Toetswijzer-centrale-eindtoets-PO-taal-en-rekenen

Grammatica en Taalverzorging
Het onderdeel Grammatica en Taalverzorging in de centrale eindtoets bestaat uit twee delen.
Hieronder worden de onderdelen Grammatica en Taalverzorging beschreven en aan de hand van
voorbeeldopgaven geïllustreerd.
1 Grammatica
Grammatica is een breed begrip; we verstaan er in het kader van de eindtoets alleen de analyse
van zinnen in zinsdelen (redekundige ontleding) en het benoemen van woordsoorten (taalkundige
ontleding) onder.
De taak Grammatica bestaat uit opgaven die gericht zijn op regelbeheersing en uit opgaven die de
toepassing van begrippen uit de taal- en redekundige ontleding toetsen. Daarbij zijn alleen die
begrippen geselecteerd die van pas komen als leerlingen regels gebruiken bij het verzorgen van
hun teksten.
In de rubriek Grammatica zijn de volgende opgaven ondergebracht:
• Opgaven op het gebied van zinsvorm waarin hoofdzin en bijzin; vragende, bedrijvende en
lijdende vorm worden onderscheiden. (voorbeeldopgave 1)
• Opgaven waarin het gaat om zinsontleding, waarbij onderwerp, persoonsvorm, (werkwoordelijk)
gezegde en lijdend voorwerp bevraagd worden. (voorbeeldopgave 2)
• Opgaven met betrekking tot benoeming van werkwoorden, waarbij het werkwoord, de infinitief,
het voltooid deelwoord en tijd en getal van het werkwoord aan bod komen.
(voorbeeldopgave 3)
• Opgaven met betrekking tot woordbenoeming, waarbij zelfstandig naamwoorden, bijvoeglijke
naamwoorden, voornaamwoorden, lidwoorden, telwoorden, voegwoorden en voorzetsels aan de
orde zijn. (voorbeeldopgave 4 en 5)
Voorbeeldopgaven
1 Welk onderstreept deel is de hoofdzin?
A Jamal gaat morgen wandelen, hoewel er slecht weer is voorspeld.
B Jamal gaat morgen wandelen, hoewel er slecht weer is voorspeld.
C Jamal gaat morgen wandelen, hoewel er slecht weer is voorspeld.
D Jamal gaat morgen wandelen, hoewel er slecht weer is voorspeld.
2 Zou jij misschien de planten even water willen geven?
Wat is het gezegde in deze zin?
A Zou jij
B Zou jij willen geven
C Zou willen geven
D Zou jij geven
Toetswijzer bij de centrale eindtoets PO taal en rekenen
Inhoudsverantwoording van de centrale eindtoets taal en rekenen
32