VVP 2-23 eZine

OPINIE
Hypotheek is
een commitment
RUIMTE VOOR VERBETERING
Als toezichthouder zien we maatwerk als een belangrijk
en onlosmakelijk onderdeel van de leennormsystematiek.
Samen met een kwalitatief goed advies borgt
de leennormensystematiek een evenwicht tussen verantwoord
lenen en toegang tot de woningmarkt. In de
afgelopen drie jaar hebben we in onze onderzoeken
veel aandacht besteed aan de toepassing van de leennormen,
specifiek in maatwerksituaties. Tot nu toe lag
de focus op hypotheekverstrekkers. In de tweede helft
van 2023 starten we met onderzoek naar kwaliteit van
hypotheekadvies en daarin zal maatwerk ook aandacht
krijgen. Daarnaast onderzoekt de AFM ook advies over
risico’s die worden veroorzaakt door levensgebeurtenissen
zoals overlijden of werkloosheid en het verzekeren
daarvan.
Vorig jaar zomer hebben we de belangrijkste bevindingen
uit het onderzoek naar verantwoorde kredietverlening
bij maatwerk gepubliceerd. Het acceptatiebeleid
en de acceptatiecriteria zitten bij de onderzochte
hypotheekverstrekkers op hoofdlijnen goed in elkaar.
Specifiek bij maatwerk zagen we wel ruimte voor verbetering.
Het is belangrijk dat ook bij maatwerk de acceptanten
handvatten hebben om zo objectief mogelijk
te kunnen beoordelen of de maatwerkhypotheek
verantwoord en bestendig is. Ons vervolgonderzoek
naar maatwerk bij koopstarters vorig jaar laat enige
verbetering zien maar de noodzaak tot verdere ontwikkeling
van de toetscriteria voor maatwerk blijft
aanwezig.
MEEVERHUISREGELING
Het is belangrijk dat de hypotheekadviseurs en verstrekkers
bij elke hypotheekaanvraag toetsen wat past
de financiële situatie van de klant. Bij een maatwerkhypotheek
wordt afgeweken van de standaard leennorm
en dat vergt extra commitment van de betrokken adviseur
en verstrekker. Dit geldt ook voor de toekomst en
dus de nazorg gedurende de looptijd van de hypotheek.
‘Passende nazorg
ook bij maatwerkhypotheken
belangrijk’
Ook bij maatwerk moet de klant de nodige nazorg krijgen
wanneer tijdens de looptijd de financiële situatie
of omstandigheden veranderen. Zo moet de klant met
een maatwerkhypotheek ook kunnen verhuizen en gebruik
kunnen blijven maken van de contractuele meeverhuisregeling
als de rente is gestegen. De klant heeft
dan het recht om de lage rente voor de looptijd van de
rentevastperiode van de oude hypotheek mee te nemen
naar de nieuwe hypotheek. Het is onwenselijk als hypotheekverstrekkers
hun acceptatiecriteria voor maatwerk
tijdens de looptijd aanscherpen om de meeverhuisregeling
niet te hoeven toepassen. n
NR 2 APRIL 2023 VVP | 31