Rotterdams Onderwijs Magazine 2020-3

EXTREEM VOORSPELBAAR
Lessen op afstand aan leerlingen met autisme
of angstproblemen vragen gedegen
voorbereiding. Bestaande handleidingen
voor afstandsonderwijs moeten op deze
groepen worden toegesneden. ‘Lessen moeten
stapsgewijs worden opgebouwd’, ervaart
Nicodem, die dertig uur bezig was om de
handleidingen bij de digitale programma’s
voor collega’s en leerlingen van drie verschillende
niveaus naar het praktijkonderwijs te
vertalen.
Irene Schaap, directeur Schreuder College locatie
Taborstraat, prijst de heldere structuur
van de al bestaande thuisprogramma’s: ‘Het
rooster voor de hele week, met per les toegevoegde
leerdoelen, maakt heel duidelijk wat
ze moeten doen. Alles meetbaar en voorspelbaar
tot in het extreme.’
OUDERCONTACTEN
Samenwerking tussen docenten en ouders
verdiept zich tijdens thuisonderwijs, constateren
zowel Nicodem als Schaap. Nicodem:
‘De contacten zijn regelmatiger, met veel
ouders dagelijks, telefonisch of per mail. Dat
biedt mogelijkheden tot overleg en geeft
beter zicht op de manier waarop ouders hun
kinderen begeleiden. Mooi is dat ouders vaak
filmpjes mailen van lesresultaten. Gezaaide
planten, getimmerde kasten.’
Als alles weer draait zoals vroeger, wordt het
voor ouders lastig hun kinderen op dezelfde
manier te begeleiden, beseffen Schaap en
Nicodem: ‘We moeten nadenken hoe we
ouders hierin blijvend ondersteunen’, aldus
Nicodem, die mogelijkheden ziet om onderwijsassistenten
en vakdocenten van buitenschoolse
activiteiten bij de begeleiding te
betrekken.
Sjoerd Nicodem
(docent praktijkschool Schreuder College):
‘Afstandsonderwijs kan ook een oplossing zijn voor
leerlingen die thuiszitten doordat ze niet in groepen
kunnen functioneren.’
Irene Schaap
(directeur Schreuder College, locatie Taborstraat):
‘Het weekrooster met leerdoelen maakt duidelijk
wat leerlingen moeten doen. Alles meetbaar
en voorspelbaar tot in het extreme.’
Mariëtte van Leeuwen
(directeur-bestuurder van Horizon):
‘Tot nu toe kregen de druktemakers alle aandacht,
ten koste van kinderen die rustig in eigen tempo
willen doorwerken.’
HYBRIDE
Afstandsonderwijs implementeren is een ingrijpende
klus, waar schoolteams unaniem
achter moeten staan. De teams staan ervoor
open, blijkt uit een enquête van Horizon onder
de twintig aangesloten scholen. Een projectgroep
onderzoekt hoe een hybride combinatie
van school- en thuisonderwijs vorm
kan krijgen.
‘Tot nu toe kregen de druktemakers alle aandacht,
ten koste van kinderen die rustig in
eigen tempo willen doorwerken’, weet Mariëtte
van Leeuwen, directeur-bestuurder van
Horizon. ‘In de afgelopen periode zagen we
hoe goed dit uitpakt als deze kinderen hiertoe
de kans krijgen. Die ervaringen gaan we
optimaal benutten om het onderwijs nog
passender te maken. Samen bedenken we
scenario’s om de lessen die wij hebben geleerd
straks te benutten.’
NADELEN OP LANGE TERMIJN
Wat zou het afstandsonderwijs op langere
termijn kunnen betekenen voor de leerlingen?
Nicodem: ‘De gehele situatie nu is lastig,
maar verschilt per leerling. Het missen van
het ritme begint veel leerlingen op te breken.
Het “nieuwe” is ervan af en een aantal
leerlingen ben ik aan het ‘kwijtraken”. Het
functioneren in een groep mensen is erg belangrijk.
Alles valt en staat wel met de begeleiding
vanuit huis. Leerlingen die door hun
ouders goed begeleid worden, lijken minder
moeite te hebben met de situatie en sommige
van deze leerlingen scoren hoger, maar
dit staat los van het sociaal- emotionele. In
die zin heeft afstandsonderwijs een negatief
effect op het sociaal-emotionele.’
PILOT
Sinds 2 juni loopt op de Locatie Taborstraat
een pilot met leerlingen met autisme. Het
lesrooster wordt losgelaten, maar duidelijk
is welke vakken die dag op het programma
staan, met doel en lesinhoud. Leerlingen bepalen
zelf welke taak ze op welk moment
uitvoeren. Op vaste tijden zijn er overlegmomenten
voor nieuwe leerinhouden, op
andere momenten kunnen leerlingen zelfstandig
werken en verplicht uitleg en feedback
krijgen. Het programma kunnen ze ook
thuis volgen.
‘We moeten creatieve oplossingen zoeken
voor hoe we kunnen omgaan met schriftelijke
overhoringen, presentaties en tentamens’,
schetst Schaap, ‘In ieder geval hebben
we geleerd dat oplossingen zich vanzelf ontvouwen
als de nood aan de man is.’
MEER LEZEN
Op ROMnieuws.nl lees je meer
over de ervaringen van deze
scholen in het artikel Thuisonderwijs:
Blokkades en voordelen
voor autistische leerlingen.
ROM 3 / 15