‘huisbaas’<br />
Waternet.”<br />
Veiligheid voorop<br />
De veiligheid bij het zweefvliegen staat natuurlijk altijd voorop,<br />
maar een zeker risico kun je niet uitsluiten. Een gedegen<br />
opleiding, onderhoud en de controle van de vliegtuigen<br />
volgens strenge regels en bijgehouden in logboeken,<br />
RENÉ VAN MARSBERGEN<br />
30 72
Wekelijks vragenuurtje<br />
Koffie &<br />
Geldzaken<br />
Vind je het lastig om je<br />
administratie goed bij te houden?<br />
Zoek je iemand om samen de<br />
post te lezen?<br />
Weet jij eigenlijk wel hoeveel<br />
abonnementen je hebt?<br />
Heb je geen idee hoeveel geld er<br />
binnenkomt en uit gaat?<br />
MEER<br />
INFORMATIE<br />
Kijk op<br />
www.koffieengeldzaken.nl<br />
of mail naar<br />
info@koffieengeldzaken.nl<br />
Of heb je andere vragen?<br />
Kom dan een keertje binnenlopen tijdens het wekelijks<br />
vragenuurtje Koffie en Geldzaken. Elke week<br />
vind je ons op verschillende plekken in Noordwijk.<br />
Onder het genot van een kopje koffie kun je vragen<br />
stellen over je administratie of andere geldzaken.<br />
Het is ook mogelijk om een persoonlijke afspraak<br />
voor een ander moment of andere locatie te<br />
maken. Onze (getrainde) vrijwilligers zitten klaar<br />
om je op weg te helpen bij het vinden van het juiste<br />
antwoord op jouw vraag.<br />
Waar kun je langskomen?<br />
Je kunt gewoon binnenlopen, je hoeft je niet<br />
vo oraf aan te melden.<br />
• Elke 1e maandag van de maand:<br />
van 9.30 tot 10.30 uur in De Wieken,<br />
Wassenaarsestraat 5.<br />
• Elke 2e dinsdag van de maand:<br />
van 14.00 tot 15.00 uur in ’t Trefpunt,<br />
Schoolstraat 2.<br />
• Elke 3e woensdag van de maand:<br />
van 14.30 tot 15.30 uur in de Kringloopwinkel,<br />
Van Limburg Stirumstraat 48.<br />
• Elke 4e donderdag van de maand:<br />
van 18.00 – 19.00 uur in de Bibliotheek,<br />
Akkerwinde 1A.<br />
73
Heel Nederland Leest<br />
Jan Wolkers!<br />
In november is het weer zo ver, dan haal je bij de bibliotheek<br />
het gratis Nederland Leest boek op. Dit jaar het boek<br />
Winterbloei van Jan Wolkers. Alle bibliotheken<br />
in Nederland staan in het teken van<br />
Duurzaamheid, een verwijzing naar<br />
de natuur verhalen van Jan.<br />
Het boek is samengesteld en toegelicht door Onno Blom<br />
en bevat zowel gepubliceerd als ongepubliceerd materiaal.<br />
Aaf Brandt Corstius schrijft columns bij de teksten van<br />
Jan Wolkers en het voorwoord is uiteraard van Ronald<br />
Giphart, al jaren de ambassadeur van Nederland Leest.<br />
Winterbloei is de hele maand november gratis verkrijgbaar<br />
in de bibliotheek. Zorg dat je er snel bij bent want<br />
op=op.<br />
Jan Wolkers was naast schrijver tevens een groot natuurmens:<br />
de natuur was voor hem een bron van bewondering<br />
en inspiratie. Zijn mooiste verhalen, dagboekfragmenten,<br />
gedichten, tekeningen en foto’s over de natuur<br />
worden bij elkaar gebracht en toegelicht in de bundel<br />
Winterbloei.<br />
Karina Wolkers: “Niets is zo mooi als een tuin in de winter.<br />
Als het dan rijp gevroren of gesneeuwd heeft en alle<br />
stengels, takken en takjes bedekt zijn met een laagje wit<br />
die helder afsteken tegen de grijze lucht, dan heb je een<br />
tweede bloei in zwart en wit; een wintertuin in Winterbloei.<br />
Jan Wolkers’ leven en werk waren onlosmakelijk<br />
met de natuur verbonden. Deze bloemlezing weerspiegelt<br />
zijn intense liefde voor alles wat leeft en groeit en<br />
zijn bezorgdheid over de teloorgang van de natuur.”<br />
Jan Wolkers<br />
(FOTO: STEYE RAVIEZ HOLLANDSE HOOGTE)<br />
JAN WOLKERS WINTERBLOEI<br />
JAN<br />
WOLKERS<br />
over<br />
zijn<br />
liefde<br />
voor<br />
de<br />
natuur<br />
WINTER-<br />
BLOEI<br />
De hele maand november<br />
Tijdens Nederland Leest zullen er in het kader van<br />
Duurzaamheid allerlei interessante activiteiten worden<br />
georganiseerd bij Bibliotheek Bollenstreek. Houd<br />
de website in de gaten voor het actuele activiteiten<br />
programma.<br />
74<br />
Kinderen worden ALTIJD gratis lid bij<br />
Bibliotheek Bollenstreek<br />
Het is altijd leuk om met de (klein)kinderen de bibliotheek<br />
te bezoeken. Heerlijk neuzen in boekjes, samen boekjes<br />
lezen en genieten van de fantasie die de verhalen los<br />
maakt bij de kinderen. Maar (voor)lezen is niet alleen heel<br />
leuk, het is ook nog eens heel nuttig. Wist je dat kinderen<br />
die vaak worden voorgelezen hun woordenschat enorm<br />
vergroten, een sterker inlevingsvermogen hebben, betere<br />
leervaardigheden en het de band tussen voorlezer en<br />
kind erg versterkt. Naast ontelbaar leuke en leerzame<br />
boekjes organiseert de bibliotheek vele activiteiten voor<br />
kinderen van voorlezen tot theater. Kom langs in de<br />
bibliotheek en maak de (klein)kinderen GRATIS lid.<br />
Word lid van de Bibliotheek Bollenstreek<br />
en ontvang de hele maand november een<br />
GRATIS duurzame tas.
Bibliotheek Bollenstreek<br />
Elke eerste woensdag van de maand leest de<br />
bibliotheek voor!<br />
(Klein)kinderen tussen de drie en zeven jaar zijn van harte<br />
welkom om naar mooie en spannende verhalen te luisteren<br />
in de bibliotheek. Iedere maand staat er een bepaald thema<br />
centraal, kijk op de website voor de thema’s tot aan de<br />
zomervakantie 2020. Aanmelden is niet nodig en je hoeft<br />
geen lid te zijn.<br />
Digitale cursussen, volg je bij de bieb!<br />
De Bibliotheek Bollenstreek biedt diverse cursussen aan om<br />
digitale vaardigheden te verbeteren. Van leren omgaan met<br />
de tablet tot weten wat de mogelijkheden van een DigiD zijn.<br />
Laagdrempelig en aantrekkelijk geprijsd. Aanmelden kan<br />
online maar zeker ook in de bibliotheek. Al jouw digitale<br />
vragen kan je bijvoorbeeld stellen tijdens het digitale spreekuur<br />
in de bibliotheek. Loop gerust eens binnen!<br />
Bibliotheek Noordwijk - Akkerwinde 1a, 2201 MC Noordwijk<br />
Bibliotheek Noordwijkerhout - Herenweg 2, 2211 CC Noordwijkerhout<br />
www.bibliotheekbollenstreek.nl<br />
75 31
Marente<br />
Marente Danst<br />
Na het succes van Marente Hiphop<br />
start in Noordwijk een nieuwe danscursus<br />
voor 60+’ers: Marente Danst! Deze cursus wordt<br />
gegeven door Jorien Boot in haar dansschool in<br />
de Ruyterstraat in Noordwijk aan Zee. De cursus<br />
begint op 8 oktober en bestaat uit 10x een uur<br />
dansen in verschillende stijlen. Het is gericht op<br />
mensen die graag in beweging willen blijven, maar<br />
wel op een rustiger tempo en zonder al te veel<br />
moeilijke pasjes. En na afloop van de lessen wordt<br />
er nog even gekeuveld onder het genot van een<br />
kopje thee of koffie.<br />
76<br />
TEKST EN BEELD MARENTE
Een goede match<br />
Jorien heeft er heel veel zin in. “Uit onderzoek blijkt dat<br />
dansen de meest effectieve vorm van beweging is om ouderdomsverschijnselen<br />
tegen te gaan. Daarom heb ik al langer<br />
de wens om een dansgroep voor 60+’ers te starten. Via<br />
Gemma de Boer, mijn voorgangster, kwam ik in contact met<br />
Marente.” En zo ging het balletje rollen. Zowel Marente als<br />
Jorien zien de voordelen van bewegen op latere leeftijd. Het<br />
houdt je lichamelijk en mentaal fit. Deze danscursus is een<br />
keune manier om actief te blijven, met leeftijdsgenoten onder<br />
elkaar. Toen Marente bij Jorien aanklopte voor een samenwerking,<br />
hoefde ze daar niet heel lang over na te denken.<br />
Jorien: “Ik kan me richten op de danslessen en Marente<br />
doet de organisatie, ideaal.“<br />
Eerste dansgroep in 1 week volgeboekt<br />
Evelien Loose organiseert de cursus vanuit Marente:<br />
“Wij merken dat ouderen graag naar een dansgroep gaan.<br />
We hebben bijvoorbeeld Marente Hiphop in verschillende<br />
omliggende woonplaatsen en de deelnemers daar zijn ontzettend<br />
enthousiast. In Noordwijk noemen we het Marente<br />
Danst en gebruiken we meer dansstijlen. Dat is gevarieerder<br />
en makkelijker te volgen voor mensen die wat ouder zijn.<br />
En daar is vraag naar. Toen we deze cursus half september in<br />
Noordwijk aankondigden, hadden we in 1 week al 15 aanmeldingen<br />
en was de groep vol. Gelukkig konden we met Jorien<br />
een tweede groep starten en daarvoor kunnen mensen zich<br />
nog aanmelden! De eerste groep danst op dinsdagochtend<br />
van 9.30 tot 10.30 uur en de tweede groep daarna van 11.00<br />
tot 12.00 uur.”<br />
Ook doen we oefeningen waarbij we specifieke<br />
spiergroepen trainen. Een mooi totaalpakket dus!<br />
Gevarieerd lesprogramma<br />
De danscursus is gericht op actieve 60+’ers. Evelien:<br />
“Daarmee bedoelen we dat we ons richten op mensen die<br />
de reguliere danslessen te snel of te moeilijk vinden. De<br />
docent houdt echt rekening met wat de deelnemers kunnen.”<br />
Jorien vult aan: “Ik ga een mix van verschillende dansstijlen<br />
gebruiken: latin (zoals samba, salsa, chachacha en merengue),<br />
hiphop, jazz en moderne dans. Daarbij richt ik me vooral<br />
op individuele/’freestyle’ dans, dus het is geen stijldansen<br />
waarbij men in paren danst. Zo kan iedereen op elk niveau<br />
meedoen. Ook doen we oefeningen waarbij we specifieke<br />
spiergroepen trainen. Een mooi totaalpakket dus!”<br />
Praktische informatie<br />
De cursus bestaat uit 10 lessen van een uur met na afloop<br />
een kopje koffie of thee. De lessen zijn op dinsdagochtend,<br />
en de eerste les is op dinsdag 8 oktober, dus meld u snel aan!<br />
De kosten zijn €92,- euro voor leden van Marente. Ben u<br />
geen lid, dan betaalt u €122,-. Wilt u zich aanmelden of wilt u<br />
meer informatie? Neemt u dan contact op met de ledenservice<br />
van Marente op 071 409 32 <strong>23</strong>, ledenservice@marente.nl<br />
of www.marente.nl/marentedanst.<br />
OVER JORIEN BOOT<br />
Jorien (35 jaar) heeft 10 jaar geleden de dansen<br />
balletschool overgenomen van John en<br />
Gemma de Boer, welbekende namen in<br />
Noordwijk. Toen ze klein was heeft ze zelf nog<br />
les gehad van Gemma, die de passie op haar<br />
heeft overgebracht. “Misschien komt<br />
Gemma nu wel bij mij op cursus”,<br />
lacht Jorien. Na haar opleiding<br />
Docent Dans heeft ze<br />
internationale ervaring opgedaan<br />
in New York City. Nu geeft ze les<br />
aan vele Noordwijkse kinderen,<br />
jongeren en volwassenen.<br />
Genoeg ervaring om de<br />
oudere Noordwijker ook aan<br />
het dansen te krijgen!<br />
77
Nazomerfestival<br />
Nrdwijk Nrdwijk<br />
Het 1 e Nazomerfestival Noordwijk<br />
voor verenigingen, vrijwilligersorganisaties<br />
en stichtingen was een succes. Met 1300<br />
bezoekers, een leuke sfeer en de zon die zich<br />
toch nog liet zien, was het festival de moeite<br />
waard om te bezoeken.<br />
TEKST ALEID GUIJT BEELD RICK VAN WIJNEN<br />
EN RICHARD VAN EGMOND<br />
Verschillende verenigingen deden mee aan het Nazomerfestival<br />
Noordwijk.<br />
Het festival had als doel om verschillende verenigingen een<br />
podium te geven, zodat ze konden laten zien hoe leuk het<br />
is om lid te zijn of om je in te zetten als vrijwilliger.<br />
Op de 2 podia traden verschillende dansscholen op, maar<br />
ook koren en orkesten.<br />
Op het sportveld was ook van alles te beleven. Een balletje<br />
trappen bij SJC, turnen en twirlen bij DOS en KNA of een<br />
Oud Hollands spelletjesparcour met als prijs een lekker ijsje.<br />
Je kon je ook laten schminken of laten verrassen door de<br />
spannende trucs van goochelaar Barry Olivier.<br />
Verschillende vrijwilligersorganisaties zaten bij de sfeervolle<br />
vrijwilligersbar klaar om in gesprek te gaan met potentiele<br />
vrijwilligers. Verder kon je genieten van een heerlijk bakje<br />
koffie of Marokkaanse thee met baklava.<br />
78<br />
Bij de kraampjes stonden verschillende verenigingen en<br />
stichtingen klaar om met de bezoekers in gesprek te gaan<br />
en er was ook nog de mogelijkheid om een kijkje te nemen<br />
bij de repetities van het Kleynkoor. We kijken terug op een<br />
leuke dag!
Welzijn Noordwijk<br />
79
Sportarts Mulder<br />
Lex Mulder is sport- en<br />
orthomanueel arts in<br />
Noordwijk. Steeds meer<br />
mensen weten eerder de<br />
weg naar zijn praktijk te<br />
vinden. ‘Mond tot mond<br />
reclame is nog altijd de<br />
beste reclame’, zegt<br />
Mulder. Maar ook het aantal<br />
verwijzende huisartsen en<br />
specialisten vertoont al jaren<br />
een stijgende lijn.<br />
Sportblessures<br />
Weten wat<br />
uw tuin nodig<br />
heeft!<br />
Wij zijn een compleet tuincentrum en<br />
bieden een breed assortiment aan.<br />
U kunt bij ons terecht voor uw gehele tuin,<br />
van tuingereedschap tot tuinmeubelen, voor<br />
uw huis en dier.<br />
Daarnaast verkopen wij barbecues van o.a.<br />
Weber én bent u ook voor sfeerartikelen en<br />
leuke kado’s bij ons aan het goede adres.<br />
“Aanpakken van de oorzaak erg belangrijk”<br />
Dr. A. Mulder<br />
Arts Muskuloskeletale<br />
Geneeskunde & Sportarts<br />
Orthomanuele Geneeskunde,<br />
Duikgeneeskunde<br />
b.g. lid Ned. Orthopaed.<br />
Ver, Lid Dutch Pain Soc.<br />
Van de Mortelstraat 204<br />
2203 JL Noordwijk<br />
Tel. (071) 362 0582<br />
www.sportmed.nl<br />
Kom langs en laat u inspireren en adviseren!<br />
Alles voor dieren!<br />
In ons tuincentrum vindt u alles voor uw<br />
honden, katten, knaagdieren, vogels en vissen.<br />
Heeft u advies nodig over welke producten<br />
geschikt zijn voor uw huisdier?<br />
Op de dierenafdeling van Tuinextra loopt altijd<br />
iemand rond die u er alles over kan vertellen.<br />
Henny van Schooten uit Noordwijk beoefend de<br />
golfsport. Hierbij worden zowel de wervelkolom<br />
als de omliggende spieren sterk belast tijdens<br />
de swing. Door lage ruglachten is zij helaas<br />
genoodzaakt haar sport te onderbreken en<br />
kwam met deze klachten bij Lex Mulder terecht.<br />
Lex: “De klachten in de onderrug behandel ik<br />
zodat de pijn grotendeels verdwijnt. Daarnaast<br />
stuur ik haar door naar een sportfysiotherapeut<br />
die met core-oefeningen de omliggende spieren<br />
van de wervelkolom en buikspieren verstevigd.<br />
Zo werken we aan de oorzaak en een spoedig<br />
herstel, zodat Henny weer kan golfen.”<br />
Van Berckelweg 51, Noordwijk<br />
www.tctuinextra.nl | Tel. 071 - 361 21 77<br />
Waar denk je aan bij een sportblessure? Spierscheuring. Verstuikte enkel. Lies- of<br />
schouderblessure of Rugklachten? Eigenlijk te veel om op te noemen. Vaak is het<br />
ontstaan van een blessure niet direct te achterhalen en de huisarts schrijft vaak rust<br />
voor of stuurt u door naar de aan de praktijk verbonden fysiotherapeut. Daar is natuurlijk<br />
niets mis mee, maar veelal kijkt men dan eerder naar de kwaal zelf, dan de<br />
oorzaak. Als sportarts zie ik in mijn praktijk mensen die al eerder behandeld zijn aan<br />
een blessure, maar deze blijft na behandeling terugkomen. Ik probeer dan ook eerst<br />
naar de oorzaak te kijken en een plan van aanpak te maken zodat de blessure na<br />
behandeling niet meer terugkomt. Enkele voorbeelden.<br />
Een cricketwerper heeft last van de buitenzijde knie. Na een orthopedisch onderzoek<br />
is er niets te vinden. Wel standafwijkingen scheen en kuitbeen deze zijn zo mogelijk<br />
gecorrigeerd, maar klachten kwamen terug. Als sportarts constateerde ik een functioneel<br />
instabiele knie. Mijn advies gericht trainen en verwijzing naar een gespecialiseerde<br />
(sport)fysiotherapeut.<br />
Voetballer met liesklachten. Een klacht die vaak voorkomt bij deze sport en in veel<br />
gevallen als oorzaak een standsafwijking in bekken en wervelkolom. Deze corrigeren<br />
wij en na de behandelig nog oefentherapie en/of behandeling van meerdere spierketens.<br />
Dan verdere behandeling bij gespecialiseerde fysiotherapeuten. Ook hamstringklachten<br />
komt veel voor bij voetballers om dat de bovenbeenspieren aan de voorzijde<br />
vaak goed ontwikkled zijn en de hamstrings niet echt getraind zijn. Dat levert een<br />
disbalans op waardoor eveneens blessures kunnen ontstaan.<br />
Veel spier en/of pees blessures ontstaan door verkorting van de spieren, veroorzaakt<br />
door rugafwijking. Vaak is een blessure een opeenstapeling van oorzaken, die in eerste<br />
instantie niet direct duidelijk zijn. Een sportarts heeft hier ervaring mee en de<br />
combinatie van sportgeneeskunde met Msk geneeskunde kan uiterst effectief zijn.<br />
Heeft u al onze klantenpas?<br />
Geniet van voordelen en speciale acties!<br />
Informeer bij onze kassa!<br />
80
Ook voor al uw<br />
glasreparaties<br />
Profiteer van onze jarenlange ervaring en advies op maat!<br />
www.verfspecialistlassooy.nl<br />
Een mooie foto gezien<br />
in dit <strong>magazine</strong>?<br />
Laat deze dan afdrukken op elk gewenst materiaal<br />
op het formaat naar keuze. Stuur een mail of kom<br />
langs in onze winkel voor meer info en prijzen.<br />
De Zilk<br />
Noordwijk<br />
Voor al uw fotowerk<br />
De Keuvel 2, 2201 MB Noordwijk • tel. 071 36 121 76 • info@fotovankampen.nl • www.fotovankampen.nl