MAQUETA VOCES NA GUERRA - Barbantia

Unha sotana indultada
BARBANTIA
Mentres dirixía o rezo do rosario naquela chuviosa e fría tarde de
inverno, acudían ao pensamento de don Bernardino Fariñas, párroco de
Santa Lucía de Viladoxe, as imaxes dos primeiros días da Guerra.
Chegábanlle, nidios, os acenos descompostos daqueles vinte ou trinta
mozotes anarquistas no asalto á reitoral. Aínda podía arrecender o fume
da palla de centeo que, furtada do muro onde secaba ao sol de xullo,
servira para lle prender lume ao feble portalón de entrada á eira da
casa, case podre de humidades e de anos.
Buscaban os asaltantes a Gustavito Alcalde, alias “Chileno”,
Manuel Arturo, dos “Oveiros” de Pomar de Abade, e Laureano “o
Requeté”, tres destacados falanxistas, mozos coma eles, que o crego
acochaba no hórreo grande, entre as moreas de espigas de millo.
Disque andaban detrás súa por dispararen días antes, en vésperas do
Movimiento, contra a sede que a CNT tiña no barrio de Insua de Abaixo,
baluarte do sindicalismo libertario en Viladoxe. E buscábano a el
mesmo, por distinguirse na súa obsesiva campaña contra os sindicatos
da localidade, aos que acusaba de alterar gravemente a paz social e
sementar a barbarie entre os incautos que os seguían. Propagada
dende o púlpito, xa provocara aquela cruzada do crego varios altercados
entre partidarios seus e algúns dirixentes sindicais que, como
Ciprián Brión e Celestino Santamaría, “o Calafate”, presidente e tesoureiro,
respectivamente, da Unión de Artesanos y Oficios Varios de Mar
y Tierra, acabaran presos no depósito municipal como supostos indutores
dunha pelexa no adro da igrexa de Santa Lucía, á saída da misa do
Domingo de Ramos de 1935.
Don Bernardino podía sentir, aínda, o frío metálico do canón
daquela enferruxada escopeta de caza sobre a sen, ameazando cuspir
a súa mortal carga de perdigóns. E oír os berros desencaixados do miliciano,
apenas un rapaz de dezanove ou vinte anos, que o inquiría sobre
o paradoiro dos falanxistas. Pero, sen dúbida, a imaxe máis nidia, máis
densa, case real, que acudía á súa mente era a de Xan Ambrosio
Rebollido, afamado tecelán, concelleiro republicano dos de Martínez
181