Buitensingel Magazine - nr 10 - zomer 2023

10
zomer 2023
Magazine voor omwonenden en ondernemers in de buurt van de Singelgrachtgarage-Marnix
GROEN
BEWONER
& ECOLOOG
ONDERNEMER:
CAFE ’T
MANNETJE
DUURZAME
INSTALLATIE-
TECHNIEK

Geld verdienen met je mening?
Doe mee aan onderzoek!
Meld je aan via
www.mselect.nl
Producten
Campagnes
TV-programma’s
Diensten
En meer...
We zoeken ook collega’s!
Check www.motivaction.nl/werken-bij
Marnixkade 109F Amsterdam
ICE CREAM, FROZEN
YOGHURT, BUBBLE TEA &
CANNOLI'S
ONTWERP EN DIGITAAL DRUKWERK
RUPARO
.
WE LOVE RECYCLED.NL
duurzaam drukwerk online
HUGO DE GROOTPLEIN 18-H
YOYOSICECORNER2
YOYOS-ICE-CORNER
marnixstraat 140
2

INHOUD
GRAVEN IN HET ARCHIEF
Bomen rond de Singelgracht in beeld 4
NIEUWS & CIJFERS
Feiten over de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix 5
THEMA GROEN
Duurzame installatietechniek 6-7
GROEN
De zomer(vakantie) staat voor de deur. Bomen
en planten staan vol in bloei. Het dak van de
Singelgrachtgarage-Marnix ligt er inmiddels
op. Zowel binnen in de parkeergarage als bij de
voetgangersentrees zijn we druk met de afbouw.
Ook verschijnen de eerste contouren van de
lifthuisjes.
Binnen de bouwhekken zwemmen eenden met
hun kuikentjes. Tijdens een rondleiding ziet u van
dichtbij dat we nu echt aan het ‘afbouwen’ zijn.
Na de zomer komt er weer water op het dak van de
parkeergarage. Deze zomer vier ik met mijn gezin
vakantie in Nederland. Hopelijk kunnen we veel
zwemmen en genieten van de natuur. En volgende
zomer kunt u – net als de eenden – ook weer
zwemmen in de Singelgracht.
KLEURPLAAT
Geef jij de Singelgracht weer kleur? 8-9
ONDERNEMER
Rika Tanaka, eigenares Café ’t Mannetje 10-11
BEWONER & ECOLOOG
In gesprek over een groene en leefbare stad 12-14
3 VRAGEN AAN
Jaap van Duijn, eigenaar van Het Plantsoen 15
RONDLEIDING
Kom kijken in de Singelgrachtgarage-Marnix 16
Kim Pennings,
omgevingsmanager Mobilis
COVERFOTO: CARLY WOLLAERT
COLOFON
Website www.buitensingel-amsterdam.nl
Redactie Geraldien Prud’homme - buitensingel@mobilis.nl Fotografie Carly Wollaert - www.carlywollaert.com Artwork KochxBosch
Studio - www.kochxbosstudio.com Opmaak en druk Ruparo - www.ruparo.nl
Deze editie kwam tot stand i.s.m. de gemeente Amsterdam, Ton Denters, Deesje Doppenberg, Jaap van Duijn, Michiel Land, Nick
Siegersma, Dennis Slob en Rika Tanaka. © 2023
3

GRAVEN IN HET ARCHIEF
Ca. 1925
Frederik Hendrikplantsoen met links
op de achtergrond de Westertoren en
rechts de Marnixkade.
Bron: Collectie Stadsarchief Amsterdam:
prentbriefkaarten/ H.G. Schröder
1889
Het Volkspark bij de Nassaukade ter
hoogte van nummer 120, hoek Kuiperspad
zuidzijde (de huidige Tweede Hugo de
Grootstraat).
Bron: Collectie Stadsarchief Amsterdam: tekeningen en
prenten/ J.M.A. Rieke (1851-1899).
5 juni 1967
Singelgracht/ Nassaukade, met de ingang
van de Tweede Hugo de Grootstraat.
Bron: Collectie Stadsarchief Amsterdam: foto’s eigen
fotodienst/ J.M. Arsath Ro’is
24 februari 2004
Marnixplein 9 met achtergevel van het oude
“Marnixbad”. Op de voorgrond: Singelgracht,
gezien vanaf de Nassaukade.
Bron: Stadsarchief Amsterdam/ Martin Alberts
4

10 km
NIEUWS & CIJFERS
De Singelgrachtgarage-Marnix heeft kilometers bedrading, kabels en leidingen,
Bijvoorbeeld
bijvoorbeeld ± 7 km dikke laagspanningskabels en ± 3 km elektriciteitsdraad.
4 inductieventilatoren
10 km
De lucht in de parkeergarage wordt
door vier grote inductieventilatoren
naar het ventilatierooster in het Tweede
Marnixplantsoen afgevoerd. Aan de
plafonds komen 28 reductieventilatoren.
Meer over de (duurzame) installatietechniek
leest u in het achtergrondartikel
op pag. 6 + 7.
De Singelgrachtgarage-Marnix heeft kilometers bedrading, kabels en leidingen,
bijvoorbeeld ± 7 km dikke laagspanningskabels en ± 3 km elektriciteitsdraad.
NIEUWS & CIJ
7
6
Er hangen 76 verwijsborden, zodat voetgangers en
automobilisten makkelijk hun weg kunnen vinden.
verwijsborden
7
4 inductieventilatoren
6
Er hangen 76 verwijsborden, zodat voetgangers en
%
De LED-verlichting
wordt met 30
procent actief
gedimd, afhankelijk
van de beweging in
de parkeergarage.
automobilisten makkelijk hun weg kunnen vinden.
De lucht in de parkeergarage wordt
door vier grote inductieventilatoren
naar het ventilatierooster in het Tweede
Marnixplantsoen afgevoerd. Aan de
plafonds komen 28 reductieventilatoren.
Meer over de (duurzame) installatietechniek
leest u in het achtergrondartikel
op pag. 6 + 7.
verwijsborden
%
De LED-verlichting
wordt met 30
procent actief
gedimd, afhankelijk
van de beweging in
de parkeergarage.
Na de zomer komt het water weer geleidelijk
terug op het dak van de parkeergarage.
Na de zomer komt het water weer geleidelijk
terug op het dak van de parkeergarage.
30.000 m² water
30.000 m² water
5

ACHTERGROND
Duurzame insta
Tekst: Geraldien Prud’homme / Fotografie: Carly Wollaert,
bewoner Marnixkade
De Singelgrachtgarage-Marnix zit boordevol –
grotendeels in het beton verborgen – duurzame,
technische installaties.
“Bij de Singelgrachtgarage-Marnix zijn alle leidingen in het
beton gestort. Als het beton door de aannemer ontkist
wordt, trekken wij gelijk elektriciteitsdraad. Als het beton
echt schoon is en de stempels allemaal weg zijn, dan hangen
we gelijk de verlichting, speakers, camera’s, rookmelders
en dergelijke op. Dat is het treintje dat we volgen”,
vertelt Dennis Slob, montageleider bij De Groot Installatiegroep
en onder andere verantwoordelijk voor alle elektrotechnische
installaties.
Zijn collega Nick Siegersma, als projectleider verantwoordelijk
voor alle werktuigbouwkundige installaties, vult aan:
“Wij hebben een heel engineeringstraject. In de voorfase
moet je goed nadenken over waar we straks een component
moet ophangen, want dat moet in het beton natuurlijk
goed zitten. Als er afwijkingen zijn, is het een hele klus om
die te herstellen. In de parkeergarage Rokin hebben we ook
de installaties gemaakt. Daar is het allemaal zichtwerk en
dan kun je afwijkingen makkelijker oplossen. Maar hier zitten
alle leidingen in het beton, dus je ziet ze niet. Als de
bekisting weggaat, weet je waar de elektriciteitspunten zitten.
De maatvoering moet heel nauwkeurig zijn, want de
armaturen wil je allemaal in een rechte lijn hebben. Dat is
de uitdaging. Als je toch een klein beetje afwijkt, zoek je
samen met de aannemer naar een oplossing. Dat kun je
doen door een buisopbouw of om een sleuf in het beton te
maken. Daarmee werken we het kabeltje weg.”
In de Singelgrachtgarage-Marnix werkt het installatiebedrijf
onder meer aan de pompinstallaties, waterinstallaties,
openbare toiletten, led-verlichting ventilatie- en klimaatsystemen,
glasvezel- en datanetwerken. Dat doen ze met
een team van zo’n dertig mensen en onderaannemers. In
2019 zijn ze begonnen met de voorbereidingen en in het
najaar van 2023 worden alle installaties bedrijfsklaar opgeleverd.
“Op dit project werk je onder het maaiveld en
alles moet op de gemeentelijke aansluiting worden aangesloten.
Hier is alles in principe weggewerkt. De architect
heeft dat zo ontworpen. Voor de uitvoering zijn we sterk
afhankelijk van de gemeente. Samen kijken we of alles wat
wij in het voortraject hebben bedacht door de gemeente
gerealiseerd kan worden. Straks hebben we veel straatwerk
rondom de parkeergarage en je wilt bijvoorbeeld niet dat
die grond twee keer moet worden open gegraven. Dus je
probeert die werkzaamheden in overleg met alle betrokken
te plannen”, vertelt Siegersma.
Energiebesparing
In de parkeergarage hangen ruim 700 ledlampen. Op de
parkeerlagen zijn die allemaal hetzelfde. Bij de inrit en de
hellingbaan komen ronde armaturen in drie verschillende
maten. In de technische ruimtes wordt een ander wattage
gebruikt. Vanwege de energiebesparing hangen er overal
sensoren. Dus als er een auto komt aanrijden, wordt die
Twee van de vier grote
stuwventilatoren
6

llatietechniek
De hoofdverdeelkast
door een sensor gedetecteerd. Dan gaat een deel van de
verlichting aan. En als de auto verder rijdt, gaat de verlichting
in de rijrichting aan en wordt achter de auto tot 30
procent gedimd. ‘s Avonds gaat alle verlichting op de
nachtstand. “Om de veiligheid te vergroten, gaat de verlichting
dus nooit helemaal uit. Bij openbare verlichting zie
je nu heel vaak dat ’s avonds de ledverlichting – pas als er
iemand komt aanlopen – voor de volle 100 procent gaat
branden’’, vertelt de montageleider.
Als er een auto met een hogere uitstoot in de parkeergarage
staat, gaat het systeem harder ventileren.
Ook werkt De Groot Installatiegroep aan de (brand)veiligheid
in de Singelgrachtgarage-Marnix. Siegersma: “In de
parkeergarage hangt een watermistinstallatie om het eerste
vuur te blussen, zodat iedereen kan wegkomen. Dat is
een vereiste van de brandweer. Deze installatie moet natuurlijk
aangesloten worden op de waterleiding. Elke
sprinklerkop heeft een temperatuurmeter en wordt bij te
veel warmte geactiveerd. Dus in geval van een calamiteit,
treedt die watermistinstallatie in werking. Daarnaast maken
we een droge blusinstallatie. Dat moet je zien als een
loze stalen leiding die naar beide verdiepingen van de parkeergarage
loopt. In elke entree op het maaiveld komen
aansluitingen voor de brandweer.”
Slob: “Vanuit de beheerdersruimte kan de complete parkeergarage
via het camerasysteem 24 uur per dag in de
gaten worden gehouden. Daarnaast komt er een zogenaamd
DAS-systeem. Dat zorgt voor het bereik van mobiele
telefoons in de parkeergarage. “Het is een heel grote
versterker van het netwerksignaal. Aan de plafonds komen
her en der antennes te hangen en die pakken het netwerksignaal
op.”
Duurzame technieken
Siegersma: “In de parkeergarage wordt veelal gebruik gemaakt
van duurzame technieken. Daar waar nodig worden
de technische ruimtes volledig elektrisch verwarmd, gekoeld
en geventileerd. De rest van de parkeergarage is onverwarmd.
Omdat de apparatuur in de technische ruimtes
niet vochtig of oververhit mag raken, moet de temperatuur
daar constant zijn. Het scheelt dat we onder het maaiveld
bouwen waar de warmtelasten lager zijn. De beheerdersruimte
heeft een separaat ventilatiesysteem met warmteterugwinning
(een methode om warmteverliezen door ventilatie
te verminderen, red.). En ook daarbinnen wordt straks
elektrisch verwarmd of gekoeld. In de ruimte daarnaast
installeren we de openbare toiletten. Pompinstallaties, in
combinatie met draingoten, voeren het hemel- en afvalwater
af naar het maaiveld.”
In de parkeergarage zorgen in totaal vier grote stuwventilatoren
en 28 inductieventilatoren, in combinatie met een
CO/LPG-meting, voor een beheersbare luchtkwaliteit. Via
alle in-/uitgangen wordt verse lucht naar binnen geblazen.
De transformatorruimte
7

KLEURPLAAT
8

9

CAFÉ ’T MANNETJE
“Een stamcafé moet een
Tekst: Geraldien Prud’homme / Fotografie: Carly Wollaert, bewoner Marnixkade
De Japanse Rika Tanaka is eigenares
van Café ’t Mannetje op
de hoek van het Tweede Marnixplantsoen.
Sinds wanneer zit er een café in dit
pand?
“Kijk, boven deze oude foto staat 1881.
(Rika wijst naar een oude foto, die naast
de bar hangt, red.) Eigenaren Rietje en
Johnny hadden vroeger een café in Doetinchem,
en later in Duitsland. Ze kwamen
vaak naar Amsterdam om een borrel
te drinken bij Café Nol. Ze raakten
bevriend met de eigenaar en via hem
konden ze in 1994 Café ’t Mannetje
overnemen.”
Hoe ben jij hier terechtgekomen?
“In Japan werkte ik als kok in een sushirestaurant.
Ik kreeg een 3-jarig contract
om in het Okura Hotel te gaan werken.
Daarna wilde ik terug naar Japan om
mijn eigen sushirestaurant te openen.
Hier tegenover in de Marnixstraat heeft
het Okura Hotel een pand waar dertig
Japanse werknemers wonen. Dus ik ging
daar in november 2004 ook wonen.
Café ’t Mannetje is hun stamcafé. Elke
dag kwamen wij, na het werk, hier een
biertje drinken. Johnny werkte hier toen
samen met zijn vrouw Rietje. Zij overleed
in 2007. Na vier maanden kregen
Johnny en ik een relatie. Later zijn we
getrouwd, we scheelden 33 jaar. Mijn
baas in Japan was boos dat ik niet terugkwam.
Er waren maar heel weinig
vrouwelijke sushichefs. Hij snapte niet
waarom ik voor een veel oudere man
koos en aan de andere kant van de wereld
bleef wonen.
In het begin sprak ik slecht Engels en
nog helemaal geen Nederlands. Mijn
moeder zei: ‘Ik kan niet met mijn
schoonzoon praten’. Ze waren bezorgd:
‘Als er iets gebeurt, kunnen we niet naar
je toe komen’. Johnny is in 2022 overleden.
Hij was tachtig jaar en had Parkinson.
We waren veertien jaar samen en
hij heeft goed voor mij gezorgd. Vanwege
corona moest het café sluiten. Daardoor
kon ik – toen Johnny steeds zieker
werd – voor hem zorgen. Na zijn overlijden
heb ik ’t Mannetje overgenomen,
want de dochters van Rietje en Johnny
hadden geen interesse.”
Hoe gaat het nu?
“Omdat ik alleen achter de bar sta,
moet ik goed Nederlands spreken. Soms
begrijp ik een woord of uitdrukking niet.
En ik wil meer grapjes maken. Maar Japanse
humor is totaal anders dan Nederlandse
humor. Af en toe past het bij
elkaar en maak ik mensen aan het lachen.
Maar zonder humor, zonder
spreekwoorden of uitdrukkingen, wordt
alles heel serieus.
Dit werk is een beetje een hobby. Ik zeg
altijd: een stamcafé moet een tweede
huiskamer zijn. Dat is het voor mij ook.
Toen Johnny overleed, hielp het dat ik
met de stamgasten kon praten. Nu heb
ik geen sushirestaurant in Japan, maar
10

ONDERNEMER
tweede huiskamer zijn.”
een Amsterdams bruin café met biljart,
aan de rand van de Jordaan. Ik blijf en
ga hiermee door.”
Wie zijn jouw klanten?
“We hebben veel vaste – Nederlandse
en Japanse – klanten. Het is een mix
van jongeren en ouderen, mannen en
vrouwen, die kunnen hier samen over
koetjes en kalfjes praten. Sommige
klanten fietsen twintig minuten tot een
half uur vanuit de Pijp, Noord of Oost.
Anderen wonen dichterbij, in de Spaarndammer-
en Staatsliedenbuurt of de
Jordaan. Eigenlijk komen ze uit de hele
stad. Vijf procent van onze gasten zijn
toeristen. Die komen niet alleen uit het
Okura. Er is ook een grote biljartclub, ze
spelen bij de Amsterdamse Biljartbond.
Biljarten was de hobby van mijn man.
Hij speelde bij de Koninklijke Bond.
Tien jaar geleden begon ik ook een beetje
te oefenen. Mijn man was een fanatieke
coach!”
Wanneer is Café ’t Mannetje geopend?
“De hele week van 16.00 tot 24.00 uur,
behalve op zondag en woensdag. Op
vrijdag en zaterdag blijf ik tot 02.00 uur
open. De eerste zondag van de maand is
hier live muziek door het Rembrandtduo.
Ze spelen accordeon en zingen
Amsterdamse liedjes, maar ook jazz.
Eddy, een van de muzikanten, komt hier
al bijna 28 jaar. De allereerste klant was
onze notaris Jan de Beer. Hij woonde
aan de overkant. Voordat de Japanse
werknemers in dat pand kwamen wonen,
was het een studentenhuis. Tijdens
het WK kijken we hier voetbalwedstrijden,
met voor de helft Japanners en
voor de andere helft Nederlanders. En
beide groepen juichen even hard.”
Wat vind je van deze buurt?
“De Marnixstraat is een lange, beetje
saaie straat. Het was hier altijd druk,
maar nu wordt het na 22.00-23.00 uur
stiller. De locatie en verbinding zijn perfect,
met tramlijn 5 naar Amstelveen
voor de deur. Alles is hier in de buurt.
Voor winkels ga je naar het Hugo de
Grootplein en de Westerstraat. Het
plantsoen hier vind ik mooi. In Amsterdam
heb ik nooit op een andere plek
gewoond. Met Johnny liep ik op woensdag
altijd een rondje door de buurt.
Maar sinds zijn overlijden heb ik dat niet
meer gedaan.”
“Omdat ik alleen
achter de bar
sta, moet ik goed
Nederlands
spreken.”
11

NATUURLE
“PLANTEN ZIJN DE
12

BEWONER & ECOLOOG
BASIS VOOR HET
VEN IN DE STAD”
Deesje Doppenberg woont al tien jaar in de
Marnixstraat. Ze praat met stadsecoloog Ton
Denters van de gemeente Amsterdam over de
bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix en
wat er nodig is om de stad groen en leefbaar
te houden.
Tekst: Geraldien Prud’homme
Fotografie: Carly Wollaert, bewoner Marnixkade
“Minder auto’s en meer groen in de stad, is dat het doel
van deze parkeergarage?”, vraagt Deesje. Ton reageert:
”We willen meer ruimte voor fietsers en voetgangers in een
veilige stad. Dat betekent minder auto’s op straat. Ook willen
we meer groen en biodiversiteit. Met collega’s bedenk
ik hoe we dat kunnen bereiken. We zijn als stad in ontwikkeling.
Dus we kijken hoe we dingen kunnen toevoegen –
met nieuwe inzichten ten aanzien van groen – los van wat
we verplicht zijn.” Zo krijgt het project Singelgrachtgarage-
Marnix bijvoorbeeld een stukje groene kademuur. Die wordt
gebouwd met een speciale muurplantvriendelijk kalkmortel,
die gunstig is voor zeldzame muurplanten.
Deesje vraagt sinds wanneer Ton betrokken is bij de bouw
van de Singelgrachtgarage-Marnix: “En is voor nieuwe
bouwprojecten daarover iets wettelijk vastgelegd?” Ton:
“Vroeger werd je als ecoloog pas aan het eind van een project
erbij gevraagd. Maar in tien jaar tijd zijn we een heel
eind opgeschoven. Nu ben ik vanaf het begin van het planproces
als adviseur betrokken. Er is redelijk veel wettelijk
geregeld, zo is er een landelijk bomenbeleid.” Deesje: “Heb
je daar ook een voorbeeld van?” Volgens Ton doet Amsterdam
meer dan de meeste steden. Hij vertelt dat in de
Hoofdgroenstructuur het beleid staat beschreven om de
belangrijke groengebieden in de stad te beschermen en te
versterken. Op de toetskaart staan alle bestaande groengebieden
die tot die Hoofdgroenstructuur behoren. Ton: “Amsterdam
is een complexe stad met veel kritische burgers,
dus de politiek wordt erop aangesproken. Samenspraak
met bewoners is essentieel, dat leidt tot betere plannen
met draagvlak.”
“Waar komt de wandelboulevard langs de Singelgracht?”,
vraagt Deesje. Ton: “Die loopt van Oost naar West, van
Brouwerij ’t IJ tot aan het Haarlemmerplein. Het is de bedoeling
is om die versteende kade zoveel mogelijk te vergroenen.
Tot nu toe hielden we die basaltglooiingen vrij van
planten. In het nieuwe plan laten we de natuurlijke plantengroei
juist toe. Er komen allerlei wilde planten, met voor de
Nederlandse natuur bijzondere soorten. Langs de waterkant
groeien straks meer waterplanten en er zwemmen
meer vissen in de gracht. Er wordt beheerd om een mooi
vegetatiebeeld te krijgen en vervuiling tegen te gaan. Wilde
planten trekken veel insecten aan en vogels eten die insecten.
Die begroeiing is ook nestmateriaal voor vogels: meerkoeten
broeden bijvoorbeeld in het groen langs de kade.
Dus die planten vormen de basis voor het natuurleven in de
stad. Die natuurlijke vergroening noem ik: de wilde gracht.
De wandelboulevard wordt – met plantenbakken – iets klassieker.
De hele Singelgracht wordt op dezelfde manier aangepakt.
De bomen zijn belangrijk en die willen we behouden.
Maar het gaat om de vergroening van de stad en
daarmee de leefbaarheid. Ons college zet in op radicaal
vergroenen. Zo gaan we over een grote lengte de verstening
van de stad omzetten in een mooie groene wandelboulevard.”
Deesje: “Dus steeds meer mensen zien de noodzaak ervan
in om de natuur haar eigen gang te laten gaan? Maar welke
verandering brengt de bouw van deze parkeergarage in de
omgeving teweeg? Wat doet het met de lucht- en waterkwaliteit
en met de ecologie?”
Ton: “We hadden het eerder over de complexiteit van zo’n
project. Dus groen, mobiliteit, maar bijvoorbeeld ook de
waterhuishouding, is een samenhangend vraagstuk. Ik laat
vooral zien wat groen kan bijdragen. Tot groen reken ik ook
water, want je had het terecht over de waterkwaliteit. Bij
13

Deesje Doppenberg
Ton Denters
zo’n project kijken we ook naar de uitstoot van emissie.
Groen draagt bij aan het afvangen van fijnstof en heeft ook
een geluidsdempende waarde. Dus op die aspecten heeft
groen een positieve uitwerking. Planten werken ook zuiverend
op het water. En als de waterkwaliteit verbetert, gaan
daar vanzelf waterplanten groeien.”
Deesje: “Maar elke parkeergarage ruikt naar benzine. Misschien
heb je daarbinnen wel een heel dichte concentratie
en geeft dat een reactie. Wat doet dat dan met bijvoorbeeld
het water? Gaan de planten minder goed groeien? Hoe
slecht is de parkeergarage voor de omgeving? Misschien
kun je het veel minder goed opvangen dan we in theorie
weten.”
Ton legt uit dat zijn expertise niet op dat gebied ligt, maar
dat hij samen met andere specialisten zowel naar de waterhuishouding
en waterkwaliteit als de vergroening kijkt. “We
grijpen de bouw van deze parkeergarage aan om de waterkwaliteit
in de Singelgracht te verbeteren. Omdat bewoners
het behoud van de bomen belangrijk vinden, hebben wij
daar veel in geïnvesteerd.”
“Dat vind ik ook logisch”, reageert Deesje. “De Nassaukade
en Marnixstraat zijn drukke straten en dan komt daar
zo’n garage tussen. Die zorgen om de bomen begrijp ik wel,
omdat bomen ook goed zijn voor de luchtkwaliteit. Dus dat
is heel belangrijk. Maar er is hier weinig ruimte
voor nieuwe bomen. Hoe werkt dat?”
Ton: “Mijn collega heeft gekeken hoe we bomen
vitaler kunnen maken. Dus in grote projecten
creëren we nu meer ruimte om bomen
te laten wortelen.”
Deesje is nog niet tevreden met Tons antwoorden:
“Nog een keer die vraag: was het
echte doel om deze parkeergarage te bouwen, zodat er in
andere gebieden, bijvoorbeeld in de Jordaan, het aantal auto’s
op straat verminderd wordt? En er meer ruimte voor
groen kan komen? Of hoort dat niet bij deze portefeuille?”
De stadsecoloog reageert: “We hebben problemen met parkeren
en groen. Dat wordt op stedelijk niveau bekeken: wat
doe je waar? Wij moeten ervoor zorgen dat iedereen goed in
de stad kan bewegen en ook die vergroening doorvoeren.
Door vroegtijdig met elkaar aan tafel te zitten, zorg je samen
voor een beter resultaat. Dat was jouw eerste vraag.
Hier is voor die kademuur door collega’s echt alles uit de
kast gehaald. De vergroening van de hele Singelgracht
“Door de
vergroening van
de Singelgracht
gaat de natuur
erop vooruit.”
wordt nu gecombineerd met de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix.
Dat resulteert in boomverbetering, een
mooie inrichting van het maaiveld en het behoud van de
glooiingen en die groene kademuur.”
Deesje: “Je hebt hier drukke straten met in het midden een
grote parkeergarage. Wat doet dat bijvoorbeeld met de gezondheid
van mensen? Dat het bij Brouwerij ‘t IJ groener
wordt, daar hebben we hier niet zoveel aan. Ik spreek niet
alleen voor mijzelf, maar ook voor andere buurtbewoners.
Wij willen op de Marnixstraat ook wel bomen, in plaats van
auto’s. Maar dat is dus geen onderdeel van dit project?”
Ton: “Wat jij zegt, geldt voor veel meer locaties. Bewoners
willen weten wat het precies voor hun buurt betekent. De
perceptie is dat de Marnixstraat nu veel te stenig is. In een
stedelijke werkgroep voor vergroening in de verharde omgeving,
werk ik veel samen met constructeurs en civiel technici.
Een collega is verantwoordelijk voor het stedelijk groen
stratenplan, waarbij veel stadsstraten een groenere aankleding
krijgen. In nauwe straten met weinig ruimte voor bomen
zijn er alternatieven. Daar worden geveltuinen en verticale
groene gevels gestimuleerd. De knelpunten die je
noemt zijn helder. Maar het is expliciet Amsterdams beleid
om te zorgen dat we minder auto’s op straat hebben, zodat
er meer ruimte voor groen ontstaat. De keuze
waar je wel en geen parkeerplaatsen
houdt, is lastig. Dat wordt – in samenspraak
met allerlei belanghebbenden – uitvoerig
onderzocht en besproken.”
Deesje: “Ik vroeg net wat zo’n parkeergarage
in de directe omgeving met de natuur
doet. Stel dat je overal onder de Singelgracht
parkeergarages bouwt. Is dat dan juist goed of
slecht voor een groenere stad? Krijg je dan nog steeds zo’n
groene Singelgracht met dezelfde ecologische balans?”
Ton: “Stikstof is niet goed voor de natuur. Door de vergroening
van de Singelgracht gaat de natuur erop vooruit. Als
wij in de stad nog meer ruimte bieden aan de natuur, wordt
de waterkwaliteit en de luchtkwaliteit verbeterd. Alles wat
je onder het maaiveld doet, geeft bovengronds ruimte aan
de biodiversiteit, groen en waterberging. Onze keuzes hebben
impact op de stad en de natuur. Door samen te werken
en bewuste keuzes te maken, zorgen we dat de stad leefbaar
blijft.”
14

vragen aan
Jaap van Duijn,
eigenaar Het Plantsoen
Jaap van Duijn is eigenaar van Het Plantsoen,
de nieuwe horecagelegenheid in Het Marnix.
Tekst: Geraldien Prud’homme / Fotografie: Carly Wollaert, bewoner Marnixkade
Wanneer is Het Plantsoen geopend?
“Op 4 november 2022 was ons openingsfeest. Vanaf half
oktober hebben we al proefgedraaid om te kijken waar
vraag naar is. Toen waren we nog niet helemaal rond met
personeel. Inmiddels is dat redelijk gelukt. Er zijn hier
verschillende uitbaters geweest en Het Marnix beheerde
het horecagedeelte de laatste jaren zelf. Naar mijn idee
was dat best een hoofdpijndossier. Toen kwam corona, dus
half maart 2020 ging het horecagedeelte dicht en daarna is
het niet meer open geweest.
Als je hier honderd dezelfde stoelen zou neerzetten, krijg
je echt zo’n sportkantine. Dat wilden we niet. Nu zijn er
gezellige hoekjes, waar je hoog of laag kunt zitten. De
bar hebben we meteen helemaal laten betegelen met
handgemaakte Spaanse tegels, want als je het nu niet
doet, doe je het nooit meer. We zitten feitelijk aan het
Frederik Hendrikplantsoen. Ik denk dat het daar straks –
als de parkeergarage klaar is – super mooi wordt. Hier in
Het Plantsoen wilde ik ook met veel groen sfeer creëren.
Daarom hebben we voor alle planten 2.000 liter potgrond
naar binnen gehaald.”
Wie zijn jullie klanten?
“In het pand komen natuurlijk veel bezoekers, dus er
is veel reuring. Elke dag zijn er zwem-, volleybal- en
voetbalclubjes of mensen krijgen fysiotherapie. Op
donderdag- en vrijdagavond komen hier zwemclubs
met zo’n tachtig man. Momenteel draaien we echt op
de gebruikers van het pand. Dat is onze basisdoelgroep
en die mensen zijn enthousiast. Daarom ziet het er aan
de voorkant gezellig uit en staan de deuren wijd open,
zodat het echt uitnodigt om even binnen te lopen. De
volgende stap is dat we ook mensen van buitenaf binnen
krijgen. Dat is nu nog maar een klein percentage en onze
tweede doelgroep. Tijdens het terrasseizoen komen er ook
mensen via de zijingang. Op zaterdag en zondag sluit Het
Marnix al om 18.00 uur. Dus die avonden zijn ideaal voor
besloten feesten en partijen. Dat is onze derde doelgroep.
Laatst hebben we hier een feest van 150 man gehad. Er
is veel vraag naar grote ruimtes, vooral van bedrijven en
verenigingen, want dat mag nu natuurlijk weer. Onze
maximumcapaciteit is 300 personen. Deze locatie ligt
centraal en je hebt geen directe buren, dus niemand heeft
hier overlast. We hebben een volledige vergunning en op
zaterdag mogen we tot 03.00 uur open blijven.
Op het moment dat hier in het pand niks gebeurt, is het bij
ons nu ook nog leeg. Maar die dode uurtjes zijn echt een
kwestie van tijd. Daar moeten we even doorheen. We zijn
zeven dagen per week, vanaf 09.00 uur geopend. Je ziet dat
steeds meer mensen terugkomen, bijvoorbeeld iemand die
doordeweeks gaat zwemmen, komt dan op zondag lunchen
met zijn dochter.”
Wat is het verschil met je andere zaak?
“Ons andere café is hier nog geen 500 meter vandaan op
het Van Beuningenplein: Het Paviljoen. We zitten daar
in het midden van de speeltuin en hebben veel vaste
gasten. De meeste mensen wonen in kleine huizen. Zij
gaan vaak met hun kinderen buitenspelen en komen wel
drie keer per week bij ons aanwaaien. We hebben daar
een dakterras. In de bar boven is bijna elke week een
besloten feest, voor maximaal 80 personen. Die ervaring
nemen we natuurlijk mee. Veel dingen, zoals de tap, de
koffie en het kassasysteem, zijn in beide zaken hetzelfde.
Maar qua personeel is het – zeker in de beginfase –
handiger om dat gescheiden te houden, want Het
Plantsoen is toch een ander soort zaak. Bij Het Paviljoen
hebben we een daghap voor 12,50 euro. Op maandag
delen we het menu op de website, zodat mensen kunnen
plannen en reserveren. Sinds corona komen klanten ook
afhalen. In het begin hadden we hier bij Het Plantsoen
ook een daghap. Maar daarvoor moet er iets meer loop
in komen. Het is nu nog te wisselvallig. Als we weten dat
er ook mensen uit de buurt komen eten, is het hartstikke
leuk om zo’n daghap te hebben. Ik vind dat je de prijs een
beetje schappelijk moet houden. Wij proberen de prijs te
drukken en laagdrempelig te zijn. Daar geloof ik echt in. Of
je nu alleen thee neemt of een compleet driegangendiner,
je krijgt altijd goede service. Daarin maken we geen
onderscheid, want iedereen is altijd welkom.”
15

INFO
Rondleiding voor
omwonenden
Op woensdag 6 september organiseren we van 15.30 tot 16.30 uur weer
een rondleiding voor omwonenden van de Singelgrachtgarage-Marnix. De
omgevingsmanager van Mobilis geeft u dan uitleg over dit project.
Meld u aan
Aanmelden is verplicht en kan via het e-mailadres: buitensingel@mobilis.nl.
De minimumleeftijd voor deze rondleiding is 16 jaar. Let op: u kunt alleen
deelnemen als u goed ter been bent.
Vergeet niet om uw fotocamera of smartphone mee te nemen! Uw mooiste
foto’s van de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix kunt u ook sturen
naar: buitensingel@mobilis.nl.
GEZOCHT:
FOTOGRAFEN
Bent u een enthousiaste (hobby)
fotograaf?
Stuur uw foto’s (in hoge resolutie, 300
dpi) van de bouw van de Singelgrachtgarage-Marnix
dan naar:
buitensingel@mobilis.nl
De mooiste foto’s publiceren we, met
naamsvermelding, op onze projectwebsite
Buitensingel-Amsterdam.nl
en/of in dit bewonersmagazine.
VRAGEN EN KLACHTEN
Voor vragen of klachten over de bouw
kunt u mailen naar:
singelgrachtgaragemarnix@
amsterdam.nl
BIJ SCHADE
Schade kunt u melden via het
schadeformulier:
www.amsterdam.nl/
singelgrachtgarage/
schadeprotocol-singelgrachtgarage
BIJ SCHADE
MET SPOED
bel 020 - 347 31 11 (24/7 bereikbaar)
AFSPRAAK
Wilt u een afspraak voor een gesprek
met de omgevingsmanagers van de
gemeente Amsterdam en/of Mobilis
maken? Dan kunt u mailen naar:
singelgrachtgaragemarnix@
amsterdam.nl
WEBSITES
Gemeente Amsterdam:
www.amsterdam.nl/
singelgrachtgarage/
Projectwebsite:
www.buitensingel-amsterdam.nl
Foto: Michiel Land
16