Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
JAARGANG 1 I NUMMER 1 <strong>2021</strong> I FEBRUARI - MAART I GREENPRO-O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
Platform voor de tuin- en groenprofessional<br />
CMYK 0 0 0 0<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
Platform voor de tuin- en groenprofessional<br />
Bomen<br />
Benutting<br />
groenafval<br />
Praktijkopleiding<br />
Bosbouwmachines
De meest veelzijdige shovel<br />
Ondanks zijn compacte afmetingen en een laag eigengewicht, heeft een AVANT<br />
kniklader een sterk hefvermogen, zowel in geknikte als in rechte toestand.<br />
Graven, heffen, nivelleren, grijpen, borstelen, maaien, frezen, boren, verdichten,<br />
zeven, hakselen,… meer dan 200 toebehoren.<br />
Notenboom Techniek<br />
Steenpad 23<br />
4797 SG Willemstad<br />
0031 168 46 25 49<br />
info@notenboomtechniek.nl<br />
www.notenboomtechniek.nl<br />
Munsterman<br />
Breukelaarweg 23<br />
7051 DW Varsseveld<br />
0031 315 24 18 53<br />
info@munstermanbv.nl<br />
www.munstermanbv.nl<br />
Munsterman<br />
Haaksbergerstraat 904<br />
7545 PG Enschede<br />
0031 615 <strong>01</strong> 09 92<br />
info@munstermanbv.nl<br />
www.munstermanbv.nl<br />
D. Kuipers Mechanisatie<br />
Arumerweg 95<br />
8748 AC Witmarsum<br />
0031 517 53 30 30<br />
info@dkuipers.nl<br />
www.dkuipers.nl<br />
D. Kuipers Mechanisatie<br />
Blauwhuisterlaan 10<br />
8658 LJ Greonterp<br />
0031 515 57 93 57<br />
info@dkuipers.nl<br />
www.dkuipers.nl<br />
Frissen Groen Techniek<br />
De Valkenberg 15<br />
63<strong>01</strong> PM Valkenburg a/d Geul<br />
0031 436 08 92 00<br />
info@frissen-groentechniek.nl<br />
www.frissen.nl<br />
Kraakman-Perfors BV<br />
Teylingerstraat 4<br />
2215 RR Voorhout<br />
0031 252 21 12 88<br />
info@kraakman.com<br />
www.kraaman.com<br />
Kraakman-Perfors BV<br />
Agriport 127<br />
1175 TA Middenmeer<br />
0031 854 89 76 30<br />
info@kraakman.com<br />
www.kraakman.com<br />
Veldman Mechanisatie<br />
Hellendoornseweg 54<br />
8106 PL Mariënheem<br />
0031 572 35 19 79<br />
info@lmbveldman.nl<br />
www.lmbveldman.nl<br />
Middelveld Machines<br />
A.G. Bellstraat 33<br />
7903 AD Hoogeveen<br />
0031 528 85 26 25<br />
info@middelveldmachines.nl<br />
www.middelveldmachines.nl<br />
Niestijl Mechanisatie<br />
Kalverkampen 2<br />
9628 TT Siddeburen<br />
0031 598 43 20 00<br />
info@niestijlmechanisatie.nl<br />
www.niestijlmechanisatie.nl<br />
Schoonhoven Service<br />
Zwarteweg 41<br />
8097 PR Oosterwolde<br />
0031 525 62 15 44<br />
verkoop@schoonhovenservice.nl<br />
www.schoonhovenservice.nl<br />
Witteveen Mechanisatie<br />
Wenumseweg 39<br />
7302 DE Wenum Wiesel<br />
0031 553 12 12 86<br />
info@lmb-witteveen.nl<br />
www.lmb-witteveen.nl<br />
H Koop<br />
Koopsweg 1<br />
7587 PL De Lutte<br />
0031 541 51 50 53<br />
info@hkoop.nl<br />
www.hkoop.nl<br />
Jur Soetendaal<br />
Vitterweg 7<br />
6741 JN Lunteren<br />
0031 342 40 13 22<br />
info@jursoetendaal.nl<br />
www.jursoetendaal.nl<br />
Gebroeders Bonenkamp<br />
Techniek & Handel<br />
Tinbergenlaan 9<br />
34<strong>01</strong> MT Ijsselstein<br />
0031 306 88 09 99<br />
info@gebrbonenkamp.nl<br />
www.gebrbonenkamp.nl<br />
Gebroeders Bonenkamp<br />
Rivierenland<br />
Morsestraat 39<br />
4004 JP Tiel<br />
0031 344 82 03 44<br />
tiel@gebrbonenkamp.nl<br />
www.gebrbonenkamp.nl<br />
Wivo<br />
Dubloen 13<br />
5751 PX Deurne<br />
0031 493 31 46 56<br />
info@wivodeurne.nl<br />
www.wivodeurne.nl<br />
Wivo<br />
Helenaveenseweg 13<br />
5985 NK Grashoek<br />
0031 77 308 25 40<br />
info@wivograshoek.nl<br />
www.wivodeurne.nl<br />
Slecoma<br />
De Vlonder 141<br />
5427 DD Boekel<br />
0031 492 32 67 67<br />
info@slecoma.nl<br />
www.slecoma.nl<br />
Ontdek de machines en toebehoren op de website, contacteer<br />
een AVANT-center bij u in de buurt voor meer info of een demo.<br />
WWW.AVANTMACHINERY.<strong>NL</strong>
UW UITRUSTINGSSTUKKENSPECIALIST<br />
WESTTECH<br />
EFFICIËNT<br />
WERKEN<br />
• Robuust<br />
• Eenvoudig te bedienen<br />
• Verschillende bevestigingsopties (bijv. graafmachine of verreiker)<br />
• De specialist in bosbouwmachines zoals houtscharen, houtzagen, houtsplijters etc.<br />
Pladdet bv<br />
Paulinaweg 6-10<br />
4521 RE Biervliet<br />
Tel. 0031 115 - 48 13 51<br />
Mail: info@pladdet.nl<br />
Website: www.pladdet.nl<br />
www.pladdet.nl
Groeneveldt Grijpers BV<br />
Groeneveldt Verhuur BV<br />
• Grijpers en Uitrustingsstukken voor Bosbouw, Overslag, Infra en Transport.<br />
• (Hydraulische) Speciaal Constructie en Machine Aanpassingen.<br />
• Mobiel Kotteren en Revisie van alle merken Grijpers.<br />
• Verhuur van Grijpers en Uitrustingsstukken.<br />
www.ggbv.nl - info@ggbv.nl - +31 (0) 184-6<strong>01</strong>545<br />
Edisonweg 9 - 2964LK - Groot-Ammers
UITGAVE<br />
1<br />
VOORWOORD<br />
Het is weer lente!<br />
Maart roert zijn staart, zo luidt een aloud gezegde. “April doet wat ‘ie wil en mei doet er ook nog wat bij", zei mijn oma daar<br />
vroeger standaard achteraan. Zij geloofde heilig in dergelijke weerspreuken en kon feilloos ‘voorspellen’ of het die dag nog ging<br />
regenen en hoe lang. Internet bestond toen niet, laat staan een app als buienradar. Oma keek gewoon naar wolkenpatronen<br />
of hoe de zwaluwen vlogen.<br />
Toch handig als je ergens achteraf woont en een half uur moet fietsen om een boodschap te doen. Gelukkig leefde ze van haar<br />
grote moestuin, iets wat vandaag de dag weer helemaal in is. Het toenemende bewustzijn van klimaatverandering brengt ons<br />
dichterbij de natuur. En zo hoort het ook, zult u als groenspecialist denken.<br />
Februari drukte ons wat dat betreft flink met de neus op de feiten. Van -15 graden 's nachts naar 20 graden overdag binnen<br />
anderhalve (!) week tijd. Dan is er toch wel iets aan de hand met moedertje natuur. Het ene weekend stonden we met z'n allen<br />
op de schaatsen en een week later trok iedereen er op uit naar een strand, park of natuurgebied.<br />
Lente in februari, het moet niet gekker worden. Kort daarvoor vroor en kraakte het nog dat het een lieve lust was. Een enkeling<br />
reed zelfs voor het eerst in járen weer de Elfstedentochtroute. Dat doet me plots denken aan een andere weerspreuk: Is februari<br />
guur en koud, volgt vaak een zomer waar men van houdt.<br />
Maar eerst is het nog lente, het jaargetijde van nieuw leven. Overal om je heen komen knoppen uit en zie je dat de natuur een<br />
nieuwe start maakt. Ook <strong>Greenpro</strong> staat aan het begin van iets moois. Na twee jaar in Benelux-verband te zijn verschenen is<br />
dit de eerste uitgave die zich volledig richt op de Nederlandse groenprofessionals. De rubrieken zullen u vertrouwd voorkomen,<br />
maar de inhoud is nog meer toegespitst op de vaderlandse markt.<br />
In dit nummer staat onder meer het thema Bomen centraal en gaan we dieper in op zaken als groenonderhoud, bodemverbetering<br />
en watermanagement. Tal van specialisten belichten vanuit hun expertise het belang van groen in de omgeving voor ons<br />
welzijn. Als gevolg van de klimaatverandering is er niet alleen steeds meer aandacht voor verduurzaming, maar moeten we ook<br />
oplossingen vinden voor extreme wateroverlast of juist hittestress. De groensector is in dit opzicht al verder dan menigeen denkt.<br />
Veel leesplezier!<br />
Kees Beijer<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
5
CMYK 66 0 57 30<br />
CMYK 69 0 78 8<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
Platform voor de tuin- en groenprofessional<br />
greenpro-online.nl<br />
Platform voor de tuin- en groenprofessional<br />
Jaargang 1 • Nummer 1 <strong>2021</strong><br />
Verschijnt driemaandelijks<br />
Verantwoordelijke uitgever<br />
CMYK 69 0 78 8<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
CMYK 0 0 0 0<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
Schatbeurderlaan 6<br />
Postbus 249, 6000 AE Weert<br />
31 495 45 00 95<br />
info@louwersmediagroep.nl<br />
www.louwersmediagroep.nl<br />
Vestiging België<br />
Domein De Herten<br />
Hertsbergsestraat 4, B-8020 Oostkamp<br />
Postbus 85, B-3900 Pelt<br />
+32 50 36 81 70<br />
info@louwersmediagroep.be<br />
louwersmediagroep.be<br />
Eindredactie<br />
Kees Beijer<br />
Redactieteam<br />
Herman van Aalst, Kees Beijer, Karien Goessens<br />
Bladmanagement<br />
Michel van Strijp<br />
m.vanstrijp@louwersmediagroep.nl<br />
Secretariaat<br />
Manuela Depenbrock<br />
Sandra Reijnders<br />
Advertenties<br />
https://www.wetransfer.com<br />
Onder vermelding van naam en project<br />
traffic@louwersmediagroep.nl<br />
Abonnementsprijs<br />
Nederland: € 63,00 per jaar excl. BTW<br />
Buiten Nederland: € 99,00 per jaar excl. BTW<br />
ABN Bank<br />
IBAN <strong>NL</strong>78ABNA0490282067<br />
BIC ABNA<strong>NL</strong>2A<br />
t.n.v. Louwers Mediagroep<br />
o.v.v. <strong>Greenpro</strong><br />
Informatie over abonnementen:<br />
+31 495 45 00 95<br />
Adreswijzigingen<br />
Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar:<br />
Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland<br />
Opzeggingen<br />
Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode<br />
geen schriftelijk bericht van opzegging<br />
is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met<br />
een jaar verlengd.<br />
Doelgroep<br />
Tuin- en landschapsarchitecten, tuinaannemers,<br />
gemeentelijke diensten en beleidsmakers voor openbaar<br />
groen, planten- en boomkwekerijen, vijver, zwemvijver-<br />
en zwembadbouwers, dak- en gevelbegroeners,<br />
tuincentra en tuinspeciaalzaken, pretparken, bedrijven<br />
voor verhuur- en verkoop van tuinmachines, sport- en<br />
recreatiedomeinen, golfclubs.<br />
Vormgeving / Art-direction<br />
studio@louwersmediagroep.nl<br />
Drukwerk<br />
Drukkerij Hendrix, Peer<br />
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder<br />
uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding.<br />
Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld<br />
kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid<br />
of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele<br />
aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van<br />
handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.<br />
Verwelkom meer natuur in de stad 8<br />
Til niet zwaar aan tuinverlichting 10<br />
De Pen, Wankja Ferguson: Levendige tuin vraagt juiste beplanting, zelf biodiversiteit verhogen 12<br />
THEMA BOMEN<br />
10<br />
34 36<br />
Boombehoud dankzij een gedegen Bomen Effect Analyse 14<br />
Hoe waarderen we de openbare ruimte? 16<br />
Van bestrijden naar duurzaam, milieuvriendelijk en ecologisch beheren 18<br />
“Wij kijken, meten, graven, schetsen en adviseren” 20<br />
“Hele areaal aan bomen en beheerproces online inzichtelijk met Treeasset” 24<br />
Water opvangen, bufferen en hergebruiken voor groen 26<br />
Wat te doen om een boom te behouden? 29<br />
Door warmtebehandeling de kastanjebloedingsziekte bestrijden 30<br />
Terug naar evenwichtig ondergronds leefgebied 31<br />
Herinrichting plein De Deel combineert groen met functionaliteit 34<br />
Bomen Nederland Studenten Challenge officieel van start gegaan 36<br />
Boomaantasting voorkomen? 38<br />
“De nieuwe IBR Vergroen Methodiek verbetert groen” 40<br />
Werken naar eigen visie: alles uit de stad komt er ook weer in 42<br />
Met inkoopvolume omzet en marge verbeteren 44<br />
Benut groenafval op elk terrein 46<br />
26
INHOUD<br />
44<br />
50<br />
62 65<br />
76<br />
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
Nieuwe hydraulische zaagkast met unieke eigenschappen 48<br />
CMYK 0 0 0 0<br />
Bomen vakkundig rooien met een degelijke knipschaar 50<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
Hoe draaikantelstuk een wereld van verschil maakt voor groenspecialisten 52<br />
Merlo verreiker haalt elke boom binnen bereik 54<br />
Hydraulische stobbenfrezen met grote capaciteit 56<br />
Compacte Europe Chipper met motor en kraan van grote houtversnipperaar 58<br />
Rooien kan efficiënter en veiliger 60<br />
Boren met minimaal voor- en nawerk 61<br />
CMYK 0 0 0 0<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
Platform v or de tuin- en groenprofe sional<br />
CMYK 69 0 78 8<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
CMYK 69 0 78 8<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
PLATFORM VOOR DE TUIN- EN GROENPROFESSIONAL | GREENPRO-O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
CMYK 0 0 0 0<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
JAARGANG 3 I NUMMER 1 <strong>2021</strong> I FEBRUARI - MAART I GREENPRO-O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
Platform voor de tuin- en groenprofessional<br />
Platform voor de tuin- en groenprofessional<br />
CMYK 69 0 78 8<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
CMYK 69 0 78 8<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
CMYK 0 0 0 0<br />
CMYK 66 0 57 30<br />
Oersterke chippers voor de professionele bosbouw 62<br />
“Ik wilde mijn ervaring en enthousiasme delen” 64<br />
1<br />
Bomen<br />
Bosbouwmachines<br />
Tuin en Park<br />
Met luxueus lichtplan naar een nieuwe dimensie 65<br />
Praktijkopleiding tijdens een pandemie: Hoe ziet dat eruit? 66<br />
Hard, slijtvast, duurzaam én waterdoorlatend 68<br />
Meer Groen met behoud van cultuur- en natuurhistorische waarde 69<br />
Een grote boom heeft meer<br />
waarde dan alleen houtopbrengst:<br />
ontmoetingsplek, schaduw, koeler<br />
stadsklimaat, afvangen fijnstof en<br />
regenwater vasthouden.<br />
(Beeld: B-vier Boomspecialist)<br />
Een waterdoorlatende boomspiegel die onderhoudsvriendelijk is? Het kan! 70<br />
Een spinhoogwerker brengt elke tak binnen handbereik 72<br />
Voor elke aanplant de juiste bodemverbeteraar 73<br />
Deze multifunctionele shovel biedt meer veiligheid dankzij ongekende stabiliteit 74<br />
Ceramaxx onderscheidt zich in markt door dikte, drukbelasting en krasvastheid 76<br />
Blijf gratis en eenvoudig op de<br />
hoogte van het laatste nieuws.<br />
Volg ons op social media en meld<br />
je aan voor onze nieuwsbrief!<br />
greenpro-online.nl<br />
GreenPartners 79
Overheid en burgers kunnen samen bergen verzetten<br />
VERWELKOM MEER NATUUR IN DE STAD<br />
Het lijkt wel alsof er overal gebouwd wordt en dat gaat vaak ten koste van de groenvoorziening. Hoe geven we groen een blijvende plek<br />
in onze steden en wie gaat dat onderhouden? Anja Guinée heeft jarenlange ervaring als landschapsarchitect en is lid van de Nederlandse<br />
Vereniging voor Tuin- en Landschapsarchitectuur (NVTL), voor welke zij ooit met een collega onderzoek deed naar het werk van tuin- en<br />
landschapsarchitecten. Zij ziet kansen voor innovatief denken en burgerinitiatieven.<br />
Tekst Karien Goessens<br />
“Onderhoudsarm is niet per se betegeld. Laat groen ook zichzelf zijn. Het hoeft<br />
allemaal niet zo netjes", aldus NVTL-lid Anja Guinée. (Beeld: FLUX Landscape)<br />
8 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
‘Als we meer groen willen, moeten we ook<br />
bereid zijn meer groen te accepteren’<br />
Allereerst de vraag: Waarom is er eigenlijk<br />
meer groen nodig in de openbare ruimte?<br />
Guinée: “Om zoveel redenen. Natuurlijk om de<br />
gevolgen van de klimaatcrisis te bestrijden, zoals<br />
hittestress en wateroverlast. Maar mensen<br />
hebben groen ook gewoon nodig. Het verbindt,<br />
nodigt uit tot ontspanning. Samen picknicken<br />
in het park. Zien hoe de lente zich aankondigt<br />
in bloeiende bermen. Maar het budget voor<br />
groen in de openbare ruimte staat al jaren onder<br />
druk. Er moet ook gebouwd worden, want<br />
huishoudens worden kleiner en iedereen heeft<br />
zijn eigen ruimte nodig, liefst met tuintje. Die<br />
tuinen worden vaak betegeld, want dat lijkt<br />
makkelijker.<br />
Hoe zorgen we dat die overgebleven ruimte<br />
goed wordt benut?<br />
“Het is tweeledig; tuinen moeten groener en<br />
wat betreft de openbare ruimte gaat kwaliteit<br />
voor kwantiteit. Een oude, grillige boom met<br />
een bankje erbij kan soms meer doen dan een<br />
flinke grasmat. Kijk goed naar welke ruimtes intensief<br />
gebruikt kunnen worden en welke een<br />
meer ecologische functie krijgen en richt ze ook<br />
daarop in. En schuw innovatie en anders denken<br />
niet.”<br />
Waar zie je nog uitdagingen?<br />
“Er is meer continuïteit nodig. Vaak vertonen<br />
ambitieuze plannen nog kinderfouten, waarna<br />
het hele idee wordt verworpen. Durf verder te<br />
ontwikkelen vanuit datzelfde basisidee. Maar ik<br />
denk ook dat we moeten durven afwijken van<br />
de norm. In Nederland is het nog steeds belangrijk<br />
dat een tuin ‘netjes’ is, met rechte hoeken<br />
en alle groen in toom gehouden. Dat kan zorgen<br />
voor veel onderhoud, waardoor mensen geneigd<br />
zijn om hun tuin dan maar te betegelen.<br />
Maar onderhoudsarm is niet per se betegeld.<br />
Laat groen ook zichzelf zijn. Het hoeft allemaal<br />
niet zo netjes.”<br />
Dat klinkt makkelijker gezegd dan gedaan.<br />
“Misschien, maar als we meer groen willen,<br />
moeten we ook bereid zijn meer groen te accepteren.<br />
Dat betekent soms wat blaadjes in de<br />
dakgoot, of vogelpoep op het tuinmeubilair. En<br />
schakel eens een tuin- of landschapsarchitect<br />
in. Die mensen weten verschillende wensen te<br />
combineren, ook als je niet teveel onderhoud<br />
wilt of maar een kleine stadstuin hebt. Zij kunnen<br />
kijken naar welke planten geschikt zijn en<br />
welke bovendien de natuur in de tuin bevorderen.<br />
Ook hier is kwaliteit de sleutel. Als we<br />
bewust bezig zijn met groen, hebben we daar<br />
allemaal profijt van.” ❚<br />
Welke innovatieve oplossingen zie je dan?<br />
“Dat kan op zoveel manieren. Groene daken bijvoorbeeld<br />
gaan hittestress tegen en benutten<br />
ongebruikte ruimte. Maar denk ook aan wilde<br />
bermen. Op het platteland zie je ze overal, dus<br />
waarom niet wat meer in de stad?”<br />
Moeten die oplossingen dan vanuit de overheid<br />
of de burger komen?<br />
“Het moet van twee kanten komen, waarbij er<br />
een grote faciliterende rol is weggelegd voor<br />
de overheid. Zo mogen mensen in Rotterdam<br />
een geveltuin aanleggen zonder vergunning. Je<br />
haalt een paar stoeptegels eruit en zorgt voor<br />
beplanting. Een hele straat kan enorm opknappen<br />
en mensen onderhouden het zelf.”<br />
Park Groot Schijn in Antwerpen. (Beeld: HOSPER<br />
landschapsarchitecteur en stedenbouw)<br />
Idyllisch doorkijkje.<br />
(Beeld: Saskia de Wit tuin en landschap)<br />
Landgoed Oeken. (Beeld: Poortvliet en Partners)<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
9
Eenvoudig systeem qua plaatsing en gebruik<br />
TIL NIET ZWAAR AAN<br />
TUINVERLICHTING<br />
Met buitenspots, grondspots, tuinpalen en wandlampen kan een volledig verlichtingsconcept uitgewerkt worden.<br />
Niet iedereen reageert even enthousiast op de vraag om een tuinproject met gepaste tuinverlichting te vervolledigen, zoveel is zeker. Wie<br />
zich al eens gefrustreerd wist door problemen met waterdichte verbindingen, het ingraven van bekabeling of elektrische keuringen, laat het<br />
werk vandaag wellicht liever aan een ander over. Nochtans kan het ook eenvoudiger.<br />
Tekst Elise Noyez | Beeld Suslight<br />
10 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Wie tuinverlichting uitbesteedt, vrijwaart zichzelf<br />
misschien van frustraties, maar loopt derhalve<br />
ook omzet mis. Bovendien staan klanten<br />
er steeds vaker op om een project met één totaalpartner<br />
te realiseren. We kunnen dus wel<br />
stellen dat het loont om ook tuinverlichting in<br />
het portfolio op te nemen. Suslight biedt oplossingen<br />
die omzet en klanttevredenheid veiligstellen,<br />
maar bovenal betrouwbaar en frustratievrij<br />
zijn, in zowel plaatsing als gebruik.<br />
Plug-and-play<br />
De verlichtingsoplossingen van Suslight maken<br />
gebruik van een veilig 24V systeem en het<br />
Quick-Safe Connect plug-and-playprincipe. Het<br />
zijn, met andere woorden, totaalproducten die<br />
eenvoudig via één enkele koppeling aangesloten<br />
worden, en dat op een gegarandeerd<br />
‘Een eenvoudige en gegarandeerd<br />
waterdichte verbinding’<br />
waterdichte manier. Het systeem overbrugt afstanden<br />
tot 300 meter, waarbij het bovendien<br />
volstaat om de bekabeling oppervlakkig in te<br />
graven. Bijkomend voordeel: een elektrische<br />
keuring is niet nodig.<br />
Betrouwbaar<br />
Naast een eenvoudige installatie, staat ook betrouwbaarheid<br />
voorop. Alle buitenverlichting<br />
maakt gebruik van energiezuinige leds, ontworpen<br />
voor maar liefst 70.000 branduren. Een<br />
strakke kwaliteitscontrole stelt Suslight in staat<br />
om vijf jaar volledige garantie te bieden.<br />
Veelzijdig<br />
Het aanbod omvat buitenspots,<br />
grondspots, tuinpalen en wandlampen<br />
in allerlei stijlen, opdat<br />
voor elk project een gepaste<br />
verlichtingsoplossing gevonden<br />
kan worden. Suslight stelt<br />
daarvoor tevens een demokoffer<br />
ter beschikking van de tuinaannemer,<br />
zodat hij zijn klanten<br />
van nabij kan laten kennismaken<br />
met de diverse oplossingen<br />
en armaturen. ❚<br />
De energiezuinige leds zijn goed voor 70.000 branduren.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
11
DEPEN<br />
12<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
DEPEN<br />
Wankja Ferguson<br />
Wankja Ferguson is eigenaar van Ecologisch ontwerp,<br />
beplantings en hoveniersbedrijf Vlinder er Bij Natuurtuin.<br />
LEVENDIGE TUIN VRAAGT JUISTE BEPLANTING<br />
ZELF BIODIVERSITEIT VERHOGEN<br />
Groen is zoveel meer dan enkel planten en bomen. Het kan een feest zijn vol zoemende bijen, kleurrijke<br />
dagvlinders en allerlei soorten vogels. Toch is er in tuin- en groenontwerpen vaak enkel oog voor het<br />
plantbeeld en wordt er nauwelijks gekeken naar de biodiversiteit. Zonde, want groen kan zoveel meer<br />
zijn dan een eentonige verzameling siergrassen, grasmatten en steentuinen.<br />
De laatste jaren is het aantal insecten in Nederland gekelderd en maar liefst 55% van de wilde bijensoorten<br />
staat op de rode lijst. Ook sommige algemene planten als rode klaver worden schaars in tuinen. Het<br />
is het gevolg van een wijdverbreid gebrek aan kennis. En dat terwijl biologisch evenwicht en diervriendelijke<br />
beplantingsplannen prima aangepast kunnen worden naar ieders situatie en wensen. De juiste<br />
beplanting trekt meer wilde bijen en vlinders en zorgt voor een betere bestuiving en goede vrucht aan<br />
fruitbomen. Vruchten en rupsen van vlinders leiden dan weer tot meer vogels, vleermuizen en vele andere<br />
dieren. Het is een prachtig systeem dat zichzelf versterkt en in stand houdt, maar dan moet het wel de<br />
kans krijgen. Een biodiverse tuin bevat zowel voedselplanten als waardplanten voor de voortplanting.<br />
Mooie beplanting en diervriendelijkheid gaan prima samen en zelfs met een paar planten kun je al het<br />
verschil maken. Geen idee waar te beginnen? Hieronder een aantal aandachtspunten.<br />
Bijen: Van de 359 bijensoorten in ons land, wordt alleen de honingbij door imkers in stand gehouden.<br />
Wilde bijen, waaronder hommels, zijn echter voor minstens 50% van alle bestuiving verantwoordelijk en<br />
hebben nestgelegenheid nodig en voeding. Stuifmeelgeneralisten halen van veel verschillende plantensoorten<br />
hun stuifmeel, maar de extra kwetsbare stuifmeelspecialisten zijn afhankelijk van heel specifieke<br />
planten. Campanula's bijvoorbeeld zijn essentieel voor wel acht stuifmeelspecialisten en de bescheiden<br />
boterbloem is onmisbaar voor ranonkelbijen. Niet te snel wegmaaien dus!<br />
Dagvlinders: Een tuin vol fladderende kleurexplosies? Voedsel is vaak geen probleem, maar 99% van<br />
de vlindersoorten is voor de voortplanting afhankelijk van inheemse waardplanten. Het prachtige icarusblauwtje<br />
heeft als waardplant de rolklavers. Veel mensen proberen klaver uit hun tuin te weren, maar<br />
vlinders zijn er juist gek op. De keizersmantel houdt van viooltjes en de rupsen van het oranjetipje eten<br />
graag pinksterbloemen of judaspenning.<br />
Vogels: Naast nestelplekken hebben vogels voedsel nodig. Rupsen van vlinders vormen een heel belangrijke<br />
voedselbron voor vogels. Nóg een reden dus om meer vlinders te willen. Maar ook mei- en sleedoorns,<br />
ligusters of fruitbomen lokken vogels naar de tuin. Evenals de zaden aan planten. En allemaal<br />
hebben ze óók baat bij een goede bestuiving middels wilde bijen.<br />
Meer weten over het bevorderen van biodiversiteit in tuinen en openbare ruimte?<br />
Op vlindererbij.nl is veel informatie te vinden.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
13
THEMA BOMEN<br />
Voor duurzaam behoud is de volledige kroonprojectie van deze boom gevrijwaard van bouwactiviteiten door het plaatsen van bouwhekken. (Beeld: Edwin Koot)<br />
Nieuwe richtlijnen zorgen voor meer uniformiteit<br />
BOOMBEHOUD DANKZIJ EEN GEDEGEN<br />
BOMEN EFFECT ANALYSE<br />
De aanleg van een nieuwe weg of de realisatie van een nieuwbouwwijk kan bomen de kop kosten. Toch kunnen bomen vaak behouden blijven<br />
door het uitvoeren van een Bomen Effect Analyse. De nieuwe richtlijnen brengen de mogelijkheden nog beter in kaart.<br />
Tekst Karien Goessens<br />
Sinds de Bomenstichting in 2003 de Bomen<br />
Effect Analyse (BEA) introduceerde, heeft<br />
deze modelbeoordeling al vele bomen weten<br />
te behouden. Het is een ontwikkeling waar de<br />
stichting terecht trots op is. “De Bomenstichting<br />
bracht jaren geleden al de monumentale<br />
bomen van Nederland in kaart, om zo bescherming<br />
te realiseren,” vertelt Annemiek van<br />
Loon. De stichting vergaarde een schat aan<br />
kennis over de benodigdheden om een boom<br />
zo oud te laten worden en kreeg steeds meer<br />
een adviserende rol aangaande boombehoud.<br />
Dit resulteerde in de BEA, waarmee in kaart<br />
wordt gebracht hoe een boom duurzaam behouden<br />
kan blijven. Een BEA is tegenwoordig<br />
de standaard bij bouwwerkzaamheden bij beschermde<br />
bomen. “Enkel niet kappen is onvoldoende<br />
als de werkzaamheden ertoe leiden dat<br />
een boom na een aantal jaren alsnog afsterft<br />
doordat er bijvoorbeeld parkeerplaats op de wortels<br />
wordt en deze geen zuurstof meer krijgen.”<br />
Richtlijnen<br />
Inmiddels is er ook bij ontwikkelingen in de buitenruimte<br />
steeds meer aandacht voor duurzame,<br />
creatieve oplossingen en vanuit de praktijk kwam<br />
er behoefte aan meer uniformiteit in de uitvoering<br />
van de BEA’s. “Voorheen waren adviseurs er<br />
min of meer vrij in om een onderzoek in te vullen<br />
over boombehoud binnen een ontwerp. Daarnaast<br />
kwam de aanvraag van een BEA vaak pas<br />
als het plan er al lag. Dan wordt het erg moeilijk<br />
een boom te behouden binnen de voorgenomen<br />
plannen.”<br />
De Bomenstichting lanceerde nieuwe richtlijnen<br />
met daarin een belangrijke rol voor alternatieven,<br />
zoals groeiplaatsverbeteringen of het aanpassen<br />
van een plan. Zo kan er een helder advies worden<br />
gegeven, waarna een projectontwikkelaar of de<br />
politiek kan afwegen wat te doen.<br />
BEA in praktijk<br />
Nadat een BEA is aangevraagd, dan wordt deze<br />
uitgevoerd door een gecertificeerde European Tree<br />
Technician (ETT-er) aan de hand van verschillende<br />
stappen. In een voorstudie worden aan het begin<br />
14 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
Richtlijn Bomen<br />
Effect Analyse<br />
VOORSTUDIE<br />
1 UITGANGSPUNTEN<br />
PROJECT2<br />
2 TOETSING UITVRAAG<br />
3 FUNCTIE OF<br />
WAARDE BOOM<br />
1530<br />
Een alternatieve uitwerking maakt het mogelijk<br />
de oorspronkelijk bodem onder deze beuk in tact<br />
te laten. Binnen de kroonprojectie, inclusief het<br />
fietspad, is sprake van een zwevende constructie.<br />
(Beeld: Gerrit-Jan van Prooijen)<br />
‘Er zijn steeds<br />
meer technische<br />
mogelijkheden om<br />
bomen in te passen<br />
in nieuwe plannen’<br />
van het traject de plannen doorgrond en getoetst.<br />
Dan volgt er een veldonderzoek met een nulmeting<br />
van de kwaliteit van de boom en mogelijke<br />
kansen en knelpunten. De analyse beoordeelt de<br />
impact van het voorgenomen plan. Uiteindelijk<br />
volgt een conclusie en advies, waarbij behoud<br />
van de boom steeds meer een reële optie blijkt.<br />
VELD-<br />
ONDERZOEK<br />
7 IMPACT BOVENGRONDS<br />
RUIMTEGEBRUIK<br />
8 IMPACT ONDERGRONDS<br />
RUIMTEGEBRUIK<br />
9 IMPACT UITVOERING<br />
2350<br />
4 KWALITEIT BOOM<br />
5 RUIMTESTUDIE<br />
6 KANSEN EN<br />
KNELPUNTEN<br />
ANALYSE<br />
“De nadruk ligt steeds meer op die alternatieven”,<br />
vertelt Annemiek. “Er zijn steeds meer technische<br />
mogelijkheden om bestaande bomen in te passen<br />
in nieuwe plannen. Denk maar aan dragende<br />
constructies op wortels. Die voorstellen werkt de<br />
specialist uit in overleg met experts uit andere<br />
vakgebieden. Uiteindelijk is het doel om bomen<br />
een duurzame plek te geven in de buitenruimte.<br />
Dat bereik je door tijdig de mogelijkheden te verkennen<br />
en integraal te acteren.” ❚<br />
10 EINDOORDEEL EFFECTEN<br />
CONCLUSIE<br />
11 RANDVOORWAARDEN<br />
EN ADVIES<br />
12 ALTERNATIEVEN<br />
De vier onderdelen en twaalf stappen binnen de Bomen Effect Analyse. (Beeld: Bomenstichting)<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
15
THEMA BOMEN<br />
Taxeren van bomen en groen is een vak apart<br />
HOE WAARDEREN WE DE OPENBARE RUIMTE?<br />
Bomen vind je overal: in de straat, in een stadspark, in het bos of op een perceel met houtproductie<br />
als doelstelling. Om de waarde van een boom te bepalen is het volgens Ronald<br />
Wobben van Expedio Arbori belangrijk na te gaan waar een boom in beginsel voor is bedoeld.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Expedio Arbori<br />
Wobben: “Is een boom voor productiedoeleinden<br />
aangeplant, zoals houtproductie, dan taxeren we<br />
de handelswaarde geheel conform de marktwaarde.<br />
Datzelfde geldt bij een boomkwekerij. Staat<br />
een boom echter in de openbare ruimte en moet<br />
deze plaats maken voor herinrichting of als gevolg<br />
van een beschadiging, dan berekenen we de vervangingskosten.<br />
Is de boom zo groot of heeft de<br />
status monumentaal en dus niet één op één bij<br />
de kwekerij te verkrijgen, dan benaderen we de<br />
vervangingskosten met het rekenmodel vervangingskosten<br />
van de Nederlandse vereniging van<br />
Taxateurs van Bomen (NVTB), waar wij als geregistreerd<br />
taxateur bij zijn aangesloten.”<br />
Boomeffectanalyse<br />
In het geval van herinrichtingsprojecten staat de<br />
kwaliteit van een boom voorop bij de vraag of<br />
deze behouden kan blijven of niet, zo weet Wobben.<br />
“Is de boom waardevol en wellicht te verplanten,<br />
dan wordt dit met een verplantbaarheidsonderzoek<br />
onderbouwd: geen investeringsverlies en<br />
een goede boombalans. Als blijkt dat uit de bomeneffectanalyse<br />
(BVE) de boom niet behouden<br />
kan blijven, dan vindt taxatie plaats. De te compenseren<br />
waarde wordt aan de uitvoerende partij<br />
gevraagd, zodat er in een duurzame aanplant van<br />
nieuwe bomen kan worden voorzien.”<br />
De benadering van de vervangingskosten kent<br />
een parabolische vergelijking. “Een boom bij de<br />
kwekerij aanschaffen kost bijvoorbeeld 250 euro.<br />
Het vervoer, aanplanten, de verankeringsmaterialen<br />
en watergeefvoorzieningen zijn de eerste<br />
investeringen. Ondertussen is de investering opgelopen<br />
tot pakweg 1.400 euro. Staat de boom in<br />
de openbare ruimte? Dan zal deze een wettelijke<br />
vrije doorgang moeten geven, waardoor de eerste<br />
Rekenmodel met een vervangingswaarde van maar liefst 7600 euro.<br />
Expedio Arbori schat de verhoogde beheerkosten bij<br />
deze boom in op 1500 euro.<br />
16 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
paar decennia begeleidingssnoei is vereist, totdat<br />
de boom aan zijn functie voldoet. De investering<br />
bij een gemiddelde laan- en straatboom is dan al<br />
gauw 8.000 euro. Daarna volgt het afschrijven.”<br />
Boomschade<br />
“Beschadigingen door aanrijding, brand en weersinvloeden<br />
kunnen de levensduur van een boom<br />
verkorten en de beheerder met hogere kosten<br />
opzadelen. Is de boom dermate beschadigd dat<br />
deze gekapt moet worden, dan berekenen we de<br />
vervangingskosten. Dient herstel plaats te vinden,<br />
dan worden deze kosten als verhoogde beheerkosten<br />
opgevoerd.”<br />
‘Een misverstand in de waardebepaling is<br />
het toekennen van een emotionele waarde.<br />
Ze rekenen zich al snel rijker’<br />
“Een misverstand in de waardebepaling is het toekennen<br />
van een emotionele waarde. Ieder mens<br />
heeft een ander gevoel bij een boom en ze rekenen<br />
zich al snel rijker; het is toch de mooiste boom<br />
van de straat. Hoewel er meerdere rekenkundige<br />
benaderingen zijn bijgekomen, is de emotionele<br />
waarde niet te taxeren. Over de meerwaarde als<br />
het afvangen van fijnstof, reguleren van de temperatuur<br />
in de stad, waterberging en waardevermeerdering<br />
van vastgoed: ik merk een positieve<br />
vooruitgang, ook op Europees niveau. Mijn antwoord<br />
op de vraag hoe waarderen we de openbare<br />
ruimte? Nou, steeds meer.” ❚<br />
• Inventarisatie van bomen en groen<br />
• Boomveiligheidsinspecties<br />
• Stand- en Groeiplaatsonderzoeken<br />
• Bomen Effect Analyses<br />
• Inrichtingsadviezen bomen voor nieuwe en bestaande situaties<br />
• Toezicht en begeleiding van bomen bij projecten<br />
• Waarde- en schadebepaling van bomen en groen<br />
• Nader onderzoek stabiliteit (trekproef)<br />
• Nader onderzoek breukvastheid<br />
- Picus geluidstomografie<br />
- Treetronic elektrische weerstandsmeting<br />
• Inventarisatie flora & fauna<br />
• Workshops en cursussen ook op maat en op locatie verzorgd<br />
Voor meer informatie of een vrijblijvend contact; 0572-364400 of via info@expedio-arbori.nl<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
17
THEMA BOMEN<br />
Nieuw: Eikenprocessierups Regulatie Methode<br />
VAN BESTRIJDEN NAAR DUURZAAM,<br />
MILIEUVRIENDELIJK EN ECOLOGISCH BEHEREN<br />
De eikenprocessierups (EPR) veroorzaakt iedere zomer overlast in Nederland. De brandhaartjes kunnen jeuk, bultjes en oogklachten veroorzaken.<br />
Ook vee en huisdieren als honden ondervinden de nare gevolgen. Storix boom- en landschapsbeheer uit Waalwijk heeft een ecologisch<br />
verantwoord alternatief bedacht om de eikenprocessierups duurzaam en milieuvriendelijk te beheren. Ton Stokwielder, eigenaar en oprichter:<br />
“Niet bestrijden met gif, opzuigen of verbranden, maar veilig en aanvaardbaar onder controle krijgen.”<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Storix boom- en landschapsbeheer<br />
De methode bestaat uit vier modules: beheren<br />
en monitoren, de biodiversiteit, biotoop- en<br />
groeiplaatsverbetering en het conditioneren van<br />
vogels. “Het geheel is een doordachte en inmiddels<br />
beproefde methode, die sinds begin <strong>2021</strong> in<br />
een octrooi is vastgelegd, waarmee het wettelijk<br />
is beschermd. Door de inzet van de verschillende<br />
modules zal de biodiversiteit toenemen en zullen<br />
de biotopen voor de natuurlijke vijanden en de<br />
groeiplaatsen voor de eikenbomen verbeteren.”<br />
Als het gaat om beheren en monitoren zijn twee<br />
belangrijke onderdelen te onderscheiden: de<br />
Vlinderfilterkast ® en de Stationsmonitoringskast ® .<br />
“Tijdens een meerjarige observatie onderzochten<br />
we in bloemrijke landschappen ruim vierhonderd<br />
nesten van de eikenprocessierups. Hieruit bleek<br />
dat slechts twintig procent daarvan een eikenprocessievlinder<br />
werd, de overige dieren waren<br />
parasieten als sluipwespen en -vliegen. In de<br />
vlinderfilterkast zijn EPR-nesten geplaatst. Daar<br />
omheen zit een geperforeerde wand, die de uitgekomen<br />
eikenprocessievlinders gevangen houdt.<br />
Ze planten zich niet meer voort. De parasieten<br />
daarentegen vinden wel hun weg in de vrije natuur.<br />
Elke kast wordt door ons gemonitord in een<br />
stationsmonitoringskast. Dit geeft inzicht in het<br />
aantal en het percentage parasieten. Zo zetten we<br />
deze methode ecologisch verantwoord in en kennen<br />
we de meest effectieve aanpak.”<br />
Waarschuwingssticker onder op de vlinderfilterkast.<br />
Interview tijdens de installering van de door Storix gepatenteerde Vlinderfilterkast.<br />
18 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
Naast de inzet van de kasten is het belangrijk<br />
om de leefomgeving van de natuurlijke vijanden<br />
aantrekkelijk te maken of te houden. “Een bloemrijke<br />
omgeving, voldoende water en nestkasten<br />
voor vogels en vleermuizen. Hiermee ondersteunen<br />
we de natuurlijke vijanden zoals de sluipwesp<br />
en -vlieg en stimuleren we dat vogels de<br />
eikenprocessierups eten. Voor vogels als (kool-)<br />
mezen, de boomklever, de grote bonte- en groene<br />
specht en de kauw zijn ze een lekkernij. In een<br />
tijdsbestek van twee tot vier jaar minimaliseren<br />
we de overlast.“<br />
‘Storix patenteert methode om<br />
eikenprocessierups op duurzame<br />
wijze te bestrijden’<br />
Veel Nederlandse gemeenten en andere terreinbeheerders<br />
delen ondertussen de visie van Storix.<br />
“We willen duurzaam, milieuvriendelijk en ecologisch<br />
de eikenprocessierups beheren middels<br />
onze Regulatie Methode, ondersteund met trainingen<br />
en middelen als informatieborden voor<br />
voorbijgangers en zelfs een speciale crème die<br />
de irritatie verzacht. Goed om te zien dat inmiddels<br />
veel gemeenten deze visie met ons delen<br />
en besloten hebben op een duurzame wijze de<br />
beheersing van deze jeukrups voort te zetten,”<br />
besluit Stokwielder. ❚<br />
Eikenprocessierups Regulatiemethode<br />
Eenvoudig principe, groot effect<br />
Dé manier om ecologisch, duurzaam en milieuvriendelijk de overlast van<br />
de eikenprocessierups te controleren. Kostenefficiënter dan spuiten.<br />
Het doel: het natuurlijk evenwicht zo herstellen en beheren dat<br />
bestrijding in de toekomst niet meer nodig is.<br />
Lees ook het artikel in deze uitgave met informatie over de Vlinderfilterkast®!<br />
Bel naar: 0416 336646 of bezoek onze website: www.storix.nl<br />
Naamloos-1 1 16-02-<strong>2021</strong> 09:49<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
19
THEMA BOMEN<br />
Spaarndammerdijk: hoe hou je bomen heel bij de bouw van een tunnel? Boomwortels krijgen steeds meer concurrentie.<br />
Groenadvies Amsterdam biedt helpende hand<br />
“Wij kijken, meten, graven,<br />
schetsen en adviseren”<br />
In dierentuin Artis bomen inventariseren die na een renovatie wellicht verdwijnen, de boomeffectanalyse bij de realisatie van een verkeerstunnel<br />
of het proberen te behouden van 25 beeldbepalende bomen bij de aanleg van een riolering. Groenadvies Amsterdam bv uit Wormerveer<br />
adviseert van beleid tot beheer en van initiatief- tot uitvoeringsfase.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Groenadvies Amsterdam<br />
20 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
Directeur en mede-eigenaar Bart Stoffer: “Wij zijn<br />
een adviesbureau dat bestaat uit negen personen.<br />
Wij voeren geen onderhoudswerkzaamheden uit,<br />
maar geven enkel advies over alles wat met groen<br />
te maken heeft in openbare ruimten. Aangezien<br />
bomen de grootste planten zijn, zijn daar vaak de<br />
grootste problemen mee. Vandaar dat wij hierover<br />
de meeste vragen beantwoorden. Bijvoorbeeld<br />
over een boom met schimmelaantasting. Is de<br />
boom dan nog veilig? Kan deze blijven staan?<br />
Kunnen we daar iets aan doen? Een ander voorbeeld:<br />
wat zijn de gevolgen voor het groen van<br />
een theaterfestival in het stadspark, het renoveren<br />
van een wijk of de werkzaamheden aan de kabelinfrastructuur<br />
of rioleringen onder de grond.”<br />
Vragen komen veelal vanuit de gemeentelijke<br />
overheid. Het bureau werkt veel samen met Amsterdam,<br />
maar ook met andere gemeenten of grote<br />
partijen als projectontwikkelaars, woningbouwverenigingen<br />
of weg- en waterbouwers. Stoffer:<br />
“Elke partij wil weten wat de mogelijke gevolgen<br />
zijn bij het verder uitwerken van hun plan. Onze<br />
aanpak? Wij pakken het plan vast, gaan naar de<br />
locatie en gaan op onderzoek uit. Ons advies ligt<br />
grotendeels op het snijvlak van biologie aan de<br />
ene kant en techniek anderzijds. Zo hebben wij<br />
bij de ontwerpplannen voor maaiveldrenovaties<br />
niet alleen verstand van bomen, maar ook kennis<br />
van uiteenlopende werkmethoden en alternatieven.<br />
Het is onze taak om vragen te beantwoorden<br />
en gaandeweg het onderzoek komen we allerlei<br />
zaken tegen. Hebben we onvoldoende informatie<br />
paraat, dan vragen we de opdrachtgever ons deze<br />
te verschaffen. Denk hierbij aan het voornemen<br />
van een gemeente om op een vernieuwende manier<br />
een riool aan te leggen. Om te bepalen wat<br />
dat betekent voor het groen, willen wij weten wat<br />
die innoverende methodiek behelst.”<br />
Onafhankelijk advies<br />
Bij elke vraag benoemt Groenadvies Amsterdam<br />
de voors en tegens. “We geven onafhankelijk advies<br />
en het maakt voor ons geen verschil wie de<br />
vraag stelt, dus ook niet in het geval van een dispuut<br />
tussen een particulier en een gemeente over<br />
het kappen van een grote boom die het zonlicht<br />
van een woning wegneemt. Iedere partij krijgt<br />
hetzelfde antwoord. Daarmee staat of valt onze<br />
objectiviteit en betrouwbaarheid. Het is overigens<br />
aan de belanghebbenden of ze ons advies al dan<br />
niet overnemen en uitvoeren.”<br />
Gaat bij een project uiteindelijk de schop in de<br />
grond, dan zal Groenadvies Amsterdam aan de zijlijn<br />
meekijken. “Dat is om te zorgen dat het groen<br />
niet alsnog beschadigd raakt. Een enthousiaste<br />
graafmachinist die een gat graaft heeft een ander<br />
belang dan het opkomen voor het groen dat<br />
hij op zijn werkplek tegenkomt. Het vergt sociale<br />
vaardigheden om hem te overtuigen. We adviseren<br />
dan ook graag ter plekke over bijvoorbeeld<br />
het snoeien van een tak die de werkzaamheden<br />
belemmert, ook al was dat niet de eigenlijke vraag<br />
waardoor wij betrokken raakten. Het is allemaal<br />
niet zwart-wit.”<br />
‘Ons advies ligt grotendeels op het snijvlak<br />
van biologie en techniek’<br />
Aparte tak van sport<br />
Nederland kent sinds jaar en dag wetgeving<br />
als het gaat over het beschermen van de<br />
natuur. <br />
Verzakte kademuur aan de Nassaukade in Amsterdam door een gesprongen waterleiding. Uiteindelijk bleken twee getroffen bomen niet te handhaven.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
21
-<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
• <br />
• -<br />
• <br />
• -<br />
• <br />
• <br />
• <br />
• <br />
• <br />
--<br />
<br />
<br />
-<br />
<br />
-
BOMEN THEMA<br />
‘Het werk is leuk, zeker als de projecten<br />
groter worden, zoals een industrieterrein dat<br />
wordt omgevormd tot woongebied’<br />
Werken naast bomen: meten is weten.<br />
Stoffer: “Toch begint ecologie de laatste jaren<br />
pas echt in te dalen bij uiteenlopende partijen<br />
als projectontwikkelaars. Als ze een terrein kopen<br />
om daarop onroerend goed te bouwen, waarbij<br />
het groen zal moeten wijken, dan beseffen ze: o<br />
ja, we moeten hier nog iets doen in het kader van<br />
Wet Natuurbescherming. In zo’n geval voeren we<br />
quickscans uit of verrichten nader onderzoek en<br />
wij adviseren over wat mag en kan. Daarbij kan<br />
de lokale regelgeving overigens per gemeente verschillen.<br />
We helpen eveneens bij het aanvragen<br />
van ontheffingen. Bijvoorbeeld als vleermuizen<br />
of gierzwaluwen zich nestelen in een oud flatgebouw<br />
van de woningbouwvereniging, dat op het<br />
punt staat om gerenoveerd te worden.<br />
Ruim vijftien jaar geleden startte Groenadvies<br />
Amsterdam met vier medewerkers, vooral in Amsterdam<br />
en directe regio. Ze zijn altijd op zoek<br />
naar gedreven groenmensen met een praktische<br />
insteek . “Het werk is leuk, zeker als de projecten<br />
groter worden, zoals een industriegebied aan<br />
de rand van de stad dat wordt omgevormd tot<br />
woongebied of de herontwikkeling van een stadspark.<br />
Het is gevarieerd en speelt zich grotendeels<br />
buiten af. Daarnaast is het van belang om een<br />
verhaal helder op papier te krijgen, liefst zo kort<br />
mogelijk. Ook door onderzoeksrapporten snel te<br />
doorgronden, bouwvergaderingen bij te wonen en<br />
adviezen toe te lichten of zelfs te verdedigen. Het<br />
hoort er allemaal bij. Net als het omgaan met het<br />
besef dat wij de vreemde eend in de bijt zijn in de<br />
civiele wereld, waarbij andere partijen zich niet altijd<br />
kunnen voorstellen waar het bij ons over gaat.<br />
Kortom: we zijn al snel op zoek naar het schaap<br />
met de vijf poten en vinden daarbij affiniteit en<br />
competenties belangrijker dan het papiertje.”<br />
Uiteenlopende projecten<br />
Bij dierentuin Artis staan de komende jaren diverse<br />
projecten op stapel: dierenverblijven vervangen, bebouwing<br />
renoveren en her en der groen dat moet<br />
verdwijnen, waaronder ook bomen. “Veel van deze<br />
ingrepen hebben gevolgen voor beschermde planten<br />
diersoorten in het park, anders dan de dierentuindieren,<br />
maar dat mochten wij eerst op een rij<br />
zetten. De stedelijke ontwikkeling van Spaarndammerdijk<br />
en de voormalige Houthavens in Amsterdam,<br />
het vervangen van de riolering in een wijk<br />
in Zaandam waarbij het lot van een aantal beeldbepalende<br />
bomen in kaart werd gebracht of een<br />
deels ingestorte kademuur langs de Amsterdamse<br />
Nassaukade door een gesprongen waterleiding,<br />
waarbij twee bomen reparatiewerkzaamheden belemmerden.<br />
Wij kijken, meten, graven, schetsen een<br />
beeld en adviseren”, besluit Stoffer. ❚<br />
Het meten van de kwaliteit van de inwendige stamvoet van een boom in Artis met behulp van geluidstomografie.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
23
THEMA BOMEN<br />
Specialiseren in adviseren over assetmanagement<br />
“Hele areaal aan bomen<br />
en beheerproces online<br />
inzichtelijk met Treeasset”<br />
Alles in één omgeving, waarbij iedereen naar hetzelfde kijkt maar binnen zijn eigen rol acteert. Dat is volgens project- en teamleider Henk<br />
van Eldik van boomtechnisch adviesbureau Tree-O-Logic uit Harskamp de kern van hun online en als merk geregistreerde dienst Treeasset.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Tree-O-Logic<br />
Bomen vormen een belangrijke waarde voor<br />
mens, natuur en milieu. Van Eldik: “Bomen vertegenwoordigen<br />
een monetaire waarde, leveren<br />
ecosysteemdiensten, bevorderen de biodiversiteit,<br />
worden periodiek onderhouden en onderzocht<br />
en zijn vaak onderdeel van maatschappelijke<br />
discussie. De waarde van bomen is niet<br />
altijd in geld uit te drukken. Assetmanagement<br />
is daarom van groot belang. Wij ondersteunen<br />
dit proces met onze online tool Treeasset.”<br />
Van Eldik vervolgt: “Met Treeasset bieden wij<br />
klantspecifiek maatwerk, zodat het proces rondom<br />
bomen optimaal geborgd wordt in het systeem.<br />
Wij verzamelen gegevens over bomen als<br />
hun eigenschappen, de staat waarin ze verkeren<br />
en de vereiste onderhoudswerkzaamheden. Uit<br />
de verzamelde data maken wij slimme selecties<br />
waarmee we bijvoorbeeld de onderhoudswerkzaamheden<br />
uitzetten naar een groenaannemer.<br />
Als hij inlogt ziet hij de opdrachten die voor<br />
hem klaarstaan: snoeien of aanplanten, maar<br />
ook essentiële informatie over de locatie van<br />
de boom. Alles bij de hand om het werk goed<br />
uit te voeren. Als de werkzaamheden zijn afgerond,<br />
dan meldt hij zijn taak af in het systeem.<br />
De beheerder krijgt hiervan een signaal. Op<br />
die manier is snel inzichtelijk wat de status is.<br />
Vervolgens kunnen we ook leren van eventuele<br />
zaken die zich aandienen. De cirkel is rond en<br />
we starten opnieuw: gegevens verzamelen, werk<br />
uitvoeren, toezicht houden en data analyseren<br />
en evalueren.”<br />
Processen ordenen<br />
Binnen Treeasset zijn meerdere modules aan elkaar<br />
gekoppeld. “Het gaat verder dan alleen het<br />
verzamelen van gegevens als snoeiwerkzaamheden<br />
aan of het planten van bomen. Denk hierbij<br />
aan het verzamelen van informatie over het<br />
beheren van de Eikenprocessierups, Essentaksterfte,<br />
de monitoring van de nazorg of het implementeren<br />
van een vergroeningsmodule. Treeasset<br />
is het middel om processen in de gehele<br />
keten inzichtelijk te maken en te optimaliseren.”<br />
Een team van vijftien medewerkers adviseert<br />
over alles wat met bomen te maken heeft.<br />
Inzichtelijk gemaakt waar en wat er wordt geplant.<br />
“We werken met dashboarding, waarbij grafieken<br />
en lijstjes eenvoudig inzicht geven wat er<br />
door de verschillende partijen als beheerders,<br />
groenaannemers, maar ook vakspecialisten als<br />
boom- en groendeskundigen in het systeem is<br />
gezet. Hierdoor ontstaat grip op alle processen.<br />
Dit helpt de beheerder bij het uitvoeren<br />
van assetmanagement.”<br />
Taak- en rolverdeling<br />
De uiteenlopende taken zijn goed te scheiden,<br />
24 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
Bekijken van grafieken met boomdata via dashboarding.<br />
waarbij iedereen zijn eigen toegang heeft. Een<br />
beheerder wil namelijk overal van op de hoogte<br />
zijn, maar voor uitvoerende partijen die snoeien<br />
en zagen, inspecteurs en toezichthouders is<br />
dat niet nodig. “Een beleidsmedewerker verantwoordelijk<br />
voor de monumentale bomen in zijn<br />
gemeente wil alleen informatie over de conditie,<br />
waar ze staan, waarom ze monumentaal<br />
zijn en wie de eigenaar is. Dat kan interessant<br />
zijn bij de afweging om particulieren financieel<br />
tegemoet te komen bij het zelf onderhouden<br />
‘Uit verzamelde data maken wij slimme<br />
selecties, zoals het uitzetten van<br />
boomonderhoud’<br />
van hun exemplaren. Wij zijn specialist in het<br />
scheiden van die taak- en rolverdeling. Het<br />
creëert duidelijkheid en zorgt voor een goede<br />
balans tussen risico’s, doelen en kosten bij het<br />
beheer bomen. Onvoldoende grip op de processen<br />
rondom bomen zijn verleden tijd. Treeasset<br />
helpt de klant optimaal bij assetmanagement”,<br />
zo besluit Van Eldik. ❚<br />
De hoge en lage aantastingsdruk van de Eikenprocessierups (EPR).<br />
Project- en teamleider Henk van Eldik van Tree-O-Logic.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
25
THEMA BOMEN<br />
Tree Ground Solutions: Re-spons-ible city<br />
WATER OPVANGEN, BUFFEREN<br />
EN HERGEBRUIKEN VOOR GROEN<br />
“Over het inrichten van groeiplaatsen voor bomen in het stedelijk gebied zijn politiek en beleidsmakers de laatste vijf jaar anders gaan<br />
denken”, weet Erwin van Herwijnen van Tree Ground Solutions (TGS) in Amsterdam. Hij heeft in 25 jaar de groeiplaatsen zien veranderen van<br />
vier kubieke meter bomenzand tot betonnen boombunkers en van individuele groeiplaatsen naar de inrichting van daken, pleinen en zelfs<br />
grote gedeelten van stadscentra.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Tree Ground Solutions<br />
Erwin: “In al die jaren hebben we met TGS verschillende<br />
typen groeiplaatsen ontwikkeld en<br />
toegepast en de laatste vijf jaar is de inrichting<br />
ervan sterk veranderd. De reden? We kregen in de<br />
gaten hoe we water konden opvangen, bufferen<br />
en hergebruiken voor het groen in de groeiplaats.”<br />
Met een boomtechnische achtergrond heeft Erwin<br />
altijd geprobeerd om te begrijpen wat een boom<br />
nodig heeft van zijn groeiplaats voor een positieve<br />
ontwikkeling. “We zijn erachter gekomen dat het<br />
vooral om de groeiomstandigheden gaat, zoals<br />
de aanwezigheid en het in balans zijn van basisbehoeften<br />
als water, zuurstof en organische stof.<br />
Dan ontstaat er een biotoop voor bodemleven en<br />
een omgeving waarin wortels zich kunnen ontwikkelen.<br />
Ook andere randverschijnselen zijn belangrijk,<br />
zoals verdichting, maar de basis is en blijft<br />
simpel. En toch ook weer niet. Wij mensen hebben<br />
de meeste invloed op de toevoer van water en<br />
zuurstof, maar door de extreme weersverandering<br />
van de laatste zomers zijn mensen anders gaan<br />
denken: er is meer behoefte aan circulair waterbeheer.”<br />
Derde groeiseizoen na de bomenaanplant (2<strong>01</strong>7) op het Maanplein in Heerlen.<br />
Bomen vijf meter boven maaiveld en leven van regenwater dat op het plein valt.<br />
Niet onopgemerkt<br />
De ontwikkeling van sportaccommodaties was<br />
een stimulans voor groeiplaatsen voor bomen in<br />
de stad. “Ons eerste succes was in de paardensport,<br />
tijdens de Olympische Spelen van 2<strong>01</strong>2 in<br />
Londen. Onder elk zandbed zat een Permavoid ® -<br />
systeem, bedoeld om het water vast te houden en<br />
te zorgen dat het zand vochtig bleef. Het bleef<br />
niet onopgemerkt door het STRI, het adviesorgaan<br />
voor grassportvelden. Samen hebben we<br />
testen uitgevoerd om te kijken of de conditie van<br />
voetbalvelden onder extreem warme omstandigheden<br />
op niveau kon blijven. Tot volle tevredenheid<br />
maken inmiddels voetbalclubs als Liverpool<br />
(2<strong>01</strong>8), Tottenham Hotspur (2<strong>01</strong>9) en Real Madrid<br />
(2020) gebruik van het systeem.”<br />
26 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
De opbouw van een groeiplaats van 2.600 m² in Emmeloord, met 2.000 m³ bewortelbaar volume en een berging van 1 miljoen liter water.<br />
De opgedane kennis uit de sport heeft TGS vertaald<br />
naar de groeiplaatsen voor bomen. “Het<br />
heeft zich ontwikkeld tot een totaal andere manier<br />
van waterbeheer in de openbare ruimte. De<br />
eerste succesvolle groeiplaats van bomen werd<br />
aangelegd in Hattem, waar in het centrum zieke<br />
kastanjes werden vervangen. De stedenbouwkundige<br />
en gemeente zagen problemen in de verharding<br />
van het kerkplein met natuursteen en de<br />
voegen waren in een gesloten vorm gelegd, waardoor<br />
uitwisseling van water en zuurstof vrijwel<br />
onmogelijk was. Het grondwater zat te diep en de<br />
doorlatendheid van de grond bleek vrij hoog. De<br />
oplossing was een combinatie van de Permavoid ®<br />
Sandwich Constructie 150 en een passief irrigatiesysteem<br />
uitgevoerd met het Permavoid ® Capillair<br />
Irrigatie Systeem 85s. Een oplossing in de openbare<br />
ruimte die niet echt nieuw was.”<br />
Re-spons-ible<br />
Van Herwijnen vervolgt: “We hadden wel al<br />
ervaring met vaste planten op het Orlyplein in<br />
Amsterdam, een tijdelijke tuin op het dak van<br />
het spoor voor station Sloterdijk, tegenwoordig<br />
het symbool van circulair waterbeheer in binnen-<br />
en buitenland. Daar konden we het water<br />
in de border opvangen en vasthouden in het<br />
systeem. In Hattem hadden we echter het probleem<br />
van het strooizout, dat zeer nadelig is<br />
voor de mineralenhuishouding en het bodemleven.<br />
We kozen ervoor het water van het dak af<br />
te koppelen en hadden het aangesloten op het<br />
PCIS85s-systeem. De overstort van het systeem<br />
infiltreert het water in de bodem en zo wordt<br />
het rioolsysteem volledig ontlast. Het was een<br />
project van kleine omvang, waar we beperkt<br />
water vasthielden.” <br />
‘Nu maken clubs als<br />
Liverpool, Tottenham<br />
Hotspur en Real<br />
Madrid gebruik van<br />
het systeem’<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
27
THEMA BOMEN<br />
‘In Tilburg werken we een ingenieus plan uit<br />
om vrijwel al het water van daken en straten<br />
op te vangen, te bergen en te hergebruiken’<br />
Deze eerste projecten heeft TGS vooral kleinschalig<br />
uitgevoerd met de Permavoid ® Capillair<br />
Irrigatie Systeem 85. “Bij opdrachtgevers ging de<br />
aandacht vooral naar de kosten en de projecten<br />
bestonden uit één of maximaal een paar bomen,<br />
vooral gericht om ze in een periode van droogte,<br />
gedurende de maanden april, mei en juni, door<br />
te laten komen. Het was essentieel om het overschot<br />
aan water vast te houden. Het zorgde voor<br />
de aanpassing van het Permavoid ® Capillair Irrigatie<br />
Systeem 85 naar de PCIS 150, om zo meer<br />
capaciteit te creëren. De belangrijkste reden: water<br />
vasthouden om de bomen goed te laten presteren<br />
tijdens het groeiseizoen en de temperatuur<br />
in een versteende omgeving te verlagen. Een van<br />
de eerste succesvolle projecten in de richting van<br />
totale watermanagement was het Maankwartier<br />
in Heerlen. We konden het project ‘re-spons-ible’<br />
maken: realiseren van groen in en op gebouwen<br />
en het waterbeheer organiseren.”<br />
Verder finetunen<br />
Verschillende projecten volgden, waaronder enkele<br />
in de stad Utrecht. “Projecten waar we de<br />
techniek konden finetunen, met als gevolg dat we<br />
in Emmeloord de grootste multifunctionele groeiplaats<br />
tot nu toe konden aanleggen. Op 2.600 m²<br />
is een volume van 2.000 m³ bewortelbare ruimte<br />
met een berging van ruim 1 miljoen liter water<br />
gecreëerd. En deze projecten begonnen allemaal<br />
met de vraag: hoe een boom te planten in de verharding?<br />
Ondertussen zijn we in Tilburg een ingenieus<br />
plan aan het uitwerken, waarbij we vrijwel<br />
al het water van daken en de straten opvangen,<br />
bergen en hergebruiken. En zo het riool bijna compleet<br />
ontlasten.”<br />
TGS is niet meer alleen bezig met groeiplaatsen<br />
van bomen. “De productie van Permavoid ® is<br />
niet langer een Nederlandse aangelegenheid,<br />
maar ook landen als het Verenigd Koninkrijk, de<br />
Verenigde Staten van Amerika en in het Midden-<br />
Oosten en in het zuiden van Azië wordt onze<br />
denkwijze omarmd en nu al verschillende systemen<br />
toegepast. We staan aan het begin van een<br />
enorme transitie. Die zal de komende jaren het<br />
straatbeeld veranderen.” ❚<br />
Afwerking van de groeiplaats Rijnkade Utrecht met elf bomen, die geschikt is gemaakt om hooswater te bufferen, zout te scheiden en bomen te irrigeren.<br />
28 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
Bij boomtechnisch onderzoek is aan de buitenkant niet altijd te zien hoe gezond of ziek een boom is.<br />
Bomeneffectanalyse weegt alle belangen af<br />
WAT TE DOEN OM EEN BOOM TE BEHOUDEN?<br />
Bij het realiseren van een nieuwbouwproject of de herinrichting van<br />
een straat kunnen bomen in de weg staan. De ene partij ziet ze graag<br />
verdwijnen, terwijl de andere ze liever behoudt. Een bomeneffectanalyse<br />
(BEA) schept in zo'n geval duidelijkheid.<br />
Tekst Van Aalst Media | Foto’s B-vier boomspecialist<br />
Bas Poutsma van B-vier Boomspecialist uit Breda voert bomeneffectanalyses<br />
uit. Stapsgewijs beoordeelt hij de staat waarin deze zich bevindt. “Mijn uitgangspunt<br />
is: boom behouden en bouwplannen wijzigen. Helaas is dat niet<br />
altijd haalbaar. Is de boom ziek of slecht, niet meer te redden en zal hij binnen<br />
afzienbare tijd afsterven, dan is de keuze makkelijk. Is er sprake van achterstallig<br />
onderhoud, heeft de boom veel dood hout en takken die ver naar<br />
beneden hangen, dan is snoeien noodzakelijk. De boom blijft behouden. Ook<br />
een monumentale, zeer oude boom of een exemplaar met een uitzonderlijk<br />
verhaal krijgt een grondige inspectie.”<br />
Een boomspecialist weegt alle belangen af. “Als een boom in een weiland<br />
staat waar een parkeerplaats is gepland, dan zijn er wellicht opties om de<br />
boom te verplaatsen. Kennis van soorten en een beoordeling van de conditie<br />
zijn hierbij bepalend. Als de boom deel uitmaakt van een ecologische zone of<br />
aanvliegroute voor vleermuizen, dan zijn de opties beperkt.”<br />
Blijft de boom behouden, dan is tijdens bouwwerkzaamheden voorzichtigheid<br />
geboden. “Planken tegen de schors en drie meter rondom rood-wit afzetlint<br />
of tegels op de grond. Het zijn praktische oplossingen, maar geen<br />
wenselijke. Een ongelukje zit in een klein hoekje. Een vrachtwagen rijdt de<br />
wortels zo kapot en drukt de grond vast, waardoor zuurstof verdwijnt. Ook<br />
lukraak takken snoeien is funest. Toezicht van een bomenwacht helpt. Het<br />
blijft schipperen tussen meerdere belangen”, besluit Bas. ❚<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
29
THEMA BOMEN<br />
BOOM-heating system (BHS) biedt uitkomst<br />
DOOR WARMTEBEHANDELING<br />
DE KASTANJEBLOEDINGSZIEKTE BESTRIJDEN<br />
Op de stam roestbruine vlekken, die zich snel over de hele stam verspreiden en waaruit een vloeistof komt. Eerst helder van kleur, daarna<br />
donkerbruin en stroperig. Onder de vlekken gaat de bast rotten en sterft uiteindelijk af. Het zijn volgens Jan-Bouke Sijtsma van Boom-KCB<br />
in Nijeberkoop de herkenbare symptomen van de kastanjebloedingsziekte.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Boom-KCB<br />
Bij de kastanjebloedingsziekte nestelt zich in de<br />
boom een bacterie in de cellen die voor het transport<br />
van voeding zorgen. Die raken verstopt, met<br />
als gevolg vermindering van de sapstroom. Dat<br />
leidt weer tot verschraling van de kroon, een kleiner<br />
blad en dode taktoppen. De bast van boom<br />
klinkt hol, laat los en er ontstaan bastscheuren.<br />
Delen van de stam sterven in verticale banen af.<br />
Bestrijden door verhitten<br />
In samenwerking met Wageningen University<br />
& Research (WUR) heeft Boom-KCB het BOOMheating<br />
system (BHS) tegen de ziekte ontwikkeld.<br />
Als hoofd-licentiehouder regio Noord is Boom-KCB<br />
gemachtigd om zieke kastanjebomen te behandelen.<br />
Sijtsma: “Aangetaste delen krijgen een warmtebehandeling,<br />
waardoor de bacteriën afsterven.<br />
Uit laboratoriumonderzoek van WUR bleek namelijk<br />
dat deze temperatuurgevoelig zijn. Door geïnfecteerde<br />
stamdelen bij 40°C te behandelen was<br />
de bacterie niet meer in staat verder te groeien<br />
of te delen.”<br />
In 2<strong>01</strong>7 zijn in samenwerking met de gemeente<br />
Groningen 25 volwassen paardenkastanjes geselecteerd<br />
op basis van hun conditie en mate van<br />
aantasting. “Een aantal zwaar aangetaste bomen<br />
als testobjecten. Vijftien bomen zijn volgens<br />
het door WUR ontwikkelde protocol geselecteerd.<br />
De stammen werden ingepakt en 48 uur<br />
verwarmd. Vervolgens zijn ze drie jaar gecontroleerd<br />
op conditie, groei en ziekteverschijnselen.<br />
Na drie jaar heeft 75 procent van alle behandelde<br />
bomen een goede levensverwachting. Bij<br />
alle behandelde bomen is de kastanjebloedingsziekte<br />
verdwenen. 25 procent is slecht of dood<br />
door secundaire zwamaantastingen of waren<br />
testbomen. Het slagingspercentage van de ‘protocolbomen’<br />
is daarmee 100 procent.” ❚<br />
Bestrijding<br />
Bestrijding<br />
kastanjebloedingsziekte<br />
kastanjebloedingsziekte<br />
Behoud van kastanjebomen<br />
d.m.v. Behoud<br />
wamtebehandelingen, van kastanjebomen<br />
in<br />
samenwerking d.m.v. wamtebehandelingen,<br />
met Wageningen<br />
in<br />
samenwerking<br />
University met<br />
& Research.<br />
Wageningen<br />
University Research.<br />
“METEN<br />
“METEN IS<br />
IS WETEN”<br />
WETEN”<br />
Een kastanjeboom ingepakt met warmtedekens, met links de zwarte koffer met de<br />
regelunit.<br />
Trekproef<br />
Trekproef<br />
Trekproef<br />
website<br />
website<br />
www.boom-kcb.nl/boom-trekproef<br />
www.boom-kcb.nl/boom-trekproef<br />
Software<br />
Software<br />
Software<br />
www.boom-kcb.nl<br />
www.boom-kcb.nl<br />
+31 (0) 516-441765<br />
+31<br />
+31 info@boom-kcb.nl<br />
(0)<br />
(0) 516-441765<br />
516-441765<br />
info@boom-kcb.nl<br />
info@boom-kcb.nl<br />
Taxatie<br />
Taxatie<br />
Taxatie<br />
Grindweg 11<br />
Grindweg<br />
Grindweg 8422 DM Nijeberkoop<br />
11<br />
11<br />
8422<br />
8422 DM<br />
DM Nijeberkoop<br />
Nijeberkoop<br />
Plaatsing van een sensor die de temperatuur registreert en aanstuurt.<br />
30 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
Onder lage druk pneumatisch injecteren van op maat samengesteld product.<br />
Groeiplaatsen van bomen nader bekeken<br />
Terug naar evenwichtig<br />
ondergronds leefgebied<br />
Bomen in het stedelijk gebied, in een straat of een laan. We verwachten veel van ze: verdampen van water, filteren van fijnstof, zorgen voor<br />
verkoeling en vastleggen van CO 2 . Stadsbomen zijn meer dan alleen maar mooi. Ze dragen bij aan een verbeterde leefomgeving voor mensen<br />
in de stad. Hierbij is de groeiplaats essentieel, weet Bert van Eck, boomspecialist van Boomtotaalzorg bv in Schalkwijk.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Boomtotaalzorg<br />
Binnen een team van dertig medewerkers, waaronder<br />
zijn collega’s Maarten Debruyne en Henk<br />
van Scherpenzeel adviseert Bert over bomen en<br />
hun groeiplaatsen. “Als we over bomen spreken,<br />
gaat het vaak over het zichtbare gedeelte, bovengronds.<br />
Toch is de ondergrondse groeiplaats net<br />
zo belangrijk.” Henk: “Geen goede pizza zonder<br />
goede bodem, geen gezonde boom zonder gezonde<br />
ondergrond. Een boom heeft voldoende ruimte<br />
nodig en een optimaal functionerend leefgebied.”<br />
Maarten vult aan: “Het beheren van bomen blijft<br />
vaak beperkt tot de aanplant en het nodige snoeiwerk.<br />
Aandacht voor de groeiplaats of onderhoud<br />
daarvan ontbreekt veelal.”<br />
Henk: “Na de Tweede Wereldoorlog zijn Nederlandse<br />
steden enorm gegroeid. In weilanden verrezen<br />
woonwijken. In opgespoten zand werd een<br />
kuil gegraven en tegen geplante bomen gezegd:<br />
Succes. Groeien maar! Dat gaat een poosje goed,<br />
maar in het sterk verdichte zand kunnen wortels<br />
niet groeien. Wij kunnen het boomleefgebied optimaliseren,<br />
zoals je dit in een bos aantreft.”<br />
Voedselweb<br />
Bert: “In een bos deugt het: blad valt van de bomen,<br />
blijft liggen en daaronder is het optimaal vertoeven<br />
voor wormen, bacteriën en schimmels. Dit noemen<br />
we het bodemvoedselweb. Een bosbodem is niet<br />
aangedrukt voor een vlak wegdek of sterk verdicht<br />
door dagelijks passerend verkeer. Wortels hebben<br />
voldoende ruimte nodig, als ook water en zuurstof.<br />
Alles in een juiste balans. Dat is in een stedelijk<br />
gebied een uitdaging. Zeker met een toenemende<br />
ondergrondse infrastructuur van kabels en leidingen<br />
in de grond.” ›<br />
Groeiplaatsonderzoek met behulp van specialistische<br />
apparatuur en onderzoek naar bodemzuurstof,<br />
bodemdichtheid en voedingswaarde.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
31
THEMA BOMEN<br />
Bomen leveren van tal van ecosysteemdiensten. Als tegenprestatie vragen bomen een goede en gezonde leefomgeving zoals de bodem.<br />
‘Wortels hebben<br />
genoeg ruimte nodig,<br />
als ook water en<br />
zuurstof. Alles in een<br />
juiste balans’<br />
Als de conditie van een boom verslechtert, zie je<br />
dat aan de afnemende bladbezetting, minder groot<br />
blad, fletsere bladkleur en afnemende scheutlengte<br />
van de eindtwijgen. Bert: “Een matige of slechte<br />
boom meteen weghalen? Dat kan, maar nog beter<br />
is zijn levensverwachting proberen te verlengen. Een<br />
stadsboom wordt gemiddeld dertig jaar oud, dus<br />
vijf tot tien jaar erbij is pure winst.” Maarten voegt<br />
toe: “Hoe ouder een boom, hoe beter hij zijn ecosysteemdiensten<br />
levert. Ook heeft een boom artistieke<br />
en emotionele waarde. We waren laatst getuige van<br />
een man in tranen, omdat de gekapte boom hem<br />
herinnerde aan de oorlog.”<br />
Oorzaak zoeken<br />
Bert: “Het verbeteren van een groeiplaats kan door<br />
grond te wisselen. Wij doen dat beperkt. Dit is kostbaar<br />
en gaat ten koste van veel CO 2<br />
-uitstoot. Wij<br />
kunnen het zonder grootschalig uitwisselen van<br />
grond en (te)veel uitstoot. Na bodemonderzoek met<br />
behulp van specialistische apparatuur is duidelijk<br />
wat de oorzaak is van een groeistagnatie. Bijvoorbeeld<br />
de storende bodemlagen, zuurstoftekort of<br />
onvoldoende voeding en vocht. Vervolgens stellen<br />
wij dan een voedingsmengsel samen van vaste stoffen<br />
en injecteren dit in de bodem. Het gehele herstel<br />
van een groeiplaats lukt niet altijd met één behandeling,<br />
herstel van de biologische balans kost tijd en<br />
in sommige gevallen is herhaling nodig.”<br />
Maarten: “Geef een boom ondergronds de ruimte<br />
en visualiseer zijn beschermde leefgebied: anderhalve<br />
meter rondom de kroon en denk bij het<br />
planten van bomen 30 tot 40 jaar vooruit, want<br />
dan is een boom pas jongvolwassen. De conditie<br />
van bomen kan over meerdere jaren geleidelijk aan<br />
afnemen, herstel kan daardoor soms jaren duren.<br />
Tijdig handelen is belangrijk.” ❚<br />
Team van boomspecialisten en adviseurs van Boomtotaalzorg.<br />
32 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Verbetering van Boom, Bodem en Voeding<br />
De cyclische stappenaanpak van Boomtotaalzorg<br />
Gezonde<br />
bodem<br />
Gezonde<br />
boom<br />
Optimaliseren van<br />
functie en het leveren<br />
van ecosysteemdiensten<br />
1<br />
Bomen zijn van grote meerwaarde voor de<br />
omgeving door het leveren van tal van ecosysteemdiensten.<br />
Als tegenprestatie vragen<br />
bomen om een goede en gezonde leefomgeving<br />
en optimale bodem.<br />
Een gezonde bodem, is de<br />
basis voor een gezonde boom.<br />
Hierdoor kan de boom optimaal<br />
groeien en functioneren en levert<br />
deze de ecosysteemdiensten.<br />
Een gezonde bodem maakt<br />
bomen weerbaarder tegen<br />
ziekten en plagen.<br />
Het bodemvoedselweb<br />
zorgt ervoor dat<br />
de boom voedingsstoffen<br />
goed kan<br />
opnemen via de<br />
wortels.<br />
7<br />
8<br />
Voedingstoffen<br />
opneembaar<br />
voor boomwortels<br />
Gezonde bodem<br />
Gezonde boom<br />
Het begint bij een<br />
gezonde bodem en<br />
optimale groeiplaats<br />
2<br />
Groeiplaatsonderzoek<br />
Een gezonde bodem betekent<br />
een gezonde boom. Voor onderhoud<br />
van groeiplaatsen is geen<br />
standaardoplossing, maar<br />
maatwerk noodzakelijk.<br />
3<br />
Door specifiek groeiplaatsonderzoek<br />
krijgen we een beeld<br />
van de bodemsamenstelling<br />
en kunnen<br />
wij tijdig groeiachterstanden<br />
signaleren.<br />
De geïnjecteerde voeding dient<br />
als voedingsbodem voor het<br />
bodemvoedselweb, een ondergrondse<br />
keten van tal van<br />
onmisbare organismen.<br />
Met onze Tree Life Unit optimaliseren wij doelgericht<br />
groeiplaatsen van bomen. Onder lage druk wordt pneumatisch<br />
een verbeterproduct geïnjecteerd, in zowel het horizontale als<br />
het verticale vlak. Dit product wordt op basis van bodemanalyse<br />
op maat samengesteld en bestaat uit vaste stoffen, zoals schimmelhumus,<br />
organische voeding of een structuurverbeteraar.<br />
Zo worden in één werkgang de bodemstructuur en voedingstoestand<br />
verbeterd en worden noodzakelijke bodemorganismen<br />
ingebracht. Ook wordt de doorwortelbaarheid vergroot en<br />
eventuele verdichting opgeheven.<br />
6<br />
Activeren<br />
bodemvoedselweb<br />
5<br />
Tree Life Unit:<br />
pneumatische injectie<br />
voeding en structuurverbeteraar<br />
Bodemanalyse:<br />
bodemzuurstof,<br />
bodemdichtheid en<br />
voedingstoestand<br />
4<br />
Voor de bodemanalyse meten<br />
wij het bodemzuurstofgehalte,<br />
de bodemdichtheid en de<br />
voedingstoestand (o.a. gehalte<br />
van organische stoffen, CEC, Ph,<br />
en nutriënten). Op basis hiervan<br />
stellen wij een gericht verbeterplan<br />
voor de locatie op.<br />
Meer informatie, advies of presentatie?<br />
Wilt u meer weten over onze verbeteraanpak of<br />
wilt u advies op maat voor uw situatie? Neem dan<br />
contact met ons op. Onze adviseurs vertellen u graag<br />
meer over onze werkwijze. Kom langs voor een<br />
advies gesprek of vraag een vrijblijvend groeiplaatsonderzoek<br />
of presentatie aan op uw locatie.<br />
BOOMTOTAALZORG<br />
Boomspecialisten<br />
T (030) 6<strong>01</strong> 18 80<br />
Lange Uitweg 27<br />
3998 WD Schalkwijk<br />
info@boomtotaalzorg.nl<br />
www.boomtotaalzorg.nl
THEMA BOMEN<br />
De aangeplante bomenallee van tulpenbomen.<br />
Gezonde groeiplaats door vakmanschap en innovatie<br />
HERINRICHTING PLEIN DE DEEL<br />
COMBINEERT GROEN MET FUNCTIONALITEIT<br />
Grote bomen maken steden leefbaarder. Maar om een boom tot volle wasdom te laten komen, is de groeiplaats essentieel. Hoe zorgen<br />
we voor een gezonde groeiplaats in verstedelijkte gebieden in tijden van klimaatverandering? We vragen het de boomspecialisten van<br />
Nationale Bomenbank.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Nationale Bomenbank<br />
Door klimaatverandering treden er heftige regenbuien<br />
op, terwijl we tegelijkertijd kampen met<br />
droge periodes. Vooral in stedelijke gebieden zien<br />
we in het voorjaar overstromingen en in de zomer<br />
bewoners die zuchten onder de hitte. Voor beide<br />
situaties is meer groen de oplossing. Meer groen<br />
koelt de omgeving af, geeft schaduw én zorgt voor<br />
een betere waterbalans. Tijd om ruimte te maken<br />
voor bomen, maar hoe creëer je groeiruimte in<br />
een verharde omgeving en genoeg water in droge<br />
periodes? Door water en groeiplaats met elkaar<br />
te combineren.<br />
Allure in Emmeloord<br />
Nationale Bomenbank is gespecialiseerd in het<br />
inrichten van verschillende groeiplaatsen en gebruikt<br />
hiervoor vakmanschap en innovatie. Bij de<br />
herinrichting van het plein De Deel te Emmeloord<br />
kon het bedrijf laten zien waartoe het in staat is.<br />
“Het bakstenenplein was geïnspireerd op het San<br />
Marcoplein in Venetië, maar had meer weg van<br />
een parkeerterrein”, vertelt algemeen directeur<br />
Dirk Doornenbal. “Gemeente Noordoostpolder<br />
wilde het leefbaarder maken en tegelijkertijd<br />
geschikt maken voor evenementen.” In het ontwerp<br />
van Strootman Landschapsarchitecten werd<br />
een indrukwekkende bomenallee opgenomen.<br />
34 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
Mens en boom<br />
De grote uitdaging lag in de twee tegengestelde<br />
wensen: meer bomen, maar ook ruimte<br />
voor evenementen. “De bomen hebben genoeg<br />
doorwortelbare ruimte nodig, met daarin een<br />
uitgebalanceerde water- en zuurstofhuishouding,<br />
organische stof, bodemleven en mineralenhuishoudingen.<br />
Het plein vereist bestrating, verdichting<br />
en afstroom van water.” Integraal denken<br />
leidde tot een combinatie van de Permavoid<br />
Sandwich Constructie en een natuurlijk irrigatiesysteem:<br />
het Permavoid Capillair Irrigatie Systeem<br />
(PCIS) van partner Tree Ground Solutions.<br />
Het PCIS kan maar liefst 398.850 liter opvangen<br />
onder de 46 bomen, dat door ingebouwde capillaire<br />
kolommen weer naar boven wordt getransporteerd.<br />
De ontstane schijngrondwaterspiegel<br />
wordt door het bomenzand opgenomen en lest<br />
de bomendorst.<br />
“Het is ook belangrijk dat dit water ‘schoon’ is”,<br />
vult Dirk aan. “Strooizout en straatvuil verstoren<br />
de mineralenhuishouding en het bodemleven<br />
in de groeiplaats.” Dit probleem wordt opgelost<br />
door een innovatief watermanagementsysteem<br />
dat ‘smart’ kolken combineert met een ‘ontvangstkolk’.<br />
Het systeem scheidt straatvuil en<br />
strooizout van het hemelwater en vormt een zelfreinigend<br />
watersysteem dat schoon hemelwater<br />
naar het PCIS leidt. De volwassen bomen zijn<br />
tevens voorzien van voedingsankering, snoei en<br />
voedingsgift en ontvangen nog drie jaar nazorg<br />
vanuit Nationale Bomenbank.<br />
Tijdens de werkzaamheden werden diverse lagen van de groeiplaat zichtbaar. V.l.n.r. de Permavoid Sandwich<br />
Constructie, de PCIS en het bomenzand.<br />
‘We wilden grote bomen planten,<br />
zodat de bladmassa zorgt voor meer<br />
schaduw en verdamping’<br />
Alles komt samen<br />
Dirk kijkt al uit naar de zomer als de bomen in<br />
bloei staan en flanerende voetgangers de allee<br />
opluisteren. “In dit project komt alles samen waar<br />
Nationale Bomenbank voor staat: een betere leefbaarheid<br />
en klimaatbestendigheid door bomen,<br />
zonder aan functie in te boeten. Ja, daar word ik<br />
heel blij van.” ❚<br />
Nationale Bomenbank nam de aanleg van de<br />
groeiplaats, het planten van de bomen en de<br />
nazorg voor haar rekening. “We wilden grote bomen<br />
planten, zodat de bladmassa meteen zorgt<br />
voor meer schaduw en verdamping.” Er werd een<br />
grootse allee van tulpenbomen aangeplant, met<br />
genoeg doorwortelbare ruimte om de komende<br />
vijftig jaren door te kunnen groeien.<br />
De PCIS van partner Tree Ground Solutions vormt een natuurlijk irrigatiesysteem.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
35
THEMA BOMEN<br />
Studenten maken plannen om meer bomen te planten<br />
BOMEN NEDERLAND STUDENTEN CHALLENGE<br />
OFFICIEEL VAN START GEGAAN<br />
Boomrooierij Weijtmans is in een eeuw tijd uitgegroeid tot de grootste boomrooi-organisatie van Nederland.<br />
Boomrooierij Weijtmans uit Udenhout bestaat 100 jaar. Een iconische leeftijd voor het familiebedrijf en dat moet gevierd worden. De coronacrisis<br />
zette een streep door een groot feest, maar eigenaar Kees Weijtmans vond een manier om te vieren én een bijdrage te leveren aan<br />
duurzaamheid en respect voor de natuur. Maak kennis met de Bomen Nederland Studenten Challenge.<br />
Tekst: Karien Goessens | Beeld: Boomrooierij Weijtmans<br />
In een eeuw tijd is Boomrooierij Weijtmans uitgegroeid<br />
tot de grootste boomrooi-organisatie van<br />
Nederland. Duurzaamheid staat bij hen hoog in<br />
het vaandel, zowel voor de natuur als voor de<br />
werknemers en de gemeenschap. Met de ambitie<br />
van de Nederlandse overheid om 100.000 hectare<br />
bos bij te planten, zag Kees kans om hier een<br />
steentje aan bij te dragen. “De Nederlandse overheid<br />
streeft naar 10% meer en gezonder bos in<br />
2030. Een ambitieuze doelstelling ter ondersteuning<br />
van het behalen van de klimaatdoelstellingen.<br />
Maar hoe gaan we dat realiseren? Ons land<br />
heeft een te hoge CO 2<br />
uitstoot en veel boeren worden<br />
uitgekocht. Er is dus grond en er is ook geld<br />
beschikbaar. Maar er is behoefte aan aanpakkers<br />
die de plannen integraal gaan uitvoeren.”<br />
Studenten zijn de toekomst<br />
Kees greep het 100-jarig jubileum van het bedrijf<br />
aan om de blik op de toekomst te richten en woorden<br />
om te zetten naar daden. “Studenten zijn de<br />
beleidsmakers en uitvoerders van de toekomst.<br />
Zij kunnen nu bepalen hoe die eruit gaat zien.<br />
Met de Bomen Nederland Studenten Challenge<br />
vragen we vakgerelateerde hbo-studenten om<br />
concrete plannen uit te werken, om zo de ambitie<br />
‘meer bomen in de grond’ waar te maken.” De<br />
studenten staan voor een mooie uitdaging, want<br />
Indrukwekkend schouwspel voor het pand van Boomrooierij Weijtmans in Udenhout.<br />
36 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
V.l.n.r.: Kees Weijtmans, Ralf van Humbeeck, Maarten Willemen, BNSC-coördinator Kees Mudde en Erwin van Herwijnen.<br />
hoe zorg je voor meer bomen in een al overvol<br />
Nederland? “Het is de bedoeling dat de studenten<br />
echt out-of-the-box denken en met creatieve oplossingen<br />
komen”, vertelt Kees. “Dat kunnen ze niet<br />
alleen en wij stellen dan ook onze kennis en ons<br />
uitgebreide netwerk beschikbaar om de plannen<br />
te helpen realiseren. Uiteindelijk gaat het erom<br />
dat de wortels de grond in gaan.”<br />
‘Studenten zijn beleidsmakers en<br />
uitvoerders van toekomst en bepalen<br />
mede hoe die eruit ziet’<br />
Start<br />
In januari werd de aftrap gegeven en inmiddels<br />
hebben zich al meerdere groepen aangemeld van<br />
vier verschillende hogescholen. Deze teams dragen<br />
veelbelovende namen als ‘De Klimaatjes’ en<br />
‘The Tree Musketiers’ en gaan samen de strijd aan.<br />
Tijdens een event medio juni krijgen de studenten<br />
de kans om hun plannen te presenteren voor belanghebbenden<br />
en een vakjury. Uit de deelnemers<br />
worden dan drie ideeën geselecteerd, waarna een<br />
debat volgt over de uitvoerbaarheid van de plannen<br />
en uiteindelijk zal er een winnaar worden<br />
uitgeroepen. Of het een live-event kan worden of<br />
toch nog een virtuele versie is nog even afwachten,<br />
maar Kees kijkt er in ieder geval al naar uit.<br />
“Ik ben heel benieuwd welke plannen de studenten<br />
aandragen. Als hoofdprijs is er €4000,- te<br />
winnen, maar het doel is toch vooral om creatieve<br />
en maakbare plannen te realiseren die daadwerkelijk<br />
leiden tot meer boomaanplant. En voor de<br />
studenten is het niet alleen een kans om ervaring<br />
en waardevolle contacten op te doen, het is vooral<br />
ook erg leuk.”<br />
Benieuwd naar de challenge? Meer informatie<br />
over de Bomen Nederland Studenten Challenge<br />
<strong>2021</strong> is te vinden op www.bomennederland.nl ❚<br />
Kees Weijtmans (l) overhandigt als symbolische start van de challenge de ‘Bomen-spade’ aan juryvoorzitter<br />
Maarten Willemen.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
37
THEMA BOMEN<br />
Meer diversiteit leidt tot stabiliteit<br />
BOOMAANTASTING VOORKOMEN?<br />
De tijd dat een zwamaantasting direct aanleiding was tot het kappen van een statige eik is gelukkig voorbij. Veel boombeheerders weten dat<br />
oudere bomen het waard zijn om te behouden. Maar wanneer kan een boom nog gered worden? En vooral: hoe houden we bomen gezond?<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld: Van Voorthuizen Boom & Groenverzorging<br />
Stamrot als gevolg van zwammen of schimmels.<br />
Gijsbert-Jan van Voorthuizen (ETT/ETW-er)<br />
heeft als eigenaar van Van Voorthuizen Boom<br />
& Groenverzorging B.V. in Lienden meer dan<br />
20 jaar ervaring in boombeheer. Hij pleit voor<br />
maatwerk bij boomaantasting. “Dat begint al bij<br />
de boomsoort. Pioniersoorten zoals de berk en<br />
de populier groeien snel en sterven jong. Vaak<br />
zijn ze wel ‘op’ na 60 jaar. Een eik of een linde<br />
daarentegen, daar kun je nog vele jaren plezier<br />
van hebben, ook bij aantasting. Het is dan wel<br />
belangrijk dat de boom nog vitaal is en geen gevaar<br />
voor de omgeving oplevert.”<br />
Vitaliteit tegenover conditie<br />
De vitaliteit en conditie van een boom zijn vaak<br />
vast te stellen met een geoefend oog. Zo kan<br />
een beuk na een lange droge zomer last hebben<br />
van droogtestress, met verminderde en vroegtijdige<br />
bladval tot gevolg. Of wortels worden<br />
deels aangetast door graafwerkzaamheden,<br />
waardoor kroonreductie optreedt. “Tekenen van<br />
een beschadigde conditie,” vertelt Gijsbert-Jan.<br />
“Maar conditie is een momentopname en een<br />
vitale boom kan zichzelf als het ware ‘reorganiseren’.<br />
Hierbij spelen houtrotschimmels een<br />
‘Een ziekte wil genoeg te eten<br />
hebben en verspreidt zich sneller<br />
bij eenzijdige beplanting’<br />
Een beuk kan wel 400 jaar oud en 40 meter hoog<br />
worden. Daarom loont het bij deze boomsoort om bij<br />
aantasting nader onderzoek te doen.<br />
38 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOMEN THEMA<br />
cruciale rol. Een boom die jong hout aanmaakt<br />
in de vorm van compensatieweefsel zoals waterlot<br />
is nog vitaal en wellicht het redden waard.”<br />
Naast de beoordeling van de boom zelf is de bodemconditie<br />
bepalend. Gijsbert-Jan benadrukt<br />
dat het voorkomen van degradatie belangrijker<br />
is dan het optimaliseren van de bodemkwaliteit.<br />
“Een gezonde bodem met voldoende doorwortelbare<br />
ruimte, organisch materiaal en een<br />
rijk bodemleven is het fundament.”<br />
Die diversiteit kan bereikt worden door zuidelijke<br />
soorten te importeren, hoewel Gijsbert-Jan meer<br />
voelt voor een herwaardering van zeldzame inheemse<br />
soorten als de wilde appel en de zwarte populier.<br />
“Ondanks de gemiddelde temperatuurstijging hebben<br />
we nog stevige nachtvorst laat in het voorjaar.<br />
Inheemse soorten doen het dan beter. Maar zeker is<br />
dat ziekte- en plaagbestrijding, een hoge biodiversiteitswaarde<br />
en een veerkrachtig bomenbestand<br />
enkel bereikt worden door meer diversiteit.” ❚<br />
Diverse aanplanting<br />
De grootste troef in het bestrijden van aantastingen<br />
en ziekten ligt in meer diversiteit. “Een<br />
ziekte wil genoeg te eten hebben en verspreidt<br />
zich sneller bij eenzijdige beplanting. In sommige<br />
steden bestaat 30 procent van de beplanting<br />
uit één soort. Natuurlijk hebben ook<br />
klimaatverandering en vervuiling een effect.<br />
We weten niet welke ziekten en plagen en er<br />
in de toekomst komen, maar zeker is dat biodiversiteit<br />
en genetische variatie in aanplant de<br />
antwoorden zijn. Meer biodiversiteit voorkomt<br />
kaalslag, vermindert infectiedruk en verkleint<br />
uitval van bomenpopulaties.”<br />
Gijsbert-Jan van Voorthuizen heeft als ETT/ETW-er al meer dan 20 jaar ervaring in boombeheer.<br />
Van Voorthuizen is al sinds 1999 actief op de vakgebieden Boom- & Groenverzorging.<br />
Het bedrijf is gevestigd in Lienden. Ons bedrijf beschikt over enthousiast, gecertificeerde<br />
vakmensen met een goede opleiding en werkervaring. Dit geeft garantie voor veilig,<br />
efficient en vakkundig werk door specialisten.<br />
Gespecialiseerd in:<br />
- Bomen verwijderen<br />
- Leveren van bomen en Planten<br />
- Tuinaanleg<br />
- Snoeien van bomen<br />
- Boomtechnisch onderzoerk (NTO)<br />
- Tuinonderhoud<br />
- (ver)planten van bomen<br />
- Boomveiligheidscontroles (VTA)<br />
- Verhuur<br />
Zandkuilweg 2a | 4033 AL Lienden | 0344 - 60 15 56 | info@vanvoorthuizenbomen.nl<br />
www.vanvoorthuizenbomen.nl<br />
Naamloos-1 1 09-02-<strong>2021</strong> 12:23<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
39
Samenwerking De Groene Stad en Ruyteninstituut<br />
“De nieuwe IBR Vergroen<br />
Methodiek verbetert groen”<br />
Er gaat iets goed fout in de planning van leefomgevingsprojecten en dat zet ons aan het denken, aldus Marwin Dekkers. Hij is als ouddirecteur<br />
van Boomkwekerij M. van den Oever in Haaren de kartrekker van de nieuwe Integrale Beplantingsmethode Ruyten (IBR) Vergroen<br />
Methodiek.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld IBR<br />
Dekkers licht toe: “Uit onderzoek blijkt dat de<br />
kwaliteit van een omgeving voor 72 procent wordt<br />
bepaald door het aanwezige groen. Dat is enorm.<br />
Terwijl bij een ontwikkeling van een nieuwbouwwijk,<br />
plein of park maar nauwelijks één of twee<br />
procent aan groen is besteed, of overblijft. Dan<br />
gaat er toch iets goed mis. Om die reden is de<br />
IBR Vergroen Methodiek in het leven geroepen.<br />
Hiermee is het mogelijk om binnen beleidskaders,<br />
omgevingsopdrachten en gebruikerswensen de<br />
meest optimale groene en duurzame omgeving te<br />
creëren. En het leuke is dat we hiermee op alle<br />
niveaus, van beleid tot en met de eindgebruiker,<br />
inzichtelijk maken wat het effect is. Alles aan de<br />
hand van de IBR-Score getoetst met de 5x5 omgevingsopgaven.”<br />
De methodiek is gebaseerd op wetenschappelijk<br />
onderzoek verricht in samenwerking met<br />
het Ruyteninstituut in Heelsum. “Onderzoeker<br />
drs. Frits Ruyten stelde vast op basis van<br />
groeicurven naar groen dat het toevoegen van<br />
volwassen bomen, struiken en onderbeplanting<br />
een aantal belangrijke voordelen oplevert.<br />
Belangrijk is wel: de juiste soort en op de juiste<br />
afstand. Bladeren en naalden van bomen, struiken<br />
en kruiden bieden namelijk directe schaduwwerking<br />
bij hittestress. Zij zijn daarmee een<br />
buffer voor overtollig hemelwater en nemen<br />
nadelige luchtdeeltjes op zoals stikstofdioxide,<br />
Groene beleving is essentieel in pretpark Plopsaland De Panne.<br />
40<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Plaatsing van groot formaat bomen langs een N-weg.<br />
‘Groen vormt een<br />
buffer voor overtollig<br />
hemelwater en<br />
neemt ook nadelige<br />
luchtdeeltjes op’<br />
fijnstof, ozongas en CO 2<br />
. Zij vermeerderen ook<br />
de biodiversiteit en vergroten de groenbeleving.”<br />
Bovendien dalen hiermee de onderhoudskosten<br />
zo sterk, dat investeren in groen aantrekkelijker<br />
wordt. Het Ruyteninstituut bewaakt en ontwikkelt<br />
deze IBR-aanpak en certificeert de IBR-toepassing.<br />
“Om met de methodiek een verbetering van het<br />
leefmilieu te realiseren staat een hoofdonderzoeksvraag<br />
centraal: hoe kunnen we ons leefmilieu<br />
zo toekomstbestendig mogelijk vergroenen en<br />
de integrale omgevingsopgaven vertalen naar een<br />
praktisch plan voor aanleg en beheer?”<br />
Integrale omgevingsopgaven<br />
Dekkers vervolgt: “Dat is gemakkelijker gezegd<br />
dan gedaan, zeker nu het ene na het andere urgente<br />
thema opduikt binnen gemeentelijke beleidskaders.<br />
Daarom zijn er binnen de methodiek<br />
vijf groenpilaren of groene omgevingsopgaven<br />
benoemd met daarin weer vijf subthema’s die het<br />
belang van groene omgevingen aanstippen, de<br />
5x5 methodiek.”<br />
1. Klimaat<br />
Groen maakt een omgeving klimaatbestendig<br />
door onder andere hittestressreductie, wateropvang<br />
en droogte-tolerante planten.<br />
2. Economie<br />
Groenere omgevingen zijn door gebruikers hoger<br />
gewaardeerd en daarmee stijgt de vastgoedwaarde.<br />
Het verblijf van de gebruiker is langer en de<br />
economische besteding stijgt.<br />
3. Welzijn<br />
Groen haalt zowel ouderen als jongeren naar buiten:<br />
het stimuleert beweging, spelen en sociale<br />
ontmoeting. Dat heeft een positief effect op de<br />
gezondheid.<br />
4. Biodiversiteit<br />
Groen verhoogt de omgevingsbeleving, creëert<br />
voedsel en veiligheid voor mens en dier. Het trekt<br />
meer bijen, insecten en vogels aan en zorgt voor<br />
minder uitdrogen van de bodem.<br />
5. Toekomstbestendigheid<br />
Groen dat nu wordt aangeplant moet voor minimaal<br />
twee tot drie generaties blijven staan om<br />
optimaal bij te dragen. Duurzamer en circulair<br />
ontwerpen is belangrijk.<br />
IBR-score voor groenprojecten<br />
“Praktisch alle groenprojecten kunnen een IBRscore<br />
krijgen", weet Dekkers. “Zo krijgen beleidsmakers<br />
en beheerders inzicht in hoe een project<br />
op groen scoort en waar verbetering is gewenst.<br />
Ook een nieuwbouwinrichting leent zich al vanaf<br />
de tekentafel voor een groenontwerp met de gewenste<br />
IBR-score. Het Ruyteninstituut certificeert<br />
IBR-projecten die net of langer geleden zijn aangelegd,<br />
onafhankelijk op aanleg of beheer. Zo<br />
wordt 100 procent kwaliteit richting de opdrachtgever<br />
geborgd."<br />
Vergroen Praktijk basiscursus<br />
De IBR Vergroen Praktijk Basiscursus vindt<br />
plaats op 28 en 29 april <strong>2021</strong> in Wageningen.<br />
Gericht op landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen,<br />
ontwikkelaars en groenexperts. Na<br />
de cursus kunnen ze de IBR 5x5 Scan methodiek<br />
toepassen en worden, bij goed doorlopen,<br />
gecertificeerd als aspirant-IBR Expert.<br />
Voor meer informatie: www.degroenestad.nl<br />
of www.ibr-experts.com. Aanmelden kan via<br />
het Ruyteninstituut. ❚<br />
Groene inrichting van schoolpleinen is een must voor welzijn.<br />
Groen is ook belangrijk voor economie en klimaat<br />
op pleinen.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
41
Boom- en groenvoorziening Den Boer Groenprojecten<br />
WERKEN NAAR EIGEN VISIE:<br />
ALLES UIT DE STAD KOMT ER OOK WEER IN<br />
Nadat hij eind jaren ’70 de opleiding Middelbare Tuinbouwschool succesvol afrondde, begon Jan den Boer met een baan bij de gemeente<br />
Rotterdam. Na tien jaar voelde hij zijn ondernemersdrift toenemen, maar besloot eerst nog in loondienst te werken bij twee bedrijven. In 1996<br />
ging het roer om en begon Den Boer zelfstandig.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Den Boer Groenprojecten<br />
Het bleek de start van een succesvolle onderneming<br />
in de groenvoorziening in Krimpen aan den<br />
IJssel. Den Boer: “Ik begon vanuit huis en had me<br />
voorgenomen om elk jaar met één medewerker in<br />
dienst te groeien. Toen ik na acht jaar ook daadwerkelijk<br />
acht mensen op de loonlijst had staan,<br />
besefte ik dat ik op een omslagpunt stond wilde<br />
ik ook grotere overheidsprojecten aannemen.<br />
In 2004 kwam ik contact met het bedrijf Kruijswijk<br />
CTO uit Krimpenerwaard, gespecialiseerd in<br />
boomverzorging en met eveneens acht werknemers<br />
in dienst. In 2005 was de samenwerking een<br />
feit; een bedrijf in boom- en groenvoorziening. De<br />
groei zette door en in 2007 namen we Speelwacht<br />
Nederland over. Zij inspecteerden speeltoestellen.<br />
Een verrijking: een totaalpakket van bomen, groen<br />
en spelen.”<br />
De samenvoeging heeft het bedrijf geen windeieren<br />
gelegd. “Bij grote opdrachtgevers, waaronder<br />
de gemeenten Rotterdam en Krimpen aan<br />
de IJssel, mochten we aan de slag: van het totale<br />
groenonderhoud, waaronder van scholen en bejaardentehuizen,<br />
tot het rooien van grote bospercelen.<br />
Vandaag de dag komt 95% van ons werk<br />
van de overheid.”<br />
Den Boer (61) beleeft hierbij nog steeds enerverende<br />
momenten. “Bij een nieuwe aanbesteding<br />
blijft het spannend of we het werk winnen. Ik<br />
Na het aanbrengen van grote oppervlakten<br />
graszoden deze gelijk nat maken in verband met<br />
uitdrogen.<br />
42<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Knippen van de haag op een van de begraafplaatsen in de gemeente Rotterdam.<br />
‘Bij een aanbesteding in Rotterdam<br />
beschreven we het best gewaardeerde plan’<br />
voel daarbij niet alleen het belang van ons bedrijf,<br />
maar ook de verantwoordelijkheid voor<br />
mijn medewerkers en hun gezinnen. We hebben<br />
inmiddels 55 mensen in dienst en in de zomermaanden<br />
vullen we dat met uitzendkrachten en<br />
zzp’ers aan tot 100.”<br />
Circulariteit en duurzaamheid<br />
“Soepel inspelen op de vraag van opdrachtgevers,<br />
het aanpassen van de planning door weersinvloeden<br />
of het schuiven van medewerkers als gevolg<br />
van de coronapandemie, we lossen het zoveel mogelijk<br />
eerst zelf op. Ook het maandelijks bijscholen<br />
en op de hoogte houden van onze medewerkers<br />
over bomen, struiken, flora en fauna zit in het takenpakket.<br />
We hebben samen een flexibel bedrijf<br />
opgebouwd, dat ontzorgt en vakmanschap levert.<br />
Mijn rol is het verwerven van opdrachten, zoals<br />
inschrijven op nieuw werk en het opbouwen en<br />
onderhouden van ons netwerk.”<br />
We schreven over onze visie als het gaat om het<br />
gebruik van elektrische voertuigen of het verwaarden<br />
van reststromen. Hoe wij zorgen dat gekapt<br />
hout een nieuwe functie krijgt, zoals een tafel<br />
of parkbank. Hoe wij regelen dat boomsnippers,<br />
bladeren van bomen en schoffelvuil als compost<br />
wordt teruggegeven aan Rotterdam. Geheel volgens<br />
onze eigen visie: alles uit de stad komt ook<br />
weer in de stad.” ❚<br />
Onkruidbestrijding op verharding door middel van heet water.<br />
In de ontwikkeling van bomen en groenvoorziening<br />
is volgens Den Boer de afgelopen 25 jaar<br />
veel veranderd. “We zijn heus niet de grootste<br />
speler, maar bij de aanbesteding van het bomenperceel<br />
in de gemeente Rotterdam beschreven<br />
we wel het best gewaardeerde plan, waarin duurzaamheid<br />
en circulariteit de boventoon voerden.<br />
Alle moderne en duurzame elektrische vervoersmiddelen en machines van De<br />
Boer Groenprojecten samengebracht.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
43
NiCG, specialist in gezamenlijke inkoop<br />
MET INKOOPVOLUME OMZET EN MARGE VERBETEREN<br />
Scherpe inkoopprijzen en schaalvergroting. Dat zijn de belangrijkste voordelen om met inkoopvolume de omzet en marge op langere termijn<br />
te verbeteren, voor deelnemers én leveranciers. Het is in een notendop de toegevoegde waarde van de Nederlandse Inkoopcombinatie Groen<br />
(NiCG), aldus directeur en mede-eigenaar Robert Priem.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld NiCG<br />
Deelnemer Boogaart Almere, onderdeel van De Eijk Groep, heeft onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd in Muziekwijk Almere.<br />
De werkzaamheden van NiCG zijn twee jaar geleden<br />
gestart vanuit kennis en ervaring opgedaan<br />
in de wegenbouw. Priem: “In 2002 zijn we gestart<br />
met de Nederlandse Inkoopcombinatie Wegenbouw<br />
(NiCW), met als doel om middelgrote<br />
aannemersbedrijven samen te voegen op het<br />
gebied van inkoop. Hierbij maken wij voor hen<br />
raamcontracten op basis van het gezamenlijke<br />
inkoopvolume. Het zorgt voor scherpe prijzen<br />
en voorwaarden, vaste contracten en een breed<br />
scala aan producten voor de deelnemers. Leveranciers<br />
hebben onder andere het voordeel dat<br />
ze schaalvergroting realiseren. Onze werkwijze is<br />
dat we elke productgroep bij een beperkt aantal<br />
leveranciers onderbrengen. Inmiddels doen<br />
we dat al jaren, naast de wegenbouw, succesvol<br />
voor bouwbedrijven met de labels NiCB en DPS<br />
Bouw en voor de installatietechniek met NiCI.<br />
En sinds 2<strong>01</strong>9 dus ook voor de groenvoorzieners<br />
en hoveniersbedrijven in Nederland: van beplanting<br />
tot sierbestrating en van mobiele telefonie<br />
tot het inhuren van machines. We bieden tevens<br />
contracten voor groeiplaatsinrichting, graszaden<br />
en verkeersvoorzieningen.”<br />
Drijfveer<br />
NiCG is inmiddels uitgegroeid tot een autoriteit<br />
op het gebied van inkoop en advies, weet Priem.<br />
“Onze drijfveer? Zorgen dat kleinere spelers net<br />
zoveel in de melk te brokkelen hebben als de<br />
grote jongens. Daarom richten we ons op middelgrote<br />
groenondernemingen, waarbij inkoopvolume<br />
een belangrijke rol speelt. Denk bijvoorbeeld<br />
aan bedrijven gespecialiseerd in de aanleg<br />
van luxe tuinen of het onderhoud van openbare<br />
ruimten. Het is belangrijk dat elke deelnemer<br />
onze werkwijze omarmt, wat kan betekenen dat<br />
44 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Deelnemer Brauer Groen heeft de groenvoorziening mogen verzorgen voor een groot project in Kessel.<br />
hij misschien afscheid moet nemen van zijn huidige<br />
leverancier. Daarom gaan wij met iedere potentiële<br />
kandidaat in gesprek. We bespreken de<br />
wensen, welke materialen hij inkoopt, bij welke<br />
leveranciers en weten we waarom hij voor een<br />
bepaald type machine, product of dienst kiest.<br />
Deze uitkomsten verzamelen wij en polsen, indien<br />
nodig, de behoeften bij andere deelnemers<br />
en wellicht creëren we dan nog meer inkoopbehoefte.<br />
Mocht dat zo zijn dan gaan we daarover<br />
met onze leveranciers weer in gesprek. We hebben<br />
elkaar nodig.”<br />
Om het overzicht te houden maken de deelnemers<br />
gebruik van een online platform van NiCG.<br />
Hiernaast bestelt en betaalt de deelnemer rechtstreeks<br />
bij de leverancier, maar de factuur verloopt<br />
via NiCG. “Zo krijgen we een reëel beeld van het<br />
afnamepatroon en de ontwikkelingen in de markt.<br />
De deelnemers betalen ons overigens helemaal<br />
niets. Het zijn de leveranciers die ons een commissie<br />
geven. Hierdoor kunnen wij op een interessante<br />
manier de inkoopactiviteiten blijven faciliteren<br />
waar een groenondernemer niet of nauwelijks<br />
aan toekomt.<br />
Kennisdagen<br />
Regelmatig organiseert NiCG ook kennisdagen.<br />
Priem: “Het zijn netwerkbijeenkomsten waar onze<br />
deelnemers elkaar ontmoeten en wij inzichten<br />
presenteren over onderwerpen als nieuwe calculatiesystemen,<br />
noviteiten in de branche of waar<br />
we samen sparren over alledaagse uitdagingen.”<br />
NiCG is onderdeel van DPS Groep, een organisatie<br />
bestaande uit bijna dertig medewerkers met<br />
verschillende achtergronden, zoals inkoop- en<br />
vaktechnisch specialisten. “De leveranciers en<br />
onze deelnemers hebben elkaar nodig, waarbij<br />
het belangrijk is dat onze deelnemers in hun<br />
eigen werkgebied een voordeel hebben ten opzichte<br />
van collega-bedrijven”, besluit Priem. ❚<br />
Deelnemer GKB Groep heeft de herinrichting van de buitenruimte van locatie De Swaef (Wartburg College) te<br />
Rotterdam verzorgd, waardoor leerlingen zijn uitgenodigd meer naar buiten te gaan.<br />
Directeur Robert Priem (l) en<br />
Relatiemanager Remi Winkels.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
45
Doordachte ontwikkeling<br />
in houtversnipperaars<br />
BENUT GROENAFVAL<br />
OP ELK TERREIN<br />
46<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Afval bestaat niet. In het streven naar een duurzame en circulaire maatschappij wordt het credo vaak aangehaald, maar nergens is het meer<br />
van belang dan in het groenbeheer. Met een breed gamma aan houtversnipperaars en een nieuw, accu gedreven onderstel stelt De Wild B.V.<br />
de groenprofessional in staat om het beste uit zijn groenafval te halen.<br />
Tekst Elise Noyez, Karien Goessens | Beeld De Wild B.V.<br />
Familie De Wild legt zich al vier generaties lang<br />
toe op de distributie van gereedschappen en machines.<br />
Wat kort na de Tweede Wereldoorlog nog<br />
een nationale onderneming was, is vandaag een<br />
mondiale speler, met een wereldwijd distributienetwerk<br />
en een dochteronderneming in België.<br />
Naast distributeur is het familiebedrijf sinds<br />
1995 ook fabrikant. Op de R&D afdeling in<br />
Roosendaal ontwikkelt, vernieuwt en test De<br />
Wild een ruim assortiment aan houtversnipperaars,<br />
dat onder de merknaam GTM Professional<br />
op de markt gebracht wordt. Een doordachte<br />
beslissing om te specialiseren en zo kwaliteit<br />
te garanderen. Ook de bouw van een eigen<br />
moderne productiefaciliteit in China in 2009,<br />
waar Nederlandse ingenieurs de controle over<br />
het proces bewaren, past in het streven naar het<br />
allerbeste product.<br />
‘Het accu gedreven onderstel maakt de<br />
machine makkelijk verplaatsbaar’<br />
Duurzame cirkel<br />
Het gamma houtversnipperaars omvat twaalf<br />
compacte modellen, geschikt voor takdiameters<br />
tot 5, 8, 10 of 12 centimeter. Daarnaast beschikt<br />
de fabrikant over twee compomodellen die dankzij<br />
de extra uitvoer onderaan de machine geschikt<br />
zijn voor zowel het versnipperen van takken als het<br />
verwerken van zacht organisch materiaal. Groenafval<br />
hoeft niet meer afgevoerd te worden, maar kan<br />
ter plekke versnipperd worden voor een versneld<br />
composteerproces. Wisselen tussen beide systemen<br />
is zeer eenvoudig, waarna de houtsnippers<br />
en het versnipperd organisch materiaal gebruikt<br />
worden als bodembedekker of zelfs bodemverbeteraar.<br />
Alle houtsnipperaars zijn uitgerust met<br />
een zeer efficiënt rotor versnippersysteem en een<br />
extra brede invoer voor een hoge werksnelheid.<br />
Wheel driven: voor elk terrein en elke klus<br />
Maar De Wild BV staat niet stil en blijft zich<br />
ontwikkelen. Want hoewel de compacte houtsnipperaars<br />
op wielen makkelijk door smalle<br />
tuinhekjes passen, komt het bedrijf met een<br />
waardevolle toevoeging: wheel driven houtsnipperaars.<br />
Het accu gedreven onderstel<br />
maakt de houtversnipperaar bijzonder geschikt<br />
voor bijvoorbeeld hoveniers en boomverzorgers<br />
die de machine veel moeten verplaatsen.<br />
Het apparaat wordt geleverd in twee varianten.<br />
De GTS1300WD voor takdiameters tot 10<br />
cm en de GTS1800WD voor takken tot 12 cm.<br />
Het onderstel komt in beweging met een druk<br />
op de knop en dankzij het ingebouwde remsysteem<br />
is de veiligheid gewaarborgd, ook op<br />
heuvelachtig terrein. ❚<br />
Het gamma houtversnipperaars omvat twaalf compacte modellen, geschikt voor<br />
takdiameters tot 5, 8, 10 of 12 centimeter.<br />
Een extra brede invoer garandeert een hoge werksnelheid.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
47
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
De 30cc kan zowel uitsturend als terugsturend zagen<br />
NIEUWE HYDRAULISCHE ZAAGKAST<br />
MET UNIEKE EIGENSCHAPPEN<br />
De 30cc – hier gekoppeld aan een 822H-2000A grijper – is dusdanig sterk, dat de zaagkast geschikt is voor machinedragers van 16 tot 30 ton.<br />
48 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
Anderhalf jaar geleden lanceerde Groeneveldt Grijpers BV de innovatie<br />
zaagkast 30cc. Het dubbele zaagprincipe zorgt voor meer gemak<br />
en veiligheid. Een mooie aanwinst voor de Nederlandse bosbouw.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Groeneveldt Grijpers<br />
Groeneveldt Grijpers uit Groot-Ammers heeft zich gespecialiseerd in het ontwerp<br />
en de productie van hydraulische grijpers en uitrustingsstukken voor<br />
bosbouw, infra en overslag. Grote kans dat u hun producten in actie heeft gezien<br />
tijdens bijvoorbeeld baggerwerkzaamheden of grote infrastructurele projecten.<br />
Ook in de bosbouw worden hun producten graag gebruikt en moeten<br />
hierbij voldoen aan strenge eisen. Om die kwaliteit te waarborgen houdt het<br />
bedrijf zowel de ontwikkeling als de productie en de verkoop in eigen huis.<br />
Engineer Thijs Sterk vertelt over de bijzondere nieuwe zaagkast, ontstaan uit<br />
een groeiende behoefte vanuit het veld.<br />
De nieuwe zaagkast van Groeneveldt Grijpers gekoppeld aan een Rond Klem<br />
822R.<br />
Grotere bomen<br />
“We bouwden al drie typen zaagkasten die heel geschikt zijn voor het vellen<br />
van bomen en het plegen van onderhoud, maar merkten dat deze voor het<br />
grovere werk niet meer toereikend waren. Grotere bomen vragen om meer<br />
capaciteit en met een inhoud van 30 cc is dit nieuwe type geschikt voor machines<br />
van 16 tot 30 ton. De zaagkast is voorzien van een 114 cm blad met<br />
een grovere ¾" ketting, zodat ook grote stammen snel, veilig en nauwkeurig<br />
kunnen worden doorgezaagd. De ketting slijt minder snel, wat gunstig is voor<br />
het onderhoud. Het is een mooie aanvulling die snel wint aan populariteit.”<br />
‘Grote stammen kunnen zo snel,<br />
veilig en nauwkeurig worden<br />
doorgezaagd’<br />
Uniek in zijn soort<br />
Alle zaagkasten van Groeneveldt Grijpers zijn hydraulisch aangedreven en<br />
werken op één dubbelwerkende hydraulische functie. Het nieuwe type heeft<br />
echter nog een unieke eigenschap: het kan zowel uitsturend als terugsturend<br />
zagen. Dit maakt het proces makkelijker én veiliger, aldus Thijs. “Bij het gebruikelijke<br />
uitsturend zagen zit het blad in de behuizing van de zaagkast.<br />
Dan kan je alleen door de boom heen zagen, waarna het blad automatisch<br />
weer terug gaat. Als de boom is doorgezaagd moet het blad dan weer door<br />
de zaagsnede heen, dat geeft een kleine kans op klemmen. Dit type zaagkast<br />
kan het blad eerst uitsturen en dan de stam pas doorzagen. Het zaagblad<br />
gaat vervolgens direct terug in de zaagkast, waardoor het blad niet klemt<br />
en veilig opgeborgen wordt. De stam kan dan direct opgepakt en verplaatst<br />
worden. Met de nieuwe zaagkast kunnen bomen tot wel 90 cm doorsnee<br />
terugsturend en uitsturend doorgezaagd worden.”<br />
Slim ontwerp<br />
Inmiddels zijn al flink wat klanten overstag gegaan en hebben hun oude<br />
zaagkasten ingeruild ten gunste van het nieuwe type. Niet in de laatste<br />
plaats omdat de zaagkast gemakkelijk is te monteren en te demonteren door<br />
middel van twee bouten. Door het slimme ontwerp kan de 30cc aan alle<br />
bestaande bomengrijpers gekoppeld worden. Wellicht is de zaagkast ook een<br />
aanwinst voor andere landen met meer bosbouw. “Wie weet”, lacht Thijs.<br />
“Naar mijn weten is dit systeem uniek in zijn soort en vooralsnog alleen verkrijgbaar<br />
in Nederland.” ❚<br />
Uniek aan de 30cc is naast een grovere ¾" ketting vooral het feit dat dit type<br />
zowel uitsturend als terugsturend kan zagen.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
49
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
Scheman Machines is verdeler van JAK<br />
Bomen vakkundig rooien<br />
met een degelijke knipschaar<br />
Met vakkundige precisie kort aan de grond afknippen en dat tegen uiterst lage onderhoudskosten. Het zijn volgens Jeffery Manders van<br />
Scheman Machines bv in Wernhout de twee belangrijkste voordelen van de JAK boomknipschaar.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Scheman Machines<br />
Samen met zijn kameraad en tevens compagnon<br />
Thieu Scheepens uit Middelbeers runt Jeffery de<br />
twee Noord-Brabantse vestigingen. “Wij importeren<br />
en leveren onder andere knikladers, minigravers<br />
en gereedschappen van verschillende merken,<br />
zoals JAK en Avant. Onze boomknipschaar<br />
JAK komt rechtstreeks van de fabriek in Finland.”<br />
360 graden draaien<br />
De JAK boomknipschaar is volgens Jeffery in opmars.<br />
“Hij heeft de beste componenten, een gegarandeerd<br />
lange levensduur en is verkrijgbaar in<br />
diverse uitvoeringen. Het grootste voordeel zijn de<br />
lage onderhoudskosten. Doordat je knipt en niet<br />
zaagt heb je geen last van zand en vuil, dat bij<br />
zagen voor een snellere slijtage van de ketting kan<br />
zorgen. Als de knipper een boom vastgrijpt, dan<br />
begint hij gelijk te knippen: hij drukt met de klem<br />
de boom in het mes, dat aan de grijper vastzit.<br />
Met de optionele collector houd je de afgeknipte<br />
boom vast en ondertussen knip je een nieuwe<br />
boom. Zo kun je alles makkelijk verzamelen. Met<br />
een rotator kun je de knipper 360 graden draaien<br />
en als die investering niet loont, dan is een kantelstuk<br />
ook een mogelijkheid.”<br />
Omdat de JAK boomschaar knipt in plaats van zaagt, kan de grijper laag bij de grond worden aangezet en<br />
heb je minder last van slijtage door zand of vuil.<br />
De messen zijn gemaakt van slijtvast Hardox-staal.<br />
50 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
Korte lijnen<br />
Nadat ze vorig jaar zelf een exemplaar hadden<br />
besteld en uitgeprobeerd, waren ze enthousiast.<br />
“We waren eigenlijk meteen verkocht: kwaliteit,<br />
afwerking en uitstraling zijn de belangrijkste<br />
voordelen. Dat het mes is gemaakt van slijtvast<br />
Hardox-staal was voor ons een extra pluspunt,<br />
net als de twee jaar garantie die we kregen.”<br />
Het gebruik van de boomknipper heb je volgens<br />
Jeffery snel onder de knie. “We hebben verschillende<br />
modellen op voorraad en momenteel ook<br />
wat exemplaren verhuurd. De boomknipper is<br />
eveneens geschikt voor wielladers en verreikers<br />
en ook voor transportmiddelen voor de bosbouw.<br />
We kunnen de werking uitgebreid laten zien en<br />
ervaren. Het is zelfs mogelijk om de knipschaar<br />
een tijdje te proberen. We lichten de werking en<br />
de mogelijkheden graag toe.”<br />
‘De JAK boomknipper is tevens geschikt<br />
voor wielladers of verreikers en zelfs voor<br />
transportmiddelen voor in de bosbouw’<br />
Sinds vorig jaar importeert Scheman Machines<br />
de boomknipper zelf. “In het verleden had je<br />
een importeur die met een private label de<br />
markt voorzag. Wij kopen nu rechtstreeks in<br />
bij de fabriek en hebben daardoor korte lijnen<br />
voor overleg. Momenteel voorzien we samen<br />
met een Belgische collega de markt in de Benelux,<br />
maar we kunnen daarbij nog wel wat<br />
hulp gebruiken.” ❚<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
51
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
Investering verdient<br />
zich snel weer terug<br />
HOE DRAAIKANTELSTUK<br />
EEN WERELD VAN<br />
VERSCHIL MAAKT VOOR<br />
GROENSPECIALISTEN<br />
De S-snelwissel is uit te rusten met een scala aan Engcon uitrustingsstukken, zoals een bomengrijper, trilplaat of egalisatiebalk.<br />
Bij Engcon zit innovatie in het DNA, net als de focus op de eindgebruiker. Het Zweedse bedrijf bestaat ruim 30 jaar en is in die tijd uitgegroeid<br />
tot wereldleider in draaikantelstukken, snelwissels en werktuigen voor alle typen machines tot 33 ton. Met hun compactere draaikantelstukken<br />
kunnen ook kleinere machines met een gewicht van 1,5 tot 4 ton uitgerust worden. Een strategische investering die enorme voordelen<br />
brengt voor groenspecialisten.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Engcon<br />
Aan een traditionele graafmachine zijn de bewegingen<br />
van de bak of een ander werktuig beperkt.<br />
Dat moet beter kunnen, vond Engcon. Het Zweedse<br />
bedrijf ontwikkelt en produceert al sinds 1990<br />
draaikantelstukken die graafmachines veel breder<br />
inzetbaar en flexibeler maken. En dat is niet alleen<br />
goed nieuws voor grote GWW-spelers, maar<br />
juist ook voor hoveniers en groenspecialisten met<br />
compacte graafmachines.<br />
Beter resultaat<br />
De Engcon types EC02B en de EC204 zijn geschikt<br />
voor elke graafmachine van respectievelijk 1,5 tot<br />
2,5 ton en 2 tot 4 ton. Martin Frid is regiodirecteur<br />
bij Engcon en vertelt hoe een draaikantelstuk<br />
de dagelijkse werkzaamheden van hoveniers en<br />
groenspecialisten ten goede komt: “Doordat het<br />
draaikantelstuk volledig om zijn as draait en kantelt<br />
tot 45° (40° bij de EC02B, red.) fungeert het<br />
als een soort polsgewricht voor het werktuig eronder<br />
en kunnen veel meer bewegingen worden<br />
uitgevoerd zonder de machine te hoeven verplaatsen.<br />
Dit is uitermate efficiënt bij het werken in kleinere<br />
ruimtes doordat je bijvoorbeeld langszij kunt<br />
graven, om leidingen heen kunt werken, fijner kan<br />
afwerken en materiaal verplaatsen. Een draaikantelstuk<br />
levert daarmee een forse tijdsbesparing<br />
op, die zich snel terugbetaalt bij groenprojecten.<br />
Maar minder machinebewegingen betekent ook<br />
minder verstoring van de ondergrond, en dus<br />
minder herstelwerkzaamheden achteraf. Allemaal<br />
voordelen waarmee de groenspecialist zich kan<br />
onderscheiden ten opzichte van de concurrentie.”<br />
Stijgende vraag<br />
In 2020 is de vraag naar draaikantelstukken voor<br />
kleine machines in Nederland explosief gestegen,<br />
een ontwikkeling die deels terug is te voeren op<br />
de Covid-19 pandemie. Frid vervolgt: “Mensen<br />
52 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
‘Minder<br />
machinebewegingen<br />
leveren de<br />
gebruiker een flinke<br />
tijdsbesparing op’<br />
Voor compacte graafmachines tot 4 ton levert Engcon de tiltrotators EC02B en EC204.<br />
konden niet reizen en kozen in plaats daarvan<br />
voor een vakantie in eigen tuin, die ze dan veelal<br />
wél mooi (her)aangelegd wilden hebben. Dit<br />
maakte dat groenspecialisten volop in het werk<br />
zaten, geen dag stil hebben gezeten. Een groeiend<br />
aantal van deze ondernemers besloot dat het nu<br />
tijd was een deel van deze omzet terug te investeren<br />
in technologie die ze veel minder afhankelijk<br />
maakt van derden. Met een draaikantelstuk kun<br />
je immers veel taken zelf met de machine uitvoeren.<br />
Wij verwachten dat deze verkoopstijging in<br />
ons segment compacte draaikantelstukken zich in<br />
<strong>2021</strong> zal voortzetten.” ❚<br />
Kleine machine<br />
Grootse mogelijkheden<br />
Investeer in je minigraver voor maximale veelzijdigheid<br />
Er is al een engcon draaikantelstuk beschikbaar<br />
voor machines vanaf 1,5 ton<br />
MIG 2<br />
Kabelbakken<br />
Dieplepelbakken<br />
engcon Nederland Gildetrom 6, 3905 TC Veenendaal<br />
Telefoon +31 (0)85 85 23 550 | Verkoop België: +32 (0)493 94 65 45<br />
www.engcon.com | engconnetherlands | engcon_nl<br />
Geïntegreerde grijper<br />
Egalisatiebak<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
53
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
De Lille officieel dealer van Merlo, Tre Emme en Cingo<br />
MERLO VERREIKER HAALT ELKE<br />
BOOM BINNEN BEREIK<br />
Van hovenierswerkzaamheden tot bosbouw. Het West-Vlaamse familiebedrijf De Lille n.v. sloeg de handen ineen met Merlo en is sinds 1986<br />
verworden tot de leverancier die voor elke groenuitdaging de juiste oplossing vindt. Met de Merlo roto-verreiker verovert men de boomverzorgingsbranche.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Merlo<br />
De Lille biedt een compleet gamma aan voor verticaal<br />
transport en is al 35 jaar de officiële importeur<br />
van Merlo binnen de Benelux. Met meer<br />
dan 40 verkooppunten zijn kennis en service altijd<br />
binnen bereik. Of het nu gaat om verkoop,<br />
verhuur of ondersteuning. Vincent Christiaens is<br />
binnen De Lille verantwoordelijk voor de Marketing<br />
en Technical Support en vertelt hoe de roterende<br />
verreiker van Merlo de bosbouw verovert.<br />
Een verrijking<br />
“In combinatie met een zaagkop is dit de ideale<br />
machine voor het vellen en rooien van bomen.<br />
De Roto verreiker is uiterst compact en heeft<br />
een zeer centraal, laaggelegen zwaartepunt voor<br />
optimale stabiliteit.” De machine blinkt uit in<br />
veiligheid. Zo is de mast gedecentraliseerd gelast<br />
en vermijdt zo, zelfs bij volledig uitschuiven,<br />
het ‘hengeleffect’. Vincent roemt ook de cabine.<br />
“Deze is de grootste op de markt en biedt dankzij<br />
de laag gemonteerde mast 360 graden zicht.<br />
Geen boom blijft buiten bereik, terwijl je altijd<br />
precies weet en ziet wat er gebeurt.” De verreiker<br />
is ook nog eens zuinig in gebruik. Dankzij<br />
de Eco Power Drive hydrostatische aandrijving<br />
gebruikt de machine tot 18% minder brandstof.<br />
Naast de verkoop en verhuur op lange termijn<br />
(renting) van verreikers biedt De Lille ook alle ondersteuning<br />
en service voor de Merlo verreikers.<br />
Voor groot en klein<br />
Behoefte aan zwaardere machinerie voor de bosbouw,<br />
of juist compacter voor het kleinere werk?<br />
De Lille biedt ook het assortiment van Tre Emme en<br />
Cingo. De werktuigendrager Serie X van Tre Emme<br />
is een veelzijdige machine die niet bang is voor<br />
het zware werk. De apparatuur van de onverwoestbare<br />
machine wordt hydraulisch aangedreven en<br />
ook deze machine geniet een 360° graden zicht.<br />
De Roto verreiker van Merlo koppelt compacte afmetingen met een centraal,<br />
laaggelegen zwaartepunt voor optimale stabiliteit.<br />
54 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
‘In combinatie met<br />
een zaagkop is een<br />
Merlo roterende<br />
verreiker de ideale<br />
machine voor het<br />
vellen en rooien van<br />
bomen’<br />
“Uitermate geschikt voor de grovere bosbouw”,<br />
vertelt Vincent. De Cingo modellen zijn dan weer<br />
handige, compacte machines die het uitstekend<br />
doen in krappe ruimtes. Perfect voor bijvoorbeeld<br />
hoveniers en groenspecialisten. Koppel<br />
een dumper aan voor transport en nauwkeurig<br />
lossen of verwerk snoeiresten met een hakselaar.<br />
“Door de vele accessoires zijn de mogelijkheden<br />
voor de veelzijdige Cingo eindeloos. De<br />
Lille streeft ernaar voor iedere groenspecialist de<br />
juiste oplossing te vinden en dat merk je.” . ❚<br />
De Cingo serie omvat een rupsonderwagen die is uit te voeren als een compacte<br />
werktuigdrager voor de bosbouw.<br />
TRE<br />
EMME<br />
ROTO MET<br />
ZAAGKOP<br />
CINGO<br />
Merlo,<br />
een compleet gamma<br />
voor Tuin, Park, Berm &<br />
Bos beheer”<br />
VIND UW DISTRIBUTEUR OP:<br />
WWW.DELILLE.BE<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
55
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
Hemos werkt ook aan zelfrijdende stobbenfrees<br />
HYDRAULISCHE STOBBENFREZEN<br />
MET GROTE CAPACITEIT<br />
Het verwijderen van stobben kan een tijdrovende klus zijn. Met het uitgraven of uittrekken komt er veel grond los en worden er soms<br />
ondergrondse leidingen geraakt, met alle gevolgen van dien. Een stobbenfrees biedt dan uitkomst en kan de stobbe nauwkeurig uitfrezen.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Hemos Machinebouw<br />
In Meppel bouwt Hemos Machinebouw B.V.<br />
stobbenfrezen die gericht zijn op capaciteit<br />
draaien. Het familiebedrijf zelf werd opgericht<br />
in 1957 en is al decennialang een begrip op<br />
het gebied van sloot- en bermonderhoud. Vanaf<br />
begin jaren ’90 ontwikkelde en produceerde<br />
Hemos Machinebouw steeds meer bosbouwmachines<br />
en tegenwoordig zijn ze marktleider<br />
in hydraulische stobbenfrezen. Eigenaar Foppe<br />
Mosterman verklaart het succes.<br />
Onderscheidend in capaciteit<br />
“Onze stobbenfrezen combineren het beste van<br />
twee werelden. De giek en aandrijving zijn hydraulisch,<br />
maar het vermogen wordt bepaald<br />
door de trekker. Bij een mechanische aandrijving<br />
is de frees beperkt in reikwijdte. Om de<br />
reikwijdte te vergroten kan de stobbenfreeskop<br />
aan een graafmachine gehangen worden,<br />
maar daar is weer het hydraulische vermogen<br />
de beperkende factor. Bij onze frezen kan het<br />
gehele vermogen van de trekker op de hydraulisch<br />
aangedreven freeskop worden overgebracht.<br />
De twee gekoppelde pompen geven<br />
540 liter per minuut bij 400 bar. Dat levert ongeveer<br />
450 pk.” Al dat vermogen vertaalt zich<br />
in een grote capaciteit waar aannemers mee<br />
weglopen. De stobben kunnen oppervlakkig of<br />
juist heel diep uitgefreesd worden, net wat de<br />
opdrachtgever wenst.<br />
De giek en aandrijving zijn hydraulisch, maar het vermogen wordt bepaald door de trekker.<br />
Speciale levering<br />
Op het moment dat we Foppe spreken, staat hij<br />
aan de vooravond van een flinke levering. “We<br />
leveren een stobbenfrees die maar liefst 500 pk<br />
kan leveren af in Berlijn, voor aan een Fendt<br />
1050 tractor.” Hemos houdt ervan grenzen te<br />
verleggen en techniek optimaal in te zetten. Zo<br />
vertelt Foppe dat het bedrijf bezig is met een<br />
zelfrijdende stobbenfrees voor een Duitse aan-<br />
56 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
‘Het gehele<br />
vermogen van de<br />
trekker kan op<br />
de hydraulisch<br />
aangedreven<br />
freeskop worden<br />
overgebracht’<br />
nemer. Deze bijzondere machine heeft een 450<br />
pk sterke DAF-motor en een draaibare cabine.<br />
Met een maximum snelheid van 80 km/u kan<br />
hij zelfs de snelweg op. “Het is prachtig om te<br />
zien wat er allemaal mogelijk is met de huidige<br />
techniek. Ik denk zeker dat we in de toekomst<br />
meer zelfrijdende stobbenfrezen gaan zien.”<br />
Naast stobbenfrezen maakt Hemos speciaal<br />
voor de bosbouw ook bosfrezen, takkenslagmaaiers<br />
en takkenvreters. ❚<br />
De bediening is geïntegreerd in de joysticks en in tegenstelling tot frezen aan graafmachines of compactladers<br />
is het debiet geen beperkende factor.<br />
HYDRAULISCHE STOBBENFREZEN TOT 450PK www.hemos.nl Info@hemos.nl 06 46602500<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
57
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
De EC 640 Europe Chipper weegt nog geen 3500 kg en wordt aangedreven door een 200 pk sterke motor.<br />
Europe Forestry BV introduceert 3,5-tons EC 640<br />
COMPACTE EUROPE CHIPPER<br />
MET MOTOR EN KRAAN<br />
VAN GROTE HOUTVERSNIPPERAAR<br />
Een houthakselaar op een tandem onderstel voorzien van 200 pk motor, grote kraan en niet zwaarder dan 3500 kg. Het is Europe Forestry<br />
BV uit Stegeren gelukt om deze compacte houthakselaar te ontwikkelen. De lichtste en sterkste tot nu toe, die wereldwijd beschikbaar komt.<br />
Tekst en beeld Europe Forestry BV<br />
In 2020 werd het prototype EC 640 met een invoeropening van 600 x 400<br />
mm gepresenteerd en meteen verkocht op de groenbeurs in Hardenberg. Directeur<br />
en eigenaar Jan Veurink: “Wij bouwen al 20 jaar grote hakselaars<br />
tot 1.000 pk en wilden alle eigenschappen van een grote machine in een<br />
compact model integreren. Na een jaar proefdraaien is onze conclusie: dit<br />
model EC 640 behoeft geen verbetering. We hebben de eerste serie van vijf<br />
machines al in productie staan.”<br />
Het downsizen van een grote houtshredder is volgens Veurink betrouwbaarder<br />
dan het upgraden van een kleine machine. “We hebben meteen de<br />
juiste verhoudingen te pakken. Deze compacte chipper weegt minder dan<br />
3.500 kg en is slechts 2.20 meter breed, daardoor eenvoudig te vervoeren<br />
‘De dieselmotor gebruikt<br />
amper 7 l/uur en door<br />
de modulaire bouw is deze<br />
eenvoudig te vervangen<br />
door een elektromotor’<br />
58 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
met een pick-up of bus. Ideaal voor kleine en middelgrote groenbedrijven<br />
als hoveniers en gemeenten, die werkzaam zijn in dichtbebouwde gebieden.<br />
Ze hoeven nu geen dikke stammen meer te laten liggen en daardoor is<br />
extra transport overbodig.”<br />
Nieuwe markt<br />
Europe Forestry heeft succesvol een nieuwe afzetmarkt gecreëerd. “Wij zijn de<br />
enige met 200 pk, een kraan van 2 ton hefvermogen met 5 meter reikwijdte<br />
en een maximale stamdiameter van 400 mm. De motor gebruikt minder dan<br />
7 liter per uur en door onze modulaire bouw kunnen we de dieselmotor eenvoudig<br />
vervangen door een elektromotor. Het batterijenpakket wordt dan in<br />
het chassis verwerkt zodat een laag zwaartepunt is gewaarborgd.”<br />
Veurink vervolgt: “Dat wij lichter kunnen bouwen dan onze concurrenten komt<br />
omdat wij de uitvinding van Giovanni Venturi mogen gebruiken: de luchtstroom<br />
van beide compressorwaaiers op de haktrommel creëren onderdruk, zodat de<br />
houtsnippers meteen worden weggezogen achter de haktrommel. Het geeft<br />
ook minder stofproductie. Wij hebben nooit vijzels en een werprad nodig gehad<br />
om houtsnippers weg te blazen. Dat scheelt veel gewicht, slijtage en vermogen.”<br />
Verder wordt gebruik gemaakt van staal 700 met een treksterkte van 750-<br />
940 megapascal. Dat is twee tot drie keer sterker dan het constructiestaal<br />
S275- S355 waar andere fabrikanten hun chippers van maken. “Het scheelt<br />
50 procent in gewicht en dan nog is onze chipper sterker. De combinatie van<br />
hoogsterkte Strenx 700 staal met een uitgekiend en beproefd design maakt<br />
dat onze EC 640 Europe Chipper alle eigenschappen heeft van een compacte<br />
chipper maar met de capaciteit van een hele grote houthakselaar”, aldus<br />
Veurink tot slot. ❚<br />
Dankzij compacte afmetingen en een gunstig gewicht is de houtversnipperaar<br />
eenvoudig te transporteren.<br />
Wereldprimeur:<br />
EC 640 Europe<br />
Chipper met 3500 kg<br />
• Motor Perkins/Caterpillar C4.4 twin turbo tot 200 pk<br />
• Zware kraan EFC 2050 heft 2 ton en<br />
met reikwijdte 5 meter<br />
• Chipperhuis EC 640 met invoeropening<br />
600 x 400 mm<br />
• Gegalvaniseerd tandemstel met 2 x 2500 kg<br />
assen of rupsonderstel 6 Ton: 2500 x 300mm<br />
• Radiografische bediening met joy sticks<br />
voor chipper en kraan<br />
• Chipperhuis en Chassis van Strenx staal 700 MC<br />
• Maximale breedte 2200 mm<br />
EUROPE FORESTRY BV<br />
Stegerdijk 13<br />
7737PT Stegeren<br />
T +31 (0) 529 461266,<br />
E info@europeforestry.com<br />
www.europeforestry.com<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
59
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
Deze houtschaar is geknipt voor het zware werk<br />
ROOIEN KAN EFFICIËNTER EN VEILIGER<br />
Het verwijderen van bomen en struiken langs de kant van de weg is vaak een tijdrovende klus. Maar dat hoeft niet zo te zijn. De WesttecH<br />
Woodcracker C-series maken het makkelijk om boomdelen en zelfs complete bomen te verwijderen, zowel langs wegen als langs het spoor<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Pladdet<br />
Pladdet is een toonaangevend handels- en productiebedrijf<br />
met meer dan 75 jaar ervaring.<br />
Ooit door de gebroeders Pladdet opgericht in het<br />
Zeeuws-Vlaamse Biervliet, kenmerkt de geschiedenis<br />
van het bedrijf zich door ontwikkeling en groei.<br />
Inmiddels staat de derde generatie aan het roer<br />
en is Pladdet uitgegroeid tot een specialist in<br />
het produceren en leveren van aanbouwdelen en<br />
machines in eigen beheer. Pladdet exporteert wereldwijd<br />
en is nog lang niet uitgegroeid. Speciaal<br />
voor de bosbouw ontwikkelden ze de WesttecH<br />
Woodcracker C-series.<br />
Precies en snel<br />
Hoe dat werkt? De WesttecH houtschaar/<br />
zaag combineert kracht en veelzijdigheid met<br />
bedieningsgemak. Hierdoor kunnen grote oppervlakten<br />
aan bomen en struiken precies en<br />
snel gerooid worden. Het apparaat is snel en<br />
eenvoudig te monteren aan alle gangbare draagbare<br />
voertuigen en te bedienen via een elektronisch<br />
voetpedaal. De synchroon sluitende grijperdelen<br />
hebben een grote openingswijdte die<br />
naar wens kan worden aangepast naargelang<br />
de dikte van het hout en sluit gecontroleerd.<br />
‘Extreem hoge sluitkrachten zorgen ervoor<br />
dat hardhout tot 55 cm geknipt kan worden’<br />
Multigrip besturing zorgt voor een verhoogde capaciteit<br />
en beperkt tegelijkertijd het brandstofgebruik.<br />
Vervolgens gaat het vervangbare, slijtvaste<br />
knipmes aan het werk. Extreem hoge sluitkrachten<br />
zorgen ervoor dat hardhout tot 55 cm geknipt<br />
kan worden. Ook klein zachthout is geen enkel<br />
probleem. Dankzij autospeed kunnen de knipscharen<br />
sneller gesloten worden, waarna de verzamelaar<br />
met wisselsysteem het rooigoed bundelt. De<br />
boomknipschaar kan kantelen en roteren, zodat<br />
obstakels en boomdelen ontweken worden.<br />
Aanbouwvarianten<br />
Naast de WesttecH houtschaar/zaag biedt Pladdet<br />
verschillende aanbouwvarianten voor het<br />
draaien. Variërend van een starre montage tot<br />
360° rotatie, ideaal voor het sorteren van rooigoed.<br />
Toch nog wat extra kracht nodig? De Power<br />
Tiltator herkent wanneer er een hoger toerental<br />
of een hogere rotatiekracht nodig is en schakelt<br />
automatisch om. ❚<br />
Pladdet heeft de WesttecH Woodcracker bomengrijper met ingebouwde zaag<br />
onderhanden genomen en presenteert daarmee de C-series.<br />
De houtschaar/zaag is zowel leverbaar in een starre<br />
uitvoering als met 360° rotatie. De Power Tiltator<br />
stemt de vermogensvraag automatisch af.<br />
60 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
R-Top stobbenboor in combinatie met SC60 opvang.<br />
De compacte R-Top SP40 past perfect aan de snelwissel van een Bobcat schranklader.<br />
R-Top stobbenboor neemt unieke positie in<br />
Boren met minimaal<br />
voor- en nawerk<br />
Grote veiligheid, weinig vermenging met grond, lage onderhoudskosten en geen extra machine nodig. Boren met de gepatenteerde R-Top ®<br />
stobbenboor gaat snel en zorgt voor weinig overlast, aldus Bram Bijl van Bijl GroenTechniek uit Galder.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Bijl GroenTechniek<br />
In 2008 startte Bijl GroenTechniek met de productie van de R-Top ® stobbenboor.<br />
Bijl: “We hebben de stobbenboor ontwikkeld en daar patent<br />
op gekregen. We hebben eerst een serie gebouwd speciaal voor de minigravers.<br />
Maar vervolgens hebben we meteen opgeschaald naar stobbenboren<br />
met een diameter van 40 tot 80 centimeter, te hanteren door<br />
grotere graafmachines tot zelfs 22 ton. De grotere exemplaren stobbenboren,<br />
van 50 tot 80 centimeter doorsnee, hebben de mogelijkheid om<br />
het opgeboorde materiaal op te vangen. Dat scheelt de gebruiker wat<br />
handelingen.”<br />
‘Binnen drie minuten zitten we<br />
op 70 cm diep. Dat kan geen<br />
andere machine’<br />
Boren<br />
De manier van stobben vernietigen kan door boren of frezen. Bijl: “Bij<br />
boren met onze stobbenboor heb je een brandstofbesparing van ongeveer<br />
40 procent. Doordat we technisch van een hoog naar een laag<br />
toerental gaan, realiseren we een enorme kracht tegen een laag brandstofverbruik.<br />
De omgeving heeft geen last van het gebruik: snel en efficiënt<br />
en een straat afzetten is niet nodig. We boren verticaal en heel<br />
precies: binnen drie minuten zitten we op zeventig centimeter diep. Dat<br />
kan geen andere machine. Het boormateriaal ligt in het boorgebied en<br />
het materiaal is nauwelijks vermengd met grond, en is gemakkelijk te<br />
scheiden. We zijn in Nederland en België begonnen, maar inmiddels gebruiken<br />
ze onze machines al in 22 landen, van Rusland tot Uruguay.” ❚<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong> 61<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
Naamloos-5 1 <strong>01</strong>-03-<strong>2021</strong> 11:02
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
Specialist in machines voor bosbouw en biomassa<br />
OERSTERKE CHIPPERS VOOR<br />
DE PROFESSIONELE BOSBOUW<br />
Homogeen versnipperd hout bestemd voor diverse gespecialiseerde industrieën. Het is volgens productmanager Maikel Roelofsen van<br />
Hencon Forestry in Ulft een ingewikkeld proces, dat zij prima beheersen met hun eigen assortiment aan mobiele en statische houtversnipperaars<br />
van het merk Axsel.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Hencon Forestry<br />
Hencon Forestry bv is een onderdeel de Hencon<br />
Groep, waar wereldwijd 350 medewerkers<br />
werken. Al meer dan 50 jaar een producent van<br />
voertuigen voor de zware industrie. Toonaangevend<br />
op het gebied van engineering, productie<br />
en onderhoud van op maat gemaakte voertuigen<br />
voor de aluminiumindustrie, mijn- en<br />
bosbouw. “Als Hencon Forestry zijn wij gespecialiseerd<br />
in machines en apparatuur voor de<br />
bosbouw, biomassa en landschapsonderhoud.<br />
Daarnaast hebben wij het dealerschap voor<br />
John Deere bosbouwmachines in Nederland<br />
en de Duitse gebieden Nordrhein-Westfalen,<br />
Rheinlandpfalz en Saarland. We pakken de<br />
boom vast, zagen deze volledig geautomatiseerd<br />
op de juiste lengte af en sorteren ze. De<br />
uitrijders vervoeren het hout uit het bos waar<br />
het wordt verzameld en versnipperd. Wij ondersteunen<br />
met onze machines de hele keten van<br />
bosbouw en biomassa.”<br />
De electro-chipper<br />
Onder de naam Axsel ontwikkelt en produceert<br />
Hencon machines voor het verzamelen, versnipperen<br />
en frezen van boom- en restmaterialen. “Wij<br />
hebben een breed scala aan houtversnipperaars.<br />
Een van de meest recente producten is een elektrisch<br />
aangedreven model, de electro-chipper genaamd,<br />
speciaal voor de professionele gebruiker.<br />
Deze chipper met de naam Axsel AX800/820E<br />
heeft een 160 kW elektromotor, is volledig radiografisch<br />
bestuurbaar en heeft een drie meter lange<br />
stalen invoerband. Met een opening van 800<br />
x 500 mm heeft het de perfecte afmetingen om<br />
gemiddeld dik stamhout direct tot microchips van<br />
twee tot vijf millimeter en tien millimeter te produceren<br />
van zeer hoge kwaliteit, zonder overlengte.”<br />
Roelofsen vervolgt: “We hebben een speciale HDdrum<br />
ontworpen met het juiste gewicht en de juiste<br />
structuur. Hoewel dit de productiviteit enigszins<br />
zou kunnen beïnvloeden, slaagt het er toch in om<br />
50 tot 60 kubieke meter per uur hoogwaardige<br />
homogene microchips te produceren, afkomstig<br />
van bijvoorbeeld beuken- of populierenhout. Het<br />
is een ingewikkeld proces om de constante kwali-<br />
Hencon Forestry is gespecialiseerd in machines en apparatuur voor de bosbouw,<br />
biomassa en landschapsonderhoud.<br />
De houtshredders van Axsel zijn zowel in een mobiele als stationaire variant<br />
leverbaar en diesel of elektrisch aangedreven.<br />
62 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
BOSBOUWMACHINES THEMA<br />
‘Wij hebben voor elke<br />
toepassing de juiste<br />
chipper en verzorgen<br />
snelle service.<br />
Alles volgens ons<br />
motto: Axsel,<br />
Never off Duty!’<br />
teit onder controle te houden, maar het lukt. De<br />
electro-chipper zorgt voor minimaal 25 jaar werkplezier,<br />
met maximale productie.”<br />
De houtversnipperaars van het eigen merk Axsel<br />
worden hoofdzakelijk verkocht in het westelijke<br />
gedeelte van Europa. “Van Ierland tot Bulgarije<br />
en van Noorwegen tot Portugal. In het gebied tot<br />
300 kilometer rondom Ulft behandelen wij zelf.<br />
Daarbuiten werken wij samen met dealers en servicepunten.<br />
Wij hebben voor elke toepassing de<br />
juiste chipper, verzorgen snelle service, waaronder<br />
het leveren van onderdelen. Alles volgens ons<br />
motto: Axsel, Never off Duty!” ❚<br />
Axsel staat bekend om het vervaardigen van verfijnde fracties, zonder overlengte.<br />
Multiple chip<br />
Een greep uit ons assortiment oersterke Chippers<br />
AX9045<br />
In combinatie met de hoogkieper met een<br />
inhoud van 20m³ is dit een dijk van een<br />
machine die zich op elke terrein thuis voelt.<br />
AX6060<br />
De Axsel 6060 is een zeer praktische<br />
chipper die zich met gemak door het bos<br />
manoeuvreert.<br />
AX10045<br />
Speciaal voor de zwaardere tractoren heeft<br />
AXSEL deze getrokken hakker gebouwd.<br />
AX6545<br />
Een medium range chipper. Dankzij de<br />
Heavy Duty trommel uitstekend geschikt<br />
voor het versnipperen van stamhout.<br />
Kies uw favoriete chipper. Bijvoorbeeld<br />
de hierboven aangevinkte AX6545.<br />
www.axsel.com<br />
Een merk van<br />
Adv Axsel tbv GreenPro 197x130mm .indd 1 12-02-21 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
08:46 63<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
THEMA BOSBOUWMACHINES<br />
Struiken en bomen rooien met TMK-Bomenknipper<br />
“IK WILDE MIJN ERVARING EN ENTHOUSIASME DELEN”<br />
Werkzaam in de houtindustrie en op grote en kleine schaal bomen en struiken rooien? Een TMK bomenknipper vergemakkelijkt en<br />
ondersteunt, aldus Mark Roest van Bomenrooierij Roest uit Lage Mierde.<br />
Tekst Van Aalst Media | Foto’s Bomenrooierij Roest<br />
‘Andere fabrikanten proberen de techniek<br />
te kopiëren, maar dat zie ik juist als<br />
een groot compliment’<br />
Mark heeft ervaring met allerhande typen bomenscharen,<br />
maar zeven jaar geleden ging zijn<br />
hart toch sneller kloppen. “Ik bekeek een filmpje<br />
over de TMK-Bomenknipper. Een Fins product dat<br />
net anders werkte. Ik heb er een aangeschaft en<br />
kwam zodoende in contact met de eigenaar.” Als<br />
ervaren bomenrooier zag Mark verbeterpunten<br />
en besprak deze. Zijn enthousiasme bleef niet<br />
onopgemerkt en over het antwoord op de volgende<br />
vraag, hoefde hij niet lang na te denken.<br />
“Ik wilde mijn ervaring en enthousiasme delen,<br />
dus ik adviseer en verkoop ze graag.”De bomenknipper<br />
is leverbaar in drie varianten en geschikt<br />
voor kranen van 10 tot 30 ton. “Hij pakt de tak of<br />
boom, van hard of zacht hout, vast en knipt hem<br />
door. Met de unieke knipopties is de fabrikant<br />
haar tijd ver vooruit. Verschillende gebruikers<br />
waaronder loonbedrijven of boomrooierijen werken<br />
met de knipper bij uiteenlopende partijen als<br />
landgoedeigenaren, Stichting Natuurmomenten<br />
en gemeenten.”<br />
Om een goede indruk te krijgen van het gemak,<br />
de betrouwbaarheid en productiviteit nodigt<br />
Mark zijn klanten uit om de bomenknipper zelf<br />
te proberen. “Het product is gemaakt van hoogwaardig<br />
Hardox staal: zeer slijtvast met een hoge<br />
hardheid en sterkte. Het is Fins vakmanschap<br />
en het blijft presteren, zelfs in de meest extreme<br />
omstandigheden. En dat het succes heeft,<br />
blijkt doordat andere fabrikanten deze techniek<br />
proberen te kopiëren, maar dat zie ik juist als een<br />
groot compliment.” ❚<br />
De TMK-Bomenknipper is leverbaar in drie modellen voor graafmachines van 10 tot 30 ton.<br />
De bomenscharen van de Finse producent zijn geschikt om bomen of struiken te<br />
rooien met een diameter van maximaal 40 cm.<br />
64 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Elementen belichten met<br />
kennis uit theaterwereld<br />
MET LUXUEUS LICHTPLAN<br />
NAAR EEN NIEUWE DIMENSIE<br />
Een oer-Nederlandse tuin in een warme sfeer, anders<br />
dan anders. Zelfs de dakpannen zijn belicht om meer<br />
diepte in het geheel te krijgen.<br />
De bomen en struiken, een kasteel en landhuis of een landschap: de elementen in een tuin belichten brengt sfeer. Patrick Leendertse van<br />
Facet Lighting in Zeewolde: “Daarnaast zorgt schaduwwerking en het gebruik van verschillende kleurtemperaturen in het witte licht voor<br />
dramatiek, net als in het theater.”<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Facet Lighting<br />
Elk jaar ondergaat de tuin verschillende jaargetijden. Elementen als licht en groei<br />
zijn essentieel. “Wij betrekken onderbelichte plekken, waarvan wij vinden dat ze<br />
meer de moeite waard zijn. Wij kijken naar het totaalplaatje, waarbij niet de gehele<br />
tuin vol in het licht hóéft te staan. Houdt het interessant is ons motto.”<br />
Patrick heeft ruim 18 jaar ervaring als belichtingstechnicus vanuit onder andere<br />
de theaterwereld. “Gecombineerd met opleidingen brengen we het naar een hoger<br />
niveau in het luxe segment: architectural lighting. Zo krijgt een rozenstruik<br />
in bloei met subtiele accentverschillen meer aandacht. Is de struik uitgebloeid,<br />
dan verandert het licht aldaar weer naar de vorige stand en gaat weer mee in de<br />
totale programmering, alles zoals vooraf besproken.”<br />
Een tuin is door plantengroei of andere elementen aantrekkelijk. “Een groot grasveld<br />
belichten is prima, maar de diversiteit maakt het mooier. Een klassieke tuin<br />
met hoge lantaarns bijvoorbeeld ziet er overdag prachtig uit. Als het donker is zie<br />
je er niets meer van en moet je juist de begroeiing aanlichten. In eerste instantie is<br />
de esthetiek van een armatuur voor ons ondergeschikt. De lichtbron daarentegen<br />
moet ons ontwerp vertalen naar licht. Daarna gaan we kijken welk armatuur geschikt<br />
is in samenhang met het tuinontwerp. Het gaat ons om het lichteffect met<br />
mooie schaduwwerkingen en het spelen met warme of juist koelere tinten wit.”<br />
Facet Lighting maakt gebruik van led-lichtbronnen. “Led heeft een tot wel 25.000<br />
uur langere levensduur dan een halogeen- of gloeilamp. Het rendement is hoger<br />
dankzij meer dan 70 procent minder verlies van warmte en de kleurweergave<br />
blijft langer intact naarmate de lichtbron ouder wordt. Het is recyclebaar en als<br />
we het licht dimmen, dan daalt het energieverbruik evenredig. We kunnen elke<br />
spot onafhankelijk bedienen in intensiteit en kleurtemperatuur. Het zorgt voor<br />
een flexibel en luxueus lichtplan en een aangenaam verraste klant.” ❚<br />
Facet Lighting adviseert en realiseert luxueuze<br />
lichtplannen voor buitengewone projecten<br />
Wij belichten tuinen en facades van landhuizen, royalty en private residenties.<br />
Licht betekend voor ons heel veel meer dan verlichten. Door onze jarenlange<br />
ervaring is het onze tweede natuur om dramatiek en sfeer te creëren. In ieder<br />
advies en design streven wij naar de hoogst haalbare vorm van gebruiksgemak,<br />
veiligheid, exclusiviteit en luxe comfort waarbij wij de natuurlijke habitat om ons<br />
heen respecteren.<br />
De totale tuin belicht met veel schaduwwerking om het beeld spannend en<br />
interessant te maken: speels maar luxe.<br />
Patrick Leendertse LR<br />
T +31 6 27 49 72 45<br />
E info@facetlighting.com<br />
www@facetlighting.com<br />
Facet Lighting<br />
is partner van<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
65
IPC Groene Ruimte ziet toekomst in hybride lesvorm<br />
PRAKTIJKOPLEIDING TIJDENS EEN PANDEMIE:<br />
HOE ZIET DAT ERUIT?<br />
Het afgelopen jaar hebben studenten weinig tijd doorgebracht in de schoolbanken en werd er noodgedwongen op afstand lesgegeven. Maar<br />
hoe heeft praktijkgericht en volwassenen onderwijs het ervan afgebracht? We spreken Erik Poelman, directeur van Praktijkcentrum IPC<br />
Groene Ruimte: De opleider voor werkenden in de buitenruimte.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld IPC Groene Ruimte<br />
Op het moment van schrijven is een bezoek<br />
aan het praktijkcentrum nog uit den boze en<br />
dus plannen we een online vergadering in. Als<br />
Erik in beeld verschijnt, valt zijn digitale achtergrond<br />
meteen op. Een oever vol veldbloemen<br />
en het logo van IPC Groene Ruimte onderaan<br />
in beeld. “Ja, dat ziet er toch wat netter uit dan<br />
van die rommelige boekenkasten, nietwaar?<br />
Onze docenten hebben de keuze uit een aantal<br />
achtergronden, dat geeft online onderwijs toch<br />
meteen dat ‘de-les-is-begonnen-gevoel’.”<br />
De natuurlijke omgeving doet de naam Groene<br />
Ruimte alle eer aan, net als het lesaanbod.<br />
Aanpassen<br />
Het was flink aanpassen toen de eerste coronagolf<br />
zich aandiende en als gevolg van de<br />
huidige lockdown kampt het instituut met een<br />
achterstand qua uitvoering van de cursussen.<br />
Toch ziet Erik dat er vooral veel wél kan.<br />
“Er was al een flinke verandering in gang gezet.<br />
Een vijftal jaren terug werden de subsidies<br />
voor praktijkonderwijs stopgezet, waardoor<br />
IPC ineens een commercieel onderwijsinstituut<br />
werd. Onze collega’s hebben zich daar<br />
Erik Poelman, directeur van Praktijkcentrum IPC<br />
Groene Ruimte.<br />
ontzettend goed op aangepast en we spelen<br />
steeds sterker in op de vraag vanuit de markt.<br />
We leiden werkende vakmensen op, en hielden<br />
dus al rekening met drukke werkdagen<br />
en afstanden. De studenten maakten ook al<br />
gebruik van een elektronische leeromgeving<br />
waarin veel informatie en bijvoorbeeld praktijkopdrachten<br />
terug te vinden zijn. Vijf jaar<br />
geleden werden de lessen 100% in de praktijk<br />
gegeven, maar dat is nu nog ongeveer 70%.”<br />
Hybride lesvorm<br />
Bij IPC worden klassieke leermethoden zoals<br />
trainingen in het lokaal gecombineerd met<br />
e-learnings, webinars, digitale lessen en bijvoorbeeld<br />
online toetsen. De contactmomenten<br />
met de trainer of docent kunnen dan effectiever<br />
benut worden en de trainer kan de<br />
voortgang beter monitoren. “Praktijkonderwijs<br />
bevat ook theoretische lessen en dat deden<br />
we al in een digitale leeromgeving. Maar met<br />
de uitbraak van de pandemie hebben we de<br />
mogelijkheden voor onderwijs op afstand wel<br />
uitgebreid. Tijdens de opleiding ‘Klimmen op<br />
hoogte’ bijvoorbeeld, leer je veiligheidsknopen<br />
leggen. Dat kan prima vanuit huis met de<br />
juiste uitleg via video.” Maar praktijkopleidingen<br />
hebben wel praktijk nodig en dat was het<br />
afgelopen jaar niet altijd mogelijk. “Bij sommige<br />
modules konden we het praktijkgedeelte<br />
naar het einde verplaatsen en gedurende een<br />
aantal maanden was klassikaal onderwijs wel<br />
weer toegestaan, maar we hebben wel een<br />
achterstand opgelopen die we snel weer hopen<br />
in te halen.”<br />
Meer maatwerk<br />
Toch ziet de directeur het zonnig in. Niet in<br />
de laatste plaats doordat de vraag naar onderwijs<br />
voor vakmensen in de buitenruimte<br />
toeneemt. “Er is gelukkig steeds meer waar-<br />
66 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
IPC Groene Ruimte beschikt in Arnhem over 20 hectare eigen praktijkterrein om standaard- en maatwerkopleidingen te geven aan zo'n 15.000 cursisten per jaar.<br />
dering voor mensen in de groensector en<br />
meer aandacht voor verduurzaming en zaken<br />
als wateroverlast en hittestress. De groensector<br />
speelt daarop in en dat zal met de nieuwe<br />
omgevingswet alleen maar toenemen.”<br />
Erik ziet ook na de pandemie geen terugkeer<br />
naar het klassikale onderwijs van voorheen.<br />
“Door corona is het digitale onderwijs<br />
in een stroomversnelling geraakt. Maar er<br />
is ook steeds meer vraag naar gepersonaliseerd<br />
onderwijs, waarbij een opleiding<br />
een universeel fundament heeft en verder<br />
op maat wordt ingevuld. Een ETW’er bijvoorbeeld,<br />
kent veel aandachtsgebieden:<br />
‘Door corona<br />
is digitaal<br />
onderwijs in een<br />
stroomversnelling<br />
geraakt, maar<br />
praktijkonderwijs blijft<br />
nodig’<br />
een boomverzorger die in een stedelijke<br />
omgeving werkt is wellicht meer geïnteresseerd<br />
in groeiplaatsoptimalisatie, terwijl<br />
in landelijke gebieden het optimaliseren<br />
van houtopbrengsten interessant kan zijn.”<br />
Ook ziet Erik kansen voor het inzetten van<br />
Virtual Reality of Augmented Reality. “Perfect<br />
om gevaarlijke situaties zoals de kick- back<br />
van een kettingzaag te simuleren, zonder<br />
dat je daadwerkelijk gevaar loopt.” Wat de<br />
toekomst ook brengt, zeker is dat de ontwikkeling<br />
van medewerkers een cruciale rol zal<br />
spelen in het toekomstbestendig maken van<br />
uw bedrijf. IPC helpt u daar graag bij. ❚<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
67
Halfverharding Achterhoeks Padvast erg in trek<br />
Hard, slijtvast, duurzaam<br />
én waterdoorlatend<br />
“Achterhoeks Padvast is een hardgesteente: stabiel, schoon en goed waterdoorlatend. In combinatie met een funderingslaag van zand zorgt<br />
het voor een stevige ondergrond. Ideaal voor fiets- of wandelpaden en golfbanen”, zegt Gijs Hardeman van Hardeman zand- en grindhandel<br />
in Veenendaal.<br />
Tekst Van Aalst Media | Beeld Hardeman Zand & Grind<br />
Gijs Hardeman, sinds 1993 eigenaar: “Ons bedrijf<br />
is al ruim 75 jaar specialist in de handel en het<br />
transport van zand en grind en sinds elf jaar leverancier<br />
van Achterhoeks Padvast. De voordelen:<br />
hard, slijtvast, duurzaam en waterdoorlatend. Het<br />
is ontwikkeld door de Netterden Groep in Gendringen<br />
en wij leveren het door heel Nederland aan<br />
hoveniers en particulieren, voorzien van het <strong>NL</strong>-<br />
Greenlabel Duurzaamheidspaspoort A.”<br />
100% schoon en kwalitatief<br />
De toepassingen van Achterhoeks Padvast zijn<br />
divers. Hardeman: “Elk project is verschillend.<br />
Maar altijd is de ondergrond erg belangrijk. Op<br />
basis daarvan adviseren wij de opbouw. Is het<br />
een geheel nieuw project voor de aanleg van een<br />
wandel- of fietspad, dan hanteren wij een vast<br />
stramien van verschillende opbouwlagen. Halfverhardingen<br />
hebben vaak een gesloten vorm,<br />
maar bij Achterhoeks Padvast is die open. Hierdoor<br />
loopt het regenwater niet alleen horizontaal,<br />
maar ook verticaal weg. De ondergrond bestaat<br />
uit speciaal zand, dat voor een extra waterbuffering<br />
zorgt bij extreme hoosbuien en langdurige<br />
neerslag. Een ander voordeel is dat onkruidgroei<br />
nauwelijks voorkomt. Mocht dit wel het geval zijn,<br />
dan is dat simpelweg los te harken en de oneffenheden<br />
weg te werken. Alles met behoud van<br />
kwaliteit en de unieke eigenschappen.”<br />
Hardeman levert zijn producten door heel Nederland<br />
aan groenbedrijven, hoveniers en particulieren.<br />
“Ook de terrassen en wandelpaden<br />
van de inspiratietuinen van De Tuinen van Appeltern<br />
hebben wij verzorgd. Ook steeds meer<br />
golfbanen zijn enthousiast over Achterhoeks<br />
Padvast, waaronder golfclub ‘t Zelle in Hengelo,<br />
dat in 2<strong>01</strong>7 werd verkozen tot baan van het<br />
jaar”, besluit Hardeman. ❚<br />
Handel in zand, grind en grond<br />
Transport | Grondverzet<br />
Verhuur van graafmachine,<br />
auto met laadkraan en containers<br />
Levering volgens BRL 9335-4 van:<br />
Teelaarde, bomengrond en bomenzand.<br />
Diverse soorten siersplit en lava.<br />
SPECIALITEIT:<br />
Achterhoeks Padvast<br />
Hét Halfverhardings materiaal<br />
voor de Hoveniers.<br />
De aanleg van een tuinpad en oprit bij een woning op een vakantiepark in Heijen.<br />
Middelbuurtseweg 47A<br />
3903 LB Veenendaal<br />
T 0318 57 12 68<br />
info@hardeman-zand.nl<br />
hardeman-zand.nl<br />
Nieuw aangelegd fietspad in Arnhem.<br />
68 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Renovatie pastorietuin Willibrordkerk in Vleuten<br />
MEER GROEN MET BEHOUD VAN CULTUUR-<br />
EN NATUURHISTORISCHE WAARDE<br />
Tuin- en landschapsarchitectenbureau Landschappartners is gewend aan bijzondere projecten, maar de renovatie van de pastorietuin in<br />
Vleuten bood toch uitdagingen. Inmiddels is de tuin getransformeerd tot een baken in het groen en komen de rijksmonumenten veel beter<br />
tot hun recht.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Landschappartners<br />
Directeur Corné van Overveld woont zelf in Vleuten en was meteen enthousiast<br />
toen het parochiebestuur hem benaderde. “Het ensemble van de kerk<br />
uit 1884, de pastorie, het kerkhof en de pastorietuin zijn van grote historische<br />
waarde, maar waren de laatste jaren in kwaliteit achteruit gegaan. Ook was<br />
er een verkeersprobleem, aangezien het aangrenzende pad zowel door begrafenisstoeten<br />
als schoolgaande kinderen werd gebruikt. Met zestien parkeerplaatsen<br />
was het bovendien een komen en gaan van auto’s.” Corné wilde de<br />
tuinhistorische waarde herstellen, meer groen aanbrengen en het gebruik van<br />
zowel de tuin als het kerkplein verbeteren.<br />
De kerk, de pastorie en de tuin hebben een monumentale status, waardoor<br />
het vergunningentraject veel tijd kostte. Daarnaast had het aantrekken van<br />
‘De pastorietuin is een groene<br />
enclave geworden in Vleuten’<br />
subsidies wat voeten in de aarde, maar het resultaat mag er zijn. “We hebben<br />
een plan kunnen uitvoeren met een grotere gebruikswaarde en een<br />
wandelroute door de tuin naar het kerkhof. Daarnaast is veel parkeergrind<br />
vervangen door groen, waaronder een rode beuk en nieuwe vaste plantenborders.<br />
Het kerkplein aan de voorkant is veranderd van een asfaltparkeerplaats<br />
met hoogteverschillen naar een autoluw plein van gebakken klinkers.<br />
Enkele groene parkeerplaatsen bieden de parochianen parkeergelegenheid."<br />
De gerevitaliseerde tuin wordt onderhouden door vrijwilligers en is een gewaardeerde<br />
groene enclave geworden in het centrum van Vleuten. “Ik word er<br />
heel blij van als ik zie dat de wandelroutes door de tuin weer volop gebruikt<br />
worden en de kerk en de voormalige pastorie beter tot hun recht komen.” ❚<br />
Naast meer groen biedt de tuin na de renovatie ook een grotere gebruikswaarde.<br />
Het opnieuw inrichten van de pastorietuin bij de Willibrordkerk in Vleuten bood<br />
voor Landschappartners voldoende uitdaging.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
69
ADVERTORIAL<br />
Bomen in de stad? Ja graag!<br />
Bomen houden onze leefomgeving<br />
mooi, fris en<br />
aangenaam. Maar bij iedere<br />
boom hoort de boomspiegel.<br />
Deze ruimte onder de boom<br />
zorgt ervoor dat zuurstof<br />
en water de wortels kunnen<br />
bereiken, maar is ook<br />
vaak een verzamelplaats<br />
voor straatvuil. ROMFIX ®<br />
Draindeco biedt een duurzame,<br />
praktische oplossing.<br />
Onkruidvrij en boomvriendelijk.<br />
Auteur: Karien Goessens - Romfix<br />
Beeld: Romfix<br />
EEN WATERDOORLATENDE BOOMSPIEGEL DIE<br />
ONDERHOUDSVRIENDELIJK IS? HET KAN!<br />
Natuursteensplit en epoxyhars vormen samen de oplossing.<br />
UITDAGINGEN<br />
Romfix heeft zich gespecialiseerd in<br />
waterdoorlatend voegmateriaal voor<br />
overheid, professionals, infra en de<br />
doe-het-zelver. Ze kunnen het materiaal<br />
leveren, maar hebben ook experts<br />
in dienst om de voegvulling aan<br />
te brengen. Binnen hun assortiment<br />
is Draindeco een bijzonder product<br />
dat steeds meer gebruikt wordt voor<br />
boomspiegels. Romfix oprichter Paul<br />
van Riel heeft zelf wortels in de hoveniers<br />
wereld en vertelt over de problemen<br />
die hij tegenkwam in het veld.<br />
“Traditioneel worden bij veel boomspiegels<br />
stalen rooster gebruikt. De<br />
roosters zijn niet alleen kostbaar, maar<br />
ook verzamelplaatsen voor straatvuil.<br />
Bovendien beschermt de zwevende<br />
constructie niet tegen wortelopdruk.”<br />
De boomroosters worden vaak gevuld<br />
met los siersplit. Dat levert echter vaak<br />
overlast en problemen op, omdat dit<br />
split lastig te reinigen is en een verzamelplaats<br />
is voor afval. het split door<br />
honden wordt weggekrabt of omdat<br />
mensen er afval in weggooien. Romfix<br />
ontwikkelde een probleemoplossend<br />
product: Draindeco.<br />
‘Voor iedere boom<br />
een verademing’<br />
FLEXIBELE TOPLAAG<br />
ROMFIX ® Draindeco bestaat uit twee<br />
lagen: een waterdoorlatende onderbouw<br />
van minimaal 10 centimeter en<br />
een verharde toplaag van 5 centimeter<br />
epoxyhars, gebonden met split. Hierdoor<br />
kan de split zich niet meer verspreiden<br />
en doordat de hars zich enkel<br />
aan het split hecht, ontstaat er een<br />
zuurstof- en waterdoorlatende laag die<br />
eenvoudig in elk profiel verwerkt kan<br />
worden. En hoewel de open structuur<br />
niet volledig onkruidvrij is, kan deze<br />
schoongemaakt worden met een hogedrukreiniger.<br />
Bovendien geeft de gebonden<br />
split druk op de boomspiegel,<br />
waardoor de wortelopdruk verminderd<br />
wordt. De verharde toplaag kan<br />
lichte verkeersbelasting verdragen.<br />
Maar belemmert zo’n toplaag dan niet<br />
de groei van de boom? “Daar is aan<br />
gedacht”, vertelt Paul. “Rond de boom<br />
maken we een spaarring met ongebonden<br />
split / grind zodat de boom nog kan<br />
groeien.” Paul ziet nog veel meer mogelijkheden<br />
voor het flexibele product.<br />
“Er zijn veel plaatsen waar de Romfix<br />
draindeco split gebruikt kan worden<br />
maar is fijn als het ook de plek blijft liggen<br />
waar je wilt. Denk bijvoorbeeld aan<br />
de druprand van een huis met rietekap<br />
of rond een kunstwerk.<br />
70<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
“Er zijn veel plaatsen waar grind of split<br />
gebruikt wordt, maar het is fijn als het<br />
ook blijft liggen waar je wilt” Paul van Riel<br />
Ondanks het succes van Draindeco, bestaat de corebusiness<br />
van ROMFIX ® uit voegmortel en onderbouw voor de<br />
meest uiteenlopende bestrating. “Onze twee componenten<br />
voegmortels zorgen voor een lange levensduur, gemak en<br />
lagere onderhoudskosten. En er zijn nog steeds heel veel<br />
terrassen, opritten en openbare terreinen die daar baat bij<br />
hebben.” Niet alleen onkruid krijgt geen kans meer maar<br />
vergeet het zwerfafval tussen de stenen niet en vandalisme.<br />
Een gevoegde steen kan niet zo maar losgehaald worden.<br />
NOOIT MEER ONKRUID<br />
ROMFIX ® beperkt zich niet alleen tot boomspiegels, maar biedt u ook oplossingen voor<br />
voegen en de gehele opbouw van bestratingen. Nooit meer onkruid tussen uw straatwerk<br />
en een minimale kans op verzakking? Het kan met de producten van Romfix.<br />
Romfix voegmiddelen en systemen zijn er voor tuinterrassen tot opbare<br />
wegen. Voor de particulier, hoveniers, infra en overheid bieden we onze<br />
zelf ontwikkelde producten van de hoogste kwaliteit. Onze voegmiddelen<br />
onderscheiden zich door duurzaamheid, waterdoorlatendheid en het feit<br />
dat er geen onkruid doorheen groeit. Daarnaast richten we ons tevens op<br />
de gehele opbouw van bestratingen. We richten ons daarbij op vier factoren<br />
die de kwaliteit van een verhardingssysteem bepalen. Deze vier factoren<br />
zijn onderbouw, bestratingsmaterialen, voegen en vakmanschap.<br />
WETEN WELK PRODUCT<br />
GESCHIKT IS VOOR U?<br />
SCAN DE QR CODE!<br />
ROMFIX®<br />
Vosdonkseweg 4<br />
4714 VH Sprundel<br />
Nijverheidsweg 6<br />
7671 DA Vriezenveen<br />
+31 (0) 88 888 4 111<br />
www.romfix.nl<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
71
Safetylift levert Hinowa’s<br />
tot 33 meter werkhoogte<br />
EEN SPINHOOGWERKER<br />
BRENGT ELKE TAK<br />
BINNEN HANDBEREIK<br />
Ook hoge bomen en struiken moeten gesnoeid worden. Een spinhoogwerker<br />
geeft dan net dat stukje extra lift, ook op lastig bereikbare<br />
plaatsen.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Safetylift<br />
Safetylift levert multi-inzetbare spinhoogwerkers die zich aanpassen aan de<br />
omgeving. Directeur en mede-eigenaar Nils van den Berg vertelt waarom<br />
de compacte hoogwerkers zo populair zijn bij gemeenten en hoveniers: “Bij<br />
snoeiwerkzaamheden heb je niet alleen te maken met moeilijk bereikbare<br />
plekken, maar ook vaak met een onverharde ondergrond. Een rups spinhoogwerker<br />
kan over gras en onverhard terrein bewegen en komt dus overal.” Als<br />
de hoogwerker op de juiste plek staat, zorgen de uitklapbare stempelpoten<br />
voor de benodigde stabiliteit. De hoogwerker heeft een werkbereik tot wel 43<br />
meter en doordat deze 360 graden kan draaien, is hij heel flexibel.<br />
Naast hoogtebereik biedt het rupsonderstel als voordeel dat de Hinowa zowel in<br />
verhard als onverhard terrein zijn mannetje staat.<br />
De spinhoogwerkers van Safetylift worden onder de naam Safetyrent ook<br />
te huur aangeboden, vertelt Nils. “Niet iedereen wil of kan een dergelijke<br />
investering doen. Dan is huren een goede oplossing. Bij aflevering van de<br />
machine krijgen de mensen die hem gaan gebruiken een gebruikersinstructie,<br />
waarna ze meteen aan de slag kunnen. Voor elke snoei-uitdaging is er een<br />
oplossing.” ❚<br />
Het bedrijf kijkt continu naar verbetermogelijkheden. Uit de markt ontstond<br />
de vraag naar een groter laadvermogen in de werkbak. Dit resulteerde in<br />
de Performance serie, met 230 kg laadvermogen over het hele werkbereik.<br />
Meer dan genoeg om twee personen en hun materieel ruimte te bieden. Voor<br />
Safetylift gaan flexibiliteit, veiligheid en gebruikersgemak hand in hand. Met<br />
een druk op de knop worden alle vier de stempels direct waterpas op de grond<br />
gezet en de werkbak met vaste omheining biedt een veilige werkplek.<br />
Een 20 meter rups spinhoogwerker is ideaal om hoge bomen te snoeien.<br />
72 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Terramixx producten bezwijken niet onder druk<br />
VOOR ELKE AANPLANT DE JUISTE<br />
BODEMVERBETERAAR<br />
In Oosterhout is een prachtige tuin aangelegd, waarbij gebruik is gemaakt van Terramixx bomengranulaat met lava.<br />
Een gezonde boom begint met de grond, maar die laat in stedelijke gebieden vaak te wensen over. Terramixx produceert bodemverbeteraars<br />
die niet bezwijken onder druk.<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Terramixx<br />
Jan-Willem Hofmans mengde als 11-jarige al bomenzand en grond voor<br />
het familiebedrijf Zagron. Tegenwoordig verkoopt en produceert de medeeigenaar<br />
van Zagron bomenzand, bomengrond en bomengranulaat onder<br />
de naam Terramixx. Het bedrijf volgt nauwgezet de vraag vanuit de markt<br />
en biedt verschillende bodemverbeteraars die voldoen aan de wensen<br />
van zowel mens als natuur. Maar welke wens vraagt om welk product?<br />
Bomenzand<br />
Zowel bomenzand 300 als 500 biedt optimale groeimogelijkheden onder<br />
verhardingen in lichtbelaste gebieden. Denk bijvoorbeeld aan groeiplaatsen<br />
bij fietspaden of in voetgangersgebieden. Bomenzand 500 heeft door de toepassing<br />
van éénkoppig zand een wat grovere structuur.<br />
Bomengranulaat<br />
Voor groeiplaatsen in zwaarbelaste verharding zoals parkeerplaatsen en rijbanen.<br />
schiet bomenzand tekort. Bomengranulaat is dan een goede oplossing.<br />
Terramixx biedt twee varianten: BR-KL bevat harde breuksteen en jonge rivierklei<br />
met veel mineralen. L-VG is een combinatie van lava en voedingsgrond en<br />
combineert een laag eigen gewicht met een hoog poriënvolume en sterk skelet.<br />
Wadizand<br />
Het zeer goed waterdoorlatende wadizand is perfect voor het zuiveren en<br />
infiltreren van afgevoerd regenwater. Door de toevoeging van organisch stof<br />
krijgt gras voldoende voeding om te groeien.<br />
Meer weten over de grondproducten van Terramix? Neem gerust contact op,<br />
of kijk op de website. ❚<br />
Bomengrond<br />
Bomengrond is zeer geschikt voor de aanplant van bomen in open grond,<br />
zoals groenstroken en boombunkers. Het bevat voedingsstoffen voor een<br />
optimale boomgroei en is verrijkt met uitgerijpte hout, compost en turf.<br />
Kop van Zuid Rotterdam<br />
Zagron lost een trailer met Terramixx grondverbeteraar Amazones in Den Bosch.<br />
walderweg 2 5324 ga ammerzoden<br />
info@terramixx.nl | www.terramixx.nl<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
73
AVANT ook bij knikken stabiel zonder verlies hefkracht<br />
DEZE MULTIFUNCTIONELE SHOVEL BIEDT MEER<br />
VEILIGHEID DANKZIJ ONGEKENDE STABILITEIT<br />
Overal duiken ze op: de sympathiek ogende, maar verrassend veelzijdige knikladers van AVANT. Tom Raepers is zaakvoerder voor het Finse<br />
merk in de Benelux en heeft een simpele verklaring voor de populariteit van de compacte shovels. “Het is de ideale combinatie van stabiliteit,<br />
gebruikersgemak en veelzijdigheid die AVANT knikladers onderscheidt.”<br />
Tekst Karien Goessens | Beeld Avant<br />
Die stabiliteit wordt gewaarborgd door een even<br />
simpel als ingenieus systeem. “De AVANT kniklader<br />
is een geleide machine die bestaat uit twee<br />
delen, daar waar een pendelend knikpunt de<br />
standaard is in de markt”, vertelt Tom. “Een pendelbeweging<br />
zorgt ervoor dat tijdens werkzaamheden<br />
de druk op iedere band hetzelfde is, maar bij<br />
draaibewegingen verplaatst dat gewicht naar het<br />
linker- of rechter voorwiel. Dit kan leiden tot 66%<br />
verlies van het hefvermogen, volledig geknikt, om<br />
nog maar te zwijgen over kantelgevaar.”<br />
De AVANT kniklader daarentegen heeft twee<br />
chassisdelen met een star scharnierpunt, waardoor<br />
het gehele achterchassis functioneert als<br />
één groot tegengewicht. “Het resultaat is een betere<br />
stabiliteit en behoud van hefvermogen…ook<br />
geknikt!. Daarnaast zijn de compacte machines<br />
makkelijk te vervoeren op een aanhangwagen<br />
en heeft de vooraan geplaatste bestuurder altijd<br />
goed overzicht op de werkzaamheden.” Bij de R-<br />
serie zit de chauffeur achter, zoals bij de klassieke<br />
shovels, maar mét behoud van de stabiliteit.<br />
Multifunctioneel<br />
De machine zorgt voor stabiliteit, maar het zijn de<br />
aanbouwdelen die de AVANT zo veelzijdig maken.<br />
AVANT biedt meer dan 250 aanbouwwerktuigen<br />
voor elke klus en elk jaargetijde. Of het nu gaat<br />
om terreinonderhoud en sneeuwruimen in de winter,<br />
snoeien in de lente, gazon maaien in de zomer<br />
of bladeren verzamelen in de herfst, er is altijd een<br />
passend aanbouwwerktuig beschikbaar. AVANT<br />
Machinery is de importeur voor Nederland en België<br />
en is met 50 verdeelpunten altijd in de buurt<br />
voor verkoop, verhuur en service van de knikladers<br />
en aanbouwwerktuigen.<br />
Shovel van de toekomst<br />
AVANT viert dit jaar het 30-jarig bestaan en ziet de<br />
toekomst zonnig in. Als één van de grootste fabri-<br />
AVANT knikladers koppelen optimale stabiliteit aan een groot hefvermogen.<br />
74 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
kanten van knikladers ter wereld bouwt het bedrijf<br />
in Finland inmiddels rond de 8.000 machines per<br />
jaar. Maar stabiliteit, veiligheid en multifunctionaliteit<br />
zijn voor dit pioniersbedrijf niet genoeg. Met het<br />
oog op de toekomst en de toenemende vraag naar<br />
duurzamere machines bracht AVANT de elektrische<br />
E6 op de markt. Deze elektrische shovel is fluisterstil<br />
en economisch in gebruik.<br />
Niet alleen doordat er geen diesel in hoeft, ook<br />
doordat de onderhoudskosten van het elektrische<br />
systeem nagenoeg nihil zijn. Hij is uitermate geschikt<br />
voor werkzaamheden waarbij geluid en emissie ongewenst<br />
zijn. Denk bijvoorbeeld aan werken in krappe<br />
ruimtes of in stedelijke gebieden. De accu levert tot<br />
vier uur vermogen en kan in een uur volledig opgeladen<br />
worden. Tom verwacht dat de vraag naar accu<br />
gedreven shovels sterk zal toenemen. “Minder geluid<br />
bij werkzaamheden is steeds belangrijker, maar er<br />
worden ook meer duurzaamheidseisen gesteld bij<br />
aanbestedingen. De AVANT E6 is een toekomstbestendige<br />
aanvulling die hoge ogen gooit.” ❚<br />
Zaakvoerder Tom Raepers van AVANT Machinery, al<br />
vele jaren de officiële importeur voor de Benelux-markt.<br />
‘Elektrische AVANT<br />
E6 is de kniklader<br />
van de toekomst’<br />
AVANT biedt keuze uit meer dan 250 aanbouwwerktuigen voor elke klus en elk jaargetijde.<br />
De AVANT kniklader beschikt over een star in plaats van een pendelend knikpunt, wat zorgt voor een ongeëvenaarde stabiliteit.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
75
Keramische tegels uit 3 cm dik massief materiaal<br />
CERAMAXX ONDERSCHEIDT ZICH IN MARKT<br />
DOOR DIKTE, DRUKBELASTING EN KRASVASTHEID<br />
Ceramaxx tegels bestaan uit 3 cm massief, keramisch materiaal. Deze tegels hebben een extreem hoge buig-, trek- en druksterkte.<br />
Een extra voordeel van 3 cm dikke keramische tegels t.o.v. 2 cm dikke tegels is dat deze ook ‘los’ verwerkt kunnen<br />
worden. De drukbelasting van deze tegels is zo groot, dat ook bij een correcte verwerking in split of stabilisatie een langdurig<br />
stabiel resultaat gegarandeerd kan worden<br />
Tekst en beeld Michel Oprey & Beisterveld<br />
Door de revolutie in digitale druktechnieken kunnen designs gebruikt worden<br />
die haast niet meer van originele materialen te onderscheiden zijn.<br />
76 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
Maar Ceramaxx is meer dan dat, véél meer. Ceramaxx ontketent een revolutie<br />
in de bestratingswereld, die tot voor kort werd gedomineerd door beton- en<br />
kleiklinkers, omdat het niet alleen voor terrassen maar ook geschikt is voor<br />
opritten. Ceramaxx tegels hebben een enorme draagkracht, waardoor ze bij<br />
een juiste verwerking ook geschikt zijn voor opritten. Deze draagkracht is vele<br />
malen sterker dan 6 cm beton of tegels die bestaan uit een gelijmde keramische<br />
tegel op een betonnen ondergrond.<br />
Niet alleen op technisch vlak zijn Ceramaxx tegels uitblinkers in hun klasse.<br />
Het is namelijk het enige merk dat nauwkeurige afstandhouders op haar<br />
tegels monteert. Hierdoor is het plaatsen van de tegels niet alleen eenvoudiger<br />
maar ook een stuk sneller. Daarnaast voorkomen de afstandhouders<br />
beschadigingen en zorgen ze ook nog eens voor een betere opsluiting van het<br />
vloerpakket. Keramische tegels in het algemeen – en dus ook van Ceramaxx<br />
– zijn kleurvast en de kleur zal in de loop der tijd dus ook nauwelijks veranderen.<br />
Omdat er een zeer resistent glazuur is gebruikt, zijn de tegels krasvast en<br />
uitstekend bestand tegen verontreinigingen.<br />
Ceramaxx Amazonia in de kleur Walnut.<br />
‘Ceramaxx monteert als enige<br />
merk afstandhouders op tegels,<br />
zodat ze sneller zijn te plaatsen’<br />
De meeste eigenschappen van 3 cm keramische tegels, zijn gelijk aan die van<br />
2 cm dikke tegels. Daarbij moet u met name denken aan duurzaamheid en<br />
gebruiksgemak. Door de revolutie in digitale druktechnieken is het daarnaast<br />
mogelijk geworden om designs te ontwikkelen die haast niet meer van de<br />
originele materialen te onderscheiden zijn. Natuursteen, beton of hout, het is<br />
allemaal mogelijk. Ook zijn ze verkrijgbaar in verschillende afmetingen. Alle<br />
Ceramaxx tegels zijn gerectificeerd en daardoor zeer maatvast. Hierdoor zal<br />
na verwerking een zeer strak voegenspel ontstaan.<br />
✓ Verwerking in zand of split<br />
✓ Stabilisatie of in de monokorn<br />
✓ 3 cm – 100% keramiek<br />
✓ Meerdere soorten voegen mogelijk<br />
✓ Onderhoudsvriendelijk<br />
✓ 6 keer sterker dan 3+1 cm<br />
✓ Ook geschikt voor opritten<br />
✓ Stroef en veilig: R11<br />
✓ Enorme draagkracht<br />
✓ Inclusief afstandhouders<br />
✓ In vele mate verkrijgbaar ❚<br />
Ceramaxx tegels hebben een enorme draagkracht, waardoor<br />
ze bij een juiste verwerking ook geschikt zijn voor opritten.<br />
Ceramaxx Blue de Soignis in de kleur Gris.<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
77
asset management<br />
met Treeasset ®<br />
Treeasset ®<br />
Regie over<br />
bomen en groen<br />
Assetmanagement in<br />
een handomdraai met<br />
inzicht in, grip op en<br />
regie over het<br />
complete boombeheer<br />
Met Asset Management beheert u<br />
de bezittingen in de openbare ruimte<br />
systematisch. Hierbij dient een goede balans<br />
te worden gevonden tussen de risico’s, doelen en<br />
kosten over de volledige levensduur van het object.<br />
Hele proces inzichtelijk<br />
Tree-O-Logic heeft een online tool voor de complete asset bomen: Treeasset ® . Het<br />
hele areaal en beheerproces is hiermee inzichtelijk, inclusief een duidelijk taak- en<br />
rolverdeling. Of het nu gaat om het reguliere beheer of specifieke onderdelen, zoals<br />
beheersing Eikenprocessierups, Essentaksterfte of monitoring van de nazorg. Alles<br />
in één omgeving, waarbij iedereen naar hetzelfde kijkt en binnen de eigen rol acteert.<br />
Ook tijdelijke gebruikers, zoals tijdens uitvoering van maatregelen, kunnen eenvoudig<br />
toegang krijgen, uiteraard met de rechten die daarbij horen. Daarnaast heeft u altijd<br />
vooraf inzicht in de kosten en in de effecten op de planning.<br />
Altijd feitelijke cijfers<br />
Verder bieden we met behulp van deze online tool een unieke combinatie<br />
van dataregistratie en data-analyse. Zo kunnen achteraf, mede aan de<br />
hand van opgebouwde historie, de werkelijke effecten van uw<br />
gekozen beheerstrategie in beeld gebracht worden.<br />
Hiermee stuurt u altijd op feitelijke cijfers!<br />
Een ander<br />
bijkomend voordeel<br />
is dat er een realtime<br />
koppeling mogelijk is met<br />
onze online tool Treedash ®<br />
Treedash® is een interactief dashboard met<br />
direct en eenvoudig inzicht in de berg met<br />
data uit uw beheersysteem! Kortom: assetmanagement<br />
in een handomdraai!<br />
Benieuwd?<br />
Meer weten over onze aanpak? Of behoefte<br />
aan een partij die u onafhankelijk en<br />
deskundig adviseert? Bel ons<br />
of stuur een e-mail naar<br />
b.flier@treeologic.nl<br />
Ber e<br />
“We k <br />
bo <br />
”<br />
T 0318 479 166<br />
@ info@treeologic.nl<br />
I www.treeologic.nl
Platform voor de tuin- en groenprofessional<br />
PARTNER WORDEN<br />
VAN GREENPRO?<br />
Zowel op de website als in de gedrukte<br />
versie bieden we u de mogelijkheid om<br />
onderdeel uit te maken van het overzicht<br />
met de meest gerenommeerde fabrikanten<br />
en toeleverancieres in de branche.<br />
Zo kunt u onder andere:<br />
• Toegevoegd worden als<br />
partner op de servicepagina’s<br />
van het vaktijdschrift<br />
• Een kosteloze vermelding krijgen in<br />
de geheel vernieuwde bedrijvenindex<br />
op greenpro-online.nl<br />
• Een gesponsorde positie met persoonlijke<br />
profielpagina op greenpro-online.nl verkrijgen<br />
• Uw eigen profielwidget inzetten,<br />
gekoppeld aan de redactionele content,<br />
nieuwsberichten en overige<br />
relevante marketingtools<br />
Ook geïnteresseerd?<br />
• Bel naar +31 495 45 00 95<br />
• Ga naar greenpro-online.nl/adverteren<br />
• Scan de QR code<br />
Onze projectmanagers vertellen u graag meer over onze<br />
samenwerkingspakketten<br />
MELD JE<br />
GRATIS AAN<br />
SCAN DE<br />
QR CODE<br />
greenpro-online.nl
GREENPARTNERS<br />
Voor uitgebreide informatie over de<br />
Recyclepro partners, scan deze QR code<br />
met uw smartphone<br />
greenpro-online.nl/bedrijven<br />
AVANT MACHINERY NV<br />
Tienesteenweg 240<br />
B-3800 SINT TRUIDEN<br />
T +32 11 68 78 65<br />
info@avantmachinery.be<br />
www.avanttecno.com<br />
BOOMROOIERIJ WEIJTMANS<br />
Handelsweg 18<br />
5071 NT UDENHOUT<br />
T +31 13 511 14 83<br />
www.boomrooierijweijtmans.nl<br />
DE WILD B.V. / GTM PROFESSIONAL<br />
De Meeten 54<br />
4706 NH ROOSENDAAL<br />
T +31 165 53 29 92<br />
support@de-wild.com<br />
www.de-wild.com<br />
EXPEDIO ARBORI<br />
Venkel 37<br />
81<strong>01</strong> DL RAALTE<br />
T +31 572 36 44 00<br />
info@expedio-arbori.nl<br />
www.expedio-arbori.nl<br />
BIJL GROENTECHNIEK BV<br />
St. Jacobsstraat 1<br />
4855 AK GALDER<br />
T +31 76 561 34 33<br />
sales@bijlgroentechniek.nl<br />
www.bijlgroentechniek.nl<br />
BOOMTOTAALZORG<br />
Lange Uitweg 27<br />
3998 WD SCHALKWIJK<br />
T +31 30 6<strong>01</strong> 18 80<br />
info@boomtotaalzorg.nl<br />
www.boomtotaalzorg.nl<br />
DEN BOER GROENPROJECTEN<br />
Griendstraat 9<br />
2921 LA KRIMPEN AAN DEN IJSSEL<br />
T +31 180 51 58 44<br />
www.denboergroen.nl<br />
FACET LIGHTING<br />
Berkenhof 20<br />
3894 BL ZEEWOLDE<br />
T +31 6 27 49 72 45<br />
info@facetlighting.com<br />
www.facetlighting.com<br />
BOMENROOIERIJ ROEST<br />
Kloosterstraat 34<br />
5094 EB LAGE MIERDE<br />
T +31 6 30 78 22 46<br />
info@bomenrooierijroest.nl<br />
www.bomenrooierijroest.nl<br />
B-VIER BOOMSPECIALIST<br />
Laan van Mertersem 15<br />
4813 GG BREDA<br />
T +31 76 520 39 09<br />
info@b-vier.nl<br />
www.b-vier.nl<br />
ENGCON INTERNATIONAL / UTV<br />
Gildetrom 6<br />
3905 TC VEENENDAAL<br />
T +31 85 822 35 50<br />
www.engcon.com<br />
GROENADVIES AMSTERDAM B.V.<br />
Jonge Voolweg 11<br />
1521 RH WORMERVEER<br />
T +31 6 50 52 39 35<br />
info@groenadviesamsterdam.nl<br />
www.groenadviesamsterdam.nl<br />
BOOM KCB<br />
Grindweg 11<br />
DE LILLE NV<br />
Hulstsestraat 2<br />
B-8860 LENDELEDE<br />
EUROPE FORESTRY B.V.<br />
Stegerdijk 13<br />
7737 PT STEGEREN<br />
GROENEVELDT GRIJPERS BV<br />
Edisonweg 9<br />
8422 DM NIJEBERKOOP<br />
T +32 56 73 80 80<br />
+31 529 46 12 66<br />
2964 LK GROOT AMMERS<br />
T +31 516 44 17 64<br />
info@delille.be<br />
info@europeforestry.com<br />
T +31 184 60 15 45<br />
www.boom-kcb.nl<br />
www.delille.be<br />
www.europeforestry.com<br />
www.ggbv.nl<br />
80 O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong>
GREENPARTNERS<br />
Voor uitgebreide informatie over de<br />
Recyclepro partners, scan deze QR code<br />
met uw smartphone<br />
greenpro-online.nl/bedrijven<br />
HARDEMAN ZAND- EN<br />
GRINDHANDEL B.V.<br />
Middelbuurtseweg 47A<br />
3903 LB VEENENDAAL<br />
T +31 318 57 12 68<br />
info@hardeman-zand.nl<br />
www.hardeman-zand.nl<br />
MICHEL OPREY & BEISTERVELD<br />
Havenweg 18<br />
61<strong>01</strong> AB ECHT<br />
T +31 475 41 70 00<br />
info@mo-b.nl<br />
www.mo-b.nl<br />
ROMFIX<br />
Nijverheidsweg 6<br />
7671 DA VRIEZENVEEN<br />
T +31 88 888 41 11<br />
info@romfix.nl<br />
www.romfix.nl<br />
TGS TREE GROUND SOLUTIONS<br />
Kattenburgerstraat 5<br />
1<strong>01</strong>8 JA AMSTERDAM<br />
T +31 20 411 71 75<br />
info@tgs.nl<br />
www.tgs.nl<br />
HEMOS MACHINEBOUW BV<br />
Paradijsweg 4<br />
7942 HB MEPPEL<br />
T +31 6 83 97 44 00<br />
info@hemos.nl<br />
www.hemos.nl<br />
NATIONALE BOMENBANK BV<br />
Abbekesdoel 22A<br />
2971 VA BLESKENSGRAAF<br />
T +31 184 69 89 89<br />
info@nationalebomenbank.nl<br />
www.nationalebomenbank.nl<br />
SAFETY LIFT BV<br />
Waaier 18<br />
2451 VV LEIMUIDEN<br />
T +31 172 49 92 97<br />
info@safetylift.nl<br />
www.safetylift.nl - www.safetyrent.nl<br />
TREE-O-LOGIC<br />
Westenengerdijk 11<br />
6732 GP HARSKAMP<br />
T +31 318 47 91 66<br />
info@treeologic.nl<br />
www.treeologic.nl<br />
HENCON FORESTRY BV<br />
De Bolanden 9<br />
7071 PW ULFT<br />
T +31 315 69 54 70<br />
info@henconforestry.com<br />
www.henconforestry.nl<br />
NICG<br />
Boogschutterstraat 1<br />
7324 AE APELDOORN<br />
T +31 85 210 14 51<br />
info@nicg.nl<br />
www.nicg.nl<br />
SCHEMAN-MACHINES BV<br />
De Kuile 1<br />
4884 AD OOST-, WEST- EN MIDDELBEERS<br />
T +31 6 10 45 87 00<br />
info@schemanmachines.nl<br />
www.schemanmachines.nl<br />
VAN VOORTHUIZEN BOOM-<br />
& GROENVERZORGING B.V.<br />
Zandkuilweg 2a<br />
4033 AL LIENDEN<br />
T +31 344 60 15 56<br />
info@vanvoorthuizenbomen.nl<br />
www.vanvoorthuizenbomen.nl<br />
MAATSCHAP LANDSCHAPPARTNERS<br />
De Dompelaar<br />
3454 XZ DE MEERN<br />
T +31 30 308 00 80<br />
info@landschappartners.nl<br />
PLADDET BV<br />
Paulinaweg 6-10<br />
4521 RE BIERVLIET<br />
T +31 115 48 13 51<br />
info@pladdet.nl<br />
STORIX BOOM- EN<br />
LANDSCHAPSBEHEER<br />
Hoogeinde 22<br />
5142 GC WAALWIJK<br />
T +31 416 33 66 46<br />
info@storix.nl<br />
ZAGRON GRONDBANK |<br />
BOUWSTOFFEN<br />
Walderweg 2<br />
5324 GA AMMERZODEN<br />
T +31 418 64 30 39<br />
info@zagron.nl<br />
www.landschappartners.nl<br />
www.pladdet.nl<br />
www.storix.nl<br />
www.zagron.nl<br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
O<strong>NL</strong>INE.<strong>NL</strong><br />
81
Den Boer Groenprojecten<br />
www.denboergroen.nl<br />
Aanleg, renovatie enonderhoud van tuinen,<br />
plantsoenen, scholen en sportvelden. Rooien, snoeien,<br />
groeiplaatsverbetering en (ver-)planten van bomen<br />
Tevens inspectie en onderhoud speelvoorzieningen<br />
www.denboergroen.nl
100 JAAR VAKMANSCHAP<br />
EN INNOVATIE<br />
Vitaal boombeheer met aandacht<br />
voor natuur, mens en omgeving<br />
In 100 jaar is het oer-Hollandse familiebedrijf uit Udenhout<br />
doorgegroeid van ambachtelijk bomen rooien<br />
en snoeien naar een hypermoderne en innovatieve<br />
onderneming. Zij hebben een innovatief machinepark<br />
en een team betrokken medewerkers in eigen beheer<br />
klaar staan om snel, veilig en effi ciënt te werken. Vitaal<br />
Boombeheer en circulair denken hebben hierbij de volle<br />
aandacht. Daarom zal er gedurende <strong>2021</strong> een prikkelend<br />
jubileumprogramma worden gepresenteerd. Daarin zal<br />
naast het terugblikken vooral de verantwoordelijkheid<br />
voor een duurzame groene toekomst, een rol spelen.<br />
Bomen rooien en snoeien<br />
Uniek gespecialiseerd materieel<br />
Veilig, vakkundig en betrokken<br />
Gecertifi ceerd personeel<br />
Modern en innovatief<br />
Handelsweg 18 Tel. <strong>01</strong>3-511 14 83<br />
5071 NT Udenhout algemeen@weijtmans.nl<br />
Nederland<br />
boomrooierijweijtmans.nl
Change language